Пойыздық диспетчердің жұмысы
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
1.1 Пойыздарды қабылдау және жөнелту
1.2 Маневрлер жүргізу
2.1 Диспетчерлік орталықтандыру құрылғыларының ақаулығы кезіндегі іс-қимылдар
2.2 Пойыздық диспетчердің жұмысы
2.3 Диспетчерлік бұйрықтар жазуға кететін уақытты қысқарту
3.1 Диспетчерлік орталықтандырылған басқару негізі
3.2 Диспетчерлік орталықтандыруды басқару аппаратурасы
4.1 Диспетчерлік орталықтандырудың шығарылған таблосы
4.2 Диспетчерлік орталықтандыру кезінде станциялардағы маневрлік жұмыс
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдерде пойыздар қозғалысы кезінде сигнал беру мен байланыстың негізгі құралы болып автоматты бұғаттау болып табылады. Телімдердегі барлық станциялық бағдаршамдар мен бағыттамаларды басқаруды тікелей пойыздық диспетчер жүзеге асырады. Электрлік оқшаулағышпен жабдықталған бағыттамалардың, бағдаршамдардың, станциялық жолдардың, бағыттамалық телімдердің және аралықтардың жағдайын басқару аппараты аспаптары бойынша пойыздық диспетчер бақылайды. Пойыздар қозғалысы мен маневрлік жұмысқа қатысты барлық өкімдерді пойыздық диспетчер телефон немесе радиобайланыс бойынша тікелей машинистке немесе оған бөлек пунктте пойыздарды қабылдау мен жөнелту немесе маневрлер жүргізу жөніндегі барлық операциялар жүктелген қызметкерге беріледі. Нұсқаулықта көзделген қажетті жағдайларда пойыздық диспетчер станцияларды резервтік басқаруға береді, кейін пойыздарды қабылдау мен жөнелтуді, сондай-ақ сигналдарды ашу мен жабуды станция бастығы немесе оған бұл бөлек пунктте осы операцияларды орындау жүктелген станцияны басқа қызметкері жүргізеді. Станцияны резервтік басқаруға бергенге дейін пойыздық диспетчер осы қызметкерді іргелес аралықтарда орналасқан пойыздар туралы хабарлайды. Егер станцияны резервтік басқаруға бергенде дейін пойыздық диспетчер станциялық жолдарда кернеуді шешумен түйіспе желісінде жұмыстар жүргізуге рұқсат етсе, онда бұл туралы кезекшілікке кіретін қызметкерге диспетчерлік бұйрықпен хабарлайды. Станцияның жекелеген бағыттамалары мен алқымдарын пойыздық диспетчер жергілікті басқаруға берілген. Бұл жағдайларда бағыттаманы ауыстыруды станцияның осы ауданында маневрлік жұмысқа басшылықты жүзеге асырушы қызметкер жүргізеді. Егер жергілікті басқаруға беру өзінің сипаты бойынша ДУ-46 нысанындағы қарап тексеру журналында алдын ала жазуды талап етпейтін СОБ құрылғыларын жөндеумен жергілікті басқаруға берілген бағыттамаларды олардың жұмысының дұрыстығын тексеру үшін ауыстыруға электрмеханикке рұқсат етіледі.
1.1 Пойыздарды қабылдау және жөнелту
Пойызды станцияға қабылдар алдында пойыздық диспетчер бақылау аспаптарының көрсеткіштері бойынша қабылдау жолы мен бағыттамалық телімдердің бостығына көз жеткізіп, қабылдау маршрутын белгілейді. Алдын ала маршруттар беруге мүмкіндік беретін диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдерде қабылдау маршрутын белгілеу жол және бағыттамалық телімдер бос болмаған кезде де жүргізіледі. Бағыттамаларды нақты ауыстыру мен кіру бағдаршамын ашу тиісті бақылау аспаптарының көрсеткіштерімен тексеріледі. Пойызды жөнелтер алдында пойыздық диспетчер орталық аппараттағы бақылау аспаптарының көрсеткіштері бойынша бағыттамалық телімдердің, ал бағытты өзгерткен кезде - аралықтың да бостығына көз жеткізіп жөнелту маршрутын белгілейді. Алдын ала маршруттар белгілеуге мүмкіндік беретін диспетчерлік орталықтандыру құрылғыларымен жабдықталған телімдерде жөнелту маршрутын белгілеу бағыттамалық телімдер бос болмаған кезде жүргізіледі. Бағыттамаларды нақты ауыстыру мен шығу бағдаршамын ашу тиісті бақылау аспаптарының көрсеткіштерімен тексеріледі. Егер кіру мен шығу бағдаршамын ашқан соң маршрутты өзгерту қажеттігі туындаса, диспетчер тиісті бағдаршамды жауып және бұл туралы машинистке хабарлап жаңа маршрутты дайындауға кіріседі және бағдаршамды екінші рет поездың кіру бағдаршамында немесе жөнелту жолында бөгелгеніне көз жеткізген соң ғана ашады. Шаруашылық пойыздарын жұмыспен және келесі станцияға келумен аралыққа, сондай-ақ барлық аралық бойынша жүретін итергіш локомотиві бар пойыздарды жөнелту автобұғаттаудың сигналдары бойынша әдеттегі тәртіппен жүргізіледі. Шаруашылық пойызын кері қайтумен немесе жөнелту станциясына қайтатын итергіш локомотиві бар пойызды аралыққа жөнелту жұмыстар басшысына немесе итергіш локомотивтің машинисіне аралық бойынша кері жүру құқығына арналған кілт-жезлді берумен автобұғаттау сигналдары бойынша жүргізіледі. Жұмыстар басшысына немесе итергіш локомотивтің машинисіне кілт-жезлді беру үшін диспетчер станция бастығын немесе станцияны резервтік басқаруға беру кезінде оған осы бөлек пунктте пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі барлық операциялар жүктелген қызметкерді шақырады. Кілт-жезл ақауы болған жағдайда немесе кілт-жезлмен жабдықталмаған станциялық аппараттар болған кезде шаруашылық пойызын немесе жөнелту станциясына қайтатын итергіш локомотиві бар пойызды жөнелту үшін автобұғаттауды пайдалану тоқтатылады және пойыздардың қозғалысы байланыстың телефондық құралдарымен белгіленеді. Бұл жағдайларда байланыстың телефондық құралдарына көшкенге дейін оған шаруашылық пойызы жөнелтілетін аралықты шектеуші станциялар резервтік басқаруға көшіріледі. Қалпына келтіру, өрт пойыздарын және қосалқы локомотивтерді онда қалпына келтіру және басқа осындай жұмыстар жүргізілуі тиіс аралықты шектеуші станцияға жөнелту осы станцияларда станциялар бастықтары немесе оларға пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау мен аралықты жабу жүктелген қызметкерлер кезекшілікке кірген соң жүзеге асырылады. Бұл жағдайларда машинистерге диагоналы бойынша қызыл жолағы бар ақ түсті бланктегі рұқсат беріледі.
1.2 Маневрлер жүргізу
Станциялық жолдар бойынша дара локомотивтер мен арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрамның орын ауыстырулары кезінде жергілікті басқаруға берілген бағыттамаларды бұруды локомотив бригадасының бір қызметкері жүргізеді. Бағыттамаларды бұрушы қызметкер әрбір бұрудан кейін үшкірлер жағдайының дұрыстына жергілікті басқару пультіндегі бақылау аспаптары бойынша немесе үшкірлердің жағдайына көз жеткізеді. Маневрлер кезінде бағыттамаларды бұруды: 1) пойыздық диспетчер орталық пульттен радиобайланыс немесе диспетчерлік байланыс бойынша станциялардың алқымдарында орнатылған телефондар бойынша маршруттың маневрлік орын ауыстырулар үшін дайындығы туралы тиісті қызметкерлерге нұсқаулар береді; 2) станция бастығы немесе станцияны резервтік басқаруға тапсыру кезінде пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операциялар жүктелген басқа қызметкер; 3) пойыздарды құрастырушы немесе станцияның басқа қызметкер станцияның жекелеген бағыттамаларын жергілікті басқаруға тапсыру кезінде Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен жергілікті нұсқаулықтың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Бағыттамалық оқшауланған телім босағанға дейін бағыттаманы жергілікті басқару пультінен немесе жергілікті басқару кілтімен, ал бағыттама оқшаулағышы тәуелділікке қосылмаған жерде - бағыттама жылжымалы құрамнан босағанға дейін ауыстыруға тиым салынады. Маневрлер аяқталған соң бағыттамалық және маневрлік тұтқалар сондай-ақ жергілікті басқару кілті қойылады, маневрлердің басшысы жұмыстың аяқталғаны туралы пойыздық диспетчерге баяндайды, ал соңғысы тиісті бастырмаларды маневрлік қозғалыстардыболдырмау үшін қойылады. Жергілікті басқару пульттері үнемі құлыптаулы болуы қажет. Жергілікті басқару пультіне пайдалану немесе қарап тексеру үшін қол жеткізу рұқсат етілетін қызметкерлер тізбегін, сондай-ақ пульттердің кілттерін беру мен сақтау тәртібін Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекітеді.
2.1 Диспетчерлік орталықтандыру құрылғыларының ақаулығы кезіндегі іс-қимылдар
Телімде егер дұрыс белгіленген маршрут және бос қабылдау жолы кезінде кіру бағдаршамы ашылмаса, пойыз станцияға оның тиым салу көрсеткіші кезінде локомотив машинисіне Нұсқаулықтың қосымшаларына сәйкес нысан бойынша берілетін пппойыздық диспетчердің тіркелетін бұйрығы бойынша кіргізіледі. Станцияға пойыздық диспетчердің бұйрығы бойынша жүргенде машинист пойызды 20 кмсағаттан артық емес жылдамдықпен ерекше сақтықпен және одан әрі қозғалысқа кедергі кездессе тоқтауға дайындықпен жүргізеді. Шығу бағдаршамының ақаулығы болған кезінде пойызды жөнелту тек қарсы пойыздардан бос аралықта және жөнелтілетін пойыз үшін машинистке берілетін пойыздық диспетчердің осы Нұсқаулықтың қосымшаларына сәйкес нысан бойынша тіркелетін бұйрығы бойынша белгіленген қозғалыс бағыты кезінде ғана жүргізіледі. Мұндай бұйрық болған кезде машинист станциядан жөнелтуге және пойызды бірінші бағдаршамға дейін 20 кмсағаттан артық емес жылдамдықпен ерекше сақтықпен және одан әрі қозғалысқа кедергі кездессе - тоқтауға дайындықпен, ал одан әрі автобұғаттаудың сигналдары бойынша жүргізеді. Бағыттаманы орталық пульттен ауыстыру мүмкін болмаса, пойыздық диспетчер бағыттамаларды тазалауды жүргізетін қызметкерді немесе станцияның басқа қызметкерін шақырады және бағыттаманы қарап тексеруді және мүмкіндігінше бағыттаманың бұрылмау себебін жоюды талап етеді. Егер тиісті қызметкер сырттай қарап тексерумен бағыттаманы бұрудың мүмкін еместігінің себебін анықтап және оны жоя алмаса, пойыздық диспетчер тиісті маршруттар бойынша пойыздарды өткізуді тоқтатады, оны қарап тексеру мен жөндеу үшін электрмеханикті шақырады және өз бұйрығымен станцияны резервтік басқаруға береді. Бағыттаманы жергілікті басқару пультінен немесе резервтік басқару пультінен бұру мүмкін болмаған кезде бағыттама Нұсқаулыққа сәйкес белгіленген тәртіппен қолмен басқаруға беріледі. Кезекші қызметкерлер болмаған бөлек пункттерде бағыттамаларды қарап тексеру, ал қажет жағдайда бұру үшін, өтіп бара жатқан пойыздардың локомотив бригадалары тартылады. Бағыттамалық оқшауланған телімнің ақаулығы кезінде, соңғысы жалған бос еместікті көрсеткенде бағыттамалардың тиісті тобы жергілікті басқару пультінен ауыстырылады немесе станция резервтік басқаруға беріледі. Табло қабылдау жолының бос еместігін көрсеткенде, пойыздық диспетчер негізінен зақымдануды түзеткенге дейін бұл жолға пойызды қабылдамайды. Қажет жағдайда пойызды аталған жолға қабылдау жабық кіру бағдаршамы кезінде пойыздық диспетчер станция бастығы немесе оған пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкер арқылы қабылдау жолының бостығын тексерген соң тіркелетін бұйрығы бойынша жүзеге асырылады немесе станция резервтік басқаруға беріледі. Тасымалдау қызметінің кезекші қызметкерлері қызмет көрсетпейтін бөлек пункттерде пойызды қабылдау жолының бостығын тексеру локомотив бригадасына жүктеледі. Бір немесе бірнеше станцияны кодтық басқарудың ақаулығы кезінде пойыздық диспетчер бұл станцияларды резервтік басқаруға көшіруі тиіс. Бұл жағдайларда диспетчерге осы станциялардың жолдарының, бұрмалары мен бағдаршамдарының жағдайын бақылайтын аспаптардың көрсеткіштерін басшылыққа алуға тиым салынады. Автобұғаттаудың ақаулығы кезінде аралықты шектеуші станциялардағы пойыздық диспетчердің нұсқауы бойынша кезекшілікке станциялар бастықтары немесе оларға пойыздарды қабылду мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкерлер кіреді. Пойыздық диспетчердің бұйрығымен автобұғаттаудың жұмысы жабылады және пойыздардың қозғалысы байланыстың телефондық құралдары бойынша белгіленеді. Телефондық байланысқа көшуді ресімдегенге дейін пойыздың диспетчер станциялар арасындағы аралықтың бостығын белгілейді, ал станцияларды резервтік басқаруға береді. Егер автобұғаттауы ақаулы аралықтар онда пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындайтын кезекші қызметкерлер штаты жоқ бөлек пункттермен шектелсе, станцияға тиісті қызметкерлерді шақырғанға дейін жекеленген пойыздар пойыздық диспетчерде жолдар мен бағыттамалардың жағдайын бақылау болған кезде Нұсқаулықтың қосымшаларына көзделген нысан бойынша локомотив машинисіне тікелей берілетін пойыздық диспетчердің тіркелетін бұйрығы бойынша бос аралыққа жөнелтіледі. Мұндай тәртіпті қолдануға рұқсат етілген аралықтар мен пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптарын Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен жергілікті нұсқаулықтың талаптарында көрінеді. Автобұғаттауды басқару аспаптары қосалқы режим тұтқаларымен немесе бастырмаларымен жабдықталған дара жолды аралықтарда, егер пойыздың диспетчер аралық нақты бос болғанда оның бос еместігін көрсетудің салдарынан қозғалыс бағытын өзгертпесе және шығу бағдаршамын ашпаса, онда автобұғаттаудың жұмысын жабуды талап етпейді. Бұл жағдайда пойыздың диспетчер аралықтың бостығын белгілеген соң шектеуші бөлек пункттерге станциялар бастықтарын немесе оларға пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкерлерді шақырады және оларға автобұғаттаудың бағытын арнайы тұтқалардың көмегімен өзгертуге нұсқау береді.
Шақыртылған қызметкерлер пломбаны шешеді және бақылау аспаптарыныңкөрсеткіштері бойынша бағытты өзгерту болғанына көз жеткізіп, қосалқы тұтқаларды қалыпты жағдайда орнатады. Бұдан соң пойыз-даpды жөнелтуді пойыздық диспетчер автобұғаттау бойынша жүргізеді. Қозғалыс бағытын өзгертумен байланысты операцияларды орындау үшін станцияға шақыртылуы мүмкін қызметкерлер штаты жоқ бөлек пункттермен шектелген жекелеген аралықтарда автобұғаттау бойынша қозғалыс бағытын өзгерту үшін қосалқы тұтқалар тікелей пойыздық диспетчердің пультінде орнатылуы мүмкін. Мұндай аралықтардың тізбезі мен қозғалыс бағытын өзгерту жөніндегі операцияларды пойыздық диспетчердің орындауына Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен жергілікті нұсқаулықта көрсетілген. Автобұғаттау бағыты өзгерту мүмкін болмаған кезде оны пайдалану тоқталылады. Әрбір телім үшін нақты жағдайларды ескере отырып, Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен диспетчерлік орталықтандыру кезіндегі пойыздардың қозғалысын және маневрлік жұмысты ұйымдастыру жөніндегі жергілікті нұсқалықтар әзірленеді.
2.2 Пойыздық диспетчердің жұмысы
Телімде пойыздар қозғалысын тек бір қызметкер - пойыздық диспетчер, яғни олардың қызмет көрсету телімі бойынша пойыздар қозғалысы кестесі-нің орындалуына жауап береді. Пойыздық диспетчердің бұйрықтарын аталған телімде пойыздар қозғалысымен тікелей байланысты қызметкерлер сөзсіз орындауы тиіс. Пойыздық диспетчерден басқаларға телімде пойыздар қозғалысына оперативтік нұсқаулар беруге тиым салынады. Пойыздық диспетчердің негізгі міндеттері: 1) қозғалыстың берілген өлшемдерін қамтамсыз ету, пойыздар қозғалысын жеделдету, олардың станцияда өңдеу уақытын қысқарту үшін техникалық құралдарды барынша пайдаланады, вагон паркін, локомотивтерді және өткізу қабілетін неғұрлым тиімді пайдаланады; 2) станция жұмысын бақылау және пойыздар құрамасы жоспары және қозғалысының кестесіне сәйкес пойыздарды құрастыру және жөнелту бойынша тапсырмаларды орындау шараларын қабылдайды; 3) станция бойынша кезекшілерге, ал қажет болса пойыз локомотивтерінің машинистеріне пойыздар қозғалысы бойынша нұсқауларды дер кезінде береді; 4) аралықтар бойынша пойыздар қозғалысын бақылауды жүзеге асырады, дер кезінде қабылдайды, станциялардан пойыздарды жөнелту және өткізу, әсіресе локомотивті бір машинист қызмет көрсеткенде, СОБ және байланыс құрылғыларының жұмысы бұзылғанда, пойыздар озуы мен тоғысуы кезінде: жолаушылар, почта-багаж, жүк-жолаушылар, адамдар, жоғары салмақ және ұзындықта, ұзын құрамалы, ауыр салмақты, 1- дәрежелі қауіпті жүктерді және габаритті емес жүктері бар пойыздар және басқа пойыздар қозғалысының кестесін орындайды, қауіпсіздікті қамтамасыз етеді, локомотив бригадасының үздіксіз жұмысының белгіленген уақытын бұзуға жол бермейді. Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдерде, сондай-ақ қызметі аз телімдерде, станция бойынша кезекшілер кезекшілігі жойылған станцияларда, бір машинист қызмет көрсететін пойыздар қозғалысының тәртібі, сонымен қатар осындай телімдердің тізімін Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы белгілейді. Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталмаған телімдерде, пойыз-дардың аса қарқынды және қарқынды қозғалысы бір машинистпен пойыздың жүруіне станция бойынша кезекші ғана рұқсат береді. Пойыздық диспетчер кезекшілікке кірісер алдында пойыз жағдайымен танысады, станция бойынша барлық кезекшілердің кезекшілікке шығуын тексереді, оларға дәл уақытты тексеру үшін хабарлайды, станциядағы жағдайымен, телімдегі қолданыстағы ескертулермен танысады, жағдайға байланысты станцияға келесі жұмыс бойынша, соның ішінде жол қауіпсіздігі бойынша қажетті нұсқаулар береді.
Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталмаған телімде пойыздық диспетчер кезекшілікке кірісер алдында станция бастығы пойыздарды қабылдау және жөнелту бойынша операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкерлер арқылы техникалық құралдардың жарамдылығын тексеруге және станция теліміндегі жағдайымен танысады. Орындалған қозғалыстар кестесін автоматты жазуға арналған құрылғылармен жабдықталмаған телімдерде пойыздық диспетчер телімде орналасқан станциядан әрбір пойыз-дың келуі, жөнелту немесе жүру уақыты туралы хабарлайды. Мұндай хабарламаны алған пойыздардың белгіленген нөмірленуі мен индекстеуін станцияларда және сақтауына, әсіресе 1-дәрежелі қауіпті жүктері габаритті емес жүктері бар, ауыр салмақты және ұзын құрамалы, жолаушылар, салмақты және ұзындықты пойыздарға ерекше назар аударады.
Қарқынды қозғалысы бар телімдерде, сонымен қатар орындалатын қозғалыс кестесін автоматты жазуға арналған құрылғылар мен жабдықталған телімдерде хабарламаны беру тәртібін Нұсқаулықтың тармағына сәйкес Ұлттық темір жол компаниясы бұйрығымен белгіленеді.Пойыздық диспетчер орындалған қозғалыс кестесін жүргізеді, ал пойыздар қозғалысы туралы деректер, сонымен қатар жұмыстың барысында бұзулары және олардың себептері белгіленеді. Орындалған қозғалыс кестесінде: 1) пойыздар және пойыз локомотивтерінің нөмірі, пойыздың салмағы және шартты ұзындығы, ерекше өткізу шартын талап етілетін пойыздар. Пойыз нөмірі, тиісті әріптер және индекстермен толықтырылған, олар әріптермен және кестелермен орындалған қозғалыс кестесінде белгіленеді; 2) станция телімдері бойынша пойыздардың келуі, жөнелту және жүру уақыты; 3) локомотивтерді пайдалану деректері; 4) белгіленген тәулік мерзімі бойынша станцияның пойыз және жұмыс туралы деректері; 5) аралық станцияларда қабылдап-жөнелту жолдарының жекеленген вагондардан немесе құрамалардан бос болмауы, вагондарды бекіту үшін стационарлық құрылғылар немесе тежегіш тежегіштер санын көрсетеді; 6) телім және аралықтардан станцияның негізгі және қабылдап- жөнелту жолдарында байланыс желісінің кернеуін алу; 7) жылдамдықты азайтуды талап ететін қолданыстағы ескертулер; 8) дұрыс емес жол бойынша пойыздар қозғалысы; 9) қозғалысқа қызмет ететін аралықтарды, жолдарды және басқа құрылғыларды жабу көрсетіледі. Пойыздар қарқынды қозғалысы бар жекеленген телімдерде пойыз диспетчері үшін пойыздар қозғалысына және жүк жұмысына қатысты қажет деректерді жазу үшін автоматтандырылған жұмыс орындарының аспаптары және аппаратурасын пайдаланылуы мүмкін, сонымен қатар диспетчерге көмекке операторлар немесе тасымалдау бөлімшесінің басқа қызметкерлері тағайындалуы мүмкін. Телімдегі пойыздар қозғалысы бойынша барлық өкімдерді пойыздық диспетчер станция бойынша кезекшілерге немесе қажетті жағдайда ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналына тіркелетін бұйрықтар пойыздар қозғалысымен байланысты басқа қызметкерлерге береді. Байланыстың диспетчерлік құралдары бойынша пойыздық диспетчердің барлық келіссөздері келіссөздер тіркеушісімен бекітіледі. ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналында міндетті тіркеуге келесі бұйрықтар жатады: 1) аралықтарды ашу және жабу немесе аралықтардың кейбір жолдарын жабу;
2) қос жолды қозғалыстан дара жолды қозғалысқа өту және қос жолды қозғалысты қалпына келтіру туралы; 3) пойыздар қозғалысы кезінде сигнал беру және байланыстың бір құралдарынан басқа құралдарға ауысуы туралы; 4) екі жақты автобұғаттаумен жабдықталмаған дұрыс емес жол бойынша пойыздарды жөнелту туралы; 5) уақытты шектеумен пойыздарды жөнелту туралы; 6) 1-дәрежелі қауіпті жүктері мен габаритсіз жүктері бар пойыздарды жөнелту туралы; 7) жолдарда және операциялар үшін станцияның техникалық-өкімдік актісінде көзделмеген жолдарда жолаушылар, почта-багаж, жүк жолаушылар 8) кестеде көзделмеген пойыздарды тағайындау және олардың жүру тәртібі, пойыздарды алу туралы, телім бойымен дара локомотивтерді өткізу туралы бұйрықтар, алмалы-салмалы типті дрезиналар және шаруашылық пойыздарын өткізу туралы бұйрықтар тіркелмейді; 9) автоматты локомотивті сигнал беру жарамсыз кездегі пойыздар қозғалысы туралы; 10) кешігіп келетін жолаушылар пойыздарының жүру тәртібі туралы; 11) бір машинист қызмет көрсететін локомотиві бар жолаушылар пойызын жөнелту туралы; 12) Нұсқаулықтың тармақтарында көзделген оқиғалар.
2.3 Диспетчерлік бұйрықтар жазуға кететін уақытты қысқарту
Диспетчерлік бұйрықтар жазуға кететін уақытты қысқарту үшін темір жол компаниясының рұқсаты бойынша барыша жиі берілетін бұйрықтар мәтіндеріне салынған арнайы штамптар қолданылуы мүмкін. ДУ-58 нысан-ындағы диспетчерлік өкімдер журналында пойыз локомотивтері машинис-теріне арналған барлық тіркелетін бұйрықтар, сонымен қатар аталған пойыз диспетчеріне арналған, көрші телімнің пойыз бұйрықтарды басып шығару-мен дербес компьютерлерді пайдалана отырып, тіркеледі. ДУ-58 нысанын-дағы диспетчерлік өкімдер журналында пойыз диспетчердің кезекшілікті қабылдауы және тапсыруы тіркеледі. Тіркелетін диспетчерлік бұйрықтарды станция бойынша кезекшілік немесе операторлар ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналында жазып отырады. Диспетчерлік бұрықты жазып, станция бойынша кезекші немесе диспетчерге сөзбе сөз оның мазмұнын қайталайды. Бұйрықты дұрыс қабылдағанына көз жеткізіп, диспетчер оны Орындаушы деген сөзбен растайды. Бұйрықты қабылдаған адамның тегін және бұйрықты тексеру уақытын пойыздық диспетчердің және станцияның журналында белгіленеді. Сол сәттен бастап бұйрық күшіне енеді. Егер пойыздық диспетчердің бұйрығын оператор қабылдап жазса, онда соңғысы станция бойынша кезекшіге оқып танысу хабарлайды. Машинистке арналған бұйрықты пойыз диспетчері немесе станция бойынша кезекші береді.Диспетчер немесе станция бойынша кезекші берілген бұйрықты машинистің дұрыс түсінгеніне көз жеткізеді. Машинистің тегі және бұйрық-ты беру уақыты пойыздық диспетчердің немесе станцияның журналында тиісін белгілейді. Диспетчерлік бұйрық бірнеше станцияларға жолданса, бұйрық мәтінін беру, оны тексеру үшін пойыз диспетчерінің нұсқауы бойын-ша станция бойынша кезекшілердің бірі осы уақыт ішінде бұйрықтың дұрыс жазылғанын тексереді. Қос жолды немесе көп жолды аралықтарда бір немесе бірнеше жолдарды немесе дара жолды аралықты жабуды пойыздық диспетчер мына негізде жүзеге асырады: 1) Ұлттық темір жол компаниясы өкімі жоспарда көзделген жөндеу-жұмыс немесе құрылыс жұмыстарын, сонымен қатар байланыс желісіндегі жөндеу-жұмыстарын жүргізген жағдайда; 2) пойыздар қозғалысының қауіпсіздігіне қауіп төндіретін құрылыстар мен құрылғылар, аралық жолдардың көрінбейтін ақаулықтары кезінде жолда тоқтаған пойыз машинисінен алынған талаптар немесе жол дистанциясы, сигнал беру және байланыс, электрмен қамтамасыз ету қызметкерлерінің талаптары. Пойыздық диспетчер алынған талаптарды ДУ-58 нысанындағы диспетчердің өкімдер журналына келу уақытын және кімнен келгені туралы көрсетіп жазады. Барлық жазбаша талаптар, хабарламалар, телеграммалар және телефонограммалар ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналында сақталады. Пойыздық диспетчер аралықты жабу туралы бұйрықты аралықтарды шектеуші станцияларға және егер олар болса, жол постыларына Нұсқаулықтың қосымшасына сәйкес келесі бір нысандарда береді. Қос жолды және көп жолды аралықтарда, яғни жолдардың бірі жабық болғанда, қалған жол бойымен дұрыс бағытта жөнелтілетін пойыздар үшін, екі жақты автобұғаттау кезінде екі бағытта, сигнал беру және байланыстың қолданыстағы құралдары сақталады. Қалған жол бойымен пойыздарды дұрыс емес бағытпен жөнелту кезінде осы жол бойындағы сигнал берудің және байланыстың қолданыстағы құралдары жабылады, пойыздар қозғалысы
Нұсқаулықтың қосымшасына сәйкес нысан бойынша бұйрықты беру байланыстың телефон құралдары бойынша белгіленеді. Пойыздың тоқтауына байланысты қалған жол бойымен телефон байланысы бойынша пойыздар қозғалысын орнату туралы бұйрық жолды жабу туралы бұйрықпен бірігуі мүмкін. Егер жабылатын аралықпен шектесетін станция-лардың бірі көрші тасымалдау бөлімшесінің ... жалғасы
Кіріспе
1.1 Пойыздарды қабылдау және жөнелту
1.2 Маневрлер жүргізу
2.1 Диспетчерлік орталықтандыру құрылғыларының ақаулығы кезіндегі іс-қимылдар
2.2 Пойыздық диспетчердің жұмысы
2.3 Диспетчерлік бұйрықтар жазуға кететін уақытты қысқарту
3.1 Диспетчерлік орталықтандырылған басқару негізі
3.2 Диспетчерлік орталықтандыруды басқару аппаратурасы
4.1 Диспетчерлік орталықтандырудың шығарылған таблосы
4.2 Диспетчерлік орталықтандыру кезінде станциялардағы маневрлік жұмыс
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдерде пойыздар қозғалысы кезінде сигнал беру мен байланыстың негізгі құралы болып автоматты бұғаттау болып табылады. Телімдердегі барлық станциялық бағдаршамдар мен бағыттамаларды басқаруды тікелей пойыздық диспетчер жүзеге асырады. Электрлік оқшаулағышпен жабдықталған бағыттамалардың, бағдаршамдардың, станциялық жолдардың, бағыттамалық телімдердің және аралықтардың жағдайын басқару аппараты аспаптары бойынша пойыздық диспетчер бақылайды. Пойыздар қозғалысы мен маневрлік жұмысқа қатысты барлық өкімдерді пойыздық диспетчер телефон немесе радиобайланыс бойынша тікелей машинистке немесе оған бөлек пунктте пойыздарды қабылдау мен жөнелту немесе маневрлер жүргізу жөніндегі барлық операциялар жүктелген қызметкерге беріледі. Нұсқаулықта көзделген қажетті жағдайларда пойыздық диспетчер станцияларды резервтік басқаруға береді, кейін пойыздарды қабылдау мен жөнелтуді, сондай-ақ сигналдарды ашу мен жабуды станция бастығы немесе оған бұл бөлек пунктте осы операцияларды орындау жүктелген станцияны басқа қызметкері жүргізеді. Станцияны резервтік басқаруға бергенге дейін пойыздық диспетчер осы қызметкерді іргелес аралықтарда орналасқан пойыздар туралы хабарлайды. Егер станцияны резервтік басқаруға бергенде дейін пойыздық диспетчер станциялық жолдарда кернеуді шешумен түйіспе желісінде жұмыстар жүргізуге рұқсат етсе, онда бұл туралы кезекшілікке кіретін қызметкерге диспетчерлік бұйрықпен хабарлайды. Станцияның жекелеген бағыттамалары мен алқымдарын пойыздық диспетчер жергілікті басқаруға берілген. Бұл жағдайларда бағыттаманы ауыстыруды станцияның осы ауданында маневрлік жұмысқа басшылықты жүзеге асырушы қызметкер жүргізеді. Егер жергілікті басқаруға беру өзінің сипаты бойынша ДУ-46 нысанындағы қарап тексеру журналында алдын ала жазуды талап етпейтін СОБ құрылғыларын жөндеумен жергілікті басқаруға берілген бағыттамаларды олардың жұмысының дұрыстығын тексеру үшін ауыстыруға электрмеханикке рұқсат етіледі.
1.1 Пойыздарды қабылдау және жөнелту
Пойызды станцияға қабылдар алдында пойыздық диспетчер бақылау аспаптарының көрсеткіштері бойынша қабылдау жолы мен бағыттамалық телімдердің бостығына көз жеткізіп, қабылдау маршрутын белгілейді. Алдын ала маршруттар беруге мүмкіндік беретін диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдерде қабылдау маршрутын белгілеу жол және бағыттамалық телімдер бос болмаған кезде де жүргізіледі. Бағыттамаларды нақты ауыстыру мен кіру бағдаршамын ашу тиісті бақылау аспаптарының көрсеткіштерімен тексеріледі. Пойызды жөнелтер алдында пойыздық диспетчер орталық аппараттағы бақылау аспаптарының көрсеткіштері бойынша бағыттамалық телімдердің, ал бағытты өзгерткен кезде - аралықтың да бостығына көз жеткізіп жөнелту маршрутын белгілейді. Алдын ала маршруттар белгілеуге мүмкіндік беретін диспетчерлік орталықтандыру құрылғыларымен жабдықталған телімдерде жөнелту маршрутын белгілеу бағыттамалық телімдер бос болмаған кезде жүргізіледі. Бағыттамаларды нақты ауыстыру мен шығу бағдаршамын ашу тиісті бақылау аспаптарының көрсеткіштерімен тексеріледі. Егер кіру мен шығу бағдаршамын ашқан соң маршрутты өзгерту қажеттігі туындаса, диспетчер тиісті бағдаршамды жауып және бұл туралы машинистке хабарлап жаңа маршрутты дайындауға кіріседі және бағдаршамды екінші рет поездың кіру бағдаршамында немесе жөнелту жолында бөгелгеніне көз жеткізген соң ғана ашады. Шаруашылық пойыздарын жұмыспен және келесі станцияға келумен аралыққа, сондай-ақ барлық аралық бойынша жүретін итергіш локомотиві бар пойыздарды жөнелту автобұғаттаудың сигналдары бойынша әдеттегі тәртіппен жүргізіледі. Шаруашылық пойызын кері қайтумен немесе жөнелту станциясына қайтатын итергіш локомотиві бар пойызды аралыққа жөнелту жұмыстар басшысына немесе итергіш локомотивтің машинисіне аралық бойынша кері жүру құқығына арналған кілт-жезлді берумен автобұғаттау сигналдары бойынша жүргізіледі. Жұмыстар басшысына немесе итергіш локомотивтің машинисіне кілт-жезлді беру үшін диспетчер станция бастығын немесе станцияны резервтік басқаруға беру кезінде оған осы бөлек пунктте пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі барлық операциялар жүктелген қызметкерді шақырады. Кілт-жезл ақауы болған жағдайда немесе кілт-жезлмен жабдықталмаған станциялық аппараттар болған кезде шаруашылық пойызын немесе жөнелту станциясына қайтатын итергіш локомотиві бар пойызды жөнелту үшін автобұғаттауды пайдалану тоқтатылады және пойыздардың қозғалысы байланыстың телефондық құралдарымен белгіленеді. Бұл жағдайларда байланыстың телефондық құралдарына көшкенге дейін оған шаруашылық пойызы жөнелтілетін аралықты шектеуші станциялар резервтік басқаруға көшіріледі. Қалпына келтіру, өрт пойыздарын және қосалқы локомотивтерді онда қалпына келтіру және басқа осындай жұмыстар жүргізілуі тиіс аралықты шектеуші станцияға жөнелту осы станцияларда станциялар бастықтары немесе оларға пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау мен аралықты жабу жүктелген қызметкерлер кезекшілікке кірген соң жүзеге асырылады. Бұл жағдайларда машинистерге диагоналы бойынша қызыл жолағы бар ақ түсті бланктегі рұқсат беріледі.
1.2 Маневрлер жүргізу
Станциялық жолдар бойынша дара локомотивтер мен арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрамның орын ауыстырулары кезінде жергілікті басқаруға берілген бағыттамаларды бұруды локомотив бригадасының бір қызметкері жүргізеді. Бағыттамаларды бұрушы қызметкер әрбір бұрудан кейін үшкірлер жағдайының дұрыстына жергілікті басқару пультіндегі бақылау аспаптары бойынша немесе үшкірлердің жағдайына көз жеткізеді. Маневрлер кезінде бағыттамаларды бұруды: 1) пойыздық диспетчер орталық пульттен радиобайланыс немесе диспетчерлік байланыс бойынша станциялардың алқымдарында орнатылған телефондар бойынша маршруттың маневрлік орын ауыстырулар үшін дайындығы туралы тиісті қызметкерлерге нұсқаулар береді; 2) станция бастығы немесе станцияны резервтік басқаруға тапсыру кезінде пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операциялар жүктелген басқа қызметкер; 3) пойыздарды құрастырушы немесе станцияның басқа қызметкер станцияның жекелеген бағыттамаларын жергілікті басқаруға тапсыру кезінде Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен жергілікті нұсқаулықтың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Бағыттамалық оқшауланған телім босағанға дейін бағыттаманы жергілікті басқару пультінен немесе жергілікті басқару кілтімен, ал бағыттама оқшаулағышы тәуелділікке қосылмаған жерде - бағыттама жылжымалы құрамнан босағанға дейін ауыстыруға тиым салынады. Маневрлер аяқталған соң бағыттамалық және маневрлік тұтқалар сондай-ақ жергілікті басқару кілті қойылады, маневрлердің басшысы жұмыстың аяқталғаны туралы пойыздық диспетчерге баяндайды, ал соңғысы тиісті бастырмаларды маневрлік қозғалыстардыболдырмау үшін қойылады. Жергілікті басқару пульттері үнемі құлыптаулы болуы қажет. Жергілікті басқару пультіне пайдалану немесе қарап тексеру үшін қол жеткізу рұқсат етілетін қызметкерлер тізбегін, сондай-ақ пульттердің кілттерін беру мен сақтау тәртібін Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекітеді.
2.1 Диспетчерлік орталықтандыру құрылғыларының ақаулығы кезіндегі іс-қимылдар
Телімде егер дұрыс белгіленген маршрут және бос қабылдау жолы кезінде кіру бағдаршамы ашылмаса, пойыз станцияға оның тиым салу көрсеткіші кезінде локомотив машинисіне Нұсқаулықтың қосымшаларына сәйкес нысан бойынша берілетін пппойыздық диспетчердің тіркелетін бұйрығы бойынша кіргізіледі. Станцияға пойыздық диспетчердің бұйрығы бойынша жүргенде машинист пойызды 20 кмсағаттан артық емес жылдамдықпен ерекше сақтықпен және одан әрі қозғалысқа кедергі кездессе тоқтауға дайындықпен жүргізеді. Шығу бағдаршамының ақаулығы болған кезінде пойызды жөнелту тек қарсы пойыздардан бос аралықта және жөнелтілетін пойыз үшін машинистке берілетін пойыздық диспетчердің осы Нұсқаулықтың қосымшаларына сәйкес нысан бойынша тіркелетін бұйрығы бойынша белгіленген қозғалыс бағыты кезінде ғана жүргізіледі. Мұндай бұйрық болған кезде машинист станциядан жөнелтуге және пойызды бірінші бағдаршамға дейін 20 кмсағаттан артық емес жылдамдықпен ерекше сақтықпен және одан әрі қозғалысқа кедергі кездессе - тоқтауға дайындықпен, ал одан әрі автобұғаттаудың сигналдары бойынша жүргізеді. Бағыттаманы орталық пульттен ауыстыру мүмкін болмаса, пойыздық диспетчер бағыттамаларды тазалауды жүргізетін қызметкерді немесе станцияның басқа қызметкерін шақырады және бағыттаманы қарап тексеруді және мүмкіндігінше бағыттаманың бұрылмау себебін жоюды талап етеді. Егер тиісті қызметкер сырттай қарап тексерумен бағыттаманы бұрудың мүмкін еместігінің себебін анықтап және оны жоя алмаса, пойыздық диспетчер тиісті маршруттар бойынша пойыздарды өткізуді тоқтатады, оны қарап тексеру мен жөндеу үшін электрмеханикті шақырады және өз бұйрығымен станцияны резервтік басқаруға береді. Бағыттаманы жергілікті басқару пультінен немесе резервтік басқару пультінен бұру мүмкін болмаған кезде бағыттама Нұсқаулыққа сәйкес белгіленген тәртіппен қолмен басқаруға беріледі. Кезекші қызметкерлер болмаған бөлек пункттерде бағыттамаларды қарап тексеру, ал қажет жағдайда бұру үшін, өтіп бара жатқан пойыздардың локомотив бригадалары тартылады. Бағыттамалық оқшауланған телімнің ақаулығы кезінде, соңғысы жалған бос еместікті көрсеткенде бағыттамалардың тиісті тобы жергілікті басқару пультінен ауыстырылады немесе станция резервтік басқаруға беріледі. Табло қабылдау жолының бос еместігін көрсеткенде, пойыздық диспетчер негізінен зақымдануды түзеткенге дейін бұл жолға пойызды қабылдамайды. Қажет жағдайда пойызды аталған жолға қабылдау жабық кіру бағдаршамы кезінде пойыздық диспетчер станция бастығы немесе оған пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкер арқылы қабылдау жолының бостығын тексерген соң тіркелетін бұйрығы бойынша жүзеге асырылады немесе станция резервтік басқаруға беріледі. Тасымалдау қызметінің кезекші қызметкерлері қызмет көрсетпейтін бөлек пункттерде пойызды қабылдау жолының бостығын тексеру локомотив бригадасына жүктеледі. Бір немесе бірнеше станцияны кодтық басқарудың ақаулығы кезінде пойыздық диспетчер бұл станцияларды резервтік басқаруға көшіруі тиіс. Бұл жағдайларда диспетчерге осы станциялардың жолдарының, бұрмалары мен бағдаршамдарының жағдайын бақылайтын аспаптардың көрсеткіштерін басшылыққа алуға тиым салынады. Автобұғаттаудың ақаулығы кезінде аралықты шектеуші станциялардағы пойыздық диспетчердің нұсқауы бойынша кезекшілікке станциялар бастықтары немесе оларға пойыздарды қабылду мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкерлер кіреді. Пойыздық диспетчердің бұйрығымен автобұғаттаудың жұмысы жабылады және пойыздардың қозғалысы байланыстың телефондық құралдары бойынша белгіленеді. Телефондық байланысқа көшуді ресімдегенге дейін пойыздың диспетчер станциялар арасындағы аралықтың бостығын белгілейді, ал станцияларды резервтік басқаруға береді. Егер автобұғаттауы ақаулы аралықтар онда пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындайтын кезекші қызметкерлер штаты жоқ бөлек пункттермен шектелсе, станцияға тиісті қызметкерлерді шақырғанға дейін жекеленген пойыздар пойыздық диспетчерде жолдар мен бағыттамалардың жағдайын бақылау болған кезде Нұсқаулықтың қосымшаларына көзделген нысан бойынша локомотив машинисіне тікелей берілетін пойыздық диспетчердің тіркелетін бұйрығы бойынша бос аралыққа жөнелтіледі. Мұндай тәртіпті қолдануға рұқсат етілген аралықтар мен пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптарын Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен жергілікті нұсқаулықтың талаптарында көрінеді. Автобұғаттауды басқару аспаптары қосалқы режим тұтқаларымен немесе бастырмаларымен жабдықталған дара жолды аралықтарда, егер пойыздың диспетчер аралық нақты бос болғанда оның бос еместігін көрсетудің салдарынан қозғалыс бағытын өзгертпесе және шығу бағдаршамын ашпаса, онда автобұғаттаудың жұмысын жабуды талап етпейді. Бұл жағдайда пойыздың диспетчер аралықтың бостығын белгілеген соң шектеуші бөлек пункттерге станциялар бастықтарын немесе оларға пойыздарды қабылдау мен жөнелту жөніндегі операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкерлерді шақырады және оларға автобұғаттаудың бағытын арнайы тұтқалардың көмегімен өзгертуге нұсқау береді.
Шақыртылған қызметкерлер пломбаны шешеді және бақылау аспаптарыныңкөрсеткіштері бойынша бағытты өзгерту болғанына көз жеткізіп, қосалқы тұтқаларды қалыпты жағдайда орнатады. Бұдан соң пойыз-даpды жөнелтуді пойыздық диспетчер автобұғаттау бойынша жүргізеді. Қозғалыс бағытын өзгертумен байланысты операцияларды орындау үшін станцияға шақыртылуы мүмкін қызметкерлер штаты жоқ бөлек пункттермен шектелген жекелеген аралықтарда автобұғаттау бойынша қозғалыс бағытын өзгерту үшін қосалқы тұтқалар тікелей пойыздық диспетчердің пультінде орнатылуы мүмкін. Мұндай аралықтардың тізбезі мен қозғалыс бағытын өзгерту жөніндегі операцияларды пойыздық диспетчердің орындауына Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен жергілікті нұсқаулықта көрсетілген. Автобұғаттау бағыты өзгерту мүмкін болмаған кезде оны пайдалану тоқталылады. Әрбір телім үшін нақты жағдайларды ескере отырып, Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы бекіткен диспетчерлік орталықтандыру кезіндегі пойыздардың қозғалысын және маневрлік жұмысты ұйымдастыру жөніндегі жергілікті нұсқалықтар әзірленеді.
2.2 Пойыздық диспетчердің жұмысы
Телімде пойыздар қозғалысын тек бір қызметкер - пойыздық диспетчер, яғни олардың қызмет көрсету телімі бойынша пойыздар қозғалысы кестесі-нің орындалуына жауап береді. Пойыздық диспетчердің бұйрықтарын аталған телімде пойыздар қозғалысымен тікелей байланысты қызметкерлер сөзсіз орындауы тиіс. Пойыздық диспетчерден басқаларға телімде пойыздар қозғалысына оперативтік нұсқаулар беруге тиым салынады. Пойыздық диспетчердің негізгі міндеттері: 1) қозғалыстың берілген өлшемдерін қамтамсыз ету, пойыздар қозғалысын жеделдету, олардың станцияда өңдеу уақытын қысқарту үшін техникалық құралдарды барынша пайдаланады, вагон паркін, локомотивтерді және өткізу қабілетін неғұрлым тиімді пайдаланады; 2) станция жұмысын бақылау және пойыздар құрамасы жоспары және қозғалысының кестесіне сәйкес пойыздарды құрастыру және жөнелту бойынша тапсырмаларды орындау шараларын қабылдайды; 3) станция бойынша кезекшілерге, ал қажет болса пойыз локомотивтерінің машинистеріне пойыздар қозғалысы бойынша нұсқауларды дер кезінде береді; 4) аралықтар бойынша пойыздар қозғалысын бақылауды жүзеге асырады, дер кезінде қабылдайды, станциялардан пойыздарды жөнелту және өткізу, әсіресе локомотивті бір машинист қызмет көрсеткенде, СОБ және байланыс құрылғыларының жұмысы бұзылғанда, пойыздар озуы мен тоғысуы кезінде: жолаушылар, почта-багаж, жүк-жолаушылар, адамдар, жоғары салмақ және ұзындықта, ұзын құрамалы, ауыр салмақты, 1- дәрежелі қауіпті жүктерді және габаритті емес жүктері бар пойыздар және басқа пойыздар қозғалысының кестесін орындайды, қауіпсіздікті қамтамасыз етеді, локомотив бригадасының үздіксіз жұмысының белгіленген уақытын бұзуға жол бермейді. Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдерде, сондай-ақ қызметі аз телімдерде, станция бойынша кезекшілер кезекшілігі жойылған станцияларда, бір машинист қызмет көрсететін пойыздар қозғалысының тәртібі, сонымен қатар осындай телімдердің тізімін Ұлттық темір жол компаниясы - Жол бөлімшесі филиалы белгілейді. Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталмаған телімдерде, пойыз-дардың аса қарқынды және қарқынды қозғалысы бір машинистпен пойыздың жүруіне станция бойынша кезекші ғана рұқсат береді. Пойыздық диспетчер кезекшілікке кірісер алдында пойыз жағдайымен танысады, станция бойынша барлық кезекшілердің кезекшілікке шығуын тексереді, оларға дәл уақытты тексеру үшін хабарлайды, станциядағы жағдайымен, телімдегі қолданыстағы ескертулермен танысады, жағдайға байланысты станцияға келесі жұмыс бойынша, соның ішінде жол қауіпсіздігі бойынша қажетті нұсқаулар береді.
Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталмаған телімде пойыздық диспетчер кезекшілікке кірісер алдында станция бастығы пойыздарды қабылдау және жөнелту бойынша операцияларды орындау жүктелген басқа қызметкерлер арқылы техникалық құралдардың жарамдылығын тексеруге және станция теліміндегі жағдайымен танысады. Орындалған қозғалыстар кестесін автоматты жазуға арналған құрылғылармен жабдықталмаған телімдерде пойыздық диспетчер телімде орналасқан станциядан әрбір пойыз-дың келуі, жөнелту немесе жүру уақыты туралы хабарлайды. Мұндай хабарламаны алған пойыздардың белгіленген нөмірленуі мен индекстеуін станцияларда және сақтауына, әсіресе 1-дәрежелі қауіпті жүктері габаритті емес жүктері бар, ауыр салмақты және ұзын құрамалы, жолаушылар, салмақты және ұзындықты пойыздарға ерекше назар аударады.
Қарқынды қозғалысы бар телімдерде, сонымен қатар орындалатын қозғалыс кестесін автоматты жазуға арналған құрылғылар мен жабдықталған телімдерде хабарламаны беру тәртібін Нұсқаулықтың тармағына сәйкес Ұлттық темір жол компаниясы бұйрығымен белгіленеді.Пойыздық диспетчер орындалған қозғалыс кестесін жүргізеді, ал пойыздар қозғалысы туралы деректер, сонымен қатар жұмыстың барысында бұзулары және олардың себептері белгіленеді. Орындалған қозғалыс кестесінде: 1) пойыздар және пойыз локомотивтерінің нөмірі, пойыздың салмағы және шартты ұзындығы, ерекше өткізу шартын талап етілетін пойыздар. Пойыз нөмірі, тиісті әріптер және индекстермен толықтырылған, олар әріптермен және кестелермен орындалған қозғалыс кестесінде белгіленеді; 2) станция телімдері бойынша пойыздардың келуі, жөнелту және жүру уақыты; 3) локомотивтерді пайдалану деректері; 4) белгіленген тәулік мерзімі бойынша станцияның пойыз және жұмыс туралы деректері; 5) аралық станцияларда қабылдап-жөнелту жолдарының жекеленген вагондардан немесе құрамалардан бос болмауы, вагондарды бекіту үшін стационарлық құрылғылар немесе тежегіш тежегіштер санын көрсетеді; 6) телім және аралықтардан станцияның негізгі және қабылдап- жөнелту жолдарында байланыс желісінің кернеуін алу; 7) жылдамдықты азайтуды талап ететін қолданыстағы ескертулер; 8) дұрыс емес жол бойынша пойыздар қозғалысы; 9) қозғалысқа қызмет ететін аралықтарды, жолдарды және басқа құрылғыларды жабу көрсетіледі. Пойыздар қарқынды қозғалысы бар жекеленген телімдерде пойыз диспетчері үшін пойыздар қозғалысына және жүк жұмысына қатысты қажет деректерді жазу үшін автоматтандырылған жұмыс орындарының аспаптары және аппаратурасын пайдаланылуы мүмкін, сонымен қатар диспетчерге көмекке операторлар немесе тасымалдау бөлімшесінің басқа қызметкерлері тағайындалуы мүмкін. Телімдегі пойыздар қозғалысы бойынша барлық өкімдерді пойыздық диспетчер станция бойынша кезекшілерге немесе қажетті жағдайда ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналына тіркелетін бұйрықтар пойыздар қозғалысымен байланысты басқа қызметкерлерге береді. Байланыстың диспетчерлік құралдары бойынша пойыздық диспетчердің барлық келіссөздері келіссөздер тіркеушісімен бекітіледі. ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналында міндетті тіркеуге келесі бұйрықтар жатады: 1) аралықтарды ашу және жабу немесе аралықтардың кейбір жолдарын жабу;
2) қос жолды қозғалыстан дара жолды қозғалысқа өту және қос жолды қозғалысты қалпына келтіру туралы; 3) пойыздар қозғалысы кезінде сигнал беру және байланыстың бір құралдарынан басқа құралдарға ауысуы туралы; 4) екі жақты автобұғаттаумен жабдықталмаған дұрыс емес жол бойынша пойыздарды жөнелту туралы; 5) уақытты шектеумен пойыздарды жөнелту туралы; 6) 1-дәрежелі қауіпті жүктері мен габаритсіз жүктері бар пойыздарды жөнелту туралы; 7) жолдарда және операциялар үшін станцияның техникалық-өкімдік актісінде көзделмеген жолдарда жолаушылар, почта-багаж, жүк жолаушылар 8) кестеде көзделмеген пойыздарды тағайындау және олардың жүру тәртібі, пойыздарды алу туралы, телім бойымен дара локомотивтерді өткізу туралы бұйрықтар, алмалы-салмалы типті дрезиналар және шаруашылық пойыздарын өткізу туралы бұйрықтар тіркелмейді; 9) автоматты локомотивті сигнал беру жарамсыз кездегі пойыздар қозғалысы туралы; 10) кешігіп келетін жолаушылар пойыздарының жүру тәртібі туралы; 11) бір машинист қызмет көрсететін локомотиві бар жолаушылар пойызын жөнелту туралы; 12) Нұсқаулықтың тармақтарында көзделген оқиғалар.
2.3 Диспетчерлік бұйрықтар жазуға кететін уақытты қысқарту
Диспетчерлік бұйрықтар жазуға кететін уақытты қысқарту үшін темір жол компаниясының рұқсаты бойынша барыша жиі берілетін бұйрықтар мәтіндеріне салынған арнайы штамптар қолданылуы мүмкін. ДУ-58 нысан-ындағы диспетчерлік өкімдер журналында пойыз локомотивтері машинис-теріне арналған барлық тіркелетін бұйрықтар, сонымен қатар аталған пойыз диспетчеріне арналған, көрші телімнің пойыз бұйрықтарды басып шығару-мен дербес компьютерлерді пайдалана отырып, тіркеледі. ДУ-58 нысанын-дағы диспетчерлік өкімдер журналында пойыз диспетчердің кезекшілікті қабылдауы және тапсыруы тіркеледі. Тіркелетін диспетчерлік бұйрықтарды станция бойынша кезекшілік немесе операторлар ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналында жазып отырады. Диспетчерлік бұрықты жазып, станция бойынша кезекші немесе диспетчерге сөзбе сөз оның мазмұнын қайталайды. Бұйрықты дұрыс қабылдағанына көз жеткізіп, диспетчер оны Орындаушы деген сөзбен растайды. Бұйрықты қабылдаған адамның тегін және бұйрықты тексеру уақытын пойыздық диспетчердің және станцияның журналында белгіленеді. Сол сәттен бастап бұйрық күшіне енеді. Егер пойыздық диспетчердің бұйрығын оператор қабылдап жазса, онда соңғысы станция бойынша кезекшіге оқып танысу хабарлайды. Машинистке арналған бұйрықты пойыз диспетчері немесе станция бойынша кезекші береді.Диспетчер немесе станция бойынша кезекші берілген бұйрықты машинистің дұрыс түсінгеніне көз жеткізеді. Машинистің тегі және бұйрық-ты беру уақыты пойыздық диспетчердің немесе станцияның журналында тиісін белгілейді. Диспетчерлік бұйрық бірнеше станцияларға жолданса, бұйрық мәтінін беру, оны тексеру үшін пойыз диспетчерінің нұсқауы бойын-ша станция бойынша кезекшілердің бірі осы уақыт ішінде бұйрықтың дұрыс жазылғанын тексереді. Қос жолды немесе көп жолды аралықтарда бір немесе бірнеше жолдарды немесе дара жолды аралықты жабуды пойыздық диспетчер мына негізде жүзеге асырады: 1) Ұлттық темір жол компаниясы өкімі жоспарда көзделген жөндеу-жұмыс немесе құрылыс жұмыстарын, сонымен қатар байланыс желісіндегі жөндеу-жұмыстарын жүргізген жағдайда; 2) пойыздар қозғалысының қауіпсіздігіне қауіп төндіретін құрылыстар мен құрылғылар, аралық жолдардың көрінбейтін ақаулықтары кезінде жолда тоқтаған пойыз машинисінен алынған талаптар немесе жол дистанциясы, сигнал беру және байланыс, электрмен қамтамасыз ету қызметкерлерінің талаптары. Пойыздық диспетчер алынған талаптарды ДУ-58 нысанындағы диспетчердің өкімдер журналына келу уақытын және кімнен келгені туралы көрсетіп жазады. Барлық жазбаша талаптар, хабарламалар, телеграммалар және телефонограммалар ДУ-58 нысанындағы диспетчерлік өкімдер журналында сақталады. Пойыздық диспетчер аралықты жабу туралы бұйрықты аралықтарды шектеуші станцияларға және егер олар болса, жол постыларына Нұсқаулықтың қосымшасына сәйкес келесі бір нысандарда береді. Қос жолды және көп жолды аралықтарда, яғни жолдардың бірі жабық болғанда, қалған жол бойымен дұрыс бағытта жөнелтілетін пойыздар үшін, екі жақты автобұғаттау кезінде екі бағытта, сигнал беру және байланыстың қолданыстағы құралдары сақталады. Қалған жол бойымен пойыздарды дұрыс емес бағытпен жөнелту кезінде осы жол бойындағы сигнал берудің және байланыстың қолданыстағы құралдары жабылады, пойыздар қозғалысы
Нұсқаулықтың қосымшасына сәйкес нысан бойынша бұйрықты беру байланыстың телефон құралдары бойынша белгіленеді. Пойыздың тоқтауына байланысты қалған жол бойымен телефон байланысы бойынша пойыздар қозғалысын орнату туралы бұйрық жолды жабу туралы бұйрықпен бірігуі мүмкін. Егер жабылатын аралықпен шектесетін станция-лардың бірі көрші тасымалдау бөлімшесінің ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz