ЖАЛҒАУШЫ МУФТАЛАР ЖӘНЕ ҚҰРАМДАС БІЛІКТЕРДІҢ ҚҰРАСТЫРУЫ

ЖАЛҒАУШЫ МУФТАЛАР ЖӘНЕ ҚҰРАМДАС БІЛІКТЕРДІҢ ҚҰРАСТЫРУЫ.

4. 1.

Машиналар мен тетіктердің құрылысында көбінесе құрамдас біліктер бар, яғни екі, үш немесе одан көп бөліктен тұратын біліктер. Механикалық құрылымды жəне біліктердің салыстырмалы орналасу дəлдігіне қойылатын талаптарды ескере отырып, байланыстырушы құрылғылардың əртүрлі типтері - муфталар қолданылады. Осы қосылыстардың негізгі мақсаты - бағыты мен шамасын өзгертпей айналмалы қозғалысты жəне крутящий сəттің ауысуы.

Егер біліктер жұмыс кезінде тұрақты түрде қосылуға тиіс болса, онда қатаң жəне жылжымалы қосылыстар пайдаланылады, ал егер біліктерді ажыратқыңыз келсе, - қосқыш біліктер; қауіпсіздік муфталарын шамадан жүктеуден тетіктерді қорғау үшін. Қозғалысты бір бағытта ауыстыру үшін бағытты өзгерткен кезде айналымдық қозғалысты тоқтатуды қамтамасыз ететін кеңінен қолданылатын муфталар кеңінен қолданылады.

Қатты муфталар дизайны . Түрлi конструкциялардың қатаң байланысы (бекiтiлген соқырлар, вертикальдар, бойлық жəне көлденең- конволированные) майланған шiлтерлердiң 0, 05 мм-ден аспауы керек.

Тұрақты соқырлар (4. 1, а) айнымалы жылдамдықты дискілерде немесе жиі іске қосу режимінде қолданылады.

Буштық муфталар коаксиалды біліктерді крутящий кезде 12, 500 N-м дейін жалғастыруға мүмкіндік береді. Бұл муфталар біліктердің көмегімен білікке қосылуы мүмкін (4. 1-сурет, б) ; призмалық (4. 1-сурет, в) жəне сегменттелген (4. 1-сурет, д) кілттері мен шлицтері (4. 1-сурет, д) .

Ұзындығы бойынша бүктелген муфталар (4. 1 сур., Е) 12 500 N-ға дейін тегіс біліктерді қосу үшін пайдаланылады. Муфталар біліктің осіне параллель қосқыштың жазықтығы екі жарты муфталардан тұрады, қосылыс болттар көмегімен жасалады.

4. 1. сурет. Қатты муфталар:

а - қозғалыссыз саңыраулар; б-д - бұлшық; е - бойлық-икемді; ж - көлденең жылжытылған ; 1 - жарты муфта, 2 - стопорлық сақина, 3 - шпонка, 4

, болт

Трансшектік муфталар (сурет 4. 1, g) біліктерді диаметрі 250 мм- ге дейін 40, 000 Nm-ға дейін айналатын қосуға арналған. Муфталар біліктердің осіне перпендикулярлы қосқыштың жазықтықымен бірге екі жарты муфталардан тұрады, олар болттармен біріктіріледі.

Қатты муфталарды монтаждау . Қатаң қосылыстарды құрастыру байланыстырылған шахталардың салыстырмалы орналасуын жəне біліктер мен муфталардағы орындардың өлшемдерін бақылаудан басталады. Қосылған біліктерді тексергеннен кейін, олар қажет болған жағдайда бекіткіш бұрандаларды (кілттелген жəне жалпақ қосылыстар үшін), түйреуіш, кілт жəне сплин қосылыстарына байланысты соңғы күйін бекітуге арналған. Тығыздағыш байланысы орнатылса (бойлық жəне көлденең), біліктердегі олардың орналасуы жарты муфталарды болттармен жалғау арқылы бекітіледі.

4. 2. сурет. Өтемдік муфталар:

a - толқынды; б - тізбек; в - кросс-камера дискісі; г - жылжымалы кірістіруге арналған крест; 1 - ұстаушы; 2 - жартымуфта; 3 - жұлдызша; 4 - жабу тізбегі; 5 - корпус

Қозғалмалы муфталардың дизайны . Мобильді қосылыстар (өтемдік) муфталар туралаудан қосылған шахталардың шамалы ауытқуын өтеу қажет болған жағдайларда қолданылады. Байланыстырылатын біліктердің рұқсат етілген бұрылыстарының көлеміне байланысты əртүрлі конструкциялардың жылжымалы қосылыстары: тісті доңғалақтар, тізбектер жəнекресттер қолданылады. Тісті таяқшалар (4. 2, а) сыртқы тістермен 2 жартылай муфталардан тұрады, олар біліктерге орнатылып, өз орындарын бекітілген байланыспен бекітеді. Жарты муфталардың тістері болттармен біріктірілген екі қыстырғыштың ішкі тістерімен біріктірілген. Трансмиссиялық муфталардың өтемдік қуаты цилиндрге қатысты əрбір жартысы мен осьтері арасындағы осьтер арасындағы қашықтықтың осьтің сəйкессіздігінің бұрышымен анықталады. Беріліс тығыздағыштарымен байланыста болған білік осінің рұқсат етілген

жылжуы 4. 1. кестеде келтірілген.

Желілік қосылыстар (4. 2-сурет, б) екі тізбекті 3 тұрады, олар тізбектерді 4 жəне корпус 5-ге кіргізетін білікшелердің көмегімен жалғастыратын біліктерге орнатылады. Бұл қосылыстар диаметрі 20 . . .

140 мм 8000 Нм дейінгі бұрылыс сəттері. Муфталармен байланыстыратын біліктерді рұқсат етілген ауыстыру: радиалды - 0, 15, 0, 70 мм; бұрыштық - 1 °.

Тізбектік қосылыстардың кемшіліктері бұрыштық босорындардың болуы жəне өлі қозғалысты қамтиды, нəтижесінде олардың кері механизмдерде, сондай-ақ үлкен динамикалық жүктемелерде қолдануға болмайды.

Кросс-муфталар байланыстырылған біліктердің осьтік, радиалды жəне бұрыштық жылжуын қамтамасыз етеді. Ең жиі қолданылатын көлденең қапсырмалар мен жылжымалы лайнерлі кронштейндер бар.

Жарты муфталар мен дискідегі жұмы с беттерін термикалық өңдеу қалыңдығы 46, 50 HRC тереңдігі 2, 3 мм. Кескіш муфталардың еңбегі радиалды валдырудың диаметрі 0, 04 шамасына дейін өтеуге мүмкіндік береді. Бұл қосылыстардың кемшіліктері бұрыштық ығысулардың аз болғанымен қанағаттанарлықсыз жұмыс жасайды; жұмыс беттерінің тозуы; үшінші жағынан айтарлықтай шығындар, бұл майлау қажеттілігіне əкеледі.

Жылжымалы жапсырмасы бар кірес муфталар диаметрі 15 . . . 150мм біліктердің қосылу үшін тағайындалған. Муфталар 0, 4, 2 мм

диапазонда қосылатын біліктердің осьтерінің радиалды жылжуын қамтамасыз етеді жəне олардың 40 'дейін ауытқуына мүмкіндік береді. Ұялы муфталарды монтаждау . Қозғалмалы муфталардың құрастырмасы қосылыс бөліктерінің басқаруымен басталады. Басқару операцияларын орындаған кезде, қосылатын біліктердің деформациясының сəйкестігі техникалық шарттар талаптарына, сондай-ақ білік орындықтарының пішіні мен өлшемдеріне жəне сызбаның жартылай қосылым талаптарына тексеріледі. Осыдан кейін, байланыстырушы элементтердің жай-күйін (роликтердің тістерін, жартылай байлауды жəне шприцтерді, тізбекті, диск пен лайықты) көзбен бағалаңыз. Содан кейін, қосарланған жартысы, əдетте, айналмалы қозғалысты бір жартылай байланысы арқылы екіншісіне ауыстыруды қамтамасыз ететін призмалық кілттерді жəне байланыстырушы элементтерді қолданып, біліктерге орнатылады.

Муфталардың орналасуын бекіту біліктерімен бекітіледі. Қозғалмалы муфталарды құрастырудың соңғы кезеңі олардың радиалды қапталымын тексеру болып табылады.

Серпімді қосылыстарды жобалау және құрастыру . Серпімді муфталар динамикалық жүктемені азайту жəне байланыстырылған білікті резонанстық дірілден сақтау үшін қолданылады. Бұл муфталар, сонымен бірге, біліктердің салыстырмалы күйінің дұрыс емес болуын өтеуге мүмкіндік береді. Муфталардың бұл түрі мыналардан тұрады: манжеттерге арналған манжеттер; жұлдызшамен; торус тəрізді қабығы бар; серпентиндік көктеммен.

Эластикалық жейде-түйіспелі муфталар (4. 3, а) диаметрі 9, 160 мм болатын біліктерді қосуды қамтамасыз етеді, беріліс 16 000 нм құрайды. Муфталар екі жартысы бар, олардың бірі серпімді сақина. Байланыстырылған жартысын қосылатын саусақпен жалғаңыз. Осындай қосылыстарды құрастыру құрамдас бөліктерді бақылаудан басталады, сызбалардың талаптарын сақтау үшін біліктердегі 1 жəне 2 пульстегі отырғыштардың өлшемдерін жəне формасын тексереді. Содан кейін, 1 жартылай қосылымда (тесікшемен) біріктірілген саусақтардың астындағы саңылауларды бұраңыз да, ашыңыз 3. Содан соң, қапсырмалардың көмегімен біріктірілген жартысын сыртқы диаметрі бойынша өзара орналасуына қарай бағыттаңыз

Ілініс ретінде 1 жартысында бұрғыланған саңылауларды пайдаланып, қосқыш жартысында саңылауларды бұраңыз. Бұдан кейін қапсырмаларды алып тастаңыз жəне үйдегі икемді сақиналардың тесіктерін бұрғылау керек. 2. Дайындық операцияларын аяқтағаннан кейін, саусақты біріктіруді тікелей жалғастырыңыз.

4. 3. сурет. Эластикалық муфталар:

a - бұта саусағыңызбен; б - жұлдызшамен; в - тороидальды қабықпен; - серпентиндік серіп; 1, 2 - жартылай муфталар; 3 - қосыңқы саусақтар; 4 - серпімді сақина; 5 - кілт; 6 - өтемақы сақинасы; 7 - реттелетін штырдың бұрандалы ұшы; 8 - сомын

Біріктірілген жартысы призмалық кілттерді қолданып, байланыстырушы біліктерге орнатылады. Содан кейін серпімді сақиналар 4 жəне өтемдік сақина 6 қосқыш шрифттерге 3 орнатылып, 1 жəне 2 қосылыс бөліктерінде дайындалған саңылауларға кіргізілген. Байланыстырушы саусақтардың 7 жууыштары шайбаларды бекітіп, гекса сомындарын 8 бекітіп, оларды қысып, өздігінен сөндіру мүмкін. Монтаждаудың соңғы кезеңі - радиалды жəне осьтік қаттылық үшін құрастырылған муфтаны тексеру.

Жұлдызшамен бірге икемді муфталар (4. 3, сурет б) екі трапецеидальдық секцияның соңғы шеттерімен жəне олардың арасында орнатылған резеңке тесігі бар екі люффттан тұрады. Мұндай муфталар 0, 1 . . . 0, 4 мм шегінде шахталардың барынша радиалды қозғалуына мүмкіндік береді жəне бұрыштық ығысу 1 . . . 1, 5 ° құрайды.

Бұл қосылыстарды монтаждау орындықты басқарудан жəне бастырылған қосылысты пайдаланып, біліктерге жартылай муфталарды орнатудан басталады. Содан кейін жұлдызшаны оның шүмектері жарты

муфталар арасындағы ойыққа енгізген етіп орнатады. Байланыстырушы бөліктердің өзара позициясын бекіту бекітуші бұрандалармен жүзеге асырылады.

Торос тәрізді қабығы бар серіппелі қосылыстар ( 4. 3, сурет, c) екі жартылай муфталар, автокөлік дөңгелегі пішініне ие серпімді қаптамадан жəне екі сақинадан тұрады, бұл қабықтың қосылыстарға бекітілуін қамтамасыз етеді. Бұл муфталар біліктердің максималды осьтік жылжуын 1 . . . 11 мм шегінде жəне бұрыштық жылжу - 2 . . . 6 ° деңгейінде береді.

Осындай қосылыстарды құрастыру сонымен бірге компоненттердің бақылауымен басталады. Басқару өлшеулерін орындағаннан кейін, сақиналардың жартысы бекітілген сақиналарға кіргізіп, тесіктерді түзететін болттарды енгізіңіз. Содан кейін қосылыс бөліктері штепсельді қосылыстар арқылы біліктерге орнатылады. Жарты муфталар қосылыстары қосылыс бөліктеріне орнатылып, бекіту бұрандалары арқылы бекітілген торез тəрізді қабықтың көмегімен жүзеге асырылады.

Серпентиндік серіппелі муфталар (4. 3, сур. ) Арнайы пішіндегі тістері бар екі жартылай муфталардан тұрады, олардың арасында бірнеше бөлікке бөлінген қисық серіппе орналасқан. Тістер мен серіппелер сыртынан сырғалармен біріктірілген екі жартысы тұратын корпуспен жабылады. Корпус майлау үшін резервуар ретінде қызмет етеді жəне муфтаны ластанудан қорғайды. Осындай қосылыстарды монтаждау геометриялық өлшемдер мен біліктер мен муфталардағы орындықтардың бақылауымен басталады. Біріктірілген жартысы бойынша басқару операцияларын жүргізгеннен кейін, қаптамалар орнатылады, ал қосалқы жартылай құрастырмалар қосылатын біліктерге бекітілген қосылыстар арқылы орнатылады. Содан кейін, жарты соққылардың тістері арасында серпентиндік серіппелердің сегменттері орналастырылады жəне майлайтын май енгізіледі. Содан кейін корпустың компоненттері біріктіріліп, біріктіріледі. Муфталардағы қосалқы бөлшектердің орналасуы бекітуші бұрандалармен бекітіледі.

Жиынтық муфталарды жобалау және жинақтау . Айналмалы қозғалыстары ( 4. 4сурет) айналдыруды айналдырудың бірдей бағыты мен реверсінің қозғалысы кезінде ашылуы кезінде роликтер қысқыш пен шпроцент арасында кептеліп қалғанда туындайтын үйкеліс күштеріне байланысты жібереді. Роликтермен фрикциялық ілінісу ілінісі цилиндрлік тегіс ішкі беті бар

құрсаулардан тұрады, роликтер 3, шыбықтармен 1, роликтердің қозғалысын шектейтін 2 серіппелі жəне 4-жұлдызшалар.

Цилиндрдің ішкі цилиндр беті мен шпроцесстің сыртқы беті арасындағы қуыстар бір бағытта тар болып кетеді, сондықтан бұл қуыстарда орналасқан роликтер жылжымалы білікке айналу кезінде айналдыру кезінде кавитаның тарылу бөлігіне шығады жəне олар бедерлі болады, яғни олардың беті күшті үйкеліспен тордың беті. Соның салдарынан торды айналдыру бағытында айнала бастайды. Өз кезегінде, торды механизмнің жетек білігіне, мысалы, кілтпен байланыстырады. Жетек білігінің айналу бағыты өзгергенде, роликтер қуыстың кең бөлігіне қайта оралады жəне корпустың ішкі бетіне тиген байланыстар əлсірейді, яғни торды жəне цилиндр ашық, яғни тордың қозғалысын торға жібереді.

4. . сурет. Роликтері бар фрикционды озба жалғастырғыш:

1 - төлке; 2 - серіппе; 3 - ролик; 4 - жұлдызша; 5 - шеңбер;

6 -кілтек; 7 - тоқтатқыш сақина; 8 - шектейтін жақ

Үйкеліс жиіліктегі ілінісу оның ішіне кіретін бөлшектердің параметрлерін бақылағаннан кейін, кірістердің 4 шпроты 4 тесіктерінде басталады, олардың геометриялық өлшемдері мен пішінін номиналды геометриялық қалпына келтіру үшін одан əрі пайдалану (басуды қалыптастыру тек қана 5 торының ішкі диаметрі болған шпроцесстерді монтаждау кезінде орындалады) 80 немесе 100 мм) . Түтікшенің торына түйіндерді басқаннан кейін, 8 шектеулі щеттердің біреуі бекітіліп, бекітілу сақинасымен бекітіледі.

Монтаждалған шпроцент 5 торға орнатылып, оның саңылауларына серіппелермен жіберулерді орнатады. Содан кейін торға орнатылған тетіктердің тіректерінде роликтерді табыңыз да, жағдайы 8 бекітетін сақина арқылы орнатылады. Соңғы кезеңде жинақталған ілініс жалғанған біліктерге орнатылып, əдетте, қосылған түйіспені орнатады. Өзін-өзі реттейтін бұрыштық муфталарды жобалау және құрастыру . Өздігінен туралау (кардандық) бұрыштық муфталар (4. 5- сурет) бұрышта орналасқан біліктерді қосу үшін қолданылады. Олар келесідей жұмыс істейді. Жетек білігінің 5 жетекші шанышқысы арқылы 4 айналуы бұрыштық кросс 3-ке жіберіледі. Кросспақтың 90 ° бұрышында орналасқан екі бұрышы бар. Шнурлармен бірге, жетекші білікке 1 қатаң байланған жетекті шанышқы қосылып, ілінісу кезінде екі шанышқы мен крест өз орындарын ауыстырып, бір немесе бір жағына қарай итереді. Бұл жағдайда бір қатты ілінісуі бар жетек білігі біркелкі емес айналады. Білектің біркелкі айналуына жол бермеу үшін, екі муфтаны орнатыңыз (4. 6-сурет) . Екі бұрыштық муфталар жүйесі

карданды беру деп аталады.

Кардандық тетіктерді жинау (4. 6 суретін қараңыз) жетекші білікшедегі 3 фланецті 3 жəне 5 фланецті орнату арқылы басталады, оның біреуі (фланец 3) білікке қатаң бекітіледі, ал екіншісі (фланец 5) біліктің бойында осьтік жылжуы болуы мүмкін . Фланецтерді орнатқаннан кейін, 2 жəне 6 пышақтар оларға болттармен бекітілген. Байланыстағы бұрамалар крутящий сəттен берілсе, олар фланецтердің тесіктеріне еніп, мықтап өтіп, жаңғақпен тығыз бекітіліп, тығыздалған.

5. . сурет. Өздігінен тарайтын (кардандық) бұрыштық муфта:

1 - жетектелетін білік; 2 - шанышқы; 3 - айқыш; 4 - жетекші шанышқы; 5 - жетек білігі

1 2 3 4 5 6 7 8

6. . сурет. Кардандық беріліс:

1 , 7 - өткелдер; 2, 6 - шынышқылар; 3, 5 - фланецтер ; 4 - білікшелік ;

8 - мұнайшы

Монтаждаудың келесі кезеңінде 1 жəне 7 кросстық бөліктерінде майлаушы 8 жəне қауіпсіздік клапаны майдалауға берілетін майдың қысымын шектейтін тығыздауыш түрінде орнатылады. Содан кейін, 1 жəне 7 кросс бөлшектерінің тораптарында бедерлі тығыздағыштар мен тіреуіш сақиналарды басыңыз жəне 2 жəне 6 шанышқыларына жинап, кронштейндерді орнатыңыз, оларды бұрандалармен бекітілген қақпақтармен жабыңыз.

Шарлы шетмойынды құрастыру . Қосылыс біліктерді шарлармен байланыстыру олардың осьтері едəуір жылжыған жəне үлкен бұрылыстар болған жағдайда қолданылады. Бұл біліктердің қосылуы келесі түрде орындалады (4. 7-сурет) . Дөңгелектердің 2 пинтері бар бекітілген 1-сақина қозғалыстың диаметральалық ойықтары мен қозғалатын кірістірулерге орналастырылған. Әр бұрыштардың екі ұшақта айналу мүмкіндігі бар, бұл қозғалыстың білікшелері мен жетек біліктерінің осьтерінің сəйкессіздіктерін өтейді.

7. . сурет. Шарлы шетмойынды құрастыру:

1 - сақина; 2 -шарлы шетмойын; 3 - түйреуіш; 4 -пружина; 5 -білікше; 6- төлке:

Осындай қосылымды құрастыру біліктердің біліктеріндегі диаметрлі ойықтары бар адаптердің бұрылыстарын орнатудан басталады. Содан кейін стационарлық шар штыры 2 байланыстырушы білікке 5 түймені басады, ол түйреуіштермен бекітіледі. Осыдан кейін жалғастырғыш роликтің 5 ашылуына 4 серіппелі кіргізіледі жəне пинтпен бекітілген жылжымалы байланыс орнатылады. Екі штырмада сақиналарды 1 орнатыңыз жəне оларды түйреуіштермен бекітіңіз (екі сақина бірдей жазықтықта болуы керек) . Содан кейін 1-ші сақина бар 2 пинттер біріктірілген біліктерге бекітілген 6-шы втулалардың диаметрлік ойықтары орнатылған. Трансмиссиялық жинақты аяқтағаннан кейін, сақиналардың ұштары мен қаптың қабырғалары арасындағы қашықтықты тексеріңіз (6 мм-ден артық болмауы керек) .

Иілгіш біліктерді жобалау және құрастыру . Икемді біліктер жұмыс барысында ауысып жатқан композициялық біліктер арасындағы қозғалысты беру үшін қолданылады. Иілгіш білік қорғаныш қабығына жабыстырылған бірнеше қабаттан тұратын жəне білікке жəне жұмыс элементіне қосылуға арналған ұштардағы арматурадан тұратын шынжырдан тұрады. Иілгіш білікке жүктеуге байланысты қалыпты жəне күшейтілген біліктер бөлінеді. Қалыпты білікше бірнеше сымдардан тұрады, 3 - 4 дана жіппен жараланған. Арматураланған білік сым қабаттарынан басқа, диаметрі 0, 4-0, 5 мм болат корпусымен жабдықталған. Сонымен қатар, ядрода сымның қабаттары 2-12 дана қапталған. Сым қабатының саны айналуға байланысты. Жоғарғы қабаттың орамасының бағытына қарай, оң жəне сол икемді біліктер ерекшеленеді. Оң жақ айналу біліктері - сол жақ орамасы жəне керісінше.

Иілгіш біліктің қаптамасы - мақта тығыздағышпен жəне болаттан жасалған сымнан жасалған ішкі спиральдан жасалған мырышталған болат таспадан жасалған икемді шланг. Қабықша білікке еркін орнатылуы, оны ластанудан жəне майлауды ұстап тұрады. Композициялық біліктерді икемді білікпен жинау (4. 8-сурет) оларды екі жағынан сақинамен байланыстыратын 2 қабықты орнатумен басталады. Содан кейін жетектің корпусында 4 қапсырмасы бекітіледі, оған 6 қысқышы 6 бұранда арқылы бекітіледі. Содан кейін ілінісу 3 жетекші білікке бекітілген қосылым арқылы орнатылады жəне икемді біліктің 1 корпусына 2 қосылған.

Байланыстырушы муфталарды жобалау және монтаждау . Біліктерді қозғалыста жəне тоқтау кезінде қосу үшін, жиі басталатын жəне тоқтайтын кезде, муфталар қолданылады. Муфталардың бұл түрі камералар, тісті жəне үйкеліс муфталар болып табылады.

Саңылаулардың біріктірілуі (4. 9-сурет, а) стационарлық күйде тек байланыстырылған біліктердің біреуінің екіншісіне қатысты белгілі бір орындарда жұмыс жасай алады.

4. 8. сурет. Иілгіш білікті пайдаланатын қосылыс біліктерін құрастыру схемасы:

1 - икемді білік; 2 - қабық; 3 - жеңдi муфта; 4 - кронштейн; 5 - болт; 6 - қысқыш

Мұндай біліктерді құрастыру олардың өзара орналасуын бақылайды жəне біліктердің 1 жəне 2-ші жəне 3-ші бөліктеріндегі орындардың өлшемдері мен пішінінің схеманың талаптарына сəйкестігі басталады, содан кейін жартылай муфталардың камералары орнатылады. Содан кейін, жартылай муфталар бекітілген қосылыс жартысы үшін 7 параллельді пернені жəне жылжымалы байланыстың бағыттауышын 6 пайдаланып біліктерге орнатылады.

\

9. . сурет. Муфталар: a - жұдырық: 1 - білік; 2, 3 - жарты муфталар; 4 - сухарь; 5 - тұтқыш; 6 - бағыттау кілті; 7 - призмалық кілт; б - тоқылған; в - үйкеліс: 1 - ең көп таралған жартымуфта; 2, 3 - үйкеліс дискілері; 4 - қысым тақтайы; 5 - сомын; 6 - ұстаушы; 7 - жылжымалы жең; 8 - басу тұтқасы; 9 - жетекші қосалқы жартысы

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс