Деректер қорларын жобалау

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Шәкәрім университеті

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар факультеті

Автоматика және есептеу техникасы кафедрасы

СӨЖ

Пән: Басқару жүйелеріндегі мәліметтер қоры

Тақырыбы: Деректер қорларын жобалау

Орындаған: Әбдікәрім Ә. Қ.

Топ: АУ-601

Тексерген: Курушбаева Д. Т.

Семей 2019

Жоспар:

Кіріспе

Деректер қорын жобалау мазмұны және кезеңділік
Инфологикалық жобалау
Басқару жүйесін және ДҚ бағдарламалық құралдарын таңдау
Логикалық жобалау
Физикалық жобалау

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Деректер қорын жобалау-деректер қорының сұлбасын құру және тұтастықтың қажетті шектеулерін анықтау процесі.

Деректер қорын жобалаудың негізгі міндеттері:

ДҚ-да барлық қажетті ақпаратты сақтауды қамтамасыз ету.
Барлық қажетті сұрау салулар бойынша деректерді алу мүмкіндігін қамтамасыз ету.
Деректердің артық болуын және қайталануын қысқарту.
Деректер базасының тұтастығын қамтамасыз ету.

Деректер базаларын (ДҚ) жобалаудың мәні, жобалаудың кез келген басқа процесі сияқты, оны іске асыру кезінде тиісті жағдайларда жұмыс істеуге қабілетті, осындай түрде болмаған жаңа жүйенің сипаттамасын құруда. Сонымен қатар, деректер қорын жобалау кезеңдері осы үдерістің мәнін жүйелі және логикалық түрде көрсетуге тиіс.

1. Деректер қорын жобалау мазмұны және кезеңділік

Жобалау ниеті қандай да бір тұжырымдалған қоғамдық қажеттілікке негізделеді. Бұл қажеттілік оның пайда болу ортасы және жобалау нәтижесін пайдаланатын тұтынушылардың мақсатты аудиториясы бар. Демек, деректер базасын жобалау процесі тұтынушылар мен оның болжамды орналасуының функционалдық ортасы тұрғысынан осы қажеттілікті зерделеуден басталады. Яғни, бірінші кезең ақпаратты жинау және жүйенің пәндік саласының моделін анықтау, сондай - ақ мақсатты аудитория тұрғысынан оған көзқарас болып табылады. Жалпы, жүйеге қойылатын талаптарды анықтау үшін іс-қимылдар ауқымын, сондай-ақ ДҚ қосымшаларының шекараларын анықтау жүргізіледі.

Одан әрі жобалаушы, оған құру қажет туралы белгілі бір түсініктері бар, қосымша шешілетін міндеттерді нақтылайды, олардың тізімін қалыптастырады (әсіресе, егер жобалық әзірлеуде үлкен және күрделі ДҚ болса), міндеттерді шешу жүйелілігін нақтылайды және деректерді талдауды жүргізеді. Мұндай процесс-да кезеңдік жобалау жұмысы, бірақ жобалау құрылымында бұл қадамдар тұжырымдамалық жобалау кезеңінен - объектілерді, атрибуттарды, байланыстарды бөлу кезеңінен тұрады.

Тұжырымдамалық (ақпараттық модель) құру бірден іске асырылуы мүмкін және болмайтын, бірақ есепке алынуы болашақта жүйенің функционалдығын арттыруға мүмкіндік беретін қосымшаларға қатысты талаптарды қоса алғанда, пайдаланушылардың тұжырымдамалық талаптарын алдын ала қалыптастыруды көздейді. Көптеген абстракциялар (физикалық сақтау тәсілдерін көрсетпестен) және олардың өзара байланыстары бар объектілердің көріністері бар іс бола тұра, концептуалды модель пәндік саланың моделіне мазмұнды сәйкес келеді. Сондықтан әдебиетте ДҚ жобалаудың бірінші кезеңі инфологиялық жобалау деп аталады.

Бұдан әрі жеке кезең (не алдыңғысына қосымша) жүйенің жұмыс істеуін қамтамасыз етуге қабілетті есептеу ресурстарына қойылатын талаптар бағаланатын операциялық жағдайға қойылатын талаптарды қалыптастыру кезеңі қажет. Осыған сәйкес жобаланатын ДҚ көлемі көп болған сайын, пайдаланушылық белсенділік пен өтініштердің қарқындылығы жоғары болған сайын, соғұрлым ресурстарға қойылатын талаптар жоғары: операциялық жүйенің түрі мен нұсқасына компьютердің конфигурациясына қойылатын талаптар қойылады. Мысалы, болашақ деректер қорының көп пайдаланушы жұмыс режимі көп табыстылыққа сәйкес келетін операциялық жүйені пайдалана отырып желілік қосылуды талап етеді.

Келесі кезең жобалаушы деректер базасын басқару жүйесін (ДҚБЖ), сондай-ақ бағдарламалық сипаттағы құрал-сайман құралдарын таңдау керек. Осыдан кейін тұжырымдамалық модель таңдалған басқару жүйесімен үйлесімді деректер моделіне көшіру қажет. Бірақ бұл көбінесе тұжырымдамалық модельге түзетулер мен өзгерістер енгізумен байланысты, өйткені тұжырымдамалық модельде көрсетілген объектілердің өзара өзара байланысы әрқашан емес, осы ДҚЖ-ның құралдарымен іске асырылуы мүмкін.

Бұл жағдай келесі кезеңнің туындауын - құралдармен қамтамасыз етілген нақты ДҚБЖ тұжырымдамалық модельдің пайда болуын анықтайды. Бұл қадам логикалық жобалау кезеңіне сәйкес келеді (логикалық модель құру) .

Соңында, ДҚ жобалаудың соңғы кезеңі физикалық жобалау болып табылады-логикалық құрылымды және физикалық сақтау ортасын байланыстыру кезеңі. Осылайша, егжей-тегжейлі түрде жобалаудың негізгі кезеңдері келесі кезеңдермен берілген:

инфологиялық жобалау;
операциялық жағдайына қойылатын талаптарды қалыптастыру;
басқару жүйесін және ДҚ бағдарламалық құралдарын таңдау;
логикалық жобалау;
физикалық жобалау;

2. Инфологикалық жобалау

Мәндерді идентификациялау ақпараттық жобалаудың мағыналық негізін құрайды. Мұнда мән-бұл жүйеде жинақталатын ақпарат (дерексіз немесе нақты) нысан. "Инфологикалық моделі пәндік облыстың пайдаланушыға түсінікті терминдер, олар тәуелді емес нақты іске асыру ДҚ, сипатталады құрылымы және динамикалық қасиеттері пән. Бірақ терминдер типтік ауқымда алынады. Яғни, сипаттама заттық саланың жекелеген объектілері және олардың өзара байланысы арқылы емес, келесілер арқылы көрсетіледі:

объектілердің типтерін сипаттау;
сипатталған үлгімен байланысты тұтастықты шектеу;
пәндік саланың эволюциясына әкелетін процестер - оның басқа жағдайға көшуі.

Инфологиялық модельді бірнеше әдістер мен тәсілдердің көмегімен жасауға болады:

Функционалдық тәсіл қойылған міндеттерден итеріледі. Ол функционалдық деп аталады, өйткені, егер жобаланатын деректер базасының көмегімен өздерінің ақпараттық қажеттіліктеріне қызмет көрсететін тұлғалардың функциялары мен міндеттері белгілі болса қолданылады.
Пәндік көзқарас басты бұрышта сұраулардың құрылымы анықталмауы мүмкін болған жағдайда деректер базасында мазмұндалатын ақпарат туралы мәліметтерді қояды. Бұл жағдайда пәндік саладағы зерттеулерде болжанатын ақпараттық сұраныстардың толық спектрі контекстінде деректер базасында оның барынша барабар бейнеленуіне бағдарланады.
"Мән-байланыс" әдісі бойынша кешенді тәсіл алдыңғы екі қасиеттерді біріктіреді. Бұл әдіс барлық пәндік саланы жергілікті бөліктерге бөлуге негізделеді, олар жеке-жеке модельделеді, содан кейін тұтас облысқа қайта біріктіріледі.

"Мән-байланыс" әдісін қолдану осы кезеңде жобалаудың аралас тәсілі болып табылатындықтан, ол басқалардан жиі басым болады.

Әдістемелік бөлу кезінде жергілікті ұсынулар мүмкіндігінше оқшауланған міндеттерді шешу үшін немесе әлеуетті пайдаланушылардың қандай да бір тобының сұрау салуларын қамтамасыз ету үшін жеткілікті болатын ақпаратты қамтуы тиіс. Осы салалардың әрқайсысы 6-7 мәнін қамтиды және қандай да бір жеке сыртқы қосымшаға сәйкес келеді.

Мәндердің тәуелділігі оларды күшті (базалық, ата-аналық) және әлсіз (еншілес) деп бөлуде көрінеді. Күшті мән (мысалы, кітапхана оқырманы) өзі ДҚ-да болуы мүмкін, ал әлсіз мән (мысалы, осы оқырманның абонементі) "байланады" күшті және жеке жоқ.

"Нысан данасы" ұғымын (қасиеттердің нақты мәндерімен сипатталатын объект) және "нысан түрі" ұғымын - қасиеттердің жалпы аты мен тізімі сипатталатын объект.

Әрбір жеке мән үшін критерийге байланысты:

сәйкестендіруші (осы үлгінің мәні үшін бірегей мәнмен, бұл оларды әлеуетті кілттермен жасайтын) немесе сипаттаушы;
бір мәнді немесе көп мәнді (мән данасы үшін тиісті мән санымен) ; негізгі (қалған атрибуттардан тәуелсіз) немесе туынды (өзге атрибуттардың мәндеріне сүйене отырып, есептелетін) ;
қарапайым (бөлінбейтін бір компонентті) немесе құрамдас (бірнеше компоненттерден жинақталған) болуы мүмкін атрибуттар (қасиеттер жиынтығы) таңдалады.

Осыдан кейін атрибуттың спецификациясы, жергілікті көріністегі байланыс спецификациясы (факультативтік және міндетті болып бөлінеді) және жергілікті көріністерді біріктіру жүргізіледі. Жергілікті облыстар саны 4-5 дейін болса, оларды бір қадам ішінде біріктіруге болады. Сан ұлғайған жағдайда, облыстардың бинарлық бірігуі бірнеше кезеңде өтеді.

Бұл және басқа да аралық кезеңдер барысында, қарама-қайшылықтарды жою үшін нақтылау және өзгерту үшін жергілікті көріністерді модельдеу кезеңіне оралу қажет (мысалы, семантикалық әр түрлі объектілердің бірдей атауларын өзгерту үшін немесе әр түрлі қосымшалардағы бірдей атрибуттарға тұтастық атрибуттарын келісу үшін) жобалаудың итерациялық табиғаты өз көрінісін табады. Басқару жүйесін және ДҚ бағдарламалық құралдарын таңдау ДҚ басқару жүйесін таңдаудан ақпараттық жүйені практикалық іске асыру тәуелді. Таңдау процесінде ең маңызды өлшемдер болып келесі параметрлер табылады: деректер моделінің типі және оның пәндік саланың қажеттіліктеріне сәйкестігі, ақпараттық жүйені кеңейту жағдайында мүмкіндіктер қоры, таңдалған жүйенің өнімділік сипаттамалары, ДҚБЖ пайдалану сенімділігі мен ыңғайлылығы, деректерді әкімшілендіру персоналына бағдарланған аспаптық жарақтану, ДҚБЖ өзі мен қосымша Софт құны. ДҚБЖ таңдаудағы қателіктер кейіннен тұжырымдамалық және логикалық модельдерді түзету қажеттілігін тудыруы мүмкін.

3. Басқару жүйесін және ДҚ бағдарламалық құралдарын таңдау

Ақпараттық жүйені практикалық іске асыру ДҚ басқару жүйесін таңдауға байланысты. Таңдау процесінде ең маңызды өлшемдер болып келесі параметрлер табылады:

деректер моделінің типі және оның пәндік саланың қажеттіліктеріне сәйкестігі,
ақпараттық жүйені кеңейту жағдайында мүмкіндіктер қоры,
таңдалған жүйенің өнімділік сипаттамалары,
ДҚБЖ пайдалану сенімділігі мен ыңғайлылығы,
деректерді әкімшілендіру персоналына бағдарланған аспаптық жарақтану,
ДҚБЖ өзі мен қосымша софт құны.

ДҚБЖ таңдаудағы қателіктер кейіннен тұжырымдамалық және логикалық модельдерді түзету қажеттілігін тудыруы мүмкін.

4. Логикалық жобалау

ДҚ логикалық құрылымы пәндік аймақтың логикалық моделіне сәйкес келуі және деректер моделінің қолдаушы ДҚБЖ-мен байланысын ескеруі тиіс. Сондықтан кезең деректер моделін таңдаудан басталады, онда оның қарапайымдылығы мен көрнекілігін ескеру маңызды.

Табиғи деректер құрылымы оны ұсынатын модельге сәйкес келген кезде жақсырақ. Мысалы, егер деректер иерархиялық құрылым түрінде ұсынылған болса, онда модель иерархиялық үлгіні таңдаған жөн. Бірақ іс жүзінде мұндай таңдау деректер моделімен емес, ДҚ басқару жүйесімен жиі анықталады. Сондықтан тұжырымдамалық модель таңдалған ДҚ басқару жүйесімен үйлесімді деректер моделіне шын мәнінде таратылады.

Бұл жерде де жобалау табиғаты көрініс табады, егер онда көрсетілген объектілер арасындағы өзара байланыстар (немесе объектілердің атрибуттары) таңдалған ДҚЖ құралдарымен іске асырыла алмайтын жағдайда, оны өзгерту үшін тұжырымдамалық модельге оралу мүмкіндігін (немесе қажеттілігін) жол береді.

Кезең аяқталғаннан кейін таңдалған ДҚБЖ қолдайтын деректерді анықтау тілінде жасалған, архитектураның екі деңгейінің (концептуалды және сыртқы) деректер базасының схемалары қалыптастырылуы тиіс.

Деректер базасының схемалары екі түрлі бағыттағы тәсілдердің бірінің көмегімен қалыптастырылады:

жұмыс объектілерді ұсынатын қатынастарға топтастырылған атрибуттарды анықтаудың төменгі деңгейлерінен, байланыс атрибуттарының арасындағы қолда бар байланыс атрибуттарының негізінде жүріп жатқан көтерілуші тәсілдің көмегімен;
атрибуттардың санын айтарлықтай (жүздікке және мыңға дейін) ұлғайту кезінде қолданылатын кері, төмен түсіруші тәсілдің көмегімен.

Екінші тәсіл бірқатар жоғары деңгейлі мәндерді және олардың қажетті деңгейге дейін кейіннен нақтылай отырып өзара байланысын анықтауды болжайды, бұл мысалы, "мән-байланыс" әдісі негізінде жасалған модельді көрсетеді. Бірақ іс жүзінде екі тәсіл де біріктіріледі.

5. Физикалық жобалау

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.