ЭЛЕКТРОМЕХАНИКАЛЫҚ АСПАПТАР


Қысқаша теориялық мәліметтерЭЛЕКТРОМЕХАНИКАЛЫҚ АСПАПТАР
Белгілі бір параметрлерді өлшеу үшін оқу зертханаларында немесе өндірісте аспаптың сипаттамаларын бағалап таңдап алу керек болады. Бұл аспаптың төлқұжаты үнемі бола бермейді. Сондықтан аспаптардың негізгі метрологиялық сипаттамаларын анықтауды, оның беткі жағында жазылатын белгілердің мағынасын ашу үлгілерін, салыстырмалы талдаудың критерийлерін және өзге де факторларды қарастырамыз.
Мысал үшін 3. 1 суретте көрсетілген екі микроамперметрдің беткі жағында жазылған белгілерді алайық. Осы аспаптардың анықталған сипаттамаларын алдын-ала әзірленіп қойған 3. 1* кестесіне енгізіп отырамыз.
- тарауда келтірілген теориялық мәліметтерді пайдалана отырып қажетті сипаттамаларды табамыз.
Біржақты шкаласы бар екі аспап үшін тоқтың номиналды мәнін анықтайық:
І ном1 = 50 - 0 = 50 мкА; І ном2 = 50 - 0 = 50 мкА.
3. 1 сурет. Магниттік-электрлік және электромагниттік жүйелердің микроамперметрлері шкалаларының суреті
* Вольтметрлер үшін осыған ұқсас кесте құрастырылады, ондаІ ном орнына
U ном мәні , r А орнына - r V мәні, U ном кернеудің орнына - I V мәні белгіленеді.
Аспаптың жүйесі
Аспапт ың типі
І ном, мкА
γпр,
%
r А ,
Ом
С,
мкА/дел.
S,
дел. /мкА
UA ,
В
РА,
мВт
ди Тоқты өлшеу -
апазоныDi=I
-I min , МКА
диапЖаизоілніыкD = Fmax-Fmin, Гц
М265 Э412
x a
m
f
Аспаптардың дәлдік кластары:
γпp1= 1, 5%; γпp2 = 4, 0%.
Микроамперметрлердің ішкі кедергісі:
r A1 = 2 кОм; r A2 = 3 кОм.
Аспаптардың бөлік құны:
(50 - 40 ) мкА мкА „ (50 - 40 ) мкА мкА С 1 == 1; С2= = 1 .
10 дел. дел. 10 дел. дел.
Микроамперметрлердің сезгіштігі:
Аспаптардағы кернеудің төмендеуін есептейік:
U A1 = 50 • 10 -6 А • 2 • 10 3 Ом = 0, 1 В;
U A2 = 50 • 10 -6 А • 3 • 10 3 Ом = 0, 15 В.
Аспаптар пайдаланатын қуатты есептейік (себебі 3. 1 кестедегі қуат милливаттармен берілу керек, есептеу нәтижесін 10 3 көбейту керек) :
P A1 = 50 • 10 -6 • 50 • 10 -6 А 2 • 2 • 10 3 Ом • 10 3 = 0, 005 мВт;
P A2 = 50 • 10 -6 • 50 • 10 -6 А 2 • 3 • 10 3 Ом • 10 3 = 0, 0075 мВт.
Екі аспап шкалаларының жұмыс аймақтарын табамыз:
І min1 = 10 мкА, І max1 = 50 мкА;
Аспаптың беткі жағына жазылатын белгілер мен символдарІ min2 = 20 мкА, І max2 = 50 мкА. 35
Сәйкесінше аспаптардағы тоқты өлшеу диапазондары келесідей:
D І 1 = I max1 -I min1 = (50 - 10) мкА = 40 мкА;
D I 2 = I max2 -I min2 = (50 - 20) мкА= 30 мкА.
Аспаптардың жиілік диапазондары тоқты өлшеу диапазондары сияқты анықталады. Айырмашылық тек мынада: магниттік-электрлік жүйенің аспабы тек үздіксіз тоқта қолданылауы мүмкін. Яғни оның D F
= 0, ол туралы ақпарат М265 аспабының беткі жағында берілген.
Электрлік-магниттік жүйе аспабының жиілік диапазоны
DF2= F max2 - F min2 = (100 - 0) Гц = 100 Гц.
Аспап М265:Мысал үшін 3. 1 суретте көрсетілген аспаптардың беткі жағында жазылған барлық белгілер мен символдардың мағынасын ашып көрсетейік.
М - магниттік-электрлік жүйенің әріптік шифрі; 265 - әзірлеменің (модельдің) нөмірі;
1983 г. - шығарылған жылы;
μА - микроамперметр; 2кΏ - ішкі кедергі 2 кОм;
- үздіксіз тоқ тізбегінде пайдалануға арналған;
сыртқы магниттік өрістің әрекетінен сақталған магниттік- электрлік жүйенің графикалық белгісі;
-
1, 5 - дәлдік класы;
┴ - жұмыс күйі тік;
- өлшеу механизмі оқшауланған және оқшаулану кедергісі 2 кВ кернеумен сыналған.
Э - электромагниттік жүйенің әріптік шифрі; 412 - әзірлеменің нөмірі;
1989 г. - шығарылған жылы; μ А - микроамперметр;
100 Hz- жиілік;
36
3кΏ- ішкі кедергі;
- ауыспалы және үздіксіз тоқ тізбектерінде пайдалануға ар ;
налған
- электромагниттік жүйенің графикалық белгісі; 0 - дәлдік класы;
4,
- өлшеу механизмі оқшауланған және оқшаулану кедергісі 2 кВ кернеумен сыналған.
- және 3. 2 бөлімдерде алынған сипаттамалар бойынша қарастырылатын аспаптардың артықшылықтары мен кемшіліктерін белгілеп салыстырмалы талдау жүргіземіз.
Өлшеу аспаптарына салыстырмалы талдау жүргізуде қолданылатын критерийлерді келтірейік:
- дәлдік класы (γпpнеғұрлым төмен болған сайын, аспап соғұрлым жақсы) ;
- ішкі кедергі (rAнеғұрлым төмен болған сайын, амперметр соғұрлым жақсы жәнеrVнеғұрлым үлкен болған сайын, вольтметр соғұрлым жақсы) ;
- сезгіштік (Sнеғұрлым үлкен болған сайын, аспап соғұрлым жақсы) ;
- амперметрдегі кернеудің түсуі (UAнеғұрлым аз болса, аспап соғұрлым жақсы) немесе вольметрде қолданылатын тоқ (IVнеғұрлым аз болса, аспап соғұрлым жақсы) ;
- аспапта қолданылатын қуат (P неғұрлым аз болса, аспап соғұрлым жақсы) ;
- параметрді өлшеу диапазоны (ол неғұрлым кең болса, аспап соғұрлым жақсырақ) ;
- жиілік диапазоны (ол неғұрлым кең болса, аспап соғұрлым жақсырақ) ;
- шкаланың түрі (шкаласы бірқалыпты аспап жақсырақ) ;
- сыртқы магнит өрістерінен қорғаныстың болуы (мұндай қорғаныс болса аспап жақсырақ) ;
- шығарылған жылы (аспап неғұрлым жаңа болса, соғұрлым жақсырақ) ;
- жұмыс істеу күйі (кез келген күйде жұмыс істейтін аспап жақсырақ) ;
- тоқтың түрі бойынша (әмбебап аспап жақсырақ) .
Келтірілген критерийлердің негізінде қарастырылып отырған М265 және Э412 аспаптарын салыстырайық.
М265 аспабының артықшылықтары:
- бірқалыпты шкала;
- сыртқы магниттік өрістердің ықпалынан қорғаныштың болуы;
- γпpтөмен;
- ішкі кедергісі төмен;
- кернеудің түсуі аз;
- қолданатын қуат аз;
- өлшеу диапазоны әлдеқайда кең. 37
М265 аспабының кемшіліктері:
- әмбебап емес;
- шығарылған жылы ерте;
- тек тік тұрған күйде жұмыс істейді;
- жиілік диапазоны тар.
Мысал үшін қарастырылып отырған М265 және Э412 аспаптарымен 25 мкА тоқты өлшеу қателігін бағалаймыз, ол үшін (2. 4) формуланы қолданамыз:
Өздігімен шешуге арналған есептерМысал үшін 3. 1 суретте көрсетілген аспаптардың тілдері тұрған күй бойынша өлшенетін тоқтың мәнін табамыз, ол үшін 3. 1 кестеден осы аспап шкалаларының бөлік құны туралы мәліметтерді пайдаланамыз:
І 1 = 17 мкА; І 2 = 47 мкА.
Электромеханикалық аспаптар неге арналғаны, конструкциясы, жүргізетін энергияны қайта құру принципі және метрологиялық сипаттамалары бойыша алуан түрлі болып келеді.
Өлшеу аспабы туралы жеткілікті ақпарат алу үшін қажетті маркалаудың арнайы жүйесін 1845-59 МемСт белгілейді. Аспаптардың шкалалырнда жазылатын шартты белгілердің мағынасы 4 қосымшада берілген.
- 3. 2 суретте екі өлшеу аспабының шкалалары берілген.
- осы аспаптардың негізгі параметрлерін анықтап, 3. 1 кесте секілді нысанды толтыру керек;
- әр аспаптың шкаласында жазылған барлық символдардың мағынасын ашып, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін белгілеу отырып осы аспаптарға салыстырмалы талдау жүргізу қажет;
- екі аспаппен 80 В тең γдкернеудің өлшеу қателігін есептеу керек;
- сурет. 3. 1 есепке қатысты екі аспаптың кескіні
- 3. 2 суретте көрсетілген аспап шкалаларының тілдері тұрған күйге сәйкес келетін өлшенетін кернеу мәнін анықтау қажет. 3. 3 суретте екі өлшеу аспабының шкалалары берілген.
- осы аспаптардың негізгі параметрлерін анықтап, 3. 1 кесте секілді нысанды толтыру керек;
- әр аспаптың шкаласында белгіленген барлық символдардың мағынасын ашып, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін белгілеу отырып осы аспаптарға салыстырмалы талдау жүргізу қажет;
- қос аспаппен де 250 мА тең γдтоқтың өлшеу қателігін есептеу керек;
- 3. 3 суретте көрсетілген аспап шкалаларының тілдері тұрған күйге сәйкес келетін өлшенетін тоқ мәнін анықтау қажет. 3. 4 суретте екі өлшеу аспабының шкалалары берілген.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz