Қой эхинококкозының диагностикасы мен емеделуі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Нормативтік сілтемелер . . .

Анықтамалар . . .

Белгілеулер мен қысқартулар . . .

Кіріспе . . .

1 Негізгі бөлім . . .

1. 1 Ауруды анықтау, морфологиясы және паразиттің биологиясы . . .

1. 2 Эпизоотология мен эпидемиологиясы . . .

1. 3 Патогенезі, клиникалық белгілері және патолого-анатомиялық өзгерістері . . .

1. 4 Қой эхинококкозының диагностикасы мен емеделуі . . .

1. 5 Ветеринариялық-санитарлық экспертизасы . . .

1. 6 Эхинококкоздың профилактикасы (алдын-алу іс-шаралары) . . .

2 Өзіндік зерттеу . . .

2. 1 Зерттеулердің материалдары мен әдістері . . .

2. 2 Диагностикасы және емі . . .

2 Зерттеудің нәтижелері . . .

2. 4 Эхинококкоздың қой шаруашылығына келтірер экономикалық залалы . . .

2. 5 Жеке зерттеулер нәтижелері . . .

3 Тіршілік қауіпсіздігі және еңбекті қорғау . . .

4 Қоршаған ортаны қорғау . . .

5 Экономика . . .

6 Бизнес жоспар . . .

Қорытындылар мен ұсыныстар . . .

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . .

Аннотация

Диплом жұмысында қазіргі таңдағы эхинококкоз індетімен күресудің барлық бағыттары контининтуальді позициясы келтірілген. Малдәрігерлік шаралардың нәтижелілігі мал саны толық және жан - жақты есепке алынғанда ғана жоғары болмақ.

Бұл дипломдық жұмыста аннотация, нормативтік сілтемелер, анықтамалар, қысқартылған сөздер, кіріспе, әдебиетке шолу, өзіндік зерттеу нысаны мен әдістері, зертеу нәтижелері және оны талдау, тіршілік қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, экология бөлімі, экономика бөлімі, бизнес жоспар, қорытынды және ұсыныстар, пайдаланылған әдебиеттер бөлімдерінен тұрады.

Кіріспе бөлімінде эхинококкоз ауруының этиологиясы, ауруды анықтау жолдары, сауықтыру шаралары, қарастырылған.

Зерттеу нәтижелері және оны талдау бөлімінде Мақтарал ауданы бойынша шемен ауруының үш жылдық талдау жұмыстары, жеке зерттеулер нәтижелері қалыптасқан.

Нормативтік сілтемелер

Мемлекеттік стандарт 25385-91 - Ауыл шаруашылық малдары сарып ауруын анықтау тэсілдері.

Мемлекеттік стандарт 25381-82 - Уақ мал хламидиозды іш тастауды анықтаудың лабораториялық зерттеу тэсілдері.

Мемлекеттік стандарт 25134-82 - Бруцеллин ВИЭВ техникалық жағдайы.

Мемлекеттік стандарт 27146-86 - Антиген қарақаптал ауруын анықтауда қажетті (бруцелла оуіз тудыратын) . Техникалық сұсраныс және зерттеу тэсілдері.

Мемлекеттік стандарт 4. 492-89 - Ветеринарилық биологиялық препараттар, көрсеткіштер.

Мемлекеттік стандарт 2888-68 - Ветеринарлық термометр.

Мемлекеттік стандарт 16445-78 - Комплементті байланыстыру реакциясына қажетті қан сарысуы.

Мемлекеттік стандарт 16446-78 - Комплементті байланыстыру реакциясына арналған құрғақ комплемент.

Анықтамалар

Экзогенді - сыртқы қалталарында

Эндогенді - ішкі қалталарында

Киста - түйіндер

Бұрқақ - сұйықтық фонтан

Талақ-көкбауыр

Перкуссия - тыңдау

Пальпация - саусақпен сипау

Қысқартылған сөздер

мл - миллилитр

мг - миллиграмм

% - пайыз

м - метр

кг - килограмм

г - грамм

АР - агглютинация реакциясы

КБР - комплементті байланыстыру реакциясы

УЗДН-1 -ультрадыбыс аппараты

АСД-2 - ВДМ - дезинфекциялау аппараты

Кіріспе

Жұмыстың өзектілігі . Кең байтақ Республикамыз егемендігін алып, әлемдік қауымдастықта өз орнын сайлап, дербес ел ретінде өз саясатын жүргізуде. Түрлі реформалар жасап, экономикалық потенциалын арттыруда. Евроодаққа қадам жасап, Бүкіл әлемдік сауда ұйымына кіру, Әлемдегі алдыңғы қатарлы 50 елдің тобынан одан алу үшін қажырлы да қайырлы жұмыстар атқаруда Республика аграрлық ел ретінде өзінің ауылшаруашылығына тұрақты түрде көңіл бөлуде. «Ауыл жылына» өткізіп, біршама ауыл проблемаларын шешсе, алдағы үш жылға үкімет 250 млрд теңге бөліп ауыл шаруашылығын көсегесін көгертеміз, - деп жатыр.

Мал шаруашылығына көңіл бөліп, мал тұқымын жаңарту мәселелерін күн тәртібіне қоюда. Мал ауруымен күресу өмір талабы болуда. Жұқпалы, инвазиялы аурулар тоқтамай отыр. Кейбір ғалымдардың деректеріне қарағанда Республика көлемінде қоймалы «шемен» ауруымен зақымдану 33, 1 % же, тсе, мүйізді ірі қара 21, 8 %, жылқы 5, 4 %, шошқа 3, 7 % ал ауру таратушы ит 1, 8 % тен 10, 4 % дейін жеткен.

Ал адамжар арасында ауру 4, 6 есеге көбейген. Яғни 4529 адамға операция жасалынған оның ішінде өнімі 2, 4%-6, 8%, мүгедек болғаны 3, 5-8, 7 %. Сонымен қатар Республика бойынша топырақтық шемен жұмыртқасымен зақымдануы 3, 3%-30, 0 % дейін жеткен.

Эхинококкоз (шемен) - бұл антропозооноз ауруы болғандықтан онымен күрес жүргізу үлкен маңызға ие. Онымен тек малдар ғана емес, жұқтырған жағдайәда онымен адамдар да ауыратындықтан бұл аурумен күресу мақсатында мынадай шараларды қолдануды ұсынамыз немесе осы шараларды жүргізу керек болды:

1. Эхинококкоз ауруы жөнінде арнайы материалдарды оқып біле отырып, оның барлық бағыттағы: эпизоотологиясын, биологиясын, патогенезін, клиникалық белгілерін, патологоанатомиялық өзгерістерін, ветсан экспертизасын және онымен күресу жолдарын оқып зерттеу.

2. Эхинококкозбен ауырған бірнеше қойға тексеруленр мен зерттеулер жүргізіп, оның түрлерін анықтау.

3. Малды сойғаннан кейін, оның ұшасын және ішкі органдарын қарап көріп, диагнозын анықтап, патолого-анатомиялық зерттеулер жүргізу.

4. Сойылған малдың етінен және ішкі органдарынан материал таңдалып алынып, олардың мемлекеттік стандарттарға сай немесе сай еместігін тексере отырып биохимиялық зерттеулер жүргізу.

5. Жүргізілген зерттеу жұмыстарына анализ жасап оны қорытындылап және тәжірибе үшін ұсыну.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы: қойдың эхинококкоз ауруының диагностикасын жүргіп, оның нәтижесін талдау арқылы шаруашылықтардағы профилактикалық іс-шара барысында қауіпті ауруды болдырмаудың жолдарын ұсыну.

Ғылыми жаңалығы. Іңдеттің алдын алуының алғы шарты ауруға шалдыққан малға дер уақытында анықтаудың ғылыми негіздемелері.

Жұмыстың тәжірибелік маңыздылығы. Індеттің адамдарға көбінесе еріксіз сойылған мал етінен жұғатыны ескеріліп, ауруға қарсы күрес шаралары кешенінде аурудың жұғу, таралу жолдарын насихаттау

Ғылыми мәселені шешуді заманауи бағалау. Қазіргі таңдағы эхинококкоз індетімен күресудің барлық бағыттары контининтуальді позициясы келтірілген. Малдәрігерлік шаралардың нәтижелілігі мал саны толық және жан - жақты есепке алынғанда ғана жоғары болмақ.

Зерттеудің мақсаты : қой шаруашылығында эхинококкоз ауруының диагностикасын жүргізу және оны талдаудың нәтижелерін сараптап шаруашылықтардағы профилактикалық іс-шара жұмыстарында пайдалану.

Зерттеудің міндеттері :

- қой эхинококкозының диагностикасы мен емеделу жолдарын талдау;

- эхинококкоз ауруының профилактикасы алдын-алу іс-шараларын жүгізу жолдарын анықтау:

- эхинококкоз ауруының диагностикасы және ем;

- эхинококкоздың қой шаруашылығына келтірер экономикалық залалын есептеу.

Дипломдық жұмыстың зерттеу нысаны . М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік университетінің «Ауылшаруашылық ғылымдары» жоғары мектебінің зертханасында және Оңтүстік Қазақстан облысы, Мақтарал ауданы бойынша зерттеу жұмыстары орындалды.

1 Негізгі бөлім

1. 1 Ауруды анықтау, морфологиясы және паразиттің биологиясы

Эхинококкоз - бұл антропозоонозды ауру, көбінесе қойларда, ешкілерде, сиырларда, шошқаларда, түйелерде. Бұғыларда, жылқыларда және де басқа паразиттің орталық иелері болып есептелінетін, симптомсыз (белгілері анық білінбейтін) өтетін паразиттік ауру.

Эхиноккозбен адам да ауырады, кейде тіпті өлімге апарып соғуы мүмкін. Бұл ауру таспа құрттардың teaniidae - Echinococcus granolosos тобының балапан сатысындағы (личиночная стадиясы) түрімен болады. Олар негізінен бауырда, өкпеде, кейде өте сирек басқа органдар мен ткандерде орналасады.

Эхинококктардың жынысы жетілген сатысындағы түрлері иттердің, қасқырлар мен шибөрілердің, кей кезде түлкінің де (дефинитивтік иелері) ішектерінің алдыңғы бөлімінде болады да паразиттік өмір кешеді.

Эхиноккоз туралы деректер алғаш рет ертедегі дәрігерлердің еңбектерінде айтылған. Ертедегі Гиппократтың өзі ол туралы жазып оны былай деп атаған: «Jecupagna reptulum» (суға толған бауыр) . Ол бүйір қабырғасын тесіп эхинококкоз түйіршегіне қыздырылған темірді басу әдісін ұсынған. Ертедегі ғалымдар эхинококкты кисталарды (түйіршектерді) лимфатикалық тамырлар деп қарап, оларды гидатиттер деп атаған.

Ал 1766 жылы П. С. Поплас эхинококктардың паразиттік табиғатын анықтап, олардың имагиналды кезеңін немесе сатысын көрсетіп берді. E-granulosus, жыртқыштардың ішегінде паразиттік ететіндігін, ал 1786 жылы Bar (Bath) балапан кезеңін (ларвоциттер), адамдар мен тұяқтылардың тканьдерінде болатындығын анықтаған. «Эхинококк» терминін ең алғашқы болып 1801 жылы Н. Л. Роделфи кіргізді, ол паразиттің адамға жұғу жолдарын қарастырып көрсетті.

1833 жылы Зибольд эхинококктың ұрықтың түрін жазып көрсетті. Кейінірек эхинококкоздың пайда болуының байланыстарын ашып, эхинококктың қалта (эхинококковый пузырь) паразиттің балапан кезеңі екендігін анықтап берді.

Ауру қоздырушысы - E. granulosus Lazva (E. Unil ocularis) - бір камералы қалта, сұйықтықпен толтырылған. Эхинококктың сұйықтық орталық иесінің (промежуточный хозяин) қанының өнімі болып табылады. Ол сколекстер үшін қоректік орта және қорғаушы ролін атқарады. Қалтаның қабырғасы екі қабықтан тұрады; сыртқы - кутикулярды және ішкі - герменативті. Кутикулярды қабықтың түсі сүт сияқты ақ, кейде сарғыштау болады. Ескілеу қалтада оның түрі қараяды да сары түске боялады. Бұл қабық герменативті қабыққа қарағанда мөлдірлеу және пластинкалардан тұрады. Химиялық құрамы бойынша хитинге ұқсас. Герменативті қабық немесе ұрықтық қабық қалта ішінің қуысының айаласын жауып тұрады, жіңішке, әлсіз және эмбрионалды тканге ұқсайды. Ол қабық шығарғыш капсулаларын жасап шығаруға, оларда ұрықтық сколекстерін жасауға және де екінші қалталарды да жасауға қабілетті. Кейде бұл қабықтың элементтері кутикуланың қабаттарының арасымен сыртқы ортаға өтіп, екінші қалталардың экзогендік әкетілуіне жақсы жағдай жасайды. Шығарғыш капсулалар герменативті қабықтың өсінділері болып, сол жерде сколекстердің жыныстық жетілген кезеңін құрайды.

Шығарушы капсулалар мен жеке сколекстер бір жағдайларда герменативті қабықтан бөлініп шығып, аналық қалта қуысында еркін жүзіп немесе көп мөлшерде түбіне жиналып гидатидозды құмдарды түзеді. Кейде ларвоцистің ішінде екінші қалталар (догерния), ал оның ішінде өз кезегімен үшінші (внугатые) қалталар түзеді де, дәл сол жерде шығарушы капсулалар мен сколекстер пайда болуы мүмкін. Бұл қалталар тек қана аналық қалталар да ғана емес (эндогендік), сонымен қатар оның сыртқы (экзогенді) қалталарында да түзіліп, сонымен қатар бүйіріледі. Эхинококктың қалталардың әрең көрінетін түрлерімен қоса, кейде жаңа туған баланың басындай көлемде де бола береді. Негізінен домалақ, кейде органдар мен орналасу орнына қарай әр түрлі болып келеді.

Олардың саны бір немесе бірнеше ондаған, кейде жүздеген тіпті мыңдаған экземплярға жетуі мүмкін. Эхинококкты қалтаның сыртынан дәнекер тканьді капсулар жауып, иесінің тканьдерінің созылмалы қабынуының нәтижесінде пайда болған фиброзды заттар тәрізді болып көрініп тұрады. Ол қатты, мейлінше жіңішке және жоғарыдағыдай формада. Паразиттің капсуласымен кутикулярлық қабығының арасында тар кеңістік болады. Орталық иесінің организміндегі эхинококктың көбею түріне қарай әр түрлі морфологиялық - модификацияларын ажыратады. Олардың аттары әр түрлі болып келе береді. Олар мыналар: E. Veterinarum - бұл қалта түрінде шығарғыш капсулалар сколекстерімен бірге, эхинококктың сұйықтықтың болуымен айқындалады. Аналық ларвоциттің ішінде де, сыртында да қалталар түзілмейді. Сиырлар мен қойларда олар ларвоциттің негізгі массасын құрайды. Эхинококктың бұл формасын адамда да кездестіреді. E. hominis - бұл қалта түрінде эхинококктың сұйықтықтан басқа шығарғыш капсулалар сколекстерімен бірге, олардан басқа тағы да екінші, үшінші қалталары болады т. с. с. E. acephalocysticus - ацефалоциста - бұл эхинококкты қалтасында тек қана сұйықтық болады. Бұл ларвоцисталарда екінші және үшінші қалталары болады, бірақ бұларда, аналық қалталардағыдай шығарушы капсулалар мен сколекстері болмайды. Ацефалоцистер, паразиттердің өсіп-жетілуіне қолайсыз жағдайлар организмде болған жағдайда, иелерінің организмінде пайда болады және бұл форма жануарлардың эхинококкқа қарсы иммунитет ретінде қарастырылды.

Жынысты жетілген кезең (Половозрелая стадия) .

Эхинококктың бұл кезеңінде цистодалардың (таспа құрттар) ең майда түрі ретінде қаралады. Ұзындығы 0, 6 см және олар 3-4 мүшешесі (членики) бар стробиласы болады. Жетілге мүшеше ұзындығы жағынан стробиланың басқа бөлігінен ұзын болып, сколексінде тұмсықшасы 30-40 ілмешектерімен бірге қаруланған. Мүшешенің жанының шетінің артқы жартысында орналасқан жыныстық қуыстары болады. Жетілгшен мүшешелерінде жатыры болып, ұзына бойы жан-жағынан дөңгеленген стволы бар. Онкосферасы радиалды сызылған қабықпен жабылған. Оның диаметрі - 0, 030-0, 036 мм.

1. 2 Эпизоотология мен эпидемиологиясы

Эхинококкоз дүние жүзінің бірнеше аймақтары мен елдерінде жиі таралған. Австралияда, Жаңа Зеландия, Оңтүстік Америкада, Солтүстік Африкада, МХР, Еуропаның Оңтүстігінде. Бұрынғы КСРО-ның барлық Республикаларында, соның ішінде Қазақстан Республикасында да жиі кездеседі.

Инвазияның қоздырғышының көздері - дефинитивтік қожайындар, негізінен олар: иттер, қасқырлар, шибөрілер және түлкілер, олар екінші дәрежеде болады. Иттер эхинококкозбен ауырған эхинококкты қалталары бар өлген малдардың өлекселерін жеумен жұғады. Бұл жағдай көбінесе малшылардың иттерінің арасында көптеп кездеседі және малды союдың, жарып көрудің және жоюдың ветеринарлық ережелері сақталмаған шаруашылықтарда жиі кездеседі. Инвазияға үй малдары да ұшырайды. (қой, сиыр, шошқа, бұғы, түйе, ешкі, аттар) . Олар негізінен алиментарлы жолмен жұқтырады да орта иелері болады.

Адамдар негізінен иттерден жұқтырады. Эхинококкты қалталар малдарда маусымның барлық кезінде кездесе береді. Жыл бойы болып тұрады. Жас төлде бір жасқа дейін қалталар болмайды. Жануарлардың арасында эхинококкоздың таралуының және адамдарға жұғуының негізгі факторы болып қой да есептеледі. Бұл жағдай мынамен түсіндіріледі: біріншіден, қойларда басқа жануарларға қарағанда эхинококктың цисталар жиі пайда болады, екіншіден, қой шаруашылығы барлық халықта иттермен байланысты, үшіншіден, қойларды сол жайылып жүрген және жататын жерлеріне көптеп сояды. Бұл жерде биологиялық немесе ветеринарлық қадағалау болмай қалады. Эхинококкты инвазияның, етпен қоректенетіндер мен адамдар арасындағы таратушы көзі - олар иттер. Малмен бірге, жанында әрдайым жүретін иттердің негізінен барлығы дерлік эхинококктармен зақымдалған (В. А. Бандаревтің 1955 ж) көрсеткішінде, ал кейде қалалық иттерде де кездескен. (С. Қадыров 1959 ж) . Иттердің жұқтыру деңгейі сойылатын малдың жұқтырумен байланысты немесе иттерге өлген немесе сойылған малдардың зақымданған органдарын жеудің мүмкінділігіне тәуелді болып келеді. Содан соң иттердің жас шамасына да байланысты.

Эхинококкоздың адамдар арасында таралуы жөнінен Қазақстан Республикасы, бұрынғы КСРО елдері ішінде соңғы орындарды иемденеді. Өте сирек кездеседі, негізінен жас балалар арасында жиі кездесіп тұрады.

1. 3 Патогенезі, клиникалық белгілері және патолого-анатомиялық өзгерістері

Аталмыш ауру сүтқоректілер мен адамдарда болады. Мал арасында көбінесе қой мен ешкі, ірі қара, түйе, шошқа-жиі, ал жылқы сирек шалдығады.

Жетілген таспа құрт - эхинококктар жұмыртқаға толы жетілген мүшелері үзіліп, нәжіспен сыртқа шығады. Сыртқы ортада ол жайылымды, суды, аула мен қораны ластайды.

Шөппен, сумен ілесіп, жұмыртқалар малдың асқорыту жүйесіне түседі. Мұнда жұмыртқадан құрт ұрығы босып шығып, қан айналымы арқылы түрлі органдарға тарайды.

Эхинококктың личинкалық сатысы бұршақтан бастап, баланың басындай көлемге дейін жетеді. Ит осы жылауықтарды жегеннен кейін, ішегінде сақа эхинококктар өсіп шығады. Адамдарға оның жұмыртқалары мен залалданған көкөніс пен жемістен немесе иттен жұғады.

Құрттардың өсіп-өну кезеңін сақа құрттар - одан бөлінген жұмыртқалар - оны жеген малдар тізбегі түрінде көрсетуге болады. Тізбек осы ретпен қайталана береді.

Негізінен бауыр мен өкпені, көкбауырды, жүректі, жыныс мүшелерін, миды, көзді, тіпті сүйектерді де зақымдайды.

Адамның немесе малдың ағзасына түскен жылауықтар өсіп, көлемі ұлғайған сайын органдар қысыла түседі. Соның салдарынан семуге ұшырайды, органдардың қалыпты қызметі бұзылады, мал арықтап өледі.

Мал ағзаларында жылауықтарға қарсы емдеу тәсілі әлі табылған жоқ. Адам ағзасындағы эхинококкты тек хирургиялық жолмен емдейді. Соңғы жылдары бұл сырқат жиі кездесуде.

Сақтанудың басты шарасы - малдың өлекселерін мал сойғанда эхинококкпен залалданған органдарын итке тастай салмай, өртеп көміп тастау керек.

Паразиттің жұмыртқасы асқазан-ішек трактіне түскеннен соң, олардың сыртқы қабаты ас қорыту сөлінің әсерімен ериді де, босап шыққан онкосфера, өзінің ілгектерінің көмегімен қарынның және ішектің кілегей қабығына өтеді де вена қанымен болмаса лимфа арқылы Портальді жүйеге түсіп, бауырға барып тоқтайды және бүйір қуысындағы сұйықтыққа өтіп, кейде ауыр анафигантикалық шөл әкелуі де мүмкін. Эхинококкты қалта ішіндегі сколекстерімен бірге, ұрықтық қабықтың үзінділерімен бүйір қуысын зақымдап және өсе бастайды. Бұл екінші эхинококкоз болып табылады. Эхинококкоз патогенезінде негізгі рольді өсіп келе жатқан қалталардың органдар мен тканьдерге механикалық әсері орындайды. Сколекстер көп жағдайларда органдардың перифериялық учаскелерінде орналасады да паразиттік кистаның (түйірдің) өсуі, әрине аз қарсылықты бағытта болады. Паразиттің жақсы өсуіне, қоршаған тканьдердің жақсы қан айналым да күшті әсер етеді. Зақымданған орган деформацияға ұшырап, көлемі үлкейген болады.

Эхинококкты түйіндер (киста) органның сыртында да ішіне бойлай тереңде орналасуы да мүмкін. Микроскоппен түйінді қарағанда, онда ісініп және жіңішкерген орган тканьдерін байқауға болады. Органдардың сыртында орналасқан жағдайда тығыз, қатты фиброзды капсула көрінеді. Ол әдетте, айналасындағы тканьдермен бірге бітісіп кеткен болады. Капсулада кальций тұздары жиналады. Кейде капсуланың бетін түгел басуы мүмкін. Ол түйіндер (эхинококкты түйіндер) дөңгелек немесе сопақ формада болып диаметрі 1 мм-ден 40 мм-ге дейін болады. Мөлдір сұйықтықпен толтырылған, жылтыр хитин қабығымен қоршалған, сұйықтықта ақ түсті өте майда бөлшектер - сколекстер көрінеді. Егер ішіндегі паразит өлі болса, она кисталар тұнық емес немесе іріңді, кей жағдайларда іріңді-сүзбелі массаларды байқауға болады. Негізінде эхинококкозбен көп жағдайда (85%) бауыр зақымданады. Онкосфералардың бір бөлігі бауыр капиллярларын жанап өтіп төменгі қуысты вена арқылы кіші қан айналым шеңберімен өкпеге түседі де сонда орнығып қалады. Аз ғана онкосфералар бөлігі артериалды-веналық анастомозға түсе отырып үлкен қан айналым шеңберіне түсіп, қалаған органға немесе тканға жетуі мүмкін. Тканьдерде онкосфера 5 айдың ішінде балапан (личинка) - эхинококкты кистаға айналып, диаметрі 5-20 мм-ге жетеді. Бұдан байқайтынымыз эхинококктар жануарлар мен адам тканьдерінде біршама жай өседі. Эхинококкты түйіндердің бір көлемі тканьдердің құрылысына байланысты. Өкпеде олар тез өседі, бауырда жайырақ өседі. Сүйек тканьдерінде эхинококктар өте аз болады.

Эхинококкоз патогенезінде үлкен мәнге ие болатын нәрсе ол- қожайын организмінің паразиттің зат алмасу өнімдеріне сенсабилизациясы. Бұл аллергиялық қайта құруларға алып келеді. Паразиттің зат алмасуының өнімдері қанға сіңетіндіктен, ол организмнің улануына әкеп соқтырады. Сондықтан да әлсіздік, өнімділіктің төмендеуі және әрдайым крапивница тәрізді реакциялар береді.

Эхинококктардың организмге улы әсері, паразитті жұқтырғаннна кейінгі алғашқы күндерінен -ақ сезіліп, эхинококкты қалтаның сұйықтығын организм сіңіре бастайды да улануға соқтырады.

Эхинококкты қалтаның сұйықтығын малдарға енгізгенде, ентігу, температураның көтерілуі, крапивица, тәбеттің төмендеуі, тышқақтық, құсу, жүрек жұмысының әлсіреуі, арықтау, кей кездерде эхинококктың қалтаның жыртылуы мен жойылуы да болуы мүмкін. Инвазиялық қойлардың қанындағы эритроциттер саны азайып, гемоглобин төмендейді де лейкоцитарлық формулада эозинофилдердің %-ы көбейеді.

1977 ж К. Аманжоловтың көрсеткеніндей, қанның гемотологиялық және биологиялық көрсеткіштерінің өзгеруі, қойлардың эхинококкозында жұқтырудың санына, уақытына, паразит балапанының (личинкасы) өсу деңгейіне тәуелді болады. Қандағы жалпы белоктың көбеюі, глобулиндердің көбеюі, лейкоциттер мен эозинофильдердің көбеюі, эритроциттердің азаюы, гемоглобиндердің, ферменттердің және А, В, В ₂ , С витаминдерінің (дәрумендер) азаюы шығарушы капсулалар мен сколекстердің дамуының уақытымен дәл келеді. Бірақ та бұл өзгерістер басқа ауруларда да болуы мүмкін. Қойларда эхинококкозда протеинограмма өзгеріске ұшырайды және өте жай болып көп айларға, тіпті 10-11 айдан соң, жұқтырғаннан соң біршама интенсивтілігі артып отырады. Эхинококкты түйірлердің айналасындағы тканьдерде атрофиялық өзгерістер байқалып, олар тез өсу есебінен түйірді сығады. Кейбір жағдайларда инфильтраттар пайда болады, олар негізінен эозинофилдерден тұрады. Паренхиматозды органдардағы эхинококктың түйірлердің айналасындағы қабыну өзгерістері цирроздың кіші түрінен үлкен түріне дейін өсіп әкетілуі мүмкін. Эхинококктармен зақымданбаған көрші органдарда паренхиманың қатты қызарғандығын байқауға болады.

Мидың және өкпе эхинококкозында да эхинококктың түйірдің айналасында капсулалар пайда болып, оған жақын жерлердегі тканьдер және ми қыртыстарында инфильтрация, гидроцефагия, тамырдың қабырғасының жуандауы, некрозды өзгерістер, глиоз және олардың деформациялары байқалады.

1. 4 Қой эхинококкозының диагностикасы мен емеделуі

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.