Математиканы оқытудың мақсаттары


МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ . . . 3
І. МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІНЕ СИПАТТАМА
1. 1 Математиканы оқыту әдістері мен принциптері . . . 6
1. 2 Математиканы оқытуды ұйымдастыру . . . 11
1. 3 Математиканы оқытудың мақсаттары . . . 17
ІІ. СЫНИ ТҰРҒЫДАН ОЙЛАУДЫҢ МАТЕМАТИКАДАҒЫ ТИІМДІЛІГІ
2. 1 Математика арқылы оқушылардың сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамыту . . . 22
2. 2 Математика сабағында сыни тұрғыдан әр түрлі стратегияларды қолдану . . . 37
2. 3 Сын тұрғысынан ойлау технологиясы арқылы оқушылардың математикалық интуициясын дамыту . . . 40
1-сабақ . . . 46
2-сабақ . . . 48
3-сабақ . . . 53
4-сабақ . . . 57
ҚОРЫТЫНДЫ . . . 61
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 64
КІРІСПЕ
Математика сабағының мақсаты математикалық теорияларды, идеяларды, заңдар мен заңдылықтарды үйретумен бірге, оқушыларға программада көрсетілген іскерліктер мен машықтарды қалыптастыру болып табылады. Мұндай іскерліктер мен машықтардың қатарына математикалық есептерді және практикалық мазмұндағы есептерді шығару т. б. жатады.
Математиканы оқыту бүкiл мектепке тән үш жалпы мақсатты көздейдi: а) бiлiм беру; б) тәрбиелеу; в) өмiрлiк- практикалық бiлiм- дағды дарыту.
Математиканы оқытудың бiлiмдiк мақсаты барлық оқушыларды математика ғылыми негiздерi туралы жүйелi бiлiмдермен және оларды толық, сапалы да берiк игеруге қажеттi бiлiктiлiктермен, дағдылармен қаруландыру болып табылады. Осындай бiлiм алу нәтижесiнде оқушылардың ақыл ойы дамиды.
Тақырыптың өзектілігі. Математиканы оқытуды жақсарту мақсатында әртүрлі технологияларды пайдалануға арналған жаңа әдістерді ары қарай шығарған жөн. Бұл орайда сыни тұрғыдан ойлау технологиясының маңызы үлкен. Тұлғалық бағдарлы көзқарас тұрғысынан қарастыратын болса, мұғалім мен оқушы арасындағы қарым-қатынас, түсіндіруден түсінуге, монологтан диа-логқа, әлеуметтік бақылаудан дамытуға, басқарудан өзін-өзі басқаруға көшу болып табылады. Мұғалімнің негізгі міндеті - оқушымен қарым-қатынас, оқушылардың өзара түсінуі, оларға шығармашылық үшін жағдай жасау, еркіндік беру.
Сыни ойлау философиясындағы басты мақсат: оқушы қандай да болмасын ақпаратты өздігінше игеріп, өз өміріне жарата алатын әмбебап тәсілдерді үйренуі керек. Білім алу оқушы тұрғысынан белсенді процесс болуы қажет, тек белсенді түрде жұмыс жасай отырып, ол қандай да болмасын білімді игереді. Сын тұрғысынан ойлау әрбір оқушыны терең ойланып, философиялық тұжырым жасауға бағыт-тайды. Өмірде ең керекті білік пен дағды - қоғамда қарым - қатынас құра білу, басқа адамдармен тіл табысу екендігін ескере отырып, әр сабақта оқушы оқытудың басқа да қатысушыларымен (оқушылар мен ұстаздар) араласып коммуникативтік қарым - қатынас процесінің белсенді мүшесіне айналады, әрі ұжымда, қоғамда, әлеуметте қалайша өзара байланыс құру мәселесі төңірегінде ойланады.
Қазіргі ахуалы. Сыни тұрғыдан ойлау - бұл біздің ғасырда дамуымызға мүмкіндік беретін ерекше қабілет. Оқушыларға математикалық бiлiм дағдылар жүйесiн берумен қатар, математика пәнi мектепте басқа да бiлiм беру мiндеттерiн атқарады. Олар: а) оқушылардың бiздi қоршаған ақиқат болмысты танып бiлудiң математикалық әдiстерiн игеруiне жәрдемдесу; ә) оқушыларды ауызша және жазбаша математика тiлiне үйрету (қарапайымдылық, анықтық, қысқа да нұсқалық, толықтық) ; б) оқушыларды математика бойынша алған бiлiм, дағдыларын оқу және өз бетiмен бiлiм алу барысында белсендi түрде бiлуге үйрету.
Математиканы оқытудағы тәрбиелiк мақсат - математиканы үйрету барысында оқушыларды жан-жақты тәрбиелеуге мүмкiндiк беретiн барлық қолайлы мезеттердi пайдалану болып табылады. Тәрбиенің кейбiр негiзгi түрлерiн көрсете кетейiк. Олар: а) оқушыларда ғылыми дүние танымын қалыптастыру. Бұл тұрғыда тарихи-математикалық мағлұматтардың берерi мол екенiн атап кеткен жөн; ә) шәкірттерде озық моральдық қасиеттер қалыптастыру; б) эстетикалық тәрбие. Математиканың табиғатының өзi оқушыларды әдемілiкке тәрбиелеуге бай мүмкiндiк туғызады.
Мектеп математикасы курсына математикалық білімдердің ішінен осы ғылым туралы жалпы түсінік беретін, математикалық әдістерді меңгеруге көмектесетін және оқушыларда математикалық ойлауды дамытуға қажеттілері енуі керек.
Математиканы оқытудың бiр мақсаты өмiрлiк - практикалық мақсат болып табылады. Ол мынадай мiндеттердi жүзеге асыруға бағыттаған:
а) математика пәнiн оқыту барысында алған бiлiмдердi өмiрлiк практиканың қарапайым есептерiн шешуге, физика, химия, сызу, ақпараттану (информатика) және есептеу техникасы негiздерiн т. б. пәндердi оқып үйренуге пайдалана бiлу;
ә) математикалық құралдар мен аспаптарды пайдалана алу;
б) шәкiрттердiң өз бетiнше бiлiм алуын қамтамасыз ету (мысалы, оқулық және ғылыми-көпшiлiк әдебиетпен жұмыс iстей бiлу) ;
в) политехликалық оқуды жүзеге асыруға қолқабыс тигiзу (мысалы, есептеу әдiстерiн, геометриялық фигуралар қасиеттерiн, формулаларды, функциялардың, сызбаларды, кестелердi т. б. өндiрiске, өмiрге қолдала бiлу) .
Мектепте математиканы үйретудiң жалпы мақсаттарымен қатар тек математика пәнiне тән арнайы, ерекше мақсаттары болады. Математика басқа ғылымдар iшiнде ең дәл қатаң ғылым, оның әдiстерiн қолдану басқа ғылым салаларының ғылыми деңгейiн жоғарылатады. Математика ғылыми танудың әдiстерiн кең және терең қолданады. Бұл пәндi окыту оқушыларды ғылыми ойлау әдiстерiмен қаруландырады. Сондықтан да саналы түрде таным әдiстерiн үйрету мектеп математикасының айрықша мақсаттарының бiрi болып саналады.
Математиканы оқытудағы арнайы мақсаттардың қатарына оқушылардың геометриялық интуициясын, кеңiстiк қиялын дамыту жатады. Мектепте логика айрықша пән ретiнде өтiлмейдi, оның бiрсыпыра функциясы математика пәнiнiң еншiсiне тиедi (мысалы, теоремаларды дәлелдеу кезiнде ойлау заңдарын мүлтiксiз қолдана бiлу) .
Қазiргi қоғам алға қойған жаңа талаптарға, мiндеттерге байланысты мектеп математикасының мақсаттары да үнемi бiртiндеп өзгерiп отырады.
Дипломдық жұмыстың пәні: математиканы оқыту әдістемесі.
Зерттеу нысаны: математиканы оқытудағы сыни тұрғыдан ойлау технологиясы.
Практикалық базасы: жалпы білім беру бағдарламалары, математика оқулықтары, сыни тұрғыдан ойлау бойынша электронды оқулықтар.
Тақырыптың жаңашылдығы: Сыни тұрғыдан ойлайтын адам мәселені шешудің жолын өзі іздеп табады да, сол шешімдерді негізі бар, саналы дәлелдермен нақтылай түседі, Сонымен қатар ол сол мәселені шешудің басқа да жолдарының бар екендігін мойындайды да, өзі таңдап алған жолдың басқаларға қарағанда ақылға қонымды екендігін дәлелдеуге тырысады.
Дипломдық жұмыстың мақсаты: математиканы оқытудағы сыни тұрғыдан ойлау технологиясының маңызын анықтау.
Дипломдық жұмыстың міндеттері:
- Математиканы оқыту әдістемесіне қысқаша сипаттама;
- Математиканы оқытудың мақсаттары мен ұйымдастырылу әдістеріне шолу;
- Математиканы оқытудағы сыни тұрғыдан ойлау технологиясының дамытушылық ролін айқындау;
- Сыни тұрғыдан ойлауды қолданып өтілетін сабақ жоспарларын ұсыну.
Дипломдық жұмыстың құрылымы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
І. МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІНЕ СИПАТТАМА
1. 1 Математиканы оқыту әдістері мен принциптері
Әдіс (грекше ‘methodos - зертеу жолы’) - мақсатқа жету тәсілі. Оқыту әдісі деп оқу мен тәрбиелеу мақсаттарын жүзеге асыру жолында қолданылатын дидактикалық тәсілдер және құралдардың реттелген кешенін (комплексін) түсінеміз. Оқыту әдісі мұғалім мен оқушылардың мақсатты бағытталған қызметтерінің өзара байланысты, тізбектелген тәсілдерін қамтиды.
Кез келген оқыту әдісінің мақсаты, қызметтер жүйесі, оқыту құралдары мен белгіленген нәтижесі болады. Оқыту әдісінің обьектісі және субьектісі оқушы.
Оқытушы әдетте оқыту процесінде әртүрлі әдістерді қолданады. Қандай да бір жалғыз әдіс таза күйінде жоспарланған тек арнайы немесе зерттеу мақсаттарында қолданылады.
Қазіргі заман оқыту әдістері теориясына бүгінде әртүрлі негіздер бойынша жүргізіледі.
- Танымдық қызмет характері бойынша:
─ түсіндірмелі-иллюстративтік (әңгіме, лекция, әңгімелеу, демонстрация және т. б) ;
─ репродуктивтік (есептер шешу, тәжірибені қайталау және т. б) ;
─ проблемалық (проблемалық есептер, танымдық есептер және т. б) ;
─ эвристикалық (жарым-жартылай ізденушілік) ;
─ зерттеушілік.
- Қызмет компоненттері (құрамдас бөліктері) бойынша:
─ ұйымдастыру-әрекеттік - оқу-танымдық қызметтерді ұйымдастыру мен іске асыру әдістері;
─ ынталандырушы - оқу-танымдық қызметтерді ынталандырушы және дәлелдеуші әдістері;
─ бақылаушы-бағалаушы - оқу-танымдық қызметтердің тиімділігін бақылау және бағалау әдістері.
- Дидактикалық мақсаттары бойынша:
─ жаңа білімді оқып-үйрену әдістері;
─ білімді бекіту әдістері;
─ бақылау әдістері.
- Оқу материалын баяндау тәсілдері бойынша:
─ монологтық-информациялық-хабарлаушылық (әңгіме, лекция, түсіндіру) ;
─ диалогтық (проблемалық баяндау, әңгімелесу, диспут) .
- Оқу қызметін ұйымдастыру формалары бойынша;
- Оқушылардың өзіндік белсенділігінің деңгейі бойынша;
- Білім беру көздері бойынша:
─ ауызша (әңгіме, лекция, әңгімелесу, нұсқау беру, дискуссия) ;
─ көрнекі (демонстрация, иллюстрация, схема, материалды көрсету және т. б) ;
─ практикалық (жаттығулар, лабороториялық жұмыс, практикум) .
- Тұлғаның құрылымын есепке алу бойынша:
─ сана (сана-сезім, ой) (әңгіме, әңгімелесу, нұсқау, мысал көрсету) ;
─ мінез-құлық (бет алыс, бағыт) (жаттығу, тренировка) ;
─ ынталандыру-сезімі (қолдау, мақтау, бақылау және т. б) .
Жоғарыда көрсетілген классификация дидактикалық аспекте қарастырылады, математика пәнінің мазмұны мұнда толығымен ескерілмейді, сондықтан математикаға оқыту әдістерінің толық тізімін көрсетуге болмайды. Оқыту әдісін таңдау - бұл творчестволық жұмыс, дегенмен ол оқыту теориясына негізделген. Оқыту әдістерін бөлуге, универсалдауға немесе бір-біріне бөлек қарауға болмайды.
Қолдану жағдайына қарай бір әдіс тиімді немесе тиімсіз болуы мүмкін. Жаңа білім мазмұны математикаға оқытудың жаңа әдістерін туғызады.
Оқыту әдістерінің педагогикалық классификациясы оқыту әдістері (мұғалім әрекеті) және оқу әдістері (шәкірт әрекеті) болып екіге бөлінеді. Соңғысы, математиканы оқып үйрену әдістері ғылыми және оқу (эвристикалық, модельдерде оқу және т. б) болып бөлінеді.
Оқыту әдістеріне - мұғалімнің үйретуші кеңесі, әңгімесі, хабарлаудың құралдары мен тәсілдері, әдістері, оқушылардың танымдық қызметін ұйымдастыру мен бағалау жатады.
Оқу әдістеріне - оқу материалын меңгеру тәсілдері, құралдары мен әдістері, оқудың репродуктивтік және продуктивтік тәсілдері және өзін-өзі бақылау жатады.
Математикалық зерттеулердің негізгі әдістеріне бақылау мен тәжірибе; салыстыру; анализ бен синтез; жалпылау мен нақтылау; абстракциялау жатады.
Математикаға оқытудың қазіргі заман әдістері:
─ проблемалық (перспективалық) ;
─ лабороториялық;
─ программалап оқыту;
─ эвристикалық;
─ математикалық модельдерді құру;
─ аксиоматикалық және т. б.
Математиканы оқыту формасы.
Математиканы оқыту формасы деп оқу үрдісін ұйымдастыру тәсілдерін түсінеді. Олар - ең әуелі сынып - сабақ, сынып - топ, лабораториялық және практикалық сияқты жалпы формалар. Басқа формалар ішінен оқытудың проблемалық формасын, оқытудың дифференцияланған формасын техникалық құрал-жабдықты кеңінен қолдану жағдайында өтетін оқу формасын т. б. бөліп айтуға болады.
Педагогиканың аса маңызды қағидаларының бірі мынадай: әрбір үйрету әдісіне белгілі бір үйрену әдісі сәйкес келу қажет. Былайша айтқанда әрбір оқыту және оқу әдістері арасында белгілі бір арақатынас сақталуы тиіс. Алайда практика жүзінде оқыту әдісін үйрену және үйрету әдістеріне ажырату мүмкін бола бермейді және оларды бөлудің керегі де жоқ.
Математиканы оқыту үрдісінде белгілі бір әдісті (немесе белгілі бір оқыту формасын) жемісті түрде пайдалану үшін мұғалім осы әдісті жетік білу қажет. Мұның мәнісі мынада: а) бұл әдістің мәнін түсініп, оны оқытудың әр түрлі нақты жағдайларында қолдана білу қажет; ә) оқыту үрдесінде әрбір әдістің жиі кездесетін формаларын білу керек; б) бұл әдістің байқалатын, кездесетін жақсы және теріс жақтарын білу керек; в) осы әдіс арқылы мектеп математика курсындағы қандай мәселені оқу қолайлы болатынын алдын ала біліп отыру керек; г) оқу материалын үйрену үрдісінде оқушыларды осы әдіспен (басқа емес) жұмыс істеуге үйрете білу қажет.
Оқытудың дәстүрлі әдістері.
Оқытудың дәстүрлі әдістері ертеде пайда болған және олар үнемі кемелденіп келеді. Педагогика мен оған сыбайлас ғылымдардың хıх ғвсырдағы деңгейіне сәйкес келетін бұл әдістердің көп жақтары ескіріп, қатаң сынға алына бастағанына да көп болды.
Алайда дәстүрлі әдістердің үлкен кемшіліктерімен қатар оларда көптеген ескірмейтін тиімді негіздер бар, сондықтан да бұл әдістер күні бүгінге дейін әдістемелік тәжірибеде қолданыс табуда.
Дәстүрлі әдістерге ең алдымен сөзбен баяндаудың және дайын білімді түсіндірулің догматикалық әдістері жатады (мұғалімнің әңгімесі мен дәрісі) . Бұл әдістерде белсенді роль айтушы мұғалімде болады да, оқушыларға ұйып тыңдаушы міндеті қалады. Математиканы оқытуға және математиканы оқыту әдістеріне қойыатын негізгі талаптар оқытушы мен оқушының әңгіме, дәріс үстінде қарым - қатынастарына маңызды өзгерістер, жаңалықтар еңгізу міндетін қойып отыр. Мұндағы басты мақсат, оқушыларды әрекетсіз тыңдаушы, айтқанды қабылдаушы, жай орындаушы ғана емес белсенді ой әрекетін атқарушы дәрежесіне көтеру болып табылады, сондықтан да мұғалімнің оқу әңгімесі мен дәрісі шәкірттерді бейтарап қалдырмай, оларды айтылып отырған мағлұматтарға, фактілерге, жаңалықтарға қызу тартып отыруы қажет.
Әңгіме немесе дәріс кезінде оқытушы ағынан жарыла сөйлей отырып, шәкірттерге өзінің «ойлау лабораториясының» есігін айқара ашуы тиіс. Екінші сөзбен айтқанда, ол оқылатын математикалық материалдарды дайын күйінде жалаң айта салмай, оларды формуланың қорытылу, теореманың дәлелдену жолдарын табу үрдісінің мәнісіне, сырына терең бойлауға бастаушы қызметін атқарады. Оқулықтың құрғақ мәтінінен мұғалімнің жанды сөзінің үстем болуының себебінің өзі осында. Осы талапқа сай оқу материалын баяндау барысында мұғалім өзіне «Неге»?, «қандай негіз бар»?, «Бұл фактіні тағайындау үшін нені білу қажет»?, «неден бастау керек»?, «Бұл қалай істеледі»?, «Мұны басқаша жасауға бола ма»? деген тәрізді көп сауалдар қойып, оларға қолма - қол жауап кетіріледі. Оқытушы өзімен - өзі ақылдасқандай, диалог жүргізгендей халде болады.
Мұғалімнің әңгімесі дәріске қарағанда анағұрлым шағындау болып келеді, Ол оқыту формасы ретінде бірінші сыныптан бастап барлық сыныптарға қолданылады деуге болады. Мәселен, келтірілген тарихи мағлұматтардың барлығы жақсы дайындалған, қызықты да қысқаша әңгіме түрінде беріледі. Әңгңменің ұзақтығы әр түрлі болып келуі мүмкін, алайда ол сабақтың белгілі бір бөлігін ғана алып, оқытудың басқа формаларына да орын қалатындай етіп жүргізілуі тиіс.
Математиканы оқытуда дәріс әдісі негізінен жоғарғы сыныптарда қолданылады. Ол бүкіл сабақты немесе оның бір бөлігін ғана қамтуы мүмкін. Оқу дәрістерінің әңгімеден айырмашылығы, онда келтірілетін, айтылатын материалдың мазмұнына байланысты болып келеді. Кез келген тарихи шолулар бағдарламалық материал бойынша берілетін кішігірім мағлұматтан, кестелер арқылы орындалатын жұмыстардың сипаттамалары әңгіме түрінде беріледі. Ал енді логарифмдік функциялар және оның қасиеттері, математикалық индукция әдісі, тригонометриялық функциялардың «қосу теоремасы» т. б. сияқты күрделі мәселелерді қарастыруда оқытудың тиімді формасы дәріс болады, өйткені мұндай материалдарды баяндау көлемді де күрделі математикалық түрлендіру жұмыстарын қажет етеді. Оның үстіне оқытушының айтқандарын шәкірттер қысқа да нұсқа етіп жазып алуға үлгерулері тиіс.
Бұл тұрғыдан тағы бір ескеретін жай, жоғарғы сыныптарда математиканы оқытуда дәрістік әдісті қолдану белгілі дәрежеде оқушыларды жоғары оқу орындарында оқуына дайындау болып табылады. Өйткені оларда дәріс оқу оқытудың ең негізгі әдістерінің бірі екені белгілі.
Эвристикалық әдіс
Оқудағы эвристикалық әдіс деп әдістемеде негізделген диалогиялық (сұрақ-жауап) формадағы эвристикалық әңгімені түсінеді. Мұнда мұғалім оқушыларға білімді, ұғымды бірден дайын күйде бермей, өз орнымен қойылған сұрақтар арқылы оларда бұрын қалыптасқан білімдері мен бақылаулары және өмір тәжірибесіне сүйеніп жаңа ұғымдарға, ережелерге, дәлелдеулерге және есептің шешуіне өздерін кетіру керек (бағыштау керек) . Эвристикалық әңгіме оқытула орын алып келген жалаң жаттау мен догматизмге қарсы бағытталған оқушылардың ізденімпаздығын, олардың өз бетінше ойлау қабілетін арттыруды көздейтін прогрессивтік әдіс болып табылады. Эвристикалық әңгіме қойылатын сұрақтар ішінде оқушылар бірден дайын жауап таба алмайтындай проблемалық сауалдар кесдеседі. Бұрын үйретілген мәселелерді еске түсіріп, жаңғыртуға арналған сұрақтар мұнда шешуші роль атқармайды, олар тек әлі белгәсіз тың сұрақтарға жауап беруге, шешуге көмекші болады. Тек өткенді қайталау, жаңғыртуға арналған әңгіме эвристикалық әңгімеге жатды, оны қатехиздік әңгіме дейді.
Қазіргі дедактиканың барық талабын қанағаттандыра отырып, эвристикалық әңгіме оқушыларға сабақ барысында танып білгізудің ең маңызды және тиімді әдістерінің қатарына жатады. Ол қазігі жағдайда v-íx сыныптарда математикадан жаңа материал өтуде және жаппай есеп шығаруда негізгі әдәс болуы керек. Ол әрине, мұнда басқа оқыту әдістерімен ұштастыра пайдалануы тиіс. Бұл тұрғыда алдыңғы қатарлы тиімді әдістер болып табылатын проблемалық-бағдарламалық жаңа әдістер алдыңғы кезекке шығады. Эвристикалық әңгіме синтатикалық әдістерден гөрі аналитикалық әдістермен жақсы үйлеседі.
Эвристикалық әңгіме сұрақтар жүйесі бірсыпыра шарттарды қанағаттандыруы тиіс: сұрақтар логикалық жағынан жүйелі, қысқа, дәл болуы; екі-ұшты, дүдәмәл болмауы, жауабы оп-оңай болмауы және оқушылардың көпшілігінің жан-жақты ойлауына кең жол ашуы т. б. А бұған берілетін оқушының жауабы дәл және толық, барлық сыныпқа түсінікті болуы қажет. Жауапқп көп оқушы қатысқаны дұрыс болады.
Теорема дәлеледеу кезінде кездесетін бір эвристикалық әңгіменің сұрақтарының сүлбесін келтірейік:
Теорема: ā және b векторларын қосу орын ауыстырымды болады.
Теоремада не берілген? Нені дәлелдеу керек? Ең әуелі бұл теоремада а=OA, b=OB және O, A, B нүктелері бір түзудің бойында жатпайтын жағдай үшін дәлелдейміз.
Бұл теореманың қойылысы догматикалық болмай, сандарды қосудың орын ауыстырымдылық заңының аналогиясы ретінде алынуы керек. Дәлелденгенше әлі ақиқаты анықталмағанды проблема, болжам деп атаған жөн.
- Сандарды қосудың орын ауыстырымдылық заңының дұрыстығын қалай біліп едік?
- Сол әдісті осы жерге қолдануға бола ма?
- Мұны қалай жасауға болады?
- Векторларды қосудың қандай тәсілін білеміз?
- Үшбұрыш ережесі формула түрінде қалай жазылады?
- а+b-ны табуға үшбұрыш ережесін қолдану үшінOB-ны қай нүктеден бастап жүргізу керек? Оны санлындар.
- Алынған векторлар қосындысын қалай табады? Орындаңдар.
- Нәтижені көрсетіңдер.
- Суретке қарасақ векторларды қосудың жаңа ережесі параллелограмм ережесін алыппыз.
- Теорема қандай жағдай үшін дәлелденді? Тағы қандай жағдайлар болуы мүмкін?
Міне, осындай мұғалім сұрақтарын қадағалай отырып оқушылар мәселені шешуге тікелей және саналы түрде қатыстырылады, іздеу, тақылау әрекеттеріне жаттығады, бұрын өткен мәселеге қатысты материалдарды еске түсіріп, бекітеді.
Эвристикалық әдісті көп қолданып жүрген мұғалімдер тәжірибесі, оның оқушылардың оқу жұмысына деген көзқарасын өзгертетінін көрсетеді.
Эвристикаға «дәндеп» алғаш шәкіртке «дап-дайын» жоспармен жұмыс істеу қызық болмай қалады, жалықтырады. Сабақ кезінде немесе үй тапсырмасын орындау мезетінде болсын, мәселені шешу кілтін, есептарді шешудің жаңа жолдарын оқушылар «ашуға» құмарлық пайда болады. Олар эвристикалық әдіс-айлалар қолданатын жұмыстраға ынтаы болады. Ал бұл сайып келгенде, шәкірттердің математикалық талғамын жақсартып, математиканың негіздерін саналы түрде игеруге игі әсер етеді.
Эвристикалық әдісті қолданудағы бір кемшілік - қойылған оқулық проблеманы үйретудемұғалімнің өзі айту (информациялық) әдісіне қарағанда уақытты көп алады. Сондықтан да оқытушының бұл әдісіті сабақ сайын қолдануына мүмкіндігі бола бермейді. Оның үстіне қандай да бір тиімді әдіс болмасын, оны үнемі қолдана беру дұрыс емес, басқа әдістерді алмастырып отыру қажет.
1. 2 Математиканы оқытуды ұйымдастыру
Оқытудың ұйымдастыру формасы дегенді мұғалім мен оқушылардың арнайы ұйымдастырылып, белгіленген тәртіп пен белгілі режимде өтетін жұмысы деп білу керек.
Ұйымдастыру формасының қандайы болса да коллективтік және жеке дара оқытудың түрліше үйлесуімен, оқушылардың сабақ оқуда дербестігінің түрлі дәрежеде болуымен, мұғалім тарапынан берілетін оқуды олардың түрліше тәсілдерімен басшылыққа алуы арқылы сипатталады.
Математика сабағының ерекшелігі және оның құрылымы.
Математикадан оқу жұмысын ұйымдастырудың негізгі түрі сабақ. «Сабақ» ұғымының ерекше белгілері: мақсат, мазмұн, оқыту құралдары мен методтары, қызметін ұйымдастыру.
Сабақтың ерекше белгілерінің ішінде ең басты рольді атқаратын белгі сабақтың мақсаты. Ол білімдік, тәрбиелік және дамытушылық болып үшке бөлінеді.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz