Найзаны ұстау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Он екінші дәріс: Найза лақтыру техникасын талдау және үйрету әдістемесі
Жоспар:
1.Найза лақтырудың сипаттамасы.
2.Найза лақтырудың қысқаша тарихы.
3.Найза лақтыру техникасын талдау.
4.Үйрету әдістемесі.
1.Найза лақтырудың сипаттамасы.
Найза лақтыру жылдамдық – күш жеңіл атлетикалық жаттығулардың тобына
жатады,олар негізгі спорт әрекетінің басшы фазаларында жұмысшы жігерлердің
максималдық екпінімен сипатталады.
Найза – бұл спорттық снаряд,ағаш саптан,үшкір маталл ұшынан және
ұстауға арналған ораудан құрастырылған.17-18 жасар жеткіншектермен ерлерге
арналған найзаның салмағы – 800гр.,ал әйелдерге және басқа топтапрға
арналған найзаның салмағы – 600гр..Ерлерге арналған найзаның ұзындығы –
260см-ден 270см-ге дейін,әйелдерге – 220см-ден 230см дейін.
Жарыстық снарядтың кішкене салмағы және алдын ала екпін ұзындығы өте
биік бастапқы жылдамдығына жетуіне жағдай жасайды.Жылдам екпіннен лезде
лақтыруға көшу кәзіргі лақтыру техниканы мінездейді,ол үшін спортшылардың
жылдамдық – күш беретін сапалардың дамуы жоғары дәрежеде болуы
тиісті.Лақтырушылардың көпшілігі – орта бойдан биіктеу,бой – салмақ
көрсеткіштермен,тепе – теңдікке жақынырақ және өте жақсы физикалық дамыған
адамдар.Жеңіл атлетиканың осы түрінен биік спорттық нәтижеге жету үшін
көпжылдық мұқият ұйымдастырылған жаттығудан кейін болады,ол жаттығудың
ұзындығы 8 жылдан 10 жылға дейін созылуы мүмкін.
2.Найза лақтырудың қысқаша тарихы.
Найза лақтыру бастапқы кезеңі спорттық жаттығулар ретінде швед және
финдық жеңіл атлетика мектептерінен басталады.Бұл елдерге лақтырудан
рекордтар 80 жылдардан бастап тіркелетін.XX ғасырдың басында снарядтың
ұзындығымен – 2,60 және салмағы – 800 гр. анықталды.Швеция және Финляндия
өкілдерімен түзу сызықты екпінімен рационалдық лақтыру техникасының негізгі
элементтерін өңдеген болатын.Шведтер спорттық снарядты ортасынан ұстау және
екпін уақытында оны иықтың үстінде алып жүру тәсілін ұсынды.Финдық
лақтырушылары қозғалыс жүйеге көп жаңалықтар енгізді,әсіресе екпінніңсоңғы
лақтыру қадамдарға байланысты.Шведпен финдар найза лақтырудан соғысқа
дейінгі дәуірде ең жоғары деңгейде қатысатын,ірі халықарлық жарыстарда олар
міндетті түрде жеңімпаз болатын.1912 жылдан бастап 1938 жылға дейін осы
мемлекеттердің өкілдері әлемдік рекордтарын 20рет жақсартты,олар әлемдік
рекордтың деңгейін 62,32 метрден 78,70 мертге дейін көтерді.Соғысқа дейінгі
уақытта белгілі найза лақтырушылар шведтер мен финдар болды.Олар шведтер
Э.лемминг (62,32) – үш олимпиаданың жеңімпазы (1906,1908,1912 жылдар) және
Э.Лундквист (71,01) – бірінші рет найзаны 70-метрден аса жіберген,олимпиада
жеңімпазы;финдер Й.Мююра (62,10) – екі олимпиадиялық дүркін чемпионы және
М.Ярвинен – олимпиаданың жеңімпазы.60 жылдары ИААФ жаңа планерлық найзаның
мөлшерін анықтап бекітті және осы найзаларды барлық елдердің спортшылары
мойындады.Арнайы күш және техникалық дайындықтарын жетілдіре,жақсарған
аэродинамикалық сапалармен снарядты қолдана отырып,дүниежүзілік рекордтың
төбесін көтеруге мүмкіндік туғызды.
3.Найза лақтыру техникасын талдау.
Найза лақтыру 29 градус бұрыш секторында орындалады.Жақсы найза
лақтырушылардың жүгіріп екпін алу ұзындығы 27-30 м және одан да жоғары
болады.Қыздардың екпін алу ұзындығы әдетте бұдан қысқарақ (23-26 м)
болады.Екпін алу екі бөліктен тұрады – бастапқы екпін алу (екпін алудың
басталу кезеңінен дербес бақылау белгісіне дейін) және секіру қадамдарын
жасап,найзаны лақтырумен аяқталатын қорытындылаушы бөлім.
Найзаны ұстау.Тәжірибе жүзінде найзаны ұстаудың негізінен екі түрлі
тәсілі қолданылады.Бірінші тәсілі бойынша найза алақанда диагональ бойынша
орналасады және найзаны артқы бөлігіндегі ораудың бірінші орамынан сұқ
саусақпен және бас бармақпен мықтан ұстап,сәл бүгілген сұқ саусақ ораудың
артында орналасады.Төртінші саусақ пен шынашақ ораудың үстінде
орналасады.Бұл тәсілдердің екеуі де екпін алып жүгіру кезінде найзаны дұрыс
ұстауға және құлаштап сермеуге мүмкіндік береді,сондай-ақ найзаны лақтыру
кезінде тіреудің сенімді болуын қамтамасыз етеді.
Найза лақтырушылардың басым көпшілігі екінші тәсілді қолданады,себебі
ортаңғы саусақ сұқ саусаққа қарағанда ұзынырақ және күштірек болады.Сонымен
қатар,серпи лақтыру кезінде сұқ саусақтың қимылы снарядқа үлкен айналу
жылдамдығын береді,соның нәтижесінде найзаның дірілдеуі азайып,ұшу
кезіндегі кедергі де азаяды.
Екпін алу. Екпін алудың алдында найза лақтырушы найзаның жіберілетін
бағытына бет бұрып тұрады,бір аяғын кейін қарай тіреп,денесін түзу ұстауы
тиіс.Найзаны иығының үстіне бүгіп,біршама бос ұстаған оң қолында
ұстайды,шынтағы алға және сәл оңға қарай орналасады.Оң қолының білегі
әдетте спортшының басының деңгейінде орналасады.
Екпін алу серіппелі қадамдармен басталып,бірте-бірте қарқыны мен
ұзындығы арта береді. Жүгіру кезінде спортшының оң қолы және найза иықтың
қимылына сәйкес аздап алға-артқа қозғалыс жасауы мүмкін.Екпін алып
жүгірудің жалпы ұзындығы 25-30 метрге дейін жетеді.
Найзаны лақтыруға дайындалу.Найзаны лақтыруға дайындық бақылау
сызығында найзаны кейін қарай сермеуден басталады,мұны 3 түрлі тәсілмен
орындауға болады:артқа-төмен қарай,тура-төмен қарай және алға-төмен-артқа
қарай.Бірінші тәсіл ыңғайл,қарапайым және кең таралған,Үшінші тәсіл (бос
қолмен) техникалық жағынан ең күрделі тәсіл,бірақ оның есесіне найзаны
серпи лақтыруға дейін иық пен қол бұлшық еттерінің еркіндігін сақтауға
мүмкіндік беретіні өте маңызды болып табылады.
Найзаны лақтыруға дайындық барысында орындалатын екпін алу
қадамдарының саны әр түрлі болу мүмкін.Әдетте төрт қадамнан тұратын тәсіл
кеңінен қолданылады.
Найза лақтырушылардың басым көпшілігі найза ұстаған қолын алғашқы екі
қадамда кейін қарай сермеп,табанының алдыңғы бөлігіне салмақ түсіре
отырып,серіппелі түрде секіруді орындайды.Бұл кезде спортшының иығы оңға
қарай бұрылады (90 градус шамасында).Мұндай бұрылудың нәтижесінде жамбасы
да оңға қарай бұрылады (45 градус және одан да артық).Спортшы кеудесін түзу
ұстайды,оң қолы толығымен жазылады.Найзаның ұшы адам бетінің деңгейінде
болады.Қол мен найзаның арасындағы бұрыш 25-30 градустан аспауы
тиіс.Жартылай бүгілген сол қолы иық осінің деңгейінде болады және адамның
ырғағында сәйкес кеуденің алдындағы горизонтальтүзудің бойында қозғалыс
жасап,найза лақтырудың алдында барынша қолайлы қалыпқа көшуге ықпал етеді.
Техникалық тұрғыдан ең күрделі және қорытындылаушы қимылға дайындық
жасауда ең маңызды 3-ші қадам (қайшы қадам) болып табылады.Бұл қадам сол
аяқты күшпен серпіліп,жартылай бүгілген оң аяқпен найза лақтыру бағытында
адам жасау арқылы орындалады.Бұл қимылдардың нәтижесінде спортшының аяқтары
мен жамбасы иығынаналда болады,яғни кеудесі артқа-оңға қарай 30 градусқа
шалқаяды.Сол аяғының ұшымен қосымша бұрылу және бүгілеген сол аяғын
денесінен алға созу иық пен жамбастың оңға қарай бұрылуын аяқтауға
мүмкіндік береді. Бұрылысты арттырумен қатар кеуде мен жамбастың ірі және
қуатты бұлшықеттерініңт тиімді жұмыс істеуіне жағдай жасалады,алайда
сонымен бір мезгілде үдемелі жылдамдықты арттыру қиындайды.
Қайшы адам оң аяқты табанның сыртқы қырымен басып,одан әрі салмақты
табанға тұтас аударумен аяқталады.Табанның бұрылу бұрышы 30-45 градус
шамасынд ауытқып отырады.Сонымен қатар,жамбастың бұрылу дәрежесі неғұрлым
аз болса,бұл бұрыштың көрсеткіші де азаяды және керісінше.
Қорытындылаушы қимыл проекциясының тірек нүктесі арқылы өту сәтінен
басталып,найзаны лақтырумен аяқталады.
Оң аяқты ширақ жазып,ішке қарай бұрудың нәтижесінде жамбастың бұрылуы
мен алға қарай ұмтылуы күшейеді,осыған байланысты кеуденің жоғарғы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.