Цилиндрді майлау майы
Аннотация
Дипломдық жоба Құмқөл кен орнында ұңғыманы меңгеруде қолданылатын
дизельді - компрессорлы станцияның жұмысын талдау және құрылысын жетілдіру
тақырыбында жазылған.
Жоба түсіндірме жазбадан және графикалық сызба жұмыстарынан тұрады.
Техникалық бөлімде компрессорлы станцияның құрылысына талдау
жасалған.
Есептеу бөлімінде компрессорлы станцияның негізгі есептеулері
жүргізілген.
Патенттік бөлімінде компрессорлы станцияның жұмыс істеу мерзімін
ұзарту мақсатында компрессордың поршені құрылысына жетілдірулер жасалды.
Экономикалық бөлімде компрессорлы станцияның жұмыс істеу тиімділігі
есептелінген.
Еңбек қорғау және өндірістік экология бөлімдерінде техника
қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау мәселелері қарастырылған.
Аннотация
Данный дипломный проект выполнен на тему "Анализ работы и
совершенствование конструкции компрессорный станции для освоение скважин на
месторождений Кумколь" и состоит из пояснительной записки и графической
части.
В проекте дан анализ существующей конструкции компрессорного станций
для освоение скважин.
В патентой часте с целью надежности и долговечности работы
компрессорный станции был усовершенствован конструкция поршеня компрессора.
В экономической части приведены расчеты эффективности работы насосов.
В разделе охрана труда и промышленной экологии рассмотрены проблемы
охрана окружающей среды и техника безопасности.
Мазмұны
Кіріспе 8
1. Техникалық бөлім 10
1.1. Құмқөл кен орнында ұңғыманы меңгеруде қолданатын
компрессорлардың құрылысын және жұмысын талдау 10
1.1.1.Компрессор анықтамасы 10
1.1.2.Компрессор түрлері 12
1.1.3.Қалақшалы компрессорлар 17
1.2. Жобаланатын компрессордың жұмысы және құрылысының
сипаттамасы 25
1.2.1.Қызметі 25
1.2.2.Техникалық көрсеткіштері 25
1.2.3.Станция жұмысы 28
1.2.4.Станцияның қосалқы бөліктерінің жұмысы және құрылысы 28
1.2.5.Станцияның құрылымы 32
1.2.6.Қауіпсіздік шарттарының көрсеткіші 35
1.2.7.Станцияның жұмыс тәртібі 35
1.2.8.Станцияға техникалық қызмет көрсету 39
2. Есептеу бөлімі 42
2.1. Компрессор сатысының негізгі өлшемдерін есептеу 42
2.2. Компрессор элементтерін беріктікке есептеу 44
2.3. Компрессордың трансмиссиялық бөлігінің элементерін есептеу
51
3. Патенттік ізденіс 53
3.1. Патенттік шолу 53
4. Экономикалық бөлім 57
4.1. Техника - экономикалық көрсеткіштерді есептеу 57
5. Еңбек қорғау 61
5.1. Еңбек қорғау және қауіпсіздік техникасы 61
5.2. Жарылысқа қауіпті жұмыстарды қауіпсіз орындауға қойылатын
жалпы талаптар 61
5.3. Нысаналарда апаттарды жою кезіндегі қауіпсіздік талаптары 64
5.4. Қауіпсіздік техникасы бойынша қабылданатын шешімдер 64
5.5. Өндірістік санитария. Өндірістік шу 66
6. Өндірістік экология 69
6.1. Ауалық бассейннің ластануы 69
6.2. Ауалық бассейннің ластануын бәсендету шаралары 71
Қорытынды 72
Қолданылған әдебиеттер тізімі 73
Қосымшалар 74
Кіріспе
Меңгерудің компрессорлық әдісі. Бұл әдіс фонтанды, жартылай фонтанды
және механикаландырылған ұңғымаларды меңгеруде кеңінен қолданыс тапты.
Ұңғымаға сорапты компрессорлы құбыр тізбегі түсіріледі, ал ұңғыманың сағасы
фонтанды арматурамен жабдықталады. Құбыр аралық кеңістікке компрессорға
жалғанған айдау құбыры жалғанады.
Газ айдау кезінде сұйық құбыраралық кеңістікте сорапты компрессорлы
құбырдың башмагына дейін және алдын-ала сәйкес келетін тереңдікке дейін
дайындалған. Сорапты компрессорлы құбырдағы жүргізу тесігіне дейін
ығыстырылады. Газ сорапты компрессорлы құбырға келгеннен кейін ондаға
сұйықты газдандырады. Соның нәтижесінде түптегі қысым төмендейді. Газ
шығынын реттеу арқылы құбырдағы газсұйық қоспасының тығыздығын және түптегі
қысымды өзгертуге болады. Түптегі қысым қабат қысымынан төмен болғанда
сұйықтың ағыны басталады, және ұңғыма фонтанды немесе газлифтілі
режимге ауысады. Қалыпты сұйық ағынын алғаннан кейін ұңғыма тұрақты жұмыс
режиміне ауысады.
Бұл әдісті борпылдақ және тұрақты емес тау жыныстарында бұрғыланған
ұңғымаларға қолдану тиімсіз. Сонымен қатар кейбір аудандарда тереңдігі 4500-
5500 м тереңдіктегі ұңғымаларды меңгеруде бұл әдісті қолдану тиімсіз болып
табылады. Ұңғыманың түбінен сұйықты шығару үшін, қабат энергиясын
мүмкіндігінше толық пайдалану үшін және ұңғыманы жуу мүмкіндігін жақсарту
үшін сорапты компрессорлы құбырдың башмагын жоғарғы перфорацияланған
тесікке дейін түсіру керек. Терең ұңғымаларда сорапты компрессорлы құбырдың
башмагына дейін сұйықтың деңгейін жеткізу үшін, бірнеше ондаған МПа қысым
керек болады. Бұл меңгеруді қиындатады. Сол себептен құбыр тізбегіне алдын-
ала анықталған жүргізу тесігін жасайды. Құбыр аралық кеңістікке түсірілген
сұйық деңгейі бұл тесіктерді ашады, ал айдалатын газ тесік арқылы сорапты
компрессорлы құбырға келіп түседі де тесіктен жоғары тұрған сұйық бағанын
газдандырады.
Өнімді газ қабатын ашу – ұңғыманы бұрғылаудың соңғы процесі.
Өнімді қабатты ашу технологиясы ұңғыманы меңгеру шарттарына әсер етіп,
өнімділіктің сипаттамасын анықтайды. Өнімді қабатты ашу әдістері қабат
қысымына, өнімді қабаттың сипаттамасына және басқа да факторларға тәуелді
болады.
Өнімді қабатты ашу кезінде ашық фонтандаудың алдын алып, түп аумағы
жыныстарының табиғи сүзілу қасиеттерін сақтау қажет. Егер, қабаттың
өткізгіштігі төмен болса, онда газ ағынының қарқындылығын жоғарылату
мақсатында ұңғыманың түп аумағының сүзілу қасиетін жақсартатын әртүрлі
әдістерді қолданады. Одан бөлек, қабаттың газ бөлігін, сүзілу кедергісінің
төмен коэффициенті мен ұзақ уақыт сусыз газ ағынын алу мақсатында ашу
әдісін қолдануға болады. Сонымен бірге ол ең жоғарғы газ бергіштік
коэффициентін қамтамасыз етуі керек.
Ашық апаттық фонтандаудың алдын алуда түп аумағында қысымға қарсы саз
ерітіндісінің бағаны қамтамасыз етеді. Ол үшін әдетте ұңғыма бағанындағы
саз ерітіндісінің қысымы, түптегі қысымнан 10÷15%-ға жоғары болуы қажет,
яғни оған бірлік салмағы сәйкес келетін жуу ерітінділерін (барит немесе
гематит қосылған бор ерітіндісін) қолдануға болады. Егер, жуу сұйығының
сапасы төмен болса, онда бағанада саздың тығыз қабатшалары пайда болады.
Ескере кету керек, саз қабатының өткізгіштігі қабаттың өткізгіштігінен екі
есе төмен болады. Яғни ол ұңғыма түбінің өнімділігін бірден төмендетіп
жібереді. Сол себептен, өнімді қабатты ашу кезінде жуу ерітіндісінің
сапасына көңіл аудару қажет: су бергіштігі кем дегенде 30 минут ішінде 2÷3
см3 жоғары; тұтқырлық стандартты қондырғыда (вискозиметр) 18÷25 сек
аралығында болуы керек. Көп жағдайда КМЦ (карбоксил-метил-целлюлоза) және
басқада қоспалары бар ерітіндіні қолданады.
Терең ұңғымаларды меңгеру үшін жоғары қысым тудыратын комрессорлар
қажет. Сорапты - компрессорлы құбырдағы сұйықты газдандыруда қысым
төмендейді және ұңғыма түбіндегі қысымда төмендейді.
Мұнай және газ ұңғымаларын ауа айдау арқылы меңгеру ұңғымада
жарылысқа қауіпті қоспаның пайда болуына байланысты тиым салынған. бірақ
инертті немесе жарылысқа қауіпсіз газдарды (азот, құрамында оттегі өте аз
газдар және т.б.) қолдану ұңғыманы меңгерудің компрессорлы әдісін
пайдалануға мүмкіндік береді.
1.Техникалық бөлім
1.1. Құмқөл кен орнында ұңғыманы меңгеруде қолданатын компрессорлардың
құрылысын және жұмысын талдау
1.1.1. Компрессор анықтамасы
Компрессор – газды немесе ауаны сығу қысымы 0,2 МПа дан төмен емес
қысымда сығуға арналған машина. Машиналар ауаны төменгі қысымда сығатын
болса, онда ол желдеткішке жатады.
Компрессорлар құрылысына байланысты келесі түрде бөлінеді: көлемдік
(поршенді, винтті және пластиналы) және қалақшалы трубокомпрессорлы
(ортадан тепкіш және осьтік).
Компрессорлар қысымының дамуына байланысты келесідегідей болып
бөлінеді:
- вакуум – сораптары, айдау қысымы кезіндегі жұмыс
жасайтындар, атмосфералыққа тең;
- вакуум – компрессорлары, айдау қысымы кезіндегі жұмыс
жасайтындар, атмосфералықтан жоғары;
- желдеткіштер, 1,15-ке дейінгі сығу деңгейінде жұмыс
жасайтындар;
- газ үрлейтіндер (айдайтындар), 1,15-тен жоғары сығу
деңгейінде жұмыс жасайтындар, бірақ жасанды желдеткішсіз;
Компрессорлар жетегінің түріне байланысты газмоторлы болып келеді,
яғни компрессор жетегі мен газ қозғалтқышы бірге жасалған. Жетекті
компрессорлар қажетті айналу жиілігіне, қуатына және диапазон параметрлерін
басқаруға байланысты электроқозғалтқышты газотурбинді немесе іштен жану
қозғалтқышты болуы мүмкін.
Компрессорлар ауаны немесе газды беруіне байланысты төмендегідей болып
бөлінеді: төменгі - 0,015 м3 с дейінгі, орташа - 0,015 тен 1,5 м3 с
ке дейінгі, жоғарғы - 1,5 м3 с тан жоғары.
Компрессорлар қысымы айдау қысымына байланысты төмендегідей болып
бөлінеді: төменгі (Рн = 0,2 – 1 МПа), орташа (Рн =1–10 МПа), жоғарғы (Рн =
10 – 100 МПа) және өте жоғары (Рн 100 МПа дан жоғары) қысымды.
Компрессорлар газды сығу сипаттамасына байланысты ауалы және газды
болуы мүмкін.
Барлық цилиндрларының орналасуына байланысты компрессорлар көлденең
және тік, бұрышты (І – тәрізді, V – тәрізді, W – тәрізді) және оппозитті
(поршендардың қозғалысы қарама қарсы) болып бөлінеді.
Компрессорлар поршендарының конструкциялық орналасуына байланысты
төмендегідей болып бөлінеді:
сығу сатысының санына байланысты – бір, екі және үш сатылы және
т.с.с.
қатар санына байланысты, яғни цилиндрлердің орналасуы бір, екі және
көп қатарлы болып бөлінеді.
Қозғалыс механизм конструкциясына байланысты крейцкопфты және
крейцкопфсыз болып бөлінеді.
Цилиндрлердің орналасуына байланысты көлденең, тік және бұрышты болып
бөлінеді.
Цилиндрдің қозғалыс принципіне байланысты қарапайым немесе екі
қозғалысты сонымен қатар дифференциальды цилиндрлі: салқындату ортасын
ауамен немесе сумен салқындатуына байланысты.
Бастапқы қысымы атмосфералық қысымнан жоғары қысымда газды сығатын
компрессорлар дожимді компрессорлар болып аталады.
Компрессор машинасының негізгі топтық ортасын салқындатқыш агентін
сығуды жүзеге асыратын салқындатқыш машинасы құрайды.
Қондыру әдісіне байланысты компрессорлар стационарлы және жылжымалы
болып бөлінеді (кесте 1)
Кесте 1. Компрессорлар түрі
Компрессорлар типіҚызметі Қысымның жоғарлау Берілісі м3
деңгейі мин.
Қалақшалы осьтік Желдеткіштер 1 – 1,04 50 – 10000
Компрессорлар 2 - 20 100 – 15000
Ортадантепкіш Желдеткіштер 1 – 1,15 0 – 6000
Газүрлегіштер 1,1 – 4 0 – 5000
Компрессорлар 3 - 120 100 – 4000
Көлемдік: Вакуум– 1 – 50 0 – 100
поршенді компрессорлар
Вакуум-сораптары 2,5 - 1000 0 - 500
Роторлы Вакуум – сораптары1 – 50 0 – 100
Газүрлегіштер 1,1 – 3 0 – 500
Компрессорлар 3 - 12 0 – 500
1.1.2. Компрессор түрлері
Компрессор түрлері поршенді, бұрышты, оппозитті, газмоторлы
компрессорлар, ортадан тепкіш компрессорлар, газды винтті компрессорлар,
жылжымалы компрессорлы қондырғылар.
Поршенді компрессор – жоғары қысымда (40 МПа дейін және одан жоғары)
айдауды қамтамасыз ететін поршен көмегімен газ (бу, сұйықтық) энергиясын
шығаруға арналған машина. Артықшылығы ондағы компрессор – ПҚК жоғары және
бір сатыдағы цилиндрдегі қысым деңгейінің жоғарылауы, сығылған газдың
максимальды қысымы, әртүрлі компрессорлардың базасына бір модем орнатуға
болады және пайдалану шарттары өзгергенмен қуаты сақталады.
Поршенді компрессордың негізгі артықшылығы – сығылған газдың
тығыздығының өзгеруі қндай көп әсер етпейді. Сол кезде динамикалық тепе
теңдіктің сақталмауы металл көлемінің көптігі себебінен болады.
Табиғи және мұнай газын, сонымен қатар ауаны компрессорлау үшін
электрмен жабдықтау жүйесінің дамыған аудандарында бұрышты және оппозитті
электродвигател жетегімен поршенді компрессорларды қолданылады.
Поршенді компрессордың жұмыс істеу принципі.
Газды сығу процессі төмендегідей жолмен жүзеге асады. Поршеннің
цилиндрдің сол жақ шетінен қозғалғанда орта кеңейіп клапан ашылады да
патрубкадан газ цилиндрге келіп түседі. Поршен цилиндрдің оң жақ шетіне
жеткен кезде цилиндрдегі қысым сору сызығындағы қысыммен теңеседі, соның
нәтижесінде сору клапаны жабылады.
Газды сығу поршеннің сол жаққа қарй қозғалған кезінде басталады.
Цилиндрдегі газдың қысымы айдау сызығы қысымынан шамалы жоғарылағанда,
айдау клапаны ашылады, сығылған газ азаяды және келесі қысыммен поршеннің
қозғалысымен газ цилиндрден поршеннің сол жақ шетіне жеткенге дейін айдау
сызығына түседі. Содан кейін сору және айдау процесстері қайталанады.
Компрессорлардың шарттары.
Стационарлы бұрышты компрессорлар көпсатылы крецкопфты
электродвигателі қоса орнатылған, қондырғының ыңғайлылығы және құрастыруда
шығынның көлемін азайтуды қамтамасыз ететін және электродвигателден жетекке
берілісті ремен арқылы жүзеге асыратын машина.
Крейцкопфты бұрышты (тікбұрышты) компрессорлар бірқатар машиналардан
тұрады, бір бірін алмастыратын бірнеше түйіндермен және бөлшектерден
тұрады. Қатардың негізін П бұрышты база құрайды, яғни ол рамадан
(станина), кривошипті – шатунды механизмнен (қисық валдан, шатуннан,
крейцкопфтан) тұрады және олармен бірге майлау жүйесі байланысады.
Бұрышты базаның негізгі техникалық мәліметтері кестеде көрсетілген
және бұрышты компрессордың техникалық сипаттамасы да көрсетілген.
База шифры мынаны білдіреді: әріптің алдындағы цифр поршен күшін
(кН), поршен әріпі цилиндрлер қатарларының өзарар орналасуын көрсетеді,
мысалы, 2П – тікбұрышты база.
Компрессор шифры мынаны білдіреді: әріптің алдындағы цифр поршен
күшін (кН) білдіреді, әріптер – ауаны (ВП) немесе газды (ГП) сәйкесінше
сығуға арналған поршенді компрессор (кесте 2).
Кесте 2. Компрессорлар базасы
База Шток күші, Қатар Поршень Айналу Поршеннің орташа
кН саны ұзындығы, жиілігі, жылдамдығы, мс
мм С1 (мин-1)
2П 20 2 125 12,25(135)3,06
3П 30 2 210 8,33(500) 3,5
5П 50 2 220 8,33(500) 3,65
7П 70 2 300 6,25(375) 3,75
Саннан кейінгі әріп саны – берілісі (м3мин): белгіде – соңғы сығу
қысымы (МПа).
Дожимді компрессорлар үшін белгіде екі цифр көрсетіледі: біріншісі
сору кезіндегі сығылған қысымды білдіреді, екіншісі соңғы сығу қысымын
білдіреді.
Компрессорлардың конструкциялық ерекшеліктерінің сипаттамасы үшін
келесі белгілер келтірілген:
• 0 – цилиндрлерді және сальниктерді майлауды білдіреді;
• нөлдің алдындағы цифр – модификациялаудың тәртіптік номері;
• бірінші әріп С – цилиндрлерді және сальниктерді майлау
қарастырылмаған дегенді білдіреді;
• екінші әріп С – сәйкесінше 30% тен төмен ылғалдылықта газды
сығу дегенді білдіреді. Мысалы 3С 2СГП типті компрессор.
305ВП – 1670 шартты белгілері мынаны білдіреді, бұл компрессор
үшінші модификациядан, цилиндрлерді және сальниктерді майлауды, бұрыштық
базасы 5П (поршен күші 5КН), ауа берілісі 16 м3 мин, айдау қысымы 0,7
МПа–ды білдіреді.
Ауа немесе газ компрессорға қосымша тазалау сүзгіші арқылы түседі
және сатылы түрде сығылады.
Барлық екі және көпсатылы машиналарда әрбәр сатыдан кейін
салқындатқыштар (аралық және соңғы) және ылғалдан майды ажыратқыштар
қондырылған. Аралық салқындатқыштар саты арасындағы газды салқындатады,
соңғы салқындатқыштар соңғы сатыдан компрессорды салқындатады. Ылғалдан
майды ажыратқыштар сатылар арасына, сонымен қатар сығдың соңы сатысынан
кейін қондырылады, егер компрессормен айдалып жатқан газ майдан және
ылғалдан таза болу керек.
Оппозитті компрессорлар.
Оппозитті компрессорлар поршендардың бір біріне қарама қарсы
бағыттары бқрышты компрессорлармен салыстырғанда едәуір жоғары тепе
теңдікті сақтайды. Соның салдарынан қарама қарсы бағытта қозғалып тұрған
бөлшектердің инерциялық күші осы компрессорды бұрышты компрессормен
салыстырғанда біліктің айналу жиілігінің жоғарылауы байқалады.
Электроқозғалтқыш және компрессор бөлігінің поршенінің екі жүрісті
санының жоғарылау шегі, сонымен қатар габаритті өлшемдері және фундамент
салмағы азаяды. Көпқатарлы оппозитті компрессорлар күрделі дифференциальды
поршендардың болмауының салдарынан оларға қызмет көрсету жағынана
айырмашылығы бар, яғни әрбір қатарда негізінен бір цилиндр орнатылады
(кесте 3).
Кесте 3. Поршендердің орналасыу
ОппозитМодификНегізгі көрсеткіштер
ті ация
база
поршен Қатар Поршен Айналу Қатар Базаның
күші, МН саны жүрісі жиілігі, лардың жоғарғы
нің с1 арақашық қуаты, КВт
ұзынды тығы, мм
ғы, мм
М10 2М10 10 2 220 8,33 1380 600
4М10 4 10 1200
М16 2М16 16 2 320 6,26 1850 1100
4М16 4 6,26 2200
6М16 6 6,26 3300
М25 4М25 4 8,33 2150 3200
6М25 6 5 4800
8М25 8 6,25 4400
Оппозитті база фундамент рамасынан, бағыттауыш крейцкопфтан, иінді
біліктен, шатундардан, крейцкопфтардан, түйіндерден, қозғалыс механизмдерін
майлау жүйелері және білікті айналу механизмдерден тұрады.
Бұндай базаларды негізгі параметрлеріне байланысты ажыратады, яғни
компрессордың бір қатарының максимальды шектік поршень күші. Әрбір база
бірнеше модификациядан (қатар санына байланысты, сәйкесінше шатундар санына
байланысты) тұрады. Барлық модификацияда шатундар, крейцкопфтар, крейцкопф
бағыттаушылары, подшипниктер, қозғалыс механизмдерін майлау жүйелері және
білікті айналу механизмдері унифицирленген.
Компрессор жетегі тікелей синхронды электрқозғалтқышы арқылы жүзеге
асады. Оппозитті базасының құрылысына байланысты және электрқозғалтқышының
қуатына байланысты роторды компрессор білігінің консолды соңына орнатады
немесе электрқозғалтқыштың бөлек білігі болады, яғни ол компрессор
білігімен қатты жалғанған және алынатын подшипникке орнатылған.
Оппозит базасының шифры мынаны білдіреді:
М – копқатарлы, әріптен кейінгі цифр – бір қатар күшінің тоннаға
шаққандағысы (мн). Мысалы М25. Модификациясы әріптің алдындағы цифр
бойынша анықталады. Мысалы 4М25.
Оппозит базасының өлшемдерге сай негізгі көрсеткіштері кестеде
келтірілген.
Осы типті компрессорлардың негізгі техникалық сипаттамалары келесі
кестеде көрсетілген.
Газомоторлы компрессорлар.
Газомоторлы компрессорлар – ол компрессорлар және газ қозғалтқышы
бір станинада орнатылған агрегат, ал компрессорға газ қозғалтқышынан
беріліс қуаты жалпыға ортақ иінді білік арқылы жүзеге асады. Мұндай
агрегаттар компрессор цилиндрінің оппозитті немесе көлденең біржақты блып
келеді және күштік цилиндрлері тік немесе V – тәрізді болып келеді.
Газомотокомпрессорларды шығару сериясына байланысты күштік
қозғалтқыштардың негізгі сипаттамасы кестеде көрсетілген.
Қозғалтқыш келесі негізгі түйіндерден және жүйелерден тұрады: остова,
кривошипті шатунды механизмнен, газажыратқыш механизмінен, жағар жанар
майын беру жүйесі, жылдамдықты реттеу, автоматикалардан, салқындату, урлеу
айдау, майлау және майлау кезіндегі майлау, іске қосу.
Тоқтау – қозғалмайтын бөлшектердің жиынтығы және ол барлық қозғалып
тұрған бөлшектерді жинауға арналған және қозғалтқыштың жұмыс циклын жүзеге
асыруға арналған кеңістікті құрады. Остов құрылысы қатты болып келеді,
төлке және цилиндр қақпағымен, коррепсимті подшипниктерңмен,
крейцкопфтармен және айдау цилиндрлерімен қоса күштік цилиндрлер блогы
рамасының фундаменті болып келеді.
Кривошипті – шатунды механизм қозғалтқышпен компрессорға ортақ, ол
иінді біліктен, қозғалтқыштың поршенымен шатундарынан, компрессордың
шатундарымен крейцкопфтарынан тұрады. 10ГКН Газомотокомпрессорында үрлеу
цилиндрының поршендары қарастырылған.
Жағар жанар майын беру жүйесі газқозғалтқыштың цилиндріне жағар жанар
майын беруге арналған және оның көлемін жылдамдықты реттегішпен бірге
реттеуге сонымен қатар отын газын және урлеу ауасының көлемін
газомотокомпрессордың барлық күштік диапазонындағы оптимальды қатынаста
ұстап отырады. Ол отын газы – урлеу ауасы қатынасына байланысты
клапаннан тұрады, жылдамдықты реттегіштң басқаратын газреттеу клапанынан,
қолмен реттейтін клапандардан және газ жіберетін клапандардан тұрады.
ДР – 12 Газомотокомпрессорында газ ажыратқыш білік әрбір қатарда,
күштік цилиндр бір білікте әрбір блоктың сыртқы жағында орналасқан.
Жылдамдықты реттеу жүйесі иінді біліктің айналу жылдамдығын қандай
күш түсседе бірқалыпты ұстап тұруға арналған. Бұл жұмысты тік қозғалмайтын
ортадан тепкіш реттегіш жүзеге асырады.
Жағу жүйесі газ аралас қоспасын газ қозғалтқышында белгіленген жұмыс
циклы кезінде жағуды қамтамасыз етеді. Жағуды свечалардың арасындағы
контактылардың үйкелісінен пайда болған электр искрасы жүзеге асырады.
Газометокомпрессорлар жағу жүйесі төменволтты магнетосымен бірге
жинақталған және сол сияқты жағу жүйесі контактсыз тиристорносымен бірге
жинақталған. Бұл жүйе төменволтты магнето немесе датчикагенератордан және
тиристорно жүйесіне арналған электронды коммутатордан, жағу катушкасынан
және искра беретін свечалардан тұрады.
Қозғалтқыштың жұмысы кезіндегі қолайсыз жағдайда жағуды тоқтату үшін
арнайы автоматты қондырғы орнатылған.
Салқындату жүйесі қозғалтқышты, майды және ауаны салқындатуды жүзеге
асырады. Ұзартқыш білігінен, су сорабынан, суды майды және ауаны
салқындатқышынан тұрады.
Күштік цилиндрлер блогын салқындату су циклы бойынша жүзеге
асырлады, май салқындатқышы арқылы өтетін кезде алдын ала айдау керек.
Цилиндрлерді салқындату үшін, турбокомпрессор және салқындату жүйесін
және майды айдалған сумен салқындатылады.
Үрлеу жүйесі қозғалтқыш цилиндрына сығылған қысыммен ауаны беруге
арналған. Ол турбокомпрессордан тұрады, яғни ол қозғалтқыштың шығару
газында жұмыс істейтін газ турбиналарының жұмысы арқылы іске қосылады.
10 ГКН компрессорында үрлеу сораптары қарастырылған, яғни ол
қозғалтқыш цилиндріне ауаны беру алдында ауаны сығуды жүзеге асырады.
Сонымен қатар бұл жүйенің құрамына ауа тазартқышы, ресивер және урлеу
ауасын салқындатқышы кіреді.
Газомотокомпрессорді майлау жүйесі – аралас, яғни ол қозғалып тұрған
бөлшектергді майлауға майды беруге арналған, ол қысыммен (май сорабы арқылы
циркуляционды майлау жүйесі және пресс жүйесі – избрикатор арқылы майлау)
және шашырату арқылы жүзеге асырылады. Ол май сорабынан, лубрикатордан,
майды жоғарғы және төменгі тазалау сүзгішінен және май салқындатқышынан
тұрады.
Пресс – компрессордың, қозғалтқыштың цилиндрлерін және салниктердің
компрессор цилиндрлерін майлау плунжерлі типті лубрикатор көмегімен жүзеге
асырылады.
Кривошипті – шатунды механизмді майлау газоматокомпрессор
картеріндегі майды шашырату арқылы және циркуляционды жүйеден қысыммен
майлау арқылы жүзеге асады.
1.1.3. Қалақшалы компрессорлар
43ГЦ2-1005-100 типті компрессорлар мұнай газын комперссірлеуге
арналған және оның ұңғымана газлифті әдіспен апйдалану кезінде жоғары
ағынды бөлу жүйесіне беруге арналған. Ол электр қозғалғышынмн, яғни ол
мультипликатор арқылы сығу корпусының екі жағымен жалғанған: төменгі (КНД)
және жоғарғы (КВД) қысымдары:
Корпус – тік разъемы бар болатты цилиндр, ол толестопенді жабылатын
қақпағы бар. Оның ішінде аэролинамикалық түйін ротормен бірге бөлінбеген
типті жұмыс дөңгелегі орналасқан, яғни ол білікке арнайы ойығына
орнатылған. Газдың шығуын болдырмау үшін дөңгелек тәрізді гидравликалық
нығыздағыштар қарастырылған. Компрессор және мультипликатор біліктерінің
тірегі – сырғанағыш подшипниктері.
Компрессордың техникалық сипаттамасы төменде көрсетілген:
Газдың төменгі қысымды корпусқа кірісіндегі
қысымы, МПа
0,4 – 0,45
Газдың төменгі қысымды корпусқа кірісіндегі
температурасы, ˚С
10 – 40
Газдың жоғарғы қысымды корпустың
шығысындағы қысымы, МПа
11,28
Газдың құрамындағы сұйық тамшысының көлемі,
мгм3, жоғары емес
10
Газыдың құрамында 8мм-ге дейінгі механикалық
бөлшектердің болуы, мг м3
0,5
Компрессордың саты саны
18
Соның ішінде:
Төменгі қысымды қораб
8
Жоғарғы қысымды қораб
10
Компресссордың жұмыс деңгейі диаметрі, мм 533,4
Төменгі қысымды қораб (8 дөңгелек)
419,4
Жоғарғы қысымды қораб (2 дөңгелек)
381
Майлау жүйесіндегі номиналды қысым, МПа 0,137
Подшипникке беретін майдың қысымы, Па 104 (2,45 –
4,9)
Соңғы нығыздағышқа беретін майдың
жоғарылау қысымы, Па
104(3,42 – 4,9)
Электр қозғалтқыш қуаты, кВт
6300
Электр қозғалтқыш білігінің айналу жылдамдығы, с-1 50
Кернеу, В
1000
Компрессор агрегатының габариті өлшемдері,
мм, жоғары емес:
ұзындығы
12700
ені
7200
биіктігі
3985
электр қозғалтқыш салмағы.
21000
Мультипликатор – эвальвенті ілінісмен бір сатылы горизонталь типті.
Сығылатын газды салқындату – ауамен.
Жетекті электр қозғалтқышын салқындату – антифризм (су уақытында
қоспасы 60%) немесе жаз айларында 0,02 м³с су шығынымен қысымы 0,294 МПа
және температура 30˚С болғанда.
Майлау жүйесі – циркуляционды бактағы май еркин кушпен айналады. Май
жүйесінде және нығыздау жүйесінде іске қосу және тоқтату кезінде
подшипниктермен нығыздағыштардың қажалуын болдырмас үшін жұмыс және
резервтегі май сораптары электр қозғалтқыш жетегімен жабдықталған.
Сығылған мұнай газының молекулярлы салмағына байланысты компрессордың
бес модификациясы жасалады, яғни олар бір-бірінен ротордың айналу жиілігіне
сәйкес тістерінің параларынан ажыратылады (кесте 4 және 5).
43ГЦ2-1005-110 компрессор поставкасының жиынтығына аралық және соңғы
сеператорлар, майда ауамен салқындататын аралық және соңғы аппараттардан,
арматура, автоматиканы және қорғаныс жүйелерінен тұрады.
Кесте 4. Компрессорлардың техникалық сипаттамалары
Ортадан тепкіш Газдың Малекулярлы Сору Есептік
компрессор номинал-ды салмақтың жағдайындағырежиміндегі
режиминдегі шек-тік берілісі, қолданылатын
есептік диапазо-нының м3с қуат, КВт
молеку-лярды өзгеруі.
салмағы.
43ГЦ2 – 1005 – 22,95 22-44-241 1,747 5074
110 21,168 20,9-22,44 1,773 5220
43ГЦ22–1005–110М119,7 19,47-20,9 1,851 5568
43ГЦ2-1005-110М2 18,4 18,14-19,47 1,949 5868
43ГЦ2-1005-110М3 17,5 16,9-18,14 2,014 5884
43ГЦ2-1005-110М4
Кесте 5. Компрессорлардың техникалық сипаттамалары
Ортадан тепкіш Номиналды Қоспада тістіҚораптың Компрессор
компрессор режимдегі поршендермен шығысындағы газ салмағы кг
ротордың жұмыс кезіндетемпературасы 0С
айналу ротордың
жиілігі, с-1 айналу
жиілігі
Жоғары Төменгі
қысым қысым
43ГЦ2-1005-110 151,7 153 156 141 80650
43ГЦ2-1005-110М1 158 151,7 164 144 83000
43ГЦ2-1005-110М2 165 173 171 148 81800
43ГЦ2-1005-110М3 172 153; 165 160 153 81850
43ГЦ2-1005-110М4 180 172 188 160 80680
Автоматика жүйесі және КИП компрессорды дистанционды іске қосуды және
ажыратуды жүзеге асырады.Сонымен қатар антипомпажды қорғанысты, негізгі
параметрлерді реттеу және бақылауды, ескерту және апатты дбыл қағыуды, іске
қосу алдындағы барлық операциялардың орындалғанынан кейін комперссорды іске
қосуға жібереді, апаттық режим кезінде компрессорды тоқтатуды қамтамасыз
етеді.
43ЦКО-16015 – ортадан тепкіш екі корпусты сегіз сатылы машина, ол
газофракционды қондырғыларында көмірсутегі газдарын компримирлеуге
апрналғын. Комперссор мультипликатордан, электр қозғалтқышынан, майлау
жүйесі агрегаттарынан, КИП және автоматикадан, реттеугіш және сығу
арматураларынан тұрады.
Компрессордың негізге техникалық сипаттамасы төменде көрсетілген:
Берілісі м3с
2,67
Абсолюттік қысым, МПа;
Компрессор кірісінде
0,1
Компрессор шығысында
1,47
Газ температурасы, 0С:
Компрессор кірісінде
40
Компрессора шығысында
170
Компрессор білігінің қуаты, кВт
1250
Ротордың айналу жиілігі, с-1
166,7
Электр қозғалтқыш қуаты , КВт
1600
Электр қозғалтқыш білігінің айналу
жиілігі с-1
50
Кернеу, В
6000
Габаритті өлшемдері, мм
ұзындығы
112023
ені
6140
биіктігі
5470
Салмығы, кг
45000
Корпус горизонтальды разъемымен цилиндрлерден, бөлшектер орнатылатын
қуыстардан, подшипниктің номері, подшипниктер және фундамент плитасынан
тұрады.
Роторлар – бөлінбеген типті болып келеді, Ол жұмысшы және лигерленген
болаттан жасалған, сәйкесінше біліктің ойығынв орнатылады.
Мультипликатор – көлденең типті бір тісті парасымен. Компрессор және
мультипликатор біліктерінің тірегі - сырғанағыш поднипниктер.
Майлау жүйесі – циркуляционды бактағы май еркин кушпен айналады. Май
жүйесінде және нығыздау жүйесінде іске қосу және тоқтату кезінде
подшипниктермен нығыздағыштардың қажалуын болдырмас үшін жұмыс және
резервтегі май сораптары электр қозғалтқыш жетегімен жабдықталған.
Автоматика жүйесі және КИП компрессорды дистанционды іске қосуды және
ажыратуды жүзеге асырады.Сонымен қатар антипомпажды қорғанысты, негізгі
параметрлерді реттеу және бақылауды, ескерту және апатты дбыл қағыуды, іске
қосу алдындағы барлық операциялардың орындалғанынан кейін комперссорды іске
қосуға жібереді, апаттық режим кезінде компрессорды тоқтатуды қамтамасыз
етеді.
Компрессор агрегатын монтаждау екі деңгейде жүзеге асырылады:
Көмекші жабдықтар, майлау жүйесі және сумен салқындатқыш белгінің нольдік
(салқындатқыш) көрсеткішінде және қамтамасыз ету алаңында орналасқан.
Компрессор корпусы, мультипликатор және қозғалтқыш – фундаменттің екінші
қабатында орналасқан.
Кесте 6. Газ касиеттері
К – 308 – 103 - 1 К – 980 – 121 - 1
Компонент
Тығыздық Тығыздық Тығыздық
0,913 кгм3 1,12 кгм3 0,857 кгм3
Литан СМ4 79,47 60,2 80,6
Этан С2 Н6 5,05 16,8 9,0
Протон С3 Н8 7,76 14,3 7,8
Н-бутон С4 Н10 1,49 6,1 2,4
Изобутан С4 Н10 2,87 - -
Н-пентан С5 Н12 0,58 - -
Изопан С5 Н12 0,68 2,6 0,2
Гексан С6 Н14 0,39 - -
Азот 1,5 - -
Углемисый газ СО2 0,21 - -
Газ өңдейтін мұнай зауыттарында газ К-380-1 К-890-121-1 типті электр
жетекті компрессорлардың көмегімен компримирленеді, яғни олар мұнай газында
жұмыс істеуге ескерілген, оның құрамы (көлемдік компоненттері % - берілген)
кесте 6 көрсетілген.
Газдың құрамында сабельді ылғал және фракцияның болмауы керек.
Газдың ылғалдылығы 200С және 0,101МПа-да 0,5 мгм3 –тан аспауы
тиіс.
Компрессордың техникалық сипаттамсы төменде көрсетілген
К 3,8 –1031 К890–121-1
Құрғақ газдың беруі.
20 0 С және 0,101 МПа, м3 с 10,67
20,4
Бастапқы жағдайға байланысты,
ығалды газды беру көлемі. 5,75
13,4
Жоғарғы қысымды қораптан соңғы
шығуындағы газ қысымы, МПа 3,82
3,63
Төменгі қысымды қорапқа кірісіндегі
Газдың температурасы, 0С 15
15
Төменгі қысымды қорапқа бастапқы
Кірісіндегі газдың қысымы, МПа 0,186
0,157
Жоғарғы қысымды қораптың шығынындағы
газдың температурасы,0 с 155
200
Газдың ылғалдылығы, % 100
100
20 0 С және 0,101 МПа-да кгм3
0,913 0,857 - 0,98
Компрессор тұтынатын қуаты, кВт 5300
11500
Ротордың айналу жиілігі, с-1
төменгі қысымды қорап 135
101,3 939
жоғарғы қысымды қорап 290,75
179,4 166,3
Компрессор салмағы (негізге электр
қозғалтқышысыз), т
37 120,7
Салмағы, кг;
Төменгі қысымды қорап 9,2
36
Жоғарғы қысымды қорап 4,1
12
Негізгі электр қозғалтықышысыз, т 21,6
29,5
К-380-103-1 екі қорапты он сатыдан тұрады. Төмен қысымды қорапта және
жоғарғы қысымды қораптарда әрқайсысында бес сығу сатыдан бар. Осы
қораптардың арқасында аралық газ салқындатқышы, яғни ол іске қосу құбыр
желісі қораптарымен жалғанған.
Компрессор жетегі СДТП-6300-244 титі синхронды электр қозғалтқышынан
төмен қысымды қораптан айналу жиілігін 135 Сֿ¹- ге дейін жоғарылата алатын
редуктор көмегімен жүзеге асырылады. Сонымен қатар айналу жиілігін 290,75
дейін жоғарылатуда қамтамасыз ететін екінші редуктор орнатылған.
Майлау жүйесі - ашық, циркуляциялық, яғни ол компрессор
подшипниктерінің қорабына, редукторлар және электр қозғалтқышының тиісті
берілістеріне, компрессорлардың қорғаныс түйіндерінің және тиісті
жалғанатын муфталарға майды беруді қамтамасыз етеді.
Осы жүйенің жиынтығына жіңішке тазартқышты сүзгісімен май
салқындатқыштарды, май багы сүзгішімен, қалқымалы камера электорымен, газ
ажыратқыштар және май желісі арматурасымен бірге.
Басқару, қоғаныс, бақылау және дабыл қағу жүйелері щиттан, яғни
ескерту дабыл қаққыштарын, бақылау параметріне арналған параметр
датчиктерін және компрессордың кірісіндегі және шығысындағы қысым мен
температураны және компрессор берілісі операцияларын дистанционды
басқаратын құрылғылар орнатылған.
К-980-121-1 типті екі қорапты, он екі сатылы әрбәр қорапта алты сығу
сатыдан және қораптар аралығында аралық салқындатқыштардан тұрады.
Компрессор төменде көрсетілген блоктармен жабдықталған:
Төмен қысымды қораптан тұратын, екінші жоғарылататын редуктор және жіңішке
тазалайтын сүзгіштен тұрады, яғни ол жалпы фундамент ролигінде орнатылған
блок.
Жоғары қысымды қораптан тұратын, екінші жоғарылататын редуктор және жіңішке
тазалайтын сүзгіштен тұратын, ол жалпы фундамент ролигінде орнатылған блок.
Маймен қамтамасыз ету блогы ол багінен, май салқындатқыш сүзгішімен бірге,
іске қосатын майлау сараптарын, қалытқылы камералардан, электр,
гидрозатвордан және құбыр желісі арматурасынан тұрады.
Компрессор құрылысы жағынан К-380-103-1 типті компрессорға ұқсайды.
Майлау жүйесі - ашық, циркуляциялық, яғни ол компрессор
подшипниктерінің қорабына, редукторлар және электр қозғалтқышының тиісті
берілістеріне, компрессорлардың қорғаныс түйіндерінің және тиісті
жалғанатын муфталарға майды беруді қамтамасыз етеді.
Осы жүйенің жиынтығына жіңішке тазартқышты сүзгісімен май
салқындатқыштарды, май багы сүзгішімен, қалқымалы камера электорымен, газ
ажыратқыштар және май желісі арматурасымен бірге.
Басқару, қоғаныс, бақылау және дабыл қағу жүйелері щиттан, яғни
ескерту дабыл қаққыштарын, бақылау параметріне арналған параметр
датчиктерін және компрессордың кірісіндегі және шығысындағы қысым мен
температураны және компрессор берілісі операцияларын дистанционды
басқаратын құрылғылар орнатылған.
Автоматика жүйесі және КИП компрессорды дистанционды іске қосуды және
ажыратуды жүзеге асырады.Сонымен қатар антипомпажды қорғанысты, негізгі
параметрлерді реттеу және бақылауды, ескерту және апатты дбыл қағыуды, іске
қосу алдындағы барлық операциялардың орындалғанынан кейін комперссорды іске
қосуға жібереді, апаттық режим кезінде компрессорды тоқтатуды қамтамасыз
етеді.
Винтті компрессорлар
Винтті компрессорлар – көлемдік машиналарға жатады және мұнай
өнеркәсібінде мұнай газын соңғысепарациялаудан кейін өнеркәсіп ішінде
тасымалдау және жинау ұшін қолданылады, сонымен қатар газды вакууды
сепарациялау және сорапты скважинадағы құбыр аралығындағы газды вакууды
газды сепарациялауды жүзеге асырады.
Винтті сараптау екі типті болып бөлінеді:
Құрғақ сығу компрессорлар, яғни олар сығады және газ ластанбаған майға
түседі.
Май толтырылған компрессорла, яғни сығу ортасына көп көлемді май түседі.
Май сығылған газды салқындатады және компрессорды жұмыс органдарының
арасындағы қуыстарды нығыздайды.
Винтті компрессорлар басқа типті компрессор машиналардан бірқатар
артықшылықтары бар.
Пориленді компрессорлармен салыстырғанда:
сенімділігі жоғары және клапандарының болмауына байланысты ұзақ
мерзімділікті;
газ бергіштігі бірқалыпты;
қондырғының габаритті және металл көлемі жағынан біршама төмен;
роторлардың жалпы теңестірілуі, яғни қажетті емес ауыр фундаментінің
болмауы.
Ортадан тепкіш компрессорлармен салыстырғанда:
помпонажды аймақтың болмауы;
өнімділігінің және ПӘК-ң аз көлемде өзгеруі;
машинаның қысымының деңгейінің кең көлемде өзгеруі;
газды сығу мүмкіндігі сұйық фазасының көп көлемде болмауы.
Пластиналық компрессорлармен салыстырғанда:
сенімділігі жоғары және жоғарыда қозғалып тұратын бөлшектердің болмауына
байланысты ұзақ мерзімділікті;
компрессор параметрлерінің озгеру диапазонында ПЭК-ң мәні жоғары;
қысымына және өнімділігіне байланысты кең көлемде қолданылады.
Винтті компрессорлардың басқамен салыстырғанда жлғарыда көрсетілген
артықшылықтарынан да басқа, құрылысының қарапайымдылығы және жоғары
технологиялық ерекшелігі бар. Винтті машиналар әртүрлі өнеркәсіптерде
кеңінен қолданылады.
Мұнай газын кадеге жаратудың экономикалық мәні зор, яғни ол бутанды
пропаннан және пентанды фракциялардан тұрады.
Мұнай газын жинау және тасымалдау бірқатар ерекшеліктеріне байланысты
қиындықтар болады, мұнай газын өндіруде кен орындарының әр жерде болуы және
мұнай өндіру аймақтақтарының кең аумақта орналасуы, бұл газдардың құрамы
физикалық параметрлеріне және құрамына байланысты әртүрлілігі, мұнай кен
орындарын қайта өңдірудің қиындығы.
Соныдықтан қолданылатын жабдықтарды аз уақытта пайдалануға жіберу,
монтаждау және іске қосуды қамтамасыз ету, кен орындарында мұнай және газды
өндіру төмендегенде компрессорлар аз уақытта қайта жабдықталып шұғыл түрде
іске қосуды қамтамасыз етеді.Осындай міндеттерді винтті газ компрессоры
жүзеге асыра алады.
1.2. Жобаланатын компрессордың жұмысы және құрылысының сипаттамасы
1.2.1. Қызметі
CД-9101 жылжымалы комперссорлы станция ұнғыманы бұрғылауда,
менгергенде және жөндеуде, өнім қабатын ашқанда, ауаме соқы және шарошкалы
бұрғылау қондырғыларында сығылған ауаны беруге арналған, сондай-ақ мұнай
газ құбырларын сынауда және тағы басқа инженер-құрылыстың жұмыстарында ауа
айдау және газ айдау жұмысын атқарады. Станция климатын У орындалуында
жасалады I орналасу категориясында ГОСТ 15150-99 бойынша.
1.2.2. Техникалық көрсеткіштері
Негізгі параметрлері және өлшемдері.
Станцияның негізгі параметрлері және өлшемдері төменде көрсетілген
сәйкес болуы керек:
Сығылу ортасы ауа
Қоршаған ортаның 25˚С болғанда ауаныңы
ығалдылығы, % 98
Ең жоғарғы шандылығы, мгм³ 50
Сору шаттарының бастапқысы тығыздығы, м³с 0,15±5%
Бастапқы қысым, номиналды МПа (КГссм²) 0,101313(1,033)
Соңғы қысым, номиналды МПа (КГссм²) 9,81·(100)
Станцияның есептелінген қуаты КВт 150±7,5
Өндірістік жолдар мен толық күшпен жылжудың ең
жоғарғы жылдамдығы кмсағ 40
Компрессорды және сығылған ауаны салқындату Сұйықтық (су, антифриз)
Станцияның салмағы (автомашинасыз) кг 9000
Тасымалдау базасы КрА3-250 автомашина
Станцияның габаритті өлшемдері мм
Ұзындығы 10000
Ені 3070
Биіктігі 3700
Компрессордың білігінің айналыс жиілігі, мин-1 22,5
Компрессор жетегі дизель 2Д2БС1
Станцияның қалыпты өндіргішіндегі дизель
білігінің айналу жиілігі, мин-1 22,5
Автоматты басқару күшінің қуаты, КВт 0,5
Тұрақты тоқтың кернеуі, В 24
Сипаттамалары
Ауаның бастапқы температурасы, К (˚С)
Номиналды 293 (20)
Ең жоғарғы 318 (45)
Ең төменгі 225 (-50)
Қозғалыс механизмін майлау Шеттерінде май
сорабынан қысымен
айналу
Қозғалыс механизмдерін майлау майы Индустриалды И-50А
И-40А ГОСТ20799-88
немесе К3-10
Т938.101207-99
Компрессор картеріне құйылатын май көлемі, дм³ 15
Компрессор картеріндегі май температурасы, К(˚С) 353(80)И-50А майы
И-40А
Цилиндрлерді майлау Көп жақты майлау
станциясымен күштеп
Цилиндрді майлау майы К-19 ГОСТ 1861-73
немесе
К3-20-ТУ-401700-98
Цилиндрлерді майлауға кететін май шығыны гсағ
Ι-сатысында 48
ΙΙ-сатысында 28
ΙΙΙ-сатысында 23
ΙV-сатысында 23
Ескерту: Компрессордың бірінші 100 сағ. жұмыс істегенде май шығыны 30-
40% көтерілген.
Қозғалыс механизмдерін майлауға арналған май қысымы, МПа (кгссм²)
0,1-0,4 (1-
4)
Ауаның ең жоғарғы температурасы компрессордың Ι-ΙV сатыларынан шығуында
К(˚С)
453 (180)
Соңғы мұздатқыштан кейінгі ауа температурасы
(станциядан шығарылуы) К(˚С) 353(80)
Компрессордың ұзақ жұмыс режимінде қоршаған ауатемпературасы 45˚С-да
айдалып жатқан ауа температурасы 90˚С-дан асырмау керек.
Жанармай құюға арналған ыдыс
600±10
Дизель майына арналған ыдыс
90±5
Дизель суына арналған ыдыс
160±15
Компрессор суына арналған ыдыс
260±15
Салқындалу жүйесінде сымдық және механикалық қоспалар құрамы 40мгл-
ден көп құрамауы керек.
Судың жалпы қаттылығы 3мг-эквл аспауы керек.
Пайдаланған майды жинау коэффициенті % 75 тен көп емес.
1. Станция автоматика жүйесімен жабдықталған, ол мынадай жағдайларда
компрессордың автоматты ұстауын қамтамасыз етеді:
Қозғалыс механизмдеріндегі майлау жүйесіндегі май қысымы төмендегенде.
Айдау сызығының Ι-ΙV сатыларында ауа температурасы жоғарылағанда.
Сығу сатыларында ауа қысымы жоғарылағанда
Жетек пен ажыратқыш муфтаны басқару жүйесінде ауа қысымының төмендегенде
немесе жоғарылағанда.
2. Дизель суының температурасы жоғарылағанда жарық сигналының қосылуы.
Компрессорлы станцияның автоматты қорғау жүйесі қосылған кезде:
Компрессор сөнеді
Компрессордың айдау сызығында түсіріледі
Басқа пультінде авария себебі жазылған сигналды лампа жанады.
3. Шығарылатын пульттегі дыбыстық сигнализация қосылады және аварияның
себебінің лампасы жанады.
Сенімділік көрсеткіштері
Күрделі жөндеуге дейін орнатылған ресурс сағ. 8000
Орнатылған сақтау мерзімі аймен 18
Тоқтатып істеу, сағ.
600
Орнатылған тоқтаусыз істеу сағ.
360
Орташа қызмет мерзімі, жыл.
10
1.2.3. Станция жұмысы
Жұмыс істеп тұрған станцияның сығылған ауаны айдау келесі түрде
орындалады.
Атмосфералық ауа фильтр арқылы компрессордың соруына түседі оның төрт
сатысында тізбектеле сығылады және айдау құбырымен кері клапан арқылы
пайдаланушыға беріледі. Компрессордың әр сатыларында сығылғаннан кейін ауа
салқындатқыштарда және газ салқындатқыштарда салқындатылады. Бір жағынан ол
ылғал май болу функциясын атқарады. Сатылардағы ауа қысымы берілген мәннен
асып кетпеуін шектеу үшін әр салқындатқышта және газ салқындатқыштардан
кейін сақтандырғыш клапандары орнатылған.
Станция жұмысын бақылауды, авариялық жағдайларда тоқтауын автоматика
жұмысы қамтамасыз етеді.
1.2.4. Станцияның қосалқы бөліктерінің жұмысы және құрылысы
Компрессор
Ауа сығу машинасы ретінде станцияда 2ВМг 5-9101М екі қатар төрт
сатылы компрессор қолданылады.
Копрессор құрамына келесі негізгі бөлшектер кіреді:
База
Цилиндр – поршенді топ
Жұмыс клапандары
Аралық мұздатқыш
Майлау жүйесі (майлау болгы)
Компрессор өзінен поршенді, крейцкопф төрт сатылы сығу машинасын екі
қатарлы базада жасалынған. Әр қатарда бір алынбалы блок цилиндр орнатылған.
Ι-ΙΙΙ және ΙΙ-ΙV сатылары.
Ауаны салқындату цилиндрдің 1-ші сатысынан кейін түтікше
салқындатқышта өтеді, ол цилиндрдің 1-ші және 2-ші сатыларында орнатылған.
Поршенің цилиндрдің 1-ші сатысындағы кеңістікке жылжығанда вакуум
пайда болады, оның әсерінен сору клапаны ашылады және ауа цилиндрге
толтырады. Поршенің кері жүрісінде сору клапаны жабылады. Цилиндрде ауаны
сығу жүреді, содан кейін айдау клапаны арқылы 1-ші сатылы салқындатқышқа
беріледі. Салқындатылған ауа екінші сатыға беріледі, сосын үш және
төртіншіге оларда 1-ші сатыдағыдай процес жүреді.
Компрессордың қосалқы бөлшектерінің жұмысы және құрылғысы.
Компрессор базасы.
Компрессор базасына келесі негізге бөлшектер кіреді:
Станина (рама)
Иінді білік
Шатундар
Крейцкопфтар
Станина тік бұрышты қима қорапты формалы болады және негізгі бөлшек
болып табылады, онда барлық бірліктер жиналған. Станинаның төменгі бөлігі
май ыдысының қызметін атқарады. Тексеруді және жөндеуді қажет ететін
бөлшектерді (ішкі бөлік, шатундар, крейцкопфтар) бақылауға ыңғайлы болу
үшін станинаның үстінде және бүйірлік қабырғаларында орнатылған қақпақ,
олар жұмыс істеп тұрғанда қақпақпен жауып тастайды. Майлау жүйесіндегі
майда тексеру үшін төрт қабырғаның төменгі жағында экран орнатылған. Осында
май температурасын өлшейтін станинада штуцер және майлау жүйесіне май
беретін сору фильтірінің шығысында бар.
Станинаның көлденен қабырғаларының ішкі тесіктеріндегі крейцкопф
гильзалары орнатылған, олар крейцкопфты бағыттау қызметін атқарады.
Гильзалар шойыннан жасалады қажалған жағдайда оны ауыстырады.
Станинаның ішкі қуыстары атмосфера мен қатынасып тұруы үшін екі қақпағында
саңлау орнатылған.
Иінді білік – болаттан артық салмақсыз жасалған және екі радиальды-
сфералық роликты подшипниктер орнатылады. Біліктің шатундар орнатылатын екі
кривошипі бар. Біліктін бір басына шпонка және стопор шайбасы көмегімен
маховикке орнатады, ол тегіс айналмауын азайтады. Біліктің қарама-қарсы
торында винттер көмегімен шилпцты төлке бекітіледі, ол шестерна сораптың
жетекші білікшесімен байланыстыру үшін, вентилятор жетектерімен және СН-5М
майлау станциясымен. Шатун подшипниктеріне май арнайы тесікпен немесе құйма
каналмен майланады.
Шатундар – екі траверсті құймада штампталынған болаттан жасалынған.
Кривошип басы алынбалы тегіс ойықпен және шатун болатпен орталандырғандар.
Кривошип басының алынбалы вкладиштері алюминии қортпасынан антифрикциялық
қабатпен қапталған.
Крейцкопф басы жабық болады, оған инелі подшипник қондырылады.
Крейцкопф басына май шатун денесіндегі кривошипті ойықпен беріледі. Шатун
подшипниктеріндегі санылау диаметрлерін жарты вкладиштердің қалыңдық
өлшемдерімен төсеніш диаметрімен және білік.
Крейцкопфтар - алынбалы сырғыма тиегімен жабдық түрі. Кпейцкопф
корпусы болаттан құйлыған. Башмактары амонии қорытпасынан құйылған және
крейцкопф корпусына төсенішсіз бекітіледі. Крейцкопф саусағы қалқымалы
болаттан жасалады. Ол тегіс қажалуды қамтамасыз етеді. Крейцкопфпен шатунды
байланыстыру резбалы. Түйін конструкциясы цилиндрдің сызықты
кеністіктерінің өлшемін реттеуге мұмкіндік береді. Бағыттауыштарды майлау
станинанадан ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Дипломдық жоба Құмқөл кен орнында ұңғыманы меңгеруде қолданылатын
дизельді - компрессорлы станцияның жұмысын талдау және құрылысын жетілдіру
тақырыбында жазылған.
Жоба түсіндірме жазбадан және графикалық сызба жұмыстарынан тұрады.
Техникалық бөлімде компрессорлы станцияның құрылысына талдау
жасалған.
Есептеу бөлімінде компрессорлы станцияның негізгі есептеулері
жүргізілген.
Патенттік бөлімінде компрессорлы станцияның жұмыс істеу мерзімін
ұзарту мақсатында компрессордың поршені құрылысына жетілдірулер жасалды.
Экономикалық бөлімде компрессорлы станцияның жұмыс істеу тиімділігі
есептелінген.
Еңбек қорғау және өндірістік экология бөлімдерінде техника
қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау мәселелері қарастырылған.
Аннотация
Данный дипломный проект выполнен на тему "Анализ работы и
совершенствование конструкции компрессорный станции для освоение скважин на
месторождений Кумколь" и состоит из пояснительной записки и графической
части.
В проекте дан анализ существующей конструкции компрессорного станций
для освоение скважин.
В патентой часте с целью надежности и долговечности работы
компрессорный станции был усовершенствован конструкция поршеня компрессора.
В экономической части приведены расчеты эффективности работы насосов.
В разделе охрана труда и промышленной экологии рассмотрены проблемы
охрана окружающей среды и техника безопасности.
Мазмұны
Кіріспе 8
1. Техникалық бөлім 10
1.1. Құмқөл кен орнында ұңғыманы меңгеруде қолданатын
компрессорлардың құрылысын және жұмысын талдау 10
1.1.1.Компрессор анықтамасы 10
1.1.2.Компрессор түрлері 12
1.1.3.Қалақшалы компрессорлар 17
1.2. Жобаланатын компрессордың жұмысы және құрылысының
сипаттамасы 25
1.2.1.Қызметі 25
1.2.2.Техникалық көрсеткіштері 25
1.2.3.Станция жұмысы 28
1.2.4.Станцияның қосалқы бөліктерінің жұмысы және құрылысы 28
1.2.5.Станцияның құрылымы 32
1.2.6.Қауіпсіздік шарттарының көрсеткіші 35
1.2.7.Станцияның жұмыс тәртібі 35
1.2.8.Станцияға техникалық қызмет көрсету 39
2. Есептеу бөлімі 42
2.1. Компрессор сатысының негізгі өлшемдерін есептеу 42
2.2. Компрессор элементтерін беріктікке есептеу 44
2.3. Компрессордың трансмиссиялық бөлігінің элементерін есептеу
51
3. Патенттік ізденіс 53
3.1. Патенттік шолу 53
4. Экономикалық бөлім 57
4.1. Техника - экономикалық көрсеткіштерді есептеу 57
5. Еңбек қорғау 61
5.1. Еңбек қорғау және қауіпсіздік техникасы 61
5.2. Жарылысқа қауіпті жұмыстарды қауіпсіз орындауға қойылатын
жалпы талаптар 61
5.3. Нысаналарда апаттарды жою кезіндегі қауіпсіздік талаптары 64
5.4. Қауіпсіздік техникасы бойынша қабылданатын шешімдер 64
5.5. Өндірістік санитария. Өндірістік шу 66
6. Өндірістік экология 69
6.1. Ауалық бассейннің ластануы 69
6.2. Ауалық бассейннің ластануын бәсендету шаралары 71
Қорытынды 72
Қолданылған әдебиеттер тізімі 73
Қосымшалар 74
Кіріспе
Меңгерудің компрессорлық әдісі. Бұл әдіс фонтанды, жартылай фонтанды
және механикаландырылған ұңғымаларды меңгеруде кеңінен қолданыс тапты.
Ұңғымаға сорапты компрессорлы құбыр тізбегі түсіріледі, ал ұңғыманың сағасы
фонтанды арматурамен жабдықталады. Құбыр аралық кеңістікке компрессорға
жалғанған айдау құбыры жалғанады.
Газ айдау кезінде сұйық құбыраралық кеңістікте сорапты компрессорлы
құбырдың башмагына дейін және алдын-ала сәйкес келетін тереңдікке дейін
дайындалған. Сорапты компрессорлы құбырдағы жүргізу тесігіне дейін
ығыстырылады. Газ сорапты компрессорлы құбырға келгеннен кейін ондаға
сұйықты газдандырады. Соның нәтижесінде түптегі қысым төмендейді. Газ
шығынын реттеу арқылы құбырдағы газсұйық қоспасының тығыздығын және түптегі
қысымды өзгертуге болады. Түптегі қысым қабат қысымынан төмен болғанда
сұйықтың ағыны басталады, және ұңғыма фонтанды немесе газлифтілі
режимге ауысады. Қалыпты сұйық ағынын алғаннан кейін ұңғыма тұрақты жұмыс
режиміне ауысады.
Бұл әдісті борпылдақ және тұрақты емес тау жыныстарында бұрғыланған
ұңғымаларға қолдану тиімсіз. Сонымен қатар кейбір аудандарда тереңдігі 4500-
5500 м тереңдіктегі ұңғымаларды меңгеруде бұл әдісті қолдану тиімсіз болып
табылады. Ұңғыманың түбінен сұйықты шығару үшін, қабат энергиясын
мүмкіндігінше толық пайдалану үшін және ұңғыманы жуу мүмкіндігін жақсарту
үшін сорапты компрессорлы құбырдың башмагын жоғарғы перфорацияланған
тесікке дейін түсіру керек. Терең ұңғымаларда сорапты компрессорлы құбырдың
башмагына дейін сұйықтың деңгейін жеткізу үшін, бірнеше ондаған МПа қысым
керек болады. Бұл меңгеруді қиындатады. Сол себептен құбыр тізбегіне алдын-
ала анықталған жүргізу тесігін жасайды. Құбыр аралық кеңістікке түсірілген
сұйық деңгейі бұл тесіктерді ашады, ал айдалатын газ тесік арқылы сорапты
компрессорлы құбырға келіп түседі де тесіктен жоғары тұрған сұйық бағанын
газдандырады.
Өнімді газ қабатын ашу – ұңғыманы бұрғылаудың соңғы процесі.
Өнімді қабатты ашу технологиясы ұңғыманы меңгеру шарттарына әсер етіп,
өнімділіктің сипаттамасын анықтайды. Өнімді қабатты ашу әдістері қабат
қысымына, өнімді қабаттың сипаттамасына және басқа да факторларға тәуелді
болады.
Өнімді қабатты ашу кезінде ашық фонтандаудың алдын алып, түп аумағы
жыныстарының табиғи сүзілу қасиеттерін сақтау қажет. Егер, қабаттың
өткізгіштігі төмен болса, онда газ ағынының қарқындылығын жоғарылату
мақсатында ұңғыманың түп аумағының сүзілу қасиетін жақсартатын әртүрлі
әдістерді қолданады. Одан бөлек, қабаттың газ бөлігін, сүзілу кедергісінің
төмен коэффициенті мен ұзақ уақыт сусыз газ ағынын алу мақсатында ашу
әдісін қолдануға болады. Сонымен бірге ол ең жоғарғы газ бергіштік
коэффициентін қамтамасыз етуі керек.
Ашық апаттық фонтандаудың алдын алуда түп аумағында қысымға қарсы саз
ерітіндісінің бағаны қамтамасыз етеді. Ол үшін әдетте ұңғыма бағанындағы
саз ерітіндісінің қысымы, түптегі қысымнан 10÷15%-ға жоғары болуы қажет,
яғни оған бірлік салмағы сәйкес келетін жуу ерітінділерін (барит немесе
гематит қосылған бор ерітіндісін) қолдануға болады. Егер, жуу сұйығының
сапасы төмен болса, онда бағанада саздың тығыз қабатшалары пайда болады.
Ескере кету керек, саз қабатының өткізгіштігі қабаттың өткізгіштігінен екі
есе төмен болады. Яғни ол ұңғыма түбінің өнімділігін бірден төмендетіп
жібереді. Сол себептен, өнімді қабатты ашу кезінде жуу ерітіндісінің
сапасына көңіл аудару қажет: су бергіштігі кем дегенде 30 минут ішінде 2÷3
см3 жоғары; тұтқырлық стандартты қондырғыда (вискозиметр) 18÷25 сек
аралығында болуы керек. Көп жағдайда КМЦ (карбоксил-метил-целлюлоза) және
басқада қоспалары бар ерітіндіні қолданады.
Терең ұңғымаларды меңгеру үшін жоғары қысым тудыратын комрессорлар
қажет. Сорапты - компрессорлы құбырдағы сұйықты газдандыруда қысым
төмендейді және ұңғыма түбіндегі қысымда төмендейді.
Мұнай және газ ұңғымаларын ауа айдау арқылы меңгеру ұңғымада
жарылысқа қауіпті қоспаның пайда болуына байланысты тиым салынған. бірақ
инертті немесе жарылысқа қауіпсіз газдарды (азот, құрамында оттегі өте аз
газдар және т.б.) қолдану ұңғыманы меңгерудің компрессорлы әдісін
пайдалануға мүмкіндік береді.
1.Техникалық бөлім
1.1. Құмқөл кен орнында ұңғыманы меңгеруде қолданатын компрессорлардың
құрылысын және жұмысын талдау
1.1.1. Компрессор анықтамасы
Компрессор – газды немесе ауаны сығу қысымы 0,2 МПа дан төмен емес
қысымда сығуға арналған машина. Машиналар ауаны төменгі қысымда сығатын
болса, онда ол желдеткішке жатады.
Компрессорлар құрылысына байланысты келесі түрде бөлінеді: көлемдік
(поршенді, винтті және пластиналы) және қалақшалы трубокомпрессорлы
(ортадан тепкіш және осьтік).
Компрессорлар қысымының дамуына байланысты келесідегідей болып
бөлінеді:
- вакуум – сораптары, айдау қысымы кезіндегі жұмыс
жасайтындар, атмосфералыққа тең;
- вакуум – компрессорлары, айдау қысымы кезіндегі жұмыс
жасайтындар, атмосфералықтан жоғары;
- желдеткіштер, 1,15-ке дейінгі сығу деңгейінде жұмыс
жасайтындар;
- газ үрлейтіндер (айдайтындар), 1,15-тен жоғары сығу
деңгейінде жұмыс жасайтындар, бірақ жасанды желдеткішсіз;
Компрессорлар жетегінің түріне байланысты газмоторлы болып келеді,
яғни компрессор жетегі мен газ қозғалтқышы бірге жасалған. Жетекті
компрессорлар қажетті айналу жиілігіне, қуатына және диапазон параметрлерін
басқаруға байланысты электроқозғалтқышты газотурбинді немесе іштен жану
қозғалтқышты болуы мүмкін.
Компрессорлар ауаны немесе газды беруіне байланысты төмендегідей болып
бөлінеді: төменгі - 0,015 м3 с дейінгі, орташа - 0,015 тен 1,5 м3 с
ке дейінгі, жоғарғы - 1,5 м3 с тан жоғары.
Компрессорлар қысымы айдау қысымына байланысты төмендегідей болып
бөлінеді: төменгі (Рн = 0,2 – 1 МПа), орташа (Рн =1–10 МПа), жоғарғы (Рн =
10 – 100 МПа) және өте жоғары (Рн 100 МПа дан жоғары) қысымды.
Компрессорлар газды сығу сипаттамасына байланысты ауалы және газды
болуы мүмкін.
Барлық цилиндрларының орналасуына байланысты компрессорлар көлденең
және тік, бұрышты (І – тәрізді, V – тәрізді, W – тәрізді) және оппозитті
(поршендардың қозғалысы қарама қарсы) болып бөлінеді.
Компрессорлар поршендарының конструкциялық орналасуына байланысты
төмендегідей болып бөлінеді:
сығу сатысының санына байланысты – бір, екі және үш сатылы және
т.с.с.
қатар санына байланысты, яғни цилиндрлердің орналасуы бір, екі және
көп қатарлы болып бөлінеді.
Қозғалыс механизм конструкциясына байланысты крейцкопфты және
крейцкопфсыз болып бөлінеді.
Цилиндрлердің орналасуына байланысты көлденең, тік және бұрышты болып
бөлінеді.
Цилиндрдің қозғалыс принципіне байланысты қарапайым немесе екі
қозғалысты сонымен қатар дифференциальды цилиндрлі: салқындату ортасын
ауамен немесе сумен салқындатуына байланысты.
Бастапқы қысымы атмосфералық қысымнан жоғары қысымда газды сығатын
компрессорлар дожимді компрессорлар болып аталады.
Компрессор машинасының негізгі топтық ортасын салқындатқыш агентін
сығуды жүзеге асыратын салқындатқыш машинасы құрайды.
Қондыру әдісіне байланысты компрессорлар стационарлы және жылжымалы
болып бөлінеді (кесте 1)
Кесте 1. Компрессорлар түрі
Компрессорлар типіҚызметі Қысымның жоғарлау Берілісі м3
деңгейі мин.
Қалақшалы осьтік Желдеткіштер 1 – 1,04 50 – 10000
Компрессорлар 2 - 20 100 – 15000
Ортадантепкіш Желдеткіштер 1 – 1,15 0 – 6000
Газүрлегіштер 1,1 – 4 0 – 5000
Компрессорлар 3 - 120 100 – 4000
Көлемдік: Вакуум– 1 – 50 0 – 100
поршенді компрессорлар
Вакуум-сораптары 2,5 - 1000 0 - 500
Роторлы Вакуум – сораптары1 – 50 0 – 100
Газүрлегіштер 1,1 – 3 0 – 500
Компрессорлар 3 - 12 0 – 500
1.1.2. Компрессор түрлері
Компрессор түрлері поршенді, бұрышты, оппозитті, газмоторлы
компрессорлар, ортадан тепкіш компрессорлар, газды винтті компрессорлар,
жылжымалы компрессорлы қондырғылар.
Поршенді компрессор – жоғары қысымда (40 МПа дейін және одан жоғары)
айдауды қамтамасыз ететін поршен көмегімен газ (бу, сұйықтық) энергиясын
шығаруға арналған машина. Артықшылығы ондағы компрессор – ПҚК жоғары және
бір сатыдағы цилиндрдегі қысым деңгейінің жоғарылауы, сығылған газдың
максимальды қысымы, әртүрлі компрессорлардың базасына бір модем орнатуға
болады және пайдалану шарттары өзгергенмен қуаты сақталады.
Поршенді компрессордың негізгі артықшылығы – сығылған газдың
тығыздығының өзгеруі қндай көп әсер етпейді. Сол кезде динамикалық тепе
теңдіктің сақталмауы металл көлемінің көптігі себебінен болады.
Табиғи және мұнай газын, сонымен қатар ауаны компрессорлау үшін
электрмен жабдықтау жүйесінің дамыған аудандарында бұрышты және оппозитті
электродвигател жетегімен поршенді компрессорларды қолданылады.
Поршенді компрессордың жұмыс істеу принципі.
Газды сығу процессі төмендегідей жолмен жүзеге асады. Поршеннің
цилиндрдің сол жақ шетінен қозғалғанда орта кеңейіп клапан ашылады да
патрубкадан газ цилиндрге келіп түседі. Поршен цилиндрдің оң жақ шетіне
жеткен кезде цилиндрдегі қысым сору сызығындағы қысыммен теңеседі, соның
нәтижесінде сору клапаны жабылады.
Газды сығу поршеннің сол жаққа қарй қозғалған кезінде басталады.
Цилиндрдегі газдың қысымы айдау сызығы қысымынан шамалы жоғарылағанда,
айдау клапаны ашылады, сығылған газ азаяды және келесі қысыммен поршеннің
қозғалысымен газ цилиндрден поршеннің сол жақ шетіне жеткенге дейін айдау
сызығына түседі. Содан кейін сору және айдау процесстері қайталанады.
Компрессорлардың шарттары.
Стационарлы бұрышты компрессорлар көпсатылы крецкопфты
электродвигателі қоса орнатылған, қондырғының ыңғайлылығы және құрастыруда
шығынның көлемін азайтуды қамтамасыз ететін және электродвигателден жетекке
берілісті ремен арқылы жүзеге асыратын машина.
Крейцкопфты бұрышты (тікбұрышты) компрессорлар бірқатар машиналардан
тұрады, бір бірін алмастыратын бірнеше түйіндермен және бөлшектерден
тұрады. Қатардың негізін П бұрышты база құрайды, яғни ол рамадан
(станина), кривошипті – шатунды механизмнен (қисық валдан, шатуннан,
крейцкопфтан) тұрады және олармен бірге майлау жүйесі байланысады.
Бұрышты базаның негізгі техникалық мәліметтері кестеде көрсетілген
және бұрышты компрессордың техникалық сипаттамасы да көрсетілген.
База шифры мынаны білдіреді: әріптің алдындағы цифр поршен күшін
(кН), поршен әріпі цилиндрлер қатарларының өзарар орналасуын көрсетеді,
мысалы, 2П – тікбұрышты база.
Компрессор шифры мынаны білдіреді: әріптің алдындағы цифр поршен
күшін (кН) білдіреді, әріптер – ауаны (ВП) немесе газды (ГП) сәйкесінше
сығуға арналған поршенді компрессор (кесте 2).
Кесте 2. Компрессорлар базасы
База Шток күші, Қатар Поршень Айналу Поршеннің орташа
кН саны ұзындығы, жиілігі, жылдамдығы, мс
мм С1 (мин-1)
2П 20 2 125 12,25(135)3,06
3П 30 2 210 8,33(500) 3,5
5П 50 2 220 8,33(500) 3,65
7П 70 2 300 6,25(375) 3,75
Саннан кейінгі әріп саны – берілісі (м3мин): белгіде – соңғы сығу
қысымы (МПа).
Дожимді компрессорлар үшін белгіде екі цифр көрсетіледі: біріншісі
сору кезіндегі сығылған қысымды білдіреді, екіншісі соңғы сығу қысымын
білдіреді.
Компрессорлардың конструкциялық ерекшеліктерінің сипаттамасы үшін
келесі белгілер келтірілген:
• 0 – цилиндрлерді және сальниктерді майлауды білдіреді;
• нөлдің алдындағы цифр – модификациялаудың тәртіптік номері;
• бірінші әріп С – цилиндрлерді және сальниктерді майлау
қарастырылмаған дегенді білдіреді;
• екінші әріп С – сәйкесінше 30% тен төмен ылғалдылықта газды
сығу дегенді білдіреді. Мысалы 3С 2СГП типті компрессор.
305ВП – 1670 шартты белгілері мынаны білдіреді, бұл компрессор
үшінші модификациядан, цилиндрлерді және сальниктерді майлауды, бұрыштық
базасы 5П (поршен күші 5КН), ауа берілісі 16 м3 мин, айдау қысымы 0,7
МПа–ды білдіреді.
Ауа немесе газ компрессорға қосымша тазалау сүзгіші арқылы түседі
және сатылы түрде сығылады.
Барлық екі және көпсатылы машиналарда әрбәр сатыдан кейін
салқындатқыштар (аралық және соңғы) және ылғалдан майды ажыратқыштар
қондырылған. Аралық салқындатқыштар саты арасындағы газды салқындатады,
соңғы салқындатқыштар соңғы сатыдан компрессорды салқындатады. Ылғалдан
майды ажыратқыштар сатылар арасына, сонымен қатар сығдың соңы сатысынан
кейін қондырылады, егер компрессормен айдалып жатқан газ майдан және
ылғалдан таза болу керек.
Оппозитті компрессорлар.
Оппозитті компрессорлар поршендардың бір біріне қарама қарсы
бағыттары бқрышты компрессорлармен салыстырғанда едәуір жоғары тепе
теңдікті сақтайды. Соның салдарынан қарама қарсы бағытта қозғалып тұрған
бөлшектердің инерциялық күші осы компрессорды бұрышты компрессормен
салыстырғанда біліктің айналу жиілігінің жоғарылауы байқалады.
Электроқозғалтқыш және компрессор бөлігінің поршенінің екі жүрісті
санының жоғарылау шегі, сонымен қатар габаритті өлшемдері және фундамент
салмағы азаяды. Көпқатарлы оппозитті компрессорлар күрделі дифференциальды
поршендардың болмауының салдарынан оларға қызмет көрсету жағынана
айырмашылығы бар, яғни әрбір қатарда негізінен бір цилиндр орнатылады
(кесте 3).
Кесте 3. Поршендердің орналасыу
ОппозитМодификНегізгі көрсеткіштер
ті ация
база
поршен Қатар Поршен Айналу Қатар Базаның
күші, МН саны жүрісі жиілігі, лардың жоғарғы
нің с1 арақашық қуаты, КВт
ұзынды тығы, мм
ғы, мм
М10 2М10 10 2 220 8,33 1380 600
4М10 4 10 1200
М16 2М16 16 2 320 6,26 1850 1100
4М16 4 6,26 2200
6М16 6 6,26 3300
М25 4М25 4 8,33 2150 3200
6М25 6 5 4800
8М25 8 6,25 4400
Оппозитті база фундамент рамасынан, бағыттауыш крейцкопфтан, иінді
біліктен, шатундардан, крейцкопфтардан, түйіндерден, қозғалыс механизмдерін
майлау жүйелері және білікті айналу механизмдерден тұрады.
Бұндай базаларды негізгі параметрлеріне байланысты ажыратады, яғни
компрессордың бір қатарының максимальды шектік поршень күші. Әрбір база
бірнеше модификациядан (қатар санына байланысты, сәйкесінше шатундар санына
байланысты) тұрады. Барлық модификацияда шатундар, крейцкопфтар, крейцкопф
бағыттаушылары, подшипниктер, қозғалыс механизмдерін майлау жүйелері және
білікті айналу механизмдері унифицирленген.
Компрессор жетегі тікелей синхронды электрқозғалтқышы арқылы жүзеге
асады. Оппозитті базасының құрылысына байланысты және электрқозғалтқышының
қуатына байланысты роторды компрессор білігінің консолды соңына орнатады
немесе электрқозғалтқыштың бөлек білігі болады, яғни ол компрессор
білігімен қатты жалғанған және алынатын подшипникке орнатылған.
Оппозит базасының шифры мынаны білдіреді:
М – копқатарлы, әріптен кейінгі цифр – бір қатар күшінің тоннаға
шаққандағысы (мн). Мысалы М25. Модификациясы әріптің алдындағы цифр
бойынша анықталады. Мысалы 4М25.
Оппозит базасының өлшемдерге сай негізгі көрсеткіштері кестеде
келтірілген.
Осы типті компрессорлардың негізгі техникалық сипаттамалары келесі
кестеде көрсетілген.
Газомоторлы компрессорлар.
Газомоторлы компрессорлар – ол компрессорлар және газ қозғалтқышы
бір станинада орнатылған агрегат, ал компрессорға газ қозғалтқышынан
беріліс қуаты жалпыға ортақ иінді білік арқылы жүзеге асады. Мұндай
агрегаттар компрессор цилиндрінің оппозитті немесе көлденең біржақты блып
келеді және күштік цилиндрлері тік немесе V – тәрізді болып келеді.
Газомотокомпрессорларды шығару сериясына байланысты күштік
қозғалтқыштардың негізгі сипаттамасы кестеде көрсетілген.
Қозғалтқыш келесі негізгі түйіндерден және жүйелерден тұрады: остова,
кривошипті шатунды механизмнен, газажыратқыш механизмінен, жағар жанар
майын беру жүйесі, жылдамдықты реттеу, автоматикалардан, салқындату, урлеу
айдау, майлау және майлау кезіндегі майлау, іске қосу.
Тоқтау – қозғалмайтын бөлшектердің жиынтығы және ол барлық қозғалып
тұрған бөлшектерді жинауға арналған және қозғалтқыштың жұмыс циклын жүзеге
асыруға арналған кеңістікті құрады. Остов құрылысы қатты болып келеді,
төлке және цилиндр қақпағымен, коррепсимті подшипниктерңмен,
крейцкопфтармен және айдау цилиндрлерімен қоса күштік цилиндрлер блогы
рамасының фундаменті болып келеді.
Кривошипті – шатунды механизм қозғалтқышпен компрессорға ортақ, ол
иінді біліктен, қозғалтқыштың поршенымен шатундарынан, компрессордың
шатундарымен крейцкопфтарынан тұрады. 10ГКН Газомотокомпрессорында үрлеу
цилиндрының поршендары қарастырылған.
Жағар жанар майын беру жүйесі газқозғалтқыштың цилиндріне жағар жанар
майын беруге арналған және оның көлемін жылдамдықты реттегішпен бірге
реттеуге сонымен қатар отын газын және урлеу ауасының көлемін
газомотокомпрессордың барлық күштік диапазонындағы оптимальды қатынаста
ұстап отырады. Ол отын газы – урлеу ауасы қатынасына байланысты
клапаннан тұрады, жылдамдықты реттегіштң басқаратын газреттеу клапанынан,
қолмен реттейтін клапандардан және газ жіберетін клапандардан тұрады.
ДР – 12 Газомотокомпрессорында газ ажыратқыш білік әрбір қатарда,
күштік цилиндр бір білікте әрбір блоктың сыртқы жағында орналасқан.
Жылдамдықты реттеу жүйесі иінді біліктің айналу жылдамдығын қандай
күш түсседе бірқалыпты ұстап тұруға арналған. Бұл жұмысты тік қозғалмайтын
ортадан тепкіш реттегіш жүзеге асырады.
Жағу жүйесі газ аралас қоспасын газ қозғалтқышында белгіленген жұмыс
циклы кезінде жағуды қамтамасыз етеді. Жағуды свечалардың арасындағы
контактылардың үйкелісінен пайда болған электр искрасы жүзеге асырады.
Газометокомпрессорлар жағу жүйесі төменволтты магнетосымен бірге
жинақталған және сол сияқты жағу жүйесі контактсыз тиристорносымен бірге
жинақталған. Бұл жүйе төменволтты магнето немесе датчикагенератордан және
тиристорно жүйесіне арналған электронды коммутатордан, жағу катушкасынан
және искра беретін свечалардан тұрады.
Қозғалтқыштың жұмысы кезіндегі қолайсыз жағдайда жағуды тоқтату үшін
арнайы автоматты қондырғы орнатылған.
Салқындату жүйесі қозғалтқышты, майды және ауаны салқындатуды жүзеге
асырады. Ұзартқыш білігінен, су сорабынан, суды майды және ауаны
салқындатқышынан тұрады.
Күштік цилиндрлер блогын салқындату су циклы бойынша жүзеге
асырлады, май салқындатқышы арқылы өтетін кезде алдын ала айдау керек.
Цилиндрлерді салқындату үшін, турбокомпрессор және салқындату жүйесін
және майды айдалған сумен салқындатылады.
Үрлеу жүйесі қозғалтқыш цилиндрына сығылған қысыммен ауаны беруге
арналған. Ол турбокомпрессордан тұрады, яғни ол қозғалтқыштың шығару
газында жұмыс істейтін газ турбиналарының жұмысы арқылы іске қосылады.
10 ГКН компрессорында үрлеу сораптары қарастырылған, яғни ол
қозғалтқыш цилиндріне ауаны беру алдында ауаны сығуды жүзеге асырады.
Сонымен қатар бұл жүйенің құрамына ауа тазартқышы, ресивер және урлеу
ауасын салқындатқышы кіреді.
Газомотокомпрессорді майлау жүйесі – аралас, яғни ол қозғалып тұрған
бөлшектергді майлауға майды беруге арналған, ол қысыммен (май сорабы арқылы
циркуляционды майлау жүйесі және пресс жүйесі – избрикатор арқылы майлау)
және шашырату арқылы жүзеге асырылады. Ол май сорабынан, лубрикатордан,
майды жоғарғы және төменгі тазалау сүзгішінен және май салқындатқышынан
тұрады.
Пресс – компрессордың, қозғалтқыштың цилиндрлерін және салниктердің
компрессор цилиндрлерін майлау плунжерлі типті лубрикатор көмегімен жүзеге
асырылады.
Кривошипті – шатунды механизмді майлау газоматокомпрессор
картеріндегі майды шашырату арқылы және циркуляционды жүйеден қысыммен
майлау арқылы жүзеге асады.
1.1.3. Қалақшалы компрессорлар
43ГЦ2-1005-100 типті компрессорлар мұнай газын комперссірлеуге
арналған және оның ұңғымана газлифті әдіспен апйдалану кезінде жоғары
ағынды бөлу жүйесіне беруге арналған. Ол электр қозғалғышынмн, яғни ол
мультипликатор арқылы сығу корпусының екі жағымен жалғанған: төменгі (КНД)
және жоғарғы (КВД) қысымдары:
Корпус – тік разъемы бар болатты цилиндр, ол толестопенді жабылатын
қақпағы бар. Оның ішінде аэролинамикалық түйін ротормен бірге бөлінбеген
типті жұмыс дөңгелегі орналасқан, яғни ол білікке арнайы ойығына
орнатылған. Газдың шығуын болдырмау үшін дөңгелек тәрізді гидравликалық
нығыздағыштар қарастырылған. Компрессор және мультипликатор біліктерінің
тірегі – сырғанағыш подшипниктері.
Компрессордың техникалық сипаттамасы төменде көрсетілген:
Газдың төменгі қысымды корпусқа кірісіндегі
қысымы, МПа
0,4 – 0,45
Газдың төменгі қысымды корпусқа кірісіндегі
температурасы, ˚С
10 – 40
Газдың жоғарғы қысымды корпустың
шығысындағы қысымы, МПа
11,28
Газдың құрамындағы сұйық тамшысының көлемі,
мгм3, жоғары емес
10
Газыдың құрамында 8мм-ге дейінгі механикалық
бөлшектердің болуы, мг м3
0,5
Компрессордың саты саны
18
Соның ішінде:
Төменгі қысымды қораб
8
Жоғарғы қысымды қораб
10
Компресссордың жұмыс деңгейі диаметрі, мм 533,4
Төменгі қысымды қораб (8 дөңгелек)
419,4
Жоғарғы қысымды қораб (2 дөңгелек)
381
Майлау жүйесіндегі номиналды қысым, МПа 0,137
Подшипникке беретін майдың қысымы, Па 104 (2,45 –
4,9)
Соңғы нығыздағышқа беретін майдың
жоғарылау қысымы, Па
104(3,42 – 4,9)
Электр қозғалтқыш қуаты, кВт
6300
Электр қозғалтқыш білігінің айналу жылдамдығы, с-1 50
Кернеу, В
1000
Компрессор агрегатының габариті өлшемдері,
мм, жоғары емес:
ұзындығы
12700
ені
7200
биіктігі
3985
электр қозғалтқыш салмағы.
21000
Мультипликатор – эвальвенті ілінісмен бір сатылы горизонталь типті.
Сығылатын газды салқындату – ауамен.
Жетекті электр қозғалтқышын салқындату – антифризм (су уақытында
қоспасы 60%) немесе жаз айларында 0,02 м³с су шығынымен қысымы 0,294 МПа
және температура 30˚С болғанда.
Майлау жүйесі – циркуляционды бактағы май еркин кушпен айналады. Май
жүйесінде және нығыздау жүйесінде іске қосу және тоқтату кезінде
подшипниктермен нығыздағыштардың қажалуын болдырмас үшін жұмыс және
резервтегі май сораптары электр қозғалтқыш жетегімен жабдықталған.
Сығылған мұнай газының молекулярлы салмағына байланысты компрессордың
бес модификациясы жасалады, яғни олар бір-бірінен ротордың айналу жиілігіне
сәйкес тістерінің параларынан ажыратылады (кесте 4 және 5).
43ГЦ2-1005-110 компрессор поставкасының жиынтығына аралық және соңғы
сеператорлар, майда ауамен салқындататын аралық және соңғы аппараттардан,
арматура, автоматиканы және қорғаныс жүйелерінен тұрады.
Кесте 4. Компрессорлардың техникалық сипаттамалары
Ортадан тепкіш Газдың Малекулярлы Сору Есептік
компрессор номинал-ды салмақтың жағдайындағырежиміндегі
режиминдегі шек-тік берілісі, қолданылатын
есептік диапазо-нының м3с қуат, КВт
молеку-лярды өзгеруі.
салмағы.
43ГЦ2 – 1005 – 22,95 22-44-241 1,747 5074
110 21,168 20,9-22,44 1,773 5220
43ГЦ22–1005–110М119,7 19,47-20,9 1,851 5568
43ГЦ2-1005-110М2 18,4 18,14-19,47 1,949 5868
43ГЦ2-1005-110М3 17,5 16,9-18,14 2,014 5884
43ГЦ2-1005-110М4
Кесте 5. Компрессорлардың техникалық сипаттамалары
Ортадан тепкіш Номиналды Қоспада тістіҚораптың Компрессор
компрессор режимдегі поршендермен шығысындағы газ салмағы кг
ротордың жұмыс кезіндетемпературасы 0С
айналу ротордың
жиілігі, с-1 айналу
жиілігі
Жоғары Төменгі
қысым қысым
43ГЦ2-1005-110 151,7 153 156 141 80650
43ГЦ2-1005-110М1 158 151,7 164 144 83000
43ГЦ2-1005-110М2 165 173 171 148 81800
43ГЦ2-1005-110М3 172 153; 165 160 153 81850
43ГЦ2-1005-110М4 180 172 188 160 80680
Автоматика жүйесі және КИП компрессорды дистанционды іске қосуды және
ажыратуды жүзеге асырады.Сонымен қатар антипомпажды қорғанысты, негізгі
параметрлерді реттеу және бақылауды, ескерту және апатты дбыл қағыуды, іске
қосу алдындағы барлық операциялардың орындалғанынан кейін комперссорды іске
қосуға жібереді, апаттық режим кезінде компрессорды тоқтатуды қамтамасыз
етеді.
43ЦКО-16015 – ортадан тепкіш екі корпусты сегіз сатылы машина, ол
газофракционды қондырғыларында көмірсутегі газдарын компримирлеуге
апрналғын. Комперссор мультипликатордан, электр қозғалтқышынан, майлау
жүйесі агрегаттарынан, КИП және автоматикадан, реттеугіш және сығу
арматураларынан тұрады.
Компрессордың негізге техникалық сипаттамасы төменде көрсетілген:
Берілісі м3с
2,67
Абсолюттік қысым, МПа;
Компрессор кірісінде
0,1
Компрессор шығысында
1,47
Газ температурасы, 0С:
Компрессор кірісінде
40
Компрессора шығысында
170
Компрессор білігінің қуаты, кВт
1250
Ротордың айналу жиілігі, с-1
166,7
Электр қозғалтқыш қуаты , КВт
1600
Электр қозғалтқыш білігінің айналу
жиілігі с-1
50
Кернеу, В
6000
Габаритті өлшемдері, мм
ұзындығы
112023
ені
6140
биіктігі
5470
Салмығы, кг
45000
Корпус горизонтальды разъемымен цилиндрлерден, бөлшектер орнатылатын
қуыстардан, подшипниктің номері, подшипниктер және фундамент плитасынан
тұрады.
Роторлар – бөлінбеген типті болып келеді, Ол жұмысшы және лигерленген
болаттан жасалған, сәйкесінше біліктің ойығынв орнатылады.
Мультипликатор – көлденең типті бір тісті парасымен. Компрессор және
мультипликатор біліктерінің тірегі - сырғанағыш поднипниктер.
Майлау жүйесі – циркуляционды бактағы май еркин кушпен айналады. Май
жүйесінде және нығыздау жүйесінде іске қосу және тоқтату кезінде
подшипниктермен нығыздағыштардың қажалуын болдырмас үшін жұмыс және
резервтегі май сораптары электр қозғалтқыш жетегімен жабдықталған.
Автоматика жүйесі және КИП компрессорды дистанционды іске қосуды және
ажыратуды жүзеге асырады.Сонымен қатар антипомпажды қорғанысты, негізгі
параметрлерді реттеу және бақылауды, ескерту және апатты дбыл қағыуды, іске
қосу алдындағы барлық операциялардың орындалғанынан кейін комперссорды іске
қосуға жібереді, апаттық режим кезінде компрессорды тоқтатуды қамтамасыз
етеді.
Компрессор агрегатын монтаждау екі деңгейде жүзеге асырылады:
Көмекші жабдықтар, майлау жүйесі және сумен салқындатқыш белгінің нольдік
(салқындатқыш) көрсеткішінде және қамтамасыз ету алаңында орналасқан.
Компрессор корпусы, мультипликатор және қозғалтқыш – фундаменттің екінші
қабатында орналасқан.
Кесте 6. Газ касиеттері
К – 308 – 103 - 1 К – 980 – 121 - 1
Компонент
Тығыздық Тығыздық Тығыздық
0,913 кгм3 1,12 кгм3 0,857 кгм3
Литан СМ4 79,47 60,2 80,6
Этан С2 Н6 5,05 16,8 9,0
Протон С3 Н8 7,76 14,3 7,8
Н-бутон С4 Н10 1,49 6,1 2,4
Изобутан С4 Н10 2,87 - -
Н-пентан С5 Н12 0,58 - -
Изопан С5 Н12 0,68 2,6 0,2
Гексан С6 Н14 0,39 - -
Азот 1,5 - -
Углемисый газ СО2 0,21 - -
Газ өңдейтін мұнай зауыттарында газ К-380-1 К-890-121-1 типті электр
жетекті компрессорлардың көмегімен компримирленеді, яғни олар мұнай газында
жұмыс істеуге ескерілген, оның құрамы (көлемдік компоненттері % - берілген)
кесте 6 көрсетілген.
Газдың құрамында сабельді ылғал және фракцияның болмауы керек.
Газдың ылғалдылығы 200С және 0,101МПа-да 0,5 мгм3 –тан аспауы
тиіс.
Компрессордың техникалық сипаттамсы төменде көрсетілген
К 3,8 –1031 К890–121-1
Құрғақ газдың беруі.
20 0 С және 0,101 МПа, м3 с 10,67
20,4
Бастапқы жағдайға байланысты,
ығалды газды беру көлемі. 5,75
13,4
Жоғарғы қысымды қораптан соңғы
шығуындағы газ қысымы, МПа 3,82
3,63
Төменгі қысымды қорапқа кірісіндегі
Газдың температурасы, 0С 15
15
Төменгі қысымды қорапқа бастапқы
Кірісіндегі газдың қысымы, МПа 0,186
0,157
Жоғарғы қысымды қораптың шығынындағы
газдың температурасы,0 с 155
200
Газдың ылғалдылығы, % 100
100
20 0 С және 0,101 МПа-да кгм3
0,913 0,857 - 0,98
Компрессор тұтынатын қуаты, кВт 5300
11500
Ротордың айналу жиілігі, с-1
төменгі қысымды қорап 135
101,3 939
жоғарғы қысымды қорап 290,75
179,4 166,3
Компрессор салмағы (негізге электр
қозғалтқышысыз), т
37 120,7
Салмағы, кг;
Төменгі қысымды қорап 9,2
36
Жоғарғы қысымды қорап 4,1
12
Негізгі электр қозғалтықышысыз, т 21,6
29,5
К-380-103-1 екі қорапты он сатыдан тұрады. Төмен қысымды қорапта және
жоғарғы қысымды қораптарда әрқайсысында бес сығу сатыдан бар. Осы
қораптардың арқасында аралық газ салқындатқышы, яғни ол іске қосу құбыр
желісі қораптарымен жалғанған.
Компрессор жетегі СДТП-6300-244 титі синхронды электр қозғалтқышынан
төмен қысымды қораптан айналу жиілігін 135 Сֿ¹- ге дейін жоғарылата алатын
редуктор көмегімен жүзеге асырылады. Сонымен қатар айналу жиілігін 290,75
дейін жоғарылатуда қамтамасыз ететін екінші редуктор орнатылған.
Майлау жүйесі - ашық, циркуляциялық, яғни ол компрессор
подшипниктерінің қорабына, редукторлар және электр қозғалтқышының тиісті
берілістеріне, компрессорлардың қорғаныс түйіндерінің және тиісті
жалғанатын муфталарға майды беруді қамтамасыз етеді.
Осы жүйенің жиынтығына жіңішке тазартқышты сүзгісімен май
салқындатқыштарды, май багы сүзгішімен, қалқымалы камера электорымен, газ
ажыратқыштар және май желісі арматурасымен бірге.
Басқару, қоғаныс, бақылау және дабыл қағу жүйелері щиттан, яғни
ескерту дабыл қаққыштарын, бақылау параметріне арналған параметр
датчиктерін және компрессордың кірісіндегі және шығысындағы қысым мен
температураны және компрессор берілісі операцияларын дистанционды
басқаратын құрылғылар орнатылған.
К-980-121-1 типті екі қорапты, он екі сатылы әрбәр қорапта алты сығу
сатыдан және қораптар аралығында аралық салқындатқыштардан тұрады.
Компрессор төменде көрсетілген блоктармен жабдықталған:
Төмен қысымды қораптан тұратын, екінші жоғарылататын редуктор және жіңішке
тазалайтын сүзгіштен тұрады, яғни ол жалпы фундамент ролигінде орнатылған
блок.
Жоғары қысымды қораптан тұратын, екінші жоғарылататын редуктор және жіңішке
тазалайтын сүзгіштен тұратын, ол жалпы фундамент ролигінде орнатылған блок.
Маймен қамтамасыз ету блогы ол багінен, май салқындатқыш сүзгішімен бірге,
іске қосатын майлау сараптарын, қалытқылы камералардан, электр,
гидрозатвордан және құбыр желісі арматурасынан тұрады.
Компрессор құрылысы жағынан К-380-103-1 типті компрессорға ұқсайды.
Майлау жүйесі - ашық, циркуляциялық, яғни ол компрессор
подшипниктерінің қорабына, редукторлар және электр қозғалтқышының тиісті
берілістеріне, компрессорлардың қорғаныс түйіндерінің және тиісті
жалғанатын муфталарға майды беруді қамтамасыз етеді.
Осы жүйенің жиынтығына жіңішке тазартқышты сүзгісімен май
салқындатқыштарды, май багы сүзгішімен, қалқымалы камера электорымен, газ
ажыратқыштар және май желісі арматурасымен бірге.
Басқару, қоғаныс, бақылау және дабыл қағу жүйелері щиттан, яғни
ескерту дабыл қаққыштарын, бақылау параметріне арналған параметр
датчиктерін және компрессордың кірісіндегі және шығысындағы қысым мен
температураны және компрессор берілісі операцияларын дистанционды
басқаратын құрылғылар орнатылған.
Автоматика жүйесі және КИП компрессорды дистанционды іске қосуды және
ажыратуды жүзеге асырады.Сонымен қатар антипомпажды қорғанысты, негізгі
параметрлерді реттеу және бақылауды, ескерту және апатты дбыл қағыуды, іске
қосу алдындағы барлық операциялардың орындалғанынан кейін комперссорды іске
қосуға жібереді, апаттық режим кезінде компрессорды тоқтатуды қамтамасыз
етеді.
Винтті компрессорлар
Винтті компрессорлар – көлемдік машиналарға жатады және мұнай
өнеркәсібінде мұнай газын соңғысепарациялаудан кейін өнеркәсіп ішінде
тасымалдау және жинау ұшін қолданылады, сонымен қатар газды вакууды
сепарациялау және сорапты скважинадағы құбыр аралығындағы газды вакууды
газды сепарациялауды жүзеге асырады.
Винтті сараптау екі типті болып бөлінеді:
Құрғақ сығу компрессорлар, яғни олар сығады және газ ластанбаған майға
түседі.
Май толтырылған компрессорла, яғни сығу ортасына көп көлемді май түседі.
Май сығылған газды салқындатады және компрессорды жұмыс органдарының
арасындағы қуыстарды нығыздайды.
Винтті компрессорлар басқа типті компрессор машиналардан бірқатар
артықшылықтары бар.
Пориленді компрессорлармен салыстырғанда:
сенімділігі жоғары және клапандарының болмауына байланысты ұзақ
мерзімділікті;
газ бергіштігі бірқалыпты;
қондырғының габаритті және металл көлемі жағынан біршама төмен;
роторлардың жалпы теңестірілуі, яғни қажетті емес ауыр фундаментінің
болмауы.
Ортадан тепкіш компрессорлармен салыстырғанда:
помпонажды аймақтың болмауы;
өнімділігінің және ПӘК-ң аз көлемде өзгеруі;
машинаның қысымының деңгейінің кең көлемде өзгеруі;
газды сығу мүмкіндігі сұйық фазасының көп көлемде болмауы.
Пластиналық компрессорлармен салыстырғанда:
сенімділігі жоғары және жоғарыда қозғалып тұратын бөлшектердің болмауына
байланысты ұзақ мерзімділікті;
компрессор параметрлерінің озгеру диапазонында ПЭК-ң мәні жоғары;
қысымына және өнімділігіне байланысты кең көлемде қолданылады.
Винтті компрессорлардың басқамен салыстырғанда жлғарыда көрсетілген
артықшылықтарынан да басқа, құрылысының қарапайымдылығы және жоғары
технологиялық ерекшелігі бар. Винтті машиналар әртүрлі өнеркәсіптерде
кеңінен қолданылады.
Мұнай газын кадеге жаратудың экономикалық мәні зор, яғни ол бутанды
пропаннан және пентанды фракциялардан тұрады.
Мұнай газын жинау және тасымалдау бірқатар ерекшеліктеріне байланысты
қиындықтар болады, мұнай газын өндіруде кен орындарының әр жерде болуы және
мұнай өндіру аймақтақтарының кең аумақта орналасуы, бұл газдардың құрамы
физикалық параметрлеріне және құрамына байланысты әртүрлілігі, мұнай кен
орындарын қайта өңдірудің қиындығы.
Соныдықтан қолданылатын жабдықтарды аз уақытта пайдалануға жіберу,
монтаждау және іске қосуды қамтамасыз ету, кен орындарында мұнай және газды
өндіру төмендегенде компрессорлар аз уақытта қайта жабдықталып шұғыл түрде
іске қосуды қамтамасыз етеді.Осындай міндеттерді винтті газ компрессоры
жүзеге асыра алады.
1.2. Жобаланатын компрессордың жұмысы және құрылысының сипаттамасы
1.2.1. Қызметі
CД-9101 жылжымалы комперссорлы станция ұнғыманы бұрғылауда,
менгергенде және жөндеуде, өнім қабатын ашқанда, ауаме соқы және шарошкалы
бұрғылау қондырғыларында сығылған ауаны беруге арналған, сондай-ақ мұнай
газ құбырларын сынауда және тағы басқа инженер-құрылыстың жұмыстарында ауа
айдау және газ айдау жұмысын атқарады. Станция климатын У орындалуында
жасалады I орналасу категориясында ГОСТ 15150-99 бойынша.
1.2.2. Техникалық көрсеткіштері
Негізгі параметрлері және өлшемдері.
Станцияның негізгі параметрлері және өлшемдері төменде көрсетілген
сәйкес болуы керек:
Сығылу ортасы ауа
Қоршаған ортаның 25˚С болғанда ауаныңы
ығалдылығы, % 98
Ең жоғарғы шандылығы, мгм³ 50
Сору шаттарының бастапқысы тығыздығы, м³с 0,15±5%
Бастапқы қысым, номиналды МПа (КГссм²) 0,101313(1,033)
Соңғы қысым, номиналды МПа (КГссм²) 9,81·(100)
Станцияның есептелінген қуаты КВт 150±7,5
Өндірістік жолдар мен толық күшпен жылжудың ең
жоғарғы жылдамдығы кмсағ 40
Компрессорды және сығылған ауаны салқындату Сұйықтық (су, антифриз)
Станцияның салмағы (автомашинасыз) кг 9000
Тасымалдау базасы КрА3-250 автомашина
Станцияның габаритті өлшемдері мм
Ұзындығы 10000
Ені 3070
Биіктігі 3700
Компрессордың білігінің айналыс жиілігі, мин-1 22,5
Компрессор жетегі дизель 2Д2БС1
Станцияның қалыпты өндіргішіндегі дизель
білігінің айналу жиілігі, мин-1 22,5
Автоматты басқару күшінің қуаты, КВт 0,5
Тұрақты тоқтың кернеуі, В 24
Сипаттамалары
Ауаның бастапқы температурасы, К (˚С)
Номиналды 293 (20)
Ең жоғарғы 318 (45)
Ең төменгі 225 (-50)
Қозғалыс механизмін майлау Шеттерінде май
сорабынан қысымен
айналу
Қозғалыс механизмдерін майлау майы Индустриалды И-50А
И-40А ГОСТ20799-88
немесе К3-10
Т938.101207-99
Компрессор картеріне құйылатын май көлемі, дм³ 15
Компрессор картеріндегі май температурасы, К(˚С) 353(80)И-50А майы
И-40А
Цилиндрлерді майлау Көп жақты майлау
станциясымен күштеп
Цилиндрді майлау майы К-19 ГОСТ 1861-73
немесе
К3-20-ТУ-401700-98
Цилиндрлерді майлауға кететін май шығыны гсағ
Ι-сатысында 48
ΙΙ-сатысында 28
ΙΙΙ-сатысында 23
ΙV-сатысында 23
Ескерту: Компрессордың бірінші 100 сағ. жұмыс істегенде май шығыны 30-
40% көтерілген.
Қозғалыс механизмдерін майлауға арналған май қысымы, МПа (кгссм²)
0,1-0,4 (1-
4)
Ауаның ең жоғарғы температурасы компрессордың Ι-ΙV сатыларынан шығуында
К(˚С)
453 (180)
Соңғы мұздатқыштан кейінгі ауа температурасы
(станциядан шығарылуы) К(˚С) 353(80)
Компрессордың ұзақ жұмыс режимінде қоршаған ауатемпературасы 45˚С-да
айдалып жатқан ауа температурасы 90˚С-дан асырмау керек.
Жанармай құюға арналған ыдыс
600±10
Дизель майына арналған ыдыс
90±5
Дизель суына арналған ыдыс
160±15
Компрессор суына арналған ыдыс
260±15
Салқындалу жүйесінде сымдық және механикалық қоспалар құрамы 40мгл-
ден көп құрамауы керек.
Судың жалпы қаттылығы 3мг-эквл аспауы керек.
Пайдаланған майды жинау коэффициенті % 75 тен көп емес.
1. Станция автоматика жүйесімен жабдықталған, ол мынадай жағдайларда
компрессордың автоматты ұстауын қамтамасыз етеді:
Қозғалыс механизмдеріндегі майлау жүйесіндегі май қысымы төмендегенде.
Айдау сызығының Ι-ΙV сатыларында ауа температурасы жоғарылағанда.
Сығу сатыларында ауа қысымы жоғарылағанда
Жетек пен ажыратқыш муфтаны басқару жүйесінде ауа қысымының төмендегенде
немесе жоғарылағанда.
2. Дизель суының температурасы жоғарылағанда жарық сигналының қосылуы.
Компрессорлы станцияның автоматты қорғау жүйесі қосылған кезде:
Компрессор сөнеді
Компрессордың айдау сызығында түсіріледі
Басқа пультінде авария себебі жазылған сигналды лампа жанады.
3. Шығарылатын пульттегі дыбыстық сигнализация қосылады және аварияның
себебінің лампасы жанады.
Сенімділік көрсеткіштері
Күрделі жөндеуге дейін орнатылған ресурс сағ. 8000
Орнатылған сақтау мерзімі аймен 18
Тоқтатып істеу, сағ.
600
Орнатылған тоқтаусыз істеу сағ.
360
Орташа қызмет мерзімі, жыл.
10
1.2.3. Станция жұмысы
Жұмыс істеп тұрған станцияның сығылған ауаны айдау келесі түрде
орындалады.
Атмосфералық ауа фильтр арқылы компрессордың соруына түседі оның төрт
сатысында тізбектеле сығылады және айдау құбырымен кері клапан арқылы
пайдаланушыға беріледі. Компрессордың әр сатыларында сығылғаннан кейін ауа
салқындатқыштарда және газ салқындатқыштарда салқындатылады. Бір жағынан ол
ылғал май болу функциясын атқарады. Сатылардағы ауа қысымы берілген мәннен
асып кетпеуін шектеу үшін әр салқындатқышта және газ салқындатқыштардан
кейін сақтандырғыш клапандары орнатылған.
Станция жұмысын бақылауды, авариялық жағдайларда тоқтауын автоматика
жұмысы қамтамасыз етеді.
1.2.4. Станцияның қосалқы бөліктерінің жұмысы және құрылысы
Компрессор
Ауа сығу машинасы ретінде станцияда 2ВМг 5-9101М екі қатар төрт
сатылы компрессор қолданылады.
Копрессор құрамына келесі негізгі бөлшектер кіреді:
База
Цилиндр – поршенді топ
Жұмыс клапандары
Аралық мұздатқыш
Майлау жүйесі (майлау болгы)
Компрессор өзінен поршенді, крейцкопф төрт сатылы сығу машинасын екі
қатарлы базада жасалынған. Әр қатарда бір алынбалы блок цилиндр орнатылған.
Ι-ΙΙΙ және ΙΙ-ΙV сатылары.
Ауаны салқындату цилиндрдің 1-ші сатысынан кейін түтікше
салқындатқышта өтеді, ол цилиндрдің 1-ші және 2-ші сатыларында орнатылған.
Поршенің цилиндрдің 1-ші сатысындағы кеңістікке жылжығанда вакуум
пайда болады, оның әсерінен сору клапаны ашылады және ауа цилиндрге
толтырады. Поршенің кері жүрісінде сору клапаны жабылады. Цилиндрде ауаны
сығу жүреді, содан кейін айдау клапаны арқылы 1-ші сатылы салқындатқышқа
беріледі. Салқындатылған ауа екінші сатыға беріледі, сосын үш және
төртіншіге оларда 1-ші сатыдағыдай процес жүреді.
Компрессордың қосалқы бөлшектерінің жұмысы және құрылғысы.
Компрессор базасы.
Компрессор базасына келесі негізге бөлшектер кіреді:
Станина (рама)
Иінді білік
Шатундар
Крейцкопфтар
Станина тік бұрышты қима қорапты формалы болады және негізгі бөлшек
болып табылады, онда барлық бірліктер жиналған. Станинаның төменгі бөлігі
май ыдысының қызметін атқарады. Тексеруді және жөндеуді қажет ететін
бөлшектерді (ішкі бөлік, шатундар, крейцкопфтар) бақылауға ыңғайлы болу
үшін станинаның үстінде және бүйірлік қабырғаларында орнатылған қақпақ,
олар жұмыс істеп тұрғанда қақпақпен жауып тастайды. Майлау жүйесіндегі
майда тексеру үшін төрт қабырғаның төменгі жағында экран орнатылған. Осында
май температурасын өлшейтін станинада штуцер және майлау жүйесіне май
беретін сору фильтірінің шығысында бар.
Станинаның көлденен қабырғаларының ішкі тесіктеріндегі крейцкопф
гильзалары орнатылған, олар крейцкопфты бағыттау қызметін атқарады.
Гильзалар шойыннан жасалады қажалған жағдайда оны ауыстырады.
Станинаның ішкі қуыстары атмосфера мен қатынасып тұруы үшін екі қақпағында
саңлау орнатылған.
Иінді білік – болаттан артық салмақсыз жасалған және екі радиальды-
сфералық роликты подшипниктер орнатылады. Біліктің шатундар орнатылатын екі
кривошипі бар. Біліктін бір басына шпонка және стопор шайбасы көмегімен
маховикке орнатады, ол тегіс айналмауын азайтады. Біліктің қарама-қарсы
торында винттер көмегімен шилпцты төлке бекітіледі, ол шестерна сораптың
жетекші білікшесімен байланыстыру үшін, вентилятор жетектерімен және СН-5М
майлау станциясымен. Шатун подшипниктеріне май арнайы тесікпен немесе құйма
каналмен майланады.
Шатундар – екі траверсті құймада штампталынған болаттан жасалынған.
Кривошип басы алынбалы тегіс ойықпен және шатун болатпен орталандырғандар.
Кривошип басының алынбалы вкладиштері алюминии қортпасынан антифрикциялық
қабатпен қапталған.
Крейцкопф басы жабық болады, оған инелі подшипник қондырылады.
Крейцкопф басына май шатун денесіндегі кривошипті ойықпен беріледі. Шатун
подшипниктеріндегі санылау диаметрлерін жарты вкладиштердің қалыңдық
өлшемдерімен төсеніш диаметрімен және білік.
Крейцкопфтар - алынбалы сырғыма тиегімен жабдық түрі. Кпейцкопф
корпусы болаттан құйлыған. Башмактары амонии қорытпасынан құйылған және
крейцкопф корпусына төсенішсіз бекітіледі. Крейцкопф саусағы қалқымалы
болаттан жасалады. Ол тегіс қажалуды қамтамасыз етеді. Крейцкопфпен шатунды
байланыстыру резбалы. Түйін конструкциясы цилиндрдің сызықты
кеністіктерінің өлшемін реттеуге мұмкіндік береді. Бағыттауыштарды майлау
станинанадан ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz