Халықаралық жария құқығы пәні бойынша студенттердің өзіндік жұмысын орындауына арналған әдістемелік нұсқау
Ф.7.03-03
Жарылкапова Г.П.
" Халықаралық жария құқығы " пәні бойынша
студенттердің өзіндік жұмысын орындауына арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Шымкент, 2012 ж
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.О.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Конституциялық және кеден құқығы кафедрасы
Жарылкапова Г.П.
Халықаралық жария құқығы пәні бойынша
студенттердің өзіндік жұмысын орындауына арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
5В030100- Заңтану мамандығында оқитын студенттер үшін
Оқу нысаны күндізгі, сыртқы
Шымкент, 2012 ж
ӘОЖ 38-651
Құрастырған аға оқытушы Жарылкапова Г.П.
" Халықаралық жария құқығы " пәні бойынша студенттердің өзіндік жұмысын
орындауына арналған әдістемелік нұсқау.
Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ, 2012.-16б.
Халықаралық жария құқығы пәнінің әдістемелік нұсқауы оқу бағдарламасының
және оқу жоспарының талаптарына сәйкес жасалған және студенттердің өзіндік
жұмысын орындауына барлық қажетті мәліметтерді қамтиды.
Әдістемелек нұсқау Заңтану 5В030100 мамандығы бойынша студенттерге
арналған.
Қысқаша анотация. Халықаралық жария құқығын оқып үйрену коғамның
экономикалық даму барысын жетілдірудін міндетті шарты. Халықаралық жария
құқығын оқу курсын зерттеудің мақсаты студенттердің теориялық ережелердің
негізін қалаушы саласында білім алуы, және қатынастарын үйретумен қатар,
практикалық әрекеттерімен жоғары сапалы кеден ісі мамандарын дайындау.
Пікір жазғандар (рецензент):
Бижан Н.Р.– з.ғ.к., М.О. Әуезов атындағы ОҚМУ-нің Конституциялық және
кеден құқығы кафедрасының меңгерушісі
Жаналиева А.Ж.-з.ғ.к. ОҚПУ Әлеуметтік құқықтық пәндер кафедрасының
меңгерушісі
Конституциялық және кеден құқығы кафедрасының мәжілісінде қарастырылды
және баспаға ұсынылды.
(№ _1__ хаттама _04__ ___09___2012 ж. ).
Заңтану және халықаралық қатынастар факультетінің әдістемелік коммисиясы
(№ _2__ хаттама _21__ ___09____2012 ж. ).
Баспаға М.Әуезов атындағы ОҚМУ-ң Оқу -әдістемелік Кеңесі ұсынған.
№ хаттамасы " " 2012 ж.
© М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті, 2012 ж.
Шығарылымға жауапты Жарылкапова Г.П.
Мазмұны
Кіріспе
1 Студенттердің өзіндік жұмысын жазу мен қабылдауды ұйымдастыру
2 Рефераттың мазмұны мен құрылымы
3 Эссеның мазмұны мен құрылымы
4 Топтық жобаның мазмұны мен құрылымы
5 Кейс стадидің мазмұны мен құрылымы
Қолданылатын әдебиеттер
Кіріспе
Халықаралық жария құқығы пәні Заңтану мамандығын дайындауда аса
маңызды орынға ие болып отыр. 1991 жылы еліміз егемендігін алып халықаралык
кұқыктың тең кұкылы субъектісіне айналды. Заң, экономика, халықаралык
құкыктык катынастар, халықаралык экономикалык катынастар т.б. салалардагы
қызмет атқарушы азаматгар халықаралык кұкыкпен таныс болуы қажет.
Халықаралык құқық пәнін окытудағы максатымыз жоспар бойынша берілген
сағаттар мерзімінде студентгердін халықаралык құқықпен жан-жакты жэне терең
таныс болуын қамтамасыз ету.
Халыкаралык жария құқык студенттердің ғылыми көзқарасын, осы сала бойынша
білім деңгейін арттыруға, оларды өмірге, еңбекке, когамдық кызметке
дайындауға, халыкаралык жағдайларды жақсы түспалдауына көмектеседі.
Пәнді оқытудың міндеті студенттерді жүйеленген қоғамдық құқыктык
тәрбиеге, қоғамның өнегелік жэне кұкықгық ережелерін орындауға, сондай-ақ
өмірге деген белсенділігін артгыру болып табылады. Студентгерге халыкаралық
жария кұкық пәні бойынша мэлімет беру. Халыкаралык кұкык негізі зандарын
үйреніп, пэн бойынша курсын дамыта отырып, өз білімдерін заң жүзінде терең
қолданулары керек.
Халықаралық жария құқығы бірнеше ғылыми білімдердің жиынтығынан
құралған пән, осы себептерге байланысты халықаралық жария құқығын зерттеп
игеру үшін студенттердің төменгі курста игерген келесі пәндерден алған
білімдері қажет. Олар: мемлекет және құқық теориясы, құқық қорғау
органдары, психология, қылмыстық құқық, қылмыстық іс жүргізу құқығы.
Бұл курсты оқытудың міндеті: құқықтың қажетті қайнар көздерімен,
құқық саласының өзекті мәселелерімен таныстыру, маңызды заң актілерін
туралы нақты түсінікті орнықтыру.
1 Студенттердің өзіндік жұмысын жазу мен қабылдауды ұйымдастыру
Студенттердің өзіндік жұмысы СӨЖ-студенттің дәрістер барысында алған
білімін, мәліметтерді және деректерді түбегейлі, жан-жақты білімге ұластыру
болып келеді.
Халықаралық тәжірибеде оқу процесіне студенттердің өзіндік жұмысының
түрлерін ендіруді бұрыннан дәлелдеуде.
Өзіндік жұмыстың негізгі мақсаты студенттердің танымдық қабілетін,
іздестіру дағдыларын, шығармашылық белсенділігін, логикалық ойлауды және
зерттеу потенциалын дамытуға ықпал етеді.
Оқытушы өз тарапынан тек білімді беруші ғана емес, сонымен қатар айқын
көрініс беретін басқа тұлға тәрбиелеп шығарушы жеке тұлға болуы қажет.
Студент өз тарапынан тек объект емес, оқу процесінде белсенді түрде
қатысушы, оқу субъектісі болуы керек.
Оқыту процесі – екі негізгі бағыттан құралады, яғни, бұрынғы білімді беру
және жаңа білімді алу. Бүгінде, жоғары білікті маманды тәрбиелеп шығару
үшін, негізгі мәселені алған білімді іс жүзінде қолдануға бөлуіміз қажет.
СӨЖ – бұл және тұлғаны тәрбиелеу жағы болып келеді.
Оқу процесінде СӨЖ өзара байланыстағы түрлі қызметтерді атқарады, соның
ішіндегі маңыздыларды танымдық, оқып-үйрену және тәрбиелік жұмыстар.
Өзіндік жұмыс төмендегіше ықпал етеді:
- дүниетанымдық, тұлғаның рухани мәдениетін, өмірлік көзқарасын
қалыптастырады;
- тәжірибелік дағдыларды алуға, оларды өмірлік жоспарлар мен
бағдарламалар арқылы жүзеге асыруға;
- тұлғаның сана сезімін және білімнің жоғары деңгейіне жетуге ықпал
береді.
СӨЖ қалыптастырады.
- әдебиеттермен жұмыс жасауды дағдыландырады, ақпаратты жеке іздеп табуға,
шығармашылық қабілетті дамытуға және шешім қабылдауға;
- еңбексүйгіштікке, табандылыққа және мақсатқа талпынушылыққа тәрбиелейді,
жұмыс уақытын жоспарлап және ұйымдастыруға, оқудың үздіксіз және
жүйелілігін көрсетеді.
- Үй тапсырмаларын орындауда, семинарлар коллоквиумдарға, аралық және
қорытынды бақылауда оқу материалын бекіту және тереңдеті.
Өзіндік жұмысты жоспарлау ықпал береді:
- өзіндік жұмыстың көлемін анықтауда, студенттің жалпы уақытын есепке
алуға;
- пәндер бойынша өзіндік жұмыстардың мерзімін анықтауға;
- студенттердің жұмыс уақытын мақсатты пайдалануға бағыттауға;
СӨЖ ұйымдастыруға байланысты талаптар:
- СӨЖ оқу-әдістемелік кешенде немесе силлабуста, және де білімді бақылау
кестесінде жоспарлау, оларды оқытушылар мен студенттердің қатаң түрде
орындау;
- СӨЖ кеңестерін, студенттердің білімі мен іскерлігін қадағалауды, дамыған
әдістерді қолдану тұрақтылығы және сапасы;
- СӨЖ тапсыру мерзімуін бұзу төмен баллдармен есептеледі;
- СӨЖ өткізу әдіснамасын жақсарту;
Студенттің оқу уақыты екі бөлімнен құралады:
- міндетті, сабақтарға қатысумен шектелген уақыт;
- жеке өзіндік дайындалу уақыты.
Кредиттік оқыту технологиясына сәйкес, студенттің өзіндік жұмысы екі
деңгейге бөлінеді: оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы
(ОСӨЖ) және СӨЖ – аудиториядан тыс өзіндік жұмыс.
Кредиттік оқыту жүйесі өзіндік жұмысты бірінші орынға қояды
(оқыту уақытының 70 %), ОСӨЖ мақсаты:
студенттердің СӨЖ орындауға көмек беру.
ОСӨЖ өткізкге төмендегіше талаптар қойылады:
- сабақ кестесіне бөлек жазылады
- өзіндік дайындалу сұрақтары үшін жоспар түзіледі.
- ОСӨЖ үшін тапсырмалар дайындалады
- ОСӨЖ өткізу интерактивті әдістерге негізделуі қажет, өйткені
бұларды қолдану студенттердің оқу материалының есте сақтау
деңгейін көтереді
- ОСӨЖ көп түрлермен өтуі керек
- Дәрістерді өткізу үшін қосымша және көрнекі материалдар
қолданылуы керек (есептер мен жаттығулар, кроссворд, тест,
ойындар және т.б.)
Студенттердің өзіндік дайындалу уақыты және өзіндік білім алу үшін
қолданылады. Бұл оқу процесімен тығыз байланыста және бірге жүргуі керек.
Үй жұмысы – бұл студенттің міндетті жұмысы. Ол төмендегілерден құралады:
лекция материалдарын оқулықтар, оқу құралдары, жеке тақырыптары өзіндік
оқу, семинар, коллоквиум, бақылау жұмысы, қорытынды тапсырмаларды оқу және
үйрену.
СӨЖ жоспарлау негізі – бұл студенттердің білімін бақылау кестесі болып
келеді, ол әрбір топқа беріледі және кафедра стендінде болады. Студенттер
семестр немесе триместрдегі барлық жұмыс көлемін және әрбір тапсырам, блок,
модульді бақылау уақытын біледі.
Оқу сабақтарының маңызды түрі лекция. Студенттердің пәндерді оқып-үйрену
тиімділігі барлық уақытта олардың лекция кезіндегі жұмыс жасауына
байланысты .
Оқытушы студенттерге оқулықтың қажетті тарауын және өзінің лекция
жазбаларын оқуды ұсынады. Тақырыптың пәндегі орны мен тәжірибелік
құндылығын көрсетеді.
Лекцияны ұғыну және оны жазу – студенттен тұрақты көңіл бөлуді, алған
мәліметтерді ойлап, қабылдауға, оны бағалауға, қағаз бетіне ықшамдап жазуға
талап ететін күрделі процесс. Лекция соңында оқытушы студенттердің
сұрақтарына жауап беру үшін 5-10 минут қалдырғаны дұрыс.
Семинар сабақтарының басты мақсаты – шығармашылық ойлау қабілетін дамыту,
танымдық қиыншылықтарды жеңіге, ғылыми дүниетанымды қалыптастыру және
білімді жеке көзқарасқа айналдыру. Семинар сұрақтарын жан-жақты және терең
талдау, студенттерді өзіндік және логикалық ойлауға, пікірталас жасауға,
студенттерді әдебиетпен жұмыс жасау барысында байыппен еңбектенуге
үйретеді.
Студенттердің семинарға дайындалу негізінде кафедрасының семинар
сабақтарының жоспары. СӨЖ тапсырмалары кіреді. Бұлар бақылау сұрақтардан,
рефераттар тақырыптарынан, эссе, пікірталас, пікірсайыс, әдебиеттер
тізімінен құралады.
Өзіндік жұмыстарды ұйымдастыруда кеңес беру маңызды орын алады (бекіту,
тақырыптық, проблемалық, шолу). Кеңестер негізінен әдістемелік сипатта
беріледі, яғни семинарларға, реферат жазуға, эссе, аралық және қорытынды
бақылауға дайындалуға әдістемелік кеңес құрайды.
Кеңес негізінде оқытушы міндетті:
- пайда болған қиыншылықтарға студенттерді өзіндік шешуге
бағыттау;
- студенттің жеке мүмкіндігін білуге;
- бақылауға сұхбаттау арқылы СӨЖ деңгейі мен жиілігін тексеру.
Білімді бақылау кестесіне сәйкес әрбір модуль аяқталуына байланысты
аралық тапсырмаларды орындау көрсетілген. Аралық бақылау тапсырмасы ретінде
бақылау жұмыстарын, тәжірибелік тапсырмаларды, реферат жазуды және эссе
дайындауды ұсынуға болады.
Студенттерге емтихан алдындағы кеңестер үлкен көмек көрсетеді. Бұл жерде
оқытушы студенттердің сұрақтарына жан-жақты жауап береді.
Дәстүрлі түрлерінен басқа СӨЖ төмендегіше түрлерін ұсынуға болады:
- пәннің белгілі тақырыптары бойынша әдебиеттер тізімін даярлау;
- лекция текстін дайындау және оны аудитория алдында ұсыну;
- дөңгелек стол сценариін дайындау, заң ғылымдарының
мәселелері бойынша пікірталас, пікірсайыс ұйымдастыру.
Студенттер СӨЖ дайындау барысында төмендегіше жұмыс бір түрін қолдана
алады:
- нормативтік материалдар мен деректерді өзіндік оқып үйрену;
- реферат даярлау;
- коллоквиум тапсыру;
- бақылау жұмысын жазу;
- есептер шығару;
- іс-тәжірибелік материалдарды жинау және оқу. СӨЖ тақырыбы
бойынша деректерді жинау;
- ғылыми мақалаларды оқу жіне талдау.
Реферат жазу студенттердің нақты тақырыпта көрсетілген мәселелерді
тереңдете оқып үйренуге бағытталған жұмыс.
2 Рефераттың мазмұны мен құрылымы
Реферат кіріспеден, негізгі бөлімнен және қорытындыдан тұрады.
Тақырыпқа сай рефераттың жоспары құрылады, соңында пайдаланған
әдебиеттердің тізімі беріледі.
Кіріспеде, студент тақырыптың көкейтестілігін таңдау себептерін
тұжырымдайды. Жұмыстың мақсатын, міндеттерін, қандай ғылыми-іздену
әдістерін пайдаланғаны туралы баяндайды.
Негізгі бөлімде берілген тақырыпқа байланысты әдебиеттерге,
оқулықтарға талдау жасалып, баяндалады, нақты материалдармен иллюстрация
жасалынып өз ұсыныс, пікірлерін түсіндіреді.
Қорытынды бөлімінде жұмысқа қорытынды жасалып, кіріспеде қойылған
міндеттерге байланысты қорытындылар тиянақты тұжырымдалады.
Реферат шығармашылық сипатта болуы шарт. Рефераттың соңында
қолданылған әдебиеттер беріледі.
Әдебиеттер алфавиттік қатар бойынша библиографиялық стандарттары толық
сақталып көрсетіледі. Рефератты жазу үшін алғаш міндетті түрде әдебиеттер
мен оқулықтармен танысып алып, өзіңізге қажетті деген мәселелерді жазып
алған дұрыс.
Жазып алу тезис, конспект, аннотация, қысқа баяндау түрінде көшіріледі..
Қажетті деген материалдар дәптерге немесе арнай жеке карточкаларға
көшірілгені абзал, себебі қажет болған кездерде тез іздеп, тауып алу үшін.
Сілтемелерді, анннотацияны жазып алуда карточканың екінші бетіне қандай
әдебиеттерден алынғандығы туралы мәлімет болғаны дұрыс.
Рефератты орындауда ең жауапты, бағдар беретін - оның жоспары. Сондықтан
жоспарды студент құрып болғаннан соң оқытушыдан кеңес алғаны жөн. Жоспар
құруда материалды ауқымды қамту міндетті емес, сонымен бірге өте тар, таяз
да болмауы керек. Курстық жұмыстың құрылған жоспарына сәйкес әрбір бөлімнің
жазып болған сайын жетекшімен кездесіп, ақыл кеңес алып тұрған да дұрыс.
Тақырып бойынша шолу – ұсынылған тақырып бойынша әдебиеттерден, интернеттен
алынған материалдар негізінде қысқаша түсініктеме жазу, студент немесе
студенттер таңдауы бойынша пән тараулары тақырыптарын оқып үйреніп,
схемалар жасап, өзінше қорытындысын шығару жөн. (Қосымша №1). Рефераттың
көлемі көлемі , баспа табақ, яғни бет мөлшерінде басылғаны жөн. Бұл жерде
әдебиеттерді дұрыс таңдай білуге көңіл бөлген дұрыс.
Реферат оқытылатын пәннің қандай да бір ірі мәселелерін студенттермен
дербес анықтауға, белгілі бір мәселеге қатысты түрлі концепциялар мен
ғылыми көзқарастармен танысуға арналған.
Реферат міндетті түрде бірнеше әдеби қайнар көздердің негізінде
дайындалады. Онда мәселенің негізгі концепциясы, мамандардың пікірлері,
қайнар көздерге сілтемелер, қолданылған ғылыми әдебиет тізімі көрсетіледі.
Реферат тақырыбын тандау студенттермен дербес жүзеге асырылады. Тақырып
тандағаннан кейін және пән оқытушысымен кеңескеннен кейін, студент тақырып
бойынша кітаптардың, ғылыми мақалардың және анықтамалық құралдардың тізімін
жасайды. Міндетті түрде тақырыпқа қатысты нормативті құқықтық актілердің,
құқыққолданушылық және өзге құжаттардың бары анықталады.
Реферат жоспары ашылатын тақырыптың ішкі тұтастығын көрсетуге тиісті.
Реферат құрылымы қысқаша кіріспеден, негізгі бөлімнің 2-3 парақтарынан,
қорытындыдан және қолданылған қайнар көздердің тізімінен тұрады.
Кіріспеде (1-1,5 бет) тақырыптың өзектілігі, жұмыстың мақсаты мен міндеті
негізделеді.
Негізгі бөлімде мәселе жағдайы, оның тенденциялары, ғылыми концепциялары
мен көзқарастар, құжатта қайнар көздер мен практика материалдары
анализденеді, негізгі ұғымдар мен жағдайлар көрсетіледі.
Қорытындыда рефераттың мақсаты мен міндетіне сай, тақырыпты зерттеудің
пнегізгі қорытындылары, авторлық тұжырымдар мен практикалық нұсқамалары
көрсетіледі. Реферат көлемі 12-15 беттен аспайды.
Рефератқа қойылатын талаптар
Студент жұмысты орындауда төмендегі мәселелерді басшылыққа алуы тиіс:
• әдебиеттердегі, оқулықтардағы оқу құралдарындағы білімдердің таңдаған
тақырыбына сәйкестігін;
• пайдаланған оқулықтарын сын көзбен қарап талдауға, пікір мен ұсыныс
жасауға;
• теориялық білімдерін тиімді пайдаланып, оны тәжірибеде қолдана білуге;
• өзінің және әріптестерінің іс-тәдірибелерін талдай біліп, ол туралы
қорытынды мен шешімдер ұсынуы;
• эксперимент өткізіп,оны талдап, нәтижелері бойынша қорытынды жасай
білуі;
материалдарды ғылыми тілде бірізділік, жүйелілік негізде баяндап, жеткізе
білуі
Реферат тақырыптары
1 Халықаралық құқықтың дамуы, жүйесі және ерекшелігі.
2 Халықаралық құқықтың қайнар көздері
3.Халықаралық құқықтың қағидалары.
4.Қәзіргі халықаралық құқықтың субьектілері.
5. Халықаралық келісім-шарт құқығы.
6 Халықаралық ұйымдар құқығы.
7. БҰҰ-халықаралық әмбебеап ұйым.
8. Халықаралық құқықтағы жауапкершілік.
9. Халықаралық құқықтағы адам құқығы.
10. Әскери қақтығыстар құқығы.
11. Халықаралық құқықтағы аумақ.
12. Халықаралық ғарыш құқығы.
13. Халықаралық теңіз құқығы.
14. Халықаралық құқықтық дауларды шешудің бейбіт жолдары.
Халықаралық әуе құқығы.
15. Халықаралық экологиялық құқық.
Халықаралық экономикалық құқық.
Дипломатиялық және консулдық құқық.
Қолданылатын әдебиеттер тізімі
1. Құлжабаева Жанат Орынбекқызы. Халықаралық жария құқық. Алматы, 2003
жыл.
Жалпы және ерекше бөлім. Окулық, ҚазГЗУ.
2. Сәрсембаев М.А. Халықаралық құқық. Алматы, Жеті Жарғы, 2002 жыл.
3. Сәрсембаев М.А. Халықаралық жеке кұқық. Алматы, 2001 жыл.
4. Кереев А.А., Ералин А.Н. Халықаралық жария құқық. Астана, 2001 жыл. 8.3
5. Бараташвили Д.И. Принцип суверенного равенства государств в
международном праве, М., 1978 г.
6. Тункин Г.И. Теория международного права. М., 1970 г.
7. Захаров П.В. Выполнение обязательств, вытекающих из международных
договоров.
Москва, 1987 г.
8. Международное право в документах: Учебное пособие. Москва, 1982 г.
9. Международное право. Учебник. Москва, 1995 г.
10. Сәрсембаев М.А. Международное право. Учебное пособие. Алматы, 1996г.
11. Талалаев А.Н. Право международных договоров. Москва, 1989 г.
12. Блиценко И.П. Дипломатическое право. Москва, 1972 г.
13. Зорин В.А. Основы дипломатической службы. Москва, 1977 г.
14. НикольсонГ. Дипломатия. Москва, 1931 г.
15. Сарсембаев М.А. Дипломатическое и консульское право. Алматы, 1999 г.
16. Бобылев Г., Зубков Н. Основы ... жалғасы
Жарылкапова Г.П.
" Халықаралық жария құқығы " пәні бойынша
студенттердің өзіндік жұмысын орындауына арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Шымкент, 2012 ж
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.О.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Конституциялық және кеден құқығы кафедрасы
Жарылкапова Г.П.
Халықаралық жария құқығы пәні бойынша
студенттердің өзіндік жұмысын орындауына арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
5В030100- Заңтану мамандығында оқитын студенттер үшін
Оқу нысаны күндізгі, сыртқы
Шымкент, 2012 ж
ӘОЖ 38-651
Құрастырған аға оқытушы Жарылкапова Г.П.
" Халықаралық жария құқығы " пәні бойынша студенттердің өзіндік жұмысын
орындауына арналған әдістемелік нұсқау.
Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ, 2012.-16б.
Халықаралық жария құқығы пәнінің әдістемелік нұсқауы оқу бағдарламасының
және оқу жоспарының талаптарына сәйкес жасалған және студенттердің өзіндік
жұмысын орындауына барлық қажетті мәліметтерді қамтиды.
Әдістемелек нұсқау Заңтану 5В030100 мамандығы бойынша студенттерге
арналған.
Қысқаша анотация. Халықаралық жария құқығын оқып үйрену коғамның
экономикалық даму барысын жетілдірудін міндетті шарты. Халықаралық жария
құқығын оқу курсын зерттеудің мақсаты студенттердің теориялық ережелердің
негізін қалаушы саласында білім алуы, және қатынастарын үйретумен қатар,
практикалық әрекеттерімен жоғары сапалы кеден ісі мамандарын дайындау.
Пікір жазғандар (рецензент):
Бижан Н.Р.– з.ғ.к., М.О. Әуезов атындағы ОҚМУ-нің Конституциялық және
кеден құқығы кафедрасының меңгерушісі
Жаналиева А.Ж.-з.ғ.к. ОҚПУ Әлеуметтік құқықтық пәндер кафедрасының
меңгерушісі
Конституциялық және кеден құқығы кафедрасының мәжілісінде қарастырылды
және баспаға ұсынылды.
(№ _1__ хаттама _04__ ___09___2012 ж. ).
Заңтану және халықаралық қатынастар факультетінің әдістемелік коммисиясы
(№ _2__ хаттама _21__ ___09____2012 ж. ).
Баспаға М.Әуезов атындағы ОҚМУ-ң Оқу -әдістемелік Кеңесі ұсынған.
№ хаттамасы " " 2012 ж.
© М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті, 2012 ж.
Шығарылымға жауапты Жарылкапова Г.П.
Мазмұны
Кіріспе
1 Студенттердің өзіндік жұмысын жазу мен қабылдауды ұйымдастыру
2 Рефераттың мазмұны мен құрылымы
3 Эссеның мазмұны мен құрылымы
4 Топтық жобаның мазмұны мен құрылымы
5 Кейс стадидің мазмұны мен құрылымы
Қолданылатын әдебиеттер
Кіріспе
Халықаралық жария құқығы пәні Заңтану мамандығын дайындауда аса
маңызды орынға ие болып отыр. 1991 жылы еліміз егемендігін алып халықаралык
кұқыктың тең кұкылы субъектісіне айналды. Заң, экономика, халықаралык
құкыктык катынастар, халықаралык экономикалык катынастар т.б. салалардагы
қызмет атқарушы азаматгар халықаралык кұкыкпен таныс болуы қажет.
Халықаралык құқық пәнін окытудағы максатымыз жоспар бойынша берілген
сағаттар мерзімінде студентгердін халықаралык құқықпен жан-жакты жэне терең
таныс болуын қамтамасыз ету.
Халыкаралык жария құқык студенттердің ғылыми көзқарасын, осы сала бойынша
білім деңгейін арттыруға, оларды өмірге, еңбекке, когамдық кызметке
дайындауға, халыкаралык жағдайларды жақсы түспалдауына көмектеседі.
Пәнді оқытудың міндеті студенттерді жүйеленген қоғамдық құқыктык
тәрбиеге, қоғамның өнегелік жэне кұкықгық ережелерін орындауға, сондай-ақ
өмірге деген белсенділігін артгыру болып табылады. Студентгерге халыкаралық
жария кұкық пәні бойынша мэлімет беру. Халыкаралык кұкык негізі зандарын
үйреніп, пэн бойынша курсын дамыта отырып, өз білімдерін заң жүзінде терең
қолданулары керек.
Халықаралық жария құқығы бірнеше ғылыми білімдердің жиынтығынан
құралған пән, осы себептерге байланысты халықаралық жария құқығын зерттеп
игеру үшін студенттердің төменгі курста игерген келесі пәндерден алған
білімдері қажет. Олар: мемлекет және құқық теориясы, құқық қорғау
органдары, психология, қылмыстық құқық, қылмыстық іс жүргізу құқығы.
Бұл курсты оқытудың міндеті: құқықтың қажетті қайнар көздерімен,
құқық саласының өзекті мәселелерімен таныстыру, маңызды заң актілерін
туралы нақты түсінікті орнықтыру.
1 Студенттердің өзіндік жұмысын жазу мен қабылдауды ұйымдастыру
Студенттердің өзіндік жұмысы СӨЖ-студенттің дәрістер барысында алған
білімін, мәліметтерді және деректерді түбегейлі, жан-жақты білімге ұластыру
болып келеді.
Халықаралық тәжірибеде оқу процесіне студенттердің өзіндік жұмысының
түрлерін ендіруді бұрыннан дәлелдеуде.
Өзіндік жұмыстың негізгі мақсаты студенттердің танымдық қабілетін,
іздестіру дағдыларын, шығармашылық белсенділігін, логикалық ойлауды және
зерттеу потенциалын дамытуға ықпал етеді.
Оқытушы өз тарапынан тек білімді беруші ғана емес, сонымен қатар айқын
көрініс беретін басқа тұлға тәрбиелеп шығарушы жеке тұлға болуы қажет.
Студент өз тарапынан тек объект емес, оқу процесінде белсенді түрде
қатысушы, оқу субъектісі болуы керек.
Оқыту процесі – екі негізгі бағыттан құралады, яғни, бұрынғы білімді беру
және жаңа білімді алу. Бүгінде, жоғары білікті маманды тәрбиелеп шығару
үшін, негізгі мәселені алған білімді іс жүзінде қолдануға бөлуіміз қажет.
СӨЖ – бұл және тұлғаны тәрбиелеу жағы болып келеді.
Оқу процесінде СӨЖ өзара байланыстағы түрлі қызметтерді атқарады, соның
ішіндегі маңыздыларды танымдық, оқып-үйрену және тәрбиелік жұмыстар.
Өзіндік жұмыс төмендегіше ықпал етеді:
- дүниетанымдық, тұлғаның рухани мәдениетін, өмірлік көзқарасын
қалыптастырады;
- тәжірибелік дағдыларды алуға, оларды өмірлік жоспарлар мен
бағдарламалар арқылы жүзеге асыруға;
- тұлғаның сана сезімін және білімнің жоғары деңгейіне жетуге ықпал
береді.
СӨЖ қалыптастырады.
- әдебиеттермен жұмыс жасауды дағдыландырады, ақпаратты жеке іздеп табуға,
шығармашылық қабілетті дамытуға және шешім қабылдауға;
- еңбексүйгіштікке, табандылыққа және мақсатқа талпынушылыққа тәрбиелейді,
жұмыс уақытын жоспарлап және ұйымдастыруға, оқудың үздіксіз және
жүйелілігін көрсетеді.
- Үй тапсырмаларын орындауда, семинарлар коллоквиумдарға, аралық және
қорытынды бақылауда оқу материалын бекіту және тереңдеті.
Өзіндік жұмысты жоспарлау ықпал береді:
- өзіндік жұмыстың көлемін анықтауда, студенттің жалпы уақытын есепке
алуға;
- пәндер бойынша өзіндік жұмыстардың мерзімін анықтауға;
- студенттердің жұмыс уақытын мақсатты пайдалануға бағыттауға;
СӨЖ ұйымдастыруға байланысты талаптар:
- СӨЖ оқу-әдістемелік кешенде немесе силлабуста, және де білімді бақылау
кестесінде жоспарлау, оларды оқытушылар мен студенттердің қатаң түрде
орындау;
- СӨЖ кеңестерін, студенттердің білімі мен іскерлігін қадағалауды, дамыған
әдістерді қолдану тұрақтылығы және сапасы;
- СӨЖ тапсыру мерзімуін бұзу төмен баллдармен есептеледі;
- СӨЖ өткізу әдіснамасын жақсарту;
Студенттің оқу уақыты екі бөлімнен құралады:
- міндетті, сабақтарға қатысумен шектелген уақыт;
- жеке өзіндік дайындалу уақыты.
Кредиттік оқыту технологиясына сәйкес, студенттің өзіндік жұмысы екі
деңгейге бөлінеді: оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы
(ОСӨЖ) және СӨЖ – аудиториядан тыс өзіндік жұмыс.
Кредиттік оқыту жүйесі өзіндік жұмысты бірінші орынға қояды
(оқыту уақытының 70 %), ОСӨЖ мақсаты:
студенттердің СӨЖ орындауға көмек беру.
ОСӨЖ өткізкге төмендегіше талаптар қойылады:
- сабақ кестесіне бөлек жазылады
- өзіндік дайындалу сұрақтары үшін жоспар түзіледі.
- ОСӨЖ үшін тапсырмалар дайындалады
- ОСӨЖ өткізу интерактивті әдістерге негізделуі қажет, өйткені
бұларды қолдану студенттердің оқу материалының есте сақтау
деңгейін көтереді
- ОСӨЖ көп түрлермен өтуі керек
- Дәрістерді өткізу үшін қосымша және көрнекі материалдар
қолданылуы керек (есептер мен жаттығулар, кроссворд, тест,
ойындар және т.б.)
Студенттердің өзіндік дайындалу уақыты және өзіндік білім алу үшін
қолданылады. Бұл оқу процесімен тығыз байланыста және бірге жүргуі керек.
Үй жұмысы – бұл студенттің міндетті жұмысы. Ол төмендегілерден құралады:
лекция материалдарын оқулықтар, оқу құралдары, жеке тақырыптары өзіндік
оқу, семинар, коллоквиум, бақылау жұмысы, қорытынды тапсырмаларды оқу және
үйрену.
СӨЖ жоспарлау негізі – бұл студенттердің білімін бақылау кестесі болып
келеді, ол әрбір топқа беріледі және кафедра стендінде болады. Студенттер
семестр немесе триместрдегі барлық жұмыс көлемін және әрбір тапсырам, блок,
модульді бақылау уақытын біледі.
Оқу сабақтарының маңызды түрі лекция. Студенттердің пәндерді оқып-үйрену
тиімділігі барлық уақытта олардың лекция кезіндегі жұмыс жасауына
байланысты .
Оқытушы студенттерге оқулықтың қажетті тарауын және өзінің лекция
жазбаларын оқуды ұсынады. Тақырыптың пәндегі орны мен тәжірибелік
құндылығын көрсетеді.
Лекцияны ұғыну және оны жазу – студенттен тұрақты көңіл бөлуді, алған
мәліметтерді ойлап, қабылдауға, оны бағалауға, қағаз бетіне ықшамдап жазуға
талап ететін күрделі процесс. Лекция соңында оқытушы студенттердің
сұрақтарына жауап беру үшін 5-10 минут қалдырғаны дұрыс.
Семинар сабақтарының басты мақсаты – шығармашылық ойлау қабілетін дамыту,
танымдық қиыншылықтарды жеңіге, ғылыми дүниетанымды қалыптастыру және
білімді жеке көзқарасқа айналдыру. Семинар сұрақтарын жан-жақты және терең
талдау, студенттерді өзіндік және логикалық ойлауға, пікірталас жасауға,
студенттерді әдебиетпен жұмыс жасау барысында байыппен еңбектенуге
үйретеді.
Студенттердің семинарға дайындалу негізінде кафедрасының семинар
сабақтарының жоспары. СӨЖ тапсырмалары кіреді. Бұлар бақылау сұрақтардан,
рефераттар тақырыптарынан, эссе, пікірталас, пікірсайыс, әдебиеттер
тізімінен құралады.
Өзіндік жұмыстарды ұйымдастыруда кеңес беру маңызды орын алады (бекіту,
тақырыптық, проблемалық, шолу). Кеңестер негізінен әдістемелік сипатта
беріледі, яғни семинарларға, реферат жазуға, эссе, аралық және қорытынды
бақылауға дайындалуға әдістемелік кеңес құрайды.
Кеңес негізінде оқытушы міндетті:
- пайда болған қиыншылықтарға студенттерді өзіндік шешуге
бағыттау;
- студенттің жеке мүмкіндігін білуге;
- бақылауға сұхбаттау арқылы СӨЖ деңгейі мен жиілігін тексеру.
Білімді бақылау кестесіне сәйкес әрбір модуль аяқталуына байланысты
аралық тапсырмаларды орындау көрсетілген. Аралық бақылау тапсырмасы ретінде
бақылау жұмыстарын, тәжірибелік тапсырмаларды, реферат жазуды және эссе
дайындауды ұсынуға болады.
Студенттерге емтихан алдындағы кеңестер үлкен көмек көрсетеді. Бұл жерде
оқытушы студенттердің сұрақтарына жан-жақты жауап береді.
Дәстүрлі түрлерінен басқа СӨЖ төмендегіше түрлерін ұсынуға болады:
- пәннің белгілі тақырыптары бойынша әдебиеттер тізімін даярлау;
- лекция текстін дайындау және оны аудитория алдында ұсыну;
- дөңгелек стол сценариін дайындау, заң ғылымдарының
мәселелері бойынша пікірталас, пікірсайыс ұйымдастыру.
Студенттер СӨЖ дайындау барысында төмендегіше жұмыс бір түрін қолдана
алады:
- нормативтік материалдар мен деректерді өзіндік оқып үйрену;
- реферат даярлау;
- коллоквиум тапсыру;
- бақылау жұмысын жазу;
- есептер шығару;
- іс-тәжірибелік материалдарды жинау және оқу. СӨЖ тақырыбы
бойынша деректерді жинау;
- ғылыми мақалаларды оқу жіне талдау.
Реферат жазу студенттердің нақты тақырыпта көрсетілген мәселелерді
тереңдете оқып үйренуге бағытталған жұмыс.
2 Рефераттың мазмұны мен құрылымы
Реферат кіріспеден, негізгі бөлімнен және қорытындыдан тұрады.
Тақырыпқа сай рефераттың жоспары құрылады, соңында пайдаланған
әдебиеттердің тізімі беріледі.
Кіріспеде, студент тақырыптың көкейтестілігін таңдау себептерін
тұжырымдайды. Жұмыстың мақсатын, міндеттерін, қандай ғылыми-іздену
әдістерін пайдаланғаны туралы баяндайды.
Негізгі бөлімде берілген тақырыпқа байланысты әдебиеттерге,
оқулықтарға талдау жасалып, баяндалады, нақты материалдармен иллюстрация
жасалынып өз ұсыныс, пікірлерін түсіндіреді.
Қорытынды бөлімінде жұмысқа қорытынды жасалып, кіріспеде қойылған
міндеттерге байланысты қорытындылар тиянақты тұжырымдалады.
Реферат шығармашылық сипатта болуы шарт. Рефераттың соңында
қолданылған әдебиеттер беріледі.
Әдебиеттер алфавиттік қатар бойынша библиографиялық стандарттары толық
сақталып көрсетіледі. Рефератты жазу үшін алғаш міндетті түрде әдебиеттер
мен оқулықтармен танысып алып, өзіңізге қажетті деген мәселелерді жазып
алған дұрыс.
Жазып алу тезис, конспект, аннотация, қысқа баяндау түрінде көшіріледі..
Қажетті деген материалдар дәптерге немесе арнай жеке карточкаларға
көшірілгені абзал, себебі қажет болған кездерде тез іздеп, тауып алу үшін.
Сілтемелерді, анннотацияны жазып алуда карточканың екінші бетіне қандай
әдебиеттерден алынғандығы туралы мәлімет болғаны дұрыс.
Рефератты орындауда ең жауапты, бағдар беретін - оның жоспары. Сондықтан
жоспарды студент құрып болғаннан соң оқытушыдан кеңес алғаны жөн. Жоспар
құруда материалды ауқымды қамту міндетті емес, сонымен бірге өте тар, таяз
да болмауы керек. Курстық жұмыстың құрылған жоспарына сәйкес әрбір бөлімнің
жазып болған сайын жетекшімен кездесіп, ақыл кеңес алып тұрған да дұрыс.
Тақырып бойынша шолу – ұсынылған тақырып бойынша әдебиеттерден, интернеттен
алынған материалдар негізінде қысқаша түсініктеме жазу, студент немесе
студенттер таңдауы бойынша пән тараулары тақырыптарын оқып үйреніп,
схемалар жасап, өзінше қорытындысын шығару жөн. (Қосымша №1). Рефераттың
көлемі көлемі , баспа табақ, яғни бет мөлшерінде басылғаны жөн. Бұл жерде
әдебиеттерді дұрыс таңдай білуге көңіл бөлген дұрыс.
Реферат оқытылатын пәннің қандай да бір ірі мәселелерін студенттермен
дербес анықтауға, белгілі бір мәселеге қатысты түрлі концепциялар мен
ғылыми көзқарастармен танысуға арналған.
Реферат міндетті түрде бірнеше әдеби қайнар көздердің негізінде
дайындалады. Онда мәселенің негізгі концепциясы, мамандардың пікірлері,
қайнар көздерге сілтемелер, қолданылған ғылыми әдебиет тізімі көрсетіледі.
Реферат тақырыбын тандау студенттермен дербес жүзеге асырылады. Тақырып
тандағаннан кейін және пән оқытушысымен кеңескеннен кейін, студент тақырып
бойынша кітаптардың, ғылыми мақалардың және анықтамалық құралдардың тізімін
жасайды. Міндетті түрде тақырыпқа қатысты нормативті құқықтық актілердің,
құқыққолданушылық және өзге құжаттардың бары анықталады.
Реферат жоспары ашылатын тақырыптың ішкі тұтастығын көрсетуге тиісті.
Реферат құрылымы қысқаша кіріспеден, негізгі бөлімнің 2-3 парақтарынан,
қорытындыдан және қолданылған қайнар көздердің тізімінен тұрады.
Кіріспеде (1-1,5 бет) тақырыптың өзектілігі, жұмыстың мақсаты мен міндеті
негізделеді.
Негізгі бөлімде мәселе жағдайы, оның тенденциялары, ғылыми концепциялары
мен көзқарастар, құжатта қайнар көздер мен практика материалдары
анализденеді, негізгі ұғымдар мен жағдайлар көрсетіледі.
Қорытындыда рефераттың мақсаты мен міндетіне сай, тақырыпты зерттеудің
пнегізгі қорытындылары, авторлық тұжырымдар мен практикалық нұсқамалары
көрсетіледі. Реферат көлемі 12-15 беттен аспайды.
Рефератқа қойылатын талаптар
Студент жұмысты орындауда төмендегі мәселелерді басшылыққа алуы тиіс:
• әдебиеттердегі, оқулықтардағы оқу құралдарындағы білімдердің таңдаған
тақырыбына сәйкестігін;
• пайдаланған оқулықтарын сын көзбен қарап талдауға, пікір мен ұсыныс
жасауға;
• теориялық білімдерін тиімді пайдаланып, оны тәжірибеде қолдана білуге;
• өзінің және әріптестерінің іс-тәдірибелерін талдай біліп, ол туралы
қорытынды мен шешімдер ұсынуы;
• эксперимент өткізіп,оны талдап, нәтижелері бойынша қорытынды жасай
білуі;
материалдарды ғылыми тілде бірізділік, жүйелілік негізде баяндап, жеткізе
білуі
Реферат тақырыптары
1 Халықаралық құқықтың дамуы, жүйесі және ерекшелігі.
2 Халықаралық құқықтың қайнар көздері
3.Халықаралық құқықтың қағидалары.
4.Қәзіргі халықаралық құқықтың субьектілері.
5. Халықаралық келісім-шарт құқығы.
6 Халықаралық ұйымдар құқығы.
7. БҰҰ-халықаралық әмбебеап ұйым.
8. Халықаралық құқықтағы жауапкершілік.
9. Халықаралық құқықтағы адам құқығы.
10. Әскери қақтығыстар құқығы.
11. Халықаралық құқықтағы аумақ.
12. Халықаралық ғарыш құқығы.
13. Халықаралық теңіз құқығы.
14. Халықаралық құқықтық дауларды шешудің бейбіт жолдары.
Халықаралық әуе құқығы.
15. Халықаралық экологиялық құқық.
Халықаралық экономикалық құқық.
Дипломатиялық және консулдық құқық.
Қолданылатын әдебиеттер тізімі
1. Құлжабаева Жанат Орынбекқызы. Халықаралық жария құқық. Алматы, 2003
жыл.
Жалпы және ерекше бөлім. Окулық, ҚазГЗУ.
2. Сәрсембаев М.А. Халықаралық құқық. Алматы, Жеті Жарғы, 2002 жыл.
3. Сәрсембаев М.А. Халықаралық жеке кұқық. Алматы, 2001 жыл.
4. Кереев А.А., Ералин А.Н. Халықаралық жария құқық. Астана, 2001 жыл. 8.3
5. Бараташвили Д.И. Принцип суверенного равенства государств в
международном праве, М., 1978 г.
6. Тункин Г.И. Теория международного права. М., 1970 г.
7. Захаров П.В. Выполнение обязательств, вытекающих из международных
договоров.
Москва, 1987 г.
8. Международное право в документах: Учебное пособие. Москва, 1982 г.
9. Международное право. Учебник. Москва, 1995 г.
10. Сәрсембаев М.А. Международное право. Учебное пособие. Алматы, 1996г.
11. Талалаев А.Н. Право международных договоров. Москва, 1989 г.
12. Блиценко И.П. Дипломатическое право. Москва, 1972 г.
13. Зорин В.А. Основы дипломатической службы. Москва, 1977 г.
14. НикольсонГ. Дипломатия. Москва, 1931 г.
15. Сарсембаев М.А. Дипломатическое и консульское право. Алматы, 1999 г.
16. Бобылев Г., Зубков Н. Основы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz