Кадрлар бөлімінің функциялары
Аннотация
Бұл курстық жұмыс Кадрлар бөлімі атты деректер қорын жобалау тақырыбында жазылды.
Жұмыста Кадрлар бөлімі атты деректер қорын жобалау тақырыбы бойынша деректер жобасын құру және қосымшалар туралы негізгі түсініктерді қалыптастыру, қосымшаларды өңдеу барысындағы қолданылған технологиялар туралы түсініктер ұйымдастырылды. Жасалған деректер базасын мекеменің тұтынушылары жайлы мәліметтерді қамтитын, мәліметтер қорына тез және қатесіз енгізу және керекті мәліметтерді оңай табу мақсатында әртүрлі өзгерістер мен түзетулер енгізу, ыңғайлы формада көру, барша мәліметтермен танысу қарастырылған.
Курстық жұмыстың түсіндірме жазбасы кіріспеден, 2 тараудан тұратын негізгі бөлімнен, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен және қосымшадан тұрады.
Беттер саны -
Суреттер - 32
Курстық жұмыстың бағдарламасын іске қосу үшін дисктегі мәліметтер қорын көрсетіп MS SQL Server Management Studio деректер базасын басқару жүйесінде орындалған.
Жетекші: Исмаилов Х. т.ғ.к. доцент
Орындаған: Қожатай Н. ИП-15-3к1 тобының студенті
Мазмұны
Нормативті сілтемелер 6
Анықтамалар 7
Белгілеулер мен қысқартулар 8
Кіріспе 9
1 Аналитикалық бөлім 10
1.1 Кадрлар бөлімі туралы мәліметтер және оларды сату міндеттері 10
1.2 Кадрлар бөлімі пәндік облысындағы қолданылған ақпараттық қамтамаларына сипаттама 13
2 Жобалау бөлімі 15
2.1 ТОО Чистый воздух атты мәліметтер базасын жобалау 15
2.1.1 Деректер қорының инфологиялық және даталогиялық моделін құру 15
2.1.2 Деректер базасын қалыпты формаға келтіру 17
2.2 ТОО Чистый воздух деректер базасын нақты бағдарламалық жүйелермен
іске асыру 21
2.2.1 "SQL Server" бағдарламалық жүйесінің жалпы негіздері 21
2.2.2 Деректер қорының физикалық моделін құру 22
2.2.3 Мәліметтер базасында сұраныс, сүзгі және т.б функцияларды құру 29
Қорытынды 33
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 34
Қосымша 35
Нормативті сілтемелер
Курстық жұмыста келесі құжаттарға сілтемелер қолданылады:
СТРК 34.006 - 2002 - Ақпараттық технология мәліметтер қоры негізгі терминдер және анықтамалар;
СТРК 34.007 - 2002 - Ақпараттық технология мәліметтер қоры негізгі терминдер және анықтамалар. Телекоммунациялық жүйелер;
MECT UCO 8790 - 95 - Ақпаратты өңдеу жүйесі. Есептеуіш жүйелердің конфигурация сұлбасы, шартты белгілері және символдары;
MECT 28195 - 99 Бағдарламалық құралдардың сапа бағасы.
Анықтамалар
Бұл курстық жұмыста сәйкес анықтамалармен келесі терминдер қолданылады:
Деректер базасы (франц. base, грек. basis - негіз) - ұзақ мерзімге сақтауға (әдетте, компьютердің жадында), өңдеуге және күнделікті қолдануға арналған деректердің (мәліметтердің) реттелген жиынтығы.
Деректер қорының басқару жүйесі (ДҚБЖ) - бұл деректер қорынан ақпаратты сақтауға және алуға мүмкіндік беретін құрылғы.
Мәліметтер қоры дегеніміз - құрылымы арнайы тәсіл бойынша ұйымдастырылған берілген форматтағы файлдар жиынтығы болып есептеледі.
Кестелер - жазулар жиынтығы болып табылады. Деректер базасында не сақталынады соның бәрі оның кестелерінде сақталынады.
Сұраныс дегеніміз - мәліметтер қорынан өзімізге керекті информацияны бір немесе бірнеше кестелерден алуға мүмкіндік беру болып табылады.
Формалар - кестенің деректерін енгізу және бір жазуды көру үшін және т.б. мақсаттары үшін қолданылатын экранның арнайы форматы болып табылады.
Есептер - бұл деректерді ұйымдастыру, және баспаға пайдаланушыға қажетті тұрде шығарудың ең тиімді құралы.
Макростар - бұл белгілі бір операцияларды орындайтын макрокомандалар жиынтығы. Ол базамен жұмыс жасауын автоматтандырудың құралы болып табылады.
Image - элементі экранда формаға бейнелерді орналастыруға арналған.
Ақпарат - (лат. information - түсіндіру, мазмұндау) үғымы күнделікті өмірден бастап техникалық салада пайдаланылатын көп мағыналы ұғым.
Белгілеулер мен қысқартулар
ДҚБЖ - Деректер қорының басқару жүйесі
ДҚ - Деректер қоры
АЖ - Ақпараттық жүйе
ҚР - Қазақстан Республикасы
ЖШС - Жауапкершілігі шектеулі серіктестік
ТОО - Товарищество с ограниченной ответственностью
SQL - Select Query Language
ҚФ - Қалыпты форма
1ҚФ - Бірінші қалыпты форма
2ҚФ - Екінші қалыпты форма
3ҚФ - Үшінші қалыпты форма
BCNF - Boyce-Codd normal form
DKNF - Domain-key normal form
MS - Microsoft
Кіріспе
Бізді қоршаған әлемдегі айналып жүрген ақпараттар ағыны үлкен. Уақытына қарай олардың көбеюге беталысы бар. Сондықтан кез келген ұйымда, үлкенінде де, кешісінде де осындай мәліметтермен басқаруды ұйымдастыру мәселелері туындап жатады. Ол нәтижелі жұмысты қамтамасыз еткен болар еді. Кейбір ұйымдар мұндай мақсатта папкалары бар сөрелерде жөн көрсе, көпшілігі компьютерленген әдістерді - мәліметтер базасын, яғни мәліметтердің үлкен көлемін тиімді сақтауға, құрылымын жасауға және жүйелеуге мүмкіндік беретінді тыңдайды. Қазіргі кезде мәліметтер базасынсыз көптеген қаржы, өнеркәсіптік, сауда т.б. үйымдардың жұмысын елестету мүмкін емес. Егер деректер қоры болмай қалса, олар ақпараттар көшкініне тұншығып қалар еді.
Қазіргі тағдағы ДҚБЖ - мәліметтер базасымен басқаруды көпшілік пайдаланатын жүйесі. Ол ақпараттар массивін басқаруды бір немесе бірнеше пайдаланушы бір мезетте жұмыс істегенде іске асыруға мамандандырылған.
Қазіргі кездегі ДҚБЖ қамтамасыз етеді:
кестелерді және бір-бірімен байланысты кестелер қатынасын сүйемелдейтін құралдар жинағын;
жоғары деңгейдегі бағдарламалау құралы, бұның көмегімен жеке өзінің (жекеменшік) қосымшасын жасап алуға болады;
Менің курстық жобамның тақырыбы: ТОО Чистый воздух атты деректер қорын жобалау.
Курстық жұмыстың мақсаты: Пәндік облыс тақырыбының деректер жобасын құру және қосымшалар туралы негізгі түсініктерді қалыптастыру, қосымшаларды өңдеу барысындағы қолданылған технологиялар туралы түсініктер, яғни SQL Server және соның Management Studio бағдарламаларымен жұмыс.
Курстық жұмыстың міндеттері. Кадрлар бөлімі тақырыбы бойынша пәндің облысты талдау, қолданушыға және қызметкерге қажетті функционалдылықты анықтау;
Курстық жұмыстың тапсырмасы. Кадрлар бөлімі фирмасында жаңадан қызметкерлерді жұмысқа алу немесе оларды көтеру, сол мәліметтерді өңдеу, сақтау жұмысын іске асыру.
Курстық жұмыстың жаңалығы. SQL Server бағдарламасында триггерлерді қолдану жұмысын көрсету.
Тақырыптың өзектілігі.
Зерттеудің нысаны. ТОО Чистый воздух фирмасына арналған қосымша құру және оны пайдалану.
1 Аналитикалық бөлім
1.1 Кадрлар бөлімінің тарихы және олардың міндеттері
Адам ресурстарын басқару бөлімі қызметкерлерді басқаратын ұйымның құрылымы болып табылады.
Кадрлар бөлімі - тек қана функционалды бөлімше ғана емес, сонымен қатар, компанияның тұлғасы, себебі кез-келген бәсекелес ұйыммен таныса бастайды.
Ғылыми прогресс - білімнің жоғарылауымен және ақпарат көлемінің көп болуымен сипатталады. Мұндай кең көлемдегі ақпараттарды басқару көп қиындық әкелері сөзсіз. ХХІ ғасыр жаңа технологияның пайда болуы, оның жедел өсуі мұндай мәселелерді шешуге жол ашты. Оны шешудің ең тиімді жолы - автоматтандыру. Қазіргі кезде біздің елімізде, шет елдерде де ақпараттарды автоматтандыруды кеңінен қолданады, оларды пайдаланылу салалары өте көп. Мұндай күрделі ақпарттарды автоматтандыру жүйелерді реттеу функциясын және алдыға қойылған тапсырманы шешу әдісін талдау қызметін атқарады.[1]
Автоматтандыру - техникалық құрал-жабдықтарды, сондай-ақ энергияны, материалды және ақпаратты алу, түрлендіру, жеткізу, пайдалану процестеріне адамның тікелей не ішінара қатысуын босататын экономикалық материалдық тәсілдермен басқару жүйесін пайдалану. Онда:
технологиялық, энергетикалық, көліктік, тұрмыстық-өндірістік процестер;
күрделі агрегаттарды, кемелерді, ғарыш кемелерін, өндірістік құрылыстар мен кешендерді жобалау;
цехты, мекемені, сондай-ақ әскери құрамалар мен бөлімшелерді ұйымдастыру, жоспарлау және басқару;
ғылыми-зерттеулер, медициналық және техникалық диагностикалау сапасын жақсарту, статистика деректерін өңдеу және есепке алу, бағдарламалау, инженерлік есептеулердің барлығы автоматтандырылады.
Жалпы автоматтандыру - адамды материалдар, ақпараттарды жеткізу, өңдеу, сақтау, пайдалану процестерінен босату мүмкіндігіне ие. Автоматтандырудын арқасында адамдар үлкен фирмалардағы тауарларды, мекемелердегі құжаттарды, банкідегі есептеулерді, темір-жол жүйесін басқаруды, студенттердің мәліметін, сессия қортындыларын және т.б. жүйелерді басқара алады.[2]
Автоматтандырудың мақсаты - еңбек өнімділігі мен өнім сапасын арттыру, жоспарлау, басқару жұмыстарын тиімділендіру, денсаулыққа зиянды жұмыстардан адамды босату.
Автоматтандыру - ғылыми-техникалық прогрестің басты бір бағыты. Автоматтандырудың екінші бір пайдасы: уақытты үнемдейді және де басқаруды жеңілдетеді. Үлкен кешенді орындарды қолмен басқарудан гөрі оны автоматтандырған әлде қайда жеңіл.
Автоматтандыру дәрежесі - автоматтандыру құралдарын пайдаланып орындалатын операциялар мөлшерінің осы процесс операцияларының толық мөлшеріне қатынасымен анықталатын технологиялық процестің сипаттамасы. Әр түрлі ұйымдардың табысты жұмыс жасауы үшін ақпаратты жүйені дамығанн талап етеді. Сонда сол деректермен автоматтандырылған жинауды, өңдеуді және монипуляциялауды іске асырады.[3]
Мәліметтер қоры - ақпаратты сақтауды және де мәліметтерге ыңғайлы, тез кіруді қамтамасыз етеді. Мәліметтер қоры өзінен белгілі бір ережелерге сай құралған деректер жиынтығын құрайды. Мәліметтер қоры деп деректердің электрондық сақтаушысын айтады. Оларға қатынас бір немесе бірнеше компьютерлер көмегімен іске асады. Мәліметтер қорын басқару жүйесі деректер базасын құруға, толтыруға, жаңартқанға, жоюға арналған программалық жабдық болып табылады. Delphi жүйесі деректер базасын басқару жүйесі болып табылмайды, бірақ толық МББЖ ( мәліметтер басқару жүйесі ) мүмкіндіктеріне ие. Ұсынылып отырған Delphi құралы локальдік және тораптық деректер базасын құрып және оның ішінде жұмыс істеуге және кез келген деректер базасымен жұмыс істей алатын қолданба құруға мүмкіндік береді.[4]
Кадрлар бөлімінің басты міндеті - қызметкерлердің жұмысын дұрыс ескеру, қызметкерлердің санын, демалыс және демалыс күндерін анықтау, еңбек ақысын есептеу, демалысты ұйымдастыру және ұйымның есеп беру бөліміне ақпарат беру.
Кадрлар бөлімінің негізгі міндеттері:
Талап етілетін біліктілік пен қажетті мөлшерде кадрларды іріктеуді, іріктеуді және жалдауды ұйымдастыру. Қызметкерлерді іріктеу арнайы әзірленген стратегиялардың көмегімен жүзеге асырылады:
БАҚ-та бос жұмыс орындары және жұмыспен қамту қызметтері бойынша іріктеу, тестілеу, мамандарды бейімдеу рәсімдерін және кейіннен біліктілігін жоғарылату бойынша ақпарат беру;
қызметкерлердің тиімді жүйесін құру;
қызметкерлерге арналған мансаптық жоспарларды әзірлеу;
кадрлық технологияларды дамыту.
Бұдан басқа, Адам ресурстары басқармасы Қазақстан Республикасының Зейнетақы қорындағы қызметкерлерге, сақтандыру компанияларына, Салық және көші-қон қызметін көрсетуге міндетті.
Кадрлар бөлімінің функциялары. Кәсіпорындағы кадрлар бөлімінің негізгі қызметі кадрларды іріктеу болып табылады.
Кәсіпорынның кадрлық құрамының құрылымы мен оның күшін әрбір қызметкердің қызметі мен қызметкерлердің жалпы санына байланысты анықталады.
Шағын компанияларда (100 қызметкерге дейін) бір немесе екі қызметкер жеткілікті.
Сонымен қатар шағын кәсіпорындарда жеке қызметкер болмайды, содан кейін мұндай жұмыстарды бас бухгалтер немесе бас директор жүзеге асырады.
Орта ұйымдарда (100 қызметкерден 500 адамға дейін) персоналдың үш-төрт қызметкерін құруға болады.
500 және одан да көп адам жұмыс істейтін ірі кәсіпорындарда адам ресурстары бөлімі 7-ден 10 қызметкерге дейін болуы мүмкін.
Кадрлар және басқа да кафедралар арасындағы қарым-қатынас
Қызметінің тиімді жұмыс істеуі үшін адам ресурстары қызметі кәсіпорынның басқа бөлімдерімен үнемі және тығыз қарым-қатынаста болу керек.
Ұйымның бухгалтериямен өзара әрекеттесуі.
Кадрлық қамтамасыз ету бөлімі еңбекақы төлеу бойынша мәселелерді шешу үшін ұйымның есеп беру бөлімімен өзара іс-қимыл жасайды.
Сонымен, ұйымның есеп бөлімінде кадрлар бөлімі қызметкерлерді жұмыстан босату, жұмысқа қабылдау, іссапарларға, мерекелерге, ынталандыруға немесе қызметкерлерге жазалау шаралары туралы құжаттардың көшірмелері мен көшірмелерін ұсынады.
Заң департаментімен өзара әрекеттесу.
Заң департаменті кадрлар бөліміне қолданыстағы заңнамадағы соңғы өзгерістер туралы ақпарат береді, жан-жақты заңдық қолдау көрсетеді.
Компанияның басқа бөлімшелерімен өзара әрекеттесу.
Кадрлар мәселесі бойынша кадрлар бөлімі компанияның барлық құрылымдық бөлімшелерімен үнемі өзара іс-қимыл жасайды.[5]
Кәсіпорындағы кадрлар бөлімінің басты функциясы - персоналды іріктеу және командамен тұрақты жұмыс жасау. Егер осы бөлімшенің тапсырмасы команда құрамының жұмыс мерзімі туралы ақпарат жинамай, тікелей жалдауды қамтитын болса, мұндай кәсіпорын бизнесте үлкен жетістікке жетпейді.
Бүгінде кадрлық жұмыс қызметкерлердің кәсіби мүмкіндіктерін барынша пайдалануды көздейтін ұйымдастырушылық шаралар мен құзыретті қадамдардың толық кешенінен тұрады. Егер компания қызметкерлері өздерінің міндеттерін тиімді орындауға қызығушылық танытып, мүдделі болса, компания бәсекелестермен жемісті күрес жүргізе алады. Кәсіпорында жұмыс істеу, кадрларды ұстап тұру, есепке алу және ұстап тұру үшін кадрлар бөлімінсіз табысты компанияны елестету қиын.[6]
Білікті кадр бөлімінің қызметкері отбасылық дәрігерге ұқсайды, оның міндеттеріне көптеген маңызды мәселелерді шешу кіреді. Шағын бизнестің көптеген менеджерлері ақша үнемдеу үшін қалыпты маманның функцияларын қарапайым HR-менеджерлерге тапсырады. Мұндай шешім түбегейлі дұрыс емес, себебі кадрлық құжаттарды басқаруды осы саладағы құзыретті маманға тапсыру керек. Тек тәжірибелі кадрлық офицер белгілі бір қызметкер өзінің лауазымына қолайлы ма екендігін уақытында анықтай алады және осындай қызметкерді қайда жібере алатындығын сұрайды. Кадрлық мамандардың салмақты шешімдері кәсіпорынның жұмысын тиімді ұйымдастыруды және оның әрбір қызметкерінің мансаптық өсуін қамтамасыз етеді.[7]
1.2 Кадрлар бөлімі пәндік облысындағы қолданылған ақпараттық қамтамаларына сипаттама
Microsoft SQL Server -- реляциялық деректер базасын (РСУБД) басқару жүйесі Microsoft корпорациясы әзірленген. Негізгі пайдаланылатын сұраныстар тілі -- Transact-SQL, Microsoft және Sybase бірлесіп құрды. Transact-SQL ANSIISO стандартын іске асыру болып табылатын структураланған сұраныстар тілі (SQL) бойынша кеңейтулері бар файлдарды жүктеуге болады. Өлшемі жағынан дербестен кәсіпорынның ірі деректер базасына дейін масштабтағы деректер қорымен жұмыс жасау үшін пайдаланылады; нарық бұл сегментіндегі басқа ДҚБЖ бәсекелесі.[8]
80-ші жылдардың екінші жартысында клиенттік-серверлік технологиялардың дамуы 70-жылдардың соңынан бері белсенді дамып келе жатқан екі негізгі саланың дамуына байланысты болды: бір жағынан дербес компьютерлер және екінші жағынан компьютерлік желілер. Ұзақ уақыт бойы дерекқор тек мейнфреймдер үшін қол жетімді болды, және тек үй компьютерлер мен ЭЕМ дерекқор әзірлеушілер үшін процессорлар өнімділігінің өсуіне арқасында (мысалы, Oracle) өз өнімдерін тиісті нұсқаларын жасауға кірісті. Компьютерге арналған алғашқы RDBMS бірі 1983 жылы шығарылған Oracle v3 болды. Сол кезде бірнеше компьютер иелері оларды негізінен қолданбаларды әзірлеу және тестілеу үшін пайдаланды.
ДББЖ-ны дамытудағы негізгі кезеңдердің бірі 1986 жыл болды. Осы уақыт кейбір дерекқор бағдарламалық қамтамасыз компаниялар әлі де болды, бұл ең елеулі бірі екі жыл бұрын құрылған Sybase компания болды. 1986 жылға қарай, деректер базасының серверлерін Sybase толық интеллектуалдық жұмыс станцияларына (әдетте Sun Microsystems және Аполлон Компьютер дамыту) басталуы (мысалы, Oracle әзірленген). өзі осы клиент-сервер технологиясы мүмкін интерфейс модульдерінің (т. Н. Алдыңғы соңы) түскен ақпаратты өңдеу модульдерді (т. Н. кері соңы) айыра жасады. орталықтандырылған шешімдерді (сақтау және деректерді қорғау талап тек тапсырмаларды орындау үшін сервер қалдырып, жұмыс станциялары желісі арасында (мысалы, есептерді, тест деректерді және т.б.. D. пішімдеу) шешім провайдерлері қалған міндеттерді бөлу мәселелері көшіп, назарға компьютерлік желілер ену тұрақты өсуін ескере отырып, оңтайландыру сұранысты орындау ағыны және т.б.)[9]
ДББЖ әзірлеушілері иерархиялық дерекқордан реляциялық деректерге көшу кезінде маңызды рөл атқарды. IBM осы уақытқа дейін біртіндеп өз клиенттерін иерархиялық дерекқордан (IMS сияқты) DB2 DRD және SQL DS-қа ауыстырады. Жаңа ДҚБЖ, бірақ IMS жылдамдығынан төмен, бірақ бағдарламалау мен техникалық қызмет көрсету ыңғайлығына қарағанда жоғары. DB2-нің жеткізілімдері күтілетін нәтижелерден асып, сатылымның бірінші жылы нарықтағы айтарлықтай үлеске ие болды. 1986 жылдың қыркүйегінде Gupta Technologies өзінің SQL базасын құруға кірісті, ол желіге қосылған компьютерлер үшін тұжырымдамалық дерекқор серверін қамтиды. Гупта сондай-ақ бірінші пайдаланушының жұмыс станциясына файлдарды немесе кестелерді жүктеп қажеттілігінсіз онда сақталған деректерге тікелей қол жеткізуді қамтамасыз ететін, оларға озық DB2 бар IBM мейнфреймдер қол ашықтығын жүзеге асырылып бірі болып табылады.[10]
1986 жылдың аяғында ДББЖ-да деректермен жұмыс істеу үшін SQL-ті негізгі тіл ретінде қолдану әмбебап болды. IBM, Oracle, Sybase және Gupta клиенттердің алдыңғы жағындағы клиенттің артқы жағына хабарламаларды жіберу үшін ұқсас SQL синтаксисін пайдаланды, бұл әртүрлі жеткізушілерден клиент пен сервер бөліктерін біріктіруге мүмкіндік берді. Сол жылы Американдық ұлттық стандарттау институты SQL тілінің нұсқасын деректерді өңдеудің халықаралық стандарты ретінде мақұлдады, ол SQL қолдауы жоқ дерекқорлардың әл-ауқатына қауіп төндірді. Мысалы, Cullinet, SQL-ге өздерінің шағын компьютерлерге арналған деректер базасында қолдау көрсететінін мәлімдеді, бірақ оның кешігуіне байланысты дерекқордың нарықтық үлесі жоғалды, IBM және оның DB2 өніміне жоғалтты.[11]
2 Жобалау бөлімі
2.1 ТОО Чистый воздух атты мәліметтер базасын жобалау
2.1.1 Деректер қорының инфологиялық және даталогиялық моделін құру
Кез келген деректер қорын құру үшін, құрушысы бірнеше модель жасайды. Бірінші модель - инфологиялық мәліметтер моделі. Бұл кезеңде деректер қорын құрушы пәндік аймақ туралы мәліметтер жинақтайды және сол жинақталған мәліметтер табиғи тіл арқылы, кестелер арқылы, математикалық формулалар арқылы графикалар арқылы сипаттайды. Бұл кезде ДҚ құрушы ешқандай МҚБЖ қолданбайды. Екінші модель - мәліметтердің даталогиялық модулі - қандайда бір МҚБЖ тілінде ДҚ сипаттау. Үшінші модель - мәліметтердің физикалық моделі сипаттайды. Инфологиялық моделінің мақсаты жиналған модель ақпараттық жүйелік оны ДҚ қалай сақтайтындығын бейнелеу. Мысал ретінде кадрлар бөлімінің базасын құруға болады.[12]
Инфологиялық моделін иерархиялық ER - диаграммалары немесе (ақпараттық модель) деп те атайды. ER - диаграммаларда қолданатын белгілер: тіктөртұрыштың ішінде - стержн. Домалақта кілт. Домалақта атрибут. Трапецияда - характеристика. Ромбыда - ассоция. Параллелограмда - белгі. Бұнда белгілер үшке бөлінеді. Біреуі - стерженді. Екіншісі - ассоциясы. Үшіншісі - мінездемелік. Ассоцотивті қатынастарды ішкі классқа бөлінуі - белгілеу деп аталады. Мысалы, кадрлар бөлімінің базасының инфологиясының моделін құру. Бұл базада кадрлар бөлімі жайлы ақпарат күнделікті ауысып тұруы және де жұмысшылардың соған қатынасын айтамыз.[13]
Пәндік облысқа сәйкес деректер базасы келесі ескертулерді ескеріп құрылады:
қызметкерлердің ұйымдағы қажеттілік анықтамасы және қызметкерлерді іріктеу бөлімдері басшыларымен бірге;
қызметкерлердің айналымын талдау, айналымның жоғары деңгейіне қарсы күрес әдістерін іздеу;
еңбек ынталандыру жүйесін енгізу;
кәсіпорынның штат кестесін дайындау;
қызметкерлердің жеке іс-қағаздарын тіркеу, қызметкерлердің талабы бойынша анықтамалар мен құжаттар көшірмелерін беру;
жұмыс кітабымен жұмыс жүргізу (құжаттарды қабылдау, жеткізу, толтыру және сақтау);
мерекелерді есепке алу, ағымдағы еңбек заңнамасына сәйкес кестелерді жасау және мерекелерді жасау;
Қызметкерлерді бағалауды ұйымдастыру;
қызметкерлерді дамыту жоспарларын дайындау.
Пәндік облыстың базалық маңыздарын қарастырайық.
Сотрудники атты кестенің атрибуттары: код сотрудника, фамилия, имя, отчество, год рождения, иин, почт. индекс, пол, код работы. Мұнда фирманың қызметкерлері жайлы кішкене мәліметтері.
Данные сотрудников атты кестенің атрибуттары: код сотрудника, область, городсело, район, улица, дом, квартира, телефон. Ал мұнда қызметкерлердің мекен-жайымен толық мәліметтері. Бұл кестеде Код сотрудника" атрибуты арқылы бір-бірімен байланыстырған.
Должность атты кестенің атрибуттары: код должности, название должности, оклад. Сотрудники кестесінде байқаған болсақ "Код работы" деген атрибут бар. Яғни осы кестемен осы атрибут арқылы байланысқан.
Задании атты кестенің атрибуттары: код заданий, описание заданий, код сотрудника, аванс, код отдела. Бұл фирмадағы кадрлар бөлімінің тапсырмалар кестесі.
Отделы кестенің атрибуттары: код отдела, название отдела, телефон отдела, ответственный за отдел. Бұл кесте фирмадағы отделдер жайлы ақпарат беретін кесте.
Жалпы кесте арасындағы байланыстарды келесі ER-диаграммасында көрсетілген. (сурет 1)
Сурет 1. SQL Server Management Studio бағдарламасындағы ER-диаграммасы
Пәндік облыс сипаттамасымен сәйкес келесідегідей ақпараттық жобаларды сәйкестендіруге болады, яғни, сотрудники, данные сотрудников, клиенты, товары, работы, группы товаров және т.с.с. Енді осы жобаларды диаграммаға салдық, диаграммада жобалармен және сол жобалардың атрибуттарымен байланыстырамыз. Ол үшін SQL Server бағдарламасының ішінде Диаграммы баз данных атты батырмасына тышқанның оң жағын шертіп, Создать диаграмму базы данных дегенді басамыз. Сонда бізге келесі терезе ашылады. (сурет 2)
Сурет 2. SQL Server бағдарламасында ER-диаграммасын құру терезесі
Барлық кестелерді Добавить атты батырмасының көмегімен қосып шығамыз. Сөйтіп бір-бірімен кілттік атрибуттары арқылы байланыстырамыз.
Жалпы біздің пәндік облыстың инфологиялық және даталогиялық модельдерін қарап шықтық.
2.1.2 Деректер базасын қалыпты формаға келтіру
Қалыпты форма реляциялық деректер үлгісіндегі қарым-қатынастың сипаты болып табылады, ол ... жалғасы
Бұл курстық жұмыс Кадрлар бөлімі атты деректер қорын жобалау тақырыбында жазылды.
Жұмыста Кадрлар бөлімі атты деректер қорын жобалау тақырыбы бойынша деректер жобасын құру және қосымшалар туралы негізгі түсініктерді қалыптастыру, қосымшаларды өңдеу барысындағы қолданылған технологиялар туралы түсініктер ұйымдастырылды. Жасалған деректер базасын мекеменің тұтынушылары жайлы мәліметтерді қамтитын, мәліметтер қорына тез және қатесіз енгізу және керекті мәліметтерді оңай табу мақсатында әртүрлі өзгерістер мен түзетулер енгізу, ыңғайлы формада көру, барша мәліметтермен танысу қарастырылған.
Курстық жұмыстың түсіндірме жазбасы кіріспеден, 2 тараудан тұратын негізгі бөлімнен, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен және қосымшадан тұрады.
Беттер саны -
Суреттер - 32
Курстық жұмыстың бағдарламасын іске қосу үшін дисктегі мәліметтер қорын көрсетіп MS SQL Server Management Studio деректер базасын басқару жүйесінде орындалған.
Жетекші: Исмаилов Х. т.ғ.к. доцент
Орындаған: Қожатай Н. ИП-15-3к1 тобының студенті
Мазмұны
Нормативті сілтемелер 6
Анықтамалар 7
Белгілеулер мен қысқартулар 8
Кіріспе 9
1 Аналитикалық бөлім 10
1.1 Кадрлар бөлімі туралы мәліметтер және оларды сату міндеттері 10
1.2 Кадрлар бөлімі пәндік облысындағы қолданылған ақпараттық қамтамаларына сипаттама 13
2 Жобалау бөлімі 15
2.1 ТОО Чистый воздух атты мәліметтер базасын жобалау 15
2.1.1 Деректер қорының инфологиялық және даталогиялық моделін құру 15
2.1.2 Деректер базасын қалыпты формаға келтіру 17
2.2 ТОО Чистый воздух деректер базасын нақты бағдарламалық жүйелермен
іске асыру 21
2.2.1 "SQL Server" бағдарламалық жүйесінің жалпы негіздері 21
2.2.2 Деректер қорының физикалық моделін құру 22
2.2.3 Мәліметтер базасында сұраныс, сүзгі және т.б функцияларды құру 29
Қорытынды 33
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 34
Қосымша 35
Нормативті сілтемелер
Курстық жұмыста келесі құжаттарға сілтемелер қолданылады:
СТРК 34.006 - 2002 - Ақпараттық технология мәліметтер қоры негізгі терминдер және анықтамалар;
СТРК 34.007 - 2002 - Ақпараттық технология мәліметтер қоры негізгі терминдер және анықтамалар. Телекоммунациялық жүйелер;
MECT UCO 8790 - 95 - Ақпаратты өңдеу жүйесі. Есептеуіш жүйелердің конфигурация сұлбасы, шартты белгілері және символдары;
MECT 28195 - 99 Бағдарламалық құралдардың сапа бағасы.
Анықтамалар
Бұл курстық жұмыста сәйкес анықтамалармен келесі терминдер қолданылады:
Деректер базасы (франц. base, грек. basis - негіз) - ұзақ мерзімге сақтауға (әдетте, компьютердің жадында), өңдеуге және күнделікті қолдануға арналған деректердің (мәліметтердің) реттелген жиынтығы.
Деректер қорының басқару жүйесі (ДҚБЖ) - бұл деректер қорынан ақпаратты сақтауға және алуға мүмкіндік беретін құрылғы.
Мәліметтер қоры дегеніміз - құрылымы арнайы тәсіл бойынша ұйымдастырылған берілген форматтағы файлдар жиынтығы болып есептеледі.
Кестелер - жазулар жиынтығы болып табылады. Деректер базасында не сақталынады соның бәрі оның кестелерінде сақталынады.
Сұраныс дегеніміз - мәліметтер қорынан өзімізге керекті информацияны бір немесе бірнеше кестелерден алуға мүмкіндік беру болып табылады.
Формалар - кестенің деректерін енгізу және бір жазуды көру үшін және т.б. мақсаттары үшін қолданылатын экранның арнайы форматы болып табылады.
Есептер - бұл деректерді ұйымдастыру, және баспаға пайдаланушыға қажетті тұрде шығарудың ең тиімді құралы.
Макростар - бұл белгілі бір операцияларды орындайтын макрокомандалар жиынтығы. Ол базамен жұмыс жасауын автоматтандырудың құралы болып табылады.
Image - элементі экранда формаға бейнелерді орналастыруға арналған.
Ақпарат - (лат. information - түсіндіру, мазмұндау) үғымы күнделікті өмірден бастап техникалық салада пайдаланылатын көп мағыналы ұғым.
Белгілеулер мен қысқартулар
ДҚБЖ - Деректер қорының басқару жүйесі
ДҚ - Деректер қоры
АЖ - Ақпараттық жүйе
ҚР - Қазақстан Республикасы
ЖШС - Жауапкершілігі шектеулі серіктестік
ТОО - Товарищество с ограниченной ответственностью
SQL - Select Query Language
ҚФ - Қалыпты форма
1ҚФ - Бірінші қалыпты форма
2ҚФ - Екінші қалыпты форма
3ҚФ - Үшінші қалыпты форма
BCNF - Boyce-Codd normal form
DKNF - Domain-key normal form
MS - Microsoft
Кіріспе
Бізді қоршаған әлемдегі айналып жүрген ақпараттар ағыны үлкен. Уақытына қарай олардың көбеюге беталысы бар. Сондықтан кез келген ұйымда, үлкенінде де, кешісінде де осындай мәліметтермен басқаруды ұйымдастыру мәселелері туындап жатады. Ол нәтижелі жұмысты қамтамасыз еткен болар еді. Кейбір ұйымдар мұндай мақсатта папкалары бар сөрелерде жөн көрсе, көпшілігі компьютерленген әдістерді - мәліметтер базасын, яғни мәліметтердің үлкен көлемін тиімді сақтауға, құрылымын жасауға және жүйелеуге мүмкіндік беретінді тыңдайды. Қазіргі кезде мәліметтер базасынсыз көптеген қаржы, өнеркәсіптік, сауда т.б. үйымдардың жұмысын елестету мүмкін емес. Егер деректер қоры болмай қалса, олар ақпараттар көшкініне тұншығып қалар еді.
Қазіргі тағдағы ДҚБЖ - мәліметтер базасымен басқаруды көпшілік пайдаланатын жүйесі. Ол ақпараттар массивін басқаруды бір немесе бірнеше пайдаланушы бір мезетте жұмыс істегенде іске асыруға мамандандырылған.
Қазіргі кездегі ДҚБЖ қамтамасыз етеді:
кестелерді және бір-бірімен байланысты кестелер қатынасын сүйемелдейтін құралдар жинағын;
жоғары деңгейдегі бағдарламалау құралы, бұның көмегімен жеке өзінің (жекеменшік) қосымшасын жасап алуға болады;
Менің курстық жобамның тақырыбы: ТОО Чистый воздух атты деректер қорын жобалау.
Курстық жұмыстың мақсаты: Пәндік облыс тақырыбының деректер жобасын құру және қосымшалар туралы негізгі түсініктерді қалыптастыру, қосымшаларды өңдеу барысындағы қолданылған технологиялар туралы түсініктер, яғни SQL Server және соның Management Studio бағдарламаларымен жұмыс.
Курстық жұмыстың міндеттері. Кадрлар бөлімі тақырыбы бойынша пәндің облысты талдау, қолданушыға және қызметкерге қажетті функционалдылықты анықтау;
Курстық жұмыстың тапсырмасы. Кадрлар бөлімі фирмасында жаңадан қызметкерлерді жұмысқа алу немесе оларды көтеру, сол мәліметтерді өңдеу, сақтау жұмысын іске асыру.
Курстық жұмыстың жаңалығы. SQL Server бағдарламасында триггерлерді қолдану жұмысын көрсету.
Тақырыптың өзектілігі.
Зерттеудің нысаны. ТОО Чистый воздух фирмасына арналған қосымша құру және оны пайдалану.
1 Аналитикалық бөлім
1.1 Кадрлар бөлімінің тарихы және олардың міндеттері
Адам ресурстарын басқару бөлімі қызметкерлерді басқаратын ұйымның құрылымы болып табылады.
Кадрлар бөлімі - тек қана функционалды бөлімше ғана емес, сонымен қатар, компанияның тұлғасы, себебі кез-келген бәсекелес ұйыммен таныса бастайды.
Ғылыми прогресс - білімнің жоғарылауымен және ақпарат көлемінің көп болуымен сипатталады. Мұндай кең көлемдегі ақпараттарды басқару көп қиындық әкелері сөзсіз. ХХІ ғасыр жаңа технологияның пайда болуы, оның жедел өсуі мұндай мәселелерді шешуге жол ашты. Оны шешудің ең тиімді жолы - автоматтандыру. Қазіргі кезде біздің елімізде, шет елдерде де ақпараттарды автоматтандыруды кеңінен қолданады, оларды пайдаланылу салалары өте көп. Мұндай күрделі ақпарттарды автоматтандыру жүйелерді реттеу функциясын және алдыға қойылған тапсырманы шешу әдісін талдау қызметін атқарады.[1]
Автоматтандыру - техникалық құрал-жабдықтарды, сондай-ақ энергияны, материалды және ақпаратты алу, түрлендіру, жеткізу, пайдалану процестеріне адамның тікелей не ішінара қатысуын босататын экономикалық материалдық тәсілдермен басқару жүйесін пайдалану. Онда:
технологиялық, энергетикалық, көліктік, тұрмыстық-өндірістік процестер;
күрделі агрегаттарды, кемелерді, ғарыш кемелерін, өндірістік құрылыстар мен кешендерді жобалау;
цехты, мекемені, сондай-ақ әскери құрамалар мен бөлімшелерді ұйымдастыру, жоспарлау және басқару;
ғылыми-зерттеулер, медициналық және техникалық диагностикалау сапасын жақсарту, статистика деректерін өңдеу және есепке алу, бағдарламалау, инженерлік есептеулердің барлығы автоматтандырылады.
Жалпы автоматтандыру - адамды материалдар, ақпараттарды жеткізу, өңдеу, сақтау, пайдалану процестерінен босату мүмкіндігіне ие. Автоматтандырудын арқасында адамдар үлкен фирмалардағы тауарларды, мекемелердегі құжаттарды, банкідегі есептеулерді, темір-жол жүйесін басқаруды, студенттердің мәліметін, сессия қортындыларын және т.б. жүйелерді басқара алады.[2]
Автоматтандырудың мақсаты - еңбек өнімділігі мен өнім сапасын арттыру, жоспарлау, басқару жұмыстарын тиімділендіру, денсаулыққа зиянды жұмыстардан адамды босату.
Автоматтандыру - ғылыми-техникалық прогрестің басты бір бағыты. Автоматтандырудың екінші бір пайдасы: уақытты үнемдейді және де басқаруды жеңілдетеді. Үлкен кешенді орындарды қолмен басқарудан гөрі оны автоматтандырған әлде қайда жеңіл.
Автоматтандыру дәрежесі - автоматтандыру құралдарын пайдаланып орындалатын операциялар мөлшерінің осы процесс операцияларының толық мөлшеріне қатынасымен анықталатын технологиялық процестің сипаттамасы. Әр түрлі ұйымдардың табысты жұмыс жасауы үшін ақпаратты жүйені дамығанн талап етеді. Сонда сол деректермен автоматтандырылған жинауды, өңдеуді және монипуляциялауды іске асырады.[3]
Мәліметтер қоры - ақпаратты сақтауды және де мәліметтерге ыңғайлы, тез кіруді қамтамасыз етеді. Мәліметтер қоры өзінен белгілі бір ережелерге сай құралған деректер жиынтығын құрайды. Мәліметтер қоры деп деректердің электрондық сақтаушысын айтады. Оларға қатынас бір немесе бірнеше компьютерлер көмегімен іске асады. Мәліметтер қорын басқару жүйесі деректер базасын құруға, толтыруға, жаңартқанға, жоюға арналған программалық жабдық болып табылады. Delphi жүйесі деректер базасын басқару жүйесі болып табылмайды, бірақ толық МББЖ ( мәліметтер басқару жүйесі ) мүмкіндіктеріне ие. Ұсынылып отырған Delphi құралы локальдік және тораптық деректер базасын құрып және оның ішінде жұмыс істеуге және кез келген деректер базасымен жұмыс істей алатын қолданба құруға мүмкіндік береді.[4]
Кадрлар бөлімінің басты міндеті - қызметкерлердің жұмысын дұрыс ескеру, қызметкерлердің санын, демалыс және демалыс күндерін анықтау, еңбек ақысын есептеу, демалысты ұйымдастыру және ұйымның есеп беру бөліміне ақпарат беру.
Кадрлар бөлімінің негізгі міндеттері:
Талап етілетін біліктілік пен қажетті мөлшерде кадрларды іріктеуді, іріктеуді және жалдауды ұйымдастыру. Қызметкерлерді іріктеу арнайы әзірленген стратегиялардың көмегімен жүзеге асырылады:
БАҚ-та бос жұмыс орындары және жұмыспен қамту қызметтері бойынша іріктеу, тестілеу, мамандарды бейімдеу рәсімдерін және кейіннен біліктілігін жоғарылату бойынша ақпарат беру;
қызметкерлердің тиімді жүйесін құру;
қызметкерлерге арналған мансаптық жоспарларды әзірлеу;
кадрлық технологияларды дамыту.
Бұдан басқа, Адам ресурстары басқармасы Қазақстан Республикасының Зейнетақы қорындағы қызметкерлерге, сақтандыру компанияларына, Салық және көші-қон қызметін көрсетуге міндетті.
Кадрлар бөлімінің функциялары. Кәсіпорындағы кадрлар бөлімінің негізгі қызметі кадрларды іріктеу болып табылады.
Кәсіпорынның кадрлық құрамының құрылымы мен оның күшін әрбір қызметкердің қызметі мен қызметкерлердің жалпы санына байланысты анықталады.
Шағын компанияларда (100 қызметкерге дейін) бір немесе екі қызметкер жеткілікті.
Сонымен қатар шағын кәсіпорындарда жеке қызметкер болмайды, содан кейін мұндай жұмыстарды бас бухгалтер немесе бас директор жүзеге асырады.
Орта ұйымдарда (100 қызметкерден 500 адамға дейін) персоналдың үш-төрт қызметкерін құруға болады.
500 және одан да көп адам жұмыс істейтін ірі кәсіпорындарда адам ресурстары бөлімі 7-ден 10 қызметкерге дейін болуы мүмкін.
Кадрлар және басқа да кафедралар арасындағы қарым-қатынас
Қызметінің тиімді жұмыс істеуі үшін адам ресурстары қызметі кәсіпорынның басқа бөлімдерімен үнемі және тығыз қарым-қатынаста болу керек.
Ұйымның бухгалтериямен өзара әрекеттесуі.
Кадрлық қамтамасыз ету бөлімі еңбекақы төлеу бойынша мәселелерді шешу үшін ұйымның есеп беру бөлімімен өзара іс-қимыл жасайды.
Сонымен, ұйымның есеп бөлімінде кадрлар бөлімі қызметкерлерді жұмыстан босату, жұмысқа қабылдау, іссапарларға, мерекелерге, ынталандыруға немесе қызметкерлерге жазалау шаралары туралы құжаттардың көшірмелері мен көшірмелерін ұсынады.
Заң департаментімен өзара әрекеттесу.
Заң департаменті кадрлар бөліміне қолданыстағы заңнамадағы соңғы өзгерістер туралы ақпарат береді, жан-жақты заңдық қолдау көрсетеді.
Компанияның басқа бөлімшелерімен өзара әрекеттесу.
Кадрлар мәселесі бойынша кадрлар бөлімі компанияның барлық құрылымдық бөлімшелерімен үнемі өзара іс-қимыл жасайды.[5]
Кәсіпорындағы кадрлар бөлімінің басты функциясы - персоналды іріктеу және командамен тұрақты жұмыс жасау. Егер осы бөлімшенің тапсырмасы команда құрамының жұмыс мерзімі туралы ақпарат жинамай, тікелей жалдауды қамтитын болса, мұндай кәсіпорын бизнесте үлкен жетістікке жетпейді.
Бүгінде кадрлық жұмыс қызметкерлердің кәсіби мүмкіндіктерін барынша пайдалануды көздейтін ұйымдастырушылық шаралар мен құзыретті қадамдардың толық кешенінен тұрады. Егер компания қызметкерлері өздерінің міндеттерін тиімді орындауға қызығушылық танытып, мүдделі болса, компания бәсекелестермен жемісті күрес жүргізе алады. Кәсіпорында жұмыс істеу, кадрларды ұстап тұру, есепке алу және ұстап тұру үшін кадрлар бөлімінсіз табысты компанияны елестету қиын.[6]
Білікті кадр бөлімінің қызметкері отбасылық дәрігерге ұқсайды, оның міндеттеріне көптеген маңызды мәселелерді шешу кіреді. Шағын бизнестің көптеген менеджерлері ақша үнемдеу үшін қалыпты маманның функцияларын қарапайым HR-менеджерлерге тапсырады. Мұндай шешім түбегейлі дұрыс емес, себебі кадрлық құжаттарды басқаруды осы саладағы құзыретті маманға тапсыру керек. Тек тәжірибелі кадрлық офицер белгілі бір қызметкер өзінің лауазымына қолайлы ма екендігін уақытында анықтай алады және осындай қызметкерді қайда жібере алатындығын сұрайды. Кадрлық мамандардың салмақты шешімдері кәсіпорынның жұмысын тиімді ұйымдастыруды және оның әрбір қызметкерінің мансаптық өсуін қамтамасыз етеді.[7]
1.2 Кадрлар бөлімі пәндік облысындағы қолданылған ақпараттық қамтамаларына сипаттама
Microsoft SQL Server -- реляциялық деректер базасын (РСУБД) басқару жүйесі Microsoft корпорациясы әзірленген. Негізгі пайдаланылатын сұраныстар тілі -- Transact-SQL, Microsoft және Sybase бірлесіп құрды. Transact-SQL ANSIISO стандартын іске асыру болып табылатын структураланған сұраныстар тілі (SQL) бойынша кеңейтулері бар файлдарды жүктеуге болады. Өлшемі жағынан дербестен кәсіпорынның ірі деректер базасына дейін масштабтағы деректер қорымен жұмыс жасау үшін пайдаланылады; нарық бұл сегментіндегі басқа ДҚБЖ бәсекелесі.[8]
80-ші жылдардың екінші жартысында клиенттік-серверлік технологиялардың дамуы 70-жылдардың соңынан бері белсенді дамып келе жатқан екі негізгі саланың дамуына байланысты болды: бір жағынан дербес компьютерлер және екінші жағынан компьютерлік желілер. Ұзақ уақыт бойы дерекқор тек мейнфреймдер үшін қол жетімді болды, және тек үй компьютерлер мен ЭЕМ дерекқор әзірлеушілер үшін процессорлар өнімділігінің өсуіне арқасында (мысалы, Oracle) өз өнімдерін тиісті нұсқаларын жасауға кірісті. Компьютерге арналған алғашқы RDBMS бірі 1983 жылы шығарылған Oracle v3 болды. Сол кезде бірнеше компьютер иелері оларды негізінен қолданбаларды әзірлеу және тестілеу үшін пайдаланды.
ДББЖ-ны дамытудағы негізгі кезеңдердің бірі 1986 жыл болды. Осы уақыт кейбір дерекқор бағдарламалық қамтамасыз компаниялар әлі де болды, бұл ең елеулі бірі екі жыл бұрын құрылған Sybase компания болды. 1986 жылға қарай, деректер базасының серверлерін Sybase толық интеллектуалдық жұмыс станцияларына (әдетте Sun Microsystems және Аполлон Компьютер дамыту) басталуы (мысалы, Oracle әзірленген). өзі осы клиент-сервер технологиясы мүмкін интерфейс модульдерінің (т. Н. Алдыңғы соңы) түскен ақпаратты өңдеу модульдерді (т. Н. кері соңы) айыра жасады. орталықтандырылған шешімдерді (сақтау және деректерді қорғау талап тек тапсырмаларды орындау үшін сервер қалдырып, жұмыс станциялары желісі арасында (мысалы, есептерді, тест деректерді және т.б.. D. пішімдеу) шешім провайдерлері қалған міндеттерді бөлу мәселелері көшіп, назарға компьютерлік желілер ену тұрақты өсуін ескере отырып, оңтайландыру сұранысты орындау ағыны және т.б.)[9]
ДББЖ әзірлеушілері иерархиялық дерекқордан реляциялық деректерге көшу кезінде маңызды рөл атқарды. IBM осы уақытқа дейін біртіндеп өз клиенттерін иерархиялық дерекқордан (IMS сияқты) DB2 DRD және SQL DS-қа ауыстырады. Жаңа ДҚБЖ, бірақ IMS жылдамдығынан төмен, бірақ бағдарламалау мен техникалық қызмет көрсету ыңғайлығына қарағанда жоғары. DB2-нің жеткізілімдері күтілетін нәтижелерден асып, сатылымның бірінші жылы нарықтағы айтарлықтай үлеске ие болды. 1986 жылдың қыркүйегінде Gupta Technologies өзінің SQL базасын құруға кірісті, ол желіге қосылған компьютерлер үшін тұжырымдамалық дерекқор серверін қамтиды. Гупта сондай-ақ бірінші пайдаланушының жұмыс станциясына файлдарды немесе кестелерді жүктеп қажеттілігінсіз онда сақталған деректерге тікелей қол жеткізуді қамтамасыз ететін, оларға озық DB2 бар IBM мейнфреймдер қол ашықтығын жүзеге асырылып бірі болып табылады.[10]
1986 жылдың аяғында ДББЖ-да деректермен жұмыс істеу үшін SQL-ті негізгі тіл ретінде қолдану әмбебап болды. IBM, Oracle, Sybase және Gupta клиенттердің алдыңғы жағындағы клиенттің артқы жағына хабарламаларды жіберу үшін ұқсас SQL синтаксисін пайдаланды, бұл әртүрлі жеткізушілерден клиент пен сервер бөліктерін біріктіруге мүмкіндік берді. Сол жылы Американдық ұлттық стандарттау институты SQL тілінің нұсқасын деректерді өңдеудің халықаралық стандарты ретінде мақұлдады, ол SQL қолдауы жоқ дерекқорлардың әл-ауқатына қауіп төндірді. Мысалы, Cullinet, SQL-ге өздерінің шағын компьютерлерге арналған деректер базасында қолдау көрсететінін мәлімдеді, бірақ оның кешігуіне байланысты дерекқордың нарықтық үлесі жоғалды, IBM және оның DB2 өніміне жоғалтты.[11]
2 Жобалау бөлімі
2.1 ТОО Чистый воздух атты мәліметтер базасын жобалау
2.1.1 Деректер қорының инфологиялық және даталогиялық моделін құру
Кез келген деректер қорын құру үшін, құрушысы бірнеше модель жасайды. Бірінші модель - инфологиялық мәліметтер моделі. Бұл кезеңде деректер қорын құрушы пәндік аймақ туралы мәліметтер жинақтайды және сол жинақталған мәліметтер табиғи тіл арқылы, кестелер арқылы, математикалық формулалар арқылы графикалар арқылы сипаттайды. Бұл кезде ДҚ құрушы ешқандай МҚБЖ қолданбайды. Екінші модель - мәліметтердің даталогиялық модулі - қандайда бір МҚБЖ тілінде ДҚ сипаттау. Үшінші модель - мәліметтердің физикалық моделі сипаттайды. Инфологиялық моделінің мақсаты жиналған модель ақпараттық жүйелік оны ДҚ қалай сақтайтындығын бейнелеу. Мысал ретінде кадрлар бөлімінің базасын құруға болады.[12]
Инфологиялық моделін иерархиялық ER - диаграммалары немесе (ақпараттық модель) деп те атайды. ER - диаграммаларда қолданатын белгілер: тіктөртұрыштың ішінде - стержн. Домалақта кілт. Домалақта атрибут. Трапецияда - характеристика. Ромбыда - ассоция. Параллелограмда - белгі. Бұнда белгілер үшке бөлінеді. Біреуі - стерженді. Екіншісі - ассоциясы. Үшіншісі - мінездемелік. Ассоцотивті қатынастарды ішкі классқа бөлінуі - белгілеу деп аталады. Мысалы, кадрлар бөлімінің базасының инфологиясының моделін құру. Бұл базада кадрлар бөлімі жайлы ақпарат күнделікті ауысып тұруы және де жұмысшылардың соған қатынасын айтамыз.[13]
Пәндік облысқа сәйкес деректер базасы келесі ескертулерді ескеріп құрылады:
қызметкерлердің ұйымдағы қажеттілік анықтамасы және қызметкерлерді іріктеу бөлімдері басшыларымен бірге;
қызметкерлердің айналымын талдау, айналымның жоғары деңгейіне қарсы күрес әдістерін іздеу;
еңбек ынталандыру жүйесін енгізу;
кәсіпорынның штат кестесін дайындау;
қызметкерлердің жеке іс-қағаздарын тіркеу, қызметкерлердің талабы бойынша анықтамалар мен құжаттар көшірмелерін беру;
жұмыс кітабымен жұмыс жүргізу (құжаттарды қабылдау, жеткізу, толтыру және сақтау);
мерекелерді есепке алу, ағымдағы еңбек заңнамасына сәйкес кестелерді жасау және мерекелерді жасау;
Қызметкерлерді бағалауды ұйымдастыру;
қызметкерлерді дамыту жоспарларын дайындау.
Пәндік облыстың базалық маңыздарын қарастырайық.
Сотрудники атты кестенің атрибуттары: код сотрудника, фамилия, имя, отчество, год рождения, иин, почт. индекс, пол, код работы. Мұнда фирманың қызметкерлері жайлы кішкене мәліметтері.
Данные сотрудников атты кестенің атрибуттары: код сотрудника, область, городсело, район, улица, дом, квартира, телефон. Ал мұнда қызметкерлердің мекен-жайымен толық мәліметтері. Бұл кестеде Код сотрудника" атрибуты арқылы бір-бірімен байланыстырған.
Должность атты кестенің атрибуттары: код должности, название должности, оклад. Сотрудники кестесінде байқаған болсақ "Код работы" деген атрибут бар. Яғни осы кестемен осы атрибут арқылы байланысқан.
Задании атты кестенің атрибуттары: код заданий, описание заданий, код сотрудника, аванс, код отдела. Бұл фирмадағы кадрлар бөлімінің тапсырмалар кестесі.
Отделы кестенің атрибуттары: код отдела, название отдела, телефон отдела, ответственный за отдел. Бұл кесте фирмадағы отделдер жайлы ақпарат беретін кесте.
Жалпы кесте арасындағы байланыстарды келесі ER-диаграммасында көрсетілген. (сурет 1)
Сурет 1. SQL Server Management Studio бағдарламасындағы ER-диаграммасы
Пәндік облыс сипаттамасымен сәйкес келесідегідей ақпараттық жобаларды сәйкестендіруге болады, яғни, сотрудники, данные сотрудников, клиенты, товары, работы, группы товаров және т.с.с. Енді осы жобаларды диаграммаға салдық, диаграммада жобалармен және сол жобалардың атрибуттарымен байланыстырамыз. Ол үшін SQL Server бағдарламасының ішінде Диаграммы баз данных атты батырмасына тышқанның оң жағын шертіп, Создать диаграмму базы данных дегенді басамыз. Сонда бізге келесі терезе ашылады. (сурет 2)
Сурет 2. SQL Server бағдарламасында ER-диаграммасын құру терезесі
Барлық кестелерді Добавить атты батырмасының көмегімен қосып шығамыз. Сөйтіп бір-бірімен кілттік атрибуттары арқылы байланыстырамыз.
Жалпы біздің пәндік облыстың инфологиялық және даталогиялық модельдерін қарап шықтық.
2.1.2 Деректер базасын қалыпты формаға келтіру
Қалыпты форма реляциялық деректер үлгісіндегі қарым-қатынастың сипаты болып табылады, ол ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz