Сия бояуларымен тәжірибелік жұмыс
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
I.Графика: танысу және материал мен жұмыстың әдістерін
игеру ... ... ... ... ... 3
1.1 Графика және оның түрлерінің қысқаша
тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..3
1.2 Тәжірибелік
жұмыс ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 7
1.3 Сия бояуларымен тәжірибелік
жұмыс ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .10
II.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
III. Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..15
Кіріспе
Графика. Бұл ұғым суретшілер іс-әрекетінің өте кең және сан алуан
шеңберін қамтиды. Живописьтен ерекшелігі сол, графикамен біз барлық жерде
кездесеміз. Кітаптағы иллюстрациялар, газеттегі суреттемелер мен
карикатуралар, түрлі товарлардың орауыштарын безендіру, көшедегі плакаттар
– осының бәрі графика неғұрлым шартты, ол түстер мен формалардың бүкіл
байлығын бере алмайды, графика оларды жеңілдете отырып, ең негізгісін
таңдап алады. Графика өнерінің живописьпен кейбір белгілері ортақ: онда да
жазықтық үстінде бейнелеу орын алады.
График,живописьші сияқты, перспективаны меңгеруге, анатомияны білуге,
сурет сала білуге тиіс. Бірақ егер живописьте түс және ол жасаған колорит
бірінші орында тұрса, ал сурет қажетті, бірақ әйтсе де көмекші роль
атқарса, графикада суреттің рөлі шешуші, мұнда ол өнердің дербес түріне
айналады. Графикада сызықтар, штрихтар, ашық және қара қоңыр дақтардың ара
қатынасы жетекші маңызға ие болады. Рас, графика өнерінің кейбір түрлерінде
түстер де пайдаланылады, бірақ оның рөлі, әдетте, шектеулі, қызметтік
дәрежеде ғана болып қалады.
Сурет түстермен боялуы да мүмкін әдетте бұл акварельмен немесе
пастельмен жасалады. Бұл живопись емес, заттардың түстік сипаттамасына
жасалған ишара ғана, басты міндет форманы беру болып қала береді. Графикаға
гравюралардың барлық түрлеріне жатады, суреттерден айырмашылығы сол, оларды
көп дана етіп көбейтуге болады. Гравюралар сондай-ақ ақ-қара және түрлі-
түсті болады. Түрлі-түсті гравюралар бірнеше тақталардан басылады.
Гравюралардан басқа, графика өнерінің тағы бір түрі – литография да
көбейеді. Бұл – бетіне тікелей сурет салынған ерекше жалпақ тастан басып
шығару. Литография ақ-қара және түрлі-түсті болады.
Графикалық өнердің ең көп тараған түрі – плакат. Оның түрлері аз емес,
бірақ олардың ішіндегі ең бастысы – қоғамдық өмірде елеулі роль атқаратын
саяси, үгіт плакаты. Плакаттың аса маңызды ерекшелігі суреттің қысқаша
жазумен мағыналық және композициялық жағынан бірігуі болып табылады.
Мақсаты Графика түрлеріне жеке тоқталу, графика өнерінің түрлерімен
танысу.Мақсатқа жету үшін мына міндеттер орындалады.
Міндеті
- Графика және оның түрлерінің қысқаша тарихы.
- Тәжірибелік жұмыс
- Сия бояуларымен тәжірибелік жұмыс.
I.Графика: танысу және материал мен жұмыстың әдістерін игеру
1.1 Графика және оның түрлерінің қысқаша тарихы.
Графика – гректің grapho жазамын, сызамын деген сөзінен шыққан
бейнелеу өнерінің бір түрі. Яғни жазық бетте бейнелеу тәсілі. Оған қолмен
салынған сурет, сондай-ақ басқа да тәсілдермен (литографиялқ, гравюра,
фотолитография және т.б) орындалған суреттердің барлық түрі кіреді. Көне
заманнан бері келе жатқан сурет салудың бір құралы – көмір және сангина, ал
XVI ғасырдан бастап графит қолданылып келе жатыр. Ол қатты және жұмсақ
болып екіге бөлінеді. Графика термині алғашында хат жазу өнері мен
каллиграфияда қолданды. Ол өзінің жаңа бағытын XIX ғасыр аяғы мен XX
басында кең бастауын алып, графика дербес жеке өнер ретінде қалыптасты.
Графиканың негізгі ерекшелігі ол – сызық, қағыс (штрих), жиектеу, дақ пен
өң болып саналады. Графика суретпен тығыз байланысты болып, кең ауқымды
болады және баспа графикасымен ерекшеленді.
Графика – сызба графикасы және гравюра болып бөлінеді. Сызба графикасы
бейнелеу өнерінің ішіндегі ең көне және жан -жақты дамыған түрі. Графикалық
бейне тек бір түсті ғана емес, сонымен қатар түрлі- түсті де болады. Сызба
өнерінде штрих аса маңызды рөл ойнайды.
Сызбаның түрлері
1) қондырылған сызба (сурет эстамп, лубок);
2) кітап, газет, журнал сызбасы;
3) қолданбалы (грамота, диплом, марка, этикетка, жарнамалар және т.б.)
Гравюра - француздың grawer қию, тырнау деген қазақша баламаға
келеді. Гравюра қытайда шамамен VI ғасырда пайда болып, батыс Еуропада XIII
–XIV ғасырларда шығып, XVI ғасырда кемеліне жетті. Гравюра бетіне сурет
ойып салынған тақтаны, сондай- ақ одан алынған басылымды айтады. Оның
түрлері өте көп, алайда басты түрлері мынадай:
1) офорт - металл бетіне жасалған гравюра;
2) ксилография - ағашқа жасалған гравюра;
3) линогравюра - линолиум бетіне жасалған гравюра;
4) литография - тас бетіне жасалған гравюра;
1.1-сурет. Гравюра – офорт.
Металл бетіндегі гравюра – офорт. Металл бетіндегі гравюраның орындалу
техникасы екі түрде болады. Олар: қышқылмен өңделіп жасалатын және
қышқылмен өңделмей жасалатын түрлер. Ксилография -бұл графиканың ағашқа
жасалған түрі (грекше xylon - кесілген ағаш, grapho –жазамын) деп атайды.
Гравюра қатты да серпімді ағаш кесіндісіне ойылып жасалады. Бұл гравюра
штихель деп аталатын құрал көмегімен орындалады. Жұмыс кезеңі ұзақ уақыт
жүріп төзімділікті талап етеді.
1.2-сурет. Ксилография
Ксилография – ағашқа жасалған гравюра. Бұл гравюра қатты да серпімді
ағаш кесіндісіне ойып салынады. Негізінен гравюраға қатты ағаш кесінділері
– алмұрт, самшитү құрма пайдаланылады. Гравюрада ақ болып қалуға тиісті
жерлер штихель деп аталатын арнаулы қашаумен шұңқырлап ойылады, ал әлгіндей
қашау тимеген жерлер қағаз бетінде қап-қара боп бедерленеді. Бейнелейтін
сурет ағаш бетінде түгелімен қашалып болғаннан кейін, тақтайға баспахана
бояуы жағылады да, үстіне қағаз жапсырылып, арнайы сырғытпа доңғалақпен
әрлі-берлі тапталып тегістеледі.
Линогравюра - суретші бейнелемек көрінісін линолеумге салады. Ол үшін
линолеум алдын-ала жуып тазартылып, сүртіп құрғатылған болуға тиісті. Сурет
әбден дайын болған кезде, мына суретте көрсетілген штрихели деп аталатын
қашаумен қияды.
Ағаштағыдай, линолеумге де кейін қарамен боялатын жерлерге тимейді де,
ақпен боялатын жердің бір қабатын әбден қырнап, алып тастайды.
Сурет әбден ойылып шыққаннан кейін типография бояуы жағылып, үстінен
қағаз төсеп, линография тақтасына апарып тезге салады.
1.3-сурет. Линогравюра
И.Голицынның Балконда атты линогравюрасында таңғы шыңылтыр ауада
түнде жауған ақша қар көздің жауын ап жарқырап жатыр. Қыстың аязды күнінің
жым-жырт тыныштығын айтпай-ақ сезіп тұрғандайсың. Өне бойын қырау басып
мүлгіп тұрған ағаштар соны білдіргендей.
Зер салып қарасақ қара фонда - ақ, ақ фонда - қара бірде қалың, бірде
жұқалап тартылған сызықшаларды байқайсыңдар. Сол сызықшаларды сан түрлі
құбылту арқылы гравер суретші матаның қыртысы, терезенің жылтыры, қардың
майдалығы сияқты өзі бейнелеп отырған нәрселердің қай-қай сипатын айнытпай
жеткізеді.
1.4-сурет. Литография
Литография – арнаулы әк таста салынған гравюра түрі. Алдымен тас беті
мұқият тегістеледі, содан кейін оған қою жұғатын литография қарындашымен не
тушьпен сурет салады. Одан кейін сурет сүртіліп кетпейтіндей етіп; арнайы
ерітіндімен шайылып өңделеді. Линогравюра дегеніміз линолиум пайдалану
арқылы орындалған гравюра түрі. Мұнда таза ленолиум бетіне дайындалған
сурет салынып, штихель деген құралмен гравер жасалып, кейін баспа түрінде
арнайы бояу көмегімен баспа жұмысы алынады.
Ақ қағаз бетінде графикалық жұмыс беру үшін сурет салудың, әсіресе кез
келген дақ пен қағаз бетіне түскен өң ерекше маңызды. Осы дағдылар арқылы
қағаз бетінде жай ғана графиканың түрлі бейнелерін құрастыруға болады. Ақ
бетте қара дақ, сызық арқылы бейне көрсетіледі, көбіне графиканы қара ақ
сурет деп те атайды. Алайда бұл қате түсінік. Графика кейде түсті өңде де
болып келеді. Графика мен кескіндеменің шекарасы өте өткір жылжымалы
келеді. Мысалға, акварель, пастель, кейде гуашь бояу құралы да бейнелеудің
ерекшелігіне байланысты екі жақты болады. Ал графикада кескіндемедегі
секілді ауқымды түр түстер мен реңдерден алыстап, жай ғана шектелген түстер
көрсетіледі. Графиканың көркемдік ерекшелігі ол бейненің ауқымды және
мазмұнды шығуына, құралдың ерекшелігіне, сызықтар мен дақтардың түрлі
болуында, жұмыстың алуан түрлі көрінуінде болады.
Енді графиканың ең қарапайым түрлерін сөз етсек, қағаз бетінде бір
реттік басылып шыққан көркем шығарманы монотипия деп атаймыз. Монотипия
грек тілінен ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
I.Графика: танысу және материал мен жұмыстың әдістерін
игеру ... ... ... ... ... 3
1.1 Графика және оның түрлерінің қысқаша
тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..3
1.2 Тәжірибелік
жұмыс ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 7
1.3 Сия бояуларымен тәжірибелік
жұмыс ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .10
II.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
III. Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..15
Кіріспе
Графика. Бұл ұғым суретшілер іс-әрекетінің өте кең және сан алуан
шеңберін қамтиды. Живописьтен ерекшелігі сол, графикамен біз барлық жерде
кездесеміз. Кітаптағы иллюстрациялар, газеттегі суреттемелер мен
карикатуралар, түрлі товарлардың орауыштарын безендіру, көшедегі плакаттар
– осының бәрі графика неғұрлым шартты, ол түстер мен формалардың бүкіл
байлығын бере алмайды, графика оларды жеңілдете отырып, ең негізгісін
таңдап алады. Графика өнерінің живописьпен кейбір белгілері ортақ: онда да
жазықтық үстінде бейнелеу орын алады.
График,живописьші сияқты, перспективаны меңгеруге, анатомияны білуге,
сурет сала білуге тиіс. Бірақ егер живописьте түс және ол жасаған колорит
бірінші орында тұрса, ал сурет қажетті, бірақ әйтсе де көмекші роль
атқарса, графикада суреттің рөлі шешуші, мұнда ол өнердің дербес түріне
айналады. Графикада сызықтар, штрихтар, ашық және қара қоңыр дақтардың ара
қатынасы жетекші маңызға ие болады. Рас, графика өнерінің кейбір түрлерінде
түстер де пайдаланылады, бірақ оның рөлі, әдетте, шектеулі, қызметтік
дәрежеде ғана болып қалады.
Сурет түстермен боялуы да мүмкін әдетте бұл акварельмен немесе
пастельмен жасалады. Бұл живопись емес, заттардың түстік сипаттамасына
жасалған ишара ғана, басты міндет форманы беру болып қала береді. Графикаға
гравюралардың барлық түрлеріне жатады, суреттерден айырмашылығы сол, оларды
көп дана етіп көбейтуге болады. Гравюралар сондай-ақ ақ-қара және түрлі-
түсті болады. Түрлі-түсті гравюралар бірнеше тақталардан басылады.
Гравюралардан басқа, графика өнерінің тағы бір түрі – литография да
көбейеді. Бұл – бетіне тікелей сурет салынған ерекше жалпақ тастан басып
шығару. Литография ақ-қара және түрлі-түсті болады.
Графикалық өнердің ең көп тараған түрі – плакат. Оның түрлері аз емес,
бірақ олардың ішіндегі ең бастысы – қоғамдық өмірде елеулі роль атқаратын
саяси, үгіт плакаты. Плакаттың аса маңызды ерекшелігі суреттің қысқаша
жазумен мағыналық және композициялық жағынан бірігуі болып табылады.
Мақсаты Графика түрлеріне жеке тоқталу, графика өнерінің түрлерімен
танысу.Мақсатқа жету үшін мына міндеттер орындалады.
Міндеті
- Графика және оның түрлерінің қысқаша тарихы.
- Тәжірибелік жұмыс
- Сия бояуларымен тәжірибелік жұмыс.
I.Графика: танысу және материал мен жұмыстың әдістерін игеру
1.1 Графика және оның түрлерінің қысқаша тарихы.
Графика – гректің grapho жазамын, сызамын деген сөзінен шыққан
бейнелеу өнерінің бір түрі. Яғни жазық бетте бейнелеу тәсілі. Оған қолмен
салынған сурет, сондай-ақ басқа да тәсілдермен (литографиялқ, гравюра,
фотолитография және т.б) орындалған суреттердің барлық түрі кіреді. Көне
заманнан бері келе жатқан сурет салудың бір құралы – көмір және сангина, ал
XVI ғасырдан бастап графит қолданылып келе жатыр. Ол қатты және жұмсақ
болып екіге бөлінеді. Графика термині алғашында хат жазу өнері мен
каллиграфияда қолданды. Ол өзінің жаңа бағытын XIX ғасыр аяғы мен XX
басында кең бастауын алып, графика дербес жеке өнер ретінде қалыптасты.
Графиканың негізгі ерекшелігі ол – сызық, қағыс (штрих), жиектеу, дақ пен
өң болып саналады. Графика суретпен тығыз байланысты болып, кең ауқымды
болады және баспа графикасымен ерекшеленді.
Графика – сызба графикасы және гравюра болып бөлінеді. Сызба графикасы
бейнелеу өнерінің ішіндегі ең көне және жан -жақты дамыған түрі. Графикалық
бейне тек бір түсті ғана емес, сонымен қатар түрлі- түсті де болады. Сызба
өнерінде штрих аса маңызды рөл ойнайды.
Сызбаның түрлері
1) қондырылған сызба (сурет эстамп, лубок);
2) кітап, газет, журнал сызбасы;
3) қолданбалы (грамота, диплом, марка, этикетка, жарнамалар және т.б.)
Гравюра - француздың grawer қию, тырнау деген қазақша баламаға
келеді. Гравюра қытайда шамамен VI ғасырда пайда болып, батыс Еуропада XIII
–XIV ғасырларда шығып, XVI ғасырда кемеліне жетті. Гравюра бетіне сурет
ойып салынған тақтаны, сондай- ақ одан алынған басылымды айтады. Оның
түрлері өте көп, алайда басты түрлері мынадай:
1) офорт - металл бетіне жасалған гравюра;
2) ксилография - ағашқа жасалған гравюра;
3) линогравюра - линолиум бетіне жасалған гравюра;
4) литография - тас бетіне жасалған гравюра;
1.1-сурет. Гравюра – офорт.
Металл бетіндегі гравюра – офорт. Металл бетіндегі гравюраның орындалу
техникасы екі түрде болады. Олар: қышқылмен өңделіп жасалатын және
қышқылмен өңделмей жасалатын түрлер. Ксилография -бұл графиканың ағашқа
жасалған түрі (грекше xylon - кесілген ағаш, grapho –жазамын) деп атайды.
Гравюра қатты да серпімді ағаш кесіндісіне ойылып жасалады. Бұл гравюра
штихель деп аталатын құрал көмегімен орындалады. Жұмыс кезеңі ұзақ уақыт
жүріп төзімділікті талап етеді.
1.2-сурет. Ксилография
Ксилография – ағашқа жасалған гравюра. Бұл гравюра қатты да серпімді
ағаш кесіндісіне ойып салынады. Негізінен гравюраға қатты ағаш кесінділері
– алмұрт, самшитү құрма пайдаланылады. Гравюрада ақ болып қалуға тиісті
жерлер штихель деп аталатын арнаулы қашаумен шұңқырлап ойылады, ал әлгіндей
қашау тимеген жерлер қағаз бетінде қап-қара боп бедерленеді. Бейнелейтін
сурет ағаш бетінде түгелімен қашалып болғаннан кейін, тақтайға баспахана
бояуы жағылады да, үстіне қағаз жапсырылып, арнайы сырғытпа доңғалақпен
әрлі-берлі тапталып тегістеледі.
Линогравюра - суретші бейнелемек көрінісін линолеумге салады. Ол үшін
линолеум алдын-ала жуып тазартылып, сүртіп құрғатылған болуға тиісті. Сурет
әбден дайын болған кезде, мына суретте көрсетілген штрихели деп аталатын
қашаумен қияды.
Ағаштағыдай, линолеумге де кейін қарамен боялатын жерлерге тимейді де,
ақпен боялатын жердің бір қабатын әбден қырнап, алып тастайды.
Сурет әбден ойылып шыққаннан кейін типография бояуы жағылып, үстінен
қағаз төсеп, линография тақтасына апарып тезге салады.
1.3-сурет. Линогравюра
И.Голицынның Балконда атты линогравюрасында таңғы шыңылтыр ауада
түнде жауған ақша қар көздің жауын ап жарқырап жатыр. Қыстың аязды күнінің
жым-жырт тыныштығын айтпай-ақ сезіп тұрғандайсың. Өне бойын қырау басып
мүлгіп тұрған ағаштар соны білдіргендей.
Зер салып қарасақ қара фонда - ақ, ақ фонда - қара бірде қалың, бірде
жұқалап тартылған сызықшаларды байқайсыңдар. Сол сызықшаларды сан түрлі
құбылту арқылы гравер суретші матаның қыртысы, терезенің жылтыры, қардың
майдалығы сияқты өзі бейнелеп отырған нәрселердің қай-қай сипатын айнытпай
жеткізеді.
1.4-сурет. Литография
Литография – арнаулы әк таста салынған гравюра түрі. Алдымен тас беті
мұқият тегістеледі, содан кейін оған қою жұғатын литография қарындашымен не
тушьпен сурет салады. Одан кейін сурет сүртіліп кетпейтіндей етіп; арнайы
ерітіндімен шайылып өңделеді. Линогравюра дегеніміз линолиум пайдалану
арқылы орындалған гравюра түрі. Мұнда таза ленолиум бетіне дайындалған
сурет салынып, штихель деген құралмен гравер жасалып, кейін баспа түрінде
арнайы бояу көмегімен баспа жұмысы алынады.
Ақ қағаз бетінде графикалық жұмыс беру үшін сурет салудың, әсіресе кез
келген дақ пен қағаз бетіне түскен өң ерекше маңызды. Осы дағдылар арқылы
қағаз бетінде жай ғана графиканың түрлі бейнелерін құрастыруға болады. Ақ
бетте қара дақ, сызық арқылы бейне көрсетіледі, көбіне графиканы қара ақ
сурет деп те атайды. Алайда бұл қате түсінік. Графика кейде түсті өңде де
болып келеді. Графика мен кескіндеменің шекарасы өте өткір жылжымалы
келеді. Мысалға, акварель, пастель, кейде гуашь бояу құралы да бейнелеудің
ерекшелігіне байланысты екі жақты болады. Ал графикада кескіндемедегі
секілді ауқымды түр түстер мен реңдерден алыстап, жай ғана шектелген түстер
көрсетіледі. Графиканың көркемдік ерекшелігі ол бейненің ауқымды және
мазмұнды шығуына, құралдың ерекшелігіне, сызықтар мен дақтардың түрлі
болуында, жұмыстың алуан түрлі көрінуінде болады.
Енді графиканың ең қарапайым түрлерін сөз етсек, қағаз бетінде бір
реттік басылып шыққан көркем шығарманы монотипия деп атаймыз. Монотипия
грек тілінен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz