Қысқамерзімді активтердің аудиті

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Абдрахманов А. С.

Қысқамерзімді активтердің есебі және аудиті

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

мамандығы 5В050800 - Есеп және аудит

Павлодар

2013

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Есеп және аудит кафедрасы

20___ж. «___»

«Қорғауға жіберілді»

Кафедра меңгерушісі А. Ж. Мусина

(қолы) (аты- жөні)

ДИПЛОМдық жұмыс

Қысқамерзімді активтердің есебі және аудиті тақырыбына арналған

Павлодар

2013

Мазмұны

Кіріспе

Қазақстанның әлемдік экономикаға дендеп енуі отандық кәсіпорындар мен ұйымдардың қаржылық есептіліктерінің сапалылығы мен шынайлығы мәселелерін көтеруде. Сондықтан, бухгалтерлік есеп есептілікті дамытуға арналған тұжырымдамада қаржылық есептіліктің сапасын көтеру келешек мақсаттардың негізгі бағыты ретінде танылуда. Қазіргі экономикалық жағдайда ұйымдар стратегиялық шешімдерді қабылдауда бухгалтерлік есепке маңызды рөл беруде.

Ұйымдар мен кәсіпорындар өз қызметінде белгілі бір мақсатты көздейді. Оларға жету үшін бухгалтер жүргізетін есебі мен аудиті жөніндегі ақпаратты білуі керек. Барлық алынған ақпаратты өңдеп, кәсіпорынның қалыпты жұмыс жүргізуіне және басшылардың арнайы қабылданатын шешімдеріне қажетті ақпаратты ұсыну қажет.

Кәсiпорынның күрделi экономикалық тетiгiн нық, дұрыс жолға қойылған есеп жүйесiнсiз, сондай-ақ сенiмдi экономикалық ақпаратсыз басқару iс жүзiнде мүмкiн емес. Сондықтан шаруашылық жүргiзудiң қазiргi жағдайында есепке алу мәлiметтерi кәсiпорынның және оның құрылымдық бөлімшелерiнiң қызметiн жедел басқару үшiн, экономикалық болжамдар мен ағымдық жоспарлау жасау үшiн өте қажет.

Барлық есептік ақпарат кәсіпорынның бухгалтериясында қажетті қаржы - шаруашылық ақпаратты өндіріске түбегейлі қажетті, әрі үнемі үздіксіз жүргізілетін маңызды ақпараттарды жоғары деңгейде өңдейді.

Өңделетін есептік ақпараттар қатарындағы қысқамерзімді активтердің есебі мен аудитіне көп назар аударған жөн. Себебі ұйымның барлық қысқамерзімді активтері үнемі қозғалыста болып, өзінің бастапқы қалпын сатылай өзгертіліп, соңғы нәтижелік жалпы шығындар мен таза пайдаға тікелей әсерде болатыны мәлім. Сонымен қатар, осы тұрғыдан алғанда қысқамерзімді активтердің үлесі кәсіпорынның жаңа деңгейге кеңейтілу кезіндегі мөлшері де, есептеу кезінде қысқамерзімді активтердің есебi мен оның аудитi өзектi болып есептелiнедi.

Қысқамерзімді активтерді оперативті бақылау және талдауды, олар жайлы ақпаратты өңдеу үшін басқарушы есептік және ақпараттық жүйеде жиналатын мәліметтер мынандай талаптарға сай болуы тиіс: атаулылық, оперативтілік, дер кезінде, айқын сенімді, релеванттық, пайдалы, мерзімінен бұрын, талдамалылығы, түсінікті, бастамашылдық, жүйелі болуы тиіс.

Қысқамерзімді активтердің есебі және аудиті - экономикалық субъектіні жоспарлау, бақылау және басқару іс-әрекетін реттеу мен тез арада дұрыс және уақытылы шешім қабылдау процесі арқылы басқару үшін ағымдағы активтер жайлы ақпаратпен қамтамасыз етеді.

Қысқамерзімді активтер есебі мен аудиторлық қызметтің негізгі міндеті экономикалық субъектілердің қаржылық-шаруашылық қызметін реттейтін заңдылықтардың сақталуының сапалы тексерілуін қамтамасыз ету, бухгалтерлік есепті жүргізу, есептілік құру және ақпаратты пайдаланушыларды кәсіпорынның қаржылық жағдайы туралы ақпаратпен қамтамасыз ету болып табылады. Іскерлік ортада есеп мәліметтері аудиторлық қорытындымен расталмаған кәсіпкерлерге сенім аз болады.

Дипломдық жұмыстың өзектілігі - кәсіпорынның басқару құралына аса қажетті әрі аса маңызды есептеменің бөлігі қысқамерзімді активтердің есебі мен аудиті осы дипломдық жұмыста кеңінен және түбегейлі қарастырылады. Негізінен баланстың бірінші бабына сәйкес орналасқан пайдалану мерзімі бір жылдан аспайтын активтер жатады. Олардың есебі басқа да өндірістік өнімдердің толық өзіндік құнын есептеу үшін және атқарылып болған істің нәтижесінде өзінің құнын толық аударады. Сол сияқты қаржылық есептілік беруде қысқамерзімді активтер есебі өте маңызды, сонымен қатар оларға үнемі бақылау мен тексеру жүргізіледі және оның шаруашылық субъектіге өзіндік үлесі анықталып мониторинг жүргізіледі. Шаруашылық әдістердің және кәсіпорындардың қаржылық есептілікті айтарлықтай сенімді болу үшін аудиторлық тексерулер жүргізілуді қажет етеді. Аудиторлық қорытынды соңғы жылдары елімізде жедел қарқындап, барынша дамып келе жатқан сала. Қазіргі кезде толық немесе әрбір сала бойынша қандай болмасын аудиторлық тексерулердің бірнеше түрлері бар. Сол себепті аудитор қазіргі нарықтық жағдайда шаруашылық субъектіге тәуелсіз тексеру жүргізу арқылы қорытынды жасайды. Яғни, аудиторлық қорытынды есептілікке сенімділікті артуға ауадай қажет екендігін дәлелдеді деуге толық негіз бар.

Ғылыми зерттелу дәрежесі. Қысқамерзімді активтердің есебі мен аудиті мәселелерін қазақстандық зерттеушілер Әбдішүкіров Р. С., Радостовец В. К., Назарова В. Л., Кеулімжаев К. К., Әжібаева Н., Баймұхаметова А. С., Сейдахметова Ф. С. және ресейлік зерттеушілер Качалин В. В. және т. б. авторлардың жұмыстарында ашылып қарастырылған.

Диплом жұмысының зерттеу объектісі ретінде фармацевтикалық компания «Ромат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің қысқамерзімді активтердің есебі мен аудиті.

Диплом жұмысының мақсаты қысқамерзімді активтердің есебі мен аудитін ұйымдастыру және жүргізу ерекшеліктерін зерттеу болып табылады.

Диплом жұмысының мақсатына қарай келесі міндеттер қалыптасады:

• қысқамерзімді активтер есебі мен аудитінің теориялық негіздерін, шетелдік тәжірибесін зерттеу;
• ұйымның сипаттамасын және есептік саясатын зерделеу, қаржы-шаруашылық іс-әрекетінің негізгі көрсеткіштерін талдау;
• ұйымның қысқамерзімді активтер есебін ұйымдастыру және жүргізу ерекшеліктерін зерттеу;
• қысқамерзімді активтерді қаржылық есептілікте көрсету;
• «Ромат»ЖШС-де қысқамерзімді активтер аудитің жүргізу.

Диплом жұмысының құрылымы зерттеу мақсатын және міндеттерін көрсету тиіс.

Диплом жұмысының бірінші бөлімінде қысқамерзімді активтердің есебі мен аудитінің теориялық аспектілері және тәжірибесі қарыстырылған.

Екінші бөлім «Ромат» ЖШС қысқамерзімді активтердің есебін жүргізу ерекшеліктері қарастырылған.

Үшінші бөлімде қысқамерзімді активтердің аудиті жайлы баяндалады.

Жүргізілген жұмыс бойынша жалпы нәтижелер қортынды бөлімде көрсетілген.

Диплом жұмысының ғылыми жаңалығы жауапкершілігі шектеулі серіктестік үлгісінде қысқамерзімді активтердің есебі мен аудитінің ерекшеліктерін зерттеу болып табылады.

Жұмыстың тәжірибелік маңызы зерттеу нәтижелерін талданатын кәсіпорынның іс-әрекетінде, сонымен қатар саланың басқа ұйымдарында пайдалану мүмкіндігінде болып табылады.

Диплом жұмысының теориялық және әдістемелік негізі ретінде бухгалтерлік есеп және аудит бойынша нормативтік-құқықтық құжаттар, халықаралық қаржылық есептілік стандарттары (ХҚЕС), отандық және шетел ғалымдарының еңбектері және «Ромат» ЖШС есептік құжатнамасы болып табылады.

1 Қысқамерзімді активтердің есебі мен аудитінің теориялық аспектілері

1. Қысқамерзімді активтердің мәні және құрамы

Активтер - жасалған әрекет нәтижесінде пайда болған келешекте экономикалық пайда алуды жоспарланған әрекетінің нәтижесінде қалыптасқан жеке кәсіпкермен немесе ұйыммен бақыланатын ресурстар.

Активтерді өтеу мерзімі бойынша бөлінеді:

• ұзақ мерзімді (бір жылдан аса) ;
• қысқа мерзімді немесе өтпелі (бір жылға дейн) .

Активтердің өзіне тән келесі белгілері бар:

• оларға өткен кезең операциясының нәтижесінде алынған экономикалық ресурстар жатады;
• олар жеткілікті түрде шынайы бағаланады;
• болашақта ұйымға пайда әкелуге қабылетті экономикалық ресурстар.

Жалпы кәсіпорындағы активтер 1. 1-суретте көрсетілгендей жіктеледі. Ұзақ мерзімді активтер және қысқамерзімді активтер кәсіпорынның өндірістік процесіне тікелей қатысып, нәтижесінде өндірілген өнімнің нақты өзіндік құнын анықтайтын маңызды элемент болып табылады. Сол себепті, кәсіпорындардың өндірілген өнімінің және жалпы кәсіпкерлік қызметінің рентабельділігі ұзақ мерзімді активтермен (негізгі құралдар, жылжымайтын мүлік, ғимараттар) қатар, қысқамерзімді (ағымдағы) активтерді басқару жүйесін тиімді ұйымдастыруды талап етеді.

1. 1-сурет - Активтердің пайдалану мерзіміне қарай жіктелуі

Актив деп кәсіпорын бақылауындағы, сатып алу кезінде өзіндік құны өлшемге келетін экономикалық ресурстарды айтады. Активтер бухгалтерлік есепте бастапқы құны бойынша, яғни оларды сатып алудың, жасаудың және салудың іс жүзіндегі шығындары бойынша көрсетіледі. Бастапқы құнды өзгертуге тек қосымша күрделі салымдар жасалған, ішінара жойылған, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімдеріне сәйкес жүргізілетін активтерді бағалау жағдайларында ғана жол беріледі.

Активтер - өндірістік және бейөндірістік мақсаттағы жылжымайтын және жылжитын мүлік түріндегі меншік, сондай-ақ шаруашылық мақсатта пайдаланылып жүрген жер, орман-тоғай, пайдалы қазбалар қоры, ақшалай құны бар, заңи және жеке тұлғалардың меншігі болып табылатын нәрселердің барлығы. Елдің шетелден алынған ақшалай табысының оның шетелдегі шығысынан асып түсуі.

ХҚЕС 1 сәйкес актив қысқа мерзімді болып саналады, егер:

• оны өткiзу көзделсе, не ол кәсiпорынның қалыпты операциялық кезеңiнiң барысында сатуға немесе пайдалануға арналса;
• ол негiзiнен сауда мақсаттарына арналса;
• оны есепті күннен кейін он екі айдың ішінде сату ұйғарылса; не
• ол ақша қаражаты немесе ақша қаражатының баламалары нысанында болса (7 Ақша қаражатының қозғалысы туралы есептер (IAS) ХҚЕС-ында анықталғандай), бұған есепті күннен кейін, ең болмағанда, он екі айдың ішінде қандай да болсын міндеттеменің орнын толтыру үшін оны айырбастауға немесе пайдалануға тыйым салынған реттер кірмейді.

Қалған активтердiң барлығы міндетті түрде ұзақ мерзiмдi активтер ретiнде топтастырылуы тиiс.

Қысқа мерзімді активтер - қолма-қол ақша түріндегі және қолма-қол ақшаға айналдырылған, сондай-ақ сатуға болатын немесе бір жыл ішіндегі оперативтік өндірістік өткізу циклі бойына пайдалануға болатын активтер. Активтер - бұл субъектінің белгіленген құнмен бағаланатын мүлкі немесе болашақ пайда. Бұл өткен кезеңнің бақылау қорытындысы бойынша болашақта экономикалық табыс әкелетін немесе ұйымның меншіктік ресурсы. Сондай өтімді активтерге пайыз түрінде табыс әкелмейтін және иелеріне өздерінің міндеттемелері бойынша төлем төлеуге мүмкіндік беретін, оңай өткізілетін қаражат (қысқа мерзімді мемлекеттік бағалы қағаздар, ірі компаниялардың акциялары мен облигациялары, ағымдағы шоттар, қолма-кол ақша) .

Кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметі барысында өздерінің өндірген дайын бұйымдары, сату үшін сатып алған тауарлары, сатып алған, бірақ әзірге ұйымға келіп түспеген тауарлары (жолдағы тауарлар), аяқталмаған өндіріс, басқаларға көрсеткен қызметтері, сондай-ақ жұмыстарды орындау және қызметтерді көрсету барысында пайдалануға арналған қосалқы бөлшектері, отындары, ыдыс және ыдыстық материалдары, жартылай фабрикаттар және басқа да материалдары сол ұйымның тауарлық-материалдық қоры түріндегі қысқамерзімді активтері болып табылады.

Қысқамерзімді активтерді жоспарлау, есептеу және талдау тәжірибелерінде келесі белгілері бойынша жіктейді:

• жоспарлау, басқару, бақылау тәжірибелеріне байланысты нормаланатын және нормаланбайтын айналым құралдары;
• айналым капиталын қалыптастыру көздеріне байланысты-жеке меншік айналым капиталы және қарызданған айналым капиталы;
• өтімділігіне байланысты, яғни ақшаға айналу жылдамдығына байланысты - тез өткізілетін айналым құралдары және баяу өткізілетін айналым құралдары;
• капитал салымдарының тәуекел салымдарына байланысты- минималды тәуекелділікті салымдар айналым капиталы, азайтылған тәуекелділікті салымдар айналым капиталы, орташа тәуекелділікті салымдар айналым капиталы, жоғары тәуекелділікті салымдар айналым капиталы;
• өндіріс процесіндегі функцияларды рөліне байланысты -айналмалы өндірістік қорлар және айналыс қоры;
• материалдық - заттық мазмұнына байланысты-еңбек құралдары (шикізат, материалдар, жанармай, аяқталмаған өндіріс және т. б. ) дайын өнім мен тауарлар, ақша қаражаттары және де есепшоттағы қаражаттар.

1. 2-сурет - Қысқамерзімді активтердің құрамы

Қысқамерзімді активтердің құрамына кіретін құралдарға 1. 2-суретте көрсетілгендей өндірістік қорлар (өндіріс сферасындағы өндірістік қорлар) - бұл кәсіпорындардың, бірлестіктердің, ұйымдардың өндірістік қорларының бір өндірістік айналымда түгел тұтынылып және өзінің құнын дайындалатын өнімге толығымен кіретін бөлігі. Әдетте, өзінің табиғи нысанын сақтамайды

және аяқталғаннан кейін ақшалай нысанда қайтарылады. Олар:

• шикізаттар мен материалдар;
• негізгі материалдар;
• сатып алынған жартылай фабрикаттар;
• жанар май;
• қосымша материалдар;
• арзан бағалы тез тозатын құралдар;
• өндіріс процесіндегі құралдар;
• аяқталмаған өндіріс;
• өзі өндірген жартылай фабрикаттар.

Айналыс қорлары (айналыстағы айналым құралдары) :

• кәсіпорын қоймаларындағы дайын өнім;
• тиелген бірақ ақысы төленбеген өнім;
• қайта сатуға алынған тауарлар;
• ақша қаражаттары;
• касса;
• есепшот;
• валюталық шот;
• бағалы қағаздар.

Қысқамерзімді активтердің ең жоғары өтімді активтер арасында ең өтімдісі алдымен ақша қаражаты болып саналады. Ақша қаражаты - бұл жоғары өтімді актив және жалпыға бірдей айырбас құралы, сонымен бірге барлық қалған активтерді бағалау мен есептеудің негізі болып табылады. Ақша қаражаты міндеттемелерді тез арада өтеуге қабылетті болуы өте маңызды.

Жалпы ақша қаражаттары «Қысқа мерзімді активтер» атты бухгалтерлік есеп шоттарының үлгі жоспарының алғашқы бөлімнің бірінші тобына кіреді. Бұл бөлімнің шоттары қысқа мерзімді ретінде жіктелетін ұйымның активтерін есепке алуға арналған.

Бухгалтерлік есептің № 7 «Ақша қаражаттарының қозғалысы жөніндегі есеп» деп аталатын халықаралық стандартына сәйкес ақша қаражатына қаржылық ұйымдарда ағымдық шоттардағы ақша, қолма-қол купюралар, монеталар, валюта және айналымдық несиелік - ақшалай құжаттар жатады.

Ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп өзіне ақша құралдарындағы өзгерістер мен осындай өзгерістерді операциялық, инвестициялық және қаржылық қызметтен өзгерістерге бөліп, субъектінің кезеңдегі ақша қаражатының баламалары туралы ақпаратты қамтиды.

Ақша қаражатының баламалары инвестициялаудан немесе басқа мақсаттардан гөрі қысқа мерзімді ақша міндеттемелерін өтеу үшін ұсталады. Осылайша, әдетте, инвестиция алынған күннен бастап үш ай немесе одан аз болатын өтеу мерзімі болған кезде ғана ақша қаражатының баламасы анықтамасында болады. Банктік овердрафттар, әдетте, қарыз алумен ұқсас, яғни қаржылық қызмет ретінде қаралады. Солай бола тұрса да, егер банктік овердрафт талап ету бойынша өтеуге жатса және субъектінің ақша қаражатын басқарудың инструментарийінің ажырамас бөлігі болап табылатын болса, банктік овердрафттар ақша қаражатының құрамдас бөлігі және ақша қаражатының баламасы болып табылады.

Ақша қаражатының қозғалысы туралы есепте кәсіпорын тиесілілігі бойынша операциялық қызметке, инвестициялық және қаржылық қызметке сыныпталған кезеңдегі ақша қаражатының ағынын көрсетеді.

Ақша қаражатының эквиваленті деп ақша, қаражатының белгілі бір сомасына жеңіл айнала алатын және құндылығын өзгерту қаупіне аз ұшырайтын қысқа мерзімді өтімділігі жоғары салымдарды айтады. Мысалы, банктік овердрафт. Овердрафт -бұрын дебеттік қалдықтан асатын сомаға төлем жасағанда активті шотта пайда болатын кредиттік қалдық. Яғни, банк төлеген сома клиент шотындағы ақшадан асып түссе овердрафт туындайды. Овердрафт әдетте қысқа мерзімді міндеттеме ретінде есепке алынады.

Кәсіпорынның күнделікті ағымдағы шаруашылық іс-әрекетіне қажет нақты ақша кассада сақталады. Кассаға қабылданған нақты ақша КО-1 нысанындағы кассалық кіріс ордері бойынша кіріске алынады. Кассадан берілген нақты ақша КО-2 нысанында кәсіпорынның шығыс ордері куәландырады. Кәсіпорында кассаның кіріс және шығыс ордерлерінің мәлеметтері жүзеге асқан соң касса кітабына (КО-4) тіркеледі.

Кассадағы операциялар есебі 1000 «Ақша қаражаты» бөлімшесінің 1010 «Кассадағы теңгемен ақша қаражаты» шотында жүргізіледі.

Қазақстан Республикасының банк мекемелері заңды тұлғалар арасындаға есеп айырысуларды жүргізу үшін және ақша қаражаттарын сақтау үшін теңгемен және шетел валютасында банктік шоттар ашады. Банктік шот - бұл клиентке банктік қызмет көрсету және ақша қабылдау туралы банк пен клиент арасындағы келісімдік қатынасты бекіту әдісі. Ұйымдар банктерде ағымдық, корреспонденттік, жинақтық, депозиттік және карт-шоттар аша алады.

Қазақстанда ҚР «Төлемдер және ақша аударымдары» туралы Заңына сәйкес банк мекемелері арқылы іске асырылатын қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бірыңғай жүйесі жұмыс істейді.

Ағымдық шоттар бойынша операциялар шот иесінің жазбаша бұйрығы негізінде жүргізіледі. Субъектінің банктегі ағымдық шотына нақты ақша қабылдануы және берілуі немесе нақты ақшасыз есеп айырысу үшін кең тараған құжаттар:

• қолма-қол ақша жарнасына хабарландыру;
• ақшалай чек;
• төлем тапсырыс;
• төлем талап-тапсырыс.

Кәсіпорын банкіден уақтылы (күн сайын немесе банк тағайындаған уақытта) ағымдық шотынан үзінді, яғни есепті кезеңдегі жасалған операциялар тізбегін алып отырады. Банкінің үзіндісіне басқа да ұйымдар мен кәсіпорындардан ағымдық шотқа келіп түскен және одан аударылған ақша қаражаты бойынша құжаттар, сондай-ақ кәсіпорыннан келген құжаттар тіркеледі.

Шетел валютасымен байланысты операциялар № 21 «Валюталық бағам өзгерістерінің әсері» ХҚЕС реттеледі. Кәсіпорындарда шетел валютасындағы ақша қаражатының есебі 1032 «Банктегі ағымдық шоттағы валютамен ақша қаражаты» шотарында жүргізілуі мүмкін. Бұл шоттар активті. Бұл шоттардың дебетінде есепті мерзімнің басындағы және соңындағы шетел валютасымен ақша қаражатының қалдығы, шетел валютасымен түскен ақша қаражаты, ал кредитінде шыққан шетел валютасы көрсетіледі. Бұл шоттардың аналитикалық және синтетикалық есебі 1010 және 1030 шоттарындағы есеп тәріздес жүргізіледі.

№ 21 «Валюталық бағам өзгерістерінің әсері» ХҚЕС -на сәйкес, шетел валютасындағы операция шетел валютасында көрінетін және реттелетін мәміле болып табылады. Оған келесі мәмілелер жатады:

• бағасы шетел валютасында көрсетілген тауарлар мен қызметтерді сатып алғанда немесе сатқанда;
• берешек сома шетел валютасында көрсетілгенде;
• валютаны айырбастау келісімін орындалмаған тарап болып табылса.

Шетел валютасын теңгемен қайта есептегенде ҚР Ұлттық Банкімен бекітілген бағам емес, нарықтық бағамды қолдану керек делінген.

Шетел валютасындағы операциялар есепте операцияны валютада жүргізу күнгі бағаммен бейнеленеді.

Қаржылық есептілікті дайындау және ұсыну қағидаларымен бекітілген тану критерилеріне сәйкес, операцияны жүргізу күні болып операцияны есептілікте тану күні саналады. Шетел валютасында көрініс тапқан баланс баптарын қайта бағалау мақсатында олар ақшалай және ақшалай емес болып екі топқа бөлінеді.

Шетел валютасындағы ақша қаражаты және шетел валютасының тұрақты сомасы төлемі арқылы алынатын немесе өтелетін активтер мен міндеттемелер ақшалай бап болып табылады. Мысалы, қысқамерзімді дебиторлық және кредиторлық борыштар, алынған және берілген несиелер. Балансты құру кезінде шетел валютасындағы ақшалай баптар есептілікті құру күнінің бағамы бойынша қайта есептеледі.

Ақшалай баптарға жатпайтын баптар ақшалай емес болып саналады. Мұндай баптарға негізгі құралдар, материалдық емес активтер, тауарлық-материалдық қорлар және т. б. жатады. Олар қайта бағаланбайды және баланста операцияны жүргізу күнгі бағаммен көрсетіледі.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс