Өрт сөндіру тактикасы

«Қазақстан Республикасы Ішкі істер Министрлігінің

Төтенше жағдайлар Комитеті

Көкшетау техникалық институты» РММ

Жедел-тактикалық пәндер кафедрасы

«Қорғауға жіберілді»

ЖТП кафедра бастығының м. а.

ө. қ. қ подполковнигі Р. Баймаганбетов

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Тақырыбы: «Петропавл қаласындағы «Тайга» ЖШС сауда үйінде мүмкін болатын өртте жауынгерлік іс-әрекетті басқару алгоритмі»

Мамандығы: 5В100100 “Өрт қауіпсіздігі”

Диплом жазушы:

ө. қ. қ. кіші сержанты Актанов Б. Т.

Жетекші:

ө. қ. қ. полковнигі Булкаиров А. Б.

Көкшетау 2015 ж.

Қазақстан Республикасы Ішкі Істер Министрлігі

Төтенше жағдайлар Комитетінің

Көкшетау техникалық институты

Күндізгі оқу факультеті

Жедел-тактикалық пәндер кафедрасы

5В100100 «Өрт қауіпсіздік» мамандығы бойынша дипломлық

жұмысты (жоба) дайындау бойынша

ТАПСЫРМА

Жұмыс (жоба) тақырыбы: «Петропавл қаласындағы «Тайга» ЖШС сауда үйінде мүмкін болатын өртте жауынгерлік іс-әрекетті басқару алгоритмі»

1. Институт бұйрығы бойынша бекітілген № 157 «10» қыркүйек 2014 ж.

2. Аяқталған жұмысты (жобаны ) тапсыру мерзімі «05» маусым 2015 ж.

3. Жұмысқа (жобаға) бастапқы берілгендер нысанның жобасы.

4. Өңдеуге жататын сұрақтар тізімі немесе қысқаша мазмұны, тарауларды орындау мерзімдері:

5. Тапсырманы тапсыру мерзімі «» 2014 жыл.

6. Бекітемін:

ө. қ. қ. подполковнигі Карденов С. А.

7. Жетекші:

ө. қ. қ. полковнигі Булкаиров А. Б.

8. Тапсырманы орындауға қабылдадым:

ө. қ. қ. кіші сержанты Актанов Б. Т.

Кіріспе

Білім реформасы - бұл Қазақстанның нақты бәсекелестік қабілеттілігін қамтамасыз ете алатын, басты жабдықтардың бірі болып табылады. Бізге нақты білім жүйесі керек, қоғамдық және экономикалық модернизацияның қажеттіліктеріне сәйкес келетін.

Сондықтан он екі жылдық оқытуға көшкендіктен он жылдық орта білімді жоюға болмайды, техникалық және кәсіби білімді болашықта әрі-қарай таңдау үшін. Адамның өмір бойы білімді алу үшін барлық қажетті шараларды туғызу керек.

Жоғары білімді таңдағандар үшін 12 жылдық оқытудағы ұсынулар өңделу керек.

Жоғары білім сферасында техникалық білімнің дамуына ерекше назарын бөлуімен ЖОО жүйесінде оптимизация өткізілу керек. Қазіргі мемлекеттік менеджерлерді дайындау үшін мемлекеттік басқару Академиясының базасында шетел мемлекеттермен қатысуымен ұлттық басқару мектебі құрылу керек, ең жоғары халықаралық стандарттарға жауап беретін.

Білім жүйесін дамытуын реттеу мақсатында жеке сектор мен мемлекеттің арасындағы достастықты нығайту керек, мемлекеттік-жеке білім несиелеу жүйесін жетілдіру.

Мамндықтың және ЖОО деңгейіне байланысты мемлекеттік гранттардың дифференциациясы туралы ойлану керек.

Қазір мәдениет сферасы дамуындағы мемлекеттік-жеке қатысу оптимизация кезі басталды, сол кезде өзінің мәдени іскерлігінің есебі арқылы біздің үздіктер өзіне бейім өмір деңгейін ала алатын, шараларды туғызу керек. Бұл мелекетте ірі халықаралық мәдени аукциондардың өткізілуі кезінде мемлекеттік көмек.

Қазақстан Республикасында сауда адам өмірінде үлкен мән алады. Жыл сайын сауда өндірістердің саны өсе береді.

Соңғы уақытта үлкен сауда-сауық кешендердің құрылыс тенденциясы пайда болады.

Сауда-сауық кешендері адамдардың көп болатын объекттерге(жұмыс уақытында) жатады. Практикада жүзеге асырылатын өртке қарсы шараларының жүйесі, әр-түрлі нормативті құжаттармен ұсынылатын, болашақта жетілдірілу керек, әсіресе жоспарлаудың жаңа түрлерімен және жаңа құрылыс материалдардың пайда болуымен байланысты.

Ірі магазиндердегі өрттер, күрделі және ірі болып табылады, үлкен еңбекпен жойылады, адамның денсаулығы мен өміріне үлкен қауіп төндіреді.

Осындай өрттерді сөндірудегі ұйымдастырушы техникалық дайындық өртке қарсы қызмет гарнизондардың басты шарттардың бірі болып табылады.

Қазіргі сауда орталықтарының құрылысы кезінде көлемді қолдануды қазіргі құрылыс материалдары алады, олар жану кезінде адамның денсаулығы мен өміріне қауіп төндіретін токсикалық заттарды шығыры алады.

1. Өрт қауіпсіздігінің сараптамасы

1. 1. Солтүстік Қазақстан облысының Төтенше жағдайлар департаментінің «Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметі» ММ бөлімшелерінің 2014 жылдың 12 айындағы жауынгерлік іс-әрекеттерінің ТАЛДАУЫ

2014 жылы Солтүстік Қазақстан облысында 812 өрт болып, келтірілген залал құны 119 млн. 025 мың теңгені құрады. 2013 жылмен салыстырғанда өрт саны 8, 8% артқан. Солтүстік Қазақстан облысы бойынша бір өртке кететін орташа нұқсан 2013 жылғы 431 794 теңгеге қарағанда 146 551 теңгені құрады.

Бөлімшелердің шығу динамикасы, авариялық-құтқару жұмыстары мен жалған шақырулар

«СҚО ТЖД ӨС және АҚЖ» ММ-нің облыстың елді-мекендерінде өрт сөндіру бойынша әскери әрекеттерінің

ЖИЫНТЫҚ КЕСТЕСІ

Облыс өңірі бойынша барлық аудандарда, Айыртау, Мамлют, Уәлиханов аудандары мен алдыңғы жылдармен салыстырғанда өрт саны 12, 2%, 16, 1%, 29, 1% и 14, 3% -ға төмендеген Шал ақын ауданынан басқаларында өрт саны артты. Тайынша ауданында өрт санының барынша артуы байқалды, егер де 2013 жылы осы өңір аумағында 26 өрт болса, 2014 жылы осы аймақта 60 өрт тіркелген, осылайша өрт санының артуы 130% құраған.

Өрт ретінде есепке алуға жатпайтын жану оқиғалары былтырғы жылға қарағанда 59% артқан. Өткізілген авариялық-құтқару жұмыстарының саны да 21% -ға артқан.

«СҚО ТЖД ӨС және АҚЖ» ММ-нің бөлімшелері 2014 жыл бойы орташа алғанда тәулігіне дабыл бойынша 5 рет шықты, оның ішінде:

• Өртке 2 рет (дабыл бойынша шығудың жалпы санының 41, 3% ) ;
• Авариялар мен қайғылы оқиғаларға (АҚЖ) 0, 5 рет (10, 5%) ;
• Өрт ретінде есепке алуға жатпайтын жану оқиғалары 2, 4 рет (48, %) .

«СҚО ТЖД ӨС және АҚЖ» ММ бөлімшелерінің өртке

бару сапарының уақыты (пайызбен алғанда)

Өрт болу орнына бару уақыты мен оны сөндіруге кететін уақыт өртті сәтті сөндіріп, материалдық нұқсан көлемін төмендетуге әсер ететін маңызды фактор болып саналады.

2014 жылдың өткен кезеңінде орын алған 55, 7 % өртке «СҚО ТЖД ӨС және АҚЖ» ММ-нің бөлімшелері 10 минут ішінде жетті, бұл өрт жайылып кетпей тұрғанда оны дер кезінде сөндіруді ұйымдастыруға, әрі соған сәйкес өртпен келтірілетін материалдық нұқсан көлемін төмендетуге мүмкіндік берді. Бірінші бөлімшенің өрт орнынан бару сапарының орташа уақыты 12 айда облыс орталығында 8, 5 минутты, ал ауылды жерде 29, 4 минутты құрады.

Осыған байланысты, аудан орталықтарынан қашықта орналасқан, әрі мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының бөлімшелері жоқ елді-мекендерде орын алған өрт саны 25, 8%-ға артты, бірінші өрт бөлімшесінің өрт орнына бару сапарының орташа уақыты облыс бойынша 2013 жылғы осындай кезеңмен салыстырғанда 59%-ға артты және 19, 9 минутты құрады.

Өртті сөндіру уақыты (пайызбен алғанда)

2014 жылдың 12 айында бір сағатқа дейін өрт сөндіру уақытында 366 өрт сөндірілді (өрттің жалпы санының 48, 2% ), 2013 жылдың осындай кезеңі ішінде 333 өрт сөндірілді (47, 9%) . Бір сағаттан астам уақыт ішінде сөндірілген өрт саны барынша артты, бұл аудандық бөлімшелердің шығу радиусының нормативтік талаптардан барынша асатынын көрсетеді. Сонымен қатар кезекші күзеттің жеке құрамы санының аздығы да үлкен әсер етеді. Жеке құрам саны аудандық бөлімшелерде өртті сөндіру кезінде 5 адамнан аспайды, бұл өртті сөндіру мен бір мезетте басқа да әскери әрекеттерді жасау уақытына әсер етеді. Өрт бекеттерінің кезекші күзетінің штаттық саны 3 адамды құрайды, бұл оларға өрт орнына келісімен өрт сөндіру техникасының тактикалық мүмкіндіктерін толық көлемде қолдануға мүмкіндік бермейді, ал бұл өз кезегінде өрт қауіпсіздігі қызметінің мәртебесіне келеңсіздік келтіреді.

812 өрттің 242-сі облыс орталығында, Петропавл қаласында болды, облыс қалаларында - 53, ал 517-сі ауылды жерде орын алды. 2014 жылдың 12 айында 51 өртке (өрттің жалпы санының 6, 3%) «СҚО ТЖД ӨС және АҚЖ» ММ-нің бөлімшелері шақырылған жоқ және әскери емес өрт сөндіру құрамаларымен және халықпен сөндірілді.

Облыс аумағында 2014 жылы 3 ірі өрт болды («Айсберг» сауда үйі, «Самовар» дәмханасы, «Гедеон» сауда базасы), осы өртті сөндіру барысында жеке құрам өрт сөндіру жұмыстарын ұйымдастыру мен мәдениеттің жоғары деңгейін көрсетті, сонымен қатар қауіпсіздік техникасы ережелерінің бұзылуына жол берілген жоқ:

• 2014 жылдың 06 мамырында «Айсберг» сауда үйі ғимаратының сыртқы қаптамасы өртеніп, өрт аумағы 186 ш. м. ауданға жайылды (өртті сөндіру барысына 15 техника мен жеке құрамның 80 адамы қатысты) ;
• 2014 жылдың 01 қыркүйегінде «Самовар» дәмханасы шатырының 390 ш. м. аумағы өртенді (өрт сөндіру жұмысына 17 техника мен 70 адам қатысты) ;
• 2014 жылдың 28 қыркүйегінде «Гедеон» сауда базасының ангар типтес қойма жайының 300 ш. м. өртенді (өрт сөндіру жұмысына 13 техника мен 60 адам қатысты) .

Бұл өрттер зерделенді, зерттеу қорытындысы бойынша өрт себептері талданып, толық сипатталды. Өрттің туындау себептерін офицерлер құрамымен талдау барысында өрт сөндіру автокөліктерінде орнатылған бейнетіркеуіш арқылы жазылып алынған фотоматериалдар мен бейнежазбалар қолданылды.

«Гедеон» сауда базасының қоймаларындағы өртті сөндіру барысында мекеменің өрт сөндіру техникасы бөлімінің қызметкерлерімен әзірленген шатыр астын сөндіру бойынша тескіш ұңғымасының тәжірибелі нұсқасы қолданылды. Әзірлеу сызбасы мен осы ұңғыманы сынақтан өткізу бойынша фотоматериалдар Қазақстан Республикасының ІІМ ТЖК-не қарастыру үшін және оны өрт сөндіру бойынша жұмыстар барысында болашақта қолдану үшін жолданды. Бұл ұңғыма өрт сөндіру кезінде бірнеше мәрте қолданылды және өзін жақсы жақтарынан көрсете білді.

Жоғарыда көрсетілген нысандардың жетекшілері СҚО «ӨС және АҚЖ ТЖД» ММ атына алғыс хаттарын жолдаған болатын.

2014 жылы ерікті өрт сөндіру құрылымдары 303 өрт сөндіруге қатысты, бұл облыс аумағында орын алған өртің жалпы санының 37% құрады (2013 ж. - 32%) . ДПФ мен халық өз еркінше өрт сөндіру қызметінің бөлімшелерімен бірлесе отырып, 51 өртті сөндірді. Алдыңғы жылдармен салыстырғанда ерікті жасақ құрылымдарының өрт сөндіру қызметінің бөлімшелері жоқ елді-мекендердегі өрт сөндіру жұмыстарына қатысуының оң динамикасы байқалуда. Бұл факт бөлімше бастықтарының жергілікті атқару органдарымен бірге жұмыстарының жанданып келе жатқанын көрсетеді. Осы бағытта түрлі деңгейдегі әкімдіктерге ауылдық округтердегі ДПФ сапасыз жұмысы туралы жазылған хаттарды жолдау тәжірибесінің ролі зор. Жыл басынан бастап жергілікті атқару органдарына ДПФ сапасыз жұмысы туралы 15 хат жолданып, солардың біреуін қарастыру нәтижесі бойынша Тимирязев ауданының Дмитриевка ауылдық округінің әкімі өрт сөндіру жұмысын сапасыз ұйымдастырғаны үшін сөгіс алды.

2014 жылы төтенше жағдайларға дер кезінде ықпал ету мақсатында облыс қалаларына шығу кестесі әзірленіп, бекітілді. Ал ауылдық жерлерде күш пен құралдарды тарту жоспары құрылып, бөлімшелер жедел шақыртулар бойынша автоматты түрде шығатын нысандар тізбесі, сондай-ақ химиялық қауіпті нысандар тізбесі анықталды. Өрт сөндіру сапасын жақсарту және өртті жою кезінде өзара іс-әрекетті ұйымдастыру үшін «СҚО ТЖД ӨҚ және АҚЖ» ММ-сі облыстың 22 ведомствосы және ұйымымен екіжақты келісімдер жасады.

2014 жылдың есеп беру кезеңінде Солтүстік Қазақстан облысының гарнизонында бір күзет күшімен барлығы 509 өрт сөндірілді (жалпы санының 62, 6%) .

Автоцистернаның бірінші оқпанымен 346 өрт немесе 42, 6% (сәйкесінше 2013 ж. осы уақытта 308 өрт немесе 41, 2%) сөндірілді. Бұл деректерге қарағанда аудандық бөлімшелердің жеке құрамының жеткіліксіздігінен оқпанды көп мөлшерде беру мүмкіндігінің бола бермейтіндігі көрінеді. Өртке қарсы сумен қамтамасыз ету құралдарының қанағаттанғысыз жай -күйі өрттің көбіне қауіпті жағдайларда сөндірілуіне себеп болады.

Кей жағдайларда өрт сөндіру кезінде суды үздіксіз беру тасып жеткізу арқылы жүзеге асырылады. Облыстың көптеген ауылдық елді мекендерінде өрт қарсы сумен қамтамасыз ету құралдарының болмауынан және ақаулықты өрт гидранттарының көптігінен өрт сөндіру кезінде автоцистерналар су көздеріне небәрі 21 рет қана орнатылған.

2014 жылғы есеп беру кезеңінде 20 өрт ауа-механикалық көбік қолдану арқылы сөндірілген. (2013 жылы - 14 рет) . Өрт сөндіруші ұнтақ болмауы себепті қолданылмаған.

2010-2014 жылдары өрт кезінде қаза болғандар

санының статистикасы

2014 жылы өрт кезінде 47 адам, оның ішінде 8 бала қайтыс болды. Өрт кезінде адамдар көп жағдайда өрт сөндіру қызметі келгенше қаза болады. Адам өліміне әкелген өрт кезінде зардап шекендерге психологиялық көмек көрсету үшін «СҚО ТЖД ӨҚ және АҚЖ» ММ кадрлық жұмыс бөлімінің штаттағы психологтары міндетті түрде өрт болған жерге шығады. 2014 жылы өрт құрсауынан 48 адам құтқарылып, 1047 адам қауіпсіз жерге көшірілді.

Есеп беру кезеңінде «СҚО ТЖД ӨҚ және АҚЖ» ММ бөлімшелерімен сөндірілген өрттің басым бөлігі, нақты айтқанда 602-сі (74, %) тұрғын үй секторына тиесілі, бұл азаматтардың өрт қауіпсіздігінің талаптарына немқұрайды қарауынан болып отыр.

2014 жылдың 12 айында «СҚО ТЖД ӨҚ және АҚЖ» ММ бөлімшелері авариялық-құтқару жұмыстарына 194 рет шыққан, бұл 2013 жылмен салыстырғанда 21, 3 %-ға артық (160 рет) . АҚЖ-на 217 техника, жеке құрамның 758 адамы жұмылдырылған. АҚЖ кезінде 43 адам, соның ішінде 5 бала құтқарылып, 574 адам, оның ішінде 71 бала қауіпсіз жерге көшірілді. Зардап шеккен 7 адамға медициналық көмек көрсетілді. ТЖ аймағынан 68 техника бірлігі көшіріліп, қаза болған 29 адамның денесі шығарылды. Облыстық өрт сөндіру бөлімшелері барған төтенше жағдайлардың басым бөлігі қарлы борандардың, көктемгі су тасқынының және ЖКО-ның зардаптарын жою кезінде болған. Жүргізілген авариялық-құтқару жұмыстарының нәтижесінде оның жан-жақты сипаттамасы жасалды.

Жүргізілген өрт сөндіру-тактикалық оқу-жаттығулары мен сабақтарды талдау

2014 жылы «СҚО ТЖД ӨҚ және АҚЖ» ММ басшылығы бөлімшенің жеке құрамының тактикалық дайындығы мен кәсіби шеберлігін жетілдіру жұмыстарына көп көңіл бөлді. Өткен кезеңнің ішінде 158 өрт сөндіру-тактикалық оқу-жаттығуы мен 699 сабақ өткізілді.

2. Сауда мекемелерінде өртті сөндіру тактикасы

2. 1. Өрттердің және олардың себептерінің статистикасы

Сауда үйлерде өрт жиі болып тұрады және өртке қарсы қызметінің жұмыскерлері көп адамдардың өліміне байланысты оның пайда болу себептерін көп уақыт бөліп толық меңгеруде. Бұл өрттердің себептері негізінен мыналар болып табылады:

отпен дұрыс қолданбау;

электр қондырғыларымен қолдану ережелерін бұзу;

электр қондырғыларда және сымдарда қысқаша тұйықталу;

құрылыс жұмыстары кезіндегі өрт қауіпсіздік ережелерінің бұзылуы;

өртеу.

Осы кезде көбінесе өртті сөндіруді ұйымдастыру қиындықтарынан ерекше қорытындыларға әкеп соғады.

Сауда үйлерде өртті сәтті сөндіруге өрттің еркін даму уақыты көп әсер етеді. Бұл уақытта оны табу уақытынан басқа өртке қарсы қызметіне өрт туралы хабар жету уақыты кіреді, ол кезекші персоналының барына байланысты, өртке қарсы қызметі бөлімдерімен тікелей байланыс 7-ден 20 мин-қа дейін (орташа мағынасы 12 мин) .

Сауда үйлер ғимараттарының өрт төзімділік дәрежесі I және II болғанда өрттің сызықтық даму жылдамдығы 0, 5-тен 1, 5 м/мин дейін, ал өрт төзімділік дәрежесі III және IV ғимараттарда 2-ден 3 м/мин дейін, бұған жанғыш материалдардың көп мөлшерде бары әсер етеді.

Бұның бәрі өрттің ауданының үлкен жылдамдықта өсуіне әсер етеді, ол келтірілген өрттерде 3-тен 45 м2/мин-қа дейін өзгереді.

ӨСБ өртке келісімен әкімшілікпен және қызмет көрсету персоналымен байланыс орнатады, науқастарды көшіру бойынша, көшіруге жататын науқастардың санын, олардың жағдайын, көшіру орынын анықтайды, сонымен қатар қай қызмет көрсету персоналын науқастарды құтқаруға қатыстыруға болатынын анықтайды. ӨСБ тез науқастарды құтқаруға күштің жеткілікті екенін бағалайды және қосымша күштер мен құралдардың өртке қажеттігін анықтайды.

2. 2. Адамдар көп келетін ғимараттардағы өрт кезіндегі құтқару жұмыстарын ұйымдастыру

Адамдар көп келетін ғимарат бұл бір уақытта 50 және одан көп адамдар болатын ғимарат. Бұған театрлар, мәдениет сарайлары, кинотеатрлар, клубтар, концерт залдары, оқу орындары, сауда орындары, әкімшілік мекемелер, ауруханалар, көрмелер, мұражайлар жатады.

... жалғасы

Өрт тактикасы

Өрт тактикасының міндеттері

Сауда орталығындағы өртті сөндіруді ұйымдастыру және өрт сөндіру тактикасын қолдану

Өрт сөндіргіш заттар

Өрт және өрт қауіпсіздігі ережелерін қылмыстық бұзуды тергеудің әдістемесі

Қатты жел жағдайында өртті сөндіру ерекшеліктері

Электр қондырғыларында өртті сөндіру ерекшеліктері

Сахнадағы өртті сөндіру

Орман және шымтезек өрттері

Өрт бөлімшелерінің өртті тоқтату жұмыстарын ұйымдастыру

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс