АДАМДАРДЫ ЭЛЕКТР ТОГЫ СОҒУ ҚАУПІН ТӨМЕНДЕТУ ҮШІН ҚОРҒАНЫШ ЖЕРЛЕНДІРУМЕН ҚОРҒАНЫШ НӨЛДЕНДІРУДІ ҚОЛДАНУ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

АДАМДАРДЫ ЭЛЕКТР ТОГЫ СОҒУ ҚАУПІН ТӨМЕНДЕТУ ҮШІН ҚОРҒАНЫШ ЖЕРЛЕНДІРУМЕН ҚОРҒАНЫШ НӨЛДЕНДІРУДІ ҚОЛДАНУ
ҚОРҒАНЫШ ЖЕРЛЕНДІРУ, ҰҒЫМ ЖӘНЕ ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
ПУЭ [8] сәйкес, қорғаныш жерге тұйықтау - жерге немесе оның баламасына металдан өткізбейтін бөліктерге әдейі электрлік қосылыс, ол корпусқа қысқа тұйықталу себебінен және басқа да себептермен (көрші бөліктердің индуктивті әсері, әлеуетті жою, найзағай түсіру және т.б. ). Электр қауіпсіздігі мақсатында орындалады.
Жердің баламасы өзен немесе теңіз суы, карьерде көмір орындары және т.б. болуы мүмкін.
Қорғаныш жерлендірудің мақсаты - электр қондырғысы корпусымен және қысқа тұйықталу салдарынан кернеу астында қалған басқа да ұзақ мерзімді метал бөлшектерімен және басқа себептермен байланысқан жағдайда электр тогының соғу қаупін болдырмау.
Қауіпті және аса қауіпті бөлмелері бар жайларда, сондай-ақ 42 В айнымалы және 110 В тұрақты электр қондырғыларының сыртқы қондырғыларында қорғағышты жерге қосу міндетті болып табылады [8].
380 В кернеуінде және одан жоғары 440 В электр қондырғыларында қауіптілігі жоғары бөлмелерде қорғаныс жерлендірілуі де мідетті.
Жарылыс қауіпі барлық сыныптарды жерлендіру. электр кернеуіне қарамастан орындалады.

Қорғағыш жерлендіруді (сур. 9.1) жұмыс жерлендіру және найзағайдан қорғау жерлендіруден айырмашылығы бар болып табылады.
0.1. Сурет. Үшфазалы ток көздеріндегі жерлендіру қорғанышының қағидатты схемасы:

а -- 1000 В дейінгі бейтарап оқшаулаудың ток көзі, б -- 1000 В жоғары бейтарап оқшаулаудың ток көзі: 1 -- құрылғыны жерлендіру; 2 -- қорғаныш жерлендіруді жерлендіру; 3 -- жұмыс жерлендіруді жерлендіру; r0, rз -- жұмыс және қорғаныш жерлендірудің қарсылығы

Жергетұйықтау (функционалдық) - бұл электр қондырғысының жұмысын қамтамасыз ету үшін (электр қауіпсіздігі мақсаттары үшін емес) электр қондырғының ток өткізгіш бөлшектерінің нүктесі немесе нүктелері.

Басқаша айтқанда, ол электр тізбегінің жекелеген нүктелерінің негізіне әдейі байланыс, мысалы:
генераторлардың бейтарап орау нүктелері;
күш және өлшеу трансформаторлары;
доғалы сепараторлары;
алыс электр беру желілеріндегі көлденең өтемақы реакторлар;
жерді пайдалану арқылы фазалы немесе кері сым ретінде.
Жұмыс жерге тұйықтау қалыпты немесе төтенше жағдайда электр қондырғыларының жұмысын қамтамасыз етуге арналған және тікелей өткізіледі, яғни жерлендірілген бөліктерді жерге тұйықтағышқа өткізгіш арқылы немесе арнайы құрылғылар -

пирсингтік сақтандырғыштар, ажыратқыштар, резисторлар және т.б. жалғау арқылы жүзеге асырылады..
Қорғайтын жерге тұжырымдау принципі және басқа да себептерден туындаған жанасудан және кернеулерден қауіпсіз мәндерді азайту болып табылады. Бұл жерге негізделген әлеуетті төмендету арқылы қол жеткізіледі жабдықты (жерге қосу қосқышының кедергісін азайту арқылы), сондай-ақ адам тұрған жерге және жер үсті жабдығына негізделген базаның әлеуетін теңестіру арқылы (адам тұрып жатқан базаның әлеуетін көтеру, жерге қосылған жабдық әлеуетінің шамасына жақын мәнге дейін).
ПУЭ [8] бойынша қорғағышты жерге қосу қолданылады:
1. 1000 В айнымалы тоқ кернеулері бар желілерде:
оқшауланған бейтарапты үшфазалы үш сымда;
бір фазалы екі сым, жерден оқшауланған;
ток көзінің орамаларының оқшауланған ортасы бар екі сымды ток жүйесінде.
1. 1000 В-ден жоғары кернеулi желiлерде және ток көздерiнiң бейтарап немесе ортаңғы орамаларының кез келген тәртiбiмен тұрақты ток.
ПУЭ [8] сәйкес, қорғаныш жерлендіруге жатады:
1. Электр машиналары, трансформаторлар, аппараттар, шамдар, жылжымалы және ауыспалы электр қабылдағыштардың металл корпустары, реостатты қосу, реттеу және т.б.
2. Электр аппараттарының ажыратқыштары, бөлгіштері, өшіргіштері және т.б.
3. 42 В айнымалы кернеулі немесе 110 В-тан жоғары кернеулі электр жабдығымен жабдықталған болса, коммутаторлардың, басқару панелдерінің, қалқандар мен шкафтардың, сондай-ақ алмалы-салмалы немесе ашылатын бөлшектердің тіркемелері.
4. Металл құрылымдары, кабельді муфталар, бронды қабық және бақылау, арматураланған кабельдер мен сымдар, электр кабельдер, қабық сымдар, шлангілер мен құбырлар сымын, қолдау құрылымы арналар, науалар, қораптар, жолдар, арқандар және болат жолақтар. Ерекшеліктер электр жабдықтар орнатылған жолдар, кабельдер жерге металл қабықшаның, ондағы арқандар мен кесінділер, және басқа да металл құрылымдар.
5. Кабелдер мен сымдар жалпы металл конструкциялар, соның ішінде жалпы құбырларға, жәшіктерге, науаларға және т.б. кабельдер мен сымдармен қоса, 42 В айнымалы ток және 110 В тұрақты ток күші бар сымдар мен кабельдер мен металл сымдары қабықтары мен қару-жарақтары негізделуі тиіс.
6. Машиналар мен механизмдердің қозғалмалы бөліктеріне

орналастырылған электр жабдықтары.
7. 3 - 35 кВ кернеуі бар әуе электр жеткізу желілерінің темір тіректері және металл тіректері, оларда қуат немесе өлшеу трансформаторлары орнатылған ажыратқыштар, сақтандырғыштар немесе басқа аппараттар; 1000 В дейінгі әуе желілерінің темірбетон тіректеріне орнатылатын фазалық сымдар мен ілгектер, сондай-ақ осы тіректердің арматурасы.
Осы бөлмелердегі потенциалды теңестіру және жерлендіру қолданылатын сыртқы қондырғылар үшін жердегі желіге мыналар қосылуы керек:
құрылыс және өндірістік құрылымдар;
барлық мақсаттарға арналған тұрақты түрде салынған құбырлар;
технологиялық жабдықтың металл корпустары;
кран және теміржол жолдары және т.б.
Бұл жағдайларда біріктірілген табиғи байланыстар жеткілікті. ПУЕ бойынша [8] қауіпсізжерлендіруге жатпайды:
1.жерге сенімді электр байланысын қамтамасыз ету кезінде электр жабдықтарының 1. корпустары, құрылымдардың құрылғылар мен компоненттер, жерге тұйықталған металл құрылымдар, тарату құрылғыларының, тақталарда, тақталармен, панельдер, машина жақтауы машиналарда орнатылған.
Кез келген сыныпты қауіпті аудандарда жерге қалқан шкафтар және мелелл құрылғы орналасқан жабдықтарды қоспағанда, жерге металл конструкцияларда орнатылған электр жабдығы жерлендірілген болуы тиіс.
2. Осы құрылымдар мен оларда орнатылған жерге тұйықталу жабдықтары арасындағы сенімді электрлік байланыс болған жағдайда, 4-тармақта көрсетілген құрылымдар (негізделетін бөліктердің тізімі)болу керек.
Бұл жағдайда, бұл құрылымдар оларға орналастырылған басқа жабдықтарды жерге орналастыруға болмайды.
3. Кернеуден қорғау жағдайында қажет болғанда, әуе желілерінің ағаш тіректеріне немесе ашық қосалқы станциялардың ағаш конструкцияларына орнатқан кезде барлық типтегі, оқшаулағыштардың, кронштейндер мен жарықтандырғыш құрылғылар арматурасында атмосфералық тасқын болады.
Ағаш тіректегі металдан жасалған қабықпен немесе оқшауланбаған жердегі өткізгіштің кабелін салғанда, осы тіректегі бөліктер жерге тұйықталады.
4. Егер бұл бөлшектер электр жабдығымен жабдықталмаса немесе орнатылған жабдықтың кернеуі 42 В айнымалы ток және 110 В тұрақты ток болмаса, тарату құрылғылары, шкафтар, корпустар

және т.б. ашпалы немесе алынбалы болады.
5. Екі есе оқшауланған электр корпусы.
6. Металл жақша қабырғалар және олардың үзінділер орындарында, құбыр механикалық кабель қорғау бекітіңіз, және кеңейтілген қорабта 100 см2 мөлшері оның ішінде басқа да осындай баптар, қабырғалар, төбелер мен басқа да бойында салынған кабельдерді немесе оқшауланған өткізгіштер үшін ғимараттардың элементтері.
Жерге қосу өткізгіштерінің мақсаты болып, мөлшері және орналастыру, жерге жеке жерлегіш тізбектегі кезінде байланыс кернеуі мен қадам рұқсат етілген мәннен аспайды: есептеу қорғаныш жерге негізгі параметрлерін анықтау үшін жасалады.

НӨЛДЕНДІРУ ҚОРҒАНЫШЫН ҚОЛДАНУ
1000 В дейінгі электр қондырғыларында қорғаныштық нөлге келтіру (бұдан әрі - нөлдеу) ашық өткізгіш бөліктерді әдейі қосу болып табылады [8]:
үшфазалы ток желілерінде генератордың немесе трансформатордың жерге тұйықталған бейтараптылығымен;
бірфазалы ток көзінің жерге тұйықталуы;
электр қауіпсіздігі мақсаттарына арналған ток желілеріндегі жерге тұйықталу көзі.
ПУЭ [8] сәйкес, қатты негізделген бейтарап жерлендіргішке тікелей қосылған трансформатор немесе генератордың бейтараптығы болып табылады.
Нығыздалған жер үш сымды тұрақты ток желілерінде орташа нүкте болуы мүмкін, сондай-ақ екі сымды желілерде тұрақты ток көзін шығару.
Нөлдік емес бейтарап нүктесімен нөлдік бөліктердің осы қосылыстарын қамтамасыз ететін өткізгіш, сондай-ақ ток көзінің терминалы мен аралық нүктесі нөлдік қорғаныс өткізгіш деп аталады.
Зарарландыру электр қондырғысының корпусымен байланысқан жағдайда электр тоғының соғу қаупін болдырмауға арналған және жер бетіндегі кернеу астында болған басқа металдық өткізбейтін бөлшектер [8, 16, 19]].

Нөлдік нүкте жұмысының принципі - фазалы қысқа тұйықталу, яғни фаза мен нөлдік қорғаныс өткізгіштер арасындағы тұйықталу, қорғауды іске қосуға қабілетті үлкен ток жасау және электр желісінен бүлінген электр қондырғысын автоматты түрде өшіру үшін трансформация..
Мұндай қорғаныс құралы ретінде:
қысқа тұйықталу токтарынан қорғау ү шін орнатылған сақтандырғыштар немесе көп токтық аппараттар;
интегралды термиялық қорғауға ие магниттік стартерлер;
кернеуді қорғауды қамтамасыз ететін жылу релесімен бірге контакторлар;
қысқа тұйықталу мен шамадан тыс жүктемелерге қарсы қорғауды қамтамасыз ете отырып, аралас біріктіргіштері бар автоматтар.
Корпустарды бейтарап өткізгіші арқылы жерлендіру төтенше жағдайлар кезеңінде олардың жерге қатысты кернеуі төмендейді.
Нөлдендіру екі қорғаныс шарасын қамтамасыз етеді:
зақымдалған қондырғыны желіден автоматты түрде өшіру;
нөлдік металдан өткізбейтін бөлшектердің кернеуінің төмендеуімен, жерге қатысты кернеу болды. Қолдану саласы:
1000 В дейінгі үшфазалы төрт сымдық желілер, ең кең таралған 380220 V желілерін қоса алғанда, жердегі бейтараптық, сондай- ақ 220127 V және 660380 V желілері;
қуат көзінің орамасының жерлендірілген орта нүктесі бар үш сымды ток желілері;
ағымды көзден орамасы жерге тұйықталуымен бір фазалы екі сымды айнымалы ток желілері.
Төрт сымды желілерде нөлдендіру схемасы бейтарап қорғаныс өткізгішті қайтадан жерге тұйықтау күріш. 9.2.-сурет.
Цикл (фаза-нөл) бойымен қысқа тұйықталудың ағымдағы ағыны сөндіргішті немесе сақтандырғышты сөндірген электр қондырғысын белсендіруге әкеледі.
Автоматты қорғау іске қосылмайынша, электр қондырғылары кернеуде болады.

23.1. Сурет.Ток көзінің бейтарап жерлендіруші электрлік желісінің, өткізгіштің нөлдік қорғанышы қайта жерлендірілуімен:
r0 -- ток көзі орамасының бейтарап жерлендіруге қарсылығы; rп
нөлдік өткізгіш қорғанышының қайта жерлендіру қарсылығы; 1к
токтың қысқа тұйықталуы (пункттік желіде көрсетілген); 1н -- нөлдік қорғаныш арқылы ағатын қысқа тұйықталған ток,; 1з -- қайта жерлендіру арқылы ағатын қысқа тұйықталған ток бөлігі.

Байланыстың және ток кернеулерінің рұқсат етілген ең жоғарғы мәндері ГОСТ 12.1.038-82 Байланыстың және ток кернеулерінің рұқсат етілген ең жоғарғы мәндерінде реттеледі.
Қысқа тұйықталу тогының жоғарылауы кезінде артық токтан қорғау құрылғыларының жауап уақыты азаяды. Осылайша, қауіпсіздіктің шарттарын ескере отырып, адамдағы токтың рұқсат етілген уақытын қамтамасыз ету үшін, Iк қысқа тұйықталу тогы бір қорғаныс құрылғысының номиналды тогынан артық болуы керек. I қорғаныс құрылғысының астында ұзақ уақыт ағып кетуі мүмкін, мысалы сақтандырғыш арқылы сақтандырғыш байланыстың күюін болдырмайды.
Қысқа тұйықталу тогының номиналды токқа қатынасы ретінде анықталатын көпше факторын ескере отырып, автоматты ажыратқыштардың сақтандырғыштар мен жылу шығарылымдарының сақтандырғыш байланыстары үшін біз 1к kкасInum атауын жаза аламыз.
Сақтандырғыштың уақытша сипаттамасына сәйкес, ПУЭ [8] сәйкес, U𝜑 = 220 В желілері үшін, 0,4 с-тан аспайтын автоматты өшірудің рұқсат етілген ең ұзақ уақытын ескере отырып 1к және 1н арасындағы қатынас анықталады.
9.2 Суретте көрсетілген мысалда нөлдеу кезінде бейтарап қорғаныс өткізгіші, ток көзінің бейтарапты жерге тұйықтауы және

бейтарап қорғаныс өткізгішінің қайтадан жерленуі бар.
Мұндай схеманың әрбір элементі қауіпсіздікті қамтамасыз етуде белгілі бір рөл атқарады.
Үшфазалы үш сымды айнымалы желілер үшін осы элементтердің мақсатын қарастырыңыз.
Суретте көрсетілген нөлдік қорғаныс өткізгіші жоқ схеманы қарастырайық. 9.3.
Фазасы жер бетінде қалыптасқан тізбегі жер арқылы жабылған ток ағымы болады.
𝐼3 = 𝑈ф(𝐼0 + 𝑟0 + 𝑟𝑘)
(9.1)

Uф - желінің фазалық кернеуі, мұнда B; Г0, гk - бейтарап пен корпустың жерге тұйықталу кедергісі, Ом.
Ағымдағы көздің орамаларының кедергісі (желіні беретін трансформатор) және электр сымдары r0 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.