Қиын балаларды қалай тәрбиелейміз
Қиын балаларды қалай тәрбиелейміз
Семья тәрбиесінің дұрыс ұйымдастырылмауы, яғни тұрмыстағы ұрыс-
талас, маскүнемдік, ата-ананың біреуінің болмауы, дұрыс талап қоймаушылық
т.б. жағдайлар себеп болса, мектептегі оқу-тәрбие жұмыстарын
ұйымдастыруда жіберілген кемшіліктер, яғни жеке оқушылардың мінез-құлық
ерекшеліктерін, ынта-ықыласын, қызығушылығы және талап-тілегін
ескермеу мүмкіндік туғызады.
Қиын балалардың тәртіптерінің нашарлауына себепші болатын үшінші
фактор, жұртшылықтың, қоғамдық ортаның тәрбие процестеріне толық
көңіл бөлмеуінен.
Балалардың тәртіптерінің төмендеуі мен нашарлауы түріне қарай үш топқа
бөлініп қарастырылады.
Бірінші топқа - күнделікті мектеп режимін бұзатын, оқығысы келмей
мектептен қашқақтап жүретін, кішігірім ұрлық жасап, анда-санда темекі
тартып, шарап ішетін оқушылар жатса, екінші топқа — осындай
ерекшеліктерімен қатар қоғамдық орындарда бұзақылық жасап, қоғам
мүліктерін ұрлайтын, үлкендерге сый-құрмет көрсетпейтін оқушылар
жатқызылады. Үшінші топқа денсаулығы нашар, ақыл-ойы өз жасына сәйкес
дамымаған, нерв жүйесі әртүрлі ауруларға (неврастения, невроз, психопат,
т.б.) ұшыраған жасөспірімдер жатқызылады. Осылардың барлыры қазақ
тілінде шыққан педагогикалық әдебиеттерде қиын балалар деп аталынып
жұр. Ал, негізінде, бірінші топтағы оқушыларды тәртібі төмендеген
оқушылар, ал екінші топтағы оқушыларды тәртібі нашар оқушылар деп атап,
үшінші топтағы оқушыларды тәрбиеленуі қиын оқушылар деп
атаған орынды және соған сәйкес жұмыс жүргізу қажеттігін
ескергеніміз жөн. Біздер осы оқушылардың бәрін де бір топқа
жатқызып қателесудеміз. Себебі, бірінші және екінші топтағы
оқушыларды ғылыми негізде ұйымдастырылған оқу-тәрбие процесінде 1-2 жылда
қайтадан тәрбиелеуге болса, үшінші топтағы оқушылардың сырқаты
болғандықтан ұзақ тәрбие жұмыстарын жүргізіп, қажет болғанда емдеу
әдісі ұйымдастырылады.
Сондықтан да зерттеушілер осы топтағы оқушылардың ғана тәрбиеленуі
қиын оқушылар деп аталынуы керек деп кеңес береді. Енді осы
қиын окушылар қайдан, қалай пайда болады және оған не амал қолдануға
болады соған келейік.
1. Оқушылардың ата-аналарының кінәсінен болатын жағдайлар Кейбір ата-
аналар өз перзенттерінің тәртіпсіздігіне, бейбастақтығына мән бермей,
есейген соң ақыл кірер, өзі-ақ қойып кетеді немесе бұл есейер шақ қой деп
еркінсітеді. Мысалы, мен істейтін селолық мектептің VI класынын, класс
жетекшісі шәкірті Б-ның өзін үйде нашар ұстайтынын, қызба, сотқар, дөрекі,
шешесіне қол ұшын бермейтінін, үй тірлігіне көмектеспейтінін, барлық бос
уақытын көшеде өткізетінін және үлкендер ескерту жасаса дөрекі жауап
қайтаратынын білген. Класс жетекшісі баланың шешесіне көмектескісі келіп,
онымен сөйлеспекші болады. Осы ниетпен барған класс жетекшісінің сөзін
бөліп, баланың шешесі: Қазір бәрібір ешнәрсе шықпайды. Оның сөйтетін кезі
ғой. ... жалғасы
Семья тәрбиесінің дұрыс ұйымдастырылмауы, яғни тұрмыстағы ұрыс-
талас, маскүнемдік, ата-ананың біреуінің болмауы, дұрыс талап қоймаушылық
т.б. жағдайлар себеп болса, мектептегі оқу-тәрбие жұмыстарын
ұйымдастыруда жіберілген кемшіліктер, яғни жеке оқушылардың мінез-құлық
ерекшеліктерін, ынта-ықыласын, қызығушылығы және талап-тілегін
ескермеу мүмкіндік туғызады.
Қиын балалардың тәртіптерінің нашарлауына себепші болатын үшінші
фактор, жұртшылықтың, қоғамдық ортаның тәрбие процестеріне толық
көңіл бөлмеуінен.
Балалардың тәртіптерінің төмендеуі мен нашарлауы түріне қарай үш топқа
бөлініп қарастырылады.
Бірінші топқа - күнделікті мектеп режимін бұзатын, оқығысы келмей
мектептен қашқақтап жүретін, кішігірім ұрлық жасап, анда-санда темекі
тартып, шарап ішетін оқушылар жатса, екінші топқа — осындай
ерекшеліктерімен қатар қоғамдық орындарда бұзақылық жасап, қоғам
мүліктерін ұрлайтын, үлкендерге сый-құрмет көрсетпейтін оқушылар
жатқызылады. Үшінші топқа денсаулығы нашар, ақыл-ойы өз жасына сәйкес
дамымаған, нерв жүйесі әртүрлі ауруларға (неврастения, невроз, психопат,
т.б.) ұшыраған жасөспірімдер жатқызылады. Осылардың барлыры қазақ
тілінде шыққан педагогикалық әдебиеттерде қиын балалар деп аталынып
жұр. Ал, негізінде, бірінші топтағы оқушыларды тәртібі төмендеген
оқушылар, ал екінші топтағы оқушыларды тәртібі нашар оқушылар деп атап,
үшінші топтағы оқушыларды тәрбиеленуі қиын оқушылар деп
атаған орынды және соған сәйкес жұмыс жүргізу қажеттігін
ескергеніміз жөн. Біздер осы оқушылардың бәрін де бір топқа
жатқызып қателесудеміз. Себебі, бірінші және екінші топтағы
оқушыларды ғылыми негізде ұйымдастырылған оқу-тәрбие процесінде 1-2 жылда
қайтадан тәрбиелеуге болса, үшінші топтағы оқушылардың сырқаты
болғандықтан ұзақ тәрбие жұмыстарын жүргізіп, қажет болғанда емдеу
әдісі ұйымдастырылады.
Сондықтан да зерттеушілер осы топтағы оқушылардың ғана тәрбиеленуі
қиын оқушылар деп аталынуы керек деп кеңес береді. Енді осы
қиын окушылар қайдан, қалай пайда болады және оған не амал қолдануға
болады соған келейік.
1. Оқушылардың ата-аналарының кінәсінен болатын жағдайлар Кейбір ата-
аналар өз перзенттерінің тәртіпсіздігіне, бейбастақтығына мән бермей,
есейген соң ақыл кірер, өзі-ақ қойып кетеді немесе бұл есейер шақ қой деп
еркінсітеді. Мысалы, мен істейтін селолық мектептің VI класынын, класс
жетекшісі шәкірті Б-ның өзін үйде нашар ұстайтынын, қызба, сотқар, дөрекі,
шешесіне қол ұшын бермейтінін, үй тірлігіне көмектеспейтінін, барлық бос
уақытын көшеде өткізетінін және үлкендер ескерту жасаса дөрекі жауап
қайтаратынын білген. Класс жетекшісі баланың шешесіне көмектескісі келіп,
онымен сөйлеспекші болады. Осы ниетпен барған класс жетекшісінің сөзін
бөліп, баланың шешесі: Қазір бәрібір ешнәрсе шықпайды. Оның сөйтетін кезі
ғой. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz