Туристік қызметті басқарудың шетел тәжірибесі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 70 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе

Кіріспе: 1 Туристік фирмалар қызметін басқарудың теориялық негіздері

3: 5

Кіріспе: 1. 1 Туристік қызмет түсінігі және мазмұны

3: 5

Кіріспе:

1. 2 Менеджментегі басқару жүйесінің қызмет түрі ретінде

1. 3 Туристік қызметті басқарудың шетел тәжірибесі

Кіріспе: 2 «Шығыс Қағанаты» ЖШС-нің туристік нарықтағы қызметін талдау

3: 25

Кіріспе: 2. 1 Туристік фирманың техникалық - экономикалық сипаттамасы

3: 25

Кіріспе: 2. 2 «Шығыс Қағанаты» ЖШС-гі қызмет ететін маркетингтік ортаны бағалау

3: 30

Кіріспе: 3 Туристік фирмалар қызметін ұйымдастыруды жетілдіру бағыттары

3: 44

Кіріспе: 3. 1 «Шығыс Қағанаты» ЖШС-і маркетингті ұйымдастыру

3: 44

Кіріспе: 3. 2 «Шығыс Қағанаты» ЖШС-і басқаруды және ұйымдастыруды жетілдіру

3: 60

Кіріспе: Қорытынды

3: 66

Кіріспе: Қолданылған әдебиеттер

3: 68

Кіріспе

Диплом жұмысының өзектілігі. Бүгінгі таңда туризм индустриясы экономикамыздың дамуының әлуетті және болашағы зор салаларының бірі болып танылып отыр. Туризм әлеуметтік - тұрмыстық инфрақұрылымның салааралық кешені ретінде әлемдік экономикада басты рөлді алады, әлемдік ұлттық өнімнің 1\10 бөлігін қамтамасыз етеді. Қазіргі кезде әрбір он бесінші қызметкер туристік бизнесте жұмыс істейді. Туризм үлесіне әлемдік капиталдың шамамен жеті проценті, салық түсімдерінің бес проценті, тұтынушы шығындарының он бір проценті келеді. Бұл көрсеткіштер, әрине туризм индустриясының, оның ішінде, қонақ үй саласының жұмыс істеуіне тікелей экономикалық тиімділікпен сипатталынады. Туризм тек қана экономикалық мағынаға ғана емес, сонымен мемлекетаралық байланыстардың әлеуметтік және мәдени дамуына ықпалын тигізіп, халықтың танымдық деңгейін көтереді.

Қазақстанның туризм саласында келесідей қайта құрулар орын алды: туристік қызметтердің жалпы көлемінде ішкі туризм көрсеткіштері өсуде, келу туризмінің көрсеткіштер динамикасы жыл сайын артуда, кету туризмінің көрсеткіштерінің үлесі тұрақталуда.

Қазақстандық туризмнің стратегиялық міндеті - туристік қызметтердің жалпы көлемінде келу туризмінің үлесін арттыру.

Туристік бизнес Қазақстанда нарықтық қатаынастарды қалыптастыруда жетекші салалардың біріне айналып отыр. Экономикалық қызметтің сферасы ретінде туризм қаржылық ауытқуларға шалдығуда. Туристік фирмалар қазіргі кезде туризм саласында қалыптасқан өзгерістерді жете түсіну үшін бұл ауытқуларды ескеруі қажет.

Диплом жұмысының мақсаты - қазіргі кезде туристік бизнесте кездесетін мәселелерді анықтап, оларды ұтымды шешу жолдарын табу арқылы туристік фирмалар қызметін стратегиялық басқару мен ұйымдастыруды жетілдіру болып табылады.

Диплом жұмысының міндеттері:

-Туристік фирмалар қызметін басқарудың теориялық негіздерін және ерекшеліктерін анықтау;

-«Шығыс Қағанаты» ЖШС-нің мысалында туристік нарықтағы қызметін талдау;

-Туристік фирмалар қызметін ұйымдастыруды жетілдіру бағыттарын ұсыну;

-Ұтымды технологиялар мен маркетингтің тиімді құралдарын пайдалану арқылы туристік фирмалардың бәсекелестікке қабілеттілігін арттыру жолдарын қарастыру.

Дипломдық жұмыстың нысаны: Берілген жұмыста Қазақстандағы туризмнің даму эволюциясы, қазіргі жағдайы туралы мәліметтер көрсетіліп, «Шығыс Қағанаты» ЖШС-і мысалында стратегиялық басқару құрылымы және негізгі қызметтеріне сипаттамалар келтірілген.

Диплом жұмысының зерттеу пәні Зерттеу барысында Қазақстан Республикасы Статистика жөніндегі агенттігі мен Өскемен қаласы Статистика жөніндегі басқармасының материалдары, «Шығыс Қағанаты» ЖШС-інің жайлы материалдар мен мәліметтер зерттеу жұмысының негізгі ақпараттық базасын құрады.

Диплом жұмысының зерттеу әдісі. Зерттеу нәтижелері салыстырмалы талдау, сараптамалық, есептік-құрылымдық, экономикалық-математикалық, болжамдау және монографиялық әдістерді қолдану көмегімен алынды.

Диплом жұмысының теориялық және методикалық мәні. Жалпы зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі ретінде заң актілері, ҚР Президентінің Жарлықтары мен ҚР Үкіметінің Қаулылары, сонымен бірге Бутко И. И., Ситников В. А., Ситников Е. А., Китова О. В., Богалдин-Малых В. В., Бутко И. И., Ситников В. А., А. Ю. Александрова, Е. А Зрянина, А. Г. Ким, А. Соколова, Тамм Е. И., Биржаков М. Б., Вайсман А., Волошин Н. И., Воробьев А. К., Евдокимов Ф. И., Гавва В. М., Есімжанова С. Р. және тағы басқалар отандық және шетелдік ғалымдардың жұмыстары алынды.

Диплом жұмысының ғылыми жаңалығы .

Ұсыныстар жұмыстың ғылыми жаңалығын қамтиды. Осы реттегі қол жеткізілген жаңалықтар:

туритстік фирманың ілгерілетудің алғышарттары анықталды;
теориялық сараптама негізінде Қазақстандық туристік фирманың саясатының ерекшеліктері талданып, қорытылды;
туристік фирманың қызметін жетілдіру алға тартылып, оның даму перспективасына болжам жасалды.

Диплом жұмысының практикалық мәні. Туристік фирманың әлеуетін қалыптастыру жолында оның экономикалық механизмін жетілдіру үшін осы диплом жұмысында қолданылатын әдістемелік тәсілдер мен ұсыныстар арқылы айқындалады. Зерттеу материалын туризм саласында, өндіріс пен қызмет көрсету орындарының бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатындағы жобаларды жасауда пайдалануға болады.

Диплом жұмысының құрылымы. Зерттеу кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 Туристік фирмалар қызметін басқарудың теориялық негіздері

Туристік қызмет түсінігі және мазмұны

Туризм көптеген фирмалар мен аспектілерде көрінеді сондықтан оған жалғыз анықтама беру мүмкін емес. Сонымен бірге туризм концепциясын сипаттау және мүмкіндігінше нақты анықтама беру келесі себептерге байланысты:

туризмді әлеуметтік-экономикалық құбылыс ретінде тану, талдау және болжау;
туризмді статистикалық зерттеу үшін;
көптеген мемлекеттер мен бірлестіктер заңдарында көрсетілген экономикалық және құқықтық жеңілдіктерді тарату үшін.

Туризмді сипаттауда қолданылатын алғашқы анықтамалардың бірін Берн университетінің профессорлары Хунзикер және Крапфоммен ұсынылып кейін Халықаралық туризм ғылыми эксперттер ассоциациясымен қабылданған [4] .

Туризм - бұл тұрғылықты жері болып табылмайтын және пайда алуды көздемейтін адамдардың саяхаты кезіндегі қатынастар мен құбылыстар тізбегі.

Туризм индустриясы - бұл негізгі функциясы адамдардың бос уақытындағы демалудың түрлеріне сұранысты қанағаттандыру болып табылатын кәсіпорындар мен салалардан тұратын шаруашылықтың ірі кешені.

Қазіргі кезде туризм индустриясының өсуінің негізгі факторлары:

халық табысының өсуі;
урбанизацияның өсуі;
бос уақыттың көбеюі;
инфрақұрылымның дамуы;
халықаралық тауар айырбасының дамуы;
бұқаралық ақпарат құралдарының дамуы.

Туризм индустриясын тауар және қызмет өндірісі туризммен тығыз байланысты кәсіпорындар мен ұйымдар құрайды: қонақ үйлер, тамақтану кәсіпорындары, көлік кәсіпорындары, экскурсиялық бюролар, сувенирлер жасайтын кәсіпорындар, туристік бағыттағы оқу орындары, ақпараттық және жарнамалық қызмет орындары, туристік бағыттағы ғылыми-зерттеу ұйымдары, туристік тауарларды өндіруші кәсіпорындар т. б.

Туризм индустриясы туроператорлар қызметінің арқасында сұранысқа ие болатын қызметтерді шығарады.

Қызмет - бұл негізгі ерекшелігі уақыт және кеңістікте өндіру, өткізу және тұтыну құбылыстарының бірге келуі болып табылатын мақсатты бағытталған өндірістік іс-әрекет. Саяси экономикалық мазмұнына байланысты материалдық және материалдық емес қызметтерді ажыратады.

Материалдық емес қызметтер заттық нысанға ие болмайды және материалдық өнім құнында көрінбейді. Көптеген экономистердің пікірі бойынша материалдық емес қызметтер ұлттық табысты жасамайды керісінше оларды көрсету үшін ұлттық табыстың бір бөлігі қолданылады.

Туристік қызметтер - бұл адамдардың бос уақытында қажеттіліктерін қанағаттандыруды қамтамасыз ететін қызметтер сферасының үлкен бөлігі.

Материалдық сипаттағы туристік қызметтер:

- туристік-экскурсиялық мекемелер қызметтері;

- көлік қызметтері;

- емдеу-курорттық мекемелер қызметі;

- денсаулық сақтау қызметтері;

- танымдық қызметтері;

- қоғамдық ұйымдар қызметтері;

- мемлекеттік басқару қызметтері [5] .

Материалдық қызметтер өнім айналымы сферасында жасалып, өндірістік мақсаттағы қызметтер ретінде көрінеді.

Материалдық сипаттағы турстік қызметтер:

- жолаушылар тасымалына жатпайтын көлік қызметтері;

- сауда қызметтері;

- тұрмыстық-коммуналдық шаруашылық қызметтері.

Туризмге деген сұраныс пен қажеттіліктерді қанағаттандыру көптеген қызметтерді талап етеді. Оларды толығымен тұтынылатын болуы мүмкін, мысалы тамақ, сусын немесе жартылай, мысалы отельде орналастыру қызметтері. Соңғы жағдайда қосымша қызметтер керек болады: кондиционер, телефон т. б. Турист қажет ететіндердін көбі табиғи жолмен жасалады. Мысалы: күн жарығы, кислород т. б. Олар еркін қызметтер ретінде сипатталып, туризм экономикасы үшін әлеуметтік зерттеу заты болып табылмайды.

Туристік қызметтерді тұтыну тек қана оларды өндіру орындарында болады және тұтынушыға жеткізілмейді. Туристік қызметтерді тұтыну өндіріс мүмкіндіктеріне емес, маусымдылыққа тәуелді.

Әдетте өзіне жергілікті орынның спецификалық ерекшеліктеріне кіріктіреді. Мысалы, Тунистегі түскі ас Филлипиндегі түскі астай болмайды; Нью-Йорктегі мәдени бағдарламасына Бродвей театрлеріне бару кірсе, Парижде «Мулен Руж» болуы мүмкін, яғни басқа жерде тұтынылмайтын қызметтер. Егер барлық жерде барлығы бірдей болса қызметтер бәрібір қалады, себебі жергілікті тұрғындарға қызмет көрсетілу керек, бірақ туристік қызметтер жойылады. Туристік қызметтерді спецификалық жергілікті колорит ерекшелейді. Бұл туристер қарапайым қызметтерді тұтынбайды деген сөз емес. Киім тазалау, аяқ-киім жөндеу, телефон, электр желісі, газ сияқты басқа да қызметтер туристік қызметтер құрамына кіреді бірақ олар саяхат мақсатын құрамайды[6] .

Бұл жағдайда туристік қызметтер саяхат мақсаты бойынша екіге бөлінеді:

- Мақсатты қызметтер.

- Инфрақұрылымдық қызметтер.

Мақсатты қызметтер - оларды тұтыну саяхат мақсаты болып табылатын тек қана белгілі жерге сипатты қызметтер.

Инфрақұрылымдық қызметтер - жалпы таралған тіршілікке қажетті инфрақұрылым кешенінің қызметтері.

Туристік тұтыну құрылымындағы рөліне байланысты қызметтер:

- негізгі қызметтер

- қосымша қызметтер

- ілеспе қызметтер болып үшке бөлінеді.

Негізгі туристік қызметтер - турға кіретін, яғни демалу орнында міндетті түрде тұтынылатынын кепілдейтін пакетпен алынатын мақсатты қызметтер.

Турагенттіктің негізгі (профильді) қызметтеріне жататындар:

- туризм түрін және тур маршрутын (демалу орны) таңдау;

тур күнінің санын анықтау;
отель категориясын таңдау;
тамақтандыруды ұйымдастыру;
трайлерді (туристерді жеткізу құралдары) таңдау;
мәдени шараларды ұйымдастыру;
тур бағасын анықтау.

Туристік пакет төрт міндетті элементтен тұрады: туристік орталық, көлік, орналастыру қызметі, трансфер. Олар келесі суретте көрсетілген (Сурет 1) .

Сурет 1 Туристік пакет құрылымы [7]

Туристік орталық - табиғи, мәдени-тарихи, экологиялық, этникалық, әлеуметтік - демографиялық, инфрақұрылымдық барлық рекреациялық мүмкіндіктерді кіріктіретін туристік демалу орны. Бұл негізгі элемент болып табылады. Себебі қызығушылық обьектісісіз саяхатты ұйымдастыру мүмкін емес. Туристік орталық индивидуумның рекреациялық ресурстарға байланысты барлық мотивтерін біріктіретін қызығушылықтарды интеграциялаушы символ болып табылады. Бір адам туристік бюроға келіп Францияға, келесісі-Қырымға, тағы біреуі - Пекиндік турларға барғысы келетінін айтса, территория масштабына тәуелсіз әрбір турист белгілі бір обьектіні таңдайды. Индивидуалды масштабына байланыссыз туроператор тұтынушыны жалғыз нұсқаға - туристік орталыққа бағыттауы міндетті. Егер клиент Францияға барғысы келетінін айтса, оған Францияның нақты қай жері керек екенін анықтап алу керек. Тіпті жалғыз ғана Мәскеу қаласының өзінде қана бірнеше туристік орталық бар екен ескерген жөн.

Көлік - туристік орталыққа жеткізетін орын ауыстыру құралы. Орын ауыстыру құралы ретінде ең жиі пайдалынылатыны ол сөзсіз ұшақ. Қысқа қашықтыққа-поезд, автобус, автомобиль. Турпакет құнына кіретін шығындардың үлкен бөлігін тасымалдау шығындары құрайды. Көлік құралдарының комфорттылығы мен жылдамдығы неғұрлым жоғары болған сайын саяхат құны соғұрлым жоғары болады.

Орналастыру қызметі - саяхат кезінде туристік орталықта туристке ұсынылатын белгілі бір отель. Орналастыруды туристке ұсынылатын қызметтердің қонақжайлылық типіне сәйкес ажыратады. Бұл отель, мотель, вилла, апартамент, кемпинг т. б болуы мүмкін. Тамақтану қызметі туристік пакетке жеке элемент ретінде кіргізілмейді, себебі туризмде олар орналастырудың құрамдас бөлігі болып табылады.

Трансфер - туристті саяхат жасайтын мемлекетке келу орнынан (әуежай, гавань, теміржол станциясы) орналастыру орнына (отель) жеткізу және керісінше. Трансфер кейде автобустарды, такси немесе лимузиндерді қолданумен жүзеге асырылуы мүмкін.

Нақты айтқанда, трансфер - туристік орталық шекарасында туристі кез-келген тасымалдау. Сондықтан мұнда отельден театр, мұражайға т. б. баруды да жатқызуға болады. Бірақ бұл трансферлер әдетте турпакетке кіргізілмейді, клиенттер оны міндетті қызмет деп санамайды.

Қосымша туристік қызметтер. Тур құнына кірмейтін, қосымша ақы төлеу арқылы алуға болатын мақсатты және инфрақұрылымдық қызметтер.

Қосымша қызметтерге жататындар:

- визалық қолдау;

- серік қосу (туристтің талабы бойынша) ;

- әуебилеттер сату;

- жүкті шекарадан өткізу;

- туристерді трайлерге дейін жеткізу;

- сақтандыру.

Ілеспе қызметтер-туристер де қолданылатын жергілікті инфрақұрылым қызметтері:

- сувенирлік өнімдер сыйлау;

- сауда, несие-валюталық, ақпараттық, конгрестік және өзге қызметтер.

Туристік қызметтерден туристік өнім тауар нысанына ие болады. Олардың негізгі ерекшелігі ол туристік қызметтің сатып алынуы және тұтынылуы тек оны өндіру орнында жасалса, туристік өнімнің сатып алынуы тұрғылықты жерінде мүмкін болып ал тұтыну тек қана туристік қызметтерді өндіру орнында мүмкін.

Жолдаманы сатып алғанда турист туристік қызметтерді алмайды, ол тек қана қызметтерге деген кепілдемеге ие болады. Туристік өнім тауар ретінде тұтыну құнымен сипатталады, яғни адамдардың белгілі рекреациялық қажеттіліктерін қанағаттандыру мүмкіндіктерімен немесе пайдалылығымен. Туристік өнім пайдалылығы оның субьект үшін құндылығымен анықталады. Сондықтан туроператор максималды адам санына құнды болып табылатын туристік өнім шығаруға тырысу керек. Тауардың көпшіліктік тұтынуы оның айырбас құнымен анықталады - туристік өнімнің тұтыну құны басқа тауарлардың тұтыну құнына айырбасталатын сандық қатынас.

Шенгендік конвенция (1995ж) жасалғаннан бері туристік өнімге деген талаптар күшейтілді. Бір жерде сатып алынған тур басқа жерде тұтынылады, тек туроператор, турагент және туристің толық келісімге келуі барлық жақтан міндеттердің орындалуын қамтамасыз етеді. Туристік келісімшарттар бойынша Халықаралық конвенциясына (Брюссель 1970ж) сәйкес мұндай келісім туроператор, турагент, турист яғни барлық қатысушылар қол қоятын контракттық негізде ваучер нысанында мүмкін болады. 1990 жылдың 15 маусымындағы пэкидж турлар бойынша Еуропалық одақтың арнайы директивасында ваучердың мазмұнына міндетті талаптар келтірілген. Ол тур туралы толық ақпаратты қамту керек [8] .

- мемлекет, қала (туристік орталық), туристің баратын орны;

- көлік құралдары

- қонақ үйдің орналасуын, категриясын, комфорттылық деңгейін, міндетті қызметтер тізімін кіріктіретін туристерді орналастыру шарттары;

- тамақтану жағдайлары;

- турдың басталу және аяқталу мерзімі;

- шаралар бағдарламасы;

- паспорттық визалық жайлар;

- медициналық сақтандыру;

- минималды тур қатысушылары;

- турды аннуляциялаудың шекті мерзімі;

- турдың кешенді бағасы;

- туристердің демалу шарттарын жасамағаны үшін компенсация мөлшері;

- туроператтордың немесе турагенттіктің толық аталуы және реквизиттері.

Осыған сәйкес туроператор жауапты:

- Демалу бағдарламасының орындалуына.

- Жарнама мен ақпараттың нақты өнімге сәйкес болуына.

- Тур бағасының өзгерісіне.

Осылардың кез-келгені бұзылса, онда туроператор туристке тек материалдық емес, сонымен қатар моральдық зиянын да өтеуі керек.

Сонымен, туристік өнім - бұл саяхат кезінде туристер қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған заттық (тұтыну заттары) және заттық емес (қызметтер) тұтыну құнының жиынтығы.

Туристік өнім 3 элементтен тұрады: Тур, қосымша туристік- экскурсиялық қызметтер, тауарлар (Сурет 2) .

Сурет 2 Туристік өнім құрылымы

Тур - клиентке біркелкі сатылатын туристік өнімнің алғашқы бірлігі (Сурет 3) .

Сурет 3 Турдың құрылымы

Мысалы, турист Парижге барғысы келетінін шешсе, туроператор оған ең бірінші турпакет ұсынады: ұшып шығу уақыты, қарсы алушының аты-жөні, әуежайдан отельге дейінгі жол, орналастыру, отельден әуежайға шығу мерзімі және уақыты, ұшып шығу уақыты және рейс нөмірі. Содан кейін ол клиенттен таға міндетті қызметтерден не қалайтынын сұрайды. Клиент міндетті бағдарламаға Парижді көру экскурсиясын, Версальға баруды, «Лидо» немесе «Мулен Руж» түнгі шоуын, Эйфель мұнарасына экскурсияны, Луврға баруды міндетті қызметтер тізіміне қосуды сұрайды. Бұл туроператор орындауға міндетті шарттар, осы міндетті шарттарды туризмде маршруттағы қызметтер кешені деп атайды [9] .

Мерзімі бойынша турларды үш категорияға бөліп қарастыруға болады:

- қысқа мерзімді (2-5 күн)

- орташа мерзімді (6-14 күн)

- ұзақ мерзімді (2 аптадан жоғары) .

Ең көп қолданылатын орташа мерзімді турлар. Орналастыру құралдарын таңдаған кезде туристер әдетте бағасы мен төлемқабілеттілігіне қарай 3, 4, 5 жұлдызды отельдерге тоқталады.

Турдағы тамақтандыруды ұйымдастыруда келесідей мүмкін нұсқалар бар:

- бір мезгіл тамақтану;

- жартылай пансион (тәулігіне екі рет тамақтану) ;

- пансион (үш мезгіл тамақтану) .

Статистика бойынша инклюзив тур кезінде туристік өнім құнының құрылымы келесідей:

Ө(100%) = Т(30%) + ҚТЭҚ(40%) + Тр(30%) (1)

Мұндағы, ТӨ- туристік өнім құны

Т - турдың құны

ҚТЭҚ - қосымша қызметтер құны

Тр- сатып алынған тауар құны.

Қосымша туристік-экскурсиялық қызметтер - тұтынушыға бос уақытында көрсетілетін ваучер немесе жолдамада қарастырылмаған қызметтер. Қосымша қызметтер жолдаманың негізгі құнына кіргізілмейді. Оларға: жалға алу, телефон, тұрмыстық қызмет көрсету, пошта, валюта айырбастау, қосымша тамақтану, қоғамдық транспорт, заттарды сақтандыру, ойын-сауық т. б жатады. Бұл қызметтер қосымша төлемге көрсетіледі [10] .

1. 2 Менеджмент басқару жүйесінің қызмет түрі ретінде

Күнделікті тұрмыста менеджмент сөзі белгілі бір ұйымдағы барлық адамдардың қызметіне басшылық етумен шұғылданып, өз мақсатына жетуді білдіреді. Тіпті білікті басқару саласының өзінде де менеджмент ұғымы түрліше түсіндіріледі. Сонымен, менеджменттің бастапқы ұғымы - бұл басшылық.

«Менеджмент» ұғымының анықтамасына сүйенетін болсақ, онда менеджмент дегеніміз қазіргі индустриялық қоғамда жұмыс істейтін экономикалық орган. Менеджмент қабылдаған кез келген әрекет, кез келген шешім - бұл экономикалық сипаттағы шаралар.

Сонымен, менеджменттің тиімділігін және менеджерлердің іс-әрекетін экономикалық табыстар, экономикалық нәтижелер арқылы ғана таразылауға болады. Менеджменттің міндетіне, басшылық етуіне жаңа рыноктарды игеруіне жұртшылықтың мұқтажын қанағаттандыру жатады. Егер кәсіпорын нашар әрі тиімсіз жұмыс істесе, онда оның жаңа қожайыны жұмысшыларды емес, басшыларын ауыстырады. Сонымен, менеджмент дегеніміз ұжым (коллектив) жұмысын ұйымдастыру. Кәсіпорын жұмысын ұйымдастырғанда, қызметкерлер мұқтажын барынша толық қанағаттандыруды, олардың жұмысын жандандыруды, әрі тиімділігін арттыруды көздеу қажет. Менеджментті жеке адамдар арасындағы психологиялық қарым-қатынасқа тәуелді етеді де, бұлар материалдық жағдайларға тәуелсіз ретінде қарастырылады, өйткені соңғы айтылғанның алуан түрлілігінде шек жоқ. Менеджментке алуан түрде түсінік бергенімен, классиктердің бұл жөніндегі тұжырымдары көп жағдайда ұқсас келеді. Гальвецияның пікірінше, басқару процесі - өнер, оның басты мәні мен мазмұны нақты жағдайда қарап ғылымды (басқару саласындағы ұйымдық ілім негізін) қолдану. Тіпті маман болмағанның өзінде де, біздің кез келгеніміздің басқару ғылымы мен өнері туралы азын-аулақ хабарымыз болатыны сөзсіз.

Менеджмент - нақты мақсатты жүзеге асыру үшін кәсіпорын жұмысын басқаруға және ұйымдастыруға байланысты адамдар қызметінің түрі.

Менеджмент - бұл өнім, технология, өндірісті ұйымдастыру, басқару еңбегі, әлеуметтік қатынас саласында жаңарту, инновациялау, жаңалық енгізу мақсатында фирмаларды, компанияларды тиімді басқару принциптерінің, тәсілдері мен формаларының жиынтығы.

Қазіргі кездегі менеджмент жоспарлау функциясы мазмұнының өзгеруімен, фактілерді жан-жақты зерттеуімен, кәсіпорындардың ойдағыдай іс-әрекетімен, басқаруды түпкі нәтижесіне қарай ұйымдастыруымен, дамыған теориясымен және маркетинг практикасымен, жаңа технологияны жасауымен, адам факторын жандандыратын шешімдер қабылдауымен сипатталады.

Басқару ұғымының туындауы еңбек бөлінісінің пайда болуымен туындауымен байланысты. Мұның өзі жалпы процестің қарым - қатынасы басқарушы функциямен қамтамасыз етіледі, сондықтан басқару қоғамдық еңбекке тән. Өндіріс масштабы өскен сайын басқару ролі де атқарады.

Сондықтан, әлеуметтік жүйелердегі басқару кең ұғымда қызмет түрі мен мақсатына тәуелсіз кез-келген ұғымдағы басқару ретінде қарастырылады. Барлық мекемедегі басқару нақты функциядан орындауға мүмкіндік беретін қызмет ретінде түсіндіріледі. Нақты функцияларды пайда алуға бағытталған мекемелердегі басқару менеджмент деп аталады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.