Шыдамдылықты шыңдау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Бесінші дәріс Шыдамдылықтың түрлері оларды жеңіл атлетика арқылы дамыту мен
қалыптастырудың жолдары мен әдістері

Дәрістің жоспары:

1. Шыдамдылықты шыңдау
2. Шыдамдылық қасиеттерді жеңіл атлетикада дамыту, қалыптастырудың жолдары
мен әдістері
1. Шыдымдылықты шыңдау
Еңбек қызметінің барлық түрлерінде адамның жұмыс қабілетінің маңызы зор.
Тұлғалық қасиеттің айқын көрінуіне сіздің мамандығыңыз бен айналысатын
спорт түрінің ерекшелігі себепкер болады, әсіресе ішінді жеңіл атлетика.
Шыдамдылықты шыңдаудың дәрежесі қызмет барысында алған қарқын мен
шаршауға қарсылық қабілетін қолдап отыруды қамтамасыз етеді. Шаршаудың
бірнеше түрлері бар:
- мидың шаршауы
- сенсорлық түрі (мерген спортшылардың көздерінің талуы)
- эмоциялық шаршау ( ұтылыс не ұқтыстан кейінгі сезім түйсігінің
салдарынан
психикалық және тұлғалық мүмкіндіктерді жұмылдыруға аударудан, жігерді
жанудан және т.б)
- дененің шаршауы ( бұлшық еттер қызметінің салдарынан)
Жұмысқа қатысушы бұлшық еттер топтарына қатысты дененің шаршауы:
- локальдық( бір жерлік), мұнда адам денесі бұлшық еттерінің үштен бірі
ғана
жұмыс істейді
- аймақтық (оған бұлшық еттердің бір және екі бөлігі ғана қатысады)
- ауқымды (оған бұлшық еттердің үштен екі бөлігінен астамы қатысады)
Дене тәрбиесінде шыдамдылықтың негізгі екі түрін – жалпы және арнаулы
түрлерін атауға болады.
Адамның кез-келген қызметіне көп күш куат жұмсалатыны белгілі, оның
жинау механизмі былайша болып келеді, адам атмосферадан оттегін жұтады, ол
қанға түсіп, ао АТФ-ның бөлшектену процесі қуаттың қайнар көзі болып
табыллады. Адамның бір минут ішінде қабылдадйтын оттегінің барлық мөлшері
оның қуаттық мүмкіндіктерін айқындайды және ол жалпы шыдамдылықтың шексіз
көрсеткіші болып табылады.
Жалпы шыдамдылық – ол адамның бұлшық еттері топтарының жасап тұоған
кезіндегі ұзақ уақыт жұмыс істеу, шаршаувға қарсылық білдіру қабілеті. Ол
аэробикалық физиологиялық режим жағдайында, былайша айтқанда денеге түсер
нақты бір салмақтың оны пайдалану мөлшеріне сай келуін қажет ететін
оттегінің қатысуымен болатын режим жағдайында ағзаның негізгі жүйелерінің
қызметі барысында (жүрек қан тамырлары, тыныс, нерв бұлшық еттер)байқалады.
Сондықтан жалпы шыдамдылық көп жағдайда адамның оттегіні қабылдау
қабілетіне байланысты, ал бұл көрсеткіш студенттерге – 2-2.5 литр, ал
жастарда – 3 пен 4 литрге дейін (спортпен айналыспайтындарда) жоғарғы
дәрежелі спортшыларда бұл көрсеткіш 6 литрге дейін жетеді.
Ойлап көрейік, осыларды қайсысы жұмысқа қабілетті, 3 литр оттегі жұтушы
ма, жоқ әлде 6 литр жұтушы ма?
Шыдамдылықты шыңдауға әртүрлі жағдайларда және қозғалыс режиміне сай
жүргізілетін дене тәрбиесі оның ішінде жеңіл атлетика жаттығулары арқылы
қол жеткізуге болады. Жалпы шыдамдылықты шыңдаудың аса қолалы да ұтымды
жолы - әртүрлі жағдайда және ойлы – қырлы жерлерде ұзақ жүгіру, велосипед
тебу, шаңғы тебу, суда жүзу, қайық есу, тағы сол чияқты орташа күш
жұмсайтын циклдік жаттығулар болып табылады.
Жалпы шыдамдылықты шыңдау
1. Денеге үзбей орташа және өзгермелі салмақ түсіруді қолдану әдісі (
мысалы 15
минуттер 1,5 сағатқа дейінгі кросс, 5-100 және одан ұзақ қашықтыққа
велосипедпен жжүру!
2. Жаттығудың аралық әдісі – денеге салмақ түсіруді белгілі бір
аралықта демалыс
пен ауыстырып отыру ( мысалы 200 метрді 32-36 сек.жүгіріп өту, арасында
3\2-3 минуттан демалып осыны 8 рет қайталау). Ауыртпалық сол қашықтықты
жүгіріп өткен уақытпен ғана өлшенбейді, сонымен бірге жүрек соғысы
жиілігіне оның қалай әсер ететіндігіне байланысты ( жүрек соғысының
жиілігіне минутына 140 тан кем болмауы керек, бұл жерде оттегін
пайдаланудың жоғарғы мөлшеріне жүрек соғысының жиілігі минутына 170-180
болғанда ғана қол жеткізуге болады). Демалыс аралықтарын уақытына және
түріне қарай сол адамның функционалдық және тұлғалық дайындығыцна
байланысты өзгертіп тұруға болады.
3. Қайталап – айналмалы жаттығу әдісі. Дене тәрбиесі жаттығуларының
жиыгнтығын ( мысалы қатты тіреп қысу, секектеу, жұлқылау, штангымен
отыру, бір орында тұрып жүгіру және басқалары) белгілі бір мөлшерде
қайталай отырып, шеңбер бойымен айналып демалыссыз орындау керек.
4. Аралық - шеңберлі жаттығу әдісі – онда жаттығулар шамалы
ауыртпалық
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.