Қазақ елінің мәдени мұрасы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Шымкент қаласы
физика - математика бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Қазақстан тарихы (ҚӘҚ)
Курстық жұмыс

Бөлімі: Мәдени өрлеу
Тақырып: Қазақ елінің мәдени мұрасы

Тақырыпша: Мәдени Мұра бағдарламасы еліміздің тарихи-мәдени дамуына қаншалықты үлес қосты?

(сөз саны 2892 )

Орындаған: Кабулова Аружан Ахметжанқызы ________
(қолы)
Жетекші: Сүлейменова Гүлжамила Марқабайқызы________
(қолы)

Ішкі модератор__________________________ ____________
(аты-жөні, қолы)

Шымкент 2019 жыл
Мазмұны
Кіріспе 2
Негізгі бөлім 3
А) Зерттеу сұрақтары 4
B) Зерттеу әдісі 8
С) Зерттеу қортындысы 9
D) Бағалау 11
Қорытынды бөлім 13
Пайдаланылған ресурстар тізімі: 14

Кіріспе
Тарих әрбір елдің құраушы элементтерінің бірі болып табылады. Тарихты білу және оған қызығушылықты көрсету әрбір адамның міндеті болуы тиіс. Қазақстан мемлекетінде еліміздің тарихы үлкен орын алады, сол себепті әрбір азамат Қазақ елінің тарихын баға жетпес қазына ретінде санайды. Осыған сүйене отырып, елімізде тарихи-мәдени саланың өрлеуіне үлесін қосу мақсатанда көптеген реформалар мен бағдарламаларды шығаруда және олардың жұмысын қадағалауда. Жобалардың арасында еліміздің тарихи-мәдени дамуына көп үлес қосқан Мәдени Мұра бағдарламасы да бар.
Менің бұл тақырыпқа тоқталуыма бірнеше жағдайлар әсер етті. Біріншіден, аталмыш жобаның бір уақытта бірнеше саланың дамуын қадағалайтыны, яғни Мәдени мұра бағдарламасы Қазақ елінің рухани, мәдени, экономикалық және әлеуметтік салаларда дамуына ат салысады. Бұл бағдарлама осы заманға сәйкес қазақ азаматтарының ғылым және білім салаларында жеткен жетістіктерін де, елімізде тіл мен ұлттық мәдениетке назар аударылып жатқан жобаларды да зерттейді. Екіншіден, Мәдени мұра бағдарламасының жұмыс істеп келе жатқан мерзімі және оның жетістіктері мені қызықтырды. 20 жылға жуық жұмыс атқарған жоба елімізге көптеген пайда әкелді және жоба барысында өткен заманда ата-бабаларымыз қалдырған көптеген қазына табылды. Бағдарлама мемлекет жағынан қолдау тапса, осы секілді ашылулар болашақта әлі өз орнын табады. Үшіншіден, Елбасының жолдауларында және Қазақстан 2050 секілді ірі жобаларда әрбір қазақ азаматының өз тарихын білуі міндетті болып саналады. Сол себепті, осы тақырыпқа зерттеу жұмысын жүргіздім.
Қазіргі таңда тақырып өзекті мәселлердің бірі болып табылады. Елімізде қабылданған ұзақ мерзімді бағдарламларда тарихи-мәдени өрлеуге басым түрде назар аударады. Жыл сайын Қазақстанда осы тақырыпқа қатысты жиналыстар мен конференциялардың өтуін байқауға болады және мектеп оқушыларын Мәдени мұра бағдарламасының аясында тарихи жерлер мен мұражайларға экскурсия жүргізуде. Үкімет пен жеке кәсіпкерлердің қолдауы арқылы археологиялық жұмыстар, тарихи зерттеулер жүргізілуде.
Менің курстық жұмысым мынадай зерттеу сұрақтарды енгізді:
Мемлекет тұрғындарының Мәдени Мұра бағдарламасы жайлы ақпараттандырылуын сауалнамалар арқылы анықтау;
Мәдени Мұра бағдарламасы арқылы жетілген белестерді анықтау;
Аталмыш бағдарламаның ел тұрғындарының тарих жайлы біліміне әсері жайлы зерттеу;
Бағдарламаны дамыту мен көркейтуге арналған жолдарды ұсыну.

Негізгі бөлім
А)Зерттеу сұрақтары
2004 жылы бастамасын алған Мәдени Мұра бағдарламасы еліміздің зерделі қазыналарының бірі болып табылады. Бұл бағдарлама арқылы мемлекет тұрғындарының тек Қазақ еліның тарихын ғана емес, мәдениет пен өзге салаларында да білімі көбейе бастады. Одан бөлек, жасалып жатқан іс-шаралардың бәрі қазақ ұлтының тұтастығын сақтап қалу мақсатында жасалынып жатыр.
Мәдени мұра бағдарламасы аясында жүргізіліп жатқан іс-шараларда басты рөлді Қазақстан Республикасының ұлттық кітапханасы атқарады, себебі бұл жерде бағдарламаға қатысты барлық кітаптарды табуға болады және жобаның ішіндегі құнды материалдар осы кітапханада саөталуда. Кітаптар Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 16 ақпандағы № 158 2009-2011 жылдарға арналған Мәдени мұра стратегиялық ұлттық жобасының тұжырымдамасын іске асыру жөніндегі 2009-2011 жылдарға арналған іс-шаралар жоспарын бекіту туралы Жарлығына және Комитеттің бұйрығына сәйкес қабылданған. Қазақстан Республикасы Байланыс және ақпарат министрлігінің 2010 жылғы 23 шілдедегі № 94 ақпараты мен мұрағаты ретінде қабылданды.
Жетістіктердің арасына Мәдени мұра бағдарламасына арнап жасалған ғаламтордағы веб-портал болып табылады. Өйткені технологиялар шарықтаған уақытта бұл интернет парақша қарапайым халықтың бағдарламаға оңай қол жеткізуіне жол ашады. Сол себепті үкіметтің ойынша аталмыш парақша бағдарламаның жұмыс атқаруына үлес қосып жатқан соң, оны дамыту қажет.
Бұл парақшада сіз тарих пен мәдениеттің бірегей ескерткіштері, археологиялық зерттеулер, әлемдік кітап дүкендеріне арналған барлау экспедициялары, қазақ халқының музыкалық дәстүрлері, әлемдік деңгейдегі классикалық әдебиеттің ең үздік шығармалары туралы ақпаратты таба аласыз. [2](аударылған)
Ал онлайн түрде табылған ақпарат оқырмандарға ыңғайлы болып келеді.Себебі, адамдарға ғаламтордан қысқаша немесе үлкен түрде оқи салу кітапханаға барып, кітаптарды іздеп, олардан керектісін табуға қарағанда ыңғайлырақ болып келеді. Демек, Қазақстан 2050 бағдарламасының аясында Мәдени мұра бағдарламасы да цифрландыру арқылы көркейе түскеніне көзіміз жетеді.
Мәдени мұра бағдарламасы қазақстандықтармен тек рухани-мәдени қатынас ғана байланыстырмайды, елімізде ол қоғам ішінен демеу және қолдай таба алды, көптеген қоғам қайраткелері бұл бағдарлама тарих пен мәдениетті жандануына үлкенүлес қосуда деп есептейді. Мәдени мұра мемлекеттік мұрасы бүгінгі күні кезеңімен жүзеге асырылуда: 2004-2006, 2007-2008, 2009-2011 жылдарға бөлініп үш кезеңнің құрылып, зерттеу жүргізілсе, одан кейін 20 жылға арналған ұзақ мерзімді бағдарламаға жоспар құрылып, қазіргі таңда оған қатысты түрлі іс-шаралар жасалуда. Мемлекеттік бюджеттен мәдени мұраны жүйелендіру, сақтау және дамыту мақсаттарында арнайы қаражат бөлінген. Бірінші кезеңінде 2,7 млрд.теңге, екінші кезеңінде - 4 млрд. аса, үшіншіге - 5 млрд.аса қаражат бөлінді.
Мәдени мұра мемлекеттік бағдарламасы келесі бағыттар бойынша жүзеге асырылады: тарих және археология ескерткіштерін жүйелендіру, сақтау және қалпына келтіру.
Елімізде 25 мыңнан астам ескерткіш, 2 миллионнан астам құнды мәдени заттар бар деп есептелуде, ал Қожа Ахмет Яссауи кесенесі мен Тамғалы шатқалының петроглифтер кешені Дүниежүзілік мәдени мұра тізіміне енгізілген, ендігі кезекте ЮНЕСКО тізіміне ескі Отырар қалашығын қосу жоспарда мақсат ретінде қосылды.
Тәуелсіздік жылдарында еліміздегі ескерткіштерді толық түгендеуіне қатысты көптеген жұмыстар атқарылды. Осы жұмыстардың қорытындысы бойынша республикада тарихи және мәдени ескерткіштердің мемлекеттік тізімі құрастырылып, оған республикалық маңызы бар 218 объект және жергілікті маңызы бар 11,5 мың объект кірді.[2](аударылған)
В)Зерттеу әдістері
Курстық жұмысты жазу барысында бірнеше зерттеу әдіс-тәсілдер қолданылды. Елімізде көптеген мәдени үдерісті қолдайтын бағдарламалар бар, алайда Мәдени мұра олардың арасында жетілген жетістіктеріменен ерекшеленіп тұр. Сондықтан бағдарламаның еліміздің мәдени өрлеуіне қалай әсер еткені жайлы ақпарат жинақтадым. Ақпарат жинауда мен сауалнама, ғаламтормен жұмыс және сұхбаттасу жасадым.
Алғашқы зерттеу әдісі ретінде сауалнама жүргізілді. Онлайн-сауалнамаға 104 адам қатысты және ол 6 сұрақтан тұрды. Сұрақтар мен жауаптарды төмендегі диаграммалардан оқи аласыз.

Бірінші сұрақ бойынша жауап берушілер Қазақстанның мәдени-тарихи саласының қай деңгейде дамығанына баға беруі тиіс болды. Қуанышымызға орай, 64 % адам аталмыш сала жоғары деңгейде дамыған деп ойлайды, ал жауап берушілердің 25 % орташа дәрежеде деп есептесе,қалған 11 % адам оны төмен дәрежеде дамыған деп ойлайды.

Екінші сұраққа 88 % адам Қазақстанның тарихы мен мәдениеті бай деп есептейді, ал 10 % адам Білмеймін деген нұсқаны таңдаса, тек жауап берушілердің 2 % Қазақстанның тарихын бай емес деген ойды қолдайды.

Үшінші сұрақ бойынша жауап берушілер үкімет тарихи-мәдени саланың өрлеуіне қалай ат салысып жатқаны жайлы сұрайды. Бұл сұраққа жауап беру барысында адамдар бірнеше нұсақаны таңдауға мүмкіндік алды. Сонымен, бағдарламалар мен реформалар деген жауап 24 % , археологиялық және тарихи зерттеулер нұсқасы 22 %, отандық БАҚ:кино мен телехикаялар нұсқасы 29 % және халық арасында тарих пен мәдениетті үгіттеу жауабы 25 % дауысты жинады.

Төртінші сұрақ бойынша жауап берушілер Мәдени мұра бағдарламасына 4 нұсқаның біреуін таңдау арқылы жауап беруі тиіс. 39 % адам оның жұмысына орта деген баға берсе, 37 % бағдарламаның жұмысына жоғары деңгейде деп есептейді. 12 % дауысты төмен деген нұсқа жинады. Таң қалдырған жәйттердің бірі 12 % адам бұл бағдарлама жайлы толық ақпарат білмейді, сол себепті баға бере алмайды.

Бесінші сұрақ бойынша жауап берушілер халқымыз тарихты білуі үшін не істеу қажет деген сұраққа жауап беру барысында бірнеше нұсқаны таңдау арқылы проблеманың шешу жолдарын ұсына алады. Отандық кино арқылы көрсету жауабы 28 % дауыс жинаса, оқу орындарында тарих сағатын көбейту нұсқасы 30 % дауысты жинау арқылы жауаптар арасында жеңімпаз болып тұр. Мерекелерді атап өту, яғни ұлттық дәстүрлерді нақыштау 22 % дауысты жинаса, қалған дауыстарды мәдениетті құрметтеуді үгіттеу деген нұсқаға тиесілі.

Соңғы сұраққа жауап беру барысында жауап берушілер Мәдени мұра бағдарламасының болашағына болжам жасауы қажет. Сауалнамадан өткендердің 73 % жоба еліміздің тарихи-мәдени дамуына өз септігін тигізеді деп ойласа, 17 % адам өзгермейді және бір орында қала береді деген нұсқаға жақын келеді. Ал, жауап берушілердің 10 % бағдарламаны жоғалып кетеді деп болжады.
Екінші зерттеу әдісі ретінде ғаламтордан ақпарат жиналды. Сауалнама арқылы қажетті сұрақтардың жауабын қарапайым халықтан алған соң, қалған ақпаратты ғаламтордан іздедім. Интернетте ресми парақшаларда көптеген мәлімет болды. Қуанышыма орай, олардың барлығы статистикаға мол болды және ақпарат түрлері қайталанбады. Бұл қиындық тудырмайтын, әрбір адам қолдана алатын оңай әдіс-тәсілдердің бірі.
Үшінші және соңғы зерттеу әдісі ретінде сұхбаттасу жүргізілді. Сұхбатқа жауап беруші: Шымкент қаласы физика-математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектібінің тарих пәнінің мұғалімі- Жамелов Бағлан Алтайұлы. Сұхбаттасудың үзіндісін төменде оқуға болады.
Қазақстанның тарихы өте бай болып табылады. Егер үңіліп қарайтын болсақ, көптеген зерттеулерді жүргізсек, айтылған тұжырымдаманың дәлелдерін әлем бойынша таба аламыз. Мәдени мұра бағдарламасының шетелдік зерттеулері жайлы не айта аласыз және жобаның осы күнге дейін атқарған жұмысы көңілізден шығады ма?
Мәдени мұра бағдарламасы осы уақытқа дейін көптеген шетелдік зерттеулер атқарды. Қазақстанның тарихы Германия, Ресей және де басқа ТМД елдерімен тығыз қатынаста болғандықтан, қазіргі таңда зерттеулер де осы елдерде жүргізілуе бағытталған. Ресей Федерациясының орталық мұрағаттарынан, яғни Омбы, Орынбор қалаларынан 29000 жуық құжат алынса; көршілес Өзбекстан Республикасының Орталық Мемлекеттік мұрағатынан 482 құжат табылды; АҚШ-тың Бейбітшілік және төңкеріс, соғыс Гувер институты мұрағатынан 20 құжат; Башқұртстанның Орталық мемлекеттік тарихи мұрағатынан 1145 құжат алынды; Федеративтік Германия Республикасының Федералды мұрағаты, Сыртқы істер министрлігінің саяси мұрағаты, Бұрынғы Германия Демократиялық Республикасының қауіпсіздік министрлігінің мұрағатынан 93 құжат табылды; Ұлыбританияның Ұлттық мұрағаты, Британ кітапханасы және Азия істері бойынша корольдік қоғамы мұрағатынан 82 құжат зерттеу уақытында табылды; Түркия Республикасы Премьер-министрдің жанындағы Мемлекеттік мұрағаты, Осман мұрағаты Түрік тарихы мекемесінің мұрағатынан 168 құжат;Қытай Халық Республикасының Бірінші тарихи мұрағатынан, Қытай шекарасының тарихи географиялық зерттеу орталығынан, Шыңжаң қоғамдық ғылымдар академиясы кітапханасынан, Синьцзянь университетінің кітапханасынан 111 құжаттар мен кітаптар Қазақстанға жеткізлді.
Алайда шетел мұрағаттарынан құжаттарды іздестіру және алу жұмыстарының нәтижесі көңіл қуантқанмен, осы күнге дейін шешімін таппаған бірқатар проблемалардың барын жасыра байқауға болады. Қаражаттың жетіспеушілігінен біршама елдерде зерттеу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.