Мұрын қуысындағы бөгде заттар

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кіріспе 3
1. Мұрын қуысындағы бөгде заттар. 4
2. Мұрының қосалұы қуыстары ауруларының асқынулары. 6
3. Жұтқыншақ - көмей аурулары. Бронхтар ауруы. Бөгде заттар 7
Қорытынды 8
Пайдаланған әдебиеттер 9

Кіріспе
Медицина өз дамуында көптеген қателіктер мен адасуларға, жетістіктер мен түңілістерге толы күрделі жол кешкен көне ғылым. Әр дәуір өз білім дең гейінің дамуына сай сан алуан ауруларға көрсетілер дәрігерлік нақты ұсыныстар қалдырып отырған. Көне египет папирусының өзінен-ақ, Рамзес II табытынан әртүрлі ауруларды оның ішінде құлақты емдеу жолдарын табуға болады. Онда құлақ ауырлығын кетіруге арналған емдік зат деген рецепт бар. Көмей, мұрын қуысы және құлақ аурулары жайында гиппократ біршама нақтылау мәлімет берген. Ол дабыл жарғағының ботлатындығын бірінші біліп, оны өрмекші торындай өте нәзік қабықша деп сипаттаған. Ол жасаған хирургиялық емдер күні бүгінге дейін өз маңызын жойған жоқ, айталық, сұқ саусақпен таңдай бездерін алу , теңіз кубкасы түйіршігі мен жібек жіпті пайдалану арқылы мұрын қуысындағы полипті (кішкене өскін ісіктер) алу. Ол құлақ ауруы кезінде есту жолдарына өсімдік майын тамызу керек деген кеңес береді. Ортаңғы құлақ қабығында ыстық суға, тағы басқаларға шылап алған жұмсақ мақта, дәке, шүберекспен құлақты орап қыздырма (компресс) жасауды да ұсынған. Цельс көз ауруынан гөрі, құлақ ауруы анағұрлым қауіптірек, өйткені ол аурудан адам жиірек өледі деген. Оның еңбектерінде сонымен қатар, есту жолдарындағы бөгде заттарды жуу, бүрку (спринцевание) арқылы немесе арнайы ілмекпен алу сияқты ұсыныстар айтылған.
Араб дәрігерінде де (Әбу Әлі әл Хусейн, 980 - 1037) Лор - мүшелері ауруларына көмек көрсету жолдары туралы ұсыныстар баршылық. Мысалы, Абуль-Казен құлақ қатты қатты ауырған жағдайда, құлақ қалқаны мңайындағы нүктелерді ыстық темірмен жеке-жеке күйдіріп емдеуді ұсынған.
Дегенмен, ол кезеңдегі мәліметтердіңбарлығы құлақ, мұрын және көмейдің көзге көрінетін жерлерінің аурулары туралы ғана еді.
Осыған қарамастан, көне заман мен орта ғасыр ғалымдарының оториноларингологияның қалыптасуына аса үлес қосқандары туралы арнайы атап айтқан орынды. 1314 жылы бірінші рет Мандино де Луцци өліденені союды жүзеге асырып, адам денесінің әртүрлі бөлімдері құрылымындағы ғажап жаңалықтар дүниесіне енуге жол ашты. Фаллопий (1523-1562) сондай жомен құлақ лабиринтін зерттеп суреттеді. Онда екі тесіктің (окон), иірімді өзектің, дабыл қуысының бар екендігін көрсетіп, оларға осы атаулады берген. Ол, әсіресе, бет нерві өтетін өзекті (канал) талдап зерттеген. Сондықтан өзек соның атымен аталады.
Евстахий (1570 жылы қайтыс болған) дабыл қуысы еттерін, дабыл қуысын мұрын-жұтқыншақпен байланыстыратын өзекті, яғни евстахий түтігін ашқан. Везалий (1513-1564) бірінші рет есту сүйекшелерін ашып, екеуін - балғаша мен төсше сүйекшелерін (әрі осы атауларды берген) анықтап суреттеген.

1. Мұрын қуысындағы бөгде заттар.

Емшектегі баланың кез келген риниті міндетті түрде ринофарингитке айәналады, өйткені бұл құбылыс бір мезгілде мұрын-жұтқыншақта, ал кейде көмей, кеңірдек, бронхтар және өкепеде де болады.
Ринофарингит - шырышты қабықтың бактериялық (микробтар, улы заттар), термиялық, механикалық және химиялық тітіркендіргішке нервтік-рефлекстік реакциясы. Емшектегі бала қоршаған ортаға және тамақ режимінің бұзылуына ерекше жеңіл жауап береді. Гипоторфиктер мен шала туғандар үшін ринофарингит - кейде өлімге әкелетін ауыр ауру. Тамақтың белгілі түрлері мен режим ауру туғызғыш агенттерді қабылдаушылықты өзгертуі мүмкін. Жіті ринофарингиттер емшектегі және ерте жастағы балаларда жиі кездеседі (6 айдан 2 жасқа дейінгі). Оны аденовирус инфекциясы алып келеді (вирусты немесе безгек вирусы, назофарингиттер). Бұл ауру жыл мерзіміне байланысты емес және ауа-тамаша жолымен беріледі.
Ринофарингит - бүкіл организм ауруы.
Клиникасы. Мұрынан су ағып,ол алдында ашық, мөлдір, кейін шырышты созылмалы немесе іріңді болады. Ол мұрын айналасы мен жоғарғы ерінді тітіркендіреді. Дене қызуы көтеріледі, кейде қалыпты жағдайда болады. Бірнеше күннен кейін бала жазылады. Вирусты назофрингитте шырышты-іріңді заттың аралас жолақты түрде жұтқыншақтың артқы жағынан, жұмсақ таңдайдың қызарған шетінен шығуы тән. Мойындырық венасы бойындағы және желкенің лимфа түйіндері үлкейген: ересектеу балаларда қабыну құбылысына барлық лимфоаденоидты жұтқыншақ сақинасы қамтиды. Жітілеу түрінде көбіне артқы тұмау пайда болады, мұнда мұрынның артқы бөліміне инфекциялы ірің іркіліп, соның әсерінен таралған ъоан тесігінен мұрын-жұтқыншаққа қиындықпен ағады. Артқы тұмау алдыңғы құрғақ тұмаумен бір мезгілдеболуы мүмкін. Алдыңғы құрғақ тұмауда сыртқа шығатын шырыш мұрын қуысынан мұрын кіреберісіне өтетін тар жерінде кеуіп қалады, өйткені бұл жердегі шырышты қабық бездеоге кедей және құрғақ.
Аурудың ауыр түрінде мұрынның бітетіні сонша , бала онымен дем алып, емшек еме алмайды. Бір-екі сорғанан кейін бала емшекті алмай қояды. Аузымен дем алып, содан кейін қайта сорады, тағы емшекті тастайды, тез шаршап, салмағын жоғалтады, ұйқысы нашарлап, (кейде олар осы құсудан басталады) , іш өтіп, кебуі мүмкін. Іштің кебуі (метеоризм) дем алуды одан әрі қиындатады. Ауызбен дем алғанда бала ауа жұтып (аэрофагия) іштің кебуін күшейтеді.
Кейде бала тез және үстірт дем алады, бұл жағдайда мұрын қанаттары қимылдамайды және мұнда пневмония деп атауға болатындай ыңқыл болмайды.
Мұрын қатты біткенде бала жеңіл дем алу үшін баласын арқа жібереді, яғни жалған опистотонус (дененің артқа қарай керіліп, сіресіп дірілдеуі) пайда болып, парентеральды инфекцияға әсер ретінде әрқашан баланың еңбегі қатайып тұрады. Кейде опистотонус тырыспадан кейін болады. Емшектегі баланың жоғарғы тыныс жолдарының вирусты инфекциясы 2-4 күндей өте жоғары, көбіне ұзаққа созылған үздік-үздік немесе үнемі болатын жоғары температурамен өтеді. Бұған ортаңғы отит немесе жұтқыншақ арты абесцесі, сонымен бірге трахеобранхит немесе несеп жолы инфекциясы себеп болады.
Уақыт өткен сайын бөлінетін зат қойылып, мөлшер азаяды ақырында бала жазылады. Көбіне рингофаригиттен соң бронхит, бронхоневмония немесе басқа инфекциялық ауру пайда болады. Ерте жастағы балаларда ринофрингиттің ең жиі асқынуына ортаңғы құлақтың жіті қабынуы жатады.
Дифференциялды (ажырату) диагностикасы. Жіті ринофарингиттен гонококты тұмаудың айырмасы, ол бала дүниеге келгенен басталады, көз ауруымен сәйкес келеді. Оны грамм бойынша бөлінген заттың түсін анықтау арқылы ажыратады. Туа болған сифилистік тұмау, әдетте баланың 3-4 апта өмірінде бөксе және шығыар тесік айналасы сифилисімен , бауыр және көкбауыр гипертрофиясымен бірге жүреді. Бірақ кейде сифилистік тұмау тек пысылмен сипатталады (мұрынның шырышты қабығының десквамативті құбылысымен түсіндіріледі).
Одан арғы бақылау, қанның серологиялық реакциясы және қаңқаны рентгенологиялық зерттеу аударудың мәнін анықтауға көмектеседі.
Клиникалық көрініс бойынша (қабықтың жоқтығы) және бактериологиялық зерттеу негізінде дифтериялық тұмаудың жоқтығын дәлелдеуге болады. Ересектеу жаста біржақты тұмауды мұрындағы бөгде заттан ажыратуға тура келеді.
Емдеу. Мұрынның өткізгіштігін сақтау керек. 1: 10000 адреналин ертіндісін баланы емізер алдында 4 тамшыдан әр мұрынға тамызып, соңынан 1% проторлог немесе колларголды 4 тамшыдан күніне 2 рет құю жалпы қабылданған әдіс болып есептеледі. Басқа дәрілерден 1% эфедрин пенициллинмен қоса (200000ЕД), риванол ерітіндісі (1 : 1000,5 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.