Абсолют қара дене
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕДИЦИНА АКАДЕМИЯСЫ
Медициналық биофизика және ақпараттық технологиялар кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: Жылулық сәулелену. Жылулық сәлеленудің заңдары мен сипаттамалары.
Орындаған: Шер Мухаммад Халида
Тобы:ФӨТҚБ-03-18
Қабылдаған: Махамбетова Мария
Шымкент 2019
Жоспар:
I. Кіріспе
1.1 Жұмыс мақсаты
II. Негізгі бөлім
2.1 Жылулық сәулелену. Абсолют қара дене.
2.2 Стефан-Больцман. Сонымен қатар Винн заңдары.
III. Қорытынды
* Бақылау сұрақтары
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Студенттің өзіндік жұмыстың мақсаты: студенттерге температура мен беттік сипаттамалардан тәуелділіктегі электрөткізгіш материалдың сәуле шығару коэффициентін эксперименттік анықтауды үйрету (кедір бұдырлық пен тотығу дәрежесінен).Студенттерді жылулық сәуле шығару түсінігімен таныстыру. Заттардың жылулық сәуле шығаруының сипаттамаларын түсіндіру болып табылады.
Жұмысымды қорғап болған соң Студенттердiң бiлiп кетуге тиiстi мәлiметтерi:
1. Қара дененің жарық шығару заңдылықтарын.
2. Ағзаның жылу шығаруын.
3. Жылулық жарық шығарудың сипаттамаларын.
Ең алдымен, кез келген қызған немесе қыздырылған денелер өзiнен жарық, яғни сәуле немеcе энергия шығара алатынын ескеруіміз міндетті. Дененiң осы қасиетiн температуралық немесе жылулық сәулелену деп атаймыз. Осы құбылыс зат атомдары және молекулаларының жылулық қозғалысының энергиясы, демек дене iшкi энергиясы есебiнен жүретінiн және температурасы 0 градус кельвиннен (00 К) жоғары кез-келген денеден байқаймыз. Жылулық сәулелену үдерісі әр уақытта тепе-тендiк сақтай жүредi, дене белгiлi уақытта қанша сәуле (энергия) бөлсе, сонша сәуле ішке қарай жұтуы шарт, демек дене бөлетін сәулесімен оның жұтқан энергиясының арасында әр уақытта тепе-теңдiк болуы міндетті болып табылады. Осы айтылған жағдай бұзылсын деп есептейік. Мысалы, белгiлi бiр санауларда дененiң бiр келкі уақыт iшiнде бөлетін сәулелiк энергиясы оның жұтатын энергиясынан көп болып келсе, онда оған сай дене температурасы төмендеп оның бөлетін энергиясы азаяды, осылай денеде қайта тепе-теңдiк қалпы орнай алады.
Денелердің электромагниттік тербеулер өндіруі, оның ішкі атомдық және молекулалық үдерістеріне байланысты болып саналады. Электромагниттік толқындар бөлудің бір түрі денелердің жылулық сәуле өндіруі. 00 К-дан асқан кез-келген дене жылулық жарық бөлуі қалыпты. Температураға тәуелді сәуле шығарудың интенсивтілігі және спектральды құрамдары өзгеріске ұшырайды.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 Жылулық сәулелену. Абсолют қара дене.
XX ғасырдағы ғылыми ойдың ұлы жеңісі -- кванттық теорияны зерттеуде қызған дененің сәуле шығаруын тәжірибелік зерттеу үлкен маңыз атқарды. Жоғары температураға дейін қыздырғанда дене әртүрлі түске еніп, сәуле шығара бастайтыны мәлім. Мысалы, темірді кыздырғанда, ол алдымен қызыл, одан кейін қызыл сары, содан соң әрі ақ сары түске боялады. Электр шамының вольфрам таяқшасын 3000 С-қа дейін кыздырғанда, ол ақ жарық бөледі. Күннің сәулесі, Жұлдыздардың бөлетін сәулелері де олардың температурасының өте жоғары болуына тәуелді болып келеді.
Қыздырылған денелердің сәуле бөліп, электромагниттік энергия таратуын жылулық жарықтануы деп атаймыз. Жылулық жарықтану құбылысы тек қызған денелерде ғана емес, сонымен қатар салқын денелерде де жүзеге аса алады. Электр шамының вольфрам таяқшасы 3000 С-қа дейін кызғанда көзге көрінетін ақ сәуле шығарса, температурасы төмендеген сайын денелер керінбейтін инфрақызыл жарықтар бөле береді. Инфрақызыл жарықтарының жиілігі ақ сәуленің жиілігінен жоғары емес. Сондай-ақ денелердің температурасы тым жоғары болса, олар көрінбейтін улытракүлгін жарықтар бөледі. Ультракүлгін сәулелерінің жиілігі ақ жарықтың жиілігінен жоғары болып келеді.
Жарық сияқты жылулық сәулелердің барлық түрлері де электромагниттік толқындар катарына жатқызамыз. Оларды бір-бірінен тек жиіліктеріне немесе толқын ұзындықтарына байланысты ажырата аламыз. Тәжірибелік зерттеулер барысында денелердің жылулық сәулелерді бөлуімен катар, оларды жұта да алатынын керсетілді. Оны көптеген эксперименттер анықтады. Мысалы, параболоидтік айнаға вольфрамнан жасалған таяқша қылын орналастырып, оны электр тоғымен инфрақызыл сәулесін бөлетіндей қылып кыздырайық. Содан оған қарама-қарсы қойылған екінші айнаның фокусына қараға боялған құрғак мақтаны іліп қойсақ, ол белгілі бір уақыттан кейін өзі лаулап өртене бастайды. Осыдан денелердің жылулық электромагниттік сәулелерді бөлумен коймай, оларды жұта да алатынын байқаймыз. Ал қара түсті денелер сәулелерді басқа түсті денелерге қарағанда көбірек жұтатыны белгілі. Осы тәжірибе электромагниттік толқындардың шынында да энергия тасымалдайтынына көзімізді анық жеткізеді.
Өзіне түскен әртүрлі жиіліктегі жарықтардың энергиясын толықтай жұтып алатын денені абсолют,яғни толықтай қара дене деп атаймыз. Күн сыртқы ортаға жарық шығарумен қатар, өзіне сырттан түсетін әртүрлі жиіліктегі сәулелерді де толық жұтып алатынын ескергеніміз жөн.
Сондықтан ол абсолют кара денелер қатарына жатады суретте абсолют қара дененің үлгісін көре аламыз. Іші қуыс ыдысқа кішкентай саңылаудан түскен сәуле шексіз рет шағылады да, толықтай жұтылып кетеді.
2.2 Стефан-Больцман және Винн заңдары
1879 жылы австриялық физик И.Стефан экперименттердің нәтижелерін зерттей отырып, ал 1884 жылы А.Больцман теориялық зерделеуге термодинамикалық әдісті пайдалана отырып, мынандай теория тағайындады:абсолют ... жалғасы
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕДИЦИНА АКАДЕМИЯСЫ
Медициналық биофизика және ақпараттық технологиялар кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: Жылулық сәулелену. Жылулық сәлеленудің заңдары мен сипаттамалары.
Орындаған: Шер Мухаммад Халида
Тобы:ФӨТҚБ-03-18
Қабылдаған: Махамбетова Мария
Шымкент 2019
Жоспар:
I. Кіріспе
1.1 Жұмыс мақсаты
II. Негізгі бөлім
2.1 Жылулық сәулелену. Абсолют қара дене.
2.2 Стефан-Больцман. Сонымен қатар Винн заңдары.
III. Қорытынды
* Бақылау сұрақтары
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Студенттің өзіндік жұмыстың мақсаты: студенттерге температура мен беттік сипаттамалардан тәуелділіктегі электрөткізгіш материалдың сәуле шығару коэффициентін эксперименттік анықтауды үйрету (кедір бұдырлық пен тотығу дәрежесінен).Студенттерді жылулық сәуле шығару түсінігімен таныстыру. Заттардың жылулық сәуле шығаруының сипаттамаларын түсіндіру болып табылады.
Жұмысымды қорғап болған соң Студенттердiң бiлiп кетуге тиiстi мәлiметтерi:
1. Қара дененің жарық шығару заңдылықтарын.
2. Ағзаның жылу шығаруын.
3. Жылулық жарық шығарудың сипаттамаларын.
Ең алдымен, кез келген қызған немесе қыздырылған денелер өзiнен жарық, яғни сәуле немеcе энергия шығара алатынын ескеруіміз міндетті. Дененiң осы қасиетiн температуралық немесе жылулық сәулелену деп атаймыз. Осы құбылыс зат атомдары және молекулаларының жылулық қозғалысының энергиясы, демек дене iшкi энергиясы есебiнен жүретінiн және температурасы 0 градус кельвиннен (00 К) жоғары кез-келген денеден байқаймыз. Жылулық сәулелену үдерісі әр уақытта тепе-тендiк сақтай жүредi, дене белгiлi уақытта қанша сәуле (энергия) бөлсе, сонша сәуле ішке қарай жұтуы шарт, демек дене бөлетін сәулесімен оның жұтқан энергиясының арасында әр уақытта тепе-теңдiк болуы міндетті болып табылады. Осы айтылған жағдай бұзылсын деп есептейік. Мысалы, белгiлi бiр санауларда дененiң бiр келкі уақыт iшiнде бөлетін сәулелiк энергиясы оның жұтатын энергиясынан көп болып келсе, онда оған сай дене температурасы төмендеп оның бөлетін энергиясы азаяды, осылай денеде қайта тепе-теңдiк қалпы орнай алады.
Денелердің электромагниттік тербеулер өндіруі, оның ішкі атомдық және молекулалық үдерістеріне байланысты болып саналады. Электромагниттік толқындар бөлудің бір түрі денелердің жылулық сәуле өндіруі. 00 К-дан асқан кез-келген дене жылулық жарық бөлуі қалыпты. Температураға тәуелді сәуле шығарудың интенсивтілігі және спектральды құрамдары өзгеріске ұшырайды.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 Жылулық сәулелену. Абсолют қара дене.
XX ғасырдағы ғылыми ойдың ұлы жеңісі -- кванттық теорияны зерттеуде қызған дененің сәуле шығаруын тәжірибелік зерттеу үлкен маңыз атқарды. Жоғары температураға дейін қыздырғанда дене әртүрлі түске еніп, сәуле шығара бастайтыны мәлім. Мысалы, темірді кыздырғанда, ол алдымен қызыл, одан кейін қызыл сары, содан соң әрі ақ сары түске боялады. Электр шамының вольфрам таяқшасын 3000 С-қа дейін кыздырғанда, ол ақ жарық бөледі. Күннің сәулесі, Жұлдыздардың бөлетін сәулелері де олардың температурасының өте жоғары болуына тәуелді болып келеді.
Қыздырылған денелердің сәуле бөліп, электромагниттік энергия таратуын жылулық жарықтануы деп атаймыз. Жылулық жарықтану құбылысы тек қызған денелерде ғана емес, сонымен қатар салқын денелерде де жүзеге аса алады. Электр шамының вольфрам таяқшасы 3000 С-қа дейін кызғанда көзге көрінетін ақ сәуле шығарса, температурасы төмендеген сайын денелер керінбейтін инфрақызыл жарықтар бөле береді. Инфрақызыл жарықтарының жиілігі ақ сәуленің жиілігінен жоғары емес. Сондай-ақ денелердің температурасы тым жоғары болса, олар көрінбейтін улытракүлгін жарықтар бөледі. Ультракүлгін сәулелерінің жиілігі ақ жарықтың жиілігінен жоғары болып келеді.
Жарық сияқты жылулық сәулелердің барлық түрлері де электромагниттік толқындар катарына жатқызамыз. Оларды бір-бірінен тек жиіліктеріне немесе толқын ұзындықтарына байланысты ажырата аламыз. Тәжірибелік зерттеулер барысында денелердің жылулық сәулелерді бөлуімен катар, оларды жұта да алатынын керсетілді. Оны көптеген эксперименттер анықтады. Мысалы, параболоидтік айнаға вольфрамнан жасалған таяқша қылын орналастырып, оны электр тоғымен инфрақызыл сәулесін бөлетіндей қылып кыздырайық. Содан оған қарама-қарсы қойылған екінші айнаның фокусына қараға боялған құрғак мақтаны іліп қойсақ, ол белгілі бір уақыттан кейін өзі лаулап өртене бастайды. Осыдан денелердің жылулық электромагниттік сәулелерді бөлумен коймай, оларды жұта да алатынын байқаймыз. Ал қара түсті денелер сәулелерді басқа түсті денелерге қарағанда көбірек жұтатыны белгілі. Осы тәжірибе электромагниттік толқындардың шынында да энергия тасымалдайтынына көзімізді анық жеткізеді.
Өзіне түскен әртүрлі жиіліктегі жарықтардың энергиясын толықтай жұтып алатын денені абсолют,яғни толықтай қара дене деп атаймыз. Күн сыртқы ортаға жарық шығарумен қатар, өзіне сырттан түсетін әртүрлі жиіліктегі сәулелерді де толық жұтып алатынын ескергеніміз жөн.
Сондықтан ол абсолют кара денелер қатарына жатады суретте абсолют қара дененің үлгісін көре аламыз. Іші қуыс ыдысқа кішкентай саңылаудан түскен сәуле шексіз рет шағылады да, толықтай жұтылып кетеді.
2.2 Стефан-Больцман және Винн заңдары
1879 жылы австриялық физик И.Стефан экперименттердің нәтижелерін зерттей отырып, ал 1884 жылы А.Больцман теориялық зерделеуге термодинамикалық әдісті пайдалана отырып, мынандай теория тағайындады:абсолют ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz