ЖШС TOYES CATERING кәсіпорынының қызметімен танысу

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

«Қаржы және есеп» кафедрасы

Қорғауға жіберілді

2017 ж. ___ Р. Б. Сартова

(қолы)

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Қоғамдық тамақтану кәсіпорындарында қызметтің өзіндік құнын калькуляциялау және шығындардың есебі

5В050800 - «Есеп және аудит» мамандығы бойынша

Орындаған

А. Г. Гинаетуллина

Орындаған:

: (қолы)

А. Г. Гинаетуллина:

Орындаған: Тобы ҚЕжА-201(2ж)

А. Г. Гинаетуллина:

Орындаған:

А. Г. Гинаетуллина:

Орындаған: Ғылыми жетекшісі

А. Г. Гинаетуллина:

Орындаған: Аға оқытушы

А. Г. Гинаетуллина: Г. К. Бейсембаева

Орындаған:

: (қолы)

А. Г. Гинаетуллина:

Орындаған:

А. Г. Гинаетуллина:

Орындаған: Нормабақылаушы

А. Г. Гинаетуллина: М. М. Мухамедова

Орындаған:

: (қолы)

А. Г. Гинаетуллина:

Павлодар

2017
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Гинаетуллина А. Г.

Қоғамдық тамақтану кәсіпорындарында қызметтің өзіндік құнын калькуляциялау және шығындардың есебі

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В050800 - «Есеп және аудит» мамандығы

Павлодар

2017

Мазмұны

Кіріспе

: 1

Кіріспе: Қоғамдық тамақтану өндірістерінде шығындарды есепке алудың теориялық аспектілері және көрсетілетін қызметтердің өзін-өзі бағалауын есепке алу

3: 5

: 1. 1

Кіріспе: Қызметтерді көрсетуге арналған шығындардың маңызы және олардың қоғамдық тамақтанудағы жіктелуі

3: 5

: 1. 2

Кіріспе: Қоғамдық тамақтану кәсіпорнында шығындарды есептеу және қызметтердің өзіндік құнын калькуляциялау есепке алуының рөлі

3: 11

: 2

Кіріспе: ЖШС «TOYES CATERING» мысалында өндірістік шығындарды есепке алу және қызметтердің өзіндік құнын калькуляциялау

3: 19

: 2. 1

Кіріспе: Кәсіпорынның сипаттамасы және шығындарының есеп саясатында көрсетілуі

3: 19

: 2. 2

Кіріспе: Қызметтердің өзіндік құнын есептеу әдісі

3: 27

: 2. 3

Кіріспе: Көрсетілген қызметтерге жұмсалатын шығындарды есепке алуды ұйымдастыру

3: 32

: 3

Кіріспе: ЖШС «TOYES CATERING» шығындарының ішкі бақылауының жүйесі

3: 40

: 3. 1

Кіріспе: Көрсетілген қызметтерге жұмсалатын ішкі бақылау жүйесінің міндеттері мен мақсаты

3: 40

: 3. 2

Кіріспе: Бақылауды өткізу процедуралары мен жүргізу реті

3: 44

Кіріспе: Қорытынды

3: 51

Кіріспе: Пайдаланған әдебиеттер тізімі

3: 53

Кіріспе: А қосымшасы ЖШС «TOYES CATERING» қаржылық есептемесі

3: 55

Кіріспе: Ә қосымшасы Графикалық бөлім

3: 58

Кіріспе:

Кіріспе

Қоғамдық тамақтану саласында қызмет көрсету сапасы, бәсекеге қабілеттілігі, және кәсіпорындағы шығынның есебі мен қызметтің өзіндік құнын калькуляциялау маңызды рөл атқарады.

Кәсіпорында шығындардың белгіленген номенклатурасы бойынша, өнімдер, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің түрлеріне сәйкес калькуляция құрастырылған. Зерттелетін тақырыптың контекстіндегі өзіндік құнның калькуляциясы бұл - өндірілген қызметтердің өзіндік құнын есептеуде деректер бойынша өндірістік шығындарды есепке алу. Бұл іс жүзінде жасаған барлық шығындарды есепке алғаннан кейін ғана айдың соңында есеп есептелінеді.

Қызметтің өзіндік құны - бұл қызмет көрсетуге және іске асыруға кеткен ақшалай нысандар шығыны. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында көрсетілетін қызметтердің өзіндік құны шығындардан қалыптасады.

Калкуляциялау процесінде көрсетілген қызмет пен кіріс шамалас шығындар есептелінеді. Есептеудің түпкі нәтижесі есептеудiң құрастыруында болады.

Калькуляциялаудың алғышарты болып калькуляциялаудың алдында болған өндірістік шығындар есебі (өндірістік есеп) болып табылады. Өндірістік есеп жүйесінде белгілі бір түрде дайындалған ақпарат негізінде ғана өндірістік басқарудағы қажетті болып табылатын өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау жүзеге асырылуы мүмкін.

Дипломдық жұмыстың нысаны «TOYES CATERING» ЖШС-нің мысалында кәсіпорынның қызметтінің өзіндік құнын калькуляциялау және шығындардың есебін зерттеу болып табылады.

Зерттеу нысаны ЖШС «TOYES CATERING» кәсіпорынында қызмет көрсету шығындарын есепке алу және бақылау әдістемесі мен технологиясы.

Дипломдық жұмыстың мақсаты - қызметтер үшін шығындарды есепке алу және өзіндік құнынын есептеу мәселелерін зерттеу, сондай-ақ кемшіліктерді есепке алу мен бақылауды жетілдіру шешу үшін ұсыныстарды әзірлеу болып табылады.

Дипломдық жұмыстқа қойылған мақсатқа сәйкес келесі міндеттер болып келеді:

- қоғамдық тамақтанудағы калькуляция және бухгалтерлік есеп үшін көрсетілген қызметтер шығындарының мәні және олардың мәнін ашу;

- қоғамдық тамақтандыру кәсіпорнында шығындарды есепке алуда халықаралық тәжірибені зерделеу;

- ЖШС «TOYES CATERING» кәсіпорынының қызметімен танысу;

- қоғамдық тамақтанудағы өзіндік құнның калькуляциясы мен бухгалтерлік есеп шығындарының ұйымдастыруын зерттеу;

- шығындардың ішкі бақылау жүйесін зерттеу;

- көрсетілетін қызметтердің құнын жақсарту үшін ұсыныстар әзірлеу.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы - тағамдарды калькуляциялаудың теориялық аспектілері бойынша дайындаған сызбалар, оларды жүзеге асыруды есепке алу және бақылау, сондай-ақ кестелер әдістемесі бойынша өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау болып табылады.

Теориялық бөлімін жазуда Қазақстанның экономистері мен басқа да елдердің жұмыстары пайдаланылды, практикалық бөлімі ЖШС «TOYES CATERING» шаруашылық жүргізу субъектінің деректі материалдарының негізінде жасалды.

1 Қоғамдық тамақтану өндірістерінде шығындарды есепке алудың теориялық аспектілері және көрсетілетін қызметтердің өзін-өзі бағалауын есепке алу

1. 1 Қызметтерді көрсетуге арналған шығындардың маңызы және олардың қоғамдық тамақтанудағы жіктелуі

Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындары бұл сатып алушыларға немесе ұйымдарға әрі қарай сату үшін өз өнімдерін өңдіру (тамақтар дайындау) .

Қоғамдық тамақтану кәсіпорыны бұл - өз өнімдерін (пісіру) өндіріп кейін сатып алушыларға әрі қарай сатуға (клиенттерге) арналған кәсіпорын. Осы дипломдық жұмыстың тақырыбын ашуда әділдік үшін қоғамдық тамақтану саласындағы қызмет пен дайын өнімнің тиімділігін анықтау қажет.

«Өз өнімдері қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындары өндіріс цехтары немесе ас үйлерде шикізатты жылы немесе суық өңдеу жолымен өңделген дайын өнімдер және жартылай фабрикаттар» [4, 168 б. ] .

Қоғамдық тамақтандыру қызметтері әртүрлі типтегі кәсіпорындармен атқарылуы мүмкін (ресторан, бар, асхана, дәмхана, т. б. ) . Өз кезегінде үш классқа бөлінеді: люкс, жоғары, бірінші. Кәсіпорындардың типі мен класы кәсіпорындардың басшысымен немесе иесімен анықталады. Қоғамдық тамақтандырудың ерекшелігі өндіріс және сату процесстерінің тығыз байланысы болып табылады. Сондықтан бұл салада дайын өнімді көрсетілген қызметтен айыру қиын. Қоғамдық тамақтанудағы өзара қарым-қатынасы арқылы қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарындағы және оның клиентке қызмет көрсетудегі мәнін қарастырайық. Мысалы, 1. 1-суретте ЖШС «TOYES CATERING» кофеханасы.

Осылайша қоғамдық тамақтану кәсіпорнында тапсырыс берген дайын тамақты апарып беру ғана емес, сондай-ақ сервистік қызметке: тапсырысты апару және даяшы үстел басында қызмет көрсету, тапсырыс жасалған тағамды тұтынып болғасын үстел үстін жинастыру, ыдыс-аяқ жуу кіреді.

Қызметті ұсыну белгілі бір шығыстармен немесе шығындармен байланысты. Негізгі қызмет барысында еңбек объектілерінің құралдарын пайдалана отырып еңбек жұмсалады. Шығындардың табиғаты кәсіпорында әртүрлі болып табылады. Көрсетілген қызметтерге шығыстарды да жатқызуға болады.

Шығындар - өнімді өндірумен, жұмысты атқарумен, қызметті көрсетумен байланысты шығындар, негізгі және негізгі емес қызметтен шеккен зияндар мен төтенше жағдайдан туындаған қаражат. Шығындардың астарында шаруашылық қызмет барысында қолданған материалдық, еңбектік, қаржылық және басқа ресурстар жатады.

Қаржылық есепте шығын термині белгілі бір мақсатқа жету жолында жұмсалған барлық ресурстардың ақшалай өлшемін көрсетеді. Бухгалтерлік есепте шығын термині түрлі жағдайлар қатарында қолданылады. Әртүрлі сұрақтарды шешу барысында шығынның бір неше түрі ескеріліп отырылады.

Ақшалай қаражат

Тапсырысты орындау және қызмет көрсету

1. 1-сурет - ЖШС «TOYES CATERING» кофеханасындағы клиенттерге қызмет көрсету процессі

Кейбір шығындар қорларды бағалау үшін және табысты айқындау үшін, ал басқалары - жоспарлау, бюджеттеу және бақылау үшін ескеріледі. Үшіншілері қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді перспективада шешім қабылдау үшін қажет.

Шығыстар - бұл азайту немесе басқа активтерді жұмсау, не пайда берешектерді немесе екеуінің үйлесуі, салдарынан жеткізу немесе тауар өндіру, қызмет көрсету немесе басқа да түрлерін жүзеге асыру.

Басқа сөзбен айтқанда шығыстар бұл - тауарларды өндіру және қызмет көрсету барысындағы шығындар.

Бухгалтерлік есете операциялық немесе басқа да кірістер мен нысан (ақшалай, айырбастау, есепке жатқызу) түсуден басқа ҚЕХС-қа сәйкес шығыстарда жатады.

Шығыстар қаражаттың нақты төлеу уақытына немесе басқа да есеп нысандарына қарамастан орын алған уақытында есепті кезеңде танылады. жатады.

Ұйымның бухгалтерлік есебінде нақты шығысты тануға болады, егер бір мезгілде мынадай шарттар орындалса:

- шығыс нақты шартпен, талап заңнамалық және нормативтік актілермен іскерлік айналым дағдыларына сәйкес жүргізіледі;

- шығыстар сомасы анықталуы мүмкін;

- нақты операция нәтижесінде ұйымның экономикалық пайдасы азаятынына сенімділік болса ғана мүмкін. Ұйым активті аударған болса немесе активті тасымалдау қатынасында сенімсіздік байқалса мұндай сенім тудырады. Егерде алда қойылған шарттардың біреуі болсын орандалмаса, бухгалтерлік есепте дебиторлық берешек шығады.

Мұндай шығындардың иесі болып (жұмыстар, қызметтер) ұйымның сатуға арналған өнімдері болады.

Шығындарды есепке алу объектісі - өзіндік құнынын басқару мақсаттары үшін өндірістік шығындар топтамасына сәйкес жүргізіледі [6, 109 б. ] .

Қоғамдық тамақтанудағы шығынды есепке алу объектісі клиенттің тапсырысы болып табылады. Барлық шығындар кәсіпорынның қызмет көрсету үшін айқын ақшалай нысанда құрайтын өзіндік құн көрсетілген. Өзіндік құны - өндірістік ресурстарды тиімді пайдалану негізгі көрсеткіші. Шаруашылық қызметті жүзеге асыру кезінде кәсіпорын тірі еңбекті пайдаланады.

Қызметтердің құнының ресурстарын қамтамасыз етуде шығыс материалдарының құны, шикізат, отын, негізгі құралдар, энергетика, амортизация, еңбек және басқа да шығындар жатады.

Өндіріс шығындарын есепке алу әдістері мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау - жиынтық құжаттарды қабылдауы мен өндірісте анықталған шығындар бойынша өнімнің өзіндік құнын анықтайды. Шығындарды есепке алу әдісі мен калькуляциялау кәсіпорынның қалауынша таңдалады, оған кейбір факторлардың әсеріне: бұйым саласы, технологияны қолдану, өнім ассортименті және т. б. жатады. Өзіндік құнының бір бөлігі болып табылады, себебі басқа да кірістер мен шығыстар жабатын, кейбір шығындар мен шығыстар есебін қамтиды.

Өнімнің өзіндік құны - еңбек ақыны аудару және өнім өндіру арқылы өткізу қызметіне ақы төлеу, өндіріс қорларын пайдаланудағы ақшалай түрдегі барлық шығындар жиынтығы. Ол материалдық шығындарды, амортизацияны, негізгі және қосалқы персоналдың жалақысын, өндіру және өндіріс түрінің және көлемінің сатуын ұйымдастыруға байланысты шығыстарды қамтиды.

Мысалы, өнімнің құнын демалыс қамтамасыз ету арқылы жұмыс күшін қалпына келтіру құнын қамтымайды.

Өндіріс құнын есептеу мақсаттары әр түрлі мақсатта қажет: жұмсалған шығындардың динамикасын бағалау үшін; өнімдерін өндіру және белгілі бір түрлерін табыстылығын анықтау үшін; индрустрияда өзін-өзі қолдау үшін; өндіріс құнын төмендету резервтерін анықтау; сату бағасын анықтау; мемлекет арқылы ұлттық табысты есептеу үшін; жаңа өнімдерді енгізу және ескірген өнімді шығарылымнан алған қажет [7, 34 б. ] .

Дұрыс шығындарды есепке алуды бақылау үшін баға белгілеу, қызметтердің құнына қосылған шығындарға баға қою, өзіндік құнына енгізілетін және оған енгізілмейтін қызметтерді қамтымайды.

Өндірістік шығындар өндірістік және кәсіпкерлік қызметті және кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін сапалы көрсеткіші болып табылады. Өндірістік емес шығындар (немесе жалпы кәсіптік шығыстар) жалпы және әкімшілік, өндірістік, материалдық емес болып бөлінеді. Сауда шығындары өнімдерді сату және жеткізу жүзеге асыруға байланысты.

Яғни өнімдерін өндіруге жұмсалған шығындар ағымдағы болады және өнімдерін өндіруге жұмсалған шығындары ақы төлеу уақытына қарамастан енгізіледі.

Капиталдық салымға байланысты шығындардан жеке ағымдағы шығыстар есепке алынады, мысалы, шығындар, негізгі құралдарды сатып алу құны біртіндеп амортизацияны есептеу түрінде өндірістегі сатылған тауарларға шығындарды енгізу арқылы өтеледі. .

Өнімнің өзіндік құнына қосылмайтын шығыстар (шығындар келтірілген есепті кезеңде) :

- жалпы және әкімшілік шығындар (еңбекақы төлеу, басшылар, мамандар мен зауыт басқару жататын қызметшілер, шығындар, материалдық ресурстарға жұмсалған, жалпы шаруашылық қажеттіліктеріне жұмсалған және т. б. қажеттіліктер. ) ;

- жалпы және әкімшілік шығындар (тауарларды орау шығындары, төлем өңдеу операциялары, жүк тасымалдау, жарнамалар және т. б. ) [5, 245 б. ] .

Мейрамханадағы көрсетілетін қызметтердің мәніне сүйене отырып оларман байланысты шығындар 1. 2-суреттінде көрсетілген.

1. 2-сурет - Қоғамдық тамақтандыруды ұйымдастыру бойынша көрсетілетін шығындардың элементтері

Шығындардың жекелеген түрлерін өндіру құнына жатқызу әдісіне байланысты тікелей және жанама болып бөлінеді.

Қызметтердің нақты түрлерін көрсетуге байланысты шығындар тікелей бастапқы өзіндік құнына қосылуы мүмкін, мұны тікелей (тікелей материалдық шығындар мен еңбек шығындарын) деп аталады.

Қызметтердің бірнеше түрлерін қамтамасыз ету үшін жалпы сипаттайтын шығындар және белгілі бір уақытта қызметке жатқызылуы мүмкін емесін жанама деп аталады.

Мұндай шығындар таңдаған кәсіпорын базасының бөлінуіне байланысты, жанама өнімдер мен қызметтердің әр түрлі түрлер арасында бөлінеді. Жанама шығындарға үстеме шығындарын, техникалық қызмет көрсету жабдықтарын және шығындарын пайдалану және т. б. жатады.

Өнімнің өзіндік құнына енгізілген шығындар, тек өндірістік шығындарды қамтиды, яғни сатуға дейін аяқталмаған дайын тауарлар мен жұмысты өндіруге байланысты [6, 72 б. ] .

Өнімнің (жұмыстар, қызметтер) өзіндік құнын құрайтын шығындар экономикалық мағынасына сәйкес мынадай элементтер бойынша топтастырылады, олар 1. 2-суретте ұсынылған.

Тікелей материалдық шығындарға кіреді:

- негізгі материалдар және шикізат тарапынан сатып алынатын өндірілетін өнімнің бір бөлігі болып табылады немесе өнімді (жұмыс, қызмет көрсету) өндіруде қажетті компоненті болып табылады;

- кәсіпорындағы одан әрі қосымша өңдеуге ұшырайтын, сатып алынатын жартылай фабрикаттар; сатып алынатын энергияның барлық түрлері (электр, жылу, сығылған ауаны, суықты және басқа да түрлерін), кәсіпорындардың технологиялық, энергетикалық, қозғалыс және басқа да өндірістік және шаруашылық мұқтаждарына жұмсалған;

- табиғи кему нормалары шегіндегі келіп түскен материалдық ресурстардың жетіспеушілігінің шығындарды.

Тікелей материалдық шығындардың шамасы белгілі бір тәртіппен, материалдар бірлік бағасы өндіру үшін пайдаланылатын материалдардың мөлшерін көбейту арқылы есептелінуі мүмкін емес.

Материалдық ресурстардың құны «материалдық шығындар» элементі бойынша көрсетіледі, оларды сатып алу бағалары негізге ала отырып үстеме қалыптастырылады.

Тапсырыс тікелей жүзеге асырумен айналысатын қызметкерлердің жалақысы: еңбек шығындары тікелей болуы мүмкін, еңбекке ақы төлеуге арналған барлық шығындар, дереу және құнын тиімді арнайы ретпен жатқызылуын қамтиды. Алайда, өндірістегі көмекші жұмысшыларға және қосалқы персоналдарға да байланысты.

Олардың жалақысы өндірістік шығындардың бір бөлігі болып табылады, сонымен қатар еңбек шығындары белгілі бір тәртіппен тікелей және тиімді жүргізілуі мүмкін емес, олар үстеме (жанама) еңбек шығындары деп аталады [6, 88 б. ] .

Нақты жағдайлардан еңбек ақысына арналған шығыстарды бөлу тікелей және жанама едәуір дәрежеге байланысты. Компания бір өнімді шығарады, онда жалақы өнеркәсіптік қызметкерлерiне ғана емес, сондай-ақ әкімшілік қызметкерлерге тікелей шығындар ретінде жіктелуі мүмкін.

Талқылаулар оқытуға, демалысқа, бос тұрып қалуға, үстеме жұмыс үшін ақы төлеу кезінде, қосымша жалақы сияқты шығыстарға байланысты туындайды. Әдетте, бұл шығындар жанама ретінде жіктеледі.

Аударымдар осы жұмысшылар үшін қосымша төлемдер тікелей еңбек шығыны болып саналады.

Тікелей шығындар еңбекақы төлеуге байланысты шығарылуына мыналар жатады: міндетті бөлінген сомма мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру заңнамасы органдарының белгіленген нормаларға және зейнетақы қорына сәйкес, қызметкерлердің еңбек шығындары туралы қоғамдық денсаулық сақтандыру элементке тауарлардың құны (жұмыстарды, қызметтерді) енгізілген «Еңбек шығындар» (сақтандыру төлемін осы түрлері үшін қоспағанда алымдар) есептелінбейді.

Бөлінген сомма тікелей материалдық шығындар және еңбек шығындарының айнымалысы болып табылады, олардың құны өндіріс көлеміне тікелей пропорционалды өзгереді [6, 89 б. ] .

Үстеме шығындар барлық жанама шығындарды қамтиды. Бұл өндіріс шығындарымен байланысты болып табылады, бірақ ол дайын өнімді нақты түрлерін асыруға дереу және тиімді, тікелей болуы мүмкін емес. Үстеме шығындар таңдалған деректер базасында пропорционалды өнім арқылы бөлінеді.

Өндіріспен және өнімді өткізумен байланысты шығындарды (жұмыстарды, қызметтерді) жоспарлау, есепке алу және өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау (жұмыстар, қызметтер) шығындардың баптары бойынша топтастырылады.

Шығындар баптарының тізбесі, олардың құрамы және өнім түрлері бойынша әдістерді бөлу (жұмыстарды, қызметтерді), сондай-ақ, аяқталмаған өндірістің қалдықтарын бағалау тәртібі және дайын өнімнің сипаты мен құрылымын ескере отырып, тауарлардың құнын жоспарлау, есепке алу және есептеу бойынша салалық әдістемелік ұсынымдар (жұмыстар, қызметтер) анықталады.

Бухгалтерлік есеп бойынша кәсіпорындардың өндірістік шығындарына есеп беру екі разрездерде топтастырылған: экономикалық элементтер және калькуляция баптары бойынша.

Өндіріспен байланысты және өнімді өткізумен шығындарды (жұмыстарды, қызметтерді) жоспарлау, есепке алу және өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау (жұмыстар, қызметтер) шығындардың баптары бойынша топтастырылады.

Бұл ретте белгіленетін тиісті салалар (кіші салалар, қызмет түрі) үшін шығындарды топтастыру бойынша баптарын қамтамасыз етуі тиіс, өнімдерінің жекелеген өндіру түрлеріне байланысты тікелей бастапқы өзіндік құнына қосылуы мүмкін [6, 90 б. ] .

Барлық жоғарыда айтылғандарға қазіргі уақытта өндіріс шығындарын есепке алу және бақылау және бухгалтерлік есепке алу және бақылау жүйесінде қызметтің өзіндік құнын калькуляциялау үлкен орын алады деп қорытынды жасауға болады.

Осылайша, басшылық тарапынан қолданыстағы кәсіпорында барлық проблемаларды қалдыруға болмайды, болашақта компанияның барлық қызметіне әсер етуі мүмкін.

Оңтайлы шешу әдістерін табу қажет және есепте және бақылауда туындаған кемшіліктерді жоюға мүмкіндік береді.

1. 2 Қоғамдық тамақтану кәсіпорнында шығындарды есептеу және қызметтердің өзіндік құнын калькуляциялау есепке алуының рөлі

Қоғамдық тамақтану кәсіпорнында бухгалтерлік есепке тамақтану саласының ерекшелігін айқындайтын әсерлі жиынтыққа тән қасиеттеріне ие.

ҚР Заңы «Сауда қызметін реттеу туралы» сәйкес «Ішкі сауда ережесі» әзірленді және «Қоғамдық тамақтандыру объектілерінің сауданы жүзеге асыру тәртібін» айқындайды. Ол сондай-ақ меншік нысанына және бағыныстылығына қарамастан, тамақтану кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын ұйымдар үшін міндетті болып табылатын талаптарды анықтайды. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында қызметті жүзеге асыру, өнімдерді өндіру және тұтынуға ұйымдастыру жарғы және лицензия негізінде жүргізіледі [17, 158 б. ] .

Қоғамдық тамақтандыру саласындағы, атап айтқанда, мейрамханалық бизнесте «TOYES CATERING» ЖШС-де тапсырыс берушінің тапсырысын орындау және сервистік қызмет көрсету негізгі қызметі болып табылады және ол осындай кәсіпорындарда бухгалтерлік есеп сипаттамаларын анықтайды. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында бухгалтерлік есепте 1. 3-суретте көрсетілген бірқатар маңызды негізгі функцияларды орындайды.

1. 3-сурет - Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында бухгалтерлік есептің функциялары

Бақылау функциясы нарықтық қарым-қатынастар мен әртүрлі меншік нысандарын дамыту тұрғысынан үлкен маңызға ие. Бухгалтерлік мамандар, фирмалар бухгалтерлік, салық органдары қауіпсіздік пен меншік компаниялар, экономикалық қарым-қатынастардың жай-күйі мен басқа да субъектілермен елді мекендерді дұрыстығының қозғалысын бақылауды жүзеге асырады. Бухгалтерлік есеп көмегімен бақылаудың үш түрі жүзеге асырылады: алдын ала, ағымды және кейінгі.

Ақпараттық функциясы - негізгі бухгалтерлік функцияларының бірі. Бухгалтерлік есеп басқару деңгейлері жеткізілетін ақпараттың негізгі көзі болып табылады. Оның негізінде тиісті шешімдер қабылданады. Берілген ақпарат барлық пайдаланушыларға сай алу үшін, уақтылы және жедел, объективті болуы тиіс. Ақпарат тек керекті ақпараттарды ғана қамтуы қажет.

Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету - нарықтық жағдайлар мен түрлі меншік формаларының бар болуына үлкен мәні бар функция. Бұл функцияның орындалуы қолданыстағы есептің жүйесіне және белгілі бір жорамалдарға байланысты:

- оргтехника құралдарымен жарақтандырылған мамандандырылған қоймалық үй - жайлар болуы;

- есепке алу жүйесін жетілдіру, қалдықтарды, ұрлық жетілдіру тапшылығын анықтау үшін ғылыми әдістерді пайдалану;

- қазіргі заманғы есептеуіш техника құралдарын жинау, өңдеу және ақпарат беру үшін пайдалану.

Кері байланыс функциясы деген бухгалтерлік есеп ақпаратты жасап, ақпаратты кері байланысқа жібереді, яғни басқару объектісі дамуының нақты параметрлері туралы ақпаратты білдіреді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.