Өнеркәсіптік кәсіпорындағы салық салу

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 39 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

І. Кіріспе бөлім

ІІ. Негізгі бөлім

І Тарау. Салық түрлері, мәні, салық жүйесі туралы түсінік

1. 1 Салық түрлері

1. 2 Салық элементтеріне сипаттама

ІІ Тарау. Өнеркәсіптік кәсіпорындағы салық салу

2. 1 Кәсіпорындағы салық салу жүйесі түсінігі

2. 3 Қазақстан Республикасындағы салық салу жүйесінің типологиясы және тарихи дамуы.

ІІІ. Қорытынды

ІV. Пайдаланылған әдебиеттер

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі. Шаруашылық жүргізудің нарықтық типіне өту елімізде он жылдан астам уақыттан бері жүргізіліп келеді. Ресурстардың тиімді түрде бөлінуін қамтамасыз ету және экономикалық қызметтерді мәжбүрлеусіз реттеу сияқты кейбір жетістіктерімен қатар, нарықтық экономиканың өзіндік кемшіліктері де жоқ емес. Еркін нарықтық экономикадағы бәсекелестік ешкімді кедей немесе ауқатты деп бөлмейтін, бейтарап механизм болып табылатындықтан, оның негізінде бөлінген табыстар қоғам үшін қажетсіз теңсіздіктің туындауына әкеледі. Аталған мәселенің алдын алуда жүзеге асырылып жатқан әлеуметтік шараларға қарамастан халықтың әл - ауқаты, өмір сүру деңгейі турасындағы мәселе әлі де болса көкейтесті экономикалық және әлеуметтік мәселе болып келе жатыр.

Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының егемендігі , оның әлеуметтік бағдарлы нарықтық қатынастарға бағытталған даму жолына көшуі, мемлекет және қоғам мүддесіне қажетті қаражаттардың мемлекет құзырында орталықтандырылуы, сондай-ақ, өтпелі кезеңдегі экономиканы реттеу барысында пайдаланылатын салық саясатының экономика мен әлеуметтік аяларда өзіне тиеселі орын алуының басты себебіне айналып отыр.

Нарықтық экономика жағдайындағы Қазақстан Республикасында қоғамдағы қандай болмасын процесстерге мемлекеттік әкімшілік жүргізу арқылы тікелей ықпал ету мүмкіндігінің тарыла бастағаны бүгін баршаға аян. Бұл орайда халықаралық өркениетті стандарттар мен нарық талаптарына сай келетін, қоғамдық және мемлекеттік мүдделерге қол жеткізуге жол ашатын әлеуметтік - экономикалық жанама ықпал етудің елеулі құралы салық жүйесі.

Экономикалық және әлеуметтік тұрақтылықты қолдау мақсатында мемлекет табыстардың теңсіздігін теңестіру міндетін атқарады. Қоғам көлемінде табыстарды бөлу және қайта бөлу нарықтық экономикасы дамыған елдерде мемлекеттің негізгі атқаратын қызметтерінің бірі болып табылады. Табыстарды бөлу барысындағы мемлекеттің нарықтық процесстерге араласуының тікелей әдістерінің алатын орны ерекше болғанымен, кемшіліктері де бар. Өйткені, мемлекеттің әлеуметтік саясатының тікелей шараларын, олардың маңызды бағыт екеніне қарамастан, тек қана әлеуметтік жәрдемақылар беру арқылы жүзеге асыру мүмкін емес. Мұнда, әлеуметтік инфроқұрылымды ұйымдастыру тәсілдері де маңызды шаралардың бірі болып табылады. Аталған бағыт Еуропа елдерінде жақсы дамыған және қазіргі кезде де ақшалай нысандағы әлеуметтік төлемдермен салыстырғанда оған төмен мән берілмейді. Сондықтан, Қазақстанның да әлеуметтік-экономикалық өміріндегі маңызды да түйінді мәселе әлеуметтік саясатты салық салу арқылы дамытудың жанама шараларын жүзеге асыру болып табылады.

Тақырыптың ғылыми тұрғыда зерттелу дәрежесі. Салық жүйесінің әлеуметтік - экономикалық мәні мен мағынасы А. Смит, Д. Рикардо, Ж. С. Сисмонди, У. Петти, Ф. Кенэ, Дж. Кейнс, А. Лаффер, М. Фридман және өзге де көптеген ойшылдардың еңбектеріне арқау болды. Олар, өз еңбектерінде сол кездегі өздері ұстанып отырған экономикалық концепцияларға сүйене отырып, салықтардың мәні мен мазмұнын, атқаратын қызметтерін ашып көрсеткен болатын.

Салық жүйесінің нарықтық процесстерге деген кері әсерінің деңгейін төмендету мәселесі бойынша оны жетілдіру бағыттары Дж. Бьюкенена, А. Оукен, У. Хеллераның еңбектерінде қарастырылады. Салық жүйесі экономикалық басқару құралы ретінде көптеген жылдар бойы қолданылмай келгені баршаға аян. Сондықтан, кейбір авторлар дамыған капиталистік мемлекеттердің тәжірибесін қарастырумен айналысып келді. Осыған байланысты мынандай ресейлік ғалымдардың мақалалары мен монографияларын атап өту қажет: В. Т. Князев, В. Я. Савченко, В. Т. Пансков, В. М. Пушкарева, Д. Г. Черник, Т. Ф. Юткина, А. И. Худяков және т. б.

Экономикалық дамуға салық салудың тигізетін кері әсерлерін төмендетуге ат салысып және сол бойынша Қазақстандағы салық жүйесін реформалауға үлкен үлес қосқан әдебиеттер мен ғылыми еңбектерді де атап өтуге болады. Аталған зерттеулерге С. Ш. Әуелбаев, У. Б. Баймуратов, А. Б. Зейнелгабдин, С. Ж. Интыкбаева, Ж. О. Ихданов, Г. Карагусова, Н. К. Кучукова, С. Қ. Құлпыбаев, В. Д. Ли, Н. К. Мамыров, В. Д. Мельников, А. А. Нурумов, М. Т. Оспанов, К. С. Сағадиев, Х. Н. Сансызбаева, Р. У. Смагулова, Э. Қ. Ыдырысова және т. б. авторлардың еңбектерін жатқызуға болады. Дегенмен, аталған әдебиеттерде салық жүйесінің мәселелері көбінесе фискалдық сипаты жағынан, оны көтеру және оның жекелеген экономикалық субъектілерге тигізетін әсері туралы жеткілікті түрде қарастырылып, тереңірек зерттелген болса, ал әлеуметтік проблемалардың басым бөлігін тегістей алатын салық жүйесінің әлеуметтік институт ретінде қызмет ететіндігіне аса назар аударылмаған.

Тақырыптың өзектілігі салық салудың елдегі әлеуметтік процесстерге әсер ету деңгейі мен сипаты туралы қозғалған мәселенің аздығына байланысты олардың қоғамдық қатынастардағы алатын орнына негізделген.

Курстық жұмыстың мақсаты және міндеттері. Курстық жұмыстың мақсаты Қазақстан Республикасындағы қазіргі кездегі кәсіпорын рынок жағдайындағы салық төлеушінің ролін анықтау және салық жүйесін әлеуметтік тұрғыдан оңтайландыру жөнінде ұсыныстар жасау болып табылады.

Аталған мақсат келесі міндеттерді шешу арқылы жүзеге асырылады:

салық салудың теориясы мен практикасына талдау, салықтық қатынастардың әлеуметтік процесстердегі атқаратын рөлін зерттеу;
әлеуметтік процесстерге әсер етуі жағынан салық жүйесінің функционалды мүмкіндігін қарастыру;
индустриалды дамыған елдердің салық жүйесінің қоғамдық процесстерге, оның ішінде әлеуметтік салаға қаншалықты ықпал ететіндігін сипаттау;
Қазақстан Республикасындағы салық жүйесінің ерекшеліктерін қарастыру, олардың әлеуметтік міндеттер және экономикалық мақсаттармен сәйкестілік деңгейін межелеу;
салық салудың әлеуметтік салдарларын білдіретін критерийлерді анықтау;
Қазақстандағы салық салудың әлеуметтік сипатына баға беру және оны әлеуметтік тұрғыда жетілдіру барысында ұсыныстар жасау.

Зерттеу объектісі салық жүйесінің қызмет ету процессінде пайда болатын әлеуметтік-экономикалық қатынастар жиынтығы болып табылады.

Зерттеу пәні - қазіргі кездегі Қазақстан Республикасында қызмет ететін салық жүйесінен туындайтын әлеуметтік салдарлар.

Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі қазіргі кездегі салық саясатындағы әлеуметтік- экономикалық ілімнің жетістіктерінен құралды. Нарықтық қатынастарды салықтық реттеуге байланысты жазылған алыс - жақын шет елдердің және отандық ғалымдардың іргелі ғылыми еңбектері пайдаланылды, сонымен бірге, салық жүйесіне қатысты Қазақстан Республикасының заңдары, Мемлекеттік бағдарламалар, Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлықтары мен Халыққа жолдауы, ҚР Қаржы Министрлігінің статистикалық бюллетені және ҚР статистика жөніндегі Агенттігінің ресми мәліметтері қолданылды.

Курстық жұмыстың ғылыми жаңалықтары. Курстық жұмысты жазу барысында ғылыми жаңалық сипаты бар келесі нәтижелер алынды:

салық және салық салу мәнін анықтаудың теориялық жақтарын жан-жақты қарастыру негізінде «салық» және «салық салу» ұғымына авторлық анықтама берілген және қоғамның әлеуметтік даму жағдайы мен салық жүйесінің элементтері арасында объективті байланыстың бар екендігіне теориялық негіздер келтірілген;
салық салудың жағымды және жағымсыз жақтары анықтала отырып, әлеуметтік процесстерге әсер етуіне қарай салық функцияларының жүзеге асырылу механизмі макро - және микродеңгейде қарастырылған;
«салық салудың әлеуметтік салдарлары» ұғымына анықтама беріліп, тікелей және жанама критерийлер арқылы салық салудың әлеуметтік салдарларын бағалау әдістері ұсынылған.
Қазақстандағы қазіргі кезде қызмет ететін салық жүйесінің әлеуметтік салдарларының қаншалықты екені және оның ең түйінді деген әлеуметтік мәселелерге ықпал ету деңгейі жағынан әлсіз жерлері анықталған.
Қазақстанның салық жүйесінен туындайтын әлеуметтік салдарлардың жағымдылығын көтеру бойынша ұсыныстар жасалған.

І Тарау. Салық түрлері, мәні, салық жүйесі туралы түсінік

1. 1 Салық түрлері

Салық дегенiмiз - үкiметпен мiндеттi түрiнде алынатын төлемдердi айтамыз.

Салықтар тiкелей және қосымша түрге бөлiнедi:

Тiкелей салықтарға жатады:

Корпорациялық табыс салығы
Заңды тұлғалардан ұсталатын салық
Әлеуметтiк салығы
Жер салығы
Мүлiк салығы
Көлiк құралдарының салығы

Қосымша салықтарға жатады:

Қосылған құн салығы
Акциздi жанама салығы

Қазақстан Республикасының Салық кодексiне сәйкес жеке және заңды тұлғалардан алынатын салықтармен мемлекеттiк бюджеттi толтырады.

Әрбiр елде үкiметтiң шығындарына және салық салуына көп көңiл аударады. Нарықтық экономикаға ауысқан кезде мемлекеттiк бюджеттiң құрастыруы өте күрделi шарттарда болған, яғни сол уақытта экономикалық өсiмi төмендедi, инфляция жоғары деңгейде болды, елдiң қаржы жағдайы крезистiк әрекетте болды. Нарықтық экономикаға көшкен мемлекеттерде салық алудың үш нұсқасын пайдалануға болады:

Пропорционалды салық-салықтың қосындысы жұмыскерлердiң табысына пропорционалды бөледi
Регресивтi салық-жұмыскерлердiң табысы төмендесе де, салық процентпен жоғарлатып алынады;
Прогрессивтi салық-жұмыскерлердiң табысы көбеюiне қарай салық ставкасы өседi.

Қазақстан Республикасының салықтары екi түрге бөлiнедi:

Жалпы мемлекеттiк салықтар-мемлекеттiк бюджеттi реттейтiн көздерi болады. Олардан түскен ақшалар әр түрлi бюджеттерге аударылады;
Жергiлiктi салықтар және жергiлiктi жинақтаулар бюджетiнiң табысының көздерi болады.

Жалпы мемлекеттiк салықтарға жатады:

-Заңды және физикалық тұлғалардың табысына салынатын салық;

-Қосымша құн салығы, акциздер, бағалы қағаздарға жасалатын операцияға салынатын салық, арнайы салықтар.

Жергiлiктi салықтарға жатады: жер салығы, заңды және физикалық тұлғалардың мүлiгiне салынатын салық, транспорттық салық, физикалық тұлғаларды мемлекеттiк төлемдердi өткiзу үшiн алынатын төлемдер, акционер өткiзу төлемдерi және тағы басқалар жатады.

Салық салудың негiзгi принциптері мен функциялары.

Қазақстан Республикасының Салық жүйесiне сәйкес салық салудың мынадай принциптері бар:

Әдiлеттiк принцпi;
Анықтылық принцпi;
Ыңғайлы принцпi;
Үнемдеу принцпi.

Әдiлеттiк принцпi-барлық тұрғындардан салық алынады және тұрғындардың арасында салық арқылы төленетiн салықтар тепе-тең түрде бөледi.

Анықтылық принцпi-салық төлеушiге алдын-ала сомасы, уақыты ұсынылады.

Ыңғайлы принцпi-салық төлеушiге ыңғайлы уақытта салықтар алынады.

Үнемдеу принцпi-салық алынатын шығындарды азайтуға тырысады.

Салық салынатын агенттерге жатады: пайда, тауардың құны, қосымша құны, физикалық және заңды тұлғалардың құны, мүлiктi беру, сату. Бағалы қағаздардың операциясына салынатын салық. Объективтi тек қана бiр салықты төлейдi. Бекiту әдiсi бойынша салықтар тiкелей және қосымша түрге бөлiнедi.

Тiкелей салықтарға жатады: табысқа, пайдаға, мүлiкке салынатын салық және ресурсты төлем т. б.

Қосымша салыққа жатады: қосымша құн салығы, акциз, кеден салықтары тағы да басқа салықтар кiредi.

Салықтың функциялары:

Фиксалды функция;
Бақылау функция;
Тарату функция;
Ынталандыру функция.

Фиксалды функция-мемлекеттiк бюджеттiң кiрiс жағы салық арқылы құрастырылады. Фиксалды функция арқылы мемлекеттiк қаржы ресурстары құралады.

Бақылау функциясы- әрбiр салық каналдың тиiмдiлiгi бағаланады. Салық жүйесiне өзгерiстер енгiзудi анықтайды.

Тарату функциясы-салық арқылы жинақталған ақша қаражаттарын қайта бөлiп таратуын анықтайды. Әскер, басқару органдары, бiлiм беру, денсаулық сақтау тағы басқа сфераларға бөлiнедi.

Ынталандыру функциясы-жаңадан құрастыруға шағын фирмаларға әр түрлi жеңілдiктердi жасайды: лъгот, преференция тағы басқалар берiледi.

Преференция дегенiмiз-бекiтiлген түрдегi инвестициялық салық кредитiн айтамыз.

Салық салу объектiсiне бөлген кезде мынадай классификация жасауына болады:

Мүлiкке салынатын салық;
Ресурсты төлемдер (жер салығы) ;
Корпорация пайдалануына салынатын салық;
Әсер жасауға салынатын салық;
Басқа салықтар.

Мемлекеттің бюджет жүйесінің аса маңызды құраушы негізі мемлекеттің салықтық құқығының көмегімен мәжбүрлеу арқылы алынатын міндетті төлемдер-салықтар, алымдар, баждар, төлемақылар және т. б., яғни жинақтап айтқанда салықтық түсімдер болып есептелінеді. Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің экономикалық-құқықтық маңызы олардың төленілуіне байланысты туындайтын қаржылық-экономикалық және құқықтық қатынастарда, яғни салық төлеушілердің мемлекетке салықтық төлемнің затын (сомасын) берулері кезінде салық заңдарымен белгіленген салықтық құқықтық қатынасқа қатысушы мемлекет пен салық төлеушілердің арасында туындайтын қатынастарда жарқын көрініс табады.

Салықтар экономикалық және әлеуметтік-саяси қатынастарды өзінің

бойында жинақтаушы күрделі әрі қоғам өмірінің көп аспектілі қаржылық-құқықтық құбылысы болып табылады. Сондықтан ол өзіне тән көптеген айрықша белгілерімен ерекшеленеді.

Осы орайда салық:

- түсім көзі жалпы ұлттық табыстың белгіленген бөлігі болып табылатын төлем;

- міндетті төлем;

- жекелей эквивалентсіз төлем;

- қайтарылмайтын төлем;

- мемлекет кірісін қалыптастыратын төлем;

- ұдайы төлем;

- мәжбүрлі төлем;

- заң жүзінде белгіленген төлем;

- құқыққа сай төлем;

- жүзеге асырылуы кезінде төленетін салық сомасының меншік нысанының әр қашанда мемлекеттік меншік нысанына ауысуымен (өзгертілуімен) көрініс табатын төлем;

- мөлшері алдын ала айқындалған төлем;

- қатаң белгіленген мерзімде жүзеге асырылатын төлем;

- өте тұрақты салықтық міндеттемелер туындататын төлем;

- белгіленіп, бекітілуі кезінде нақты салық төлеушілердің төлем қабілеттілігі есепке алынатын төлем;

- ақшаның төлем құралы ретіндегі функциясын (ақша нысанындағы құнның біржақты козғалысын) көрсететін төлем;

- жүзеге асырылуы заңи жауапкершілік шараларымен қамтамасыз етілетін төлем;

- тек құқықтық нысанда болатын төлем;

- біржақты-өктем тәртіппен мемлекет белгілеген төлем;

- жүзеге асырылуы салық төлеушінің заңи міндеті болып табылатын төлем;

- жекелей-айқындалған сипаттағы төлем;

- материалдык-заттай төлем;

- әрдайым фискальдық нысанда болғандықтан салык әкімшілігін жүргізуге қолайлы әмірлі сипаттағы төлем;

- мемлекет тарапынан заттандырылған объективті экономикалық категория, яғни мемлекеттік қазынаны толықтыру мақсатында тиісті мемлекеттік билік тармағы ұйымдастырып, қүқықтық негіздеген акша қаражаттарының арналы ағымы;

- әлеуметтік бағдарлы нарықтық экономиканың негізінде жасалынатын демократиялық коғамның өнімі;

- табыстарға салынуына байланысты тікелей, ал түтынуға (шығынға) салынуына қарай жанама болып бөлінетін төлем;

- салық төлеушінің экономикалық-қаржылық жай-күйіне қатысты функция;

- реттеуші сипаттағы экономикалық стимул және мемлекеттік бюджеттің материалдық-заттай қаражаттарының көзі;

- қоғамдағы бөлу және кайта бөлу қатынастарын білдіретін экономикалық категория;

- мемлекеттің салықтық қүқығына сай мәжбүрлеп алына отырып, бюджет жүйссінің мызғымас материалдық негізін құрайтын төлем;

- бірыңғай салық жүйесін білдіретін мемлекеттік деңгейдегі және жергілікті салық салу жүйелеріне байланысты мемлекеттік және жергілікті болып көрініс табатын төлем болып саналады.

Сонымен салық мемлекет тарапынан біржақты шығарылған заңдардың негізінде, сол заңдарда айқындалған нақтылы мөлшерде және қатаң белгіленген мерзімдерде, Республикалық немесе жергілікті бюджет кірісін қалыптастыру мақсатында салықтық міндеттемелерін орындауға тиісті заңды және жеке тұлғалардан жүйеленген әрі тұрақты түрде уәкілетті мемлекеттік органдар алатын баламасыз, кайтарымсыз, ақшалай (кейде заттай) міндетті төлем болып табылады.

Салық салу процесінде нақтылы салық төлеуші орындауға тиіс салықтық міндеттемелер салықтық заң актілерінде белгіленген әрбір

салықтың құрамдас бөліктерінің жиынтығы - салык элементтері арқылы айқындалады.

Салық төлеушінің (оған катысты заңи фактілерге сәйкес) салық төлеу жөніндегі мемлекет алдындағы міндетін оның салықтық міндеттемелерінде нақтыландыратын, республикалық немесе жергілікті бюджетке төленетін салықтық төлем сомасына байланысты салықтық міндеттемені және оның орындалуын айқындайтын, сондай-ақ мемлекеттің салық жүйесіндегі әрбір салықтың әлеуметтік-экономикалық және заңи мән-жайының тектік белгілерін, қолданылу тәртібін ашып көрсететін ҚР Салық кодексінде белгіленген әрбір салықтың құрамдас бөліктерінің кешені-салық элементтері болып есептелінеді.

Салық элементтеріне сипаттама

Салық элементтері салықтық міндеттемелердің элементтерінде толық әрі сапалы көрініс тапқан жағдайда салық жүйесінің фискальдық және реттеуші қабілеті күшейе түседі.

Салық элементтеріне:

1) салық субъектісі;

2) салық объектісі;

3) салық базасы;

4) салық базасын есепке алу тәртібі;

5) салық ставкасы;

6) салық салу бірлігі;

7) салық заты;

8) салықтық кезең;

9) салықты есептеу тәртібі;

10) салықты төлеу мерзімі;

11) салықтық төлеу тәсілі мен тәртібі;

12) есеп беру кезеңі;

13) салық жеңілдіктері мен преференциялары;

14) салықтық қүқық бұзушылық үшін жауапкершілік жатады.

Салықтар-өте көп қырлы, мемлекеттің даму кезендері өзгерген сайын нақтыландырылатын, ұдайы жүзеге асырылатын міндетті ақшалай төлем болып табылады. Салықтардың функциялары экономикалық табиғаты мен заңи мән-жайына қарай мемлекет кірісін бөлу және қайта бөлу құралы сипатында мемлекеттің салықтық қызметінің негізгі бағыттарында пайдаланылатын салықтардың тек өзіне тән экономикалық-құқықтық қасиеттері ретінде көрініс табады.

Экономиканың қазіргі даму мүмкіндіктерін есепке ала отырып мемлекеттік қажеттіліктерге сай айқындалған салықтардың функциялары мемлекет белгілеген бағыт бойынша іске асырылады.

Экономикалық категория ретінде салықтың функцияларына:

1) фискальдық функцияны;

2) бөлуші функцияны;

3) реттеуші функцияны;

4) бақылаушы функцияны;

5) жеңілдік беруші функцияны жатқызуға болады.

Салықтарды топтастыру олардың айырмашылықтары мен

ұқсастықтарын белгілеуге септігін тигізеді, саны жағынан шамалы топтарға бөлу аркылы олардың ғылыми зерделенілуін және практикада қолданылуын жеңілдетуді көздейді.

Салықтарды топтастырудың кейбір негіздеріне:

1) алыну тәсілдері бойынша;

2) салық салу субъектілері бойынша;

3) салық салу объектілері бойынша;

4) кірісіне салықтық түсімдер (төлемдер) есептелінетін бюджет деңгейі

бойынша;

5) салықты енгізудің мақсат-бағдары бойынша;

6) салықтық түсімдерге деген салықтық күқықтарын пайдалану ауқымы бойынша;

7) салықтық төлемдерді төлеу көздері бойынша сияқты принциптер жатады.

Мәселен, салық салу субъектілері бойынша: заңды тұлғалардан

алынатын салықтар; жеке тұлғалардан алынатын салықтар; салықтық

түсімдерге деген салықтык құқықтарын пайдалану деңгейі бойынша:

өздеріне тұрақты берілген (бекітілген) салықтар; бөліктерге (сомаларға, проценттерге) бөлу арқылы белгіленетін (берілетін) реттеуші салықтар болып бөлінеді.

Салықтардың мән-жайларына байланысты: тікелей және жанама

салықтар; тұрақты бекітілген және реттеуші салықтар; мемлекеттік деңгейдегі және жергілікті аумақтардағы салықтар; жалпы және мақсатты салықтар; ұдайы алынатын және бір жолғы салықтар сияқты түрлері болады.

Қазақстан аумағында алынатын салықтардың түрлеріне

1) корпорациялық табыс салығы;

2) жекелей табыс салығы;

3) қосылған құн салығы;

4) акциздер;

4-1) экспортталатын шикі мұнайға, газ конденсатына рента салығы;

5) жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнаулы төлемдері;

6) әлеуметтік салық;

7) жер салығы;

8) көлік құралдары салығы;

9) мүлік салығы жатады.

Салықтарға тән барлык функциялар мемлекеттік бюджеттің ақшалай қаражаттарын негізінен корпоративтік шаруашылық аясы субъектілерінің табыстары есебінен қалыптастыруға нысаналанған тұрақты байланыстың мемлекет пен салық төлеушілер арасында туындауы және дамуы барысында жүзеге асырылады. Өндіріс пен салық салу және мемлекеттік бюджет кірістерін калыптастыру арасындағы тәуелділік ұтымды салық жүйесін құрудың және тиімді салықтық заң актілерін кабылдаудың теориялық және практикалық негізін құрайды.

Салық салу процесі әдетте, салықтың саны мен сапасы негізделген нақтылы ақшалай ресурстар аяғының, оның әлеуметтік-экономикалық мағынасы мен бағытын салық жүйесіндегі фискальдық және реттеуші функцияларды қамтамасыз етуге бағдарлайды.

Мемлекеттік-өктем билік жүргізу аясы мен корпоративтік және жеке меншік аялары субъектілерінің арасындағы салықтық төлемдер ағыны корпоративтік және жеке меншік ақша қаражаттарына байланысты меншік нысанының ауысуымен, сондай-ақ меншік құқығының алмасуымен ерекшеленеді.

Салық салу заң жүзінде айқындалып, белгіленген салықтарды тиісті аялар бойынша есептеу және нақтылы салықтық төлемдер сомасын республикалық немесе жергілікті бюджеттерге алу процесін білдіреді.

Салықтар қоғамдағы экономикалық қатынастардың аса қажетті звеносы, бюджет-қаржы жүйесінің маңызды кұраушысын әлеуметтік-саяси қатынастардың басты элементі, мемлекеттік кірістің негізгі нысаны, жалпы мемлекеттік қаржылардың элементі, қоғамдық өндіріске мемлекет тарапынан экономикалық ықпал ету үшін пайдаланылатын механизм, мемлекеттік бюджет кірісін қамтамасыз ететін тетік, экономиканы реттеу және ынталандыру құралы, дербес экономикалық категория, мемлекеттік бюджет кірісі мен корпоративтік және жеке меншік шаруашылық аялардағы қаржылық қатынастарға тікелей қатысы бар объективті-субъективті қаржылық-экономикалық және құқықтық қоғамдық құбылыс болып табылады. Әлеуметтік-экономикалық процестерді мемлекеттік реттеу барысында қаржы-бюджет механизмі мен оның құрамдас бөлігі -салықтар пайдаланылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.