Автобус маршруттары

Жоспар
Кіріспе

КІРІСПЕ

1 ЗЕРТТЕП . ТАЛДАУ БӨЛІМІ
1.1 Жолаушы тасымалын ұйымдастыру жұмыстары
1.2 Автобус маршрутының жалпы сипаттамасы
1.3 Автобуспен жолаушы тасымалын жетілдіруге бағытталған ұсыныс

2 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Жолаушы ағынын анықтау және оның өзгеріс керегенін сызу
2.2 Маршрутты пайдалану шамаларының бастапқы берілістері
2.3 Маршрутты пайдалану көрсеткіштерінің есептемесі

3 ҰЙЫМДАСТЫРУ БӨЛІМІ
3.1 Маршрутағы автобустардың жүріс кестесі
3.2 Тариф, ақша түсімі және оны тапсыруды ұйымдастыру
3.3 Диспетчерлік басқаруды ұйымдастыру
3.4 Жүргізушілердің жұмысын ұйымдастыру

4 ЕҢБЕК ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ

5 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
5.1 Автобус тасымалынан түсетін табыстың жылдық кірісі
5.2 Автобустарды пайдалану шығындары және жолаушыларды
тасымалдаудың өзіндік құны
5.2.1 Автобустардың жанармай шығынының есептемесі
5.2.2 Жүргізушілер мен кондукторлардың еңбекақысының есептемесі

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

Көлік- халық шаруашылығында маңызды орын алып, көптеген мақсаттар үшін жан-жақты қолданылады. Көліксіз қоғамның және оның күш – қуатын дамыту әсте мүмкін емес. Көлік-халық шаруашылығы мен мәдени-әлеуметтік қарым-қатынастардың барлық буынын өзара тығыз байланыстырып, жандандырып тұрған байланыс құралы. Сондықтан автокөлік мекемелерінің жұмысы мен қызмет көрсету деңгейінің жоғарылауы және техникалық құрал- жабдықтары мен көліктік құрамдардың сапасының артып, заман талабына сай болуы мемлекеттің бақылауында болуы керек.
Нарықтық экономика жағдайында барлық көлік түрлері бойынша тасымалдауды жүзеге асыру, оның артықшылықтары мен тасымалдау жоспарын орындалуын бағалау үнемі өзгеріп, дамып отырады. Өзгерістің негізгі бағыты жолаушыларын тасымалын басқарудың автоматтандырылған – орталықтандырылған жүйесіне көшу және пайдалануға қолайлы жаңа жылжымалы құрамдар мен озық техникалық жабдықтарды пайдалану.
Тасымалдаудың басты құралы көлік болғандықтан осыған тоқталып кететін болсам. Жалпы көлік заттық және материалдық өндірістің негізі болып табылады. Транспорттық өндірістің негізгі ерекшелігі бұл өндірістегі өнім мен жұмыс бір уақытта өндіріс процесі болып табылады.
Көліктік желі дегеніміз барлық қозғалыс жолдарының жиыны.
Жылдан жылға қалааралық жолаушы тасымалдаудың өсуі өте қатты байқалады. Қазіргі таңда олардың көрсеткіштері теміржол, су, әуе тасымалынан әлдеқайда жоғары болып келеді.
Алайда, жолаушы тасымалының өсуіне қарамастан, автобустар кәсіпорны мен жолаушыға көрсетілетін қызмет сапасы әлдеқайда қазіргі талаптарға сай келмейді.
Жолаушы автокөліктері еліміздің экономикалық жоспарларының жүзеге асырылуында өте маңызды орынды алады. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының экономикасын қарқынды түрде дамыту үшін жүк және

Пән: Транспорт
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 40 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
Кіріспе

1 Зерттеп - талдау бөлімі
1.1 Жолаушы тасымалын ұйымдастыру жұмыстары
1.2 Автобус маршрутының жалпы сипаттамасы
1.3 Автобуспен жолаушы тасымалын жетілдіруге бағытталған ұсыныс

2 Технологиялық бөлім
2.1 Жолаушы ағынын анықтау және оның өзгеріс керегенін сызу
2.2 Маршрутты пайдалану шамаларының бастапқы берілістері
2.3 Маршрутты пайдалану көрсеткіштерінің есептемесі

3 Ұйымдастыру бөлімі
3.1 Маршрутағы автобустардың жүріс кестесі
3.2 Тариф, ақша түсімі және оны тапсыруды ұйымдастыру
3.3 Диспетчерлік басқаруды ұйымдастыру
3.4 Жүргізушілердің жұмысын ұйымдастыру

4 Еңбек және қоршаған ортаны қорғау БӨЛІМІ

5 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
5.1 Автобус тасымалынан түсетін табыстың жылдық кірісі
5.2 Автобустарды пайдалану шығындары және жолаушыларды
тасымалдаудың өзіндік құны
5.2.1 Автобустардың жанармай шығынының есептемесі
5.2.2 Жүргізушілер мен кондукторлардың еңбекақысының есептемесі

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Көлік- халық шаруашылығында маңызды орын алып, көптеген мақсаттар үшін
жан-жақты қолданылады. Көліксіз қоғамның және оның күш – қуатын дамыту
әсте мүмкін емес. Көлік-халық шаруашылығы мен мәдени-әлеуметтік қарым-
қатынастардың барлық буынын өзара тығыз байланыстырып, жандандырып тұрған
байланыс құралы. Сондықтан автокөлік мекемелерінің жұмысы мен қызмет
көрсету деңгейінің жоғарылауы және техникалық құрал- жабдықтары мен
көліктік құрамдардың сапасының артып, заман талабына сай болуы мемлекеттің
бақылауында болуы керек.
Нарықтық экономика жағдайында барлық көлік түрлері бойынша
тасымалдауды жүзеге асыру, оның артықшылықтары мен тасымалдау жоспарын
орындалуын бағалау үнемі өзгеріп, дамып отырады. Өзгерістің негізгі бағыты
жолаушыларын тасымалын басқарудың автоматтандырылған – орталықтандырылған
жүйесіне көшу және пайдалануға қолайлы жаңа жылжымалы құрамдар мен озық
техникалық жабдықтарды пайдалану.
Тасымалдаудың басты құралы көлік болғандықтан осыған тоқталып кететін
болсам. Жалпы көлік заттық және материалдық өндірістің негізі болып
табылады. Транспорттық өндірістің негізгі ерекшелігі бұл өндірістегі өнім
мен жұмыс бір уақытта өндіріс процесі болып табылады.
Көліктік желі дегеніміз барлық қозғалыс жолдарының жиыны.
Жылдан жылға қалааралық жолаушы тасымалдаудың өсуі өте қатты
байқалады. Қазіргі таңда олардың көрсеткіштері теміржол, су, әуе
тасымалынан әлдеқайда жоғары болып келеді.
Алайда, жолаушы тасымалының өсуіне қарамастан, автобустар кәсіпорны
мен жолаушыға көрсетілетін қызмет сапасы әлдеқайда қазіргі талаптарға сай
келмейді.
Жолаушы автокөліктері еліміздің экономикалық жоспарларының жүзеге
асырылуында өте маңызды орынды алады. Сонымен қатар, Қазақстан
Республикасының экономикасын қарқынды түрде дамыту үшін жүк және жолаушы
тасымалдау жүйесін дұрыс әрі тиімді ұйымдастыру мен олардың үздіксіз әрі
қауіпсіз қозғалысын қамтамасыз етудің маңызы зор. Жолаушы тасымалы - қала
және ауыл шаруашылығының дамуында да басты фактордың бірі болып табылады.
Халық саны 2 мың тұрғынан кем емес елді мекенде өнеркәсіп-сауда,
мәдени және әкімшілік шаруашылық орындарын байланыстыратын көлік түрін
қалалық көлік деп атайды. Қалаішілік маршруттағы автобус аялдамаларының
арақашықтығы 300-500м. Автобустардың аралығы 10мин шамасына дейін болады.
маршруттың ұзындығы қаланың құрылыс жоспарына сәйкес шамамен 3-20км
шамасында болады.
Тасымалдау қабілеттілігі – дегеніміз қозғалыс қауіпсіздігін сақтай
отырып бір сағатта тасымалдайтын жолаушылардың саны. Үлкен және орташа
қалаларда қала көлігіндегі жолаушылардың ағыны магистраль көлік желісіне
қарағанда 15 есе көп болады.
Қалалық көлікпен қарқынды қозғалыс уақытында жолаушы ағынын толық
қамтамасыз ету үшін әр түрлі ұйымдастыру шаралары жүзеге асады. Мысалы:
уақытша маршруттар құру, қозғалыс қарқыны жиі аралықтарға қысқартылған
маршруттар енгізу, қозғалыс кестесін өзгерту, яғни аралық жиілігін
жақындату.
Халық санының өсімі мен қаланың үлкеюі көлік қозғалысын ұйымдастыруда
көптеген мәселелер тудырады. Көше жол тораптарында көлік кептелістері пайда
болып, жол-көлік оқиғалары жиілеп, адамдардың қажетті жерлерге уақытында
жету мүмкіншіліктері төмендейді. Сондықтан көлік қозғалысына ықпал ететін
барлық жағдайларды қадағалап, статистикалық мәліметтер негізінде кезеңдік
зерттеп-талдау жұмыстарын жүргізу керек. Әрбір маршрутты көлік
қозғалыстарына бақылау жүргізіп, оның кемшіліктерін анықтап жетілдіру
шараларын өз уақытында енгізген ләзім.
1. Зерттеп - талдау бөлім
1. Жолаушы тасымалын ұйымдастыру жұмыстары

Автокөлік- жолаушыларды тасымалдауға арналған. Бұл автобус маршруты
қалааралық тасымалдауда қолданылады. Артықшылықтары: оны пайдаланудың қол
жетімділігі, есіктен-есікке дейін тасымалдау. Мүмкіндігінше жол құрылысына
кететін шығыннын аздығы, маршруттың бағытын өзгерту мүмкіншілігі.
Жүргізуші тек қана ақырғы аялдамада ғана демала алады. Басқа
аялдамаларда оған мүмкіндікте, уақытта жоқ. Ақырғы аялдамада тұру уақыты 10
минут. Ал аялдамаларда кісі шығып-кірісімен жүре береді.
Автокөліктің жол торабы жақсы жане қауіпсіздік шараларына сай болуы
керек. Қозғалыс № 3 категориялы төсеммен жабылуы тиіс. Нашар жолдар қауіп
келтіреді.
Маршрут линиясында Mersedes, YC6G240-30 автобустары жүреді. Негізінде
осы автобустар жолаушы тасымалдауға сай келеді. Бұл автобустардың
сиымдылығы 35-40(35 отыратын орын, 10 тұрып-тұратын орын ). Жол ұзындығы
9км., демалыс күндері 8күн, жол ақысы 50тг.
Автокөліктің жүру маршрутын диспетчерлер, ал ақырғы аялдамада немесе
жолда контролерлермен қадағаланып отырады. Бұл автокөлік 10 минут сайын
жүреді, ал демалыс уақыты 32 минут сайын. Жылдамдығы 21.8 кмсағ,
техникалық жылдамдығы 80 кмсағ.

2. Автобус маршрутының жалпы сипаттамасы

Кесте 1.1 Аялдамалардың сипаттамасы
Аялдамалар Аялдама Бастапқы аялдамадан соңғы аялдамаға
№ аралықтарының дейін өсуі, км
қашықтықтары, км
1 А1 0.7 0.7
2 А2 0.7 0.7
3 А3 0.6 1.3
4 А4 0.4 1.9
5 A5 0.4 2.3
6 A6 0.6 2.9
7 A7 0.6 3.5
8 A8 0.7 4.2
9 A9 0.3 4.5
10 A10 0.7 5.2
11 A11 1.5 6.7
12 A12 0.3 7
13 A13 0.8 7.8
14 A14 0.4 8.2
15 А15 0.8 9

Кесте 1.2 Аялдамалар арасындағы жүріс уақыттары мен аялдамада тұру
уақыттары
Аялдама-ларАялда-мадаАралық Аялдама-лардАялда-мадаАралық
№ дың тұру жүріс № ың тұру жүріс
атауы уақыт-тарыуақыт- атауы уақыт-тарыуақыт-тары
(тура , тары, мин (кері бағыт), мин , мин.
бағыт) мин.
1 А1 0.5 1.92 1 А1 0.5 1.92
2 А2 0.5 1.92 2 А2 0.5 1.92
3 А3 0.5 1.65 3 А3 0.5 1.65
4 A4 0.5 1.65 4 A4 0.5 1.65
5 A5 0.5 1.100 5 A5 0.5 1.100
6 A6 0.5 1.65 6 A6 0.5 1.65
7 A7 0.5 1.65 7 A7 0.5 1.65
8 A8 0.5 1.92 8 A8 0.5 1.92
9 A9 0.5 0.82 9 A9 0.5 0.82
10 A10 0.5 1.92 10 A10 0.5 1.92
11 A11 0.5 4.12 11 A11 0.5 4.12
12 A12 0.5 0.82 12 A12 0.5 0.82
13 A13 0.5 2.20 13 A13 0.5 2.20
14 A14 0.5 1.100 14 A14 0.5 1.100
15 A15 0.5 2.20 15 A15 0.5 2.20
15 34.7 15 34.7
Аялдамада аялдау уақыттарының қосындысы:
(1.1)
Мұндағы, - аралық аялдамалардың саны;
tn-о- бір аялдамада аялдау уақыты, мин.

Аялдамалар аралығында таза жүріске жұмсалатын уақыттардың қосындысы

(1.2)

(1.3)
Мұндағы, Lмi – аялдама аралықтарының ұзындықтары, км;
- техникалық жүріс жылдамдығы, кмсағ.

Кесте 1.3 Автобустардың техникалық сипаттамалары

Тағайындалуы Габариттік
өлшемдері Жолау- Есік
(ұзындығы,енішы саны,
,биіктігі,базсыйым- бірлік
асы), дылығы,
Автобу мм жолаушы
стың
моделі
1 Тәуліктік жолаушы ағыны , адам 14564 28652
2 Автобус маршрутының ұзындығы Lм, км 9 9
3 Маршруттағы аялдамалардың саны 15 15
4 Бір аялдамада аялдау уақытының мин 2 4
орташа мәні
5 Соңғы аялдамада аялдау уақыты tк.о, мин 10 10
6 Маршрутта жұмыс істеу уақытының Тн.дв, сағат 6.4 6.4
басталуы
7 Маршрутта жұмыс істеу уақытының Тк.дв, сағат 21.4 21.4
аяқталуы
8 Маршрутта жұмыс істеу уақыты Тм, сағат 15 15
9 Толық жұмыс істеу уақыты Тн, сағат 15.49 15.49
10 Автобустың шартты сыйымдылығы qвм , адам. 36 45
11 Автобустағы тұрақты жолаушы жиыныq, адам 43.47 43.47
12 Түскі үзіліс уақыты , мин 0.6 0.6
13 Автобустағы жолаушылар жиынының 0.83 0.83
коэффиценті
14 Жолаушы ағынының ауыспалылық 2.80 2.81
коэффиценті
15 Техникалық жүріс жылдамдығы , 21.8 24
кмсағ.
16 Пайдалану жылдамдығы , кмсағ12.73 12.80
17 Жол қатынасындағы жылдамдығы , 16.73 16.75
кмсағ
18 Автопарктен автостанцияға , км 5.4 5.4
дейінгі нөлдік жүріс
19 Бір жолаушыны тасымалдаудың lср ,км. 3.21 3.21
орташа қашықтығы
20 Жұмыс уақытындағы айналым саны , 21 21
айналым
21 Автобустың тәуліктік өнімділігі UQ , адам. 1757 1757
22 Автобустың жарты айналым уақыты , мин. 42.27 42.27
23 Толық бір айналым уақыты, мин; , мин 84.54 84.54
24 Автобустардың үріс аралықтары I, мин 10.56 5.28
25 Автобустардың қозғалыс жиілігі , 5 11
автсағ.
26 Тәуліктік жолаушы айналымы , 46750 91973
жолаушы-км
27 Бір автобустың тәуліктік өнімді , км 189 189
жүріс жолы
28 Бір автобустың ортатәуліктік , км 199.8 199.8
толық жүрісі
29 Автобустың жүрісті пайдалану 0.94 0.94
коэффициенті
3.ҰЙЫМДАСТЫРУ БӨЛІМІ
3.1 Маршрутты автобустардың жүріс кестесі
Жүріс кестесі маршруттағы автобустардың, троллейбустардың, трамвай
вагондарының жұмыс тиімділігін анықтайтын, негізгі жоспарлы құжат болып
табылады. Кестеде орындауға міндетті рейстер, әрбір рейстің басталу жане
аяқталу уақыты, түскі ас жане үзілістер уақыты, жүргізушілердің кезекке
келу уақыты бекітіледі. Маршрут кестесі негізгі құжат болып табылады. Оның
ішінен экипажды жане диспетчерлік кестелер көшіріліп алынады.
Кесте көктемгі-жазғы жане күзгі-қысқы маусымдар үшін жане күнделікті,
сенбі, жексенбі күндеріне әрбір маршрут үшін жеке құрастырылады. Қажетті
жағдайда кестені басқа ұсынылған нұсқалары ескеріледі. Әдетте әрбір маршрут
үшін жыл сайын кестенің кем дегенде алты нұсқасы құрастырылуы керек.
Маршруииағы қалаішілік жолаушы тасымалдау көлігінің жыл сайынғы есепке
алу үшін қозғалыс кестесінде қажетті келесі түзетулерді орнатады: маршрутта
жұмыс істейтін жылжымалы құрам санын өзгерту, маршруттың трассасын,
айналымды орындауға кететін уақыт нормаларын, қызметкерлердің жұмысын
ұйымдастыруда қолданатын жүйелердің жиынын, автобустардың құрамалы
қозғалысын ұйымдастыру нұсқасын, кестеге рейстерді енгізу қажеттілігі.
Айрықша жане мерекелік күндерге арнайы қозғалыс кестесін дайындайды.
Муниципалды маршруттардың қозғалыс кестесі қалалық (аудандық)
органдармен мақұлданады. Жеке жүрістердің қозғалыс кестесін тасымалдаушы
ұйымның жетекшілігі бекітеді, ал диспетчерлік қозғалыс кестесін орталық
диспетчерлік басқарудың басшысы немесе тасымалдаушы ұйымының жетекшісі
бекітеді.
Жылжымалы құрамның бекітілген кестеге сәйкес жүруі қалалық жолаушы
тасымалдау ұйымының негізгі қағидасы болып табылады. Тасымалды орындаушылар
жане жолаушылар көлігінің басқару органдары, жұмыстағы қиыншылықтарға жане
экономикалық тиімсіздіктерге қарамастан қозғалыс кестесінің орындалуы үшін
барлық шаралар қолданылуы керек. Кестенің түпнұсқасы маршруттың төлқұжаты
мен бірге сақталады. Күнделікті қолдануға арналған түпнұсқадан алынған
көшірмелер жүргізушілерге беріледі.
Кестені арнайы инженерлер (техниктер) құрайды. Кестені құрастырушылар
қалаішілік маршруттағы автобустардың қозғалыс кестесін құрастыру бойынша
әдістемелік ұсыныстарды негізге алып, кестені құрастырудың әр-түрлі
әдістерін қолданады.
Жұмыс тәжірибиесінде қалаішілік маршруттарда қозғалыс кестесін
құрастырудың келесі әдістері таралған: график түріндегі, кестелік,
трафареттік жане автоматты. Қозғалыс кестесін құрастырудың график түріндегі
әдісі көбінесе кішкентай қалаларда жане жылжымалы құрам бірліктерінің аз
санында қолданылады. График түріндегі қолданылуда қарапайым. Дегенмен,
автобустардың үлкен санында әрқайсысының жұмысын бақылауда қиындықтар
туындайды.
Кестелік әдіс негізгі тәсіл болып табылады жане ол іс жүзінде кең
қолданылады. Маршруттарда кестелік әдіс жылжымалы құрамның үлкен санында
қолданылады. Мұндай маршруттар көбінесе орташа жане үлкен қалаларда
пайдаланылады.
Кестелік әдістің кемшілігі жылжымалы құрам бірліктерінің қозғалыс
интервалдарын зерттеудегі қиыншылықтар, шекті домбыра станциясында нақты
келу уақытын анықтау үшін қосалқы есептеулердің қажеттігі. Әдісті қолдану
кестені құрастырушыдан жұмыс тәжірибесін қажет етеді.
Трафареттік әдісті кестелік тәсілдің орнына қолданылады. Кестені
рейстердің минуттық торларында график түрінде құрайды. Минуттық торларды
полиграфиялық құралдар арқылы немесе компьютерге арнайы бағдарламалар
бойынша жасайды.
Қалаішілік маршруттарда жылжымалы құрамда қозғалыс кестесін
құрастырудың автоматтандырылған әдісі қажетті есептеулер мен дайын кестені
рәсімдеуде компьютерді қолдануға негізделген. Әртүрлі ұйымдастырушы-
өндеушілермен кестені есептеуге арналған компьютерлік
бағдарламалардайындалады. Маршрутта жүрістердің үлкен сандарында қолдануға
арналған, жүргізушінің еңбек тәртібін ұйымдастырудың 31 түрі берілген. Бір
кестенің есептелуі орташа алғанда 0,5 сағат алынады.

3.2 Тариф, ақша түсімі және оны тапсыруды ұйымдастыру
Автобус маршруты бойынша тәуліктік ақша түсімін анықтау:
, теңге
(3.1)
Мұндағы, - маршрут бойынша жеңілдетілген жолақы билетінсіз
Ақшамен тасымалданған
жолаушылардың тәуліктік
саны, адам.
- бір реттік жол жүру құны, теңге.

, теңге
, теңге
Автокөлікпен жолаушы тасымалының өзіндік құны жылжымалы құрамды
пайдалану бағасын жане автокөлік кәсіпорынының жетілдірудегі экономикалық
көрсеткіштердің маңызы зор.
Жолаушы тасымалының өзіндік құны бұл автокөлік кәсіпорынының ақша
түріндегі бағалық шығындары. Тасымалдаудың өзіндік құндық көрсеткіштерін,
яғни тасымалдау бірлігінің жиыны, көліктік жұмыстың бірлігі ретіндегі
шығындар деп қабылдайды.
Жолаушы тасымалдануына қатысты кәсіпорынның барлық шығындары үзілістік,
үнемілік, жолдық деп топтастырылады.
Үзілістікке автокөлік қозғалысының желілік жұмысына қатысты шығындарды
жатқызады. Олар 1 км жүріске кететін техникалық қызмет көрсетудегі
пайдалану материалдарымен (жанармай, майлағыш материалдар, натифриз жане
т.б ), жылжымалы құрамға кететін қызмет көрсету шығынымен т.б есепке
алынады.
Үнемілік деп автокөлік кәсіпорынындағы жылжымалы құрамның күнтізбелік
жұмыс күндеріндегі, яғни жылжымалы құрамның желіде болуына да, жөнделуде
болуына немесе жай тұруына да қарамайтын шығындарды айтамыз.
Бұл шығындар автобустың жүрісіне байланысты емес. Үнемілік шығындарға:
ғимараттар мен алаңдарды қамтамасыз ететін шығындар, әртүрлі салық
төлемдерді, айлық төлемдерді жане т.б жатады. Бұл өзіндік құндар
өлшеуіштері тек қана жылжымалы құрамның ақша ретіндегі тиімді пайдалану
көрсеткішіне ғана емес, 1 км автобус жүрісінің пайдалану тарифына есеп
айырысуына да қажет.
Тариф дегеніміз жүрістің төлем жүйесі . жолаушы тасымалдауда тарифтер
жоспарлық бағаны анықтайды. Автобустарда жолаушылардың жүруіне әртүрлі
төлемакы түрлері бар. Қалаларда жолаушылар үшін, тасымалдау аралықтарына
қарамастан, бір төлемақы бағасы орнатылған.
Қарағандыда жеңілдетілген жолақы билеті мен басқа басқа билет түрлері
бар, сонымен қатар мектеп оқушылары мен студенттерге жолақы билеттері бар.
Қалалық жолаушы тасымалында жолақы төлемі тұрақты болып келеді. Алайда
жанармай материалдарының ьағасы өскен жағдайда, жолаушы тасымалдау
үздіксіздігінің де тарифы өседі.
Қазақстанда төлемақыны жинау мен тапсыру жане санау үшін билеттік жүйе
орнатылған. Билеттердің сатылған санына байланысты жолаушылардың санағын
жүргізуге болады. Бірдей билеттік жүйесінде кондуктор тариф бойынша
билеттердің руллондық түрін ұстайды, сонымен қоса ақша түсімін санаудың
басқа түрі де бар. Ол арнайы белгіленген жоспар бойынша. Әр маршрутқа
ұзындығына жане жолаушы тасымалдау санына орай тәуліктік жоспарды әрбір
автобус маршруты орындауы тиіс.
Автокөліктердің жолақысы, экономикалық көрсеткіштердің негізгі
бөлігі болып табылады.
Жолақының төлемдері, бұл көрсеткіштерді ақшалай жоспарлау, қозғалыс
кестесін жане маршрутын құрастыру болып табылады.
3.3 Диспетчерлік басқарудың ұйымдастыру, қозғалысты реттеу және басқару
Әрбір автокөлік кәсіпорынында диспетчерлік басқармасы болады. Себебі
диспетчерлер автокөлік кәсіпорындарына аса қажет. Диспетчерлер арасында бас-
басқарушы диспетчер, бас диспетчер, желілік диспетчер, кезекші дисперчерлер
бар.
Диспетчерлік бақылау келесі жағдайларда жүргізіледі: маршруттық жүйе
бойынша жылжымалы құрам жоспарланған траекториясынан ауытқу жағдайында
маршрутты ауыстыру немесе қозғалыс аралықтарын маршруттық кестеде
көрсетілмеген аялдамалардың болуы жағдайында.
Диспетчерлік реттеу шараларының негізгі әдістері:
-қозғалыс аралықтарын реттеу, бір тізбектегі әртүрлі маршруттардың бір-
біріне бөгет жасамауы үшін кесте құру;
-жұмысқа шығу (желіге) мен үзілістерді қайта қарастыру, жүйеленген
тізбекте жылжымалы құрам санынын өзгеруі нәтижесінде қозғалыс аралықтарын
орталықтандыру үшін қолданылады;
-берілген жұмыс уақытының ұзақтығын арттыру, маршруттағы кейбір
автокөліктердің істен шығуы нәтижесінде пайда болған үзілістерді жабу үшін
жүргізушілердің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.