Барлық дауысты дыбыстарды анық айту

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 40 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Ж. Досмұхамедов атындағы педагогикалық колледжі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы:

«Балаларға ән салуға үйретудің әдіс-тәсілдері»

Орындаған:

Жетекші:

Орал - 2018 жыл

Мазмұны

Кіріспе . . . 3

Негізгі бөлім:

І. Мектеп жасына дейінгі балаларға музыкалық тәрбие берудің мақсат-міндеттері

1. 1. Халық педагогикасы арқылы мектеп жасына дейінгі балаларға музыкалық тәрбие беру . . . 6

1. 2. Мектеп жасына дейінгі балаларды әншілік өнерге баулудың тәрбиелік мәні . . . 9

1. 3. Балалардың әншілік дағдылары мен шеберліктерін қалыптастырудың міндеттері . . . 15

ІІ. Мектепке дейінгі балаларға ән салуға үйретудің әдіс-тәсілдері

2. 1. Баланың есту қабілеті мен даусының ерекшеліктері . . . 19

2. 2. Ән салу репертуарларына қойылатын талаптар . . . 21

2. 3. Кіші, орта, ересек топтарды ән салуға үйретудің әдіс-тәсілдері . . . 29

Қорытынды . . . 37

Пайдаланған әдебиеттер тізімі . . . 39

Кіріспе

Зерттеу жұмысының өзектілігі. Музыка - адам сезiмiнiң нәзiк тiлi, яғни адамдардың бiр-бiрiмен эстетикалық тәрбие беруде адам өмiрiнде музыканың атқаратын рөлi аса зор. Сондықтан жаcтарымызды музыка мәдениетiне тәрбиелеу iсiн жан-жақты ойластырып, олардың музыкалық талғамын әрдайым дамытып отыруға мейлiнше көнiл бөлуiмiз керек. Екі жастағы бала музыка мен көркемсөзге әуес келеді. Балалар би және байсалды орындалатын музыканы түрліше қабылдайды. Қарапайым ән айту ырғақтары пайда болады, балалар жеке буындарға қосылып, ырғақты қайталайды. Қимылдарын музыкамен сәйкестендіру қабілеттері дамиды, қарапайым ырғақтылығы пайда болады, музыкамен орындалатын қимылдар әртүрлі болады. Музыкалық ойлау - күрделі эмоциялық сенсорно - интелектуалдық білімділік процесс және музыкалық шығарманы бағалауы. Күрделі деген, әлі де не музыкатануда, не психологияда, не педагогикада ортақ шешім жоқ деген сөз. Оны не «интелектуалды қабылдауы», «музыкаға адамның сәулесі», «музыканы меңгеру» дейді т. с. Сондықтан, 4 пен 7 жас кезінде баланың музыкалық - қабылдау ойлауы бірлік пен қарым - қатынасы екі негізгі бағытта дамиды: а) өз-өзіндік интонациялық қабылдауда және музыканы сезінуі; ә) өмірлік пен тәжірибе алған баланың жеке қабылдаушылығы. Музыкалық импровизация - өнімді көркем іс-әрекетінің формасы, одан жаңа туынды туады. Осы әрекетте баланың шығармашылық музыкалық ойлауы жатыр, ол музыкалық тіл арқылы қалыптасады. Музыкалық тіл - бұл арнайы құрал, ол арқылы музыкалық «ақпаратты» жеткізеді және сақтайды. Музыкалық тіл - «грамматикалық норма» жүйесі, қолдану ережесі, «сөз-моделді» қосуы. Музыкалық тіл - барлық дыбыс құрылысының байланыс жүйесі, оның нақты мағынасы. Музыкалық тіл - музыкалық әрекетінің фундаменті және музыканы жүзеге асыру.

Балалардың музыкалық шығармашылығында қалыптасуы ол: түрлі және сұлу әуендегі музыкалық аспаптар; балалар алдында қызығушылық музыкалық-танымдық мақсат қою, олардың өмірлік және көркемдік әсемдігінің актуалдығы, қор жинау т. б. ; үлкен кісілердің бала шығармашылығына қатынасы, баланың музыкада өз-өзінің әсерлігі.

Музыка - адам мен ұрпақ арасындағы қарым-қатынас формасы, басқа адамды түсіну тәсілінің ерекшелігі және өзінің басқаға мәнерлеушілігі. Музыка ерекше қарым-қатынас мәдениеті, ерекше тілі. Музыкалылығы - адамның музыкалық тілін ерекше сезінуі, музыкалық тілінің ерекше стилі. Қазіргі мектепке дейінгі мекемелерде музыкалық білім беру, музыкалық тәрбие беру баланың шығармашылық талабы мен музыканы қабылдауының дамуына бағытталған. Балаларға ән айтуды үурету барысында музыкалық көңіл-күйінің, ой сезімінің, көзқарасының үлкен маңызы бар.

Зерттеу объектісі. Мектеп жасына дейінгі балаларды ән салуға үйретудің әдіс-тәмілдері.

Зерттеу нысаны. Мектеп жасына дейінгі балалар өміріндегі музыканың орны.

Зерттеу мақсаты. Мектеп жасына дейінгі балаларға әнді дұрыс ырғақпен айтуға үйрету және музыкалық қабылдау ерекшеліктерімен таныстыру және теориялық-әдістемелік тұрғысынан зерттеу болып табылады.

Зерттеу міндеттері:

Мектеп жасына дейінгі балаларды әншілік өнерге баулудың тәрбиелік мәнін ашу;
Балалардың әншілік дағдылары мен шеберліктерін қалыптастырудың міндеттерін айқындау;
Халық педагогикасы арқылы балаларға музыкалық тәрбие берудың жолдарын зерттеу;
Кіші, орта, ересек топтарды ән салуға үйретудің әдіс-тәсілдерін қарастыру;
Ән салу репертуарларына қойылатын талаптарды анықтау.

Зерттеу мәселесі -мектепке дейінгі ұйымдарда балалардың музыкалық білімдерін қалыптастыра отырып ән салуға үйрету.

Зерттеу пәні - мектепке дейінгі мекемелерде балаларды музыка және оқыту пәні арқылы ән салуға үйрету.

Зерттеу әдістері - ғылыми-педагогикалық, тарихи-әлеуметтік еңбектерге теориялық талдау, бақылау, байқау; ата-аналар және тәрбиешілермен әңгіме, сұхбат жасау.

Зерттеу көздері - баларарды ән салуға үйретудің әдіс-тәсілдері қарастырылған еңбектер мен зерттеулер, мақалалар, педагогикалық басылымдар.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен теориялық мәнділігі:

Балалардың музыкалық қабілеттері мен эстетикалық талғамдарын дамытуға теориялық сипаттама берілді;
Ән айту дағлыларымен таныстырылды және отбасы тәрбиесінде ата-ана қарым-қатынасының ықпалын арттырудың тетіктері анықталды;
Бала мен ата-ана қарым-қатынасының тәрбиелік ықпалын арттырудың педагогикалық алғышарттары белгіленді.

Тәжірибелік маңызы: эксперименттік - тәжірибе жұмысының нәтижелерін ата-аналардың педагогикалық сауатын ашуда, тәрбиешілердің ата-аналармен жұмысында, іс - шараларында қолдануға болады. Балалардың музкалық білімдерінің қалыптасуына және оны күнделікті өмірде пайдалануға болады.

Курстық жұмыстың құрылымы: Курстық жұмыс кіріспеден, теориялық бөлімдерден, қорытындыдан, әдебиеттер тізімінен тұрады.

І. Мектеп жасына дейінгі балаларға музыкалық тәрбие берудің мақсат-міндеттері

1. 1. Халық педагогикасы арқылы мектеп жасына дейінгі балаларға музыкалық тәрбие беру

Халық зердесіне терең үңілер болсақ, ұрпақ тәрбиесі қай елдің, қай кезеңнің болсын толғақты мәселесі болып отырғаны баршамызға мәлім. Бұл көкейкесті мәселе ғасырлар бойы тек халықтың өткен тәжірибесіне сүйенгенде ғана сәтті шешімін тауып отырғаны тағы белгілі. Ол -халықтың кәсібімен, салт-дәстүрімен, тілімен, тарихымен, өнерімен біте қайнасып, дамып, жетіліп ұрпақтан -ұрпаққа ауысып отыратын қастерлі мұра. Сондықтан да, бүгінгі таңда егемен еліміздің болашағы, өскелең ұрпаққа тәлім-тәрбие берудің алғашқы сатысы -балабақшадағы оқу тәрбие үрдісін халықтық педагогика негізінде ұйымдастырудың тәрбиелік те, білімділік те үлесі өте зор болып отыр.

Қазақ халқының бала тәрбиесі жөнінде атам заманнан жиып терген өте мол тәжірибесі бар. Халық өз бойындағы ең жақсы қасиеттерін жеткіншек ұрпаққа күнделікті тұрмыста үйретіп, бала бойына сіңіріп отырған дана халық. Осы ретте, мұнтаздай таза баланың жанына музыка арқылы сұлулық инабаттылық мейірімділік, қайырымдылық, жанашырлық, үлкенге құрмет кішіге ізет көрсетуді көздеп, отансүгіш адамгершілігі мол, елім деп еміренген тұлға қалыптастыру үшін музыканы таптырмас құрал деп есептеген. Баланы бесікке бөлеуден-ақ бесік жырымен әлдилей отырып, әуенмен құлағына ұлттық қасиет пен оған деген қадір -құрметті қалыптастыра білген жүрегі кең аналар мен ақ жаулықты әжелердің балаға, оның тағдырына деген үлкен жауапкершілін байқауға болады. Сондықтанда балабақшадағы музыкалық тәрбие беру үрдісін халық қазынасына негіздеп алған өте тиімді болмақ. Осы ретте тыңдату мәселесіне ерекше мән берген жөн. Себебі, бала қандай да болсын музыкалық шығармамен таныс болғанға дейін оны міндетті түрде құлақ арқылы тыңдап өзіндік әсер алады.

Музыканы қабылдау -барынша күрделі үрдіс болып табылады. Оған арқау негіз болатын нәрселер-шындықтың көркемдік бейнесін, сәулесін сезіне, ести және толғана білу. Музыка тұтас күйінде, өзінің мәнерлік құралдары арқылы әсер етеді. Ал бұл дегеніміз - тембр, қарқын, динамика, метроритм. Олар шығармалардың сипатын, көңіл күйін жеткізеді. Әрине бұлардың барлығы да жақсы әдістер. Балабақшада музыкалық тәрбиені ұйымдастыру барысындағы алғашқы қадам-дыбыстармен таныстыру кезеңінде балалардың қиялшыл келетінін ескере отырып, музыка дыбыстарымен таныстырғанда оларды еліктету үшін жоғарғы дыбыстарды бұлбұлдың үніне, ал төменгі дыбыстарды таныстырғанда аю, түйе т. б. сол секілді құс-жануарлардың дыбыстарымен салыстыруға болады, деп алғанымыз қызығушылық туындатып отырады. Дегенімен, бұл жерде сақ болу да қажет, себебі балалар музыка тыңдағанда оның мән-мағынасын түсінуге ұмтылмай тек ұқсас дыбыстарды ғана естуге ұмтылып кетпеуі тиіс . . . Мысалы:

. . . Ертеде бір Науат атты бала болыпты. Оның үйінің жаныныда түрлі ағаштар мен әдемі гүлдерге толы бау-бақша өсіп аулаға сән беріп тұрыпты. Бір күні Науат бала үйінен сіріңкенің қорапшасын алып шығып, сіріңкенің шырпысын шағып бақшаның ішіне сөндірмей тастап кетіпті. Ағаштар мен гүлдер оған шырпыны сөндіріп кетуін сұрап жалынса да Науат бала естімей үйіне кете беріпті. Кеш бата жел көтеріліп шырпыдан қалған шоқты үлкен от қылып үрлеп, бақшада өсіп тұрған барлық ағаштар мен гүлдерді күйдіріп кетіпті. Таңертең әдеттегідей Науат бала өзінің сүйікті бақшасына серуенге келсе ондағы әдемі гүлдер мен ағаштар солып, қурап қалған екен. Науат бала көзіне жас алып:

- Гүлдерім, талдарым сендерге не болды? деп сұрақ қойса да жауап ала алмапты. Сөйтіп, әрбір талға, әрбір гүлге қайта өсуін сұрап жалынса да бақшадағы өсімдіктер оған тіл қатпапты. Мұны көрген бұлбұл құс күйіп кеткен талдардың біріне қонып, әдемі дауысымен ән сала жөнеледі. Бұлбұл құстың дауысына тамсанған талдар мен гүлдер қайта өсіп, гүлденіп бау-бақша жайнап шыға келіпті. Науат бала қатты қуанып, бұлбұл құсқа үлкен рахметін айтқан екен. Мұндай құндылықтарды бойына сіңіріп өскен ұрпақ Отансүйгіш, еліне жеріне деген аса құрметпен қарайтын азамат болып өсері анық.

Балалар кішкене кезінен бастап отбасы - тұрмыстық және әдет -ғұрыптың әндерініңортасында өседі. Бұл балаларға қайырымды, ілтипатты, қатынас жасау, баланың адамгершілік сезімін ояту. Балабақшада мерекелер мен ойын - сауықтарға қызығушылығымен оған қатысуға ынтасын арттыру арқылы елжандылық пен азаматтық сезімдерін қалыптастырып, қоғамдық өмірге араласуына талпынысын тәрбиелейміз. Мерекелер мен ойын - сауықтарға қатысуға белсенділігін артыру үшін, өнерлі балаларды қалалық мерекелік кештерге қатыстырып, өз өнерлерін көрсетуге: өлең оқу, ән айту, би- билеуге талпындырып, шығармашылық жолға тәрбиелейді. «Құлақтан кіріп бойды алар, әсем ән мен тәтті күй », - деп данышпан ақын Абай атамыз айтқандай, жақсы ән-күй өзінің сиқырлы әуені арқылы адамның жан дүниесін әсемдікке тәрбиелейді, жақсы қасиеттерін дамытады. Ал, В. А. Сухомлинскийдің: «Музыкалық тәрбие - бұл музыкантты тәрбиелеу емес, ең алдымен адамды тәрбиелеу» - деп тегін айтпаған. Эпос, дастан, ертегі, мақал-мәтелдер, тарихи аңыз әңгімелер түрінде біздің заманымызға дейін жеткен халық шығармалары күні бүгін де сазды- эстетикалық тәрбие берудің пәрменді құралы болып саналады.

Музыкасыз, ойынсыз, ертегісіз баланың толық мәніндегі ақыл- ойымен қиялын тәрбиелеу мүмкін емес. Балабақшалардағы саз жетекшілері, сазды- эстетикалық тәрбие беруді мектеп жасына дейінгі мемлекеттік стандартқа сай, «Балбөбек» бағдарламасына сүйене отырып, жоспарлап қызықты да, көңілді етіп өткізуге тырысады.

Заман ағымына байланысты түрлі жаңалықтарды тәжірибемізге енгізе отырып, ән-күймен қатар, тақырыптық сауык кештерін, ертеңгілік сәттерді жиі ұйымдастыру арқылы, ондай бағдарламалардың бала көңілінен шығып отыратынын байқадық. Үлгі жоспарымен таныстыру, қайталау, бекіту, жаңа ән, би үйретумен жүзеге асады.

Балаларға арналған саз - қуанышты сезімдер әлемі. Баланың музыканы тыңдау, қабылдау, есте сақтау, тану, ажырату, әнді жеке айту, қосылып айту, әннің сөзін анық, дұрыс айту, әні мен сөзі арасындағы бірлестігін, ән мен дене қимылының үйлесімділігін бере білу, әнге деген сүйіспеншілігін, әсерлену, қызығушылығын қалыптастыру, дамыту - саз жетекшісінің шеберлігіне, іскерлігіне, білімділігіне байланысты.

Саздық қозғалыс білімді, тәжірибелі педагог, балаларды еркін қозғалысқа, биге үйретеді. Сол арқылы балалардың шығармашылық көріністерін қалыптастырады.

Саздық тәрбиенің негізгі мақсат-міндеттерін баланың жас ерекшелігін, шама- шарқын ескеріп, жеңіл саздық репертуарлардан бастап, біртіндеп күрделендіре отырып жүзеге асырылады.

Ән айта білу- бұл үлкен мәдениет. Біз балаларға ән айтудың өзіндік сырын, техникасын, тыныс алу кезеңдерін, дауысты жоғары көтеру сәттерін, сезімдік ерекшеліктерін түрлі сазды- танымдық, сазды-дидактикалық ойындар арқылы жүзеге асыруға тырысамыз. Саз жетекшілері ән- күйдегі ауысып отыратын іс-әрекетті тиімді қолдана отырып жұмыс жүргізеді. Ән-күй, саз жетекшілері түрлі сазгерлердің өмірімен және шығармаларымен үнемі таныстырып отырады. Белгілі адамдарға арналған әдеби- музыкалық кештер, мерекелерге арналған ертеңгіліктер, түрлі ойын- сауықтар, өткізіледі. Мысалы: «Абай мен Пушкин», «Күй сүйемін!», «Әнші балапан», «Айтыс», «Қыз маржаны, жігіт сұлтаны» т. б. Сазда өткізілетін барлық іс-әрекеттердің нәтижесі - мерекелік ертеңгіліктерден көрініс алады.

Адамзат өмірінде, әсіресе бүлдіршіндер үшін түрлі мейрамдар мен тойлардың ерекше әсем, қуанышты, жадында керемет естеліктер қалдыратыны мәлім. Барлық балалар бұл мерекелік шараларға белсене қатысып, мейірімділікке, кейіпкерлердің әрекетін дербес бағалау шеберлігіне үйренеді. Сондықтан мерекелік шараларды балабақша қабырғасында неғұрлым әсерлі, тек қызықтыру ғана емес, бүлдіршіндерге ұлағат боларлықтай етіп өткізудің мәні зор.

Саз жетекшісі жұмысының тағы бір негізгі шарты - балалардың жылдан-жылға саздық деңгейінің дамуы және сазға деген көзқарасының қалыптасуын анықтау. Сазға икемділік диагностикасы- саз жетекшісінің ең маңызды және жемісті жұмыстарының бір бөлігі. Жеке диагностикалық пәндер әр баланың саздық даму деңгейін, ал сазға икемділік диагностикасы -жеке баланың және бүкіл топтың саздық шығармашылығын анықтайды. Баланың диагностикалық негізін саз жетекшісі оның жас мөлшеріне байланысты сараптайды.

Мектепке дейінгі ұйымдағы саз жетекшісінің негізгі мақсатының бірі - бұл баланың сазға деген қызығушылығын ояту. Бұл, қызығу құбылысының табиғаты өте күрделі. Қызығуды ояту іс- әрекетке жағымды эмоциялық талпыныс тудыру, сазды тану, саздық ойлау, сазды есте сақтау қабілеттерін дамыту. Саздық қабілет шығармашылық кезінде қалыптасып дамиды. Мектепке дейінгі ұйымдағы саздық шығармашылықтың әр түрі саз жетекшісінің басшылығымен жүзеге асады. Кәсіпқой талантты саз жетекшісінің ең қиын пәннің өзі жеңіл әрі қызықты өтуі тиіс. Дәстүрлі жұмыстармен қатар, іс-әрекеттерді дәстүрден тыс етіп ұйымдастыруға болады. Мәселен: саздың өзін түрлі басқамен іс-әрекеттерін байланыстыра отырып өткізу және балалардың бойында саздық кейіпкерлендіру шығармашылығын арттыру көптеген жұмыстануды талап етеді.

Балалардың шығармашылық қабілеттерін дамыту үшін бағдарламаға сай еңбектенуде, қазақтың халық өнерін және жаңа заман бағытындағы өнер негіздерін ұстана отырып, шығармашылықты дамытуды дәстүрге айналдыру қажет. Балабақшадағы саз жетекшісі қандай болса, балалардың жалпы шығармашылық даму қарқыны, деңгейі де соған сәйкес болады.

1. 2. Мектеп жасына дейінгі балаларды әншілік өнерге баулудың тәрбиелік мәні

Мектепке дейінгі мекемелерде музыкалық тәрбие берудің басты міндеті - балалардың музыканы дұрыс тыңдап, түсінуге және оны әсерлі орындай білуге баулу. Орындаушылық шеберлікті шыңдау ән айту дағдыларын жүйелі түрде жолға қоя білумен тығыз байланысты. Ән салу дағдыларын жүйелі түрде жолға айтқандай үйренеміз де, ал ән үйрену кезінде оларды пысықтап қайталау арқылы есте қалдыруды көздейміз.

Ән салу - музыкадағы іс-әрекеттің бір түрі. Ән салуға үйретуде балалардың музыкалық қабылдау дағдысы басты рөл атқарады.

Алдымен, әннің өзі не дегенге тоқталайық. Ән - музыка мен сөздің бірлігі ғана емес, осылар арқылы орындаушының өз сезімін білдіруі. Өз сезімін орындаушы ән арқылы бере алғанда ғана орындалған ән тындаушының сезіміне әсер етіп, музыка мазмұнын түсінуге жол ашады. Балабақшада ән салу - әрбір өз сезімін музыка арқылы бере білуі үйренуі, сол арқылы музыканы тереңірек қабылдау процесі. Осы орындаушылық шеберлікті меңгере отырып, баланың музыкалық-теориялық білімі артады. Бала музыканың ішкі сырын қаныға отырып, кейбір нашар әдеттерден (қысылу, ұяңдық, сылбырлық, т, б. ) арылуға мүмкіндік алады. Әнді көпшілікке қосылып орындау баланың өзіне деген сенімін оятады, оны жеке орындауға психологиялық жағынан біртіндеп төселеді .

Баланың орындаушылық шеберлікке жеткізетін көрсеткіштің бірі - ән репертуары. Ән репертуарына қызықса ғана баланың әнді жақсы орындауға деген ықыласы артады.

Баланы ән сала білі шеберлігіне үйретуші басты тұлға - тәрбиеші. Ол балалардың дамуын, жас ерекшелігін ескере отырып, соған сай репертуар таңдап, жүйелі жұмыс жүргізсе, балалар әнді толғана сезініп, шығарма мазмұнына үңіле отырып, сол мазмұнын өз даусы арқылы бере біліуге жаттығады.

Әуенде дыбыс жасау дыбыс аппараттарының құрлысына байланысты. Балалар даусының ересектер даусынан ерекшелігінің өзі де осында. Бала даусы жоғары болғанымен, дипазоны шектеулі. Көмекейдің (дыбыс апараттарының) жоғары орналасуы, қысқалығы мен майысқақ, жұмсақтығы дауыс сипатын анықтайды.

Баланың әнді жай болса да орнықты, дыбысты толқытпай айтуы табиғи жеңілдік пен дыбыс бояуын сақтауға көмегін тигізеді. Сонымен, балаларға ән айтқызуда олардың даусының әлсіздігін, нерв жүйесінің тез шаршап, дауыс апараттарының жетілмегендігін үнемі естен шығармаған жөн.

Әнді таза айта алмайтын балалармен жұмыс жасау. Мұндай балалардың барлығы бірдей ән айтуға шамасы жетпейді немесе музыкалық есту қабілеті жоқ деп қарауға болмайды. Олармен жұмыс жасауды әнді таза айта алмау себебін анықтаудан бастаған жөн. Балалардың кейбірі әнді қысылып, ұялшақтықтан яғни психологиялық дайындығының жоқтығынан айта алмаса, енді біреулер естіген дыбыс биіктігін даусымен бере алмайды. Екінші біреулерінің вокальдық дағдысының төмен болуы мүмкін. Алайда бұл екі топтағылар да дыбыс биіктігін анық сезе алатын балалар болып келеді.

1. Әнді таза айта алмаушылардың дауыс регистрі төмен болып, көкірек резонаторымен айтады да, бұлардың дауысы біртіндеп кіші октавада қалыптасады. Естігенін жоғары немесе орташа регистрде сәйкестендіре алмайды.

2. Таза айта алмаушылардың ішінде музыкалық есту қабілеті төмен балалар кездеседі. Бұлардың дауысын, есіту қабілетін жетілдіру ұзақ уақытты қажет етеді.

3. . Әнді қатты, айқайлап айтқандықтан, дауысы жарықтанып шығатында балалар кездеседі. Ал жай айту кезінде дауыста қосалқы шуыл пайда болады. Балалар дауысындағы бұл кемшілік көбіне үйретушінің вокальдық білімінің төмендігінен және баланы қоршаған ортаның әсерінен (теледидардан, радиодан тыңдаған концерт), орындаушылардың немесе өз ата-аналарының ән айту мәнеріне еліктеуден туындайды.

4. Балалардың кейбірінің ән айту қабілетінің төмен болуы музыкаға, оның ішінде ән айтуға бөлінетін уақыттың шектеулі болуына да байланысты. Тағы бір себеп-ән айтудың жалпылама хор түрінде жүргізілуінен.

Мұндай балалармен мынадай жұмыстар жүргізілуі тиіс:

1. Бір топта әнді таза айта білмейтін балалардың кімдер екенін анықтап, музыкада олардың отыратын орнын белгілейді. Мұндай балалардың қасына әнді таза айта білетін сенімді балалар отырғызылады.

2. Үйретілетін әннің орындауға қиын соғатын бөлігі вокальдық есітуі нашар балаларға бөлек үйретіледі.

3. Алғашқы үйрену кезеңіндегі әндерді баланың іштей орындауы арқылы есіту мен дыбыс жасау мүмкіндігі арасында бірлікті қалыптастыру, ішкі сезімін жетілдіру.

4. Үйретілген әнді сүйемелдеусіз орындату балаға бірыңғай өз дауысын бақылауға мүмкіндік береді. Бұл әдіс баланың дауысын жеке бақылау үшін мұғалімге де тиімді.

5. Бұл топтағы балалардың үйретілген әнді игеру сапасын тексеру кезінде әнді таза айтатын балалармен бірге сұрау оны қыслып, ұялудан арашалайды.

Ән айту қабілеті төмен балалармен үнемі үздіксіз жұмыс жүргізу баланың вокальдық сезімінің біртіндеп дамуына жол ашады. Баланың ән айта алмауы үйретушіге үнемі жауапкершілік жүктейді.

Ән айту жаттығулары негізінде мына төмендегі бағыттарда қолданылады:

а) жаттығулар жасап, дауысты ән айтуға дайындау;

б) балалардың назарын дайындық кезінде шешілуге тиісті көптеген маңызды, әрі түйінді мәселелерге бағыттап, олардың ынтасын арттыру.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.