ТҰРСЫН ЖҰРТБАЙ ЖАЗУШЫ - ҒАЛЫМ
ТҰРСЫН ЖҰРТБАЙ ЖАЗУШЫ - ҒАЛЫМ
Әлем кеңстігіне, жер жүзінің дария даласына жаратушы ием табиғат тынысын, шапағат нұрын, әсем үніне тұнған сырын шашқанда, сенім мен үміттің, талап пен ізденістің, тәрбие мен өнегенің нұрлы шапағатын тең дәрежеде шашқан екен. Адам атты перзентін киелі бесігінде тербеп, ғажайып тәрбие мен өнегенің бұлағынан нәр алдырған өнер иелері, сөз падишалары, айтыскер ақындар дүниеге келген. Осынау ғажайып мекенде дүние есігін ашқан, әдебиеттегі жарық жұлдыздардың бірі - Тұрсын Жұртбай. Тұрсын Жұртбай ең әуелі - жазушы. Бұл туралы оның көптеген қаламдас әріптестері жақсы пікірлер айтып та, жазып та жүр. Ол әдеби әлемге өлеңмен енді, прозамен өреллік байқатты. Оның Қоңыр қаз , Жүрегімде жұмыр жер атты жыр кітаптары өз уақытында оқырман қауымынан да , әдеби ортадан да өз бағасын алғаны белгілі. Ал проза саласындағы алғашқы Бесқарагер, Аэродром атты хикаяттары өз уақытында жастарға арналған республикалық конурста жүлдеге ие болды. Мөлдір көз, Көгілдір әлем, Шиелі өзен қамыс-ай, Қар астындағы көбелек, Қалампыр секілді прозалық шығармалары оқырманын сырлы да тұңғиық әлеміне тартады. Өзіне тән жазушы мәнері, қайталанбас стильі философиялық ой иірімдерімен ерекшеленеді. Оқырман жалған мен фәнидің , өмір мен өлімнің тереңіне бойлатып, рухани құндылықтармен суарып, тәтті де сұлу дүниеге мәңгілік аңсарды туғызатын Бір уыс жусан, Болашақтың бәйтерегі, Түйешінің қызы әңгімелерінің өзі бір төбе. Соңғы ширек уақытта қазақ қоғамы мен ұлттық руханиятында түбірлі толғаныстар мен түбегейлі қопарылыстар, түрлі психологиялық шиеленістер мен тебіреністер, санада сарғайған сілкіністер мен парасат пайымы болып өтті. Сол сындарлы да қиын кезеңде, әлеуметтік дағдарыс пен тәуелсіз түлеудің тұсында қоғам мен адам арасындағы қарым-қатынастың тамырын басып, жүрек лүпін сезіп, ғасырлар бойы ұйып қалған ұлттық тілдің дауасын іздеп, келешегіне көз жүгіртіп ой толғаған белсенді зиялы топ - жазушы қауымы болды. Сол топтың белді өкілі Тұрсын Жұртбайдың Сүре сөз жинағындағы толғау-эсселері тәуелсіздігіміздің барлық шеруі мен шерін қамтыған, тұйықталған өмір мен толқыған көңілдің пернесін басып, ой саралаған сүрелі сөз шежіресі болып табылады. Жазушының ашық та ащы пікірі, саралы да сүрелі ойлары, жанымыздың жарасын емдеп, жадымызды жаңғыртуға ұмтылған шынайы шындықтар бүгінгі тәуелсіз қоғамымыздың ойлау жүйесін қалыптастыруға белгілі дәрежеде негіз қалады.
Тұрсын Жұртбайдың тағы бір қыры - зерттеушілігі. Оның Мәңгілік аңсар , Ойсоқты аңсар деген шығармаларынан оқырман өзіне керекті талай тағылымды мәліметтерді таба алады. Мұның әрбір бөлімі тарихи дерекке, жаңа мәліметтерге тұнып тұр. Өлімші халықты тірілткен деп сонау Күлтегін, Білге қағандардың тасқа қашаған өсиеттерін үлгі ете отырып, атажұртын мәңгілік елдікке шақырса, Ел ұстап, төрелік еткен қағанды халық деген екінші бөлімінде биліктің беделі мен биіктігінің сыры неде екеніне ізденіс жасайды.Автордың өзі айтпақшы, Шынайы таланттың бойындағы ең басты қасиет - табиғилық. Егерде тумысынан туа біткен осынау мінезден сәл ауытқып, бұра тартса, сол құдіретті үйлесім мен нәзік үндестіктің арасына сызат түсіп, жамалмайтын жарықшаққа айналды. Телқоңырда айтқан осы сөздерінен авторымыз айнымай келе жатқан сияқты. Табиғилығынан жаңылмаған оның әрбір еңбегінде даралық сезіліп тұрады. Тіпті, әрбір мақаласынан қаламгерлердің асау мінезі мен терең танымы аңғарылады. [1; 260] Тұрсын Жұртбай қазақтың рухани әлеміне ұлы төңкеріс жасаған Абай ілімін зерттеуші. Абайды тану - ұлтымызды тану. Ол қазақ ұлтының рухани өміріндегі толастамайтын мәдени саясаттың мүдделі және күретамырлы тақырыбы. Даналардың жан жүйесі мен жан дүниесі мәңгілік танымдық тылсым. Абай ілімі - ұлтымыздың ұйыған ақыл-ой парасаты, қазақ елінің адамзаттық парасат пайымына қосқан ... жалғасы
Әлем кеңстігіне, жер жүзінің дария даласына жаратушы ием табиғат тынысын, шапағат нұрын, әсем үніне тұнған сырын шашқанда, сенім мен үміттің, талап пен ізденістің, тәрбие мен өнегенің нұрлы шапағатын тең дәрежеде шашқан екен. Адам атты перзентін киелі бесігінде тербеп, ғажайып тәрбие мен өнегенің бұлағынан нәр алдырған өнер иелері, сөз падишалары, айтыскер ақындар дүниеге келген. Осынау ғажайып мекенде дүние есігін ашқан, әдебиеттегі жарық жұлдыздардың бірі - Тұрсын Жұртбай. Тұрсын Жұртбай ең әуелі - жазушы. Бұл туралы оның көптеген қаламдас әріптестері жақсы пікірлер айтып та, жазып та жүр. Ол әдеби әлемге өлеңмен енді, прозамен өреллік байқатты. Оның Қоңыр қаз , Жүрегімде жұмыр жер атты жыр кітаптары өз уақытында оқырман қауымынан да , әдеби ортадан да өз бағасын алғаны белгілі. Ал проза саласындағы алғашқы Бесқарагер, Аэродром атты хикаяттары өз уақытында жастарға арналған республикалық конурста жүлдеге ие болды. Мөлдір көз, Көгілдір әлем, Шиелі өзен қамыс-ай, Қар астындағы көбелек, Қалампыр секілді прозалық шығармалары оқырманын сырлы да тұңғиық әлеміне тартады. Өзіне тән жазушы мәнері, қайталанбас стильі философиялық ой иірімдерімен ерекшеленеді. Оқырман жалған мен фәнидің , өмір мен өлімнің тереңіне бойлатып, рухани құндылықтармен суарып, тәтті де сұлу дүниеге мәңгілік аңсарды туғызатын Бір уыс жусан, Болашақтың бәйтерегі, Түйешінің қызы әңгімелерінің өзі бір төбе. Соңғы ширек уақытта қазақ қоғамы мен ұлттық руханиятында түбірлі толғаныстар мен түбегейлі қопарылыстар, түрлі психологиялық шиеленістер мен тебіреністер, санада сарғайған сілкіністер мен парасат пайымы болып өтті. Сол сындарлы да қиын кезеңде, әлеуметтік дағдарыс пен тәуелсіз түлеудің тұсында қоғам мен адам арасындағы қарым-қатынастың тамырын басып, жүрек лүпін сезіп, ғасырлар бойы ұйып қалған ұлттық тілдің дауасын іздеп, келешегіне көз жүгіртіп ой толғаған белсенді зиялы топ - жазушы қауымы болды. Сол топтың белді өкілі Тұрсын Жұртбайдың Сүре сөз жинағындағы толғау-эсселері тәуелсіздігіміздің барлық шеруі мен шерін қамтыған, тұйықталған өмір мен толқыған көңілдің пернесін басып, ой саралаған сүрелі сөз шежіресі болып табылады. Жазушының ашық та ащы пікірі, саралы да сүрелі ойлары, жанымыздың жарасын емдеп, жадымызды жаңғыртуға ұмтылған шынайы шындықтар бүгінгі тәуелсіз қоғамымыздың ойлау жүйесін қалыптастыруға белгілі дәрежеде негіз қалады.
Тұрсын Жұртбайдың тағы бір қыры - зерттеушілігі. Оның Мәңгілік аңсар , Ойсоқты аңсар деген шығармаларынан оқырман өзіне керекті талай тағылымды мәліметтерді таба алады. Мұның әрбір бөлімі тарихи дерекке, жаңа мәліметтерге тұнып тұр. Өлімші халықты тірілткен деп сонау Күлтегін, Білге қағандардың тасқа қашаған өсиеттерін үлгі ете отырып, атажұртын мәңгілік елдікке шақырса, Ел ұстап, төрелік еткен қағанды халық деген екінші бөлімінде биліктің беделі мен биіктігінің сыры неде екеніне ізденіс жасайды.Автордың өзі айтпақшы, Шынайы таланттың бойындағы ең басты қасиет - табиғилық. Егерде тумысынан туа біткен осынау мінезден сәл ауытқып, бұра тартса, сол құдіретті үйлесім мен нәзік үндестіктің арасына сызат түсіп, жамалмайтын жарықшаққа айналды. Телқоңырда айтқан осы сөздерінен авторымыз айнымай келе жатқан сияқты. Табиғилығынан жаңылмаған оның әрбір еңбегінде даралық сезіліп тұрады. Тіпті, әрбір мақаласынан қаламгерлердің асау мінезі мен терең танымы аңғарылады. [1; 260] Тұрсын Жұртбай қазақтың рухани әлеміне ұлы төңкеріс жасаған Абай ілімін зерттеуші. Абайды тану - ұлтымызды тану. Ол қазақ ұлтының рухани өміріндегі толастамайтын мәдени саясаттың мүдделі және күретамырлы тақырыбы. Даналардың жан жүйесі мен жан дүниесі мәңгілік танымдық тылсым. Абай ілімі - ұлтымыздың ұйыған ақыл-ой парасаты, қазақ елінің адамзаттық парасат пайымына қосқан ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz