ҚАРАПАЙЫМ ТОПТЫҚ ЖЕРГЕ ТҰЙЫҚТАУ


Техникалық қызмет көрсету қызметкерлерінің қауіпсіздігі жағдайында, бір жерге электродтың геометриялық өлшемдерін ұлғайту немесе бірнеше параллельді электродтарды, топтық жердің электродтарын пайдалану арқылы қамтамасыз етілуі мүмкін. Ол салыстырмалы төмен қарсылыққа ие болуы керек. Осындай жерлендіргіш құрылғыны пайдаланып, жерге тұйықтау электродтары орналасқан жерде әлеуетті теңестіруге болады. Кейбір жағдайларда мұндай қосқыштар қызмет көрсету қызметкердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады.
Топтың жерге тұйықтағыш электродтары арасындағы шексіз үлкен қашықтықта (әдетте 40 м астам), олардың айналасындағы ағымдық өріс іс жүзінде өзара әрекеттеспейді және әр электродтың әлеуетті қисық сызықтары бір-біріне сәйкес келмейді (8. 4-сурет) [16, 19, 90] .
Топтың электродтары арасындағы топырақты электродтар арасындағы шағын қашықтықта ағымдағы таратушы өрістер бір- бірінің үстіне қойылады, соның нәтижесінде ықтимал қисық сызық қиылысатын және қалыптастыратын топтық жерге қосу қосқышының жалпы әлеуетін қисық қалыптастырады.
Нәтижесінде жердің беті электродтар арасындағы бөліктерге әлеуетті ие болады. Бұл жағдайда жалпы потенциалды қисықтың пішіні электродтар, олардың өзара орналасуы, саны, пішіні мен өлшемі арасындағы қашықтыққа байланысты.
8. 5-де суретте екі бірдей жарты-сфералық электродтардан тұратын қарапайым топтық жерлендіретін электродтың әлеуетті қисық сызығы.
Сурет. 8. 4. Әлеуетті қисық және топтық жерлендірудегі ток ағу өрісі электродтар арасындағы қашықтық s> 40 метр:
1, 2, 3 - электродтар
Электродтар бірдей және бірдей жағдайда болғандықтан, жерге ағатын ток тең бөлінеді, сондықтан әр электродтың әлеуетті қисықтары бірдей.
Топтық жерге тұйықтаушы электродтар болған жағдайда, электродтар электрлік түрде қосылады және бірдей әлеуетке ие, яғни топтық жердің электродтары фгр.
![]()
Сурет. 8. 5. Әлеуеттік қисық топтық жерлендіру, екі бірдей жартышар электордтардан тұратын, бір-бірінен 20 метрден кем қашықтықта орналасқан .
Топтық жерге тұйықтағыш электродтың электродтары өзара әсер етуімен топтық жердің электродтарының әр электродтың потенциалы ток пен оның басқа электродтармен туындаған потенциалдардың арқасында өз әлеуетін құрайды:
n
𝜑 rp = φ 01 + ∑ φ H ,
n=1
мұнда ф01 = I1R1 - бірінші электродтың тиісті әлеуеті; I1 - бұл электродтың жерге түсетін ток; R1 - оның таралуына төзімділігі; n - топтағы электродтардың саны; fn - көрші электродтардың біреуінің бірінші электродында пайда болатын әлеуеті.
Мысалы, егер әлеует радису r жарты-жарықты электродымен индуцирленген болса, онда кез-келген пішіндегі басқа электродта оның мәні теңдеулермен сипатталады
𝜑 H = φ 0 r/x
мұнда 𝜑0 - жарты-жарақты жерге қосқыштың ішкі әлеуеті; x - жарты шардағы электродтың ортасынан электродтың бетіне ең жақын қашықтық, ол бойынша fnl.
Бұл жағдайда . 8. 6, жарты жер шарының жерсінуі басқа әлеуетке әкеледі:
𝜑 H = φ 0 r/(s − r)
Жалпы электродтардың потенциалы тең емес. Басқа электродтардан туындаған потенциалдар да тең емес.
Дегенмен, барлық электродтар үшін электродқа келтірілген өздігінен және барлық әлеуеттердің сомасы бірдей және фгр тең.
Басқаша айтқанда, әрбір электрод, жерге қосылған электродтың бір бөлігі болып табылатын, әлеуеті топтың жерге тұйықтаушы
қосқышы әлеуетіне тең .
Топтық жердің электродтары тұрақты көпбұрыштың шыңдары бойымен орналастырылған бірдей электродтардан тұратын болса, онда электродтар сол арқылыжерге ағып өтеді.
Бұл жағдайда φρρ есептеу үшін келесі теңдеуді жаза аламыз:
n
𝜑 rp = φ 0 + ∑ φ H ,
n=1
мұнда n - электродтардың саны.
Сурет. 8. 6. Әлеуетті қисық топтық жерлендіру, бір түзуде орналасқан үш бірдей электродтан (1, 2, 3) :
𝜑 01, 𝜑 02 - электродтардың ішкі әлеуеттері; 𝜑 н1, 𝜑 н2 - басқа электродтармен индуцирленген әлеуеттер
Жоғарыда айтылғандай, электродтар арасындағы шексіз үлкен қашықтық (40 м-ден асады) олардың әрқайсысы басқа электродтардан ағымдық тарату өрістерінен тыс орналасқан. Демек, электродтардағы индуцирленген потенциалдар жоқ және топтық жердің электродтарының потенциалы осы жағдайда көбінесе φ арқылы белгіленеді, топтық жердің электродына енгізілген электродтың ішкі потенциалының шамасына тең ең аз мәні бар:
φ ∞ = φ 01 = φ 02 … = I n R n ;
немесе
φ ∞ = I 1 R 1 … = I 2 R 2 = I n R n ;
ондаI1I2, . . . nэлектродтар арқылы ағып жатқан IR-токтар, A; RuR2,
. . . RR-.
Егер электродтар бірдей болса, онда олар арқылы өтетін ағымдар бірдей, яғниI1 = I2 = . . . = Iр.
Демек, топтық жерге қосу комутаторының әлеуіеті
φ ∞ = I 3 R 0 / R ,
КОНТУРЛЫ ЖЕРГЕмұнда R0-бір электродтың таралуынана қарсылық; I3 - топтық жерге қосқыштар арқылы ағып жатқан жоқ.
Контурлы жерге тұйықтау құрылғысы (бөлінген) [8, 16, 19, 90] жерге тұйықтаушы қондырғылар жақын орналасқан жердегі жерге қосу жабдығының айналасында, қазіргі тарату аймағында орналасатындығымен сипатталады (8. 7-сурет) .
Контурлы жерге тұйықтау қондырғысының негізгі ерекшелігі мынада, бұл жерге тұйықтағыштың ішіндегі жер корпусқа қысылған кезде жерге тұйықталатын электр жабдықтың әлеуетіне жақын әлеуетке ие болады. Бұл жағдайда жанасу кернеуі азаяды.
Жасанды жерге тұйықтағыштар тік және көлденең электродтар түрінде жасалуы мүмкін және тек жерге тұйықталу үшін пайдаланылады.
Тік электродтар болат құбырлар, бұрыштық болат, диаметрі кем дегенде 10 мм болаттан жасалған болат сым ретінде пайдаланылады. Көлденең электродтар көлденең электродтарды біріктіру үшін немесе өздігінен қолданылады және болат немесе дөңгелек болаттан
жасалады .
Табиғи жерге тұйықтау құрылғылары - жерге қосу мақсаттарында пайдаланылатын байланыс құралдарын, ғимараттар мен құрылыстарды немесе өзге де мақсаттағы жерлерді байланыстыру кезінде жүргізу.
![]()
- Сурет. Контурлы жерге тұйықтағыш құрылғы
- Сурет. «Амперметр - волтьметр» әдісі бойынша токтың жерге ағу кедергісін өлшеу схемасы
Табиғи жерлендіргіш ретінде пайдалануға болады:
- бір сымдық және басқа металл құбырларды (тұтанғыш сұйықтық құбырлары, тұтанатын немесе жарылғыш газдар қоспағанда) ;
- жермен байланысты ғимараттар мен құрылыстардың металл және темірбетон конструкциялары;
- кабельдер қорғасын корпусымен және т. б.
... жалғасыТабиғи жерге тұйықтауды пайдалану металды айтарлықтай үнемдеуге әкеледі.
Табиғи және жасанды жерге қосқыштарды бірге немесе бөлек қолдануға болады. Бірақ кез келген жағдайда жерге тұйықтау құрылғысының қажетті қарсылық мәні қамтамасыз етілуі керек.
Пайдалану кезінде, жерге қосу тогының жобаланған мәннен тыс таралу қарсыласуының жоғарылауы болуы мүмкін, сондықтан жерге
қосқыштың қарсылық мәнін мезгіл-мезгіл тексеріп отыру керек. Жерге тұйықталу тогының таралу қарсыласуын өлшеу нормативтік- техникалық құжаттамада белгіленген мерзімде (ПУЭ, СНиП және т. б. ) жүзеге асырылады. Я3 өлшеудің ең кең таралған әдістерінің бірі
- «ампермер-вольтметр» әдісі (8. 8-сурет) .
Жерге ағатын токты 1з, жерлендіргіш арқылы өлшеп 3, және жерлегңштің әлеуетін, кернеудің төмендеуін и кедергіге Я3 кедергі мәнін есептеуге болады
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz