Паскаль программалау тілі. Программалау тілі командаларының ортасы

Жоспар
Кіріспе

Жоспары

1. Таңдау әдiсi.
2. Көп өлшемдi массив
3. Символдық шама
4. Жолдар
5. Программалау тілі командаларының ортасы

аламыз да, алғашқы элементпен орнын алмастырамыз. Бұл әрекет п-шi элементтi кiшi элементпен алмастыру процесiне дейiн тiзбектей жүргiзiледi.

5-мысал. Баскетболшылардың екi командасы кездестi. Ойыншылардың iшiндегi қайсысының бойы ұзын екендiгiн анықтау программасын жаз.

PROGRAM MAX ( INPUT,OUTPUT );
CONST N=10 ;
TYPE MASSIV=ARRAY [1..N] OF INTEGER;
VAR
SPORTSMEN : MASSIV;
MAX : INTEGER ;
I :INTEGER ;
BEGIN
{* ойыншылардың бойының ұзындығын енгiзу*}
WRITELN (‘ойыншылардың бойының ұзындығын көрсет : ’) ;
FOR I : = TO N DO
READ ( SPORTSMEN [ I] );
{ * Қайсысының бойы ұзын екенiн анықтау *}
MAX : = SPORTSMEN [1];
FOR I : = 2 TO N DO
IF SPORTSMEN [1] > MAX THEN MAX : = SPORTSMEN[1];
WRITELN ;
WRITE( ‘ ең ұзын бойлы ойыншы = ‘ , MAX : 4 )
END.
ойыншылардың бойының ұзындығын көрсет :
190 185 202 216 195 182 204 175 200 188
ең ұзын бойлы ойыншы = 216

Көп өлшемдi массив

Бiр өлшемдi /яғни бiр индексi бар/ массивпен сiздер таныстыңыздар. Сонымен қатар информатикада жиi қолданылатын көп өлшемдi массивтер, яғни ол екi өлшемдi массив – матрица ретiнде көп қолданылады.
Мысалы, бiрнеше жолға жазылған бүтiн сандар тiзбегi берiлсiн:

15 4 3 6 Бұл матрица өлшемi 34, яғни ол үш жолдан және
2 8 1 7 төрт бағаннан құралған.
4 3 19 5

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Паскаль программалау тілі (6)

Жоспары

1. Таңдау әдiсi.
2. Көп өлшемдi массив
3. Символдық шама
4. Жолдар
5. Программалау тілі командаларының ортасы

Таңдау әдiсi.

1-ден п-ге дейiнгi массив берiлген. Осы массивтен кiшi элементтi таңдап
аламыз да, алғашқы элементпен орнын алмастырамыз. Бұл әрекет п-шi элементтi
кiшi элементпен алмастыру процесiне дейiн тiзбектей жүргiзiледi.

5-мысал. Баскетболшылардың екi командасы кездестi. Ойыншылардың iшiндегi
қайсысының бойы ұзын екендiгiн анықтау программасын жаз.

PROGRAM MAX ( INPUT,OUTPUT );
CONST N=10 ;
TYPE MASSIV=ARRAY [1..N] OF INTEGER;
VAR
SPORTSMEN : MASSIV;
MAX : INTEGER ;
I :INTEGER ;
BEGIN
{* ойыншылардың бойының ұзындығын енгiзу*}
WRITELN (‘ойыншылардың бойының ұзындығын көрсет : ’) ;
FOR I : = TO N DO
READ ( SPORTSMEN [ I] );
{ * Қайсысының бойы ұзын екенiн анықтау *}
MAX : = SPORTSMEN [1];
FOR I : = 2 TO N DO
IF SPORTSMEN [1] MAX THEN MAX : = SPORTSMEN[1];
WRITELN ;
WRITE( ‘ ең ұзын бойлы ойыншы = ‘ , MAX : 4 )
END.
ойыншылардың бойының ұзындығын көрсет :
190 185 202 216 195 182 204 175 200 188
ең ұзын бойлы ойыншы = 216

Көп өлшемдi массив

Бiр өлшемдi яғни бiр индексi бар массивпен сiздер таныстыңыздар.
Сонымен қатар информатикада жиi қолданылатын көп өлшемдi массивтер, яғни ол
екi өлшемдi массив – матрица ретiнде көп қолданылады.
Мысалы, бiрнеше жолға жазылған бүтiн сандар тiзбегi берiлсiн:

15 4 3 6 Бұл матрица өлшемi 3(4, яғни ол үш жолдан және
2 8 1 7 төрт бағаннан құралған.
4 3 19 5

Егер жолды i индексiмен, ал бағананы j индексiмен нөмiрлесек, онда екi
өлшемдi массивтi А[i, j] деп белгiлеймiз. Сонымен матрица элементi екi
индекспен белгiленедi. Алдыңғы мысалда көрсетiлген матрица A[3,4], жолы
i=1, 2, 3 ал бағанасы j=1, 2, 3, 4.
Матрицаның программада жазылуы үлгiсi:

Type k= array [1 ..3, 1 .. 4] of integer;
Var a : k;

1-мысал. Үш сатушы төрт түрлi тауарды сатты. Осылардың нәтижелерiн кесте
түрiнде жазып, есептеу программасын құрайық.
Сатушылар: 1]
2] 3 5 2 5
3] 20 0 0 1

program s;
type atype=array[1..3, 1..4] of integer;
var
a : atype ; j : integer;
begin for i:=1 to 3 do (* матрица жолын енгiзу*)
for j:=1 to 4 do (* матрица бағанын енгiзу*)
read(A[i, j]);
s:=s+A[i,j];
writeln(a);
end.

Символдық шама

Өткен сабақтарда айнымалылардың INTEGER, REAL, BOOLEAN -типтерiмен
таныстыңдар. Ендi айнымалының CHAR-типiмен танысасыңдар. Ол әрiптiк немесе
цифрлi символдардан тұрады. Символдар тiзбегiнiң мағыналы болуы мiндеттi
емес. Паскаль тiлiнде олар апострофқа (‘ ‘) алынады. Мысалы,
VAR
аб6312м : CHAR;
ПО, клви : CHAR;

Ал, символдық тұрақтыларды келесi түрде жазуға болады:
CONST
SIM =’A’ ;
C =’+’;
D1=’;’ ;

Мысалы. Экран бетiне латын алфавитiнiң барлық әрiптерiн ретiмен шығару
программасын жазайық.

PROGRAM E33;
VAR SIM : CHAR;
BEGIN
WRITELN(‘ ЛАТЫН АЛФАВИТi :’);

FOR SIM:=’A’ TO ‘Z’ DO

WRITE( SIM );
END.

Жауабы:
*********************************** ****************************
ЛАТЫН АЛФАВИТi :

ABCDEFGHJKMNPQRSTUVWXYZ

*********************************** ****************************
Амалдар. Кез келген тiлде символдарды реттеуге байланысты салыстыру
амалдарын қолдануымызға болады:

, =, +, , , =.

Салыстыру амалдарының нәтижесi логикалық тұрақты TRUE ақиқат немесе
FALSE жалған болады. Мысалы, ‘D’ ’R’ амалының нәтижесi TRUE, ал ‘+’ =
’3’ амалы FALSE.
Сондай-ақ, символдарға келесi функцияларды қолдануға болады:
ORD(X) – X символының реттiк нөмерiн анықтайды, мысалы ORD(‘R’)=82;
CHR(X) – Х реттiк нөмерiмен тұрған символды анықтайды, мысалы
CHR(68)=’D’;
PRED(X)- Х-ке байланысты алдыңғы символды анықтайды, мысалы
PRED(‘N’)=’M’;
SUCC(X)- Х-ке байланысты келесi символды анықтайды, мысалы
SUCC)’R’)=’S’.

1 – мысал. L, А -әрiптерiнiң реттiк нөмерлерiн анықтау программасын жаз.

PROGRAM LET;
VAR N: INTREGER;
X: CHAR;
BEGIN
X:=’L’ ; WRITELN(X);
N:=ORD(X); WRITELN(N);
X:=’A’ ; WRITELN(X);
X:=CHR(N) ; WRITELN(X);
END.

Жолдар

Литерлiк символдық шамалар деп мәндерi символдардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.