Arduino платасы моделін таңдау
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Наушанов Н. Е.
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Arduino платформасы негізінде далада жүрген ІҚМ-ды қашықтықтан есебімен қозғалысын бақылау жүйесін құру
мамандығы 55В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар
Нұр-Сұлтан 2019
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Қорғауға жіберілді
Радиотехника, электроника
және телекоммуникация
кафедрасының меңгерушісі
____________ Б.Е.Хамзина
__________ 2019 жыл
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Arduino платформасы негізінде далада жүрген ІҚМ-ды қашықтықтан есебімен қозғалысын бақылау жүйесін құру
мамандығы 55В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар
Орындаған Наушанов Н. Е.
Ғылыми жетекші Алымов Н.
профессор
Нұр-Сұлтан 2019
Мазмұны
Кіріспе
5
1 Шолу-талдау бөлімі
8
1.1 Міндеттің қойылуы
10
1.2 Әзірленетін модельдің аналогтарына шолу
13
1.3 Бағдарламалық және аппараттық компоненттерді таңдау
14
1.3.1 Талаптарды бағалау
15
1.3.2 Arduino платасы моделін таңдау
15
1.3.3 GSM таңдау
16
1.3.4 GPS таңдау
26
2 Жобалау бөлімі
29
3 Эксперименталды бөлім
42
3.1 Функционалды тестілеу прототипі
42
4 Экономикалық бөлім
44
4.1 Жүйені әзірлеу және түзету кезеңінде инвестицияларды есептеу
44
4.2 Өнімнің нұсқасын таңдау
46
4.3 Күрделі пайыз ставкасын таңдау
48
4.4 Негізгі нұсқаны өңдеу және жөндеу кезеңіндегі салымдарды есептеу
49
4.5 Альтернативті нұсқаны өзірлеу және жөңдеу кезеңіндегі салымдарды есептеу
55
5 Еңбекті қорғау
56
5.1 Кіріспе
56
5.2 Адамның денсаулығына тікелей әсер ететін электромагниттік сәулеленудің зиянды факторлары
57
5.2.1 РЖ әсерлердің жалпы сипаттамасы
58
5.3 Тұтынушылардың РЖ сәулеленуден және оның әсерінен қорғануының әдістері мен құралдары
59
5.4 Электр тогымен зақымдалудан қорғанудың әдістері мен құралдары
60
6 Қоршаған ортаны қорғау
62
6.1 Зиянды және қауіпті факторларды талдау
62
6.2 Микроклимат талаптар
63
6.2.1 Санитарлық-гигиеналық жұмысжағдайыныңсипаттамасы
63
6.1.2 Электр қауіпсіздігі
65
6.2 Шудың және дірілдің көздері
66
Қорытынды
70
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
72
Нормативтік сілтемелер
Осы дипломдық жұмыста келесі нормативтік сілтемелер қолданылды;
1. МҮТ 7.32 - 2001 мeмлeкeтaрaлық үлгі - тaлaп. Ғылыми - зeрттey жұмыcы жaйындaғы eceп. Құрылымы мeн рәcімдey eрeжeлeрі.
2. МҮТ 7.1 - 84. Aқпaрaт, кітaпxaнa жәнe бacпa іcтeрі жөніндeгі үлгі - тaлaптaр жүйecі. Құжaттың әдeби көрceткіштeр cипaттaмacы. Құжaт жacayдың жaлпы тaлaптaры мeн eрeжeлeрі.
3. МИ CМК 110.07 - 2013. Әдістемелік нұсқау. Дипломдық жұмысты жазуда орындалатын міндеттемелер.
Анықтамалар
Осы дипломдық жұмыста төмендегідей анықтамалар қолданылды:
Белгілер мен қысқартулар
Осы дипломдық жұмыста төмендегідей белгілер мен қысқартылған сөздер пайдаланылды:
Кіріспе
Қазіргі уақытта GPS трекер неғұрлым өзекті болып отыр. Алайда геодеректерді бақылау үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді құру әзірлеудің барлық кезеңдерінде бағдарламаны әзірлеу кезінде эксперименттер жүргізуді көздейді. Бағдарламаның кемшіліктерін, қателерін жоюды қамтамасыз ететін осындай эксперименттерді жүргізу өнеркәсіптік өндіріс жағдайында экономикалық тиімсіз болып табылады және бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу және жөндеу құнының артуына әкеледі. Бағдарламалық қамтамасыз етуді жасау шығындарын азайту үшін машинаны сапалы басқаруды қамтамасыз ететін бағдарламаны әзірлеу орынды, бұл бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеудің соңғы кезеңінде ғана өндіріс жағдайында эксперименттер жүргізу қажеттілігіне әкеледі.
Дипломдық жобаның міндеті - жүйеге бюджеттік және шектеулі функционалдық балама ұсынатын қолжетімділікті бақылау жүйесінде сигнал беру үшін аппараттық-бағдарламалық кешенді құру. Жүйе орталығы құрылғының деректерін қарайтын құрылғылар қосылған дербес компьютер болады. Деректер GSM арқылы беріледі. Мысал ретінде Arduino UNO қолжеткізу жүйесі қолданылады.
1 Шолу-талдау бөлімі
1.1 Міндеттің қойылуы
Бұл дипломдық жұмыста компьютер арқылы геодеректерді көру үшін GPS трекер және панель жасау қажет. Пайдаланушы құрылғыны қарайтын құрылғы ретінде PHP бағдарламалау тілін пайдалану жоспарланып отыр.
Оқиғаны белгілеуді және сигналдарды қабылдауды орындайтын қызмет бағдарламасы іске қосылатын компьютер басқару панелі болады. Конфигурациялық файлға өзгерістер енгізу арқылы қызмет жұмысын конфигурациялау орындалады.
Қолданушының талаптарына сай, қадағалау мүмкіндігін бақылаудың бірнеше әдістерін, атап айтқанда, сымсыз желі қосу керек. Қысқа деректер беру интернетке немесе мобильді интернетке кең жолақты қатынау мүмкіндігі жоқ жерлерде қолданылуы мүмкін GSM арқылы беріледі.
Әзірлеу барысында талап етілетін функционалдықты сақтай отырып, кешеннің өзіндік құны басымдық болып табылады, сондықтан, жобалау кезінде ашық бастапқы коды бар еркін және тегін бағдарламалық өнімдерді пайдалану құпталады.
Бұл жүйе үй жағдайында және шағын кәсіпорындарда пайдалы болады. Әзірлеу кезінде жүйенің сенімділігіне, баптаулары мен пайдаланудың қарапайымдылығына, құнына назар аудару қажет. Жеңіл машинаның әзірленгелі отырған моделі ҚР барлық нормалары мен МЕМСТ-тарына сәйкес болуы тиіс.
1.2 Әзірленетін модельдің аналогтарына шолу
Әзірленетін құрылғының аналогтарына шолу жасай отырып, ең көп таралған жүйелерді қарастыру қажет.
GPS навигатор - бір корпустағы қабылдағыш және компьютер. Қабылдағыш орбитадағы спутниктермен берілетін сигналдарды қабылдайды, ал компьютер сигналды ашып, қабылдағыштың орналасқан жерін анықтайды. TRANSIT навигациялық жүйесінің орнына американдық әскерилермен GPS әзірленді және іске қосылды. Барлық аспаптарда әртүрлі ақпаратты көрсететін бірнеше бет бар: аспандағы жерсеріктердің жағдайы, нүктелері мен өтілген жолдары бар карта, әр түрлі күйге келтіру мен іздеуге шығатын мәзір беті, навигация беті, онда навигация режимінде (белгілі бір нүктеге бару) көрсеткі түріндегі көрсеткіш және жолдық компьютердің беті бейнеленген, онда өткен қашықтық, қозғалыс жылдамдығы және т.б. көрінеді. Нүктені табу үшін тізімнен қажетті нүктені таңдап, "Бару" батырмасын басу жеткілікті. "Навигация" бетінде қозғалыс бағыты бар көрсеткі пайда болады. Ал барлық үлгілерде нүктенің координаттарын есте сақтау үшін түймені басып, біраз уақыт ұстап тұру жеткілікті. Сондай-ақ, оны басты мәзір арқылы жасауға болады. GPS навигаторларында жолдар мен бағыттар бар. Жол (трек) - бұл "із", сіз өткен жол.Аспаптың жадына үнсіз келісім бойынша (7 зауыттық) параметрлер жазылады. Бірақ қажет болса, өшіруге болады. Маршрут - (Роут) - бұл нүкте бойынша алдын ала белгіленген жол. Аспап сізді навигация режимінде маршрут бойынша да, трек бойынша да (бэк трек режимінде) жүргізе алады. Маршрутты компьютерде құрып, содан кейін аспапқа енгізуге болады. Құрылғыда тікелей құруға болады. Track back режимі - бұл навигация режимінде құрал сізді өтілген жол бойынша кері алып келетін режим (келесі тарауда толығырақ). Бұл ретте, "Навигация" бетінде көрсеткі бұрылыстарды көрсетеді. Барлық аспаптар жазықтықтағы координаттарды ғана емес, тік координаттарды да анықтайды. Сонымен қатар, жердің теориялық геометриялық фигурасынан биіктеу анықталады. Теңіз деңгейінен немесе басқа бетінен дәл биіктікті анықтау үшін биіктікті 3 м дейінгі дәлдікпен анықтауға мүмкіндік беретін барометрлік биіктік өлшегіш қолданылады. Кіріктірілген барометрлік биіктік өлшегіш eTrex Summit, eTrex Vista, Map76S, map60CS, Map76CS eTrex Vista С үлгілерінде бар. Балықшылар үшін биіктік емес, аспапта қысымның өзгеру графигінің болуы маңызды. Навигация режимінде немесе карта көрсетілгенде, құрылғы нүктеге бағыттауды тек қана қозғалыс барысында, компьютер қозғалыс бағытын есептеп және бағдарлай алатын кезде көрсетеді. Кейде орнында тұрып немесе карта бойынша бағдарлау қажет. Ол үшін кіріктірілген электрондық компас бар. Ол eTrex Summit, eTrex Vista, GPSMap76S, Мap60CS, Map76CS eTrex Vista С үлгілерінде бар.
Сонымен қатар, барлық модельдердің (Геко 101-ден басқа) компьютерге COM-порт арқылы, ал қазіргі заманғы модельдердің USB арқылы қосылу мүмкіндігі бар. Бұл байланыс ағымдағы орынды анықтау үшін де, ақпаратты (тректерді, нүктелерді және бағыттарды) енгізу-шығару үшін де пайдаланылуы мүмкін.
1.3 Бағдарламалық және аппараттық компоненттерді таңдау
1.3.1 Талаптарды бағалау
Тапсырманы орындау үшін келесі жабдық қажет:
- дербес компьютер
- GSM
- GPS
- arduino UNO
Перифериялық құрылғыларды компьютерге қосу үшін ең көп таралған және әмбебап интерфейс қазіргі уақытта USB болып табылады, сондықтан Arduino UNO-да USB интерфейсі болуы тиіс. Әдетте мұндай міндеттерді шешу үшін GSM платалары қолданылады, алайда олардың бағасы өте үлкен, ең қарапайым GSM бағасы ең қарапайым GSM модулінің бағасынан шамамен 10 есе асады. Қарапайым GSM модульдерінің жетіспеушілігі, шын мәнінде, модульді қосуға болатын антеннада. USB сипаттамасында кабельдің максималды ұзындығы 25 см. Бізге 1 USB сым қажет болады. Олардың бірі компьютердің USB ұясына қосылады, ал екінші блокқа USB құрылғысы қосылады. Екі ұзартқыш блоктарының арасында міндетті түрде экрандалған, 5e-ден төмен емес санатты стандартты есулі қосақ кабель қосылады. Микроконтроллерді дәнекерлеу және бағдарламалау мәселелерін болдырмау үшін Arduino платаларының бірін пайдаланған дұрыс. Сигналдар COMport арқылы беріледі, пайдаланушы қалаған қажетті бағытты таңдай алады. Кешенді басқару үшін операциялық жүйе ретінде Microsoft Windows 8 қолданылады, себебі ол бірегей, көптеген ресурстарды жұмсамайды және әзірленетін жүйенің функцияларын әзірлеу және пайдалану үшін ыңғайлы. Бұл бағдарлама автоматты түрде іске қосылады және сигналды веб қолданбаға жібереді. Сигнал алғаннан кейін GPS пайдаланушыға қажетті жүйенің жұмыс параметрлері көрсетілген конфигурациялық файлды оқып, оны Arduino UNO қосылған серверге жібереді. ATMega328 микроконтроллеріне сигналдар келіп, команданы орындайды.Көрсету үшін мотор қажет. Егер қажет болса, пайдаланушы дербес компьютерге басқан кезде мотор қалай бұрылатынын көре алады. Құрылғыны бұзуды болдырмау үшін, сигнал деректерін шифрлау немесе құрылғыны "нүкте-нүкте" желісі ретінде жалғау қажет. Жүйе параметрлерін өзгерту үшін, пайдаланушы параметрлері жоба конфигурациялық файлына енгізілетін басқару панелін пайдалана алады. Жоба PHP бағдарламалау тілінде жазылған. GSM арқылы сигнал жіберу геодеректерді жіберу функциясын орындауға мүмкіндік беретін сим карта арқылы жүзеге асырылады. Сигналды жіберу сервисті бағдарламаға біріктіру үшін GPRS, API (application programming interface) компонентінің көмегімен жүзеге асырылады. API арқылы хабарлама осы сервиске жөнелтіледі, ол оны көрсету үшін google maps-ке бағытталады.
1.3.2 Arduino платасы моделін таңдау
Arduino - аппараттық есептеу платформасы, оның негізгі компоненттері қарапайым енгізу-шығару платасы және Processing Wiring тілінде өңдеу ортасы болып табылады. Arduino дербес интерактивті нысандарды құру үшін пйдаланылады, және де компьютерде орындалатын бағдарламалық жасақтамаға (мысалы, Adobe Flash, Processing, Max (ағыл.), Pure Data, SuperCollider) қосыла алады. Қазіргі уақытта таратылған нұсқаларға тапсырыс берілгенде ашылған болуы мүмкін. Плата құрылғысы туралы ақпарат (баспа платасының суреті) ашық қол жетімді және оны өз бетінше платаны жинауды қалайтындар пайдалана алады. ATmega328 микроконтроллерлері арзан және шамамен 10$ тұрады.
Arduino жобасы Digital Communities санатында Prix Ars Electronica 2006 сыйлықтарын тапсыру кезінде құрметті атауға ие болды.
Arduino платасы Atmel AVR микроконтроллерінен (Atmega328Р және ATmega168 - жаңа нұсқаларда және АТmega8 - ескілерінде), сонымен қатар, басқа да схемалармен бағдарламалау және интеграциялау үшін байланыстыру элементтерінен тұрады. Көптеген платаларда +5В немесе +3,3В кернеудің сызықтық тұрақтандырғышы бар. Тактілеу 16 немесе 8 МГц жиілігінде кварц резонатормен (кейбір нұсқаларда керамикалық резонатормен) жүзеге асырылады. Микроконтроллерге BootLoader жүктеушісі алдын ала тігіледі, сондықтан сыртқы программатор қажет емес.
Барлық платалар концептуалды деңгейде RS-232 (дәйекті байланыс) арқылы бағдарламаланады, бірақ бұл әдісті іске асырудың нұсқадан нұсқаға айырмашылығы бар. Сонымен қатар, Serial Arduino платасы RS-232 сигнал деңгейін ТТЛ деңгейіне және керісінше түрлендіруге арналған қарапайым инверторлы схеманы қамтиды. Ағымдағы таратылатын платалар, мысалы, Diecimila, USB-to-Serial FTDI FT232R конвертер микросхемасының арқасында USB арқылы бағдарламаланады. Arduino Uno платформасының нұсқасында Конвертер ретінде SMD корпусында Atmega8 микроконтроллері қолданылады. Бұл шешім конвертерді программалауға мүмкіндік береді, сол үшін платформа барлық қажет қосымша басқару сигналдарымен әзірлеушінің қалауы бойынша тінтуір, джойстик немесе басқа құрылғы ретінде дереу анықталады. Arduino Mini немесе бейресми Boarduino сияқты кейбір нұсқаларда бағдарламалау үшін бөлек USB-to-Serial платасын немесе кабельді қосу қажет.
Arduino платалары сыртқы тізбектердегі микроконтроллердің IO шығысының көпшілігін пайдалануға мүмкіндік береді. Мысалы, Diecimila платасында 14 сандық кірісшығыс қол жетімді, олардың 6-ы ЕИМ сигналды, және 6 аналогтық кірісті бере алады. Бұл сигналдар платада байланыс алаңдары немесе істікті жалғағыштар арқылы қол жетімді. Сондай-ақ, сыртқы кеңейту платаларының "ағыл. shields" (сөзбе-сөз: "қалқандар") деп аталатын бірнеше түрі қол жетімді, олар Arduino платасына істікшелі жалғағыштар арқылы қосылады.
Arduino дамуының интеграцияланған ортасы - бұл код редакторы, компилятор және бағдарламалық жасақтаманы платаға беру модулінен тұратын Java-дағы кроссплатформалы бағдарлама.
Жасақтау ортасы Processing бағдарламалау тіліне негізделген және бағдарламалық жасақтаманы әзірлеумен жақын таныс емес жас маман бағдарламалау үшін жобаланған. Бағдарламалау тілі Wiring жобасында қолданылатынға ұқсас. Қатаң айтқанда, бұл кейбір кітапханалармен толықтырылған C++. Бағдарлама препроцессордың көмегімен өңделеді, содан кейін AVR-GCC көмегімен компилденеді. Arduino бойынша құжаттаманы орыс тіліне аудару бар.
Arduino бастапқы платаларын Smart Projects өндіреді. Қазіргі уақытта төменде көрсетілген 15 плата нұсқасы бар:
- serial Arduino, дәйекті байланыс арқылы (DB-9 ұясы) бағдарламаланады, ATmega8 қолданылады.
- аrduino Extreme, бағдарламалау үшін USB интерфейсі бар, ATmega8 қолданылады.
- arduino Mini, Arduino шағын нұсқасы, ATmega328 беттік монтажды пайдаланады. USB-UART конвертері жоқ.
- arduino Nano 3.0, одан да шағын, USB қуат көзі және ATmega328 беттік монтажы бар.
- LilyРad Arduino, ATmega168 (ATmega328 жаңа нұсқаларында) беттік монтаждау үшін қолданылады, минималистік дизайн.
- аrduino NG, бағдарламалау үшін USB интерфейсі бар, ATmega8 қолданылады.
- аrduino NG plus, бағдарламалау үшін USB интерфейсі бар, ATmega168 қолданылады.
- arduino BT, бағдарламалау үшін Bluetooth интерфейсі бар, ATmega168 қолданылады (ATmega328 жаңа нұсқаларында).
- arduino Diecimila, DIP28 корпуста USB интерфейсін және Atmega168 пайдаланады.
- arduino Duemilanove ("2009"), ATmega168 (ATmega328 жаңа нұсқаларында) негізінде, USB немесе сыртқы көзден қуат алуды автоматты түрде таңдайды.
- arduino Mega ("2009"), ATmega1280 негізінде.
- аrduino Mega2560 R3 ("2011"), ATmega2560 негізінде. ATmega16U2 базасында USB-UART конвертері қолданылады.
- arduino Uno R3 (2011), ATmega328 негізінде. ATmega16U2 базасында USB-UART конвертері қолданылады.
- arduino Ethernet (2011), ATmega328 негізінде. USB-UART конвертері жоқ. Ethernet чипі - W5100, сондай-ақ MicroSD модулі бар.
- аrduino Mega ADK for Android (2011), ATmega2560 негізінде. Android ОЖ базасында (MAX3421e мс) телефондармен қосылу үшін USB-хост бар. ATmega8U2 негізіндегі USB-UART конвертері бар.
Бұл дипломдық жұмыста Arduino Uno R3 пайдаланамыз, ол 1.1 суретте көрсетілген.
Сурет 1.1. Arduino Uno R3
Arduino Uno контроллері ATmega328 (техникалық сипаттама, pdf) салынған. Платформада 14 сандық кірісшығыс бар (оның 6 ЕИМ шығу ретінде пайдаланылуы мүмкін), 6 аналогтық кіріс, 16 МГц кварц генераторы, USB қосқышы, күш қосқышы, ICSP қосқышы және қайта жүктеу түймесі бар. Жұмыс істеу үшін платформаны компьютерге USB кабелі арқылы қосу немесе ACDC адаптерінің немесе батареяның көмегімен қорек беру қажет.
FTDI USB микроконтроллерді USB арқылы байланыс үшін пайдаланған, барлық алдыңғы платаларға қарағанда, жаңа Ардуино uno ATmega8U2 микроконтроллерін пайдаланады.
"Uno" итальянша бір деп аударылады, және әзірлеушілер осылайша Arduino 1.0 алдағы уақытта шығуын меңзеп отыр. Жаңа плата Ардуино платаларының флагманы болды.
Arduino Uno USB байланысы немесе сыртқы қуат көзі арқылы қуат ала алады. Қуат көзі автоматты түрде таңдалады.
Сыртқы қуат (USB емес) ACDC кернеу түрлендіргіші (қуат блогы) немесе аккумуляторлық батарея арқылы берілуі мүмкін. Кернеу түрлендіргіш орталық оң полюсті 2.1 мм коннекторы арқылы қосылады. Батареядан сымдар Gnd және Vin қуат қосқышы шығыстарына қосылады.
Платформа сыртқы қорек 6 В-дан 20 В-ға дейін кезде жұмыс істей алады. Қорек кернеуі 7 В-тан төмен болғанда, 5V шығару 5 В-тан кем бере алады, бұл ретте платформа тұрақсыз жұмыс істейді. 12 В жоғары кернеуді пайдалану кезінде кернеу реттегіші қызып, платаға зақым келтіруі мүмкін. Ұсынылған диапазон 7 В бастап 12 В дейін.
Тамақтану қорытындылары:
- vin. Кіріс сыртқы көзден қуат беру үшін пайдаланылады (USB коннекторынан 5 В болмаса немесе басқа реттелетін қорек көзінен). Қорек кернеуі осы шығу арқылы жүзеге асырылады.
- 5v. Микроконтроллерді және платадағы компоненттерді қоректендіру үшін қолданылатын реттелетін кернеу көзі. Қуат VIN шығысынан кернеу реттегіші арқылы, немесе USB қосқышынан, немесе басқа реттелетін 5 В кернеу көзінен берілуі мүмкін.
- 3v3. 3,3 В шығысындағы кернеу тақтадағы орнатылған реттегіш арқылы жасалды. Максималды ток тұтыну 50 мА.
- gnd. Жерге тұйықтау шығыстары (1.1-кесте).
Кесте 1.1
Arduino Uno R3 сипаттамасы
Микроконтроллер
ATmega328
Жұмыс кернеуі
5 В
Кіріс кернеуі (ұсынылатын)
7-12 В
Кіріс кернеуі (шекті)
6-20 В
Сандық КірісШығыс
14 (олардың 6 ЕИМ шығысы ретінде пайдаланылуы мүмкін)
Аналогтық кіріс
6
Кірісшығыс арқылы тұрақты ток
40 мА
3.3 В шығару үшін тұрақты ток
50 мА
Флеш-жады
32 Кб (ATmega328) оның ішінде 0.5 Кб жүктеуші үшін қолданылады
ОЕҚ
2 Кб (ATmega328)
EEPROM
1 Кб (ATmega328)
Тактілік жиілік
16 МГц
Жады:
ATmega328 микроконтроллерінде 32 кБ флэш жады бар, оның ішінде 0.5 кБ жүктеушіні сақтау үшін , сондай-ақ 2 кБ ОЕҚ (SRAM) және 1 Кб EEPROM (EEPROM кітапханасының көмегімен оқылатын және жазылған) қолданылады.
Кірістер мен Шығыстар:
Uno 14 сандық шығыстың әрқайсысын pinMode (), digitalWrite (), және digitalRead () мүмкіндіктерін пайдалана отырып, кіріс немесе шығыс ретінде баптауға болады . Әрбір шығыстың 20-50 кОм жүктеме резисторы бар (үнсіз келісім бойынша ажыратылған) және 40 мА дейін өткізе алады. Кейбір шығыстар ерекше функцияларға ие:
- тізбекті шина: 0 (RX) және 1 (TX). Шығыстар TTL деректерін алу (RX) және беру (TX) үшін қолданылады. Бұл шығыстар ATmega8U2 USB-to-TTL тізбекті шинасының микросхемасына сәйкес қосылған.
- сыртқы үзіліс: 2 және 3. Бұл шығыстарды үзу шақыруына немесе кіші мәнде, не алдыңғы немесе артқы фронтта немесе мән өзгергенде баптауға болады. Толық ақпарат attachInterrupt () функциясының сипаттамасында.
- шим: 3, 5, 6, 9, 10, және 11. Кез келген шығысты 8 бит рұқсаты бар шим analogWrite () функциясының көмегімен қамтамасыз етеді.
- spi: 10( SS), 11 (MOSI), 12 (MISO), 13 (SCK). Бұл шығыстар арқылы SPI байланысы жүзеге асырылады, ол үшін SPI кітапханасы қолданылады.
- led: 13. 13 сандық шығаруға қосылған кіріктірілген жарық диоды. Егер шығыстағы мән жоғары потенциалға ие болса, онда жарық диоды жанып тұрады.
Uno платформасында 6 аналогтық кіріс орнатылған (A0...A5 ретінде белгіленген), әрқайсысының ажыратымдылығы 10 бит (яғни, 1024 түрлі мәндерді қабылдай алады). Стандартты шығыстар жерге қатысты өлшеу диапазоны 5 В дейін болады, дегенмен AREF шығару және analogReference () функциясы арқылы жоғарғы шегін өзгерту мүмкіндігі бар. Кейбір шығыстардың қосымша функциялары бар:
I2C: 4 (SDA) және 5 (SCL). Шығыс арқылы I2C (TWI) байланысы жүзеге асырылады, оны жасау үшін Wire кітапханасы қолданылады.
Платформа шығыстарының қосымша жұбы:
AREF, аналогтық кіріс үшін тірек кернеуі. AnalogReference () функциясымен қолданылады.
Reset, шығыс сигналының төмен деңгейі микроконтроллерді қайта жүктейді. Әдетте, Arduino платасындағы батырмаға кіруді жабатын кеңейту платасындағы қайта жүктеу түймесін қосу үшін қолданылады.
Arduino шығысы мен ATmega328 порттары арасындағы байланысқа назар аударыңыз.
Arduino Uno платформасында компьютермен, басқа Arduino құрылғыларымен немесе микроконтроллерлермен байланыс үшін бірнеше құрылғы орнатылған. ATmega328 0 (RX) және 1 (TX) шығыстарымен жүзеге асырылатын UART TTL (5 В) тізбекті интерфейсін қолдайды. Платада орнатылған Atmega8u2 микросхемасы бұл интерфейсті USB арқылы, компьютер жағындағы бағдарламалар платамен виртуалды COM порты арқылы "қарым-қатынас жасайды". ATmega8U2 бағдарламалық жасақтамасы стандартты USB COM драйверін пайдаланады, ешқандай бөгде драйверлер қажет емес, бірақ Windows-та қосылу үшін ArduinoUNO.inf файлын қажет болады. Arduino бағдарламасының тізбекті шинасының (Serial Monitor) мониторингі платформаға қосылған кезде мәтіндік деректерді жіберуге және алуға мүмкіндік береді. Платформадағы RX және TX жарық диодтары деректерді FTDI немесе USB жалғау микросхемасы арқылы тасымалдаған кезде жыпылықтайды (бірақ 0 және 1 қорытындылар арқылы тізбекті жіберуді пайдаланбағанда).
SoftwareSerial кітапханасымен кез келген Uno сандық қорытындылар арқылы деректерді жүйелі жіберуді жасауға болады.
ATmega328 I2C (TWI) және SPI интерфейстерін қолдайды. I2C шинасын қолдануға ыңғайлы болу үшін Arduino-ға Wire кітапханасы қосылған (1.2 сурет).
Сурет 1.2. Arduino Uno R3
Автоматты (бағдарламалық) қайта жүктеу:
Uno жаңа кодты жазар алдында қайта жүктеу платформадағы түймені басу арқылы емес, компьютерде Arduino бағдарламасының өзі жүзеге асырылатындай етіп жасалған. ATmega8U2 микросхемасындағы деректер ағынын басқаратын (DTR) DTR желілерінің бірі ATmega328 микроконтроллеріне 100 нФ конденсатор арқылы қосылған. Бұл желіні іске қосу, яғни төмен деңгейдегі сигнал беру, микроконтроллерді қайта жүктейді. Arduino бағдарламасы осы функцияны пайдалана отырып, бағдарламалау ортасында Upload батырмасын бір рет басу арқылы кодты жүктейді. DTR желісі бойынша төмен деңгейдегі сигнал беру код жазбасының басталуымен үйлестірілген, ол жүктеушінің таймаутын қысқартады.
Функцияның тағы бір қолданылуы бар. Uno қайта жүктеу Arduino бағдарламасына Mac X немесе Linux ОЖ бар компьютерде (USB арқылы) қосылған сайын жүзеге асырылады. Қайта жүктелгеннен кейінгі келесі жарты секундтар жүктеуші жұмыс істейді. Бағдарламалау кезінде платформа қате деректерді (жаңа бағдарлама кодынан басқа) алуды болдырмау үшін кодтың бірнеше алғашқы байттары кідіріс болады. Егер платформаға жазылған скетчты бір реттік жөндеу немесе бірінші рет іске қосу кезінде басқа да деректерді енгізу жүргізілсе, бағдарлама деректерді беру алдында бір секунд ішінде компьютерде күтетініне көз жеткізу қажет.
Uno-да тиісті желіні үзіп автоматты түрде қайта жүктеу желісін өшіру мүмкіндігі бар. Микросхемалардың екі шетінен байланыстары қалпына келтіру мақсатында қосылуы мүмкін. Желі "RESET-EN" деп таңбаланған. Автоматты қайта жүктеуді ажырату, сондай-ақ 5 В көзі мен осы желі арасында 110 Ом резисторын қосу арқылы мүмкін.
USB қосқышын ток қорғанысы:
Arduino Uno-да компьютердің USB портын қысқа тұйықталу токтарынан және аса токтардан қорғайтын өздігінен тоқтайтын сақтандырғыш (автомат) орнатылған. Барлық компьютерлердің осындай қорғауы болса да, бұл сақтандырғыш қосымша кедергіні қамтамасыз етеді. Сақтандырғыш 500 мА астам ток USB порты арқылы өткен кезде іске қосылады және тізбекті токтың қалыпты мәндері қалпына келтірілгенге дейін ажыратады.
Физикалық сипаттамалары:
Uno баспа платасының ұзындығы мен ені тиісінше 6.9 және 5.3 см. USB және күштік ажыратқыш берілген өлшемдер шегінен шығып тұрады. Платадағы төрт тесік оны бетке бекітуге мүмкіндік береді. 7 және 8 сандық шығыс арасындағы қашықтық 0,4 см тең, бірақ басқа шығыстар арасында ол 0,25 см құрайды [9].
1.3.3 GSM таңдау
SIM800 моделінің GSM модулінде бағдарламалық қамтамасыз етуі алдын ала орнатылған, соның арқасында соңғы өнімді әзірлеу мерзімі айтарлықтай қысқарады және деректерді беру процесі жеңілдетіледі. Бұл ретте модуль көп жағдайда сыртқы хост-процессордың басқаруында жұмыс істейді деп болжанады. Сонымен қатар, өндіруші бағдарлама компиляциясы кезеңінде қосылатын GPRS стекпен өз бетінше өзара әрекеттесуі тиіс пайдаланушының жеке қосымшасының модуліне жүктеуді іске қосады. Дипломдық жобада әзірлеушіде қандай да бір міндеттер үшін GSM технологиясының қолданылуын бағалау кезеңінде пайда болатын практикалық мәселелер, сондай-ақ SIM800 модульдерінің әртүрлі баптау параметрлерінің соңғы GSM жүйесінің жұмыс көрсеткіштеріне әсері қарастырылған.
Сыртқы микроконроллерсіз SIM800 модульдерін қолдану:
Бұл дипломдық жобада тек SIM800L модульдері (1.3 сурет), яғни GPRS спецификациясын қолдайтын және ұйықтайтын және мобильді құрылғыларды қамтитын Интернетке қосылуға мүмкіндік беретін толыққанды GSM-модульдер туралы айтылады. SIM800L модульдерінің негізгі жұмыс режимі -- бұл қарапайым AT-командалар немесе реттелген құрылымдар (режимі API) көмегімен модулді басқарушы сыртқы микроконтроллердің басқаруындағы жұмыс (1.3 сурет).
Сурет 1.3. SIM800 L
Компания кез келген желілер арасында деректерді ашық беруді ұйымдастыруға мүмкіндік беретін және хост-процессорсыз жұмыс істейтін қашықтағы тораптарда цифрлық және аналогтық енгізушығару порттарына қатынауды қамтамасыз ететін өзінің фирмалық (proprietary) GSM-профилін әзірледі. Сыртқы микроконтроллерсіз оны пайдаланған кезде SIM800L-модуль қандай тапсырмаларды орындай алады? Бұл, ең алдымен, аналогтық кернеу түрінде параметрлердің мәнін беретін немесе "қосулыөшірулі" екі күйден шығу мүмкіндігі бар сыртқы датчиктермен жұмыс істеу. SIM800L модулі мультиплексирленген аналогтық (4) және сандық (12) порттарға ие. Сыртқы құрылғыларды басқару үшін, сандық шығыстардан басқа, 2 ЕИМ шығысын (10 бит) қолдануға болады. Сондай-ақ, XBee модулі UART интерфейсі бар кез келген құрылғылармен тікелей байланыста болады. SIM800L-модуль өз бетінше жұмыс істегенде берілген кесте бойынша деректерді белгілі бір уақыт аралығынан немесе сандық портта сигнал жағдайының өзгеруі арқылы жібере алады. Бұл нұсқалар өте қарапайым және тек GSM желісінің логикасын жалпы түсінуді талап етеді. Сыртқы процессорды пайдаланбай SIM800L модулін қолданудың әлеуетті нұсқаларын қарастырайық.
- "дабыл түймесі" немесе автономды қуат көзі бар ену датчигі. SIM800L-модуль батареяның күйі туралы хабарлама жіберу үшін 10 (20, 30...) секундта бір рет оянатын соңғы ұйықтайтын құрылғы ретінде бапталады. Бұл хабар құрылғының жұмыс істеу қабілеттілігінің индикациясы және оның желі әрекет ету аймағында болуы болып табылады. 20-шы шығаруға қосылған батырманы басқан кезде модуль координатор мен желідегі барлық роутерлерді қабылдайтын сәйкестендіру пакетін жібереді, олар өз кезегінде API режимінде жұмыс істеуі тиіс. Осы индикация түрін таңдау хабарламаны табысты жеткізу мүмкіндігін арттырады.
- баяу қозғалатын объектілерге арналған батареялық қоректендіргіші бар белсенді радиожиілік белгісі. XBee-модуль соңғы ұйықтайтын құрылғы ретінде жұмыс істейді және үйлестірушіге жіберілетін хабарламаны мерзімді беруге бағдарламаланады. Орналасқан жерді анықтау үшін алаң бойынша тірек нүктелері ретінде әрекет ететін қажетті роутерлер санын орналастыру қажет. Нысанның орналасқан жері ата-ана торабының мекенжайы бойынша анықталады, ол арқылы модуль кезекті хабарлама жібереді. API режимінде жұмыс істеген кезде ата-аналық торабының 16 биттік мекенжайы жөнелтілетін пакетке қосылған. Бұл әдіс аз қуатты нұсқа үшін ондаған-жүздеген метр болатын әрбір роутердің әрекет ету радиусымен анықталатын позициялаудың дәлдігін қамтамасыз етеді.
- 8 тәуелсіз жүктемеге дейін алыстан қосу және 2 арна бойынша ЕИМ-басқару. Кідірістерді азайту үшін SIM800L модулі API режимінде роутер ретінде жұмыс істейді, сандық порттар іске қосылады. Осы ZigBee желісіне қосылған кез келген модульден жүктемені басқаруға командалар беруге болады.
- температураны, ылғалдылықты, жарықты алыстан өлшеу немесе кернеу түрінде өлшеу датчигі ұсынатын кез келген басқа параметрлерді беру. Сандық деректер (10 бит) кезеңімен немесе кез келген желі торабынан сұрау командалары арқылы жіберілуі мүмкін.
- UART-интерфейсі бар кез келген нысандарды басқару. SIM800L модулі мөлдір режимде жұмыс істейді (AT-командаларды басқару). Бұл әдіс қолданыстағы жабдықтың бағдарламалық қамтамасыз етуіне қандай да бір өзгерістер енгізуді талап етпейді.
Барлық аталған мысалдар үшін деректерді желілік тарату торабын әзірлеуге қажет уақыт апталармен немесе тіпті күндермен өлшенеді. Қажетті параметрлерді таңдау және пайдаланылатын SIM800L-модульдердің энергияға тәуелді жадындағы параметрлерді сақтау қажет. Sim800L модулін желіден тыс пайдаланғанда, тікелей қашықтағы нысанда деректерді ең төменгі өңдеу қажет болған құрылғыларда қолдануға болмайды. Модульдердің ішкі бағдарламалық жасақтамалары импульстер санын есептеу, аналогтық есептеулердің ішкі жадында жинақтау бойынша мүмкіншілік бермейді, сондай-ақ нақты уақытты есептеу мүмкін емес және т.б. Осындай міндеттерді шешу үшін сыртқы микроконтроллерді қолдану қажет. Мұндай шешімнің жақсы жағы микроконтроллердің қуаты мен разрядтылығы тек қана пайдаланушылық қосымшамен анықталады: барлық желілік есептерді SIM800L-модуль өзіне алады.
Мысалы, суды тұтынудың сымсыз есептегішін құру үшін құны 20-30 тг болатын 8 биттік аз шығысты микроконтроллер жеткілікті болады. Сонымен қатар, әзірлеуші өзіне белгілі процессорды таңдай алады және өзінің алдыңғы бағдарламалық әзірлемелерін пайдалана алады. Сыртқы микроконтроллердің көмегімен SIM800L модулін басқару үшін API режимін қосу ұсынылады, өйткені ол модульдің барлық ресурстарына қатынауды қамтамасыз етеді. API режимінде модуль жұмыс істегенде GSM-Альянспен бекітілген көпшілік профилдерімен жұмыс істейтін GSM желілік тораптарын жасауға болады. Соңғы жағдайда SIM800L модулі басқа өндірушілердің GSM шешімдерімен үйлесімді болады.SIM800L модулін 100% пайдалану үшін әзірлеушіге модульдің техникалық сипаттамасын және құжаттаманың 140 беттерін алатын барлық басқарушы командалардың жиынтығын зерттеу қажет. Түсінікті орыс тілді аудару [3], да қазірдің өзінде ескірген нұсқаларына (ZNet 2.5) жатса да, пайдалы болуы мүмкін, өйткені көптеген сипатталған командалар firmware-дың одан да жаңа нұсқаларында өзгеріссіз жұмыс істейді.
GSM мобильді соңғы құрылғылардың болуын қарастырғанына қарамастан, мобилдік туралы тек шартты түрде айтуға болады. Құрылғының желіге кіру немесе роутерлер арасында ауысу уақыты бірнеше секундтан тұрады (1.2-кесте).
Кесте 1.2
Желінің әр түрлі конфигурациясы үшін деректер
Ретрансляция саны
Шифрлау
Жіберу бағыты
Жылдамдығы, кбитc
1
Жоқ
Роутер - роутер
35
1
Ия
Роутер - роутер
19
1
Жоқ
Роутер- шеткі құрылғы
25
1
Ия
Роутер- шеткі құрылғы
16
1
Жоқ
Роутер- шеткі құрылғы
21
1
Ия
Роутер- шеткі құрылғы
16
4
Жоқ
Роутер - роутер
10
4
Ия
Роутер - роутер
5
GSM желісін әзірлеу кезінде желінің өткізу қабілетіне және онда туындайтын кідірістерге әсер ететін стектің негізгі параметрлерін дұрыс қою қажет. Кідірістің нақты цифрлары және деректерді берудің ең жоғары жылдамдығы туралы сұраққа жауап беру өте қиын, өйткені мұндай мәндерді іс жүзінде -- тәжірибеде - тестілік тексеру процесінде нақты жағдайға жақын жағдайларда тексерген жақсы. GSM желісінің өткізу қабілеті желі топологиясына, ақпаратты тарату бағытына, сигнал деңгейіне және тіпті роутерлер мен соңғы құрылғылар санының арақатынасына байланысты. SIM800L-модульдер үшін ZB максималды өткізу қабілеті шамамен 35 кбитс тең. 1-кестеде эксперименталды жолмен алынған желінің әртүрлі конфигурациясы үшін шамалас сандар келтірілген. Өткізу қабілетін өлшеу кезінде сигналдың жоғары деңгейінде 100 000 байт жіберілген. Пакеттердің жоғалуы және маршрутты қайта бейімдеу жағдайлары байқалған жоқ.
Берілу жылдамдығының салыстырмалы түрде төмен болғанына қарамастан, бұл стандарт әзірленген көптеген қолдану үшін сыни параметр болып табылмайды. Сымсыз датчиктерден ақпаратты жинау жүйелерінде пайдалы деректер көлемі ондаған байтты құрайды: мұндай көлем деректерді берудің орташа жылдамдығына жоғары талаптар қоймайды. Бірақ, тарату жылдамдығынан басқа, mesh-топологиясы бар желілерде деректер айнымалы кідірісі бар ақпаратты жинау торабына жетеді, оны хабарламаны жеткізбеу және тиісінше қайта беру әрекеттері туралы шешім қабылдау кезінде ескеру қажет. Пакетті жіберуге қарапайым команда беру GSM стегінің күрделі жұмыс алгоритмін әрекетке әкеледі (сурет 1.3). SIM800L модулінде (GSM спецификациясына сәйкес) кездейсоқ шаманың кідірістері кеңінен қолданылады -- ортаға қатынау алгоритмінде (CSMA-CA), сондай-ақ тораптарды анықтау командасына әр түйіннің жауабын қалыптастыру кезінде. Әр түрлі хабарламаларға арналған уақыт кідірістерінің негізгі параметрлерін қарастырайық (сурет 1.4).
Сурет 1.4. Пакетті беру алгоритмі
Берілген пакетте желінің барлық тораптарын (ND) анықтауға команда берген кезде жауап жіберу кезінде желі тораптары пайдалана алатын максималды уақытша кідіріс болады. Бұл кідіріс барлық желі тораптары жауап хабарламаларын жіберуге үлгеруі және бұл хабарламаларды бір-біріне кедергі келтірмеуі үшін қажет. Бұл кідіріс NT командасымен белгіленеді және үнсіз келісім бойынша 6 секундқа тең. ND сұрауын берген кезде NT уақыты өтпейінше ешқандай әрекет жасамау керек. Желі тораптары аз болған сайын, NT мәні аз болуы мүмкін. Ең аз рұқсат етілген NT уақыты - 3,2 с. Кең хабар тарату хабарларын 8 секундта 1 реттен жиі тарату ұсынылмайды.
Хабарламаны қашықтағы торапқа жібергенде, жауапты күту уақытын орнату үшін NH (максималды ретрансляция саны) параметрі қолданылады. Үнсіз келісім бойынша NH мәні NH=0_1E , бұл бір жіберу әрекетіне 1,6 секундқа тең. 2 көршілес тораптар арасындағы пакетті тарату уақыты 50 мс құрайды және тағы 100 мс деректерді өңдеу қажет, үнсіз келісім бойынша орнатылған NH мәні 8 ретрансляцияның максималды қашықтығын анықтайды (9 модуль қатарға). Егер модуль хабарды жіберсе және 1,6 секунд ішінде қашықтағы түйіннен жауап алмаса, ол автоматты түрде тағы 2 әрекет жасайды. Осылайша, бір хабарламаны жеткізуге (растаумен) стекпен бөлінген жалпы уақыт 8 ретрансляцияның тереңдік желісі үшін 4,8 секунд болады. Егер хабар ұйықтайтын соңғы түйінге жіберілсе, жеткізу уақытына ұйқы уақытын қосу қажет (SP параметрі), оның ұзақтығы ондаған секундқа жетуі мүмкін.
GSM желісі үшін шешімді таңдағанда, әзірлеуші осы технологияның қолданылу шегін нақты түсінуі және алдағы жұмыс көлемін дұрыс бағалауы тиіс. Өз GSM профилімен XBee радиомодульдерін пайдалану сыртқы микроконтроллерді қолданбай шектеулі функционалдылық тораптарын құруға мүмкіндік береді. Кіріктірілген GSM-стек және модульдерді баптау қарапайымдылығы әзірлеу уақытын да, сондай-ақ әзірлеушінің біліктілігіне талаптарды да айтарлықтай қысқартады. SIM800L модульдер базасында сыртқы контроллерді пайдаланған кезде кез-келген күрделі құрылғыларды жасауға, жария GSM -профильдерді қолдауға және басқа өндірушілердің GSM-құрылғыларымен үйлесімді өнімдерді жасауға болады [10].
1.3.4 GPS таңдау
EМ-411 модулі. Құрылғы жоғары өнімді sirf Star III чипі негізінде құрылған, ол энергияны аз тұтынады. Модульдің альманах деректерін сақтау үшін үлкен жады бар, стандартты NMEA 0183 хаттамасын қолдайды. Суық бастау уақыты 45 секундқа жуық.
VK2828U7G5LF. Бұл модуль Ublox UBX-G7020-KT чипі негізінде құрылған. Оның көмегімен GPS және ГЛОНАСС (Жаһандық навигациялық жерсеріктік жүйе - ЖАҺНАЖЖ) координаттарын алуға болады. Қабылдағышта баптауларды сақтауға болатын кіріктірілген жады бар. Модуль кіріктірілген керамикалық антеннамен жабдықталған, NMEA 0183 хаттамасы бойынша жұмыс істейді. Модулдің қоректену кернеуі - 3,3-5В.
SKM53 GPS. Төмен ток тұтынатын ең арзан модульдердің бірі. Суық іске қосу уақыты шамамен 36 секунд, ыстық - 1 секунд. Позициялау үшін 66 арна, бақылау үшін 22 арна пайдаланылады. Модульде кіріктірілген GPS антенна бар, құрылғы әр түрлі көріну жағдайында навигацияның жоғары өнімділігін қамтамасыз етеді.
Neo-6M GPS. Қабылдағышты u-blox компаниясы шығарады. Бұл модульде орналасқан жер туралы нақты ақпарат алу үшін жаңа технологиялар қолданылады. Модулдің қуат көзінің кернеуі - 3-5В. Құрылғы қатары өзінің бірегей сипаттамалары бар G, Q, M, P, V және T типтерімен ұсынылған. Суық бастау уақыты 27 секундқа жуық.
Сурет 1.5. GPS
Модуль GPS қабылдағыштарымен байланыс үшін стандартты NMEA 0183 хаттамасын пайдаланады. Қабылдағыш NEO-6M-0-001 модулі, кернеу тұрақтандырғышы, энергияға тәуелді жады, жарық диод және аккумулятор орналасқан плата болып табылады.
Модульдің техникалық сипаттамалары:
● Қуат кернеуі 3,3-5В;
● UART 9600 8n1 3.3 V интерфейсі;
● NMEA хаттамасы;
● Модульдің салмағы 18 гр.;
● Баптауларды сақтау үшін EEPROM бар болуы;
● Кіріктірілген батареяның болуы;
● Антеннаны U-FL ұясына қосу мүмкіндігі;
● Суық бастау уақыты шамамен 27 секунд, ыстық бастау уақыты - 1 секунд;
● 50-ден астам позициялау арналарының болуы;
● Жаңару жиілігі 5 Гц;
● Жұмыс температурасы - 40С-тан 85С-қа дейін.
Модуль коптерлер үшін, аз қозғалатын объектілер мен көлік құралдарының ағымдағы жағдайын анықтау үшін кеңінен қолданылады. Алынған координаттарды Google Maps, Google Earth және басқа карталарға жүктеуге болады.
Модульдің суық бастауынан кейін альманах жүктеу басталады. Жүктеу уақыты - көріну аймағындағы жерсеріктердің жағдайы мен санына байланысты, 15 минуттан артық емес.
Пиндеу: GND (жер), RХ (UART деректер кірісі), TX (UART деректер шығысы), Vcc - 3,3 В бастап 5 В дейін қуат.
Қосылу үшін GY-NEO6MV2 модулі, Ардуино платасы, сымдар, GPS антеннасы қажет. Контактілерді қосу: VCC 5V, GND GND, RХ Ардуиноның 9-шы пинына, TX - 10-шы пинына. Содан кейін Ардуиноны компьютерге USB арқылы қосу керек.
Жұмыс істеу үшін бірнеше кітапхананы қосу қажет. SoftwareSerial - құрылғының аппараттық мүмкіндіктерін кеңейту және дәйекті байланыс есебін өңдеу үшін қажет. TinyGPS кітапханасы NMEA хабарламаларын оқу үшін ыңғайлы пішімге түрлендіру үшін қолданылады.
2 Жобалау бөлімі
GPS бақылау үшін келесі программалық жүйені орнатамыз:
Arduino
Denwer
Mysql
Arduino software программасын орнату үшін біріншіден оны официальдық сайттан жазу керек. Ол үшін сайтқа кіреміз (Сурет 2.1).
Сурет 2.1 Арнайы сайты Arduino
Сайтқа кіргеннен кейін Download басамыз (сурет 2.2).
Сурет 2.2 - Arduino software жазылуы
Arduino software программасын тандаймыз және біздің операциялық жүйені ... жалғасы
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Наушанов Н. Е.
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Arduino платформасы негізінде далада жүрген ІҚМ-ды қашықтықтан есебімен қозғалысын бақылау жүйесін құру
мамандығы 55В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар
Нұр-Сұлтан 2019
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Қорғауға жіберілді
Радиотехника, электроника
және телекоммуникация
кафедрасының меңгерушісі
____________ Б.Е.Хамзина
__________ 2019 жыл
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Arduino платформасы негізінде далада жүрген ІҚМ-ды қашықтықтан есебімен қозғалысын бақылау жүйесін құру
мамандығы 55В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар
Орындаған Наушанов Н. Е.
Ғылыми жетекші Алымов Н.
профессор
Нұр-Сұлтан 2019
Мазмұны
Кіріспе
5
1 Шолу-талдау бөлімі
8
1.1 Міндеттің қойылуы
10
1.2 Әзірленетін модельдің аналогтарына шолу
13
1.3 Бағдарламалық және аппараттық компоненттерді таңдау
14
1.3.1 Талаптарды бағалау
15
1.3.2 Arduino платасы моделін таңдау
15
1.3.3 GSM таңдау
16
1.3.4 GPS таңдау
26
2 Жобалау бөлімі
29
3 Эксперименталды бөлім
42
3.1 Функционалды тестілеу прототипі
42
4 Экономикалық бөлім
44
4.1 Жүйені әзірлеу және түзету кезеңінде инвестицияларды есептеу
44
4.2 Өнімнің нұсқасын таңдау
46
4.3 Күрделі пайыз ставкасын таңдау
48
4.4 Негізгі нұсқаны өңдеу және жөндеу кезеңіндегі салымдарды есептеу
49
4.5 Альтернативті нұсқаны өзірлеу және жөңдеу кезеңіндегі салымдарды есептеу
55
5 Еңбекті қорғау
56
5.1 Кіріспе
56
5.2 Адамның денсаулығына тікелей әсер ететін электромагниттік сәулеленудің зиянды факторлары
57
5.2.1 РЖ әсерлердің жалпы сипаттамасы
58
5.3 Тұтынушылардың РЖ сәулеленуден және оның әсерінен қорғануының әдістері мен құралдары
59
5.4 Электр тогымен зақымдалудан қорғанудың әдістері мен құралдары
60
6 Қоршаған ортаны қорғау
62
6.1 Зиянды және қауіпті факторларды талдау
62
6.2 Микроклимат талаптар
63
6.2.1 Санитарлық-гигиеналық жұмысжағдайыныңсипаттамасы
63
6.1.2 Электр қауіпсіздігі
65
6.2 Шудың және дірілдің көздері
66
Қорытынды
70
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
72
Нормативтік сілтемелер
Осы дипломдық жұмыста келесі нормативтік сілтемелер қолданылды;
1. МҮТ 7.32 - 2001 мeмлeкeтaрaлық үлгі - тaлaп. Ғылыми - зeрттey жұмыcы жaйындaғы eceп. Құрылымы мeн рәcімдey eрeжeлeрі.
2. МҮТ 7.1 - 84. Aқпaрaт, кітaпxaнa жәнe бacпa іcтeрі жөніндeгі үлгі - тaлaптaр жүйecі. Құжaттың әдeби көрceткіштeр cипaттaмacы. Құжaт жacayдың жaлпы тaлaптaры мeн eрeжeлeрі.
3. МИ CМК 110.07 - 2013. Әдістемелік нұсқау. Дипломдық жұмысты жазуда орындалатын міндеттемелер.
Анықтамалар
Осы дипломдық жұмыста төмендегідей анықтамалар қолданылды:
Белгілер мен қысқартулар
Осы дипломдық жұмыста төмендегідей белгілер мен қысқартылған сөздер пайдаланылды:
Кіріспе
Қазіргі уақытта GPS трекер неғұрлым өзекті болып отыр. Алайда геодеректерді бақылау үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді құру әзірлеудің барлық кезеңдерінде бағдарламаны әзірлеу кезінде эксперименттер жүргізуді көздейді. Бағдарламаның кемшіліктерін, қателерін жоюды қамтамасыз ететін осындай эксперименттерді жүргізу өнеркәсіптік өндіріс жағдайында экономикалық тиімсіз болып табылады және бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу және жөндеу құнының артуына әкеледі. Бағдарламалық қамтамасыз етуді жасау шығындарын азайту үшін машинаны сапалы басқаруды қамтамасыз ететін бағдарламаны әзірлеу орынды, бұл бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеудің соңғы кезеңінде ғана өндіріс жағдайында эксперименттер жүргізу қажеттілігіне әкеледі.
Дипломдық жобаның міндеті - жүйеге бюджеттік және шектеулі функционалдық балама ұсынатын қолжетімділікті бақылау жүйесінде сигнал беру үшін аппараттық-бағдарламалық кешенді құру. Жүйе орталығы құрылғының деректерін қарайтын құрылғылар қосылған дербес компьютер болады. Деректер GSM арқылы беріледі. Мысал ретінде Arduino UNO қолжеткізу жүйесі қолданылады.
1 Шолу-талдау бөлімі
1.1 Міндеттің қойылуы
Бұл дипломдық жұмыста компьютер арқылы геодеректерді көру үшін GPS трекер және панель жасау қажет. Пайдаланушы құрылғыны қарайтын құрылғы ретінде PHP бағдарламалау тілін пайдалану жоспарланып отыр.
Оқиғаны белгілеуді және сигналдарды қабылдауды орындайтын қызмет бағдарламасы іске қосылатын компьютер басқару панелі болады. Конфигурациялық файлға өзгерістер енгізу арқылы қызмет жұмысын конфигурациялау орындалады.
Қолданушының талаптарына сай, қадағалау мүмкіндігін бақылаудың бірнеше әдістерін, атап айтқанда, сымсыз желі қосу керек. Қысқа деректер беру интернетке немесе мобильді интернетке кең жолақты қатынау мүмкіндігі жоқ жерлерде қолданылуы мүмкін GSM арқылы беріледі.
Әзірлеу барысында талап етілетін функционалдықты сақтай отырып, кешеннің өзіндік құны басымдық болып табылады, сондықтан, жобалау кезінде ашық бастапқы коды бар еркін және тегін бағдарламалық өнімдерді пайдалану құпталады.
Бұл жүйе үй жағдайында және шағын кәсіпорындарда пайдалы болады. Әзірлеу кезінде жүйенің сенімділігіне, баптаулары мен пайдаланудың қарапайымдылығына, құнына назар аудару қажет. Жеңіл машинаның әзірленгелі отырған моделі ҚР барлық нормалары мен МЕМСТ-тарына сәйкес болуы тиіс.
1.2 Әзірленетін модельдің аналогтарына шолу
Әзірленетін құрылғының аналогтарына шолу жасай отырып, ең көп таралған жүйелерді қарастыру қажет.
GPS навигатор - бір корпустағы қабылдағыш және компьютер. Қабылдағыш орбитадағы спутниктермен берілетін сигналдарды қабылдайды, ал компьютер сигналды ашып, қабылдағыштың орналасқан жерін анықтайды. TRANSIT навигациялық жүйесінің орнына американдық әскерилермен GPS әзірленді және іске қосылды. Барлық аспаптарда әртүрлі ақпаратты көрсететін бірнеше бет бар: аспандағы жерсеріктердің жағдайы, нүктелері мен өтілген жолдары бар карта, әр түрлі күйге келтіру мен іздеуге шығатын мәзір беті, навигация беті, онда навигация режимінде (белгілі бір нүктеге бару) көрсеткі түріндегі көрсеткіш және жолдық компьютердің беті бейнеленген, онда өткен қашықтық, қозғалыс жылдамдығы және т.б. көрінеді. Нүктені табу үшін тізімнен қажетті нүктені таңдап, "Бару" батырмасын басу жеткілікті. "Навигация" бетінде қозғалыс бағыты бар көрсеткі пайда болады. Ал барлық үлгілерде нүктенің координаттарын есте сақтау үшін түймені басып, біраз уақыт ұстап тұру жеткілікті. Сондай-ақ, оны басты мәзір арқылы жасауға болады. GPS навигаторларында жолдар мен бағыттар бар. Жол (трек) - бұл "із", сіз өткен жол.Аспаптың жадына үнсіз келісім бойынша (7 зауыттық) параметрлер жазылады. Бірақ қажет болса, өшіруге болады. Маршрут - (Роут) - бұл нүкте бойынша алдын ала белгіленген жол. Аспап сізді навигация режимінде маршрут бойынша да, трек бойынша да (бэк трек режимінде) жүргізе алады. Маршрутты компьютерде құрып, содан кейін аспапқа енгізуге болады. Құрылғыда тікелей құруға болады. Track back режимі - бұл навигация режимінде құрал сізді өтілген жол бойынша кері алып келетін режим (келесі тарауда толығырақ). Бұл ретте, "Навигация" бетінде көрсеткі бұрылыстарды көрсетеді. Барлық аспаптар жазықтықтағы координаттарды ғана емес, тік координаттарды да анықтайды. Сонымен қатар, жердің теориялық геометриялық фигурасынан биіктеу анықталады. Теңіз деңгейінен немесе басқа бетінен дәл биіктікті анықтау үшін биіктікті 3 м дейінгі дәлдікпен анықтауға мүмкіндік беретін барометрлік биіктік өлшегіш қолданылады. Кіріктірілген барометрлік биіктік өлшегіш eTrex Summit, eTrex Vista, Map76S, map60CS, Map76CS eTrex Vista С үлгілерінде бар. Балықшылар үшін биіктік емес, аспапта қысымның өзгеру графигінің болуы маңызды. Навигация режимінде немесе карта көрсетілгенде, құрылғы нүктеге бағыттауды тек қана қозғалыс барысында, компьютер қозғалыс бағытын есептеп және бағдарлай алатын кезде көрсетеді. Кейде орнында тұрып немесе карта бойынша бағдарлау қажет. Ол үшін кіріктірілген электрондық компас бар. Ол eTrex Summit, eTrex Vista, GPSMap76S, Мap60CS, Map76CS eTrex Vista С үлгілерінде бар.
Сонымен қатар, барлық модельдердің (Геко 101-ден басқа) компьютерге COM-порт арқылы, ал қазіргі заманғы модельдердің USB арқылы қосылу мүмкіндігі бар. Бұл байланыс ағымдағы орынды анықтау үшін де, ақпаратты (тректерді, нүктелерді және бағыттарды) енгізу-шығару үшін де пайдаланылуы мүмкін.
1.3 Бағдарламалық және аппараттық компоненттерді таңдау
1.3.1 Талаптарды бағалау
Тапсырманы орындау үшін келесі жабдық қажет:
- дербес компьютер
- GSM
- GPS
- arduino UNO
Перифериялық құрылғыларды компьютерге қосу үшін ең көп таралған және әмбебап интерфейс қазіргі уақытта USB болып табылады, сондықтан Arduino UNO-да USB интерфейсі болуы тиіс. Әдетте мұндай міндеттерді шешу үшін GSM платалары қолданылады, алайда олардың бағасы өте үлкен, ең қарапайым GSM бағасы ең қарапайым GSM модулінің бағасынан шамамен 10 есе асады. Қарапайым GSM модульдерінің жетіспеушілігі, шын мәнінде, модульді қосуға болатын антеннада. USB сипаттамасында кабельдің максималды ұзындығы 25 см. Бізге 1 USB сым қажет болады. Олардың бірі компьютердің USB ұясына қосылады, ал екінші блокқа USB құрылғысы қосылады. Екі ұзартқыш блоктарының арасында міндетті түрде экрандалған, 5e-ден төмен емес санатты стандартты есулі қосақ кабель қосылады. Микроконтроллерді дәнекерлеу және бағдарламалау мәселелерін болдырмау үшін Arduino платаларының бірін пайдаланған дұрыс. Сигналдар COMport арқылы беріледі, пайдаланушы қалаған қажетті бағытты таңдай алады. Кешенді басқару үшін операциялық жүйе ретінде Microsoft Windows 8 қолданылады, себебі ол бірегей, көптеген ресурстарды жұмсамайды және әзірленетін жүйенің функцияларын әзірлеу және пайдалану үшін ыңғайлы. Бұл бағдарлама автоматты түрде іске қосылады және сигналды веб қолданбаға жібереді. Сигнал алғаннан кейін GPS пайдаланушыға қажетті жүйенің жұмыс параметрлері көрсетілген конфигурациялық файлды оқып, оны Arduino UNO қосылған серверге жібереді. ATMega328 микроконтроллеріне сигналдар келіп, команданы орындайды.Көрсету үшін мотор қажет. Егер қажет болса, пайдаланушы дербес компьютерге басқан кезде мотор қалай бұрылатынын көре алады. Құрылғыны бұзуды болдырмау үшін, сигнал деректерін шифрлау немесе құрылғыны "нүкте-нүкте" желісі ретінде жалғау қажет. Жүйе параметрлерін өзгерту үшін, пайдаланушы параметрлері жоба конфигурациялық файлына енгізілетін басқару панелін пайдалана алады. Жоба PHP бағдарламалау тілінде жазылған. GSM арқылы сигнал жіберу геодеректерді жіберу функциясын орындауға мүмкіндік беретін сим карта арқылы жүзеге асырылады. Сигналды жіберу сервисті бағдарламаға біріктіру үшін GPRS, API (application programming interface) компонентінің көмегімен жүзеге асырылады. API арқылы хабарлама осы сервиске жөнелтіледі, ол оны көрсету үшін google maps-ке бағытталады.
1.3.2 Arduino платасы моделін таңдау
Arduino - аппараттық есептеу платформасы, оның негізгі компоненттері қарапайым енгізу-шығару платасы және Processing Wiring тілінде өңдеу ортасы болып табылады. Arduino дербес интерактивті нысандарды құру үшін пйдаланылады, және де компьютерде орындалатын бағдарламалық жасақтамаға (мысалы, Adobe Flash, Processing, Max (ағыл.), Pure Data, SuperCollider) қосыла алады. Қазіргі уақытта таратылған нұсқаларға тапсырыс берілгенде ашылған болуы мүмкін. Плата құрылғысы туралы ақпарат (баспа платасының суреті) ашық қол жетімді және оны өз бетінше платаны жинауды қалайтындар пайдалана алады. ATmega328 микроконтроллерлері арзан және шамамен 10$ тұрады.
Arduino жобасы Digital Communities санатында Prix Ars Electronica 2006 сыйлықтарын тапсыру кезінде құрметті атауға ие болды.
Arduino платасы Atmel AVR микроконтроллерінен (Atmega328Р және ATmega168 - жаңа нұсқаларда және АТmega8 - ескілерінде), сонымен қатар, басқа да схемалармен бағдарламалау және интеграциялау үшін байланыстыру элементтерінен тұрады. Көптеген платаларда +5В немесе +3,3В кернеудің сызықтық тұрақтандырғышы бар. Тактілеу 16 немесе 8 МГц жиілігінде кварц резонатормен (кейбір нұсқаларда керамикалық резонатормен) жүзеге асырылады. Микроконтроллерге BootLoader жүктеушісі алдын ала тігіледі, сондықтан сыртқы программатор қажет емес.
Барлық платалар концептуалды деңгейде RS-232 (дәйекті байланыс) арқылы бағдарламаланады, бірақ бұл әдісті іске асырудың нұсқадан нұсқаға айырмашылығы бар. Сонымен қатар, Serial Arduino платасы RS-232 сигнал деңгейін ТТЛ деңгейіне және керісінше түрлендіруге арналған қарапайым инверторлы схеманы қамтиды. Ағымдағы таратылатын платалар, мысалы, Diecimila, USB-to-Serial FTDI FT232R конвертер микросхемасының арқасында USB арқылы бағдарламаланады. Arduino Uno платформасының нұсқасында Конвертер ретінде SMD корпусында Atmega8 микроконтроллері қолданылады. Бұл шешім конвертерді программалауға мүмкіндік береді, сол үшін платформа барлық қажет қосымша басқару сигналдарымен әзірлеушінің қалауы бойынша тінтуір, джойстик немесе басқа құрылғы ретінде дереу анықталады. Arduino Mini немесе бейресми Boarduino сияқты кейбір нұсқаларда бағдарламалау үшін бөлек USB-to-Serial платасын немесе кабельді қосу қажет.
Arduino платалары сыртқы тізбектердегі микроконтроллердің IO шығысының көпшілігін пайдалануға мүмкіндік береді. Мысалы, Diecimila платасында 14 сандық кірісшығыс қол жетімді, олардың 6-ы ЕИМ сигналды, және 6 аналогтық кірісті бере алады. Бұл сигналдар платада байланыс алаңдары немесе істікті жалғағыштар арқылы қол жетімді. Сондай-ақ, сыртқы кеңейту платаларының "ағыл. shields" (сөзбе-сөз: "қалқандар") деп аталатын бірнеше түрі қол жетімді, олар Arduino платасына істікшелі жалғағыштар арқылы қосылады.
Arduino дамуының интеграцияланған ортасы - бұл код редакторы, компилятор және бағдарламалық жасақтаманы платаға беру модулінен тұратын Java-дағы кроссплатформалы бағдарлама.
Жасақтау ортасы Processing бағдарламалау тіліне негізделген және бағдарламалық жасақтаманы әзірлеумен жақын таныс емес жас маман бағдарламалау үшін жобаланған. Бағдарламалау тілі Wiring жобасында қолданылатынға ұқсас. Қатаң айтқанда, бұл кейбір кітапханалармен толықтырылған C++. Бағдарлама препроцессордың көмегімен өңделеді, содан кейін AVR-GCC көмегімен компилденеді. Arduino бойынша құжаттаманы орыс тіліне аудару бар.
Arduino бастапқы платаларын Smart Projects өндіреді. Қазіргі уақытта төменде көрсетілген 15 плата нұсқасы бар:
- serial Arduino, дәйекті байланыс арқылы (DB-9 ұясы) бағдарламаланады, ATmega8 қолданылады.
- аrduino Extreme, бағдарламалау үшін USB интерфейсі бар, ATmega8 қолданылады.
- arduino Mini, Arduino шағын нұсқасы, ATmega328 беттік монтажды пайдаланады. USB-UART конвертері жоқ.
- arduino Nano 3.0, одан да шағын, USB қуат көзі және ATmega328 беттік монтажы бар.
- LilyРad Arduino, ATmega168 (ATmega328 жаңа нұсқаларында) беттік монтаждау үшін қолданылады, минималистік дизайн.
- аrduino NG, бағдарламалау үшін USB интерфейсі бар, ATmega8 қолданылады.
- аrduino NG plus, бағдарламалау үшін USB интерфейсі бар, ATmega168 қолданылады.
- arduino BT, бағдарламалау үшін Bluetooth интерфейсі бар, ATmega168 қолданылады (ATmega328 жаңа нұсқаларында).
- arduino Diecimila, DIP28 корпуста USB интерфейсін және Atmega168 пайдаланады.
- arduino Duemilanove ("2009"), ATmega168 (ATmega328 жаңа нұсқаларында) негізінде, USB немесе сыртқы көзден қуат алуды автоматты түрде таңдайды.
- arduino Mega ("2009"), ATmega1280 негізінде.
- аrduino Mega2560 R3 ("2011"), ATmega2560 негізінде. ATmega16U2 базасында USB-UART конвертері қолданылады.
- arduino Uno R3 (2011), ATmega328 негізінде. ATmega16U2 базасында USB-UART конвертері қолданылады.
- arduino Ethernet (2011), ATmega328 негізінде. USB-UART конвертері жоқ. Ethernet чипі - W5100, сондай-ақ MicroSD модулі бар.
- аrduino Mega ADK for Android (2011), ATmega2560 негізінде. Android ОЖ базасында (MAX3421e мс) телефондармен қосылу үшін USB-хост бар. ATmega8U2 негізіндегі USB-UART конвертері бар.
Бұл дипломдық жұмыста Arduino Uno R3 пайдаланамыз, ол 1.1 суретте көрсетілген.
Сурет 1.1. Arduino Uno R3
Arduino Uno контроллері ATmega328 (техникалық сипаттама, pdf) салынған. Платформада 14 сандық кірісшығыс бар (оның 6 ЕИМ шығу ретінде пайдаланылуы мүмкін), 6 аналогтық кіріс, 16 МГц кварц генераторы, USB қосқышы, күш қосқышы, ICSP қосқышы және қайта жүктеу түймесі бар. Жұмыс істеу үшін платформаны компьютерге USB кабелі арқылы қосу немесе ACDC адаптерінің немесе батареяның көмегімен қорек беру қажет.
FTDI USB микроконтроллерді USB арқылы байланыс үшін пайдаланған, барлық алдыңғы платаларға қарағанда, жаңа Ардуино uno ATmega8U2 микроконтроллерін пайдаланады.
"Uno" итальянша бір деп аударылады, және әзірлеушілер осылайша Arduino 1.0 алдағы уақытта шығуын меңзеп отыр. Жаңа плата Ардуино платаларының флагманы болды.
Arduino Uno USB байланысы немесе сыртқы қуат көзі арқылы қуат ала алады. Қуат көзі автоматты түрде таңдалады.
Сыртқы қуат (USB емес) ACDC кернеу түрлендіргіші (қуат блогы) немесе аккумуляторлық батарея арқылы берілуі мүмкін. Кернеу түрлендіргіш орталық оң полюсті 2.1 мм коннекторы арқылы қосылады. Батареядан сымдар Gnd және Vin қуат қосқышы шығыстарына қосылады.
Платформа сыртқы қорек 6 В-дан 20 В-ға дейін кезде жұмыс істей алады. Қорек кернеуі 7 В-тан төмен болғанда, 5V шығару 5 В-тан кем бере алады, бұл ретте платформа тұрақсыз жұмыс істейді. 12 В жоғары кернеуді пайдалану кезінде кернеу реттегіші қызып, платаға зақым келтіруі мүмкін. Ұсынылған диапазон 7 В бастап 12 В дейін.
Тамақтану қорытындылары:
- vin. Кіріс сыртқы көзден қуат беру үшін пайдаланылады (USB коннекторынан 5 В болмаса немесе басқа реттелетін қорек көзінен). Қорек кернеуі осы шығу арқылы жүзеге асырылады.
- 5v. Микроконтроллерді және платадағы компоненттерді қоректендіру үшін қолданылатын реттелетін кернеу көзі. Қуат VIN шығысынан кернеу реттегіші арқылы, немесе USB қосқышынан, немесе басқа реттелетін 5 В кернеу көзінен берілуі мүмкін.
- 3v3. 3,3 В шығысындағы кернеу тақтадағы орнатылған реттегіш арқылы жасалды. Максималды ток тұтыну 50 мА.
- gnd. Жерге тұйықтау шығыстары (1.1-кесте).
Кесте 1.1
Arduino Uno R3 сипаттамасы
Микроконтроллер
ATmega328
Жұмыс кернеуі
5 В
Кіріс кернеуі (ұсынылатын)
7-12 В
Кіріс кернеуі (шекті)
6-20 В
Сандық КірісШығыс
14 (олардың 6 ЕИМ шығысы ретінде пайдаланылуы мүмкін)
Аналогтық кіріс
6
Кірісшығыс арқылы тұрақты ток
40 мА
3.3 В шығару үшін тұрақты ток
50 мА
Флеш-жады
32 Кб (ATmega328) оның ішінде 0.5 Кб жүктеуші үшін қолданылады
ОЕҚ
2 Кб (ATmega328)
EEPROM
1 Кб (ATmega328)
Тактілік жиілік
16 МГц
Жады:
ATmega328 микроконтроллерінде 32 кБ флэш жады бар, оның ішінде 0.5 кБ жүктеушіні сақтау үшін , сондай-ақ 2 кБ ОЕҚ (SRAM) және 1 Кб EEPROM (EEPROM кітапханасының көмегімен оқылатын және жазылған) қолданылады.
Кірістер мен Шығыстар:
Uno 14 сандық шығыстың әрқайсысын pinMode (), digitalWrite (), және digitalRead () мүмкіндіктерін пайдалана отырып, кіріс немесе шығыс ретінде баптауға болады . Әрбір шығыстың 20-50 кОм жүктеме резисторы бар (үнсіз келісім бойынша ажыратылған) және 40 мА дейін өткізе алады. Кейбір шығыстар ерекше функцияларға ие:
- тізбекті шина: 0 (RX) және 1 (TX). Шығыстар TTL деректерін алу (RX) және беру (TX) үшін қолданылады. Бұл шығыстар ATmega8U2 USB-to-TTL тізбекті шинасының микросхемасына сәйкес қосылған.
- сыртқы үзіліс: 2 және 3. Бұл шығыстарды үзу шақыруына немесе кіші мәнде, не алдыңғы немесе артқы фронтта немесе мән өзгергенде баптауға болады. Толық ақпарат attachInterrupt () функциясының сипаттамасында.
- шим: 3, 5, 6, 9, 10, және 11. Кез келген шығысты 8 бит рұқсаты бар шим analogWrite () функциясының көмегімен қамтамасыз етеді.
- spi: 10( SS), 11 (MOSI), 12 (MISO), 13 (SCK). Бұл шығыстар арқылы SPI байланысы жүзеге асырылады, ол үшін SPI кітапханасы қолданылады.
- led: 13. 13 сандық шығаруға қосылған кіріктірілген жарық диоды. Егер шығыстағы мән жоғары потенциалға ие болса, онда жарық диоды жанып тұрады.
Uno платформасында 6 аналогтық кіріс орнатылған (A0...A5 ретінде белгіленген), әрқайсысының ажыратымдылығы 10 бит (яғни, 1024 түрлі мәндерді қабылдай алады). Стандартты шығыстар жерге қатысты өлшеу диапазоны 5 В дейін болады, дегенмен AREF шығару және analogReference () функциясы арқылы жоғарғы шегін өзгерту мүмкіндігі бар. Кейбір шығыстардың қосымша функциялары бар:
I2C: 4 (SDA) және 5 (SCL). Шығыс арқылы I2C (TWI) байланысы жүзеге асырылады, оны жасау үшін Wire кітапханасы қолданылады.
Платформа шығыстарының қосымша жұбы:
AREF, аналогтық кіріс үшін тірек кернеуі. AnalogReference () функциясымен қолданылады.
Reset, шығыс сигналының төмен деңгейі микроконтроллерді қайта жүктейді. Әдетте, Arduino платасындағы батырмаға кіруді жабатын кеңейту платасындағы қайта жүктеу түймесін қосу үшін қолданылады.
Arduino шығысы мен ATmega328 порттары арасындағы байланысқа назар аударыңыз.
Arduino Uno платформасында компьютермен, басқа Arduino құрылғыларымен немесе микроконтроллерлермен байланыс үшін бірнеше құрылғы орнатылған. ATmega328 0 (RX) және 1 (TX) шығыстарымен жүзеге асырылатын UART TTL (5 В) тізбекті интерфейсін қолдайды. Платада орнатылған Atmega8u2 микросхемасы бұл интерфейсті USB арқылы, компьютер жағындағы бағдарламалар платамен виртуалды COM порты арқылы "қарым-қатынас жасайды". ATmega8U2 бағдарламалық жасақтамасы стандартты USB COM драйверін пайдаланады, ешқандай бөгде драйверлер қажет емес, бірақ Windows-та қосылу үшін ArduinoUNO.inf файлын қажет болады. Arduino бағдарламасының тізбекті шинасының (Serial Monitor) мониторингі платформаға қосылған кезде мәтіндік деректерді жіберуге және алуға мүмкіндік береді. Платформадағы RX және TX жарық диодтары деректерді FTDI немесе USB жалғау микросхемасы арқылы тасымалдаған кезде жыпылықтайды (бірақ 0 және 1 қорытындылар арқылы тізбекті жіберуді пайдаланбағанда).
SoftwareSerial кітапханасымен кез келген Uno сандық қорытындылар арқылы деректерді жүйелі жіберуді жасауға болады.
ATmega328 I2C (TWI) және SPI интерфейстерін қолдайды. I2C шинасын қолдануға ыңғайлы болу үшін Arduino-ға Wire кітапханасы қосылған (1.2 сурет).
Сурет 1.2. Arduino Uno R3
Автоматты (бағдарламалық) қайта жүктеу:
Uno жаңа кодты жазар алдында қайта жүктеу платформадағы түймені басу арқылы емес, компьютерде Arduino бағдарламасының өзі жүзеге асырылатындай етіп жасалған. ATmega8U2 микросхемасындағы деректер ағынын басқаратын (DTR) DTR желілерінің бірі ATmega328 микроконтроллеріне 100 нФ конденсатор арқылы қосылған. Бұл желіні іске қосу, яғни төмен деңгейдегі сигнал беру, микроконтроллерді қайта жүктейді. Arduino бағдарламасы осы функцияны пайдалана отырып, бағдарламалау ортасында Upload батырмасын бір рет басу арқылы кодты жүктейді. DTR желісі бойынша төмен деңгейдегі сигнал беру код жазбасының басталуымен үйлестірілген, ол жүктеушінің таймаутын қысқартады.
Функцияның тағы бір қолданылуы бар. Uno қайта жүктеу Arduino бағдарламасына Mac X немесе Linux ОЖ бар компьютерде (USB арқылы) қосылған сайын жүзеге асырылады. Қайта жүктелгеннен кейінгі келесі жарты секундтар жүктеуші жұмыс істейді. Бағдарламалау кезінде платформа қате деректерді (жаңа бағдарлама кодынан басқа) алуды болдырмау үшін кодтың бірнеше алғашқы байттары кідіріс болады. Егер платформаға жазылған скетчты бір реттік жөндеу немесе бірінші рет іске қосу кезінде басқа да деректерді енгізу жүргізілсе, бағдарлама деректерді беру алдында бір секунд ішінде компьютерде күтетініне көз жеткізу қажет.
Uno-да тиісті желіні үзіп автоматты түрде қайта жүктеу желісін өшіру мүмкіндігі бар. Микросхемалардың екі шетінен байланыстары қалпына келтіру мақсатында қосылуы мүмкін. Желі "RESET-EN" деп таңбаланған. Автоматты қайта жүктеуді ажырату, сондай-ақ 5 В көзі мен осы желі арасында 110 Ом резисторын қосу арқылы мүмкін.
USB қосқышын ток қорғанысы:
Arduino Uno-да компьютердің USB портын қысқа тұйықталу токтарынан және аса токтардан қорғайтын өздігінен тоқтайтын сақтандырғыш (автомат) орнатылған. Барлық компьютерлердің осындай қорғауы болса да, бұл сақтандырғыш қосымша кедергіні қамтамасыз етеді. Сақтандырғыш 500 мА астам ток USB порты арқылы өткен кезде іске қосылады және тізбекті токтың қалыпты мәндері қалпына келтірілгенге дейін ажыратады.
Физикалық сипаттамалары:
Uno баспа платасының ұзындығы мен ені тиісінше 6.9 және 5.3 см. USB және күштік ажыратқыш берілген өлшемдер шегінен шығып тұрады. Платадағы төрт тесік оны бетке бекітуге мүмкіндік береді. 7 және 8 сандық шығыс арасындағы қашықтық 0,4 см тең, бірақ басқа шығыстар арасында ол 0,25 см құрайды [9].
1.3.3 GSM таңдау
SIM800 моделінің GSM модулінде бағдарламалық қамтамасыз етуі алдын ала орнатылған, соның арқасында соңғы өнімді әзірлеу мерзімі айтарлықтай қысқарады және деректерді беру процесі жеңілдетіледі. Бұл ретте модуль көп жағдайда сыртқы хост-процессордың басқаруында жұмыс істейді деп болжанады. Сонымен қатар, өндіруші бағдарлама компиляциясы кезеңінде қосылатын GPRS стекпен өз бетінше өзара әрекеттесуі тиіс пайдаланушының жеке қосымшасының модуліне жүктеуді іске қосады. Дипломдық жобада әзірлеушіде қандай да бір міндеттер үшін GSM технологиясының қолданылуын бағалау кезеңінде пайда болатын практикалық мәселелер, сондай-ақ SIM800 модульдерінің әртүрлі баптау параметрлерінің соңғы GSM жүйесінің жұмыс көрсеткіштеріне әсері қарастырылған.
Сыртқы микроконроллерсіз SIM800 модульдерін қолдану:
Бұл дипломдық жобада тек SIM800L модульдері (1.3 сурет), яғни GPRS спецификациясын қолдайтын және ұйықтайтын және мобильді құрылғыларды қамтитын Интернетке қосылуға мүмкіндік беретін толыққанды GSM-модульдер туралы айтылады. SIM800L модульдерінің негізгі жұмыс режимі -- бұл қарапайым AT-командалар немесе реттелген құрылымдар (режимі API) көмегімен модулді басқарушы сыртқы микроконтроллердің басқаруындағы жұмыс (1.3 сурет).
Сурет 1.3. SIM800 L
Компания кез келген желілер арасында деректерді ашық беруді ұйымдастыруға мүмкіндік беретін және хост-процессорсыз жұмыс істейтін қашықтағы тораптарда цифрлық және аналогтық енгізушығару порттарына қатынауды қамтамасыз ететін өзінің фирмалық (proprietary) GSM-профилін әзірледі. Сыртқы микроконтроллерсіз оны пайдаланған кезде SIM800L-модуль қандай тапсырмаларды орындай алады? Бұл, ең алдымен, аналогтық кернеу түрінде параметрлердің мәнін беретін немесе "қосулыөшірулі" екі күйден шығу мүмкіндігі бар сыртқы датчиктермен жұмыс істеу. SIM800L модулі мультиплексирленген аналогтық (4) және сандық (12) порттарға ие. Сыртқы құрылғыларды басқару үшін, сандық шығыстардан басқа, 2 ЕИМ шығысын (10 бит) қолдануға болады. Сондай-ақ, XBee модулі UART интерфейсі бар кез келген құрылғылармен тікелей байланыста болады. SIM800L-модуль өз бетінше жұмыс істегенде берілген кесте бойынша деректерді белгілі бір уақыт аралығынан немесе сандық портта сигнал жағдайының өзгеруі арқылы жібере алады. Бұл нұсқалар өте қарапайым және тек GSM желісінің логикасын жалпы түсінуді талап етеді. Сыртқы процессорды пайдаланбай SIM800L модулін қолданудың әлеуетті нұсқаларын қарастырайық.
- "дабыл түймесі" немесе автономды қуат көзі бар ену датчигі. SIM800L-модуль батареяның күйі туралы хабарлама жіберу үшін 10 (20, 30...) секундта бір рет оянатын соңғы ұйықтайтын құрылғы ретінде бапталады. Бұл хабар құрылғының жұмыс істеу қабілеттілігінің индикациясы және оның желі әрекет ету аймағында болуы болып табылады. 20-шы шығаруға қосылған батырманы басқан кезде модуль координатор мен желідегі барлық роутерлерді қабылдайтын сәйкестендіру пакетін жібереді, олар өз кезегінде API режимінде жұмыс істеуі тиіс. Осы индикация түрін таңдау хабарламаны табысты жеткізу мүмкіндігін арттырады.
- баяу қозғалатын объектілерге арналған батареялық қоректендіргіші бар белсенді радиожиілік белгісі. XBee-модуль соңғы ұйықтайтын құрылғы ретінде жұмыс істейді және үйлестірушіге жіберілетін хабарламаны мерзімді беруге бағдарламаланады. Орналасқан жерді анықтау үшін алаң бойынша тірек нүктелері ретінде әрекет ететін қажетті роутерлер санын орналастыру қажет. Нысанның орналасқан жері ата-ана торабының мекенжайы бойынша анықталады, ол арқылы модуль кезекті хабарлама жібереді. API режимінде жұмыс істеген кезде ата-аналық торабының 16 биттік мекенжайы жөнелтілетін пакетке қосылған. Бұл әдіс аз қуатты нұсқа үшін ондаған-жүздеген метр болатын әрбір роутердің әрекет ету радиусымен анықталатын позициялаудың дәлдігін қамтамасыз етеді.
- 8 тәуелсіз жүктемеге дейін алыстан қосу және 2 арна бойынша ЕИМ-басқару. Кідірістерді азайту үшін SIM800L модулі API режимінде роутер ретінде жұмыс істейді, сандық порттар іске қосылады. Осы ZigBee желісіне қосылған кез келген модульден жүктемені басқаруға командалар беруге болады.
- температураны, ылғалдылықты, жарықты алыстан өлшеу немесе кернеу түрінде өлшеу датчигі ұсынатын кез келген басқа параметрлерді беру. Сандық деректер (10 бит) кезеңімен немесе кез келген желі торабынан сұрау командалары арқылы жіберілуі мүмкін.
- UART-интерфейсі бар кез келген нысандарды басқару. SIM800L модулі мөлдір режимде жұмыс істейді (AT-командаларды басқару). Бұл әдіс қолданыстағы жабдықтың бағдарламалық қамтамасыз етуіне қандай да бір өзгерістер енгізуді талап етпейді.
Барлық аталған мысалдар үшін деректерді желілік тарату торабын әзірлеуге қажет уақыт апталармен немесе тіпті күндермен өлшенеді. Қажетті параметрлерді таңдау және пайдаланылатын SIM800L-модульдердің энергияға тәуелді жадындағы параметрлерді сақтау қажет. Sim800L модулін желіден тыс пайдаланғанда, тікелей қашықтағы нысанда деректерді ең төменгі өңдеу қажет болған құрылғыларда қолдануға болмайды. Модульдердің ішкі бағдарламалық жасақтамалары импульстер санын есептеу, аналогтық есептеулердің ішкі жадында жинақтау бойынша мүмкіншілік бермейді, сондай-ақ нақты уақытты есептеу мүмкін емес және т.б. Осындай міндеттерді шешу үшін сыртқы микроконтроллерді қолдану қажет. Мұндай шешімнің жақсы жағы микроконтроллердің қуаты мен разрядтылығы тек қана пайдаланушылық қосымшамен анықталады: барлық желілік есептерді SIM800L-модуль өзіне алады.
Мысалы, суды тұтынудың сымсыз есептегішін құру үшін құны 20-30 тг болатын 8 биттік аз шығысты микроконтроллер жеткілікті болады. Сонымен қатар, әзірлеуші өзіне белгілі процессорды таңдай алады және өзінің алдыңғы бағдарламалық әзірлемелерін пайдалана алады. Сыртқы микроконтроллердің көмегімен SIM800L модулін басқару үшін API режимін қосу ұсынылады, өйткені ол модульдің барлық ресурстарына қатынауды қамтамасыз етеді. API режимінде модуль жұмыс істегенде GSM-Альянспен бекітілген көпшілік профилдерімен жұмыс істейтін GSM желілік тораптарын жасауға болады. Соңғы жағдайда SIM800L модулі басқа өндірушілердің GSM шешімдерімен үйлесімді болады.SIM800L модулін 100% пайдалану үшін әзірлеушіге модульдің техникалық сипаттамасын және құжаттаманың 140 беттерін алатын барлық басқарушы командалардың жиынтығын зерттеу қажет. Түсінікті орыс тілді аудару [3], да қазірдің өзінде ескірген нұсқаларына (ZNet 2.5) жатса да, пайдалы болуы мүмкін, өйткені көптеген сипатталған командалар firmware-дың одан да жаңа нұсқаларында өзгеріссіз жұмыс істейді.
GSM мобильді соңғы құрылғылардың болуын қарастырғанына қарамастан, мобилдік туралы тек шартты түрде айтуға болады. Құрылғының желіге кіру немесе роутерлер арасында ауысу уақыты бірнеше секундтан тұрады (1.2-кесте).
Кесте 1.2
Желінің әр түрлі конфигурациясы үшін деректер
Ретрансляция саны
Шифрлау
Жіберу бағыты
Жылдамдығы, кбитc
1
Жоқ
Роутер - роутер
35
1
Ия
Роутер - роутер
19
1
Жоқ
Роутер- шеткі құрылғы
25
1
Ия
Роутер- шеткі құрылғы
16
1
Жоқ
Роутер- шеткі құрылғы
21
1
Ия
Роутер- шеткі құрылғы
16
4
Жоқ
Роутер - роутер
10
4
Ия
Роутер - роутер
5
GSM желісін әзірлеу кезінде желінің өткізу қабілетіне және онда туындайтын кідірістерге әсер ететін стектің негізгі параметрлерін дұрыс қою қажет. Кідірістің нақты цифрлары және деректерді берудің ең жоғары жылдамдығы туралы сұраққа жауап беру өте қиын, өйткені мұндай мәндерді іс жүзінде -- тәжірибеде - тестілік тексеру процесінде нақты жағдайға жақын жағдайларда тексерген жақсы. GSM желісінің өткізу қабілеті желі топологиясына, ақпаратты тарату бағытына, сигнал деңгейіне және тіпті роутерлер мен соңғы құрылғылар санының арақатынасына байланысты. SIM800L-модульдер үшін ZB максималды өткізу қабілеті шамамен 35 кбитс тең. 1-кестеде эксперименталды жолмен алынған желінің әртүрлі конфигурациясы үшін шамалас сандар келтірілген. Өткізу қабілетін өлшеу кезінде сигналдың жоғары деңгейінде 100 000 байт жіберілген. Пакеттердің жоғалуы және маршрутты қайта бейімдеу жағдайлары байқалған жоқ.
Берілу жылдамдығының салыстырмалы түрде төмен болғанына қарамастан, бұл стандарт әзірленген көптеген қолдану үшін сыни параметр болып табылмайды. Сымсыз датчиктерден ақпаратты жинау жүйелерінде пайдалы деректер көлемі ондаған байтты құрайды: мұндай көлем деректерді берудің орташа жылдамдығына жоғары талаптар қоймайды. Бірақ, тарату жылдамдығынан басқа, mesh-топологиясы бар желілерде деректер айнымалы кідірісі бар ақпаратты жинау торабына жетеді, оны хабарламаны жеткізбеу және тиісінше қайта беру әрекеттері туралы шешім қабылдау кезінде ескеру қажет. Пакетті жіберуге қарапайым команда беру GSM стегінің күрделі жұмыс алгоритмін әрекетке әкеледі (сурет 1.3). SIM800L модулінде (GSM спецификациясына сәйкес) кездейсоқ шаманың кідірістері кеңінен қолданылады -- ортаға қатынау алгоритмінде (CSMA-CA), сондай-ақ тораптарды анықтау командасына әр түйіннің жауабын қалыптастыру кезінде. Әр түрлі хабарламаларға арналған уақыт кідірістерінің негізгі параметрлерін қарастырайық (сурет 1.4).
Сурет 1.4. Пакетті беру алгоритмі
Берілген пакетте желінің барлық тораптарын (ND) анықтауға команда берген кезде жауап жіберу кезінде желі тораптары пайдалана алатын максималды уақытша кідіріс болады. Бұл кідіріс барлық желі тораптары жауап хабарламаларын жіберуге үлгеруі және бұл хабарламаларды бір-біріне кедергі келтірмеуі үшін қажет. Бұл кідіріс NT командасымен белгіленеді және үнсіз келісім бойынша 6 секундқа тең. ND сұрауын берген кезде NT уақыты өтпейінше ешқандай әрекет жасамау керек. Желі тораптары аз болған сайын, NT мәні аз болуы мүмкін. Ең аз рұқсат етілген NT уақыты - 3,2 с. Кең хабар тарату хабарларын 8 секундта 1 реттен жиі тарату ұсынылмайды.
Хабарламаны қашықтағы торапқа жібергенде, жауапты күту уақытын орнату үшін NH (максималды ретрансляция саны) параметрі қолданылады. Үнсіз келісім бойынша NH мәні NH=0_1E , бұл бір жіберу әрекетіне 1,6 секундқа тең. 2 көршілес тораптар арасындағы пакетті тарату уақыты 50 мс құрайды және тағы 100 мс деректерді өңдеу қажет, үнсіз келісім бойынша орнатылған NH мәні 8 ретрансляцияның максималды қашықтығын анықтайды (9 модуль қатарға). Егер модуль хабарды жіберсе және 1,6 секунд ішінде қашықтағы түйіннен жауап алмаса, ол автоматты түрде тағы 2 әрекет жасайды. Осылайша, бір хабарламаны жеткізуге (растаумен) стекпен бөлінген жалпы уақыт 8 ретрансляцияның тереңдік желісі үшін 4,8 секунд болады. Егер хабар ұйықтайтын соңғы түйінге жіберілсе, жеткізу уақытына ұйқы уақытын қосу қажет (SP параметрі), оның ұзақтығы ондаған секундқа жетуі мүмкін.
GSM желісі үшін шешімді таңдағанда, әзірлеуші осы технологияның қолданылу шегін нақты түсінуі және алдағы жұмыс көлемін дұрыс бағалауы тиіс. Өз GSM профилімен XBee радиомодульдерін пайдалану сыртқы микроконтроллерді қолданбай шектеулі функционалдылық тораптарын құруға мүмкіндік береді. Кіріктірілген GSM-стек және модульдерді баптау қарапайымдылығы әзірлеу уақытын да, сондай-ақ әзірлеушінің біліктілігіне талаптарды да айтарлықтай қысқартады. SIM800L модульдер базасында сыртқы контроллерді пайдаланған кезде кез-келген күрделі құрылғыларды жасауға, жария GSM -профильдерді қолдауға және басқа өндірушілердің GSM-құрылғыларымен үйлесімді өнімдерді жасауға болады [10].
1.3.4 GPS таңдау
EМ-411 модулі. Құрылғы жоғары өнімді sirf Star III чипі негізінде құрылған, ол энергияны аз тұтынады. Модульдің альманах деректерін сақтау үшін үлкен жады бар, стандартты NMEA 0183 хаттамасын қолдайды. Суық бастау уақыты 45 секундқа жуық.
VK2828U7G5LF. Бұл модуль Ublox UBX-G7020-KT чипі негізінде құрылған. Оның көмегімен GPS және ГЛОНАСС (Жаһандық навигациялық жерсеріктік жүйе - ЖАҺНАЖЖ) координаттарын алуға болады. Қабылдағышта баптауларды сақтауға болатын кіріктірілген жады бар. Модуль кіріктірілген керамикалық антеннамен жабдықталған, NMEA 0183 хаттамасы бойынша жұмыс істейді. Модулдің қоректену кернеуі - 3,3-5В.
SKM53 GPS. Төмен ток тұтынатын ең арзан модульдердің бірі. Суық іске қосу уақыты шамамен 36 секунд, ыстық - 1 секунд. Позициялау үшін 66 арна, бақылау үшін 22 арна пайдаланылады. Модульде кіріктірілген GPS антенна бар, құрылғы әр түрлі көріну жағдайында навигацияның жоғары өнімділігін қамтамасыз етеді.
Neo-6M GPS. Қабылдағышты u-blox компаниясы шығарады. Бұл модульде орналасқан жер туралы нақты ақпарат алу үшін жаңа технологиялар қолданылады. Модулдің қуат көзінің кернеуі - 3-5В. Құрылғы қатары өзінің бірегей сипаттамалары бар G, Q, M, P, V және T типтерімен ұсынылған. Суық бастау уақыты 27 секундқа жуық.
Сурет 1.5. GPS
Модуль GPS қабылдағыштарымен байланыс үшін стандартты NMEA 0183 хаттамасын пайдаланады. Қабылдағыш NEO-6M-0-001 модулі, кернеу тұрақтандырғышы, энергияға тәуелді жады, жарық диод және аккумулятор орналасқан плата болып табылады.
Модульдің техникалық сипаттамалары:
● Қуат кернеуі 3,3-5В;
● UART 9600 8n1 3.3 V интерфейсі;
● NMEA хаттамасы;
● Модульдің салмағы 18 гр.;
● Баптауларды сақтау үшін EEPROM бар болуы;
● Кіріктірілген батареяның болуы;
● Антеннаны U-FL ұясына қосу мүмкіндігі;
● Суық бастау уақыты шамамен 27 секунд, ыстық бастау уақыты - 1 секунд;
● 50-ден астам позициялау арналарының болуы;
● Жаңару жиілігі 5 Гц;
● Жұмыс температурасы - 40С-тан 85С-қа дейін.
Модуль коптерлер үшін, аз қозғалатын объектілер мен көлік құралдарының ағымдағы жағдайын анықтау үшін кеңінен қолданылады. Алынған координаттарды Google Maps, Google Earth және басқа карталарға жүктеуге болады.
Модульдің суық бастауынан кейін альманах жүктеу басталады. Жүктеу уақыты - көріну аймағындағы жерсеріктердің жағдайы мен санына байланысты, 15 минуттан артық емес.
Пиндеу: GND (жер), RХ (UART деректер кірісі), TX (UART деректер шығысы), Vcc - 3,3 В бастап 5 В дейін қуат.
Қосылу үшін GY-NEO6MV2 модулі, Ардуино платасы, сымдар, GPS антеннасы қажет. Контактілерді қосу: VCC 5V, GND GND, RХ Ардуиноның 9-шы пинына, TX - 10-шы пинына. Содан кейін Ардуиноны компьютерге USB арқылы қосу керек.
Жұмыс істеу үшін бірнеше кітапхананы қосу қажет. SoftwareSerial - құрылғының аппараттық мүмкіндіктерін кеңейту және дәйекті байланыс есебін өңдеу үшін қажет. TinyGPS кітапханасы NMEA хабарламаларын оқу үшін ыңғайлы пішімге түрлендіру үшін қолданылады.
2 Жобалау бөлімі
GPS бақылау үшін келесі программалық жүйені орнатамыз:
Arduino
Denwer
Mysql
Arduino software программасын орнату үшін біріншіден оны официальдық сайттан жазу керек. Ол үшін сайтқа кіреміз (Сурет 2.1).
Сурет 2.1 Арнайы сайты Arduino
Сайтқа кіргеннен кейін Download басамыз (сурет 2.2).
Сурет 2.2 - Arduino software жазылуы
Arduino software программасын тандаймыз және біздің операциялық жүйені ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz