ИННОВАЦИЯЛЫҚ ОҚЫТУ БІЛІМДІ ТЕРЕҢДЕТЕДІ
ИННОВАЦИЯЛЫҚ ОҚЫТУ БІЛІМДІ ТЕРЕҢДЕТЕДІ
Жасыратыны жоқ, бұрын оқыту ісіне біржақты қарап,оқытуды тек сабақты
жақсы беру деп санап келдік. Соның салдарынан барлык ауыртпалық мұғалім
мойнына түсті, ол өзі сабақ айтады, сөйлейді, сұрайды, қосымшалармен
толықтырады, яғни сабақ үрдісінің барысында ұстаздық қызметі басым еді.
Бала тек тапсырманы орындаушы ғана болды.
Қазір бұл әдіс-тәсілді қоғамның дамуы қабылдай ала ма? Жоқ. Себебі, заман
талабына сай оқыту мен тәрбиесін жаңаша жетілдіруді өмірдің өзі талап етіп
отыр. Ендеше бұрынғы дәстүрлі оқыту жүйесінің - озығын да, тозығын да қайта
карап, оқытудың жаңа инновациялық жүйелерін кеңінен өндірудің уақыты жетті.
Біздің мектеп ұжымы осы бағытта 1991 жылдан жұмыс жүргізіп, ескі құрылымды
түбегейлі өзгертті. Әсіресе, лицей мәртебесін алғалы оқытудың инновациялық
жаңа технологияларын сабаққа мықтап ендіруге шұғыл бетбұрыс жасалды.
Бастауыш сыныптан бастап оқушылардың ақыл-ойын жетілдіруде "Дамыта
оқыту" технологиясын сабақ барысына кеңінен қолдану бізде оң нәтижесін
беріп келеді. Мысалы, осы дамыта оқыту технологиясын пайдалана сабақ
жүргізіп келе жатқан бастауыш мұғалімі Құдиярова Ғалияш жетекшілік жасайтын
сынын оқушыларының білім деңгейі сөзіміздің шынайылығын дәлелдей түседі. Ол
оқу жылының ІІ жарты жылдық жылдығының бастап оқушыларын 3 топқа бөлді: I
топ — күштілер; II топ - ептілер, III топ - орташа оқитындар.
Оқушыларды оқыту барысында әр топтың білім деңгейіне орай тапсырмалар
беріледі. Мәселен, 1-сыныпта математика пәнінен I топ оқушыларына 2,3
сандарды пайдаланып есептер құрастыру, II топқа ребус шешу, III топқа сурет
бойынша мысалдар жазу сияқты тапсырмалар беріліп, оларды бірте-бірте
күрделендіре түседі. Бұл тапсырмалар тек математика пәншде емес, барлық
пәндерде де жүзеге асырылады. Атап айтқанда, ана тілі пәнінде "Қарлығаш пен
кұмырсқа" тақырыбын өткенде I топ сурет бойынша өздері әңгіме құраса, II
топ қарлығаш пен құмырсқаға мінездеме береді, III топ еңбекке байланысты
айтылған мақал-мәтелдерді құрастырады. Міне, осылайша жаңа технологияны
кеңінен пайдалану нәтижесінде оқушылар үлгіріп артып келеді. Нақты
деректерге жүгінсек, 1-сыныптағы оқу жылының аяғын да оқутшылар үлгірімі 78
пайызға көтерілсе, бұл көрсеткіш 2-сыныптағы оқу жылының соңында 84 пайызға
жетті. Ең бастысы, "Орташалар" тобы "Ептілер тобына қосылып, 2 топ ғана
қалды. Ғ.Құдиярованың осындай еңбегі ескеріліп ойнның атынан атаулы мектеп
ашылады.
Күнделікті сабақты тақырыпқа сай түрлендіріп ету мұғалім мен оқушы
арасындағы байланысты одан әрі нығайта түсуге өзіндік ықпалын тигізеді.
Мектебіміздің тарих пәні мұғалімі Балатай Ләззаттың әрбір сабағы қызғылықты
әрі тартымды өтеді. Өйткені, ол әрбір сабағын өткізу барысында
сыныптағыларды оқушы деп емес, оған өзімен пікірлес дос, әріптес ретіне
қарай, оқытудың "Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау" технологиясын
сабақ үрдісінде кеңінен пайдаланады. Өткен еңбегі жеміссіз емес. Оны
-оқушысы Исаева Ботагөз Қазақстан тарихы бойынша 2 жыл қатарынан
республикалық олимпиадаға қатысып, жеңімпаз атанды, мектепті "Алтын
белгімен" бітірді.
Мектепте шығармашылықпен жұмыс істейтін жас ұстаз Әлденова Сәуле
оқытудың коммуникативтік әдіс-тәсілдерін пайдалана отырып, оқушыларды
сабаққа алдын ала даярлау жұмыстарында біршама тәжірибелер жинақтады
С.Әлденованың өзі 1997 жылы орыс тілі мұғалімдері арасында республикалық
панорамалық сабақтар байқауында бірінші орынды жеңіп алды. Қазір оқытуды
ғылыммен ұштастра бет бұрып, "Қазақ мектептерінде орыс тілі; үйретудің
дидактикалық шарттары" атты еңбек жазып жүр.
Мектебімізде оқушыларды заман талабына сай жаңаша оқыту мен
тәрбиелеуде олардың жан дүниесіне терең бойлай отырып, бала бойындағы -
психологиялық, физиологиялык, биологиялық өзгерістердің мұғалім назарынан
тыс қалмауына айрықша назар аударылады. Бұл орайда мектепті - педагог-
психолог Ә.Рахманқұловтың атқарып жатқан іс-шаралары көңіл қуантады.
Қазақ ағартушысы М.Жұмабаевтың "...Әрбір ұлттың баласы өз ұлтының
арасында, өз ұлты үшін қызмет қылатын болғандықтан, тәрбиеші баланы сол
ұлт тәрбиесімен тәрбие қылуға міндетті" деген ұлағатты сөзі қазіргі заманға
сай еліміздегі ұлттық мектептің қалыптасуын меңзейді. Бұл, сөз жоқ
мектептегі тәртібі қиындау оқушылармен тәрбие жұмыстарын пәрменді жүргізе
қажеттігін көрсетеді. Мұндай мектебіміздің үлгілі ұстазы, Қазақстан
Рсспубликасы Білім беру ісінің үздігі Исаева Мараштың жұмыстары көпке ұлт
боларлықтай дей аламыз.
Біздің педұжым оқыту мазмұнын өзгерту, оқу-тәрбие үрдісіне өзгеше
қатынас жасау керектігін терең сезінеді. Бір жағынан алғанда лицей
мәртебссіне ие оқу орнымыз. Сондықтан оқушыларға жалпы орта білім берумен
бірге кәсіби шеберлігін арттыруға да айрықша назар аударылады. Жастардың
кәсіпті даярлығы биік деңгейде болсын десек, олардың білімін қазіргі
нарықтың қарым-қатынас заманына бейімдеу шарт. Ол үшін жаңашылдық оқу
технологияларын сабақ үрдісінде көбірек пайдалану, ұжым мүшелеріне
әдістемелі көмектер беру ешқашан назардан тыс қалмауы тиіс. Бұл мақсатта
мектеп арнайы әдістемелік ақпарат орталығы құрылған. Онда оқытудың жаңа
технологиясына сай әдістемелік оқу құралдары, мұғалімдердің озат
тәжірибслері буклеттер, ғылыми-практикалық конференцияларда оқылған
баяндамалар жинақталады.
Сондай-ақ, мектебіміздегі компьютер сыныбы оқушылардың жаңа техниканы
оқып үйренудің, ал лингофон кабинеті шетел тілін үйренудің орталығына
айналған.
"Дәстүрдің озығы бар, тозығы бар" демекші, оқу-тәрбие жұмысын
жақсартуды ойласақ, мектепте атқарылар әрбір игі істерді осы заманға
икемдеп жаңғырта, жандандыра түсуіміз, сөйтіп оқу-тәрбие жұмысындағы
кемшілік тұстарымызды толтыру жолдарын қарастыруымыз керек. Ол үшін
жоғарыда айтқандай сабақ беру үрдісіне оқытудың жаңа технологиясын батыл
енгізу қажет. Кезінде А.Байтұрсыновтың "Мектептің жаны - мұғалім" деген
сөзін еске түсірсек, мектебіміздің жоғары нәтижеге жетуі, ұжымдағы
мұғалімдердің оқытудың жаңа технологиясын сабаққа кеңінен өндіруі
шығармашылық ізденістеріміздің арқасы екені даусыз, Оқытудың жаңа
технологиясымен жұмыс істейтін мұғалімдер қатарына Ғ.Құдиярованы,
Б.Досманбетованы, Н.Койшыбаеваны, Р.Сапарбаеваны, Ж.Сейтпенбетованы,
С.Әденованы, Б.А., Нысбаеваны., К.Есмағанбетованы, А.Қилыбаеваны,
Л.Балатайды, Б.Синаеваны, Л.Е. Сианеваны, Е.Ақшалованы, Ғ.Әкімтаеваны, т.б.
жатқызуға болады.
Даярлық деңгейін және олардың жас ерекшеліктерін есепке ала отырып
даму динамикасын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл кезеңде төмендегіден
міндеттер жүзеге асырылды.
1. Оқыту мен тәрбиелеу, әлеуметтік талап-тілектерді ескере отырып дамыту,
ғылыми жетістіктер мен педагогикалық тәжірибелерді ... жалғасы
Жасыратыны жоқ, бұрын оқыту ісіне біржақты қарап,оқытуды тек сабақты
жақсы беру деп санап келдік. Соның салдарынан барлык ауыртпалық мұғалім
мойнына түсті, ол өзі сабақ айтады, сөйлейді, сұрайды, қосымшалармен
толықтырады, яғни сабақ үрдісінің барысында ұстаздық қызметі басым еді.
Бала тек тапсырманы орындаушы ғана болды.
Қазір бұл әдіс-тәсілді қоғамның дамуы қабылдай ала ма? Жоқ. Себебі, заман
талабына сай оқыту мен тәрбиесін жаңаша жетілдіруді өмірдің өзі талап етіп
отыр. Ендеше бұрынғы дәстүрлі оқыту жүйесінің - озығын да, тозығын да қайта
карап, оқытудың жаңа инновациялық жүйелерін кеңінен өндірудің уақыты жетті.
Біздің мектеп ұжымы осы бағытта 1991 жылдан жұмыс жүргізіп, ескі құрылымды
түбегейлі өзгертті. Әсіресе, лицей мәртебесін алғалы оқытудың инновациялық
жаңа технологияларын сабаққа мықтап ендіруге шұғыл бетбұрыс жасалды.
Бастауыш сыныптан бастап оқушылардың ақыл-ойын жетілдіруде "Дамыта
оқыту" технологиясын сабақ барысына кеңінен қолдану бізде оң нәтижесін
беріп келеді. Мысалы, осы дамыта оқыту технологиясын пайдалана сабақ
жүргізіп келе жатқан бастауыш мұғалімі Құдиярова Ғалияш жетекшілік жасайтын
сынын оқушыларының білім деңгейі сөзіміздің шынайылығын дәлелдей түседі. Ол
оқу жылының ІІ жарты жылдық жылдығының бастап оқушыларын 3 топқа бөлді: I
топ — күштілер; II топ - ептілер, III топ - орташа оқитындар.
Оқушыларды оқыту барысында әр топтың білім деңгейіне орай тапсырмалар
беріледі. Мәселен, 1-сыныпта математика пәнінен I топ оқушыларына 2,3
сандарды пайдаланып есептер құрастыру, II топқа ребус шешу, III топқа сурет
бойынша мысалдар жазу сияқты тапсырмалар беріліп, оларды бірте-бірте
күрделендіре түседі. Бұл тапсырмалар тек математика пәншде емес, барлық
пәндерде де жүзеге асырылады. Атап айтқанда, ана тілі пәнінде "Қарлығаш пен
кұмырсқа" тақырыбын өткенде I топ сурет бойынша өздері әңгіме құраса, II
топ қарлығаш пен құмырсқаға мінездеме береді, III топ еңбекке байланысты
айтылған мақал-мәтелдерді құрастырады. Міне, осылайша жаңа технологияны
кеңінен пайдалану нәтижесінде оқушылар үлгіріп артып келеді. Нақты
деректерге жүгінсек, 1-сыныптағы оқу жылының аяғын да оқутшылар үлгірімі 78
пайызға көтерілсе, бұл көрсеткіш 2-сыныптағы оқу жылының соңында 84 пайызға
жетті. Ең бастысы, "Орташалар" тобы "Ептілер тобына қосылып, 2 топ ғана
қалды. Ғ.Құдиярованың осындай еңбегі ескеріліп ойнның атынан атаулы мектеп
ашылады.
Күнделікті сабақты тақырыпқа сай түрлендіріп ету мұғалім мен оқушы
арасындағы байланысты одан әрі нығайта түсуге өзіндік ықпалын тигізеді.
Мектебіміздің тарих пәні мұғалімі Балатай Ләззаттың әрбір сабағы қызғылықты
әрі тартымды өтеді. Өйткені, ол әрбір сабағын өткізу барысында
сыныптағыларды оқушы деп емес, оған өзімен пікірлес дос, әріптес ретіне
қарай, оқытудың "Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау" технологиясын
сабақ үрдісінде кеңінен пайдаланады. Өткен еңбегі жеміссіз емес. Оны
-оқушысы Исаева Ботагөз Қазақстан тарихы бойынша 2 жыл қатарынан
республикалық олимпиадаға қатысып, жеңімпаз атанды, мектепті "Алтын
белгімен" бітірді.
Мектепте шығармашылықпен жұмыс істейтін жас ұстаз Әлденова Сәуле
оқытудың коммуникативтік әдіс-тәсілдерін пайдалана отырып, оқушыларды
сабаққа алдын ала даярлау жұмыстарында біршама тәжірибелер жинақтады
С.Әлденованың өзі 1997 жылы орыс тілі мұғалімдері арасында республикалық
панорамалық сабақтар байқауында бірінші орынды жеңіп алды. Қазір оқытуды
ғылыммен ұштастра бет бұрып, "Қазақ мектептерінде орыс тілі; үйретудің
дидактикалық шарттары" атты еңбек жазып жүр.
Мектебімізде оқушыларды заман талабына сай жаңаша оқыту мен
тәрбиелеуде олардың жан дүниесіне терең бойлай отырып, бала бойындағы -
психологиялық, физиологиялык, биологиялық өзгерістердің мұғалім назарынан
тыс қалмауына айрықша назар аударылады. Бұл орайда мектепті - педагог-
психолог Ә.Рахманқұловтың атқарып жатқан іс-шаралары көңіл қуантады.
Қазақ ағартушысы М.Жұмабаевтың "...Әрбір ұлттың баласы өз ұлтының
арасында, өз ұлты үшін қызмет қылатын болғандықтан, тәрбиеші баланы сол
ұлт тәрбиесімен тәрбие қылуға міндетті" деген ұлағатты сөзі қазіргі заманға
сай еліміздегі ұлттық мектептің қалыптасуын меңзейді. Бұл, сөз жоқ
мектептегі тәртібі қиындау оқушылармен тәрбие жұмыстарын пәрменді жүргізе
қажеттігін көрсетеді. Мұндай мектебіміздің үлгілі ұстазы, Қазақстан
Рсспубликасы Білім беру ісінің үздігі Исаева Мараштың жұмыстары көпке ұлт
боларлықтай дей аламыз.
Біздің педұжым оқыту мазмұнын өзгерту, оқу-тәрбие үрдісіне өзгеше
қатынас жасау керектігін терең сезінеді. Бір жағынан алғанда лицей
мәртебссіне ие оқу орнымыз. Сондықтан оқушыларға жалпы орта білім берумен
бірге кәсіби шеберлігін арттыруға да айрықша назар аударылады. Жастардың
кәсіпті даярлығы биік деңгейде болсын десек, олардың білімін қазіргі
нарықтың қарым-қатынас заманына бейімдеу шарт. Ол үшін жаңашылдық оқу
технологияларын сабақ үрдісінде көбірек пайдалану, ұжым мүшелеріне
әдістемелі көмектер беру ешқашан назардан тыс қалмауы тиіс. Бұл мақсатта
мектеп арнайы әдістемелік ақпарат орталығы құрылған. Онда оқытудың жаңа
технологиясына сай әдістемелік оқу құралдары, мұғалімдердің озат
тәжірибслері буклеттер, ғылыми-практикалық конференцияларда оқылған
баяндамалар жинақталады.
Сондай-ақ, мектебіміздегі компьютер сыныбы оқушылардың жаңа техниканы
оқып үйренудің, ал лингофон кабинеті шетел тілін үйренудің орталығына
айналған.
"Дәстүрдің озығы бар, тозығы бар" демекші, оқу-тәрбие жұмысын
жақсартуды ойласақ, мектепте атқарылар әрбір игі істерді осы заманға
икемдеп жаңғырта, жандандыра түсуіміз, сөйтіп оқу-тәрбие жұмысындағы
кемшілік тұстарымызды толтыру жолдарын қарастыруымыз керек. Ол үшін
жоғарыда айтқандай сабақ беру үрдісіне оқытудың жаңа технологиясын батыл
енгізу қажет. Кезінде А.Байтұрсыновтың "Мектептің жаны - мұғалім" деген
сөзін еске түсірсек, мектебіміздің жоғары нәтижеге жетуі, ұжымдағы
мұғалімдердің оқытудың жаңа технологиясын сабаққа кеңінен өндіруі
шығармашылық ізденістеріміздің арқасы екені даусыз, Оқытудың жаңа
технологиясымен жұмыс істейтін мұғалімдер қатарына Ғ.Құдиярованы,
Б.Досманбетованы, Н.Койшыбаеваны, Р.Сапарбаеваны, Ж.Сейтпенбетованы,
С.Әденованы, Б.А., Нысбаеваны., К.Есмағанбетованы, А.Қилыбаеваны,
Л.Балатайды, Б.Синаеваны, Л.Е. Сианеваны, Е.Ақшалованы, Ғ.Әкімтаеваны, т.б.
жатқызуға болады.
Даярлық деңгейін және олардың жас ерекшеліктерін есепке ала отырып
даму динамикасын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл кезеңде төмендегіден
міндеттер жүзеге асырылды.
1. Оқыту мен тәрбиелеу, әлеуметтік талап-тілектерді ескере отырып дамыту,
ғылыми жетістіктер мен педагогикалық тәжірибелерді ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz