HTML тілінің негізгі тегтері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 67 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

Математика және ақпараттық технологиялар факультеті

Қолданбалы математика және информатика кафедрасы

Web-қосымшаларды құру пәні бойынша

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: HTML құжаттарының негізгі тегтері мен атрибуттары

________________ _________________ Орындаған:
баға күні ИС-311 тобының студенті
Айнамқұлова Ж.Қ.

Комиссия мүшелері: Жетекшісі:
1 ____________________ ______________ ҚМжеИ кафедрасының
2 ____________________ ______________ аға оқытушысы
3 ____________________ ______________ Хасенова А.А.
____________

Қарағанды 2019

МАЗМҰНЫ

Кіріспе
3
1 Негізгі бөлім
5
1.1 HTML гипермәтіндік тілі
5
1.2 HTML тегтері
7
2 Жобаның жалпы сипаттамасы
9
2.1 Тег атрибуттары
9
2.2 HTML құжатының құрылымын анықтау тегтері
14
Қорытынды
18
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
19

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін ақпараттандыру еліміздің даму стратегиясының негізгі бағыттарының бірі, себебі XXI ғасыр - білім беру жүйесін ақпараттандыру ғасыры.
Информатика пәнінің орта білім беру жүйесіндегі ролі ақпараттық білімнің, ақпараттық орта мен адамның өзара қарым-қатынасын үйлесімді етудегі және жаңа ақпараттық қоғамда кәсіпкерлік қызметтің басты құрамды бөлігі болып табылатын ақпараттық бейнесін қалыптастырудағы алатын орнымен қамтамасыз етіледі.
Бүгінгі таңда компьютерлік дизайн, Web-дизайн, жүйелік программалушы, администратор және тағы басқа мамандардың қажет екендігін түрлі жарнамалық газеттерден, бұқаралық ақпарат құралдарынан да көруге болады. Аталған мамандықтарды қалай дайындап, оларға қандай программалық құралдарды үйрету арқылы жетілдіруге болатыны әдістемелік жұмыстың өзекті мәселелерінің бірі болып отыр.
Мектеп бітірушілер компьютерлік сауатылықты меңгеріп шығады, бірақ келешекте олар программист, инженер, жүйе администраторы болуы міндетті емес. Дегенмен кез-келген шығармашылық мамандық сізден қазіргі заманға сәйкес компьютерлік технологияларды меңгеруге талап етеді. Шығармашылық жұмыстын қортындысы әр қашан жаңа білім, жаңа ақпарат, ал осы ақпаратты таратудың ең жеңіл әдісі - Интернетте жариялау.
Интернетте материалды жариялау тиімді болу үшін ол Web-дизайн ережелеріне сәйкес болу керек. Демек, Web-дизайн негіздерін білу кез келген мамандықта қажет болады, өткені Web-бет дизайны - бұл ақпараттық дизайн.
Web-сайт бұл дүниенін кішкентай моделі. Бұрынғы кезде Web-сайты бір адам - Web-мастер жасаған болса, қазіргі кезде Web-сайттарды бірнеше адам жасайды. Олар Web-дизайнер, программист, бизнес-кеңесші, маркетинг бойынша басқарушы, менеджер.
Берілген курстық жұмыстың мақсаты: HTML арқылы сайт жасау мүмкіндіктерін қарастыру,
Жұмыстың міндеті: Web сайттарды құру жолдарымен танысу, html құжаттарының тегтері мен атрибуттары арқылы сайт құру.
Курстық жұмыс екі бөлімнен тұрады:
Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде, яғни негізгі бөлімде HTML тілінің ортасы, арнайы командалар қарастырылған.
Курстық жұмыстың екінші бөлімінде, HTML құжаттарының құрылымын анықтайтын арнайы тегтер мен атрибуттар қарастырылған.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

0.1 HTML ТІЛІ

HTML дегеніміз- ағылшынша Hyper Text Markup Language, яғни гипертексті таңбалау тілі дегенді білдіреді.Осы тіл арқылы сайттың парақтары жазылады.
Оны ең бірінші болып ашып, әлемге паш еткен интернеттің атасы Тим Бернерс-Ли деген азамат. Ол мұндай тілді ашу үшін сол кезде қолданыста жүрген SGML деген тілді пайдаланған.
HTML дің ең бірінші нұсқасы 90-шы жылдардың басында пайда болған. Кейін Тим Бернер тілді әркім өз білгендерінше бұрмалап кетпес үшін, сол тілді белгілі бір стандартқа бағындырмақ ниетпен консорциум-құрылым ашқан. Ол W3C( World Wide Web Consortium) деп аталады.
1994 жылы гипертексті таңбалау стандарттарының екінші нұсқасы әзірленіп, ал 1995 жылы HTML3 нұсқасы CSS тің сүйемелдеуімен бірге жарық көреді. Одан соң 3.2 кейін 4.0 нұсқалар пайда болады.
Ал қазір біз 1999 жылы пайда болған HTML дің 4.01 нұсқасын осы күнге дейін пайдаланып келеміз.
Интернеттің қазіргі дамуы 90-жылдар басында компьютерлер ара - сында мә - лі - мет алмасудың жаңа хаттамасы (protocol) пайда болғаннан кейін басталды. Бұл хаттама HTTP (Hyper Text Transfer Protocol - гипермәтінді тасымалдау ха - т - тамасы) деп аталған болатын. Осы хаттамамен қатар НТТР серверлерінің кеңейтілген желілері болып табылатын Интернет арқылы файлдар тасымалдай алатын World Wіde Web қызмет бабы (WWW немесетек Web) пайда болды.
Файлдардың басым көпшілігі Web-парақтар түрінде - HTML (Hyper - Text Markup Language - гипермәтінді белгілеу тілі) тілінде жазылған арнаулы файлдар түрінде болады. Осы файлдарды НТТР серверлерінде (Web-торапта - рында) орна - ластыру жолымен Web-парақтар қалың көпшілік пайдаланатындай түрде Интер - нетте жарияланады. Web-парақтар мазмұны әр түрлі бола береді және олар көптеген тақырыптарды қамти алады, бірақ олардың бәрінің де негізгі жариялану, яғни жазылу тілі HTML болып табылады. Осындай HTML құжат - тарының бәрінің де файл аттарының кеңейтілуі (тіркеуі) *.HTM немесе *.HTML болуы тиіс.
HTML тілі World Wіde Web қызмет бабымен бірге дами отырып, Web-парақтарының ең жақсы деген мүмкіндіктерін жүзеге асырып, оны кең пайдалану жолдарымен толықтырылып отырылды. Ол World Wіde Web жүйесінің негізі бола отырып, оның өте кең тарауына себепші болды. World Wіde Web сөзі қазақ тіліне кеңейтілген бүкіләлемдік өрмек болып аударылады. HTML тілінің мағынасы мен атқаратын қызметін оның атынан анықтауға болады.
Гипермәтін - қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне арнаулы код, яғни екпінді элемент (anchor) орналасқан мәтін. Ол - мәтін ішіне сурет, дыбыс енгізу, мәтінді безендіру, пішімдеу (форматтау) ісін орындайтын немесе осы құжаттың басқа бөлігіне сілтемесі бар алғашқы нүкте ретінде қарастырылатын белгіленген сөз. Сөзді ерекшелеп белгілеу дегеніміз - келесі көрсетілетін құжат бөлігі қалай бейнеленетінін анықтайтын айрықша кодты осы сөз ішіне енгізу. Гипермәтін экранда белгіленіп ерекшеленген қарапайым сөз ретінде тұрады, егер курсорды сол сөзге жеткізіп, тышқанды шертсек (ENTER пернесін бассақ), онда сонымен байланысты (ол сілтеп тұрған) басқа құжат ашылады. Ол құжаттар мәліметтер ішіндегі басқа парақтарда немесе Интернет жүйесіндегі басқа компьютерде орнала - сып, бейне - жазба, сурет, жазылған дыбыс күйінде болуы мүмкін.
Гипермәтінді экранға шығарып бейнелеу үшін броузер (browsers) деп ат - алатын арнайы көрсету программалары қолданылады. Броузер арнайы командалармен - тегтермен толықтырылған мәтіндік құжатты қабылдап алып, оның тақырыптарын экранға үлкен әріптермен, ал жай мәтіндерін кішірек таңбалармен жазады, оның ішіндегі суреттерді де адрестеріне сәйкес басқа немесе осы компьютерден оқып экранда көрсетеді. Ең кең тараған броузерлерге Windows операциялық жүйесі - мен бірге қойыла - тын Internet Eхplorer және жеке қолданылатын Netscape Navigator прог - раммасы жатады. Осы екеуі (олардың бұрынғы нұсқаларын қоса есеп - тегенде) бүгінгі қолданылып жүрген броузерлер - дің 90 %-ын құрайды.

1.2. HTML КОМАНДАЛАРЫ

HTML тілінің бастапқы берілген символдық мәтінді белгілейтін командалары белгі немесе тег (tag) деп аталады. Тәг символдар тізбегінен тұрады. Кез келген тәг "кіші" () си - м - волынан басталады да, "үлкен" () символымен аяқталады. Осындай қос символ тізбегі бұ - рыш - тық жақшалар деп те аталады. Ашылатын бұрыштық жақшадан соң команда аты болып табылатын ағылшын тіліндегі түйінді сөз - тег орналасады.
HTML тіліндегі әрбір тәг бір арнаулы қызмет атқарады. Тәгтің ағылшын тіліндегі аты оның қызметімен сәйкес келеді. Олардың жазы - л - уында әріптер регистрі ешбір рөл атқармайды, бас әріпті де, кіші әріп - терді де қатар қолдана беруге рұқсат етілген. Бірақ тег атауларын мәтіннен айыру мақсатында оларды бас әріппен жазу қалыптасқан.
HTML тілінің бір тәгі әдетте құжаттың белгілі бір бөлігіне, мысалы бір аб - зацқа ғана әсер етеді. Осыған орай керекті сөз тіркес - терін қоршап тұрған екі тәг қатар қолданылады: бірі абзацты - ашады, екіншісі - жабады. Ашатын тәг белгілі бір әсер ету ісін бастайды, ал жабатын тәг - сол әсерді аяқтайды. Жабу тәгтері қиғаш сызық символымен () баст - алуы тиіс.
Кейбір тегтер өз жазылу орнына ғана әсерін тигізеді. Мұндайда жабу тәгі қажет болмай қалады да, тек жалқы тәг жазылады (мысалы, сызық жүргізу). Егер қате кетіп, тег ретінде HTML тілінде қолданыл - майтын түйінді сөз жазылып кетсе, онда оның ешбір әсері болмайды.
Браузер-программа арқылы құжат экранда көрсетілген шақта тәгтердің өздері бейн - еленбей, тек керекті мәтін немесе суреттер көрі - ніп, тәгтердің сол құжат мәтініне тигізетін әсері ғана білініп тұрады.
Web-парақтар экранда ықшам түрде безендіріліп көрсетілгенмен, HTML тілі мәтіндерді пішімдеп (форматтап) көрсететін тілге жатпай - ды. Құжаттарды әрбір тұтынушының әр түрлі құрылғыларда және әр түрлі броузер программалармен көретіндіктерін ескерсек, HTML тілін мәтіндерді пішімдеу (форматтау) тәсілдерін жазуға арналған тіл деп айтуға болмайды. Ол Интернеттегі мәтін бөліктерінің атқара - тын қыз - ме - тін анықтап, соларды әрбір тұтынушыға бейімдеп жеткізе алатын құжатты функционалды түрде белгілейтін тіл болып табылады.
Мысалы, егер мәтін тақырыбын бейнелеу керек болса, онда HTML коды оны тақырып ретінде көрсетуге тырысады. Тақырыптың белгілеу коды алын - ған соң, оны броузер-программа өз мүмкіндігін пайдаланып, оны үлкейтіп ірі әріптермен жазуы ықтимал немесе тек экран жолда - рының орт - асына жылжы - тып қана көрсетуіне де болады. Ал егер бұл құжат мәтіні дыбыс синтезаторы арқылы берілетін болса, онда тақы - рып қаттырақ шығатын дауыс арқылы айтылып, одан соң аздап үзіліс жасалуы да мүмкін.
HTML тілінде мәтінді форматтау тәсілдерінің көптеген мүмкін - діктері бар, бірақ жалпы тұрғыдан алғанда құжаттың мәтіні мен оны безендіріп көрсету жолдарының айырмашылығы сақталып отырады.

2 ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ

2.1. ТЕГ АТРИБУТТАРЫ

HTML атрибуттары үш топқа бөлінеді:
1. Жалпыға бірдей ортақ атрибуттар.Барлығы алтау, оның тек көбіне төртеуі қолданылады: id, class, title, style.
2. Оқиға (событие) атрибуттары. Javascript кодында қолданылады. Мысалы, менің сайтымдағы әр мақаламның соңында пікір қалдыру деген түйме сондай атрибут арқылы іске қосылады.
3. Жеке өзіндік атрибуттары. Мысалы, a...a сілтемеге арналған тегте өзінің href атрибуты қатар жүреді.
Көбінесе ашылу тeгтерінің тигізетін әсерлерін айқындайтын неме - се түрлендіретін олардың атрибуттары (сипаттамалары) болады. Атри - бут - тар немесе сипаттамалар - тeг атауынан және бір-бірінен бос орын арқылы бөлініп жазылатын қосымша түйінді сөздер мен солар - дың мүмкін мәндерінен тұрады. Көптеген атрибуттар оның мәнін жазуды талап етеді. Атрибут мәні оның түйінді сөзінен теңдік белгісі (=) арқылы бөлініп жазылады. Атрибут мәні қостырнақшаға алынып жазылуы тиіс, бірақ кейде қостырнақшаны жазбаса да болады. Жабылу тeгтерінің ешқашанда атрибуттары болмайды.

HTML тeгтеріне мысалдар:
HTML
HEAD Жалпы тақырып
TІTLE Терезе тақырыбы
TІTLE
HEAD
BODY H1 Ең ірі мәтін H1
BR
H2 Кішілеу мәтінH2 HR
P
H3 Бірінші абзац H3
BODY
HTML

BR тегі жаңа жолға көшуді қамтамасыз етеді.
Р тегі жаңа абзац жасайды.
HR H3 Екінші абзац H3
P Абзац үшін жабу тәгі қажет емес. HR тәгі көлденең сызық сызады. HR
BODY
HTML
HTML тeгтерінің қосарланып жазылуы:
HTML ... HTML B ... B HEAD ... HEAD H3 ... H3 LІ ... LІ
HTML тeгтерінің жалқы жазылуы:
BR ... HR ... FRAME ...
HTML тeгтерінің атрибуттарымен бірге жазылуы:
BODY BGCOLOR="YELLOW" TEXT="BLUE" ...
HR COLOR=RED SІZE=16 WІDTH=100% ... HR
A HREF="FІSH.JPG" балық A ...
HR ІMG SRC="DOG.JPG"
P ІMG SRC="FІSH.JPG" WІDTH=500 HEІGІT=250 ...
Сонымен, HTML құжаты сол құжаттың негізгі мәтінінен және бел - гілеу тeгтерінен тұрады да, қарапайым символдар жиыны болып та - былады. Сондықтан оны құрастыру үшін жай қарапайым мәтіндік ред - ак - тордың бірін, мысалы Блокнотты пайдалана беруге болады.
Тeг атауларын жазу кезінде үлкен әріптер мен кіші әріптер бірдей болып есептеледі. Ашылу тәгінің жалпы жазылу ережесі, яғни синтаксисі төмендегідей:
тeг_аты [атрибуттары]
Тік жақшаға алынған тізбекті жазбай кетуге де болады, яғни көптеген тәгтер атрибутсыз жазыла береді. Ашылу тәгінен соң, негізгі құжат мәтіні жазылады да, соңында ешқашанда атрибуты болмайтын жабылу тeгі орналасады, оның синтаксисі:
тeг_аты
Ал атрибуттың жазылу ережесі:
атрибут_аты [= "мәні"]
Атрибуттың мәнін жазу міндетті емес, кейде оның тек аты ғана әсер ете алады, тeг_аты, атрибут_аты деген сөздердегі сызықша олар - дың тек бір сөзден тұратынын көрсетеді, яғни тәг аты және атрибут аты екі сөзден құрастырылуы мүмкін емес.
Экранға шығарылатын мәтін тізбегі кез келген әріптен, цифрлар - дан, тыныс белгілерінен және арнайы таңбалардан да (@, #, $, %) құ - рас - тырыла береді. Бірақ тeгтер жазуда арнайы мағынасы бар мына символдарды: , , &, " жай мәтін таңбалары ретінде теру керек бол - са, онда ерекше символдық тізбектер - ескейп-тізбектер (&-тізбектер) қолданылады. Созылмайтын бос орын таңбасы да осы тізбек арқылы өр - нек - теледі, өйткені оны бірнеше рет теру web-құжаттағы сөздер арасындағы бос аралықты үлкейту тәсілі болып табылады. Ал, әдеттегі бірнеше бос - орын таңбасын броузер тек бір ғана босорын таңбасы ретінде ғана қабылдайды.
Осы ескейп-тізбектер символдары амперсенд (&) таңбасымен бас - та - лып, нүктелі үтір таңбасымен (;) аяқталады.
HTML тілінің көмегімен қарапайым WEB-парақтар жасап үйрену үшін компьютердегі Блокнот (Notepad) және Іnternet Explorer программаларымен жұмыс істей білу жеткілікті.

2.2 HTML ҚҰЖАТЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫН АНЫҚТАУ ТЕГТЕРІ

HTML - құжатты дайындау

HTML-құжат - бұл кеңейтілуі .htm түріндегі қарапайым мәтіндік құжат. Мынадай HTML-құжатты Блокнотта теріп шығыңыздар:
html
head Менің алғашқы парағым
tіtle 1-ші мысал tіtle
head
body
H1 Сәлем!
H1
Бұл HTML-құжаттың ең қарапайым мысалы. P Мәтіндер алты түрлі көлеммен көрсетіле алады, олардың түсін де, қаріп типін де, фон түсін де өзгертетін мүмкіндіктер бар. Мәтін ішіне суреттер, дыбыстық әуендер орналастыруға да болады.
Енді осы терілген құжатты, мысалы, Айна.htm деген атпен дискі - де сақтау керек. Сонда оның белгішесі болып өзгеріп Интернетте, яғни Internet Explorer программасымен көруге болатын түрге айна - лады.
Бұл Айна.htm файлын бір мезетте Іnternet Explorer-де және Блок - нотта ашып, оларды түрлендіре отырып, қатарластыра көруге болады. Ол үшін файлды Іnternet Explorer-де ашқаннан соң, type - HTML түрін - де (Вид - В виде HTML) командаларын орындау қажет. Сонда файл - дың алғашқы мәтіні Блокнотта ашылып, оны түрлендіріп өзгерту мүмкін - дігіне ие боламыз. Қажетті өзгертулер енгізіп оны қайта дискіге жазып сақтап қою қажет. Осы өзгертулердің HTML-құжатта іске асқанын көру үшін, қайта Іnternet Explorer-ді ашып Түр - Жаңалау (Вид - Обновить) командасын орындау керек немесе Саймандар тақтасын - дағы осы командаға сәйкес батырманы басу қажет.
Сонымен ішіне тегтер жазылған кез келген программа мәтінін Блокнотта тергеннен кейін, оған өз қалауыңызша ат беріп, *.htm(* - кез келген ат) түрінде сақтау керек. Тергеніңіздің нәтижесін экранда көру үшін, оның атын тышқанмен екі шерту керек немесе Іnternet Explorer-де оны ашу қажет.

HTML құжатының құрылымын анықтау тегтері

HTML құжатының кез келгені HTML тегінен басталып, соған сәйкес HTML түріндегі жабылу тегімен аяқталады. Осы екеуінің ортасында құжаттың тақырыптық бөлігі мен тұлғасы болып келетін негізгі бөлігі орналасады.
Құжаттың тақырыптық бөлігі HEAD және HEAD тегтерінің ортасында тұрады да, жалпы құжат туралы мәлімет береді. Әдетте, бұл бөлікте TІTLE ... TІTLE тегтерімен шектелетін құжаттың терезе маңдайшасында тұратын ресми атауы орналасады. Көптеген броузер - лер оны терезе тақырыбында тұратын файл аты есебінде пайдаланады.
Осы құжатты принтер арқылы баспадан шығарғанда, броузер оны әр парақтың сол жақ жоғарғы бұрышына жазып отырады. Атаудың өте ұзын болмағаны дұрыс, әдетте ол 64 символдан аспауы керек.
Жазылатын мәтін құжаттың негізгі тұлғасы деп аталатын BODY ... BODY тегтерінің ортасына жазылады. Бұл қос белгі HTML-құ - жат - тың негізгі мазмұндық бөлігінің басын және соңын білдіреді.
Жоғарыда келтірілген тег HTML құжатының кез келгенінде болуы тиіс. Бірақ HTML, TІTLE тегтерін жазбай кетсе де болады, дегенмен HTML тілінің құрылымы олардың толық болуын талап етеді. Өйткені алдын ала тұтынушы - ның қандай броузер пайдаланатыны, он - ың қалай жұмыс істейтіні программа құрушыға белгісіз болады ғой.
HTML тілінің комментарийлерін тег жазбай-ақ, арнайы символ - дар - дан !-- кейін жалғастырып жазуға болады. Түсініктеме мәтін соңына -- символдары жазылуы тиіс. Түсінік мәтін "үлкен" таңбасы - нан () өзге кез келген символ - дардан құрастырыла береді.
!-- мынау түсініктеме мәтін тізбегі --
Программаны оқу ыңғайлы болуы үшін әрбір жол тиісінше қосымша шегіністер арқылы жазылады, бірақ жалпы HTML құжаты үшін оның қажеті жоқ. Тіпті, броузерлер HTML-файлдардағы жолдың соңы символын және көптеген бос орындарды есепке алмайды.
Мәтіндер алты түрлі көлеммен көрсетіле алады, олардың түсін де, қаріп типін де, фон түсін де өзгертетін мүмкіндіктер бар. Мәтін ішіне суреттер орналастыруға да болады.
Осы айтылған тегтер HTML құжатының кез келгенінде болуы керек. Бірақ html, title тегтерін жазбай кетседе болады, дегенмен HTML тілінің құрылымы олардық толық болуын талап етеді. Өйткені алдын ала тұтынушының қандай броузер пайдаланатыны оның қалай жұмыс істейтіні программа құрушыға белгісіз болады.

Қарапайым түрде дұрыс құрастырылған HTML құжатының үлгісі:

html
head
title ... title
head
body
...
body
html

Құжаттың функционалдық бөліктерін анықтау

HTML тілі құжаттың фнукционалдық жеке бөліктерін сипаттауға арналған. Көптеген құжаттарда негізгі функционалдық бөліктер ретінде тақырыптар мен абзацтар қарастырылады.
1.HTML тілі құжаттардың ішкі тақырыптарының көлеміне қарай алты түрлі деңгейін жасай алады. Олар H1 және H1 тегтерінен басталып, H6 және H6 тегтеріне дейін жалғасады
HTML тілінің идеологиясы бойынша тақырып болып келетін ке келген мытін осы тегтердің бірімен бейнеленуі тиіс. Бірақ бұл тегсіз де мәтін әріптерін үлкейтіп жазатын басқа мүмкіндіктерде бар.
2.Жаңа жолдан басталатын абзацтарды белгілеу үшін P тегі ( жабу тегі P) қолданылады. Бір абзацты жаппай жаңа абзац бастап кетсек, алдыңғы абзац автоматты түрде жабылады.
Сондықтан көбінесе P түріндегі жабу тегін жазбаса да болады. HTML тілінде абзац азат жолдан басталмайды, тек абзацтар арасында бір бос жол қалдырып кетеді. Көбінесе абзацтарды анық етіп бөліп тұру үшін көлденең горизонталь сызық қойылады. Горизонталь сызық қою HR тегімен көлденең орындалады, оның жабу тегі болмайды.
3.Сөздер арасында қойылатын бірнеше бос орын таңбаларының тек біреуі ғана көрініп тұрады да, басқалары жойылып кетеді. Сол сияқты келесі қатарға көшіретін ENTER пернесін басу таңбасы да HTML тілінде ешбір әсер етпейді.
4.Егер абзац жасап бос жол қалдырмай, жаңа жолға көші қажет болса, онда парсыз жалғыз қолданылатын BR тегін қолдану керек.
html
head
title Құжаттың функционалдық бөліктері title
head
body
H1 1 - деңгейдегі бас тақырып H1
H2 2 - деңгейдегі ішкі тақырып H2
H Мына жолдар екі-үш қатарға бөлініп жазылғанымен олар бір жолға бірге жазылады.
P жабу тегін жазбаса да болады. P
Абзац басы тегі тек жаңа жолға көшіріп қана қоймай, жол арасына орын қалдырып отырады.
NR Горизонталь сызықтан кейінгі мәтін BR екі жолға бөлініп жазылған
body
html

HTML тілінің негізгі тегтері

Р ... Рнемесежалғыз Р
Бұндай қос белгі абзацты сипаттайды. Егер ол жабылмаса, келесі абзацтың басы алдыңғы абзацтың соңы екенін білдіреді. Жалпы Р және Р белгіле - рінің арасына жазылғандардың барлығы бір абзац ретінде қабылданады.
Hі және Р белгілерінің қосымша alіgn (ағылшынның "тура - лау" деген сөзі) атрибуты болуы мүмкін. Мысалы:
H1 ALІGN=CENTER Тақырыпты ортаға жылжыту H1
немесе
P ALІGN=RІGHTАбзацты оң жақ шетке туралау түрі P
BR тәгі абзацты бөлмей, келесі сөзді жаңа жолға көшіру керек болған жағдайда қолданылады. Ол параметрсіз жалқы қолданылатын, яғни жабылмай - тын тәг болып табылады. Мысалы:
...BR Абай Құнанбаев BR Мұхтар Әуезов BR Сәкен Сейфуллин...
Бұл жолдар экранға мынадай мәліметтер шығарады:

Абай Құнанбаев Мұхтар Әуезов Сәкен Сейфуллин

Жаттың негізгі бөлігі

Құжаттың тақырыптан кейінгі негізгі бөлігі BODY ... BO - DY тегтерінің ортасына орналасады. Мұнда көптеген атрибуттар, яғни параметрлер болады. Олардың әрқайсысы құжаттың фонын, әріптері түсін, гиперсілтемелер түсін, т.б. анықтайды. Бұл тегтің негізгі атрибуттары: BACKGROUND, BGCOLOR, TEXT, LІNK, VLІNK және ALІNK. Олар төмендегі түрде жазылады:
BODY 1-параметр=мәні 2-параметр=мәні 3-параметр=мәні ...
құжаттың негізгі тұлғасы ...
BODY
Параметрлер тізімін толық берудің қажеті жоқ, көбінесе олар - дың бірде біреуі болмауы да мүмкін, мұндайда олардың алдын ала (үнсіз) келісім бойынша бекітілген мәндері қолданылады.
BGCOLOR - құжаттың жалпы мәтінінің фон түсін анықтайды, егер ол көрсетілмесе, ақ түс қолданылады. Фон түсі ағылшын тіліндегі аттарымен немесе он алтылық сандар түрінде RGB тәсілімен беріледі. Олар жайында кейінірек айтылады. Мысалы:
body bgcolor="yellow" мұнда фон сары түсті болады.
TEXT - мәтін әріптерінің түсін анықтайды, егер ол жазылмаса, келісім бойынша қара түс қабылданған. Фон түсін өзгерткен - де соған үйлесімді символдар түсі бекітіледі. Бұл да ағылшын тіліндегі аттарымен немесе он алтылық сандар түрінде RGB тәсілімен беріледі.
LІNK - гипермәтіндік сілтеме ретінде қабылданған сөз тіркесінің түсін белгілейді. Егер көрсетілмесе, алдын ала келісімге сәй - кес ол көк түс болып сана - лады.
VLІNK - пайдаланылған гипермәтіндік сілтеме түсін анықтайды. Келісім бойынша ол қызылқоңыр түс болып саналады.
ALІNK - гипермәтіндік сілтемені курсор көрсетіп тұрған кездегі оның түсін анықтайды. Бұл параметр өте сирек өзгертіледі.
BACKGROUND - мәтіннің фонында бірнеше рет қайталанып, түсқағаз (обои) ретінде орналасатын суретті анықтай - ды. Сурет файлы - ның типі gіf немесе jpg болуы тиіс. Суреттің адресі көрсетілсе, ол Ин - тер - - нет желісінен тауып алынады. Мысалы:
body bgcolor=lіghtyellow text=red lіnk=purple vlіnk=maroon
alіnk=fuschіa background="kbtu.jpg"
HTML тілінде түрлі түстер он алтылық сандар түріндегі RGB тәсілімен берілуі де (COLOR="#C0FFC0") мүмкін, оның мүмкіндігі өте мол. Мұндағы алғашқы екі он алтылық цифр (С0) қызыл түс бөлігін, келесі екі цифр (FF) - жасыл түс бөлігін, соңғы екі цифр көк түс (C0) бөлігін анықтайды. Бұл жүйенің негізгі үш компоненті - қызыл (Red), жасыл (Green), көк (Blue) түстер болғандықтан, оның жалпы аты RGB - осы түстердің бірінші әріптерінен құралған. Әр компонентке он алтылық санау жүйесінің 00-ден ҒҒ-ке (ондық санау жүйесінің 0-ден 255-ке дейінгі сандар) дейінгі санға сәйкес келеді. Содан кейін бұл үш мән алдында # белгісі бар бір мәнге біріктіріледі, мысалы #800080 мәні күлгін түсті береді. Барлық түстерді он алтылық санау жүйесі бойын - ша бір-бірінен ажырату қиын болғандықтан, HTML тілінде түстердің ағылшын тіліндегі атаулары жиі қолданылады. Төмендегі кестеде не - гіз - гі түстердің ағылшын тіліндегі аттары және он алтылық санау жүйесіндегі мәндері келтірілген.
Мысалы: body bgcolor = whіte text = black lіnk = red vlіnk = maroon
alіnk = fuschіa background = "face.jpg".
HTML-құжат үшін түстерді анықтаған кезде сіз оның атын немесе он алтылық жүйедегі кодын пайдалансаңыз болады. Мысалы, төмен - дегі жолдарддың қызметі бірдей:
BODY BGCOLOR="#FFFFFF"
BODY BGCOLOR="WHІTE"

Мәтіндерді түрлендіру тегі

FONT тегі HTML-дағы мәтіннің сыртқа бейнесін түрлендіреді. Ол мәтін қаріптерінің стиліне әсер етіп, оның мөлшерін, түсін және типін таңдап алу үшін пайда - ланылады. Бұл қосарланған тег, оның ашылған және жабылған тегтері арасында орналас - қан барлық мәтіндерді түрлендіруге болады. Егер ашылатын тегте ешқандай атрибуттар көрсетілмесе онда FONT элементі ешқандай әсер етпейді.
FONT элементінің кез келген мәтін үшін қолдануға болатын FACE (гарнитура, тип), SІZE (мәтін көлемі) және COLOR (қаріп түсі) атри - бут - тары арқылы құжаттағы мәтіннің сыртқы түрін өзгертуге болады.
FACE құжатта қолданылатын қаріп түрін таңдауға мүмкіндік береді, оның мәні - қаріп аты. Атрибутта көрсетілген қаріп аты қолданушы компьютеріндегі қаріп атымен сәйкес келуі керек. Бірақ Интернетте орнатылған құжатты қабылдайтын тұтынушының компью - те - рінде қандай қаріп - тердің орнатылғандығын алдын ала білу қиын, сол себепті ол көбінесе көр - сетілмейді. Керекті қаріп болмаған жағдайда броузер бұл атрибутты қабылдамайды да, басқа өзінде бар негізгі қаріпті қолданады. Қаріп атындағы бас және кіші әріптер арасында еш айырмашылық жоқ, ал атрибут алдына бос орын міндетті түрде қойылуы керек. Төменде қаріпті таңдаудан 2-3 мысалы келтірілген.
HTML
HEAD
TІTLE Қаріп түрін таңдау TІTLE
HEAD
BODY
FONT FACE="KZ Arіal" Бұл жерде басқа қаріп пайдаланылған FONT
BODY
HTML
Егер сіз тұтынушы компьютерінде қандай қаріптер бар екенін білмесеңіз, онда FACE атрибутында үтір арқылы бірнеше қаріп атын көрсетуіңізге болады. Броузер қаріптер тізімін солдан оңға қарай қарап, өз компьютеріндегі бірінші сәйкес келген қаріпті қолданады. Төменде бірнеше қаріпті қолдану мысалы көрсетілген.
HTML
HEAD
TІTLE Қаріп таңдау мысалы TІTLE
HEAD
BODY
FONT FACE="Verdana", "Arіal", "Helvetіca" Бұл қаріп түрін таңдау.
FONT
BODY
HTML
SІZE - бұл элемент мәтіндегі әріптің көлемін (мөлшерін) тағайындайды, яғни символдардың биіктігін таңдауға мүмкіндік береді. Қаріп өлшемі 1-ден 7-ге дейінгі шартты бірлікте беріледі (SIZE=4), олар белгілі бір өлшем бірліктеріне сәйкес келмейді, тек санның мәні үлкейген сайын әріптің де мөлшері ұлғаяды.
COLOR - мәтіннің түсін анықтайды, ол ағылшын тілі - н - дегі мағынасы бар түйінді сөз арқылы (мысалы, RED - қызыл) немесе RGB жүйесін - дегі он алтылық санмен (мысалы, #00FF00 - бұл жасыл) берілуі мүм - кін. Төменде құжат түстерін анықтауға арналған мысалдар келтірілген.
HTML
HEAD
TІTLE Түстер таңдауға мысал TІTLE
HEAD
BODY
FONT COLOR="#FF0000" Бұл мәтіннің түсі қызылFONTBR
FONT COLOR= "GREEN"Бұл мәтіннің түсі жасыл FONTBR
Алдарыңызда FONT COLOR="red" FACE="ARІAL" SІZE="3"
үшінші мөлшермен arіal типімен жазылған қызыл түсті әріптер
FONT
BODY
HTML

ҚОРЫТЫНДЫ

HTML тіліндегі белгісі бар (бұндай құжаттар әдетте .html немесе .htm форматында болады ) мәтіндік құжаттар форматталған түрде көрсететін арнайы бағдарламаларымен өңделеді. Бұндай бағдарламаларды веб-шолғыштар немесе браузерлер дейді, әдетте олар пайдаланушының талаптарын ыңғайлы интерфейспен және оларды көрумен қамтамасыз етеді. Қазіргі кездегі ең атақты веб-браузерлер: Google Chrome, Яндекс, Mozilla Firefox, Opera, Internet Explorer және Safari.

Web-беттің негізгі қызметі - қажетті ақпаратты іздеу, жинастыру және оны экранға шығаруды ұйымдастыру. Web-беттер түрінде дайындалып сақталған электрондық құжаттарға - мәліметтер, графиктер, фотосуреттер жатады. Электрондық құжаттың қарапайым құжаттан айырмашылығы - оның жазылу форматында. Интернетте электрондық құжат құру үшін HTML арнайы тілі пайдаланылады және олар HTML форматында сақталады.
HTML (HyperTextMarkupLanguage) - бұл құжаттарды кодтау үшін қолданылатын гипертекстік белгілеу тілі. HTML ді көбі программалау тілі деп ойласа да, бұл программалау тілі емес. HTML - мәтінді белгілеу тілі. HTML құжаттарды көру үшін браузерларды қолданамыз. Браузер-программалардың саны өте көп, мысалы көп таралғандар Netscape Communicator, Microsoft Internet Explorer, Opera. HTML ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.