Блокты трансформаторлардың қорғанысы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 74 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Атырау қаласында 400 МВт электрлік қосылуларының басты сұлбасы қосарланған блоктар сұлбасы бойынша қарастырылған.
Генератор-трансформатор блоктары жұп бойынша 400 кВ жағында біріктіріледі және 400 кВ АТҚ-на қосылады. 400 кВ АТҚ төртбұрыш сұлба бойынша орындалған, қарама-қарсы екі бұрынштарына екі қосарланған блоктардан қосылады, ал қалған бұрыштарға - 400 кВ әуелік желілер қосылады.
Нөмірі үшінші, төртінші блоктарды іске қосу сәтіне дейін төртбұрышта уақытша жалғастырғыш қосылады, ол 400 кВ әуелік желілерді нөмірі бірінші, екінші қосарланған блоктың кез келген 400 кВ ажыратқыштар арқылы қоректендіруді іске асыруға мүмкіндік береді.
Жалпы станциялық өзіндік қажеттіліктерді қоректендіру және блоктық өзіндік қажеттіліктерді резервті қоректендіру үшін басты корпустан 220 кВ АТҚ қарастырылған. 220 кВ АТҚ айналмасы бар шинаның екі жүйесі сұлбасы бойынша қарастырылған. 220 кВ АТҚ Атырау ЖЭО-1-дің 220 кВ АТҚ және ЖЭО-тің 220 кВ АТҚ-мен байланысы бар.
Блоктардың негізгі электрлік қондырғылары ретінде қолданылады:
1 ТВВ-500-2 сериялы генератор;
2 ТЦ-630000500 типті блокты трансформатор;
3 ТРДНС-4000035 типті өзіндік қажеттілікті қоректендіретін жұмыс трансформаторы;
4 ВВГ-20-160-20000У3 типті генератор ажыратқышы;
5 ВНВ-500Б-13200 типті 500 кВ ажыратқыштары;
6 РВНЗ-20-18500УЗ типті генератор кернеуінің айырғышы;
7 РНД-500Б-13200УХЛ типті 500 кВ айырғыштары.
Ток пен кернеудің өлшегіштік трансформаторлары ретінде қолданылады:
1 ТФЗМ-500, 20001 типті 500 кВ АТҚ ток трансформаторы;
2 ТВТ-500, 20001 типті блокты трансформаторларға орнатылған ток трансформаторы;
3 ТШВ-24, 240005 типті генератордың басты шығуларының ток трансформаторлары;
4 ТВГ-24-1, 120005 типті генератордың нөлдік шығуларының ток трансформаторы;
5 ТШЛО-20, 15005 типті генератордың көлденең дифференциалды қорғанысының ток трансформаторы;
6 2030,13 0,1√3 трансформация коэффициенті бар 3хЗНОМ-20 типті кернеу трансформаторы;
7 2030,13 , ЗНОЛ-0,6-20У3 генератор нөліндегі кернеу трансформаторы.
Генераторлардың негізгі қозу жүйесі - АРВ-СДП1 типті қозу реттегіштері бар тиристорлы, резервті қозу жүйесі - электр машиналы.

1 РҚА құрылғыларының тағайындалуы

Блоктардың РҚ құрылғылары ҚТ кезіндегі зақымданулардың көлемін шектеу мақсатында бұзылған қондырғыны анықтау және жылдам ажырату үшін тағайындалған:
1 Генератор орамаларында және оның шығуларында;
2 Блокты трансформаторлар орамаларында және оның шығуларында;
3 Ө.қ. трансформаторларының орамаларында;
4 400 кВ қосарланған блоктардың жұмсақ ошиновкасында;
5 ТК блокты 6 кВ жұмыстық қоректендіруші шиналы өткізгіштерде және генераторлы кернеу шиналы өткізгіштерінде;
6 Жұмыс ӨҚТ-нан қоректендіру кезіндегі ө.қ. блоктарын 6 кВ қоректендіру секцияларында және секцияның жұмыс қоректендіруші қорғаныс шығуларында;
7 400 кВ тораптарындағы сыртқы қысқа тұйықталулар кезінде.
Блоктың басты сұлбасының зақымданған элементтерін анықтау мен ажыратудан басқа РҚ құрылғылары атқарады:
1 Зақымданған қондырғыларға байланысы жоқ қалыпты электр қондырғыларының жұмыс режимдерінен ауытқуы туралы дабыл беру;
2 Қорғаныс сұлбасы элементтерінің ақаулары туралы дабыл беру;
3 РҚ құрылғысының әрекеті туралы дабыл беру;
4 АСУ ТП ақпараттық-есептегіш кешеніндегі РҚА құрылғыларының әрекеті туралы ақпаратты көрсету;
5 Блоктың жылулық техникалық қондырғысының жұмыс режиміне әсер етуі.
Блоктың автоматика құрылғысы жұмыстың сенімділігін арттыруға, жұмыстар көлемін төмендетуге және блоктардың операторлы қызмет көрсетуін жеңілдету үшін тағайындалған.
Автоматика құрылғысы іске асырады:
1 Ө.қ. қорекгінің жұмыс трансформаторы және салқындату жүйесінің жұмысына қосылу;
2 Блоктардың электр қондырғыларының апаттық және апаттан кейінгі жұмыс режимдерін тіркейтін осциллографты іске қосу және тоқтату;
3 Блоктардың трансформаторларының өрт сөндіру сұлбасын қосу.
Қосарланған блоктардың барлық РҚ құралдары екіге бөлінеді:
1 Генераторлардың қорғанысы;
2 Блокты трансформаторлардың қорғанысы;
3 Қосарланған блоктардың жалпы қорғанысы;
4 Жұмыс істеп тұрған ӨҚТ қорғанысы.
Жоғарыда аталған қорғаныстар өз кезегінде негізгі және резервті болып бөлінеді.
Негізгі қорғанысқа қорғалатын қондырғының ішкі бұзылуы кезінде әрекет ететін қорғаныстар жатады.

Блоктардың резервті қорғаныстары бірфазалы және фаза аралық ҚТ кезінде алыстан және жақыннан резервтеуді іске асырады.
ЭҚЕ сәйкес 400 МВт блоктарда қорғаныстың келесі түрлері орнатылады:
1 Генераторлардың негізгі қорғаныстары:
а) Генераторлардың бойлық дифференциалды қорғанысы генератор статоры орамасындағы және оның шығуларындағы көп фазалы ҚТ-дан қорғау үшін арналған;
б) Генераторлардың көлденең дифференциалды қорғанысы генератор статорының орамасындағы орамдық тұйықталулардан қорғау үшін арналған, сонымен қатар көлденең дифқорғаныс кейбір жағдайларда генератордың бойлық дифқорғанысын резервтей отырып көп фазалы ҚТ кезінде де әрекет етуі мүмкін;
в) генератор статорының орамасындағы жерге тұйықталудан қорғау қорғанысы статор орамасындағы, ө.қ. жұмыс істеп тұрған қорекінің трансформаторларының шиналы өткізгіштерінде және генераторлық кернеудің кешенді экрандалған шиналы өткізгіштеріндегі, сонымен қатар ө.қ. жұмыс және 20 кВ блокты трансформаторының орамаларындағы жерге тұйықталудан қорғауға арналған;
2 Генератордың резервті қорғанысы:
а) Сыртқы симметриялы ҚТ-дан қорғау қорғанысы үш фазалы ҚТ кезінде генератордың қорғанысын алыс және жақын резервтеуі үшін арналған;
б) Сыртқы симметриялы ҚТ-дан және асқын жүктемеден қорғау қорғанысы, симметриялы емес ҚТ немесе симметриялы емес жүктемемен тудырылған, генератор статорының тізбегіндегі кері бірізділік токтарының туындауы кезіндегі генератор роторын асқын қызудан қорғау үшін және дабыл беру үшін арналған, сонымен қатар симметриялы емес ҚТ асқын токтарынан статордың резервті қорғанысы болып табылады;
в) Кернеудің жоғарылауынан қорғау қорғанысы блоктың бөс жүрісте жұмыс істеуі кезінде генератор статорының тізбегіндегі кернеудің рұқсат етілмеген мәніне дейін жоғарылауынан қорғау үшін арналған;
г) Генератордың асинхронды режимнен қозудың жоғалуы кезінде қорғау қорғанысы генератордың ротор мен статорын жоғарылатылған қызудан сақтау үшін, асинхронды режимде пайда болған активті және реактивті қуаттың үлкен тербелістерін жою үшін арналған;
д) Генератордың жұмыс қозуы кезінде жұмыс істегенде асқын жүктемеден роторды қорғау қорғанысы ротор орамаларын генератордың жылулық сипаттамаларына сәйкес қозу тогының асқын мәнінен қорғау үшін арналған;
е) Генераторды резервті қозу жұмысы кезінде роторды асқын жүктемеден қорғау қорғанысы қозудың жеделдетілу ұзақтығын шектеу үшін арналған;
ж) Генератор статорын симметриялы асқын жүктемеден қорғау қорғанысы генератордың симметриялы асқын жүктемесін анықтауға және дабыл беру үшін арналған;
з) Қозу тізбегінің бір нүктесіндегі жерге тұйықталудан қорғау қорғанысы қозу тізбегіндегі жерге тұйықталу туралы дабыл беру үшін арналған;
и) Генератор ажыратқышының қабылдамауын резервтеу құрылғысы релелік және технологиялық қорғаныстың, апатқа қарсы автоматика құрылғыларының және генератор ажыратқышының өшіруді қабылдамау әрекеттерімен байланысты туындаған апаттық жағдайларды жою үшін арналған.
3 Блокты трансформаторлардың негіщгі қорғанысы:
а) Трансформатордың дифференциалды қорғанысы трансформаторлардағы, кешендік экрандалған генераторлық кернеудің ток өткізгіштерінде, шиналы өткізгіштерді және ө.қ. трансформаторларындағы көп фазалы және бір фазалы ҚТ-дан қорғау үшін арналған;
б) Трансформатордың газдық қорғанысы доғаның жануы, жоғарыланған қызумен және май мен органикалық оқшауламаның термиялық ыдырауы кезінде газдың бөлінуімен қатар жүретін трансформатордың ішіндегі зақымданулардан қорғауға арналған;
в) Трансформатордың 400 кВ кірістеріндегі оқшауламаны бақылау трансформатордың 400 кВ кірістеріндегі оқшауламаның жағдайын үздіксіз бақылау үшін арналған.
4 Блокты трансформаторлардың резервті қорғанысы:
а) 400 кВ тораптағы бір фазалы ҚТ қорғау қорғанысы трансформатордың жоғары кернеу жағындағы жерге тұйықталу кезінде қорғау үшін арналған, сонымен қатар 400 кВ желілердің қорғанысын осы тұйықталулар кезінде және 400 кВ ажыратқыштарының толық фазалы емес режимдерін жою үшін арналған;
б) Блокты трансформатордың төменгі кернеу жағындағы жерге тұйықталудан қорғау қорғанысы трансформатордың төменгі кернеу орамаларындағы, генераторлық кернеу шиналы өткізгішінде, шиналы өткізгіштік ө.қ. жұмыс трансформаторына жерге тұйықталу туралы дабыл беруге арналған және генераторлық ажыратқыш өшірулі, ал блокты трансформатор ДК жағынан қосылған кезде әрекет етеді;
в) Блокты трансформатордың май деңгейінің төмендеуінен қорғау қорғанысы;
г) Блокты трансформатордың майының асқын қызуынан қорғау.
5 Қосарланған блоктардың жалпы қорғаныстары:
а) 400 кВ ошиновканың дифқорғанысы 400 кВ жұмсақ ошиновкаларды барлық ҚТ түрлерінен қорғауға арналған.
б) қосарланған блоктардың резервті дифференциалды қорғанысы 400 кВ ошиновкалардың қорғанысы және генераторлар, трансформаторлардың дифқорғанысын резервтеу үшін аранлған;
в) УРОВ-400 кВ 400 кВ ажыратқышының өшіруді қабылдамау және РҚ әрекетімен байланысты апаттық жағдайды жою үшін арналған.
6 Ө.қ. трансформаторларының негізгі қорғаныстары:
а) Ө.қ. жұмыс трансформаторының дифференциалды қорғанысы 6 кВ шиналы өткізгіштеріндегі және трансформатордың орамаларындағы фаза аралық ҚТ барлық түрлерінен қорғау үшін арналған;
б) ӨҚТ негізгі бөлігінің газдық қорғанысы май мен органикалық оқшауламаның термиялық ыдырауы кезінде қалыптасатын газдың бөлінуі және қыздырудың жоғарылығымен, доғаның жануымен қатар жүретін ішкі зақымданулардан трансформаторды қорғау үшін арналған. Газдық қорғаныс сонымен қатар бактағы майдың ағуы салдарынан майдың төмендеуі кезінде немесе кеңейткіштегі төменгі деңгей кезінде трансформатордың біршама салқындауы салдарынан әрекет етеді;
в) ЖАЖ бөлігінің газдық қорғанысы ЖАЖ бөлігінің ішкі зақымдануларынан қорғау үшін арналған.
7 ӨҚТ резервті қорғаныстары:
а) ӨҚТ-ның 20 кВ жағындағы қашықтықтан басқару қорғанысы ӨҚТ-ның негізгі қорғаныстарын резервтеуге, сонымен қатар 6 кВ жағындағы сыртқы ҚТ кезіндегі трансформатордың қорғанысы үшін арналған;
б) ӨҚТ-ын асқын жүктемеден қорғау қорғанысы ТК орамасындағы ұзақ уақытты рұқсат етілген токтың жоғарылау туралы дабыл беруге арналған;
в) ӨҚТ-ның майын қызудан қорғау қорғанысы трансформатордың май температурасының рұқсат етілген мәнінен жоғарылауы туралы дабыл береді;
г) Трансформатор майының деңгейінің төмендеуінен қорғайтын қорғаныс.

2 ҚТ токтарын есептеу

2.1 Орын алмасу сұлбаларының параметрлерін есептеу

[1] бойынша сұлба элементтерінің параметрлерін анықтаймыз.
Хж желінің кедергісін анықтаймыз ұзындығы 30,6 км, өткізгіштің маркасы АС-50064, Ом

Хж=Хмен∙l, (2.1)

мұндағы Хмен - өткізгіштің меншікті кедергісі, Омкм;
l - желінің ұзындығы, км.

Х(1)ж=30,4∙0,306=9,364 Ом,

Х(0)ж=3∙*Х1ж=3∙9,364=28,092 Ом.

ХТ трансформатордың кедергісін келесі формула бойынша анықтаймыз, Ом

ХТ=uк100∙Uорт2Sном.Т , (2.2)

мұндағы uк - қысқа тұйықталу кернеуі, %;
Uорт - трансформатор жағындағы кернеу, В;
Sном.Т - трансформатордың номиналды қуаты, МВА.

Х1Т1,2=14100∙525∙1032630∙106=61,25 Ом,

Х0Т1,2=Х1Т1,2=61,25 Ом.

Хг генератор кедергісін келесі формула бойынша анықтаймыз, Ом

Хг=Хг,,100∙Uном.г2∙cosφРном.г , (2.3)

мұндағы Хг,, - генератордың асқын өткізгіш кедергісі, с.б.;
Uном.г - генератордың номиналды кернеуі, В;
cosφ - генератордың қуат коэффициенті;
Рном.г - генератордың номиналды активті қуаты, Вт.

Х1г1,2=13100∙525∙1032∙0,85500∙106=6 0,913 Ом.
ӨҚТ кедергілерін анықтаймыз. Ыдыраған орамаларының жеке жұмысы кезінде трансформатор ыдыраудың Хыд реактивті кедергісімен сипатталады. ТК1 және ТК2 орамалары бірдей, сондықтан да

ХТК1=ХТК2=0,5∙Хыд, (2.4)

u%к.ыд шамасын келесі өрнек бойынша анықтаймыз

u%к.ыд=Кыд∙uк.ЖТ-ТТ, (2.5)

мұндағы Кыд - ыдырау коэффициенті, үшфазалы екіорамалы трансформаторлар үшін төменгі кернеу орамасының екі тізбекке ыдырауы кезінде Кыд=3,5 [2].

u%к.ыд=3,5∙11,5=40,25% ,

u%к.ТК1=u%к.ТК2=0,5∙40,25=20,125%.

Жоғары жақтың ҚТ кернеуін келесі өрнек бойынша анықтаймыз

u%к.Ж=u%к.ЖК-ТК-0,25∙u%к.ыд, (2.6)

u%к.Ж=11,5-0,25∙40,25=1,438 Ом.

(2.2) өрнегі бойынша ӨҚТ орамаларының кедергілерін анықтаймыз

ХЖ.ӨҚТ1=1,438100∙525∙103240∙106=99, 09 Ом,

ХТ1.ӨҚТ1=ХТ2.ӨҚТ1=20,125100∙525∙103 240∙106=1386,74 Ом.

Жүйе кедергілері Х1жүйе.max=19,276 Ом, Х1жүйе.min=28,112 Ом, Х0жүйе.max=97,189 Ом, Х0жүйе.min=104,434 Ом,

2.2 Үшфазалы ҚТ токтарын есептеу

IҚТ(3) үшфазалы ҚТ тогы келесі өрнек бойынша анықталады, кА

IҚТ(3)=Еэк.3∙Х1эк. (2.7)

Тура (кері) тізбекті орын алмасу сұлбасы 1 суретте көрсетілген

1 сурет - Тура тізбекті есептік орын алмасу сұлбасы

Максималды режимдегі жүйеден барлық нүктедегі ҚТ токтарын анықтаймыз

Iжүйе.К1.max(3)=Ежүйе3∙Хжүйе.max=52 5∙1033∙19,276=15,72 кА,

Iжүйе.К2.max(3)=Ежүйе3∙(Хжүйе.max+Х ж)=525∙1033∙(19,276+9,364)=10,58 кА,

Iжүйе.К3.max(3)=Ежүйе3∙(Хжүйе.max+Х ж+ХТ2)=525∙1033∙(19,276+9,364+61,25 )=3,37 кА,

Iжүйе.К4.max3=Ежүйе3∙Хжүйе.max+Хж+Х Т2+ХЖ.ӨҚТ1+ХТ1.ӨҚТ1=
=525∙1033∙(19,276+9,364+61,25+99,09 +1386,74)=0,096 кА.

Минималды режимдегі жүйеден барлық нүктедегі ҚТ токтарын анықтаймыз

Iжүйе.К1.min(3)=Ежүйе3∙Хжүйе.min=52 5∙1033∙28,112=10,78 кА,

Iжүйе.К2.min(3)=Ежүйе3∙(Хжүйе.min+Х ж)=525∙1033∙(28,112+9,364)=8,09 кА,

Iжүйе.К3.min(3)=Ежүйе3∙(Хжүйе.min+Х ж+ХТ2)=525∙1033∙(28,112+9,364+61,25 )=3,07 кА,

Iжүйе.К4.min3=Ежүйе3∙Хжүйе.min+Хж+Х Т2+ХЖ.ӨҚТ1+ХТ1.ӨҚТ1=
=525∙1033∙(28,112+9,364+61,25+99,09 +1386,74)=0,097 кА.

Максималды режимдегі G2 генераторынан барлық нүктедегі ҚТ токтарын анықтаймыз

IG2.К1.max(3)=ЕG23∙(ХГ2+ХТ2+ХЖ)=1,1 3∙525∙1033∙(60,913+61,25+9,364)=2,6 кА,

IG2.К2.max(3)=ЕG23∙(ХГ2+ХТ2)=1,13∙5 25∙1033∙(60,913+61,25)=2,8 кА,

IG2.К3.max(3)=ЕG23∙(ХГ2+ХТ2+ХТ1)=1, 13∙525∙1033∙(60,913+61,25+61,25)=1, 86 кА,

IG2.К4.max3=ЕG23∙ХГ2+ХТ2+ХТ1+ХЖ.ӨҚТ 1+ХТ1.ӨҚТ1=
=1,13∙525∙1033∙(60,913+61,25+99,09+ 1386,74)=0,205 кА.

Минималды режимде тек қана бір блок жұмыс істеп тұрады сондықтанда G2 генераторынан ток болмайды.
Максималды режимдегі G1 генераторынан барлық нүктедегі ҚТ токтарын анықтаймыз

IG1.К1.max(3)=ЕG13∙(ХГ1+ХТ1+ХЖ)=1,1 3∙525∙1033∙(60,913+61,25+9,364)=2,6 кА,

IG1.К2.max(3)=ЕG13∙(ХГ2+ХТ1)=1,13∙5 25∙1033∙(60,913+61,25)=2,8 кА,

IG1.К3.max(3)=ЕG13∙ХГ1=1,13∙525∙103 3∙60,913=5,62 кА,

IG1.К4.max3=ЕG13∙ХГ1+ХЖ.ӨҚТ1+ХТ1.ӨҚ Т1=
=1,13∙525∙1033∙(60,913+99,09+1386,7 4)=0,221 кА.

Минималды режимдег G1 генераторынан токтар максималды режимдегі токтармен тең болады.

2.3 Бірфазалы ҚТ токтарын есептеу

IҚТ(1) бірфазалы ҚТ тогы келесі өрнек бойынша анықталады, кА

IҚТ(1)=3∙Uорт2∙Х1эк.+Х0эк., (2.8)

Максималды режимдегі бірфазалы ҚТ тогын анықтаймыз.
Нөлдік тізбекті орын алмасу сұлбасы 2 суретінде көрсетілген

2 сурет - Нөлдік тізбектің есептік орын алмасу сұлбасы

Максималды режимдегі жүйеден барлық нүктедегі ҚТ токтарын анықтаймыз

Iжүйе.К1.max(1)=3∙Uорт2∙Х1жүйе.max+ Х0жүйе.max=3∙5252∙19,276+97,189=6,7 кА,

Iжүйе.К2.max1=3∙Uорт2∙Х1жүйе.max+Х1 ж+Х0жүйе.max+Х0ж=
=3∙5252∙19,276+9,364+97,189+28,092= 4,98 кА.

Минималды режимдегі жүйеден барлық нүктедегі ҚТ токтарын анықтаймыз

Iжүйе.К1.min(1)=3∙Uорт2∙Х1жүйе.min+ Х0жүйе.min=3∙5252∙28,112+104,434=5, 66 кА,

Iжүйе.К2.min1=3∙Uорт2∙Х1жүйе.min+Х1 ж+Х0жүйе.min+Х0ж=
=3∙5252∙28,112+9,634+104,434+28,092 =4,38 кА.

Генератордан максималды және минималды режимдегі бірфазалы ҚТ тогы тең болады

IG1.К1.max1=3∙Uорт2∙Х1Г1+Х1Т1+Х1ж+Х 0Т1+Х0ж=
=3∙5253∙60,913+61,25+9,364+61,25+28 ,092=5,58 кА,

IG1.К2.max1=3∙Uорт2∙Х1Г1+Х1Т1+Х0Т1= 3∙5253∙60,913+61,25+61,25=2,98 кА.

Барлық токтарды 1 кестесіне енгіземіз.

1 кесте - ҚТ токтарының мәні енгізілген жиынтық кесте

К1
К2
К3
К4

max
15,72
10,58
3,37
0,096

min
10,78
8,09
3,07
0,096

max
2,6
2,8
1,86
0,205

min
-
-
-
-

max
2,6
2,8
5,62
0,221

min
2,6
2,8
5,62
0,221

max
6,7
4,98
-
-

min
5,66
4,38
-
-

max
5,58
2,98
-
-

min
-
-
-
-

max
5,58
2,98
-
-

min
5,58
2,98
-
-

3 ТҚ-дың коммутациялық аппараттарын, шиналарын және ошиновкаларын есептеу

3.1 20 кВ коммутациялық аппараттарын есептеу

Ажыратқыш арқылы өтетін максималды токты бес пайыздық генератордың асқын жүктемесінің тогы ретінде анықтаймыз

Iжұм.max=1,05∙17000=17850 А.

Uном номиналды кернеуі бойынша және Iжұм.max максималды жұмыс тогы бойынша, 5.1 кестесі бойынша [2], алдын ала ажыратқышты таңдаймыз. ВВГ-20-16020000У3 ажыратқышын тексереміз.
Коммутациялық аппараттарды (ажыратқыштар, айырғыштар) ажыратылу қабілеті бойынша таңдаймыз. Есептік және тізімдемелік мәліметтерді 2 кестесіне енгіземіз.

2 кесте - 20 кА коммутациялық аппараттарын таңдау
Таңдау шарты
Есептік мәліметтер
Құжаттық мәліметтеп

Ажыратқыш
Айырғыш

ВВГ-20-16020000У3
-
Uқон=Uном
20 кВ
20 кВ
-
Iжұм.max=Iном
17850 А
20000 А
-
Iп.τ=Iаж
94,14 кА
160 кА
-
iа.τ=iа.ном=
=2βнIаж.ном100
145,1 кА
245 кА
-
Iп.0=Iқос.ном
140,5 кА
150 кА
-
Вк=Iтер2tтер
87844
102400
-
iсоқ=iдин
392 кА
410 кА
-

Ажыратқышпен ажыратылатын ҚТ-дың максималды тогы G1 генераторынан өтеді, Iп,0=5,62 кА, 1 кесте бойынша. ҚТ тогының берілген шамасын 20 кВ-ке келтіреміз

Iп.0=5,62∙52521=140,5 кА.

сәтіндегі Iп тогының периодты құраушысын келесі өрнек бойынша анықтаймыз, кА

Iпτ=γ∙Iп.0, (3.1)

мұндағы γ - Iп.0Iном (ҚТ токтарының периодты құраушысының номиналды мәнін номиналды тоққа) қатынасының уақытынан тәуелділігі ретінде анықтаймыз, 3.26 сурет [3].

, с, келесі өрнек бойынша анықтаймыз

τ=tөз.у+0,01, (3.2)

мұндағы tөз.у - ажыратқыштың ажырауының өзіндік уақыты.

τ=0,1+0,01=0,11 с,

Iп.0Iном=140,517=8,26.

Онда =0,67 тең болады.
(3.1) өрнегі бойынша анықтаймыз

ҚТ токтарының iа.τ апериодты құраушыларын уақыты үшін келесі өрнек бойынша анықтаймыз, кА

, (3.3)

мұндағы Та - ҚТ тогының апериодты құраушысының тұрақты сөну уақыты, 3.8 кестесі бойынша анықтаймыз [3], Та=0,35.

Ажыратқыш үшін iа.τ номиналды апериодты құраушыны келесі өрнек бойынша анықтаймыз

iа.ном=2∙Iаж.ном∙1+βном100 , (3.4)

мұндағы βном - ажырау тогындағы апериодты құраушының нормаланған мазмұны, 4.54 сурет бойынша анықтаймыз [3], ном=10%.
iа.ном=2∙160∙1+10100=245 кА.

Ажыратқышты Вк термиялық тұрақтылыққа келесі өрнек бойынша тексереміз, кА2∙с

Вк=Iп.02∙(tаж+Та), (3.5)

мұндағы tаж - ажырау уақыты, ол (2.6) формуласымен анықталады

tаж=tаж.ажыр+tР.Қ, (3.6)

мұндағы tР.Қ - релелік қорғаныстың әрекет ету уақыты, 3.61 суреті бойынша анықталады [3].

tаж=0,1+4=4,1 с,

Вк=140,52∙4,1+0,35=87844 кА3∙с.

iсоқ максималды соққы тогын келесі формуламен анықтаймыз

iсоқ=√2∙kу∙Iп.0 , (3.7)

мұндағы kу - соққы коэффициентң, ол 3.8 кестесі бойынша анықталады [3], kу=1,973.

iсоқ=√2∙1,973∙140,5=392 кА.

Берілген ажыратқыш барлық параметрлер бойынша сәйкес келеді.
20 кВ кернеуіне номиналды тогы бойынша бірде бір айырғыш сәйкес келмейді, сондықтанда оны орнатпаймыз. Айырғыштың орнына жалғастырғышты орнатамыз.
Uном номиналды кернеуі бойынша және Iжұм.max максималды жұмыс тогы бойынша алдын ала жоғары жақ трансформаторындағы айырғышты таңдаймыз, 5.5 кестесі бойынша [2]. РВНЗ.1-500-2000Т1 айырғышын тексереміз.
525 кВ-ке келтірілген айырғышты таңдау 3 кестесінде көрсетілген, ал есептік мәліметтер 3 кестесінде келтірілген.

3 кесте - 400 кВ айырғышын таңдау
Таңдау шарты
Есептік мәліметтер
Құжаттық мәліметтер

РВНЗ.1-5002000 Т1 айырғышы
Uқон=Uном
500 кВ
500 кВ
Iжұм.max=Iном
714 А
2000 А
Iп.τ=Iаж
3,77 кА
-
iа.τ=iа.ном=
=2βнIаж.ном100
5,8 кА
-
Iп.0=Iқос.ном
5,62 кА
-
Вк=Iтер2tтер
3514
512
iсоқ=iдин
15,68 кА
45 кА

Берілген айырғыш барлық параметрлер бойынша сәйкес келеді.

3.2 400 кВ коммутациялық аппараттарын есептеу

Коммутациялық апарраттарды есептеу (3.1)-(3.7) өрнектері бойынша бірдей ретте өтеді. Тек қана, ажыратқышпен ажыратылатын ҚТ максималды тогы жүйеден және генераторлардан ҚТ токтарының жиынтығы ретінде болатын шарт кезінде анықталады, 1 кесте.

Iжұм.max=1,05∙2∙Iг.ном=1,05∙2∙17000 =35700 А.

Максималды жұмыс тогын 500 кВ-ке келтіреміз

Iжұм.max=35700∙20525=1428 А.

Uном номиналды кернеуі бойынша және Iжұм.max максималды жұмыс тогы бойынша алдын ала ажыратқышты таңдаймыз, 5.2 кестесі бойынша [2]. ВНВ-500Б-403150У1 ажыратқышын тексереміз.

4 кесте - 400 кВ коммутациялық аппараттарын таңдау
Таңдау шарты
Есептік мәліметтер
Құжаттық мәліметтер

Ажыратқыш
Айырғыш

ВНВ-500Б-403150У1
РНДЗ.1-5003200 У1
Uқон=Uном
500 кВ
500 кВ
500 кВ
Iжұм.max=Iном
1428 А
3150 А
3200 А
Iп.τ=Iаж
15,86 кА
40 кА
-
iа.τ=iа.ном=
=2βнIаж.ном100
20,7 кА
82 кА
-
Iп.0=Iқос.ном
16,18 кА

-
Вк=Iтер2tтер
127
4800
7938
iсоқ=iдин
45 кА
162 кА
160 кА

Iп.0Iном=16,1812,95=1,25.

Онда =0,98 тең болады.
(3.1) өрнегі бойынша анықтаймыз

(3.3) өрнегі бойынша анықтаймыз

(3.4) өрнегі бойынша анықтаймыз

iа.ном=2∙40∙1+45100=82 кА.

(3.6) өрнегі бойынша анықтаймыз

tаж=0,035+0,1=0,135 с.

(3.5) өрнегі бойынша анықтаймыз

Вк=16,182∙0,135+0,35=127 кА3∙с.

(3.7) өрнегі бойынша анықтаймыз

iсоқ=√2∙1,973∙16,18=45 кА.

Берілген ажыратқыш барлық параметрлер бойынша сәйкес келеді.
Uном номиналды кернеуі бойынша және Iжұм.max максималды жұмыс тогы бойынша алдын ала жоғары жақ трансформаторындағы айырғышты таңдаймыз. РВДЗ.1-4003200 У1 айырғышын тексереміз.
Берілген айырғыш барлық параметрлер бойынша сәйкес келеді.

3.3 ТҚ шинасының қима мен ошиновкасын есептеу

Жиынтық шиналар ең жоғары қосылудың рұқсат етілген тогы бойынша таңдалады, ал ток өткізгіштері - токтың экономикалық тығыздығы бойынша таңдалады. ток өткізгіштерін таңдау кезінде есептік ток ретінде, ЭҚЭ бойынша, номиналды жұмыс режимнің тогы таңдалады. Экономикалық тығыздығы бойынша таңдалған қима стандартты болатын жақын ең үлкен мәніне дейін дөңгелетіледі.
Әуелік желінің ыдыралған өткізгіштері ҚТ кезінде қыздырылуға тексерілу кезінде жиынтық қиманың бір өткізгіші ретінде қарастырылатын болады, [4].
Біздің жағдайымызда қуатты қосылу, ол 693 А номиналды тогы бар генератор-трансформатор энерогблогы болып табылады. 1.18 кестесі [1] бойынша АС-30066 маркалы ұш өткізгішті таңдаймыз, бұл өткізгіштер келесідей параметрлерге ие: S=300 мм2, d=24,5 мм, r0=1,225 см, Iрұқ.ет=680 А, бір метр өткізгіштің массасы m=1,313 кгм.

Iжұм.max=Iрұқ.ет

970 А=3*680=2040 А.

Таңдалған жұмсақ шиналарды электрдинамикалық тұрақтылыққа тексереміз. Бүл үшін алдымен р параметрінің сандық мәнін, келесі өрнек бойынша анықтаймыз

р=λ∙Iп.022∙tажD∙q (3.8)

мұндағы tаж - ҚТ-дың есептік ұзақтығы, с;
D - фазалар арасындағы арақашықтық, м;
q - гирляндының әсерін есепке алуымен желінің ұзындық бойына салмағы, Нм;
λ - электрдинамикалық күштік апериодты құраушысының әсерін есепке алатын коэффициент.

Гирляндының әсерін есепке алуымен желінің ұзындық бойына салмағын келесі өрнек бойынша анықтаймыз

(3.9)

мұндағы qп - желінің ұзындық бойы салмағы, Нм;
qг - оқшаулағыштарға ілінетін бір гирлянданың салмағы, Нм.

, (3.10)

мұндағы g - еркін құлау үдеуі, g=9,81 мс2.

, (3.11)

мұндағы N - оқшаулағыштар саны;
mиз - бір оқшаулағыштың массасы, кг;
l - оқшаулағыштардың далпы ұзындығы, м;

4.23 кестесіне сәйкес [5], ПС70-Д оқшаулағыштары үшін, N=32, mиз=3,49 кг, Низ=0,127 м болады.
Онда (3.9), (3.10) және (3.11) өрнектері бойынша анықтаймыз

q=9,81∙3∙1,313+9,81∙32∙3,4932∙0,172 =237,7 Нм.

Фазалар арасындағы арақашықтық 4.20 кестесіне сәйкес [5], D=6 м болып қабылданады, ал электрдинамикалық күштің апериодты құраушысының әсерін есепке алатын коэффициенті 4.13 суреті бойынша [5] =2,5 тең деп аламыз.
(3.8) өрнегі бойынша анықтаймыз

р=2,5∙32∙10,582∙0,1356∙237,7=0,05 кА2∙сН.

р параметрі 0,4 кА2∙сН шамасынан кіші болғандықтан, өткізгіштердің орын ауыстыруын есептеуді орындамауға болады [5].
Жұмсақ шиналарды тәждеу шарттары бойыншша тесереміз.
АС-30066 өткізгішінің айналасындағы электрлік өрістің Е0 бастапқы сындық кернеулігін келесі өрнек бойынша анықтаймыз, кВсм

Е0=30,3∙m∙1+0,299r0, (2.12)

мұндағы m - өткізгіштің сыртқы жағының кедір-бұдырлығын есепке алатын коэффициент, көп талшықты өткізгіштер үшін m=0,82.

Е0=30,3∙0,82∙1+0,2991,225 =31,6 кВсм.

Ыдыратылған өткізгіштер айналасындағы электрлік өрістің Е кернеулігін келесі өрнек бойынша анықтаймыз, кВсм

Е=k∙0,345∙Un∙r0∙lgDортrр, (2.13)

мұндағы rр - ыдыратылған фаза радиусы, м;
Dср - фаза өткізгіштері арасындағы орташа геометриялық арақашықтық, горизонталды орналасу кезінде Dорт=1,25∙D, см;
k - ортаңғы шинаның шеткі шиналарға қатысты жұмыс сыйымдылығы мен өріс кернеулігінің жоғарылауын есепке алатын коэффициент;
n - ыдыратылған фазадағы өткізгіштер саны;
U - номиналды кернеу, кВ.

Ыдыратылған фаза радиусы мен k коэффициенті фазадағы үш өткізгіш кезінде келесі өрнектер бойынша анықталады

rр=3r0∙а2 (3.14)

k=1+2∙3∙r0а (3.15)

мұндағы а - ыдыратылған фазадағы өткізгіштер арасындағы арақашықтық, а=40 см.

rр=31,225∙402=12,5 см,

k=1+2∙3∙1,22540=1,1.

(3.13) өрнегі бойынша анықтаймыз

Е=1,1∙0,345∙5253∙1,225∙lg1,25∙60012 ,5=30,5 кВсм.

Шиналар тәждеу шарты бойынша өтеді, егерде келесі шарт орындалатын жағдайда

1,07∙Е0,9∙Е0, (3.16)

1,07∙30,5=32,6 кВсм0,9∙31,6=28,44 кВсм.

Берілген шиналар тәждеу шарттары бойынша өтпейді.
АС-50064 маркалы үш өткізгішті тексереміз, олар келесідей параметрлерге ие: S=500 мм2, d=30,6 мм, r0=1,53 см, Iрұқ.ет=945 А, бір өткізгіштің массасы m=1,852 кгм.

Берілген өткізгішті тәждеу шарттары бойынша тексереміз

Е0=30,3∙0,82∙1+0,2991,53 =30,9 кВсм,

rр=31,53∙402=13,48 см,

k=1+2∙3∙1,5340=1,13,

Е=1,13∙0,345∙5253∙1,53∙lg1,25∙60013 ,48=25,55 кВсм.

1,07∙25,55=27,3 кВсм0,9∙30,9=27,81 кВсм.

Берілген шиналар тәждеу шарттары бойынша өтеді.
Таңдалған жұмсақ шиналарды электрдинамикалық тұрақтылыққа тексереміз. Ол үшін р параметрінің мәнін келесі өрнек бойынша анықтаймыз

q=9,81∙3∙1,852+9,81∙32∙3,4932∙0,172 =254 Нм,

р=2,5∙32∙10,582∙0,1356∙254=0,018 кА2∙сН.

р параметрі 0,4 кА2∙сН шамасынан кіші болғандықтан, өткізгіштердің орын ауыстыруын есептеуді орындамауға болады.
400 МВт блокты трансформатордың шығуларынан ток өткізгіштерін жиынтық шиналарына дейін Тmax=4000 сағат үшін экономикалық тығыздығы бойынша 4.19 кестеі бойынша [3] Jэ=1,1 Амм2 тең етіп қабылдаймыз.

Sэ=IномJэ, (3.17)

Sэ=6931,1=630 мм2.

АТҚ-500 шинасын таңдау кезінде тәждеу шарттары бойынша АС-50064 маркалы үш өткізгіш өттті, сондықтанда ток өткізгіштері үшін сол сияқты қиманы таңдаймыз S=3∙500=1500 мм2, d=30,6 мм, r0=1,53 см, Iдоп=945 А, бір метр өткізгіштің массасы m=1,852 кгм.
Таңдалған ток өткізгішін рұқсат етілген ток шамасы бойынша тексереміз

Imax=970 А=Iрұқ.ет=3∙945=2835 А.

4 Өлшеуіш ток пен кернеу трансформаторларын таңдау

4.1 Өлшеуіш ток трансформаторларын таңдау

Генераторлардың шығуларында орнатылатын ток трансформаторларын таңдаймыз. Ток трансформатор таңдауды ең саны көп қосылған өлшеуіш аспаптары бар қосылулар бойынша іске асырамыз. Қажетті құрылғылар тізімі мен құрылғыларды қосу сұлбалары 4.102 суреті бойынша анықтаймыз [3].
Ток трансформаторының екіншілік жүктемесін анықтау үшін 5 кестесін құрастырамыз.

5 кесте - ТА тізбегіндегі өлшеуіш аспаптар
Аспап
Типі
Жүктеме, ВА

А
В
С
Көрсететін амперметр
Э-335
0,5
0,5
0,5
Көрсететін вольтметр
Д-335
0,5
-
0,5
Көрсететін варметр
Д-304
0,5
-
0,5
Жиілік өлшеуіш
Э-362
-
-
-
Тіркейтін амперметр
Н-394
-
10
-
Тіркейтін ваттметр
Н-394
10
-
10
Активті энергия есептегіші
САЗ-И670
2,5
-
2,5
Активті қуат сезгіші
Е-829
1
-
1
Реактивті қуат сезгіші
Е-830
1
-
1
барлығы

16
10,5
16

Осылайша 5 кестеден көптеп жүктелгендері А және С фазасы екені көрінді. Генератордың басты шығуларының ток трансформаторы ТШВ-24.
Есептік және тізімдемелік мәліметтерді 3.2 кестесіне енгіземіз.

6 кесте - ТА таңдауының келтірілген кестесі.
Таңдау шарты
Есептік мәліметтер
Құжаттық мәліметтер

ТШВ-24
Uқон Uном
20 кВ
24 кВ
Iжұм.мах I1ном
17000 А
24000 А
z2.есеп z2ном
0,95 Ом
4 Ом

87844
90000
Дәлдік класы
0,5
0,5

Аспаптар кедергісін келесі өрнек бойынша анықтаймыз

zасп=S2махI22, (4.1)

мұндағы S2max - екіншілік тізбектің максималды жүктемесі, 6 кестесі бойынша.
I2 - екіншілік тізбектің номиналды тогы.

zасп=1652=0,64 Ом.

Өткізгіштердің рұқсат етілген кедергілерін келесі өрнек бойынша анықтаймыз

zөтк=z2нно-zасп-zтүй, (4.2)

мұндағы z2.ном - ТТ номиналды екіншілік жүктемесі;
zтүй - түйіспелер кедергісі, аспаптар саны үштен көп болған кезде zтүй=0,1 Ом.

zөтк=4-0,64-0,1=3,26 Ом.

Қосылатын өткізгіштердің q қимасын анықтаймыз, мм2

q=ρ∙lесzөтк (4.3)

мұндағы - өткізгіш материалының меншікті кедергісі (алюминий үшін =0.0283 )
lес - трансформаторлардың қосылу сұлбасынан тәуелді болатын есептік ұзындық. [3] сәйкес lес=30 м тең етіп қабылдаймыз.

q=0,0283∙303,26=0,26 мм2.

[3] сәйкес қиманың беріктілігінің шарты бойынша алюминилі тамырлар үшін 4 мм2-тан кем болмауы керек. qном= 4 мм2 тең деп қабылдаймыз.
Қабылданған өткізгіш қимасын есепке ала отырып өткізгіштердің қимасын есепке ала отырып кедергілерді қайтадан есептейміз. Бұл есептеу келесі өрнек бойынша анықталады

zөтк=ρ∙lесq, (4.4)
zөтк=0,0283∙304=0,21 Ом.

Жүктемелердің есептік кедергілерін анықтаймыз

z2.ес=0,21+0,64+0,1=0,95 Ом.

Токтың шиналық трансформаторлары электрдинамикалық тұрақтылық бойынша тесерілмейді, себебі ол ток өткізгішінің тұрақтылығы бойынша шартталған.
Термиялық тұрақтылық шамасын 2.1 кестесінен аламыз.
Таңдалған трансформатор барлық параметрлер бойынша сәйкес келеді.

4.2 Өлшеуіш кернеу трансформаторларын таңдау

Генераторлы кернеудегі өлшеуіш кернеу трансформаторын таңдаймыз.
Кернеу трансформаторының екіншілік жүктемелерін анықтау үшін 7 кестесін құрастырамызү
Генератор кернеуіндегі өлшеуіш кернеу трансформаторын таңдаймыз.

7 кесте - ТV тізбегіндегі өлшеуіш аспаптар
Аспап
Типі
Sбір.ор
ВА
Орам саны
Аспап саны
cos
sin
Жалпы тұт. қуаты

Р Вт
Q,вар
Көрсететін ваттметр
Д-335
1,5
2
1
1
0
3
0
Көрсететін варметр
Д-304
2
2
1
1
0
4
0
Көрсететін вольтметр
Э-335
2
1
1
1
0
2
0
Жиілік өлшеуіш
Э-362
1
1
1
1
0
1
0
Тіркеуші вольтметр
Н-394
10
1
1
1
0
10
0
Автивті энергия есептегіші
САЗ-И670
1,5
2
1
0,38
0,93
1,14
3,32
Активті қуат сезгіші
Е-829
10
-
1
1
0
10
0
Реактивті қуат сезгіші
Е-830
10
-
1
1
0
10
0
Синхроноскоп
Э-327
10
1
1
1
0
10
0
Барлығы

71,14
3,32

Қажетті құрылғылар тізімі мен құрылғыларды қосу сұлбалары 4.104 суреті бойынша анықтаймыз [3].
TV жүктемесінің толық қуатын анықтаймыз

S=71,142+3,322=71,22 ВА.

Есептік және тізімдемелік мәліметтерді 8 кестеміне енгіземіз.

8 кесте - TV таңдаудың келтірілген кестесі
Таңдау шарты
Есептік мәліметтер
Құжаттық мәліметтер

ЗНОМ-20-63-У2
Uуст Uном
20 кВ
20
S2 S2ном
71,22 ВА
225
Дәлдік класы
0,5
0,5

ЗНОМ-20 типті үш бірфазалы трансформаторларды жұлдызша қосамыз, жалпы қуаттылығы ВА.

5 Блок қорғанысын есептеу

5.1 Генератордың қорғанысын есептеу

5.1.1 Бойлық дифференциалды қорғанысты есептеу
Қорғаныстың жоғарғы сезімталдығын қамтамасыз ету мақсатында қарастырылып отырған қорғаныс тежегіштік сипаттамасы бар ДЗТ-115 типті реле арқылы іске асады. Генератордың сызықты шығулары жағынан орнатылған ток трансформаторына тежегіш орама қосылады, ал жұмыс орамасы дифференциалды тізбекке қосылады.
Қуаттылығы 300 МВт жоғары ТВВ типті генераторларда құрастырмалық түсінік бойынша ток трансформаторының нөлдік шығу жағынан трансформация коэффициенті, генератордың сызсықты шығулары жағындағы ток трансформаторынан, екі есе аз статор орамаларының екі параллель орамдарының әрқайсына қосылады. Сондықтанда дифференицалды қорғаныс сұлбасында нөлдік шығулар жағынан ток трансформаторына циркуляцияланатын екіншілік токтар сызықты шығулар жағындағы ток трансформаторының циркуляцияланатын тогынан екі есе көп болады.
Бұл жағдайда реленың жұмыс орамасындағы МҚК-ті теңестіру үшін ток трансформаторының нөлдік шығулар жағынан реленің жұмыс орамасының жарты орамына қосылады, ал сызықты шығулар жағындағы ток трансформаторы - жұмыс орамасының орамдарының толық санына тежеуші орамамен тізбектей қосылады [6].
Тежеу болмаған кездегі әрекет ету тогын келесі өрнек арқылы анықтаймыз

, (5.1)

мұндағы Fс.р min - реленің жұмыс орамасының МҚК әрекет ету шамасы, Fс.р min =100 А∙орам;
wраб - жұмыс орамасының орамдар саны, wраб=144 орам.

.

Теңсіздіктің максималды есептік тогын келесі өрнекпен анықтаймыз

, (5.2)

мұндағы kодн - әртүрлі ТА кезіндегі, біртүрлілік коэффициенті kодн=1;
- ТА толық қателігі, =0,1;
- үш фазалы ҚТ тогының периодты құраушысы.

.

Қажетті орамдар саны формула бойынша анықталады

, (5.3)

мұндағы kн - сенімділік коэффициенті, kн=1,6;
Iт - тең тежеуші ток, А;
tg - тежеуші сипаттамаға қатысты абцисса осінің еңкейіс бұрышының тангенсі, tg=0,75.

.

Тежеуші ораманың тармақталуын жақын болатын үлкен орамдар санын, яғни wт=31 орамды қабылдаймыз.
Қорғаныстың сезімталдығын тексеру қажет етілмейді, себебі ол ЭҚЕ сәйкес қажетті шамадан жоғары болып тұр.

5.1.2 Көлденең дифференциалды қорғанысты есептеу
Генератордың көлденең дифференциалды қорғанысы генератор статоры орамасындағы орамды тұйықталулардан сақтау үшін арналған, сонымен қатар кейбір жағдайларда генератордың бойлық дифференциалды қорғанысын резервтей отырып көпфазалы ҚТ кезінде әрекет етуі мүмкін.
Қорғаныс генератор статорының орамаларының нөлдік нүктелерін біріктіретін біріктіргішке орнатылған ток трансформаторына қосылған РТ-40Ф типті токтық релесі негізінде жасалған.
РТ-40Ф релесі екі жоғарғы гармонникқа ие, ол жоғарғы гармонникаті құрайтын генератордың ЭҚК барына байланысты қарастырылған, олардың орамадағы орамдардағы шамасы әрбір фаза үшін әртүрлі болуы мүмкін. Фильтр ретінде атқарушы органның катушкасын шунттайтын конденсатор қолданылады, 3 сурет.

3 сурет - Генератордың көлденең диф. Қорғанысының қарапайымдатылған сұлбасы

Қорғаныстың әрекет ету тогын келесі өрнек арқылы анықтаймыз

, (5.4)

мұндағы Iг.ном - генератордың номиналды тогы, А.

.

Реленің әрекет ету тогын келесі өрнекпен анықтаймыз

, (5.5)

мұндағы nТА - көлденеі диф. қорғаныстың ТА трансформация коэффициенті, nТА=300.

.

Берілген әрекет ету тогы РТ-40Ф релесінің 1,75-1,76 жарғы аумағына кіреді.

5.1.3 Статор орамасындағы жерге тұйықталудан қорғау қорғанысын есептеу
Генератор статоры орамасындағы жерге тұйықталудан қорғау қорғанысы, генераторлық кернеудің кешенді экрандалған шиналы өткізгішінде және өзіндік қажеттілік қоректендіру трансформаторының шиналы өткізгішіндегі, статор орамасындағы, сонымен қатар 20 кВ блокты трансформаторды және ӨҚ трансформаторының орамаларындағы жерге тұйықталудан қорғау үшін арналған.
Қорғаныс сезімталдығы жоқ аумағы жоқ БРЭ-1301 типті AKV1 релесі негізінде жасалған.
Реле максималды кернеу релесі болатын кернеу органының нөлдік тізбекті бірінші гармоникасынан және тежелуі бар бар кернеу релесі болатын үшінші гармоника органынан тұрады. сонымен қатар БРЭ-1301 релесі кері тізбекті кернеуі бойынша бұғаттауға ие.
Бірінші гармоника органының әрекет ету аумағы генератордың басты шығулары жағындағы статор орамасының 85-95 %, үшінші гармоника органының әрекет ету аумағы - бейтарап жағынан генератор статорының орамалары.
Негізгі құраушы блоктың (НҚБ) кернеу релесінің жарғысы келесі формула бойынша анықталады

, (5.6)

мұндағы kн - сенімділік коэффициенті, Кн = 1,3;
- блок трансформаторы ДК орамасы бойынша Uo тарауын есепке алатын коэффициент, ;
nTV - кернеу трансформаторларының трансформация коэффициенті;
Стмо - трансформатордың бір фазасы арасындағы ДК және ТК орамалары арасындағы сыйымдылық;
Ст - жерге трансформацияның бір фазасының ТК орамасының сыйымдылығы;
Сг - жерге генератордың бір фазасының сыйымдылығы.

Кері тізбекті кернеу бойынша бұғаттау 20 В жоғары НҚБ есептік жарғысы кезінде енгізіледі, осы кезде Uср.НҚБ = 10 В, U2 = 3,5 В қабылданады.
Үшінші гармоника блогының (ҮГБ) жарғысын есептеу іске асырылмайды, жарғы өндіруші зауытпен орнатылады.
Стмо, Ст, Сг шамалары қалыпқа келтіру тексерулерінен кейін ғана өзгертіледі. Жарғыларды есептеу іске асырылмайды.

5.1.4 Сыртқы симметриялы ҚТ-дан қорғау қорғанысын есептеу
Сыртқы симметриялы ҚТ-дан қорғау қорғанысы үш фазалы қысқа тұйықталу кезінде генератор қорғанысын алыстан және жақыннан резервтеу үшін арналған.
Қорғаныс БРЭ-2801 типті АКZ 1 блок-релесінің үш омметрінің біреуінде жасалады.
Қорғаныстың токтық тізбегі генератор ток тізбегінің IА - IВ токтар айырмашылығына қосылған.
Кернеу тізбектері генератор кернеу тізбегінің сызықты кернеуіне қосылады.
Қорғаныстың шектен тыс әрекет етуін болдырмау үшін кернеу тізбегінің ақауы кезінде қорғаныстың әрекетін бұғаттаушы қолданылған. Бұғаттау КРБ-12 типті АКВ релесінде жасалған. Әрекет ету кезінде бұғаттау БРЭ-2801 блок релесінде орнатылған, аралық реле шығуларындағы қорек тізбектері алынады, сонымен қатар БРЭ-2801 аралық релесінен қорегінің оперативті тізбектерін алу сонымен қатар генераторлы ажыратқыш арқылы токтық жоқ болуы кезінде жүзеге асырылады.
Бұл қорғаныс 500 кВ ажыратқышын өшіруге, ТАҚҚ тиым салуға, УРОВ-500 кВ тізбегін қайта қосуға дайындауға уақыт ұстамасымен әрекет етеді.
Генератордың максималдың жүктеме кедергісін келесі өрнеу бойынша анықтаймыз

, (5.7)

мұндағы Umin.г - генертар шығуларындағы минималды кернеу, Umin.г=0,95Uном.г, В;
Iн - қысқа уақытты рұқсат етілген асқын жүктеме кезіндегі генератор тогының максималды шамасы, Iн=1,5Iном, А.

Қорғаныстың II сатысының әрекет ету кедергісін келесі өрнек бойынша анықтаймыз

, (5.8)

мұндағы kн - сенімділік коэффициенті, kн =1,2;
kв - қайтарылу коэффициенті, kв =1,05;
φм.ч. - қорғаныстың макисмалды сезімталдық бұрышы, φм.ч.=800;
φнагр. - жүктеме қуатының бұрышы мен коэффициенті, φм.ч.=530.

Реленің II сатысының әрекет ету кедергісін келесі формуламен анықтаймыз

, (5.9)

.

Трансформатор болгының артындағы үш фазалы ҚТ сезімталдығының шартынан бапталатын қорғаныстың I сатысының әрекет ету кедергісі келесі өрнек арқылы анықталады

, (5.10)

мұндағы kч.min - трансформатор артындағы ҚТ кезіндегі сезімталдық минималды коэффициенті, kч.min=1,2;
φнагр.. - трансформатор артындағы ҚТ кезіндегі қуаттың бұрышы мен коэффициенті, φм.ч.=800.

Реле сипаттамасының I сатыдан III-ге орын ауыстыру кезіндегі квадрантты келесі өрнеу бойынша анықтаймыз

, (5.11)

5.1.5 Асқын жүктемеден және сыртқы симметриялы емес ҚТ-дан қорғау қорғанысын есептеу
Асқын жүктемеден және сыртқы симметриялы емес ҚТ-дан қорғау қорғанысы генератор роторын, симметриялы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.