Поль Анри Гольбах философиясы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Поль Анри Гольбах философиясы.

Жоспар:
I. Кіріспе
1. Поль Анри Гольбах биографиясы
II. Негізгі бөлім
1. Табиғат жүйесі трактаты
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Поль Анри Гольбах (1723- 1789)- француз философы. Француз материалистерінің ілімін жүйелеуші. Материя дүниенің себебі, мәңгі қозғалыста. Дүниеде кездейсоқтық жоқ, барлығыда қажеттіліктен туындайды. Дінді сынағандығы үшін оның Табиғат жүйесі атаулы еңбегін отқа жағып жіберген. Ұлты неміс болғанымен, бүкіл өмірін Францияда өткізген ол- француз энциклопедиясының белсенді өкілі. Ол "адам табиғаты жағынан не кең пейілді, не іші тар болып тумайды, оны солай ететін объективтік дүние" дейді. Сондықтан сол замандағы феодалдық қатынастарды сынға алады. Дүниені материалистік тұрғыдан түсіндірді. "Табиғаттан тыс рухани күш бар деп сену-қиял" деп қорытты. Сондықтан Гольбах теология мен идеализмге қарсы шықты. "Материя мен қозғалыс мәңгі. Материяның өмір сүруі -факт, қозғалыстың өмір сүруі де дәл осындай факт" Бірақ ол механикалық детерменизмді жақтады. "Дүние біртекті дамиды" деді. Кездейсоқтықты Гольбах мойындамады. Мәселен, "Фанатиктің өтіндегі удың шектен тыс көбеюі, монархтың асқазанының бұзылуы, басқыншының жүрегіндегі қанның тасуы, кейбір әйелдердің тәкәппарлығы - соғыс ашуға, миллиондаған адамдарды қырғынға айдап, қамалдарды қиратып, қалаларды күл талқан етіп, халықтарды қайыршылық пен қайғыға душар етугк, аштық пен жұқпалы ауруларды туғызып, ұзақ ғасырлар бойы түңілу мен жоқшылық көруге себепкер бола алады" деді. "Шындықты тану дегеніміз - табиғатты материалистік тұрғыдан түсіну" дейді. Ал, "саналылық дегеніміз идея мен заттар бірлігі" дейді. "Ойлау сезімнен туады" деген пікір айтты. Діннің пайда болу себептерін айтып Гольбах "оның себебі-надандық" деді. "Надандық, үрей, ауыр тұрмыс адамдарды Құдай туралы ойлауға мәжбүр етті"- деп жазды ол. "Қалта Құдайшылық" деген кітабында Гольбах дін туралы өте өткір сын мен уытты пікірлер айтып, еркін ойдың үлгісін көрсетті. Оның еңбектерінен атеистік көзқарастарды байқауға болады.

Материалистік философияны жүйелеп көрсеткен Поль Анри Гольбах (1723 - 1789) болды.
Оның ең ірі трактат Табиғат жүйесі (1770). Оның негізгі идеясы - материя біздің сезім түйсіктерімізге әлдеқандай жолмен әсер ететін нәрселердің бәрі. Ол өзгермейтін және бөлінбейтін атомдардан тұрады, олардың негізгі қасиеттері - ұзындық салмақ, пішін, бітеулік. Қозғалыс ол да материяның атрибуты, оны денелердің кеңістікте жай ғана орын ауыстыруы ретінде қарады. Адам - табиғат заңдарына бағынатын оның бөлігі. Детерменизмді қорғап, сонымен бірге себептілікті механистік тұрғыдан қарастырды. Ол кездейсоқтықты жоққа шығарды. Гольбах таным мәселесінде сенсуализмді ұстанды, агноститсизмге қарсы болды. Саясаттак - конституциялық манархияның, ал бірқатар жағдайда - білімдер абсолютизмнің жақтаушысы болды. Қоғамдық көзқарастарда идеялис Пікір - дүниені билеп-төстейді деді. Ол заң шығарушылардың қызметі тарихта шешуші роль атқарады деп ойлады. Адамдардың азаттық алу жолы оқу-ағартуда деп білді.
Гольбахтың айтарлықтай жетістігі - оның қозғалысты материалдың тәндік атрибуты деп тануы. Дегенмен, метафизикалық және механикалық материалист бола отырып, қозғалысты кеңістіктегі қарапайым қозғалыс деп түсінеді. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.