Философияның қалыптасуы



Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Тақырыбы: Постмодернизм

\Жоспары:
I.Кіріспе
Постмодернизге қысқаша мәлімдеме.
II.Негізгі бөлім
Философияның қалыптаса бастауы.
III.Қорытынды
Пайдаланылған әдебиетер

Постмодернизм (ағылш. postmodernism) -- әуелде сәулет өнері саласында қолданылған атау болып, хатжүзіндік тіке мағынасы -- "модерннен кейінгі", яғни "осы заманнан кейінгі", "соңғы", "жаңа заман" дегенді білдіреді. Бұл сөздің қазақшабаламасы тұрақтанбаған, кейбіреулер оны "соңғы осы заманшылдық" деп те атап жүр.
Сәулетте бұл ағым модернизмнен де көркем дегенді білдіреді. Ол көптүрлі өзге ағымдардың ерекшелігін өз бойына сіңірген, бір бойына барлық ерекшелікті қамтыған бес аспап ағым есептеледі. Кейіннен бұл ағым модернизімге қарсылық ретінде сурет, музыка, философия салаларында да қолданыла бастады және әсіресе философияда ықпалды "Постмодернизм" ағымы қалыптасты.
Постмодернизм түптеп келгенде модернизмге қарсылықтан туындаған. Ол Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Батыс Еуропалық ұлы қиялдың быт-шыт болуы себепті өз бойында тұрақтылық, заңдылық, ереже атаулыдан арылған жаңа ағымның пайда болуына түрткі болды.
Негізгі мазмұны
Постмодернизм ағымына бірлікке келген біртұтас анықтама беру қиын. Тек бұл ағымнан кез келген қалыптасып қатып қалған түрлі өмір пішіндеріне қарсы тұрудай ортақ ерекшелік байқалады. Бұл ағымның жалғасу уақыты жөнінде де біркелкі пікір жоқ. Негізінен, 1970-1990 жылдар аралығы олардың дәурендеген мезгілі есептеледі. Кезекте, архитектура, әдеби сын, психоанализ, заңгерлік, педагогика, әлеуметтану, антропология, саясаттануқатарлы салалар өздерінің постмодернизмдік күйі туралы біршама жүйелі тұжырымдар жасады. Безендіру мен құрылымға қарата сыни көзғараспен қарау және қатып-семушілік пен табынушылыққа мазақтау мәмілесін ұстанатын олар арнаулы әдіспен белгілі бір идея мен жүйеге тастай бекінуге түбегейлі қарсылық көрсетеді. Бұл мағынада оны "Измсіздік" деп те атауға болады.
Олар көп түрлі өнердің тоғысуынан қалыптасқан ағым ретінде ең алғаш философияда және архитектурада көрініс тапты. Әсіресе 60 жылдардың архитекторлары адами мағынасы солғын халықаралық үлгі (International Style) атаулыға қарсы шығып, жүректілікпен жаңалық жасап, мағынасы ерекше, мазмұны көп өлшемді постмодеризмдік құрылыс жобасын сынақ етті.
Ал, философия саласында адами күйдің жаттанды үлгісінен босап, бәріне құрылымдық тұрғыда еркін қарайтын постмодернизмдік философиялық бейнелеу мәтінін сынақ етті. Олардың ең басты өкілдері Францияда өркендеген структурализм (құрылымшылдық) болды. Бүтіндікті бөлшектеп, қабықты сыдырып, жүйені ыдыратып, өзгешелікке, айқындыққа, бірегейлікке ие жаңа бүтіндік, жаңа жүйе сынақ етілді.

Модернизмді қабылдау дүниежүзілік ІІ соғыстан кейінгі қоғамдық тағдырға айналды. Адамзат өз қайсарлығымен мәдениетті қайта жалғап, индустрия (өнеркәсіп) төңкерісінен кейінгі ең үлкен қоғамдық өркендеуді бастан кешірсе де бәрібір қырғи қабақ соғысының саяси дағдарысқа толы абыржулы көңіл күйі адамзаттың жанын жаралады. Ал, постмодернизм мәдениеті заманның негізгі беталысына, сол беталыстарды туғызған негізгі ағымдарға қарсы тұрып, бір түрлі идеологияға тастай бекінген жалаң рационализмге төзбеді, дүниені Гегельдік жүйе бойынша қайшылықты екі бастамаға бөліп, қарама-қайшылық санасымен (біз және біздің жауларымыз) өмір сүруді құп көрмеді. Олар Советтік Марксизмге ғана емес, функционализм мен прагматизмге негізделген американдық мәдени тұрмыс үлгісіне де келіспеді.
Олар модернизмнің (замнауилық) алдындағы көне қоғамдық өмір тәсілдеріне қарата адамзаттық сағынышты көңіл күйді бейнеледі. Архитектурлар қала мәдениеті мен ауыл мәдениеті тұрмысын санасында салмақтап көріп, қазіргі индустриалды қоғам мен капитализм режимінің адамзатқа әкелген жақсы және нашар ықпалы туралы қайта ойлауға кірісті. Әрине, қазіргі заманауи тұрмыс дағдысының шеңберінен шыға алмайтынымыз анық, өткен заманның аталмыш алтын ғасырларына қайта алмайтынымыз белгілі. Ал, жаһандану көптеген жамандықтар туғызғанымен, бәрібір заманауи мәдениеттің алғабасар, ыңғайлы, мәнді тұстарын көнеге сағынышпен түгел теріске шығару мүмкін емес. Ойшылдар мен өнер иелері өз тараптарынан қазіргі заман мәдениетіне деген құштарлықтың сырын ашып Қазіргі адамзаттың көңіл ауанына жінтікті талдау жасап, құштарлықтың сырын анықтау әдісін ашқан және соны өзінше сынақ еткен -деконструкция ағымы болды. Дегенмен, деконструкция ағымының әрқандай пішінге тіл арқылы өтіп, идеялық тұрғыда деконструция жасауы ойдың тұрақсыздығына, білімнің баянсыздығына, әрқандай идеяны жүйелеу мен біркелкілеудің мүмкінсіздігіне апаратыны белгілі. Бірақ бұл парасатқа қарсылық емес, білімді күйрету үшін де емес, тіпті нигилизм секілді құндылықты жоққа шығару да емес, әңгіме түпнұсқаны табу үшін. Өйткені Жак Деррида идея мен білімнің өзіне қарсы шыққан жоқ, ол оның қалыбына, жүйесінің тар шанағына қарсы шықты. Әсіресе ұйымдасқан саяси күшке (идеологияға) айналып адамзатқа қарсы қылмыс жасаған идеяны "жәркемдеу" негізгі ұстаным болды. Ол біздің классикалық деген идеяларымыздың өзекті мағынасына фундаментализмдiк синтез жасап, мағынаның сыртқа кеңеюіне мүмкіндік ашты.
Сондай-ақ, деконструкциядағы құрылымсыздандыру, құрылымды сөгу дегеніміз герменевтиканың (болмысты тіл арқылы тану) тағы бір өзгерген түрі деуге болады. Тілді қолдану философиялық сөйлеудің міндетті тәсілі болған соң деконструкция мазмұны мен пішіні қабаттасқан тілді сөз мәтіні айтпақшы болған негізгі ойға ие болу үшін әсіре жіңішкелікпен құрылымдық бөлшектейді. Негізінен постмодернизм ағымы дәріптейтін сөз мәтінін оқу амалын Жак Деррида тапқырлаған жеке тапқырлық емес. 1970 жылдары деконструция ағымы АҚШ-қа тарақалған соң, Йель университетінің бірнеше ғалымы, Арасында Harold Bloom бар, еврейхалқының сырлы кітабы Каббаланы зерттеуде арнайы бір мәтінді оқып түсіну амалы ретінде қолданылған. Әрине, постмодернизм бағытында деконструкция ағымы біршама күрделі бөлігі есептеледі. Деконструкция ілімінің қайнарында феноменология, Мартин Хайдеггер және шығыс философиясы жатыр. Әсіресе Хайдеггердің кейінгі философиялық ізденісінде көне қытай ойшылы Лао-цзы мен Чжуан-цзының ықпалы байқалады. Шығыстың сырлы ілімдеріне жеттіктер үшін деконструкция құпиясын ашу соншылық қиын болмайды.
Философияның қалыптасуы
Негізінен, постмодернизм философиясы логикалық ұғымдар мен құрылымдық пайымдауларға сене ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Философия пәні: ұғымы мен мазмұны
Философия-дүниетанымның тарихи типі ретінде
Адамның дүниеге танымдық қатынасы
Дүниеге көзқарас түрлері
Философияның даму тарихы
Қазақ философиясының пайда болу туралы ойшылдардың көзқарастары
Қазақ философиясы қалыптасуы
Қазақы дүниетанымның алғышарттары
Философияның негізгі сұрақтары мен негізгі бағыттары. Негізгі философиялық доктриналар
Философия пәнінен оқу-әдістемелік кешені
Пәндер