Салықтық бақылауды ұйымдастырудың экономикалық мазмұны


Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 61 бет
Таңдаулыға:   

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

«Экономика және бизнес» факультеті

«Қаржы» кафедрасы

Дипломдық жұмыс

САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

Орындаған: Таджибаева А. А.

Ф04К1 тобының студенті

Ғылыми жетекшісі : Арзаева М. Ж.

э. ғ. к. аға оқытушы

Норма бақылаушы : Арзаева М. Ж.

э. ғ. к. аға оқытушы

Сын пікір беруші : Мулкеманова А. Ж.

Алматы қаласы бойынша

салық комитетінің бас

маманы

Қорғауға жіберілді:

«Қаржы» кафедрасы Ермекбаева Б. Ж

меңгерушісі э. ғ. к., доцент

Алматы 2008

Автореферат

Жұмыста салықтық бақылаудың мемлекеттік қаржылық бақылаумен байланысы мен мазмұны ашылып, оның ерекшелігі, әрекет ету ортасы және бақылау объектісі анықталып отыр. Салықтық бақылаудың әр түрлі аспектілеріне, яғни ұйымдастырушылық, әдістемлік, техникалық сипаттама берілген. Салықтық бақылаудың салық жүйесінде және жалпы экономикалық салада алатын орны нақты айқындалған және оның қазіргі жағдайдағы кемшіліктері көрсетіліп, оларды жою қажеттігі негізделген.

Салықтық бақылаудың құқықтық негіздеріне талдау жасалып, оның Қазақстан Республикасындағы ұйымдастырылуына баға беріледі. Салықтық бақылаудың тиісділігіне кері әсерін тигізетін және бүгінгі таңдағы салықтық бақылау субъектісінің жұмысына қиыншылық туғызатын себептер анықталып, оларды шешу мүмкіндіктері көрсетілген.

Жұмыс Қазақстан Республикасы мемлекеттік салық қызметінің Әуезов ауданы бойынша салық комитетінің материалдарын талдау негізінде жүргізіледі. Алға қойылған мақсаттарға жету барысында жылдық, тоқсандық есептіліктері және жедел ақпараттары, сонымен бірге осы қарастырылып отырған мәселе шеңберіндегі арнайы, жалпы экономикалық және құқықтық әдебиеттері қолданылды.

Дипломдық жұмыстың мақсаты салықтық бақылауды ұйымдастырудың ерекшелігін талдап, салықтық бақылаудың экономикалық мазмұнын, мақсатын және мүдделерін зерттеп, салықтық бақылауды ұйымдастыруды жетілдіруге ұсыныс жасау.

Осы қойылған мақсатқа сәйкес келесідей міндеттерді шешу көзделеді:

  • салықтық бақылауды ұйымдастырудың экономикалық маңызы мен объективті қажеттілігін ашу;

- салықтың бақылаулық қызметінің мазмұнын, қаржылық бақылаудың жүйелі бөлігі ретінде оның ерекшелігін, сонымен бірге мәні мен ұйымдастыру қағидаларын қарастыру;

  • салықтық бақылау ұйымдастыру мен бюджетке түсетін төлемдерді бақылаудың жүргізілу тәртібі;
  • салық органының жұмысын негізге ала отырып, салықтық бақылаудың ұйымдастырылуы мен әдісін жетілдіру бағыттарын қарастыру.

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

«Экономика және бизнес» факультеті

«Қаржы» кафедрасы

Диплом жұмысын орындауға берілген тапсырма

Студент Таджибаева А. А.

Жұмыстың тақырыбы: «Салықтық бақылау және оны жетілдіру жолдары»

№ «___» бұйрығымен бекітілген

Аяқталған жұмысты өткізу мерзімі « » 2008ж

Жұмысты бастауға деген мәліметтер

Диплом жұмысында қаралатын сұрақтардың тізімі немесе диплом жұмысының қысқа мазмұны

а) Салықтық бақылауды ұйымдастырудың экономикалық мазмұны мен мақсаты және негізгі қағидалары

б) Салықтық бақылауды ұйымдастырудың қазіргі кезеңдегі жағдайына талдау жасау

в) Салық комитетінің салықтық бақылау жұмысының ұйымдастырылуын жетілдіру

Диплом жұмысына дайындық

к е с т е

р

Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі
Ескертпелер
р№: 1
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: Әдебиеттерді іріктеу және талдау. Негізгі көздер бойынша библиография құру.
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:
р№: 2
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: Ғылыми жетекшімен келісе отырып диплом жұмысының жоспарын тұзу(құрастыру) .
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:
р№: 3
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: 1-тарауды тексерту.
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:
р№: 4
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: Тәжірибелік метериалдарды жинақтау және талдау.
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:
р№: 5
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: Ұсыныстар мен нәтижелер бойынша ғылыми жетекшімен келісу.
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:
р№: 6
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: Диплом жұмысына қойылған ескертпелер бойынша толықтырулар жасалып, кафедраға соңғы нәтижені тапсыру.
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:
р№: 7
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: Пікір және Сын-пікірмен танысу
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:
р№: 8
Тарау аттары, қарастырылған сұрақтар тізімі: Пікір және Сын-пікірді есепке ала отырып жұмысты қорғауға дайындықтың аяқталуы.
Ғылыми жетекшіге тапсыру мерзімі:
Ескертпелер:

Тапсырманы беру мерзімі

«Қаржы» кафедрасы Ермекбаева Б. Ж.

кафедра меңгерушісі: э. ғ. к., доцент

(қолы)

Ғылыми жетекші Арзаева М. Ж.

(қолы) э. ғ. к., аға оқытушы

Тапсырманы орындауға қабылдаған

Студент Таджибаева А. А.

(қолы)

Жоспар

Кіріспе . . .

6
ЖоспарКіріспе . . .:

1

1. 1

1. 2

2

2. 1

2. 2

3

3. 1

6:

Салықтық бақылаудың теориялық негіздері . . .

Салықтық бақылауды ұйымдастырудың экономикалық мазмұны мен мақсаты . . .

Салық бақылауын ұйымдастырудың объективтігі мен негізгі қағидалары . . .

Салықтық бақылауды ұйымдастырудың қазіргі кезеңдегі жағдайына талдау жасау . . .

Салықтық бақылаудың заңдық және нормативтік қағидаларының орындалу деңгейіне талдау жасау . . .

Бюджетке түсетін түсімдерді салықтық бақылаудың жүргізілу тәртібі және оның тиімділігін бағалау . . .

Салықтық бақылаудың тиімділігін арттыруды жетілдіру жолдары . . .

Салық комитетінің салықтық бақылау жұмысының

ұйымдастырылуын жетілдіру . . .

8

8

17

23

23

27

38

38

ЖоспарКіріспе . . .:

Қорытынды . . .

Қолданылған әдебиеттер тізімі . . .

6:

57

60

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі . Қаржы жүйесін тұрақтандыру қажеттігінен, бюджетті табыс көзімен қамтамасыз ету барысында, сондай- ақ заңды және жеке тұлғалардың мемлекет алдындағы міндеттерін сапалы орындау кезінде салық тәртібін сақтау арқылы мемлекеттің қаржыны бақылау саласында жаңа бағыттың, яғни салықтың бақылауы бағытының қалыптасуына алып келді.

Бүгінгі таңдағы дамып келе жатқан экономикамыздың салықтық қатынастарының күрделенуі, оларды бақылауды қазіргі кездегі өзекті мәселелердің бірі. Ол қоғамымыздағы әр түрлі салықтық қатынастардағы шаруашылық субъектілердің, кәсіпорындар мен жеке тұлғалар сияқты салық төлеушілер нысандарының көбейіп, әр түрлі деңгейдегі салық төлеушіні бақылаудың бірнеше жолдарының қажеттігімен де байланысты. Салықтық бақылау мемлекеттің қаржылық бақылауының құрамдас бөлігі бола тұрып, әр түрлі деңгейдегі бюджеттің табысын барынша өсіруді қамтамасыз етуге бағытталған қаржылық және бюджеттік саясаттарды іске асыруға мүмкіндік береді. Салықтық бақылау мемлекеттің және қоғамның мүддесін қамтамасыз етуге, ақшалай қаражат қорларын қалыптастыру кезінде мемлекет алдындағы заңды және жеке тұлғалардың міндеттерінің орындалуын бақылауға бағытталған.

Экономикадағы түбегейлі өзгеріс - әр түрлі меншік түрлерінің пайда болуы, шаруашылықтардың нарықтық қатынастарға көшуі, халықтың ақша қаражаттарының өсуі кезіндегі салықтық қатынастарды реттеу, бақылау құбылыстарын толық қамти алмағандығын көрсетті. Нарықтық экономика мемлекеттің көп араласуын қажет етпейтін болғандықтан, барлық дамыған елдердегідей экономиканы мемлекет тарапынан бақылаудың бірден-бір құралы -салық жүйесі болды. Яғни, әлемдегі дамыған елдер тәжірибесінде, нарықтық экономиканы салық саясаты арқылы, оның ішінде салықтың бақылау функциясын тиімді пайдалану арқылы реттеп отырады.

Экономикадағы дағдарыстың тереңдеуі мен Республикамыздағы ақша айналымының бұзылуы, әсіресе қолма-қол ақшамен жұмыс істеуші кәсіпкерлер арасында табыс жасырушылық көбейіп, етек алуына байланысты табыс жасырылғаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту қажеттігі туындады.

Жұмыста салықтық бақылаудың мемлекеттік қаржылық бақылаумен байланысы мен мазмұны ашылып, оның ерекшелігі, әрекет ету ортасы және бақылау объектісі анықталып отыр. Салықтық бақылаудың әр түрлі аспектілеріне, яғни ұйымдастырушылық, әдістемлік, техникалық сипаттама берілген. Салықтық бақылаудың салық жүйесінде және жалпы экономикалық салада алатын орны нақты айқындалған және оның қазіргі жағдайдағы кемшіліктері көрсетіліп, оларды жою қажеттігі негізделген.

Салықтық бақылаудың құқықтық негіздеріне талдау жасалып, оның Қазақстан Республикасындағы ұйымдастырылуына баға беріледі. Салықтық бақылаудың тиісділігіне кері әсерін тигізетін және бүгінгі таңдағы салықтық бақылау субъектісінің жұмысына қиыншылық туғызатын себептер анықталып, оларды шешу мүмкіндіктері көрсетілген.

Жұмыс Қазақстан Республикасы мемлекеттік салық қызметінің Әуезов ауданы бойынша салық комитетінің материалдарын талдау негізінде жүргізіледі. Алға қойылған мақсаттарға жету барысында жылдық, тоқсандық есептіліктері және жедел ақпараттары, сонымен бірге осы қарастырылып отырған мәселе шеңберіндегі арнайы, жалпы экономикалық және құқықтық әдебиеттері қолданылды.

Дипломдық жұмыстың мақсаты салықтық бақылауды ұйымдастырудың ерекшелігін талдап, салықтық бақылаудың экономикалық мазмұнын, мақсатын және мүдделерін зерттеп, салықтық бақылауды ұйымдастыруды жетілдіруге ұсыныс жасау.

Осы қойылған мақсатқа сәйкес келесідей міндеттерді шешу көзделеді:

  • салықтық бақылауды ұйымдастырудың экономикалық маңызы мен объективті қажеттілігін ашу;

- салықтың бақылаулық қызметінің мазмұнын, қаржылық бақылаудың жүйелі бөлігі ретінде оның ерекшелігін, сонымен бірге мәні мен ұйымдастыру қағидаларын қарастыру;

  • салықтық бақылау ұйымдастыру мен бюджетке түсетін төлемдерді бақылаудың жүргізілу тәртібі;
  • салық органының жұмысын негізге ала отырып, салықтық бақылаудың ұйымдастырылуы мен әдісін жетілдіру бағыттарын қарастыру.

Диплом жұмысы үш тараудан, кіріспе мен қорытындыдан және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Салықтық бақылауды ұйымдастырудың экономикалық мазмұны мен мақсаты

Бақылау мәселесі экономика ғылымында бүгінгі таңда бірінші қатардағы жоспарда тұр, яғни бұл өте өзекті мәселе болып отыр. Бақылау мәселесін зерттеген көптеген авторлардың көзқарастары бақылауды басқарудың құрамдас бір бөлігі екендігінде, оның кез-келген дәрежеде біліктілікпен басқару мүмкін еместігін айтуда және басқарылушы жүйе неғұрлым көпжақты және кәсіби болса, соғұрлым бақылау да күрделі болуы тиіс.

“Мемлекеттің салық саясатының іске асуы оның салықтық іс-әрекеті болып табылады”- деп А. И. Худяков пен Г. М. Бродский өз еңбектерінде атап көрсетті. Мемлекеттің салық саясатының негізінде, сол арқылы мемлекет өзінің салықтық іс-әрекетін жүзеге асыра алатын қандай да бір ойлар, көзқарастар жүйесі және белгілі бір идеологиялар жатыр. [1, 99 б] .

Мысалы, Т. Ф. Юткинаның ойынша “салық саясаты - бұл үкімет орындары мен басқару органдарының салық заңдарын белгілі бір мақсаттарға қолдануды анықтаушы іс-әрекеттердің кешені”[2] .

Нарықтық экономиканың қалыптасу кезеңінде салық саясатының негізгі бағыты немесе салық саясатының басты мақсаты - салық жүйесін құру және оның тиімді қызмет етуіне мүмкіндік беретін салық механизмін іске асыру, - дей келе Б. Ж. Ермекбаева: салық жүйесінің негізгі компоненттерінің құрамына: қаржы қатынастарын және оларды анықтайтын салықтар; салық механизмі, яғни, салық салу әдістері мен жолдары; нұсқаулар мен әдістемелік құжаттар; салық салуды басқару және салық қызметі органдарын кіргізсе, бізде осы сәтте салық салуды бақылауды да салық жүйесінің негізгі компоненттерінің бірі деп қосу орынды болар еді деген ой туындайды. [3, 10 б] .

Мемлекеттік бақылау түрлері, оның ішінде мемлекеттік қаржы бақылауы терең зерттеліп, содан кейін ғана мемлекеттік саяси, экономикалық және әлеуметтік қайта құруларға сәйкес шешімдер мен ережелер бекітіледі. Олардың орындалуынсыз қоғам алға қойған мақсаттарына: экономикалық өсуге, қаржы тұрақтылығына, азаматтардың өмір сүру деңгейін көтеруге, олардың қауіпсіздігіне және тағы сол сияқтыларға қол жеткізе алмайды.

Бұл туралы А. Смит 1776 жылдары-ақ салық жүйесі қағидаларын жасағанда: мемлекеттің қол астындағылары мүмкіндігінше өзінің үкіметін ұстауға өз мүмкіндіктері мен күштеріне сәйкес қатысулары керек, яғни, олар мемлекеттік қорғаныс пен қамқорлықты қолдану дәрежесіне сай болуы керек деп айтып кеткен. [4, 588 б] .

Осыған орай, біздің ойымызша бақылау дегеніміз кері байланыстың бір түрі бола отырып, сол сәтте басқару шешімдерінің орындалуына ұйытқы бола алады. Басқарылу обьектісі туралы қажетті ақпараттарды алып, оны талдау арқылы, оған шаралар қолдануға, яғни жағдайды түзетуге бағытталған нормативтік актілермен басқару шешімдерін қабылдау қажеттігі туралы қорытындылар жасауға болады.

Ал салықтық бақылау деп салық заңдылықтарының, яғни Салық кодексі және заңдық нормативтік актілерді т. б. орындалуын бақылауды түсіну қажет. Негізгі заңның бұзылмауын қадағалау - ол Заңның әр бір саласына қатысты жалпы мемелекеттің міндеті. Құқықтық нормативтік актілерді шығарып және оның орындалуын бақылауды жүзеге асыра отырып, мемлекет қоғамдық саяси жүйенің субъектісі ретінде әрекет етеді. Сол арқылы мемлекеттік бақылау заң мен тәртіптің сақталуын қамтамасыз етеді. Сол жағынан салық заңдылықтарының сақталуын бақылаудың басқа салалардан ешбір айырмашылығы жоқ.

Қазіргі таңдағы экономистер салықтық бақылауға төмендегіше белгілермен сипаттамалар береді:

Біріншіден, салықтық бақылау мемлекеттік бақылаудың бір түрі болып табылады, яғни оны мемлекеттің бақылау қызметін атқарушы мемлекеттік орган жүзеге асырады. Сонымен бірге, бұл мемлекеттік орган біржақты мемлекеттің өкілетті органы ретінде бөлініп, сол берілген функцияны атқару мүмкіндігіне ие.

Екіншіден, салықтық бақылау қаржылық бақылаудың бір түрі болып табылады. Қаржылық бақылауға А. И. Худяков: “Бұл мемлекеттік және қоғамдық органдардың орталықтанған және орталықтанбаған ақша қорларының қалыптасуы, бөлінуі және қолданылу процестерін тексеруге негізделген іс-әрекеті”- деп анықтама береді. [5-184, 219 б] . Оны жүргізу барысында мекемелер мен кәсіпорындардың және азаматтардың ақша қорларын заңды және мақсатты пайдалануын тексереді. Сол арқылы экономиканың дамуына, халық жағдайын жақсартуға және оны тиімді қолданылуын қадағалайды.

Салық бақылауын жүзеге асыру іс жүзінде мемлекеттің қаржылық іс әрекетіне бағытталған, ақша қорларын құрауға кететін және осы мемлекеттің қаржы жүйесінің құрамына кіретін табыстарды жинау болып табылады.

Үшіншіден, салықтық бақылау мемлекеттік бақылаудың арнайы түріне жатады. Бұны бірінші кезекте салықтық бақылауды тек арнайы өкілетті орган ғана жүзеге асыра алатындығынан көруге болады. Салықтық-бақылаудың арнайылылығы оның төртінші қырын - функционалдығын ашады, кез-келген салықтық міндеттері бар заңды және жеке тұлғалардың меншік түрлеріне, ұйымдастыру - құқықтық нысанына және айналысатын іс-әрекет түріне қарамай кез-келгені оның обьектісі бола алатындығынан көруге болады.

Кейбір салық-қаржы, экономикалық әдебиеттерден: салықтық бақылаудың өздігінен айтарлықтай күрделі ұйымдық жүйе болып табылатындығын және төмендегідей элементтерден: а) бақылау субъектісі; б) бақылау объектісі; в) бақылау тақырыбы немесе пәні; г) бақылау мақсаты; д) бақылауды жүзеге асыру әдістерінен тұратындығын көруге болады. [6] .

Салықтық бақылаудың субъектісі дегеніміз- мемлекеттің салық қызметі, яғни, тек салықтық тексеру жүргізуге құқығы бар орган - салық комитеті.

Салықтық бақылау объектісі салық заңдылықтары бойынша заңды міндеттемелер жүктелген тұлғалар болып табылады. Оларға төмендегі негізгі топтарды жатқызуға болады: 1) салық төлеушілер; 2) салық агенттері; 3) банктер; 4) салық төлеуші туралы ақпараттары бар тұлғалар.

Салықтық бақылау пәні дегеніміз тексерілушінің салық заңдары, Салық Кодексі, заңдық нормативтік актілер және де ресми құжаттар бойынша атқаруға, орындауға тиіс міндеттері.

Салық бақылаушының мақсаты:

  1. салық заңдарын бұзушылық фактілерді немесе салықтық құқықтық қатынастарда қатысушының өз міндетін сапасыз орындалғанын анықтау;
  2. айыптыларды анықтау және оларды заңда бекітілген жауапкершілікке тарту;
  3. салық заңын бұзушылықты жою;
  4. қарыздарды өндіру бойынша шаралар қолдану түріндегі мемлекеттің материалдық пайдасын қорғау;
  5. салық заңын бұзушылықтың алдын алу.

Соңғы мақсат бойынша айтар болсақ, салықтық тексеру барысында, тіпті заң бұзушылық болмағанның өзінде де салық төлеуші өзі салықтық міндеттемелердің орындалуын мұқият қадағалап отыратын болады.

Салықтық бақылауды әр түрлі аспектілерде: ұйымдастыру, әдістемелік, техникалық жағынан қарастыруға болады. Салықтық бақылаудың әдістемесіне келер болсақ, бұл нақты жүзеге асырылатын әдістер мен тетіктер.

Салықтық бақылаудың әртүрлі негіздерін құрай отырып, төмендегіше жіктеуге де болады.

Салықтық бақылауды жүзеге асыру нысаны бойынша: 1) тікелей бақылау; 2) сырттай бақылау деп бөлуге болады.

Тікелей салық бақылауына, біріншіден, тексеру бақылау объектісінде өтетіндігімен, екіншіден, тексеруші тұлға алғашқы құжаттармен, салықтық есепке қатысты құжаттарды тексеруін талдау жасайтындығымен сипаттауға болады. Бұл салық бақылауына құжаттық, рейдтік және хронометражды тексеруді жатқызуға болады.

Сырттай салық бақылау біріншіден, бақылау субъектісі мен объектісі тексеру жүргізу кезінде байланысқа түспеуі мүмкін, яғни сырттай тексеру жүргізіле беретіндігімен сипатталады. Екіншіден, тексеруші негізінен есептермен жұмыс істейді. Бұл салықтық бақылауға камералдық тексеруді жатқызуға болады.

Салықтық бақылау өткізу уақыты бойынша: алдын-ала, қазіргі немесе ағымдағы және кейінгі деген түрлерге бөлінеді.

Алдын-ала салықтық бақылау, аты айтып тұрғандай-ақ, кез-келген қаржылық шаралардың жүзеге асырылу барысында ешқандай салық заңдылығына қайшы келмеуі үшін жасалады. Кейде бұл тексеру түрін жедел тексеру деп те атайды. Бұл тексеру түрін салық төлеуші банктерде шот ашу кезінде құжаттарына виза қойдыру кезінде, мекемені ашу құжаттарын оқу, әр түрлі келісім-шарттарын, жедел амортизация әдісін қолдану бойынша есеп сметаларын қарау, жаңа салық төлеушіні тіркеу барысында жүзеге асырылады. Ағымдағы бақылау түрін де жүзеге асыра беру салық жүйесінде мүмкін емес. Оны жүзеге асыру үшін бақылаушы орган қаржылық операцияға қатысты болуы керек. Яғни, бұл бақылау түрі негізінен салық және басқа да бюджетке міндетті төлемдердің толық және дер кезінде түсуін банктік ақпараттар негізінде бақылауға арналған. Сонымен бірге, бюджеттік жүйелердің деңгейлеріне бөлу туралы қазынашылық органның ақпаратын бақылау, тіркеуге тұрмаған немесе лицензиясы жоқ кәсіпкерлікпен айналысушы тұлғаларды анықтау үшін, салық төлеушінің төлеуге қабілетсіз болуының себебін зерттеу барысында жүзеге асырылады. Осының негізінде кейінгі салықтық бақылау түрі ең негізгі салықтық бақылау түрі болып табылады. Кейінгі бақылауда салық органы тарапынан барынша толық тексеру арқылы жүзеге асырылады. Бұл бақылау түрі мекеменің - салық төлеушінің қаржы-шаруашылық іс-әрекетін жан-жақты терең зерттейтіндігімен, сол арқылы алдын-ала, ағымдық бақылауларда көрінбеген кемшіліктерді анықтайтындығымен ерекшеленеді.

Тәжірибе жүзінде ең көп қолданылатын бақылау, кейінгі бақылау түрі десек те, жоғарыда аталған барлық бақылау түрлері бір-бірімен өзара байланыста қолданылуда. Бақылаудың нақты бір түрін таңдап алу, салық жүйесінің және салықтық бақылауды ұйымдастырудың даму дәрежесіне байланысты.

Салықтық бақылау ішкі және сыртқы сипатта болады.

Ішкі бақылау түрі-бақылау субъектісі мен бақылау объектісі бір ұйымдық жүйенің бөлімдері болған жағдайда жүргізіледі. Мысалы, Министірлік өзіне қарасты ведомстволарды өз салық міндеттемелерін, заңдылықтарын қалай орындап жатқандығын тексереді.

Сыртқы бақылау өзіне қарасты емес субъектілерге қатысты жүзеге асырылады. Мұндай бақылау салық комитеті органдарының тексеруіне тән .

Салықтық бақылаудың ішкі бақылау түрі қажет екендігі күмәнсіз, яғни әрбір салық төлеуші өзінің салықтық міндеттемелерін толық және дер кезінде орындауға ұмтылуы керек. Бірақ, бұл ішкі бақылауды мемлекеттік бақылау деп айтуға да болмайды, мұнда салық төлеуші өзін-өзі бақылайды.

Біріншіден, салықтық бақылау-ол мемлекеттің өкілетті органы арқылы мемлекет атынан жүзеге асырылады. Ішкі бақылауды мекеме басшысы жасаса, ол мемлекеттік орган ретінде қарастырыла алмайды.

Екіншіден, салықтық бақылауда бақылаушы субъект- бақылаушы объект деген сызбамен жүзеге асырылады. Ішкі бақылау жағдайында бақылаушы объект өзін-өзі тексереді.

Сондықтан, ішкі шаруашылық бақылау қажет бола тұрса да, сондай-ақ, оның салық тәртібін жақсартуға әсері бар болса да оны салықтық бақылауға жатқызуға болмайды. Салықтық бақылау тек салықтық қатынастарға ғана билеуші және бағынушы үлгі түрінде жүзеге асырылып отырылады. Мұнда бақылаушы мемлекеттік орган, яғни мемлекет өкілеттік берген салық органы болып табылады, сондықтан да аудиторлық тексерулерді салықтық бақылауға жатқызуға болмайды.

Салықтық бақылау жүргізілетін шеңбердегі салықтық қатынастар сипатына қарай: материалдық және ұйымдастырушылық деп екіге бөлінеді.

Материалдық салықтық бақылау түрін материалдық салықтық қатынастар, салықтық міндеттемелердің орындалуы, яғни, салықтың толық және дер кезінде төленуі, сонымен бірге оның орындалуына қатысты элементтерді тексеруден өткізуі жатады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Салық бақылауының жіктелуі
Салықтық бақылаудың тиімділігін арттыруды жетілдіру жолдары
Қаржы, ақша айналымы
Ақмола облысының салық департаменті жұмысы негізінде салықтардын түсімін және салықтық бақылаудың ұйымдастыруын талдау
Салықтық бақылауды ұйымдастырудың теориялық аспектілері
Салықтық бақылауды ұйымдастыруды жетілдіру жолдары
Қаржылық бақылау әдістерімен қаржылық бақылаудың органдары
Пәннің оқу-әдістемелік кешенін дайындау бойынша ереже
Қаржы заңдарының жүйесі мен даму ерекшеліктері
ҚР-ның салық жүйесі туралы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz