Энергетикалық қазандардың энергетикалық сипаттамасы
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
1 Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10-35
1.1 ЖШС Алматыжылужайэнерго кәсіпорны жайлы жалпы мәлімет ... ... ... 10
1.1.2 Көкжиек қазандығы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
1.2 Қазанның сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
1.2.1 Қазанның техникалық сипаттамалары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .15
1.2.2 Жану камерасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
1.2.3 Конвективті бөлігі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
1.2.4 Газомазутты оттық ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
1.2.5 Тұтандырғыш - қорғаныс құрылғысы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..19
1.2.6 Қазан қаптамасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
1.2.7 Металлконструкциясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20
1.2.8 Газ-импульстік қондырғы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
1.2.9 Арматура және қазанның жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .21
1.2.10 Түтін сорғыштардың және желдеткіштердің қысқаша сипаттамасы ... ... 22
1.3 Технологиясының сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
1.3.1 Жылулық сұлбасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
1.3.2 Газбен жабдықтау (ГРП) ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.3.3 Мазутпен қамтамасыз ету (мазут шаруашылығы) ... ... ... ... ... ... ... ... .25
1.4 Қазандықтың қосалқы жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...28
1.5 Газ және мазут жайлы мәліметтер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .32
2 Есептік бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .36-57
2.1 Терминдер мен анықтамалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .36
2.2 Жалпы ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .37
2.3 Қондырғының энергетикалық сипаттамаларына жалпы талаптар ... ... ... ...38
2.4 Бастапқы құжаттарға талаптар, энергетикалық сипаттамаларын құрудағы қондырғының күйін есепке алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..39
2.5 Энергетикалық қазандардың энергетикалық сипаттамасы ... ... ... ... ... ... 40
2.5.1 Энергетикалық сипаттамаларға кіретін, негізгі және ағымдық көрсеткіштердің құрамы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..40
2.5.2 Негізгі және аралық көрсеткіштерін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..42
2.5.3 Энергетикалық сипаттамаларды құру шарттары және сыртқы факторлары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...51
2.5.4 Сыртқы факторлардың әсерлеріне түзетулер енгізу ... ... ... ... ... ... ... . .53
2.5.5 Шығатын газдармен жылу шығынын түзету ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ..54
2.5.6 Қондырғының тозуын түзету ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .55
2.5.7 Нормаланатын көрсеткіштер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 56
3 Өміртіршілік қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .58-71
3.1 Өндірістік шудың шама шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...59
3.1.1 Шудың адам ағзасына зияны мен әсері ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...60
3.1.2 Шyды төмeндeтy үшiн кeлeci шapaлap 61
3.2 Қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша заңдық және нормативтік актілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..61
3.3 Қазандық қондырғыларынан шығатын шуды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ..62
3.3.1 Қазандық цехындағы шу көздерін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .63
3.4 Су қыздырғыш және бу қазандарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар техникалық регламенті. Қолдану саласы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .65
3.4.1. Су қыздырғыш және бу қазандарын жобалау кезіндегі қауіпсіздік талаптары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 67
4 Экономика бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 72-80
4.1 Амортизациялық шығындарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...74
4.2 Жабдықтың кезекті жөндеу шығынын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..75
4.3 Еңбекақы шығындарын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..75
4.4 Отынға жұмсалатын шығынды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...76
4.5 Суға жұмсалатын шығындарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..77
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..81
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 82
Кіріспе
Энергетикалық сипаттаманы құрудағы негізгі бастапқы құжаттар ретінде қазандардың жылулық тексерістер нәтижесін қолдану қажет және турбоагрегаттардың, мамандандырылған аттестатталған ұйымдарда өткізілген, ал егер олар болмаған кезде - қазандардың үлгілік энергетикалық сипаттамасы, турбоагрегаттардың және көмекші жабдықтардың.
Қондырғының энергетикалық сипаттамаларын құрастыру үшін тексерістердің нәтижесін пайдалануының мүмкіндігін белгіленген тәртіппен мемлекеттік лицензиясы, осындай жұмыстарды жүргізуге құқығы бар аккредиттелген мамандандырылған ұйым анықтайды.
Тексеріс нәтижелері жоқ болғанда есептік нәтижелерге негізделіп және қондырғының экспуатациялық тәжірибесін ескере отырып дайындаушы-зауыттардың жобалық деректерінің негізінде уақытша энергетикалық сипаттамалары құрылады.
Есептеумен орнатылған энергетикалық сипаттамалардың көрсеткіштері негізгі және аралық мәндері орнатылады:
1. Эксплуатациялық шарттарға рұқсатнама;
2. Қондырғының ескіруі;
3.Техникалық сипаттамалардың, жылулық сұлбаларының айырмашылығы, бастапқы материалдардан қабылданған жекеленген параметрлер және нақты қондырғының сыртқы фактор көрсеткіші;
4. Қондырғының реконструкциясы және модернизациясы бойынша асырылған шаралардың экономикалық тиімділігі;
5. Қондырғының энергетикалық сипаттамалары бастапқы материалдардың дәлдігі негізінде дайындалынған;
6. Жобаның жойылмайтын ақаулары, жабдықты жасау және монтаждау. Қондырғылар тобының энергетикалық сипаттамаларының құрамы төмендегідей сипатталады:
- қазандардың энергетикалық сипаттамалары;
- турбина қондырғыларының энергетикалық сипаттамалары;
- қондырғылар тобының өзіндік мұқтаждықтарына қажетті қуат, электр энергиясы және жылу шығындары;
- технологиялық жылу шығындарының оның жіберілуіне байланысты
- тәуеліділіктері;
- түсіндірмелік жазба.
Қазандардың және турбина қондырғыларының энергетикалық сипаттамалары олардың жұмыстарының негізгі және аралықтық көрсеткіштерінің графикалық және талдамалық тәуелділіктері түрінде ұсынылады.
Қондырғылар тобының энергетикалық сипаттамаларының құрамы төмендегідей сипатталады:
- қазандардың энергетикалық сипаттамалары;
- турбина қондырғыларының энергетикалық сипаттамалары;
- қондырғылар тобының өзіндік мұқтаждықтарына қажетті қуат, электр энергиясы және жылу шығындары;
- технологиялық жылу шығындарының оның жіберілуіне байланысты
- тәуеліділіктері;
- түсіндірмелік жазба.
1 Негізгі бөлім
1.1 ЖШС Алматыжылужайэнерго кәсіпорны жайлы жалпы мәлімет
Алматы қаласының жылумен қамтамасыз ету жүйесі қаланың ең күрделі инженерлік инфрақұрылымы болып есептеледі. Алматы қаласында жылу мен электр энергиясын қиыстыра өндіретін ТЭЦ-1, ТЭЦ-2 және тек жылу өндіретін ЗТК қазандығының базасындағы жылуландыру жүйесі айтарлықтай дамыған. Сонымен қатар, бұл объектілер қаланың орталық, батыс және шығыс аудандарын жылумен қамдап, жылулық жүктеменің 54 пайызын қамтамасыз етеді. Ауқымы жағынан келесі орталықтанған жылумен қамдау жүйесі Алматы қаласының көп бөлігінде, ЖШС АЖЖЭ кәсіпорнының аудандық қазандықтарының базасында қалыптасқан.
Қазақ ССР Министрлер Кеңесінің (№ 1987-р 14.11.1963ж.) өкімі негізінде және Қазақ ССР коммуналдық шаруашылық Министрлігінің (№ 294 25.11.1963ж.) бұйрығына сәйкес Алматы қаласында шаруашылық есеп негізінде ішкі кварталдық жылу желілерін экплуатация бойынша басқару үйымдастырылды.
1964 жылы қаладағы жылу магистральдарының құрылысын басқару техникалық бақылау қызметіне ауыстырылды (17.08.1964 жылдан бастап Қазақ КСР №256 коммуналдық шаруашылық министрлігінің бұйрығы).
1965 жылы Қазақ КСР Министрлер Кеңесі және Алматы қалалық атқару комитетімен жылу желілік басқару жүйесін және басқару базасын құруды қайта ұйымдастыру туралы шешім қабылданды. Осыған орай "ДОРККТС" организация құрылды және Алматы қалалық атқару комитетінін құрамына кірді (29.06.1965ж. 1056№).
1965 маусым мен шілдедің арасында "ДОРККТС" құрамы авариялық-техникалық қалалық уй-тұрғын басқару қызметіне берілді және мекемелік қазандықтар қоса. Осылайша, "ДОРККТС" құрамында 18 өндірістік аумақтар, 232км қызмет көрсететін жылу желілері, 196 қазандық, орталықтандырылған жөндеу цехы (бұдан әрі ОЖЦ), апаттық-техникалық қызмет және химиялық зертхана кірді.
1969 жылдан бастап жоғарыда айтылған бөлімдер мен қызметтерден басқа келесі мынандай бөлімшелер енгізілді: бақылау-өлшеу аспаптары және автоматика аумағы (бұдан әрі БӨАжА), қазандарды тазалау қызметі мен электртехникалық қызмет.
1978 жылы Қазақ КСР жоспарлау қорытындысына сүйене отырып КССР министр кеңесшісі қалалық үй-тұрғын басқару ұйымын құрамынан шығаруды келісті. Алматы қалалық компартия комитетінің және халық депутаттары мен қызметкерлерінің қалалық кеңесі бюро шешімі негізінде Алматы қалалық жылу желісі кәсіпорыны құрылды, незізгі қызметі білім беру бөлімі, қалалық денсаулық сақтау бөлімі мен қала тұрғын үй қоры нысандарын жылумен жабдықтау.
1986 жылы министрлігінің бұйрығымен ТКШ Қазақ ССР "АҚЖЖК" өндірістік бірлестігі "Алматыгортеплоэнерго"(АГТКЭ) болып өзгертілді,
31.12.1993 жылғы қаулысымен Алматы қалалық аумақтық мемлекеттік мүлік комитетінің (№260), "АГТКЭ" өндірістік бірлесті "АООТ" Алматы гортеплокоммунэнерго" болып қайта құрылды.
30.05.1996 жылғы қаулысын орындау үшін Қазақстан Республикасы Президентінің "электр энергетикасын жекешелендіру және қайта құрылымдау бағдарламасы" және РК Мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі комитет қаулысының (№ 499 бұйрығы 16.07.1996ж.) жоспарын бекіту туралы электр энергетикасы объектілерін акционерлеу 1996 жылы АҚ "Алматыгортеплоэнерго" өндірістік бірлестігі АҚ "АТКЭ" Алматы қалалық аумақтық мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі комитет қаулысымен қайта өзгертілді (№238 06.08.1996 жылдан бастап). Қазақстан Республикасынының Агенттік Департаментінің Алматы қаласындағы табиғи монополияларды реттеу туралы, 2010 жылғы 3 желтоқсандағы №000062-02 лицензиясы бойынша ЖШС Алматыжылужайэнерго жылулық энергия өндіретін компания болып өз қызметін орындап бастады.
ЖШС Алматыжылужайэнерго - табиғи монополия субъектісі болып табылады. 2011 жылы акционерлердің жалпы жиналысынан кейін жауапкершілігі шектеулі серіктестік болып түрленуіне шешім қабылданды (ЖШС Алматыжылужайэнерго). Олар: қаламыздың барлық жылулық жүктемесінің 12 пайызын қамтамасыз ететін Орбита, Оңтүстік, Оңтүстік-шығыс қазандықтары, 160 шақырым магистралды және таратушы жылулық тораптар, 19 сорғылық станциялар мен бөлу түйіндері. Негізгі жағылатын отын түрі - табиғи газ, резервті отын - мазут.
Қазіргі таңда өз қарамағында 71 қазандық: оның ішінде 62 - газбен, 2 - мазутпен, 3 - қатты отынмен, 3 - дизельдік отынмен және 1 электр энергиясымен жұмыс істейді.
1.1.2 Көкжиек қазандығы
Өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясы деп өнеркәсіп объектідегі қауыпсіздік сипаты мен ауқымынын көрінісі көрсетілген, өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін іс-шаралар жасалынған және техногендік төтенше жағдайларға іс-қимыл жасауға әзірленгендігі туралы көрсететін құжат.
Декларация жасалатын объект - Алматы қаласының Түркісіб ауданында орналасқан қазандық Көкжиек, Көкжиек ауданындағы жылулық жүктемелерді қамтамасыз ету үшін қызмет жасайды. Көкжиек Алматы қаласының солтүстік өңірінде орналасқан ЖШС Алматыжылужайэнерго кәсіпорны құрамына кіретін қазандық.
Көкжиек қазандығының өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясы қауiптi өндiрiстiк объектiлердегі өнеркәсiптiк қауiпсiздiк туралы (2002 жылдың 3 сәуірінен бастап), табиғи және техногендi сипаттағы төтенше жағдайлар туралы (1996 жылдың 5 шiлдесiндегi №19-I) Қазақстан Республикасы заңдарының негізінде әзірленді.
ҚР қауiптi өндiрiстiк объектiлердегі өнеркәсiптiк қауiпсiздiк туралы заңына сәйкес "Көкжиек" қазандығы қауіпті өндірістік объектілердің қатарына жатады, өйткені онда:
1) жаңғыш заттар сақталынады және пайдаланылады: табиғи газ, мазут;
2) электр қондырғыларының барлық түрлері пайдаланылады;
3) 0,07 МПа астам үлкен қысымда жұмыс істейтін қауіпті техникалық құрылғылар жұмыс жасайды;
4) су қыздырулығының температурасы 115 цельси градуста жұмыс жасайтын қауiптi техникалық құрылғылар қолданылады;
5) стационарлы орнатылған көтергіш механизмдер пайдаланылады.
Декларацияланатын обьект аумағындағы барлық ғимараттар мен құрылыстар ҚНжЕ 2.09.02-85 "Өндірістік ғимараттар", ҚНжЕ 2.09.03-85 "Өнеркәсіптік кәсіпорындар құрылысы", ҚР ҚНжЕ 2.02-05-2002 "Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігі" және тағы басқа талаптарын қанағаттандырады.
1.2 Қазанның сипаттамасы
Қазандықта жылуландыру су қыздырғыш КВГМ-23,26-150, жылу қуаты 20Гкалсағ және КВГМ-11,63-150, жылу қуаты 10 Гкалсағ қазандар орнатылған.
Су қыздырғыш қазандар жылумен қамтамасыз етудің негізгі көзі ретінде жұмыс істеуге арналған.
КВГМ-23,26-150 және КВГМ-11,63-150 қазан жұмыс істейтін негізгі отын - табиғи газ, резервтік отын - мазут (МемСТ10585-75). ҚНжЕ П-35-76 бойынша төзімділігі 9 баллға дейінгі аудандарында орнатылады .
Қазан КВ-ГМ-23,26-150(11,63-150) - суқұбырлы, радиациялық үлгідегі тура ағынды мәжбүрлі су айналымы бар және 28 (қазан экран бетінен судың жиырма сегіз жүрісі) жүріс схемасы бойынша жұмыс істейді, жану камерасында көлденең беткі компоновкасы бар.
Қазан КВГМ-23,26-150 бір аралас газ-мазутты РГМГ-20 немесе ГМ-20 оттықпен және ВДН-12,5 үлгідегі үрлегіш желдеткішпен жабдықталған (Q=39000м3сағ; Н=532мм.сулар.ст.). Желдеткіш (қозғалтқыш АО2-92-6, қуаты N=75кВт) массасы 2495 кг. Қазан КВГМ-11,63-150 бір аралас газ-мазутты РГМГ-10 немесе ГМ-10 оттықпен және ВДН-10 үлгідегі үрлегіш желдеткішпен жабдықталған (Q=19650м3сағ; Н=345мм.cулар.ст.). Желдеткіш (қозғалтқыш 4А-180М4, қуаты N=30кВт) оттыққа ауа береді.
ДН-17 үлгідегі түтін сорғыш газ тарактісін кедергісін еңсеру мен жану өнімдерін атмасфераға шығару үшін қазанда орнатылады (Q=73000м3сағ; Н=288мм.сулар.ст.). Қозғалтқыш AO3-355S6 (160кВт) массасы 3055кг КВГМ-23.2-150-ге арналған және ДН-12,5 үлгідегі түтін сорғыш (Q=39600м3сағ; Н=343мм.сулар.ст.) КВГМ-11,63-150-ге арналған. Қазанның жылу өзгерісі оттықтағы тұрақты судың шығыны және айнымалы температуралық құламасы кезінде газдың (мазут) көлемін реттеу арқылы жүзеге асады.
Қазан қысқа мерзімде жұмыс істегенде конвективті қыздыру бетін тазарту үшін резервті отын - мазутта импульсты тазарту жүйесі ескерілген. (ИТЖ).
Төменгі коллекторлардың бүйір және артқы экрандарында периодты тексеру және қазандағы суды шығару үшін түпшелі штуцерлер қолданылады.
Тексеру кезінде түпше кесіп өтеді, тексеру біткеннен кейін бастапқы қалпына орнатылады және дәнекерленеді. Түпшелі штуцері жоқ коллекторларды тексеру экран құбырлары кесілген орындардың тесіктерін дәнекерлеу арқылы жүзеге асады.
Қазанның қаптауы құбырүсті, жеңілдетілген. Экранның мембраналық құбыр панелі бес қатарлас орнатылған құбырлармен дәнекерленген (әрбір кейінгі мембрана қарама-қарсы жағынан дәнекерленген ), одан кейін бесінші және алтыншы құбырлардың арасында саңылау бар, одан кейін тағы да қатарлас дәнекерленген бес құбыр, сосын тағы саңылау және т.б.
Түтін сорғыштар, үрлегіштер, оттықтар және де сорғылар қазандықтың басты қондырғылары болып табылады. Энергияның көзі ретінде отынды қолданғандықтан, жылумен қамтамасыз ету жүйесін іске келтіргенде экологиялық қауіп-қатер туындайды.
1.1 Cурет - Қазанның құрылым сипаттамасы
1.2.1 Қазанның техникалық сипаттамалары
№
Қазан атауының
көрсеткіштері
Қазан үлгісінің өлшемдері
Қазан үлгісінің өлшемдері
КВГМ-23,26-150
КВГМ-11,63-150
1.1.1.
Белгіленген
жылуөндірулігі, МВт (Гкалсағ)
а) отыны табиғи газ
- 6-21 Гкалсағ.
- 3-12 Гкалсағ.
б) отыны мазут
- 17-20 Гкалсағ.
- 9-11 Гкалсағ.
1.1.2.
Жұмыстық су қысымы, МПа
- 10 нан 25 дейін кгссм , (2,5МПа дейін).
- 10 нан 25 дейін кгссм
1.1.3.
Судың температурасы:
а) кірістегі (мазутта кем емес)
- 70°С;
- 70°С;
б) шығыстағы (артық емес)
- 150°С.
- 150°С.
1.1.4.
Судың шығыны:
247тсағ;
=123,5тсағ;
1.1.5.
Гидравликалық кедергі, МПа
- 2,4 тен - 2,6 дейін кгссм, (0,26Мпа дейін).
- 2,4 тен - 2,6 дейін кгссм, (0,26Мпа дейін).
1.1.6.
Шығар газдардың температурасы:
а) табиғи газ
135°С.
=135°С.
б) резервті отын мазут
220°С.
=220°С.
1.1.7.
ПӘК,%:
а) табиғи газ
- 94%
- 94%
б) мазут отыны
- 91,5% .
- 91,5% .
1.1.8.
Жеке қазанның габариттік өлшемдері:
а) еден деңгейінен жоғарғы газ өткізу клапан қақпағынын белгісіне дейінгі биіктігі
- 7975мм.
- 7975мм;
б) шығыңқы бөліктерін ескере отырғандағы ені
- 3350мм;
- 3350мм;
в) шығыңқы бөліктерін ескере отырғандағы ұзындығы
- 9790мм;
- 6750мм;
1.1.9.
Қазанның су көлемі:
- 7,11м[3] .
- 4,7м[3]
1.1 Кесте - Қазанның техникалық сипаттамалары
1.2.2 Жану камерасы
Қазанның жану камерасы табиғи газды (мазут) жағу үшін қолданылады.
Жану камерасының қабырғалары диаметрі 60мм (60x3,5мм) қабырғасының қалыңдығы 3,5мм және фронттық қабырғасы 83мм қадам құбырларымен толығымен экрандалған және қабырғасының қалындығы 4мм мембранамен біріктіріліп дәнекерленген. Қазанның фестондық экраны қабырғасының қалыңдығы 3,5мм және қадамы 83мм, 60мм диаметрлі құбырлардан, қазанның артқы экраны 60мм қадамды диаметрі 61мм құбырлардан жиналған. Фронттық қабырғасына диаметрі 76мм құбырлар қадамы 96мм және қабырғасының қалындығы 4мм мембранамен , әрбір келесі мембрана аралас шахматты тәртіппен дәнекерленген. Айналмалы экран қадамы 84мм құбырлары бар, әрбір бесінші және алтыншы қадамы 105мм-лі құбырлардан тұрады және мембраналар арасындағы саңырау шамотобетонмен жабылған, сондықтан конвективті бөліктегі жоғары температуралы жану газдарының ағынына толығымен тосқауыл қойылған, себебі мембраналармен бүтіндей дәнекерленген.
Дорогобужск зауытында қазандардың конструкциялары немесе басқа да зауыттарда - екі қатарлы құбырлар арасындағы кеңістікке отқа төзімді шамотты кірпіштер қойылады, екі қатар құбырлардағы бірдей су жылдамдығы кезінде, құбырлардың бірінші қатары жоғары жылу жүктемесiн кешеді. КВ-ГМ-23,26 және КВ-ГМ-11,63 қазанның айналмалы жану камерасының экрананың жаңа конструкцияларынан ол алынып тасталды.
Қазан оттығының тік бөлігі және экрандарының бүйір жағы бір-бірімен көлденең пластиналарымен біріктірілген, коллекторларға және құбырларға сыртынан екі сатылы дәнекерленген.
1.2 Кесте - Жану камерасының параметрлері
Жану камерасының параметрлері
КВГМ-23,26-150
КВГМ-11,63-150
Жану камерасының көлемі
53,8м3
42,8м3
Толық бетінің қызуы құрайды
511,2м[2]
406,68м[2]
1.2.3 Конвективті бөлігі
Конвективтік бөлігі әрбір жағынан төрт секциядан тұрады. Әрбір бөлігі бес U - тәрізді диаметрі 32x3 мм ирек құбырлардан тұрады. Ирек құбырлар шахматтық тәртіппен көлденең қадамы S1=92мм және бойлық қадамы S2=42мм болып орналасқан. Әрбір секцияның ирек құбырлары екі тік дистанцияланатын пластинкаларымен тіркеледі, ал коллекторлар диаметрі 83x4,5 мм құбырлармен қазанның қарама-қарсы бүйір жағындағы тіректердің арасындағы тіреулерге еркін сүйенеді, соның арқасында жеткілікті қатаң құрылысын жылу кеңейту мүмкіндігімен қалыптастырады.
Жүріс бойымен газдардың конвективті бөлігі екі пакетке бөлінеді, олардың арасындағы алшақтық 700 мм.
1.3 Кесте - Конвективті бөлігінің беткі қыздыру параметрлері
Атауы
КВ-ГМ-23,26-150
КВ-ГМ-11,63-150
Конвективті бөлігінің беткі қыздыру параметрлері
407,6м[2]
267,6м[2]
1.2.4 Газомазутты оттық
Қазанда біріктірілген газомазутты РГМГ-20 (ГМ-20) өнімділігі 2360м3сағ, (немесе 2550кгсағ резервтік отын - мазут) орнатылған.
КВ-ГМ-23,26-150 қазанның РГМГ-20 (ГМ-20) оттығының конструкциясы дәстүрлі үлгідегі форсунканың механикалық шашыратқышын қолдана отырып мазутты механикалық шашыратуды көздейді.
Оттықтың алдындағы табиғи газдың қысымы 30кПа (0,3кгссм) кем болмауы керек; форсунканың алдындағы резервтік отын мазуттың қысымы 200кПа (2,0кгссм2) кем болмауы керек.
1.4 Кесте - Газомазутты оттықтың техникалық сипаттамасы
Параметрдiң атауы
РГМГ-10 оттығы ФМР-1300
форсункамен
РГМГ-20 оттығы ФМР-2500
форсункамен
Оттықтың жылулық қуаты, МВт
12,9
25,931,6[*]
Отын шығыны: 1. Мазут маркасы М100 МемСТ 10585-75 кгсағ бойынша
2.Табиғи газ, МемСТ 5542-78
1205
1265
23602950[*]
25603266[*]
Мазуттың тұтқырлығы, Ву
6
6
Форсунка алдындағы мазут қысымы, кПа
27,4
156,8240
Оттық алдындағы газ қысымы, Па
18620
3332058000
Бiрiншi реттiк ауа бойынша оттықтың аэродинамикалық кедергісі
6830
7160
Екінші реттiк ауа бойынша оттықтың аэродинамикалық кедергісі, Па
980
14702200
Ауа температурасы, [о]С
10-50
10-50
Электр қозғалтқыш қуаты, кВт
1,5
2,2
Электр қозғалтқыш қоректендiру кернеуi, Вольт
380
380
Форсунка роторының айналым жылдамдығы, аймин кемінде
4000
4000
Жұмыс реттеу коэффициенті, кемінде
5
5
1.2 Сурет - Газомазутты оттық
Суретте белгіленген: 1 - ТҚҚ; 2 - газ келтiрушi түтiк; 3 - бiрiншi реттiк ауаның қабығы; 4 - газды коллектор; 5 - қалақшалы құрылғы; 6 - газ шығарушы тесіктер; 7 - ротациялық форсунка.
1.2.5 Тұтандырғыш - қорғаныс құрылғысы
Тұтандырғыш - қорғаныс құрылғысы (ТҚҚ) оттықты қашықтықта жағу үшін, сондай-ақ алауды (факел) өшірудегі қорғаныс ретінде қолданылады, табиғи газ және резервтік отын мазутта жұмыс жасайды. ТҚҚ мынандай құрамдас бөліктерден тұрады:
а) Тұтатқыш ААҚ энергетикалық жабдықтың Перловск зауыты;
б) фотодатчик ФР1-3 (КВГМ-10) и ФД-05ГМ (КВГМ-20) үлгідегі;
в) жанудың сигнализаторы ЛУЧ-1АМ;
г) иондалынған датчик;
д) басқару құрылғысы;
е) трансформатор ОСЗЗ-730 УХЛ2 үлгідегі.
ТҚҚ қазанның жалпы автоматтандыру схемасына енгізілген және дербес жұмыс істейді. Жиынтыққа кіретін басқарушы құрал мен фотодатчик (сол экранда, оттықтың осьтік деңгейінде немесе оттықтың үстiнгі оң жағында орнатылады) іске қосу блокировкасының элементтерінің бір функциясын атқарады.
1.2.6 Қазан қаптамасы
Қазан қаптамасы стандартты түрде, тікелей құбырларға немесе мембранаға бекітілген, құбырлар арасында орналасқан. Құбырүсті қаптамасы үш қабаттан тұратын жылу оқшаулағыш материалдардан тұрады:
а) металл тормен арматураланған отқа шыдамды сазбалшықты жердегі шамотобетон;
б) метал тордағы матрацтар түріндегі минералды мақта;
в) тығыздалған болатын газ өтпейтін майлағыштар, ол сондай-ақ сыртқы ылғалдан қазан бетінінің гидроизоляциясын қамтамасыз етеді.
Қаптамасының жалпы қалыңдығы - 112-114мм.
Пештің барлық бұрыштарына және конвекция бөлігінің бұрыштарына, сонымен қатар құбырлар шоғының деңгейiне дейiн пеште айналатын экранның бұрыштарында (сонда кең пластиналар батырмаға жалғанған және бір-бірімен өзара дәнекерленбеген) және одан жоғары ішінен торға сызбалар бойынша шамотобетон қабаты (слой) жағылады (КВГМ-10.12 ... СБ.).
Салмағы 1м2 ~ қаптама 75-95кг.
Қаптаманың жоғарғысында минералды-мақта тақта жылу оқшаулағыштары орнатылынған немесе 100мм қалыңдықтағы БӨЖТ (базальтті өте жіңішке талшықтар) және қазан бетін 45оС-тан артық емес температураны қамтамасыз ету үшін табақты металл қаптауы қолданылады.
1.2.7 Металлконструкциясы
Қазанның қызмет көрсету алаңдары бір-бірлерімен өзара байланысқан, дәнекерленген тіреулер мен бағандар конструциясынан тұрады. Оттық алдында қазанның еден деңгейінен 1200мм деңгейде және қазанның сыртқы конвективті бөлігінен 3400мм және 6000мм деңгейінде. Қызмет көрсететін алаңдардың тірек бағаналары 16 МемСТ 8240-72 швеллерден жасалаған.
Белгілер 2840мм пеш, 2375мм және 4332мм конвективті шахтада люк-лаз орналасқан, олар пеш құбырлары мен қазанның конвективті бөліктерін жылу оқшаулағыш есіктер мен қақпақтарын қызмет көрсетуін қамтамасыз етеді. Қазанның барлық қаңқа элементтері алаңдары мен конвективті бөліктері күшейтілді.
Үш белгілердегі байланыстырушы жақтау-аллеялар, жақтауға қосымша кеңістіктік қаттылығын береді.
1.2.8 Газ-импульстік қондырғы
Қазанның мазутта қысқа мерзімді жұмыс істеген кезінде қазанның конвективті бетінде жиналған күйенің шөгінділерін тазарту газ-импульстік қондырғы қамтамасыз етеді.
Газ-импульстік қондырғының эксплуатациясын газ-импульсті тазалауды орнату нұсқаулығы бойынша өткізеді. Экплуатация бойынша нұсқаулық 35.06.00.00.00 РЭ. Қазанның мазутта қысқа мерзімді жұмыс істеген кезінен кейін, құм ағынымен қысқа уақытта таразту рұқсат етіледі.
Артық күйіп кетуден сақтану мақсатында тарату құрылғысы температурысы 70°С кезіндегі техникалық сумен немесе температурасы 70°С кезіндегі химиялық тазартылған сумен салқындатылады. Бір тарату құрылғысына судың шығыны шамамен 0,5 -г- 0,8 тсағ. құрайды.
1.2.9 Арматура және қазанның жабдықтары
1.5 Кесте - Қазандардағы тиекті арматура мен құрал-жабдықтар
Маркасы және атауы
КВГМ-11,63-150
КВГМ-23,26-150
Қақпақ (клапан) 1213-6-0
14
Шұра (вентиль) 998-20-0
30
Желдеткіш 19 ЦС 63
2
1
Желдеткіш 30 ЦС 85
1
Ысырма Л 13099-02 Ду 150
2
Ысырма Л 13099-02 Ду 200
2
Кран 11ч8БК Ду 80 (31ч6бр Ду80)
1
1
Шар тәрізді кран 36.005
2
2
КШП 020025 00.00
50
КШП 015016 00.00
4
4
КШП 020016 00.00
40
40
ТҚҚ-4-700
1
1
Технологиялық блок ГИТ
1
1
Шар тәрізді тиекті КШП ГИРАС
1
1
Түтін сорғыш ДН-17х 55 кВт 750 аймин.
1
Түтін сорғыш ДН-12,5у 30 кВт 1000 аймин.
1
Желдеткіш ВДН-10у 11кВт 1000 аймин
1
Желдеткіш ВДН-12,5у 30кВт 1000 аймин
1
1.2.10 Түтін сорғыштардың және желдеткіштердің қысқаша сипаттамасы
1.6 Кесте - Түтiн сорғыштар
№
Сипаттамасы
Қазандардың үлгісі
КВГМ-10
КВГМ-20
1
Түтін сорғыштың үлгісі
ДН-12,5
ДН-17БК
2
Номинал тегеурін (даПа)
155
1040
3
Номинал өнімділік (м[3]сағ)
26600
61200
4
Электр қозғалтқыштың қуаты (кВт)
18,5
55
5
Айналымдар саны (аймин)
1500
1500
6
Ішпекті майлау
Литол-24
Май И-30
1.7 Кесте - Үрлегіш желдеткіш
№
Сипаттамасы
Қазандардың үлгісі
КВГМ-10
КВГМ-20
1
Желдеткіш үлгісі
ВДН-10
19ЦС-63
ВДН-12,5
30ЦС-85
2
Номинал тегеурін (даПа)
99
6180
243
8330
3
Номинал өнімділік (м[3]сағ)
13620
1900
26600
3000
4
Электр қозғалтқыштың қуаты (кВт)
11
11
30
15
5
Айналымдар саны (аймин)
1500
3000
1500
3000
6
Ішпек майлау
Литол-24
Литол-24
Литол-24
Литол-24
1.3 Технологиясының сипаттамасы
1.3.1 Жылулық сұлбасы
Қазандықтың функционалды жылулық сұлбасы тәуелсіз екі бөліктерге бөлінеді - негізгі, жеке су қыздырғыш және қосалқы - бу қазаны.
Жылулық жүктемелерді қамту жылу желісінің температуралық есептік кестесімен сәйкес 15070°С ыстық сумен қамтамасыз етеді.
Тұтынушылардан келген кері желілік суды үш тораптық сорғыларға сору лайұстар арқылы жеткізіледі. Су тораптық сорғылар арқылы су қыздырғыш қазанда беріледі. Қыздырылған (тікелей) желілік су тұтынушыларға жылумагистраль арқылы жеткізіледі.
Cу қыздырғыш қазандар үшін судың шығынын үнемі қазандық арқылы қамтамасыз ету қажет. Бұл кері қайтару және шығын реттегіш үш сорғының көмегімен іске асады, жалпы барлық қазандарға қатысты. Қазан мазутта жұмыс жасаған кезде қазаннан шыққан желілік судың тұрақты температурасы 150°С-та сақталуы қажет. Қазан газда жұмыс жасаған кезде қазаннан шыққан желілік судың тұрақты температурасы 70°С-та сақталуы қажет, сонымен қоса бір мезгілде қазаннан шыққан желілік суды берілген температурада қамтамасыз етіледі. Бұл отын, ауа реттегіштер, қазандағы ыдырау және желілік судың температурасын реттегіші арқылы жүзеге асады. Соңғысы қазаннан шығардағы берілген судың температурасын сақтап отырады.
Жылуту жүйесін сумен қоректендіру, ағып кеткен суды толтыру үшін, келесі жүйе бойынша жүзеге асырылады.
Химиялық тазарған су, су дайындау ғимаратынан вакуумдық деаэраторға жеткізіледі. Деаэраторға жетуден алдын су химиямен тазалау қыздырғышында қыздырылады және жұмыстық суды суытқыш суағызатын эжакторларда. Деаэрирленген (тазартылынған) су үш қоректендіргіш сорғыларымен кері желілік су құбырына тораптық сорғыларға сорылып берілу үшін. Вакуумдық деаратордан кейін су өз ағысымен аккумулятор бактеріне берілу мүмкіндігі бар. Сондай-ақ аккумулятор-бактарды разрядтау тораптық сорғылар сору арқылы жүзеге асады. Сумен қоректендіру реттегіші, жылулық жүйе кері тораптық суды берілген қысымда сақтауды қамтамасыз етеді. Вакуумдық деаэратор, өңделмеген (шикі) су қыздырғыш және химиялық тазартылған су қыздырғыш үшін жылыту орта тікелей желілік су болып есептеледі және ол кері қайтару сорғы арқылы тегеуірмен беріледі. Химиялық тазартылған және қыздыратын судың ағынын реттеу арнайы реттегіштер көмегімен жүзеге асады.
Деэраторда ыдырау су сорғалап ағатын эжекторларының жұмысы есебiнен қолданады. Эжекторлар үшiн жұмыс ортасы тұйықталған контур бойымен су айналып тұратын - жұмыс су багы, екi арнайы сорғылар, салқындатқыш, екi эжектор және, бұдан әрi, конденсацияламайтын газдармен деаратордағы алыстатылған су керi қарай бакка жеткізіледі.
Қазандықта көмекшi ретінде екi бу қазандары орнатылған. 0,9МПа қысымдағы қаныққан бу мазутты қыздыру үшін, ал 0,12МПа қысымдағы жеңілдетілген бу атмосфералық үлгідегі деараторға жылуландыру орта ретінде қолданылады.
Су дайындайтын қондырғылар (CДҚ) ғимаратынан химиялық жолмен тазартылған су қыздырғыш арқылы атмосфералық деаэраторға жеткізіледі. Деаэрирленген (тазартылған) су қоректік сорғыларға жіберіледі. Бұдан әрі қоректік су бу қазандарына түседі. Бу қазандарынан тікелей мазут шаруашылығы түседі, ал редукциялық қондырғы арқылы - деаэраторға.
Атмосфералық деаэратор буын салқындату алмосферада конденсацияланбайтын газдарды жинаумен арнайы суытқыштарда өндiрiледi. Қазандарды және ілестіргіштерді үздiксiз үрлеу ірлегіш бакка қарай бағытталады.
Шаруашылық мазут конденсаты сепараторға, содан кейін бакка (мазуттық сорғыда орналасқан) және бұдан әрі, бастапқы суды салқындатудан кейін қазандық ғимаратына түседі, СДҚ-ға.
СДҚ-да ұсталған мазут, мазутты қабылдау шаруашылық ыдысына жіберіледі. Тазаланған конденсат химиялық жолмен тазартылған сумен араласады және СДҚ-дан деаэраторға жіберіледі.
Ішпек (подшипник) механизмдерді (сорғылар, түтiн сорғыш және т.б.) салқындату үшiн микроградирен, сорғы топтары және аралық бак қондырғысымен суды салқындататын арнайы тұйықталған контурды жасау ескерiліп жатыр.
1.3.2 Газбен жабдықтау (ГРП)
Қазандықты газбен жабдықтау жоғары қысымы 0,6МПа Ду700мм газ құбырынын көмегімен жүзеге асады. Газ қысымның маусымдық ауытқуы 0,5-тен 0,7MПa-ға дейін құрайды.
Қазандықтың алдындағы қоршаудағы газ құбырда қол жиегі бар тиекті арматура орнатылған.
Қазандықтағы газ құбырларын тұрақты деңгейдегі соңғы қысымда ұстау және газдың қысымын төмендету үшін, газ шығынына қарамастан, газды реттеу пункт блоктық түрі ПГБ-10050-СГ-ЭК (ГРП) қарастырылады.
ГРП-ның негізгі сипаттамалары:
1) кіріс газ қысымы 0,6МПа (0,5-0,7 МПа);
2) шығыс қысымы (I және II ықшамдаудың желiсi) 0,016-0,04 МПа;
3) өткiзгiштiк қабiлет: ықшамдаудың I желiсі 11200нм3сағ; 2800нм3сағ ықшамдаудың II желiсi.
Блоктық ГРП металлдық жылытылған бокс контейнерлiк түрiндегi рамаға орнатылған болады.
Контейнер газ өтпейтін арақабырғамен бөлінген жылыту және технологиялық бөлімдерге, оларға кіру жеке есіктер арқылы жүзеге асады.
ГРП ықшамдаудың әр желiсiнде реттеудiң екi қатарлас жiптерiмен орындайды және жалпы газ есептеуiштен басқа айналма желiмен.
ГРП жабдықталған:
1) газды механикалық қоспалардан тазарту үшін сүзгі (фильтр) ретінде;
2) сақтағыш және бекiткiш клапандармен;
3) зауытта жасаған қысым реттегiштермен;
4) газдың шығуындағы сақтағыш шығарғыш клапандармен;
5) СГ-ЭК өлшеу кешенімен;
6) электр жабдықпен, басқару аспаптарымен және ГРП-ні қауіпсіз эксплуатациясын қамтамасыз ететін дабылмен (сигнализация).
ГРП-дан кейін газ су қыздырғыш қазандар (ДуЗ00мм газ құбыры бойымен) мен бу қазандарына (Ду100мм газ құбыры бойымен) бағытталады. Газ құбырлары эстакада бойымен аласа және (автомобиль жолы арқылы өтетін және адамдар жүретін орындарындағы) биiк тiректерге салынады.
Газ құбырларының (босату) үрлеуiн сығымдалған ауа (грп газдың тастауы үрлеу шамдар арқылы) грпке қарай орындауға ескерiледi және қазан жаққа (газдың тастауы қазандардың жинағыштарын үрлеу шамдар арқылы).
Газ құбырларын үрлеу (босату) сығымдалған ауа арқылы ГРП-ға қарай орындау ескеріледі (газды шығару ГРП үрлеу шамдары арқылы) және қазандық жаққа (газды шығару қазандардың коллекторларының үрлеу шамдары арқылы).
1.3.3 Мазутпен қамтамасыз ету (мазут шаруашылығы)
Қазандықтың алаңына мазуттың берілуі автомобиль көлігігімен жүзеге асады.
Мазут шаруашылығы және мазут қоймасының сыйымдылығының өнімділігін есептеу, мазуттың сағаттық шығыны максималды - қысқы режим 8,36м3сағ. кезіндегі мәнге сүйене отырып жүргізіледі.
Мазутпен қамтамасыз етудiң кешенi келесi негiзгi құрылымдардан тұрады:
1) мазуттық сорғы;
2) автомобильді ағызу құрылғысынан, яғни сыйымдылығы 8м3 екі автоцистерна қондырылған;
3) қабылдау сыйымдылығы 25м3-шi көлемiмен;
4) мазут қоймасынан, арматураны камерамен басқаратын, көлемі 700м3 екі тік болат резервуарлардан тұрады.
5) Қойманың сыйымдылығы 5 тәуліктік шығынға есептеседi (5.42-тармағына сәйкес ҚР ҚНжЕ 4.02-08-2003).
Автоцистерлардан келген ыстық мазут автомабильді ағызу құр ылғысының эстакадасына қарай жіберіледі. Мазут автоцистерналардан екі сүзгі арқылы қабылдау құбырына төгіледі және өз ағысымен қабылдау қоймасына түседі. Бұдан әрi мазут өз ағысымен қайта айдайтын сорғыштарға сорылады.
Қабылдау қоймасының қабылдағыш және ағызып жiбергіш құбырлар бу қыздырғыш жүйелерi мазуттық сорғыға кірердегі мазуттың температурасын 50°С-та ұстап тұруын қамтамасыз етеді.
Қабылдау қоймасы ретінде (704-1-161.83. үлгідегі жоба бойынша) болаттан жасалған сыйымдылығы 25м3 көлденең цилиндрлік резервуар пайдалынады. Қабылдау қоймасынан мазут екі сорғы (мазуттық сорғы ЦНСнА 38-44 үлгілі, 38м3сағ берумен, 0,44МПа қысыммен орнатылған) арқылы мазут сақтау резервуарларға қарай сорылады. Жұмыста бiр сорғы, екiншi - резервте. Екi сорғылар бiр уақыттағы жұмыс істеуі мүмкiн.
Мазут көлемі 700м3 (үлгідегі жоба 704-1-53) екі резервуарда сақталады. Резервуарларды толтыру 83% көзделеді. Резервуарлар мазутты орташа температура 60°С-та сақтау көзделеді.
Резервуар қоймасында мазутты қыздыру кері қайтару сорғылар мен қыздырғыштар көмегімен жүзеге асады. Қыздыру үшін ПМ-40-15 үлгідегі екі қыздырғыштың көзделген. Мазут резервуарлары деңгей көрсеткіштермен жабдықталған.
Схема бойынша мазутты бір резервуардан басқа резервуарға айдау мүмкіндігі көзделеді.
Қазандыққа мазутты жағу үшін берілу ЦНСнА 13-105 үлгідегі, берілуі 13м3сағ, екі негізгі сорғылармен жүргізіледі. Жұмыс жасайтын бiр сорғы, екiншi сорғы - резервте. Қазандыққа берер алдында мазут ПМ-25-6 (бір немесе екі қыздырғыш жұмысында) үлгідегі үш қыздырғыштарында 90°С дейін қыздырылады.
Жалпы кері қайтару сорғылар сорғышында және негізгілерінде мазутты механикалық қоспалардан тазалау үшін екі қатаң тазалайтын ФП 25-30-5 үлгідегі сүзгілер, ал негізгі сорғылар тегеуірінде жұқа тазалайтын ФМ-25-30-40 үлгідегі сүзгілер орнатылған.
Мазуттың температурасын қыздыру автоматты түрде реттеу көзделеді. Қазандыққа мазут Ду80мм-лі екі құбырлар арқылы мазуттық сорғыдан беріледі. Мазут қазандықтан Ду50мм кері қайтарулық жүйе арқылы оралады. Мазут өткізгіштер эстакада да жылу оқшаулағыш бу серіктерімен биік және төмен тіректерде төселеді. Мазут өзкізгіштер талап етілетін қысым қазандықта орнатылған реттегішпен реттеледі.
Қазандықтағы және қазандық сыртындағы мазут өткізгіштерде, мазуттық сорғыдан 35м қашықтықтағы, дистанциялық не орнында басқаратын электр жетегі бар апаттық тіректі арматура қондырғысы орнатылған.
Мазуттық сорғы ғимаратының сыртында тереңдетілген жылытатын металлды ілестіргішті сыйымдылық қарастырылған, мазут шаруашылық құрылыстарының барлық технологиялық ілестіргіш түрлерін жинау үшін арналған.
Ілестіргіш сыйымдылықтан ағындылар НМШ 8-25-6,3256-5 үлгідегі
сорғылар арқылы автоматты түрдегі ағатын қондырғының қабылдау сыйымдылығына сорылады.
Мазутпен қамтамасыз ететін қондырғының технологиялық қажеттіліктері ретінде қаныққан бу қысымы 0,9МПа, температурасы 175°С, саны 3,0тсағ-қа дейін жылутасығыш болып табылады. Бу өткізгіш Ду100мм қазандықтан мазуттық сорғы ғимаратына мазут өткізгіштерге параллель эстакада бойынша төселеді. Таратқыш бу коллекторы мазут шарушылығын қажеттілігі үшін мазуттық сорғы ішінде орналасады.
1.4 Қазандықтың қосалқы жабдықтары
Су қыздырғыш қазандарының жұмыс қабілеттілігін тікелей
қамтамасыз ететін қосалқы қондырғылармен жабдықталады. Сонымен
қатар, қазандықтың технологиялық циклінің жұмыс қабілеттілігін
қамтамасыз етуде, жалпы қазандықтың қосалқы жабдықтары ескеріледі.
1.8 Кесте - Қосалқы қондырғылардың техникалық сипаттамасы
№ пп
Атауы
Дана саны
Қызметі
Техникалық сипаттамасы
1
2
3
4
5
Су қыздырушы қазандық
1
Су қыздырғыш қазан
КВ-ГМ-11,63-150
1
Ыстық су
алуға
10Гкалсағ 150°С
2
Су қыздырғыш қазан
КВГМ-23,26-150
1
Ыстық су
алуға
20Гкалсағ 150°С
3
Бу қазан Е-2,5-0,9ГМ
2
Қаныққан бу
өндіруге
0,9 МПа 2,5тсағ
4
Түтін сорғыш ДН-12,5х
1
Түтін
газдардан тазарту
Q=26600м[3]сағ Н=155даПа N3=18,5кВт
5
Үрлегіш желдеткіш
ВДН-10
1
Оттыққа ауа
жіберу
Q=13620м[3]сағ Н=99даПа N3=11кВт
6
Жоғарғы тегеурінді
желдеткіш 19ЦС-63
1
Оттыққа ауа
жіберу
Q=1900м[3]сағ Н=6180даПа N3=11кВт
7
Түтін сорғыш ДН-17БК
3
Оттыққа ауа
жіберу
Q=61200м[3]сағ Н=1040даПа N3=55кВт
8
Үрлегіш желдеткіш
ВДН-12,5
3
Оттыққа ауа
жіберу
Q=26600м[3]сағ Н=243даПа N3=30кВт
9
Жоғарғы тегеурінді
желдеткіш ЗОЦС-85
3
Оттыққа ауа
жіберу
Q=3000м[3]сағ Н=8330даПа N3=15кВт
10
Түтін сорғыш ДН-9х
2
Түтін
газдардан
тазарту
Q=14900м[3]сағ Н=181даПа N3=15кВт
11
Үрлегіш желдеткіш
ВД-3,5
2
Оттыққа ауа
жіберу
Q=2235м[3]сағ Н=273даПа N3=3кВт
12
Желілік сорғы
ЦН-400-105
3
Сұйықтықты
айдау
Q=400м[3]сағ Н=10,5МПа N3=200кВт
13
Кері қайтару
сорғысы НКу-250
3
Сұйықтықты
айдау
Q=250нм[3]сағ Н=0,32МПа N3=45кВт
Кесте жалғасы
14
Қысқы су
толықтырушы сорғы
(желілік жаздікі)
1Д 315-71
3
Сұйықтықты
айдау
Q=315м[3]сағ Н=0,71МПа N3=110кВт
15
Ішкі контурды қоректендіру сорғысы
1К 100-65-250
2
Сұйықтықты
айдау
Q=100м[3]сағ
Н=0,8МПа N3=45кВт
16
Шикі (бастапқы) су сорғылар 1Д-315-50
2
Сұйықтықты
айдау
Q=315м[3]сағ Н=0,49МПа
N3=75кВт
17
Бак сорғысы (дренажды, ағынғыштықтардың жиынтығы,салқындатушы судың) ВКС 226А
9
Сұйықтықты
айдау
Q=7,2м[3]сағ
Н=0,26МПа N3=4кВт
18
Мазут өткізгіштердің дренажды бак сорғысы НМШ5-25-2.56-5
2
Сұйықтықты
айдау
Q=2,5м[3]сағ
Н=0,6МПа N3=1,5кВт
19
Шұңқыр дренажды сорғы ГНОМ 10-10
2
Сұйықтықты
айдау
Q=10м3сағ Н=0,1МПа N3=1,1кВт
20
Вакуумдық деаэратордың суағынды ілестіргіш жұмыстық су сорғысы
1К 100-65-200
2
Сұйықтықты
айдау
Q=100м[3]сағ
Н=0,5 МПа N3=30кВт
21
Жылу желісінің қоректік вакуумды деаэраторы ДВ-200
1
Газ
қоспаларынан
тазарту
Q=200м3сағ
22
Бу қазандарына
арналған
атмосферлық
газсыздандырғыш
ДА-52
1
Газ
қоспаларынан
тазарту
Q=5м3сағ Р=0,12МПа
V=2м[3]
23
Суағынды ілестіргіш
ЭВ-100
2
Сұйықтықтың
орнын
ауыстыру
үшін
Q =110м[3]сағ
24
Шықтанбаған буды
салқындатушы
атмосфералық
газсыздандырғыш
ОВА-2
1
Салқындату
F=2м[2]
25
Шықтанбаған буды
салқындатушы
вакуумдық
газсыздандырғыш
ОВВ-16
1
Салқындату
F=16м[2]
26
Жұмыстық суды
салқындату
(эжектор) ПВВ 11-
219x2000-4
1
Суды
салқындату
F=23,5м[2]
27
Өнделмеген суды
қыздырғыш 400ТКГ-
1.6-МЗ-С, 20Г-4-1-У-
И гр.З
2
Суды
қыздыру
F=45,5м[2]
28
Химиялық
тазартылған суды
қыздырғыш 400ТКГ-
1,6-МЗ-С; 20Г-4-1-У-
И гр.З
1
Суды
қыздыру
F=45,5м2
29
Химиялық тазаланған суды қыздырғыш
ПВВ 1-57x2000-4
1
Суды
қыздыру
F=1,48м[2]
30
Мазут шаруашылығындағы конденсат салқындатқышы
ПВВ 1-57x2000-4
1
Салқындату
F=1,48м[2]
31
Энергетикалық бiр арқалықты аспалы бiр аралықты көпiр кран
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 2т
32
Қолмен басқарылатын жүк көтергіш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 1т
33
Электр жылжымалы жүк көтергiш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 3,2т
34
Қолмен басқарылатын жылжымалы жүк көтергіш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 1т
Газбен жабдықтау
35
Блоктық газ реттеу пункті ПГБ-10050-СГ-ЭК Көгілдір жалын
1
Газ қысымын реттеу
Мазут шаруашылығы
36
Ортадан тепкіш көп сатылы сорғы
ЦНСнА38-44
2
Отынды айдау
О=38м3сағ Р=0,44МПа электр қозғалтқышпен ЗВ 160м2 N=18.5кBt
37
Ортадан тепкіш көп сатылы сорғы ЦНСнА13-105
2
Отынды айдау
О=13м3сағ Р=1,05МПа электр қозғалтқышпен ЗВ160М2 N=18.5kBt
38
Ортадан тепкіш көп сатылы сорғы
ЦНСнА13-70
2
Отынды айдау
О=13м3сағ Р=0,7МПа электр қозғалтқышпен В160Б2 N=15кВт
39
Тiстегерiштi (шестеренный) сорғы НМШ 8-25-6,32,55-5
1
Отынды айдау
Q=6.3м3сағ Р=0,25МПа электр қозғалтқышпен АИМ 90В4 N=2.2кВт
40
Ортадан тепкіш сорғы
АХ-Е-40-25-160Д-К-5
2
Отынды айдау
О=6,3м3сағ Р=0,42МПа электр қозғалтқышпен В112М2 N=7.5кВт
41
Консолды өздiгiнен соратын құйынды сорғы ВКС 226А-2Г
2
Отынды айдау
О=7,6м3сағ Р=0,26МПа электр қозғалтқышпен
42
Консолды өздiгiнен соратын құйынды сорғы ВКС 116А-2Г
2
Отынды айдау
О=3,6м3сағ Р=0,16МПа электр қозғалтқышпен
43
Мазут қыздырғыш
ПМ-25-6
3
Қыздыру
О=6м3сағ, Р=2,5Мпа
44
Мазут қыздырғыш
ПМ-40-15
2
Қыздыру
О=15м3сағ Р=4,0Мпа
45
Қатаң тазалайтын ФП 25-30-5 үлгідегі сүзгілер
2
Қоспалардан тазалау
Q=30м3сағ, Р=2,5Мпа
46
Жұқа тазалайтын ФМ-25-30-40 үлгідегі сүзгілер
2
Қоспалардан тазалау
Q=30м3сағ, Р=2,5Мпа
47
Қолмен басқарылатын жылжымалы жүк көтергіш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 1т
1.5 Газ және мазут жайлы мәліметтер
Табиғи газдарда түсі, иісі, дәмі болмайды. Негізгі көрсеткіштер бойынша табиғи газдарға жатады: құрамы, жану жылуы, тығыздығы, жану температурасы және жанғыштығы, шектік жарылғыштығы және жарылыс кезіндегі қысымы.
Таза газ кен орындарындағы табиғи газдар негізінен метан (82-98 %) және басқа да көмірсутектерден тұрады. Жанғыш газ құрамында жанатын және жанбайтын заттар бар. Жанатын газдарға жатады: көмірсутектер, сутек, күкіртті сутек. Жанбайтын газдарға жатады: көмір қышқыл газы, оттегі, азот және су буы.
Табиғи газды қатты және сұйық отынмен салыстырсақ көптеген параметрлер бойынша ұтады:
- салыстырмалы арзандығы, ол жеңіл тәсілімен өндіріледі және тасымалданады;
- күлдiң және атмосфераға қатты бөлiктердiң шығаруы жоқтығы;
- жоғары жану жылуы;
- отын жағуға дайындау талап етілмейді;
- қызмет көрсетуші қызметкерлерінің еңбегін жеңілдетеді және санитариялық-гигиеналық жағдайларды жақсартуы;
- жұмыс шарттары барысын автоматтандыру жеңілдетілген.
Оттықтар үшін отын:
1) Табиғи газ МемСТ 5542-87 төменгі жану жылулығы 33,05-37,68 МДжм3 (8000-9000 ккалм3);
2) Мазут маркасы М100 МемСТ10585-75. М40 маркалы мазутты пайдалануға болады.
"Көкжиек" қазандықтағы мазут шаруашылығы:
1. Сақтауға арналған мазут резервуары - 2х763 м3;
2. Қабылдау бөлмесінің сыйымдылығы (жерасты) - 25м3;
3. Мазутты қабылдау ыдыстан сақтауға арналған резервуарлар айдайтын сорғылар - ЦНСН38-44 - 2 дана (G=38м3, Н= 44м);
4. Мазутты мазутавоздарға айдау үшін мазутты беру сорғыларынан су қыздыру қазандарына гусак ø50 орнатылған - ЦНСН 13-105 - 2 дана (G=13м3, Н= 105м).
1.9 Кесте - Табиғи газ және мазут сипаттамасы
№
пп
Параметрдің атауы
Параметр
Нормативтi ақпарат көздер
1
2
3
4
... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
1 Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10-35
1.1 ЖШС Алматыжылужайэнерго кәсіпорны жайлы жалпы мәлімет ... ... ... 10
1.1.2 Көкжиек қазандығы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
1.2 Қазанның сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
1.2.1 Қазанның техникалық сипаттамалары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .15
1.2.2 Жану камерасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
1.2.3 Конвективті бөлігі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
1.2.4 Газомазутты оттық ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
1.2.5 Тұтандырғыш - қорғаныс құрылғысы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..19
1.2.6 Қазан қаптамасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
1.2.7 Металлконструкциясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20
1.2.8 Газ-импульстік қондырғы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
1.2.9 Арматура және қазанның жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .21
1.2.10 Түтін сорғыштардың және желдеткіштердің қысқаша сипаттамасы ... ... 22
1.3 Технологиясының сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
1.3.1 Жылулық сұлбасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
1.3.2 Газбен жабдықтау (ГРП) ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .24
1.3.3 Мазутпен қамтамасыз ету (мазут шаруашылығы) ... ... ... ... ... ... ... ... .25
1.4 Қазандықтың қосалқы жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...28
1.5 Газ және мазут жайлы мәліметтер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .32
2 Есептік бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .36-57
2.1 Терминдер мен анықтамалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .36
2.2 Жалпы ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .37
2.3 Қондырғының энергетикалық сипаттамаларына жалпы талаптар ... ... ... ...38
2.4 Бастапқы құжаттарға талаптар, энергетикалық сипаттамаларын құрудағы қондырғының күйін есепке алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..39
2.5 Энергетикалық қазандардың энергетикалық сипаттамасы ... ... ... ... ... ... 40
2.5.1 Энергетикалық сипаттамаларға кіретін, негізгі және ағымдық көрсеткіштердің құрамы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..40
2.5.2 Негізгі және аралық көрсеткіштерін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..42
2.5.3 Энергетикалық сипаттамаларды құру шарттары және сыртқы факторлары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...51
2.5.4 Сыртқы факторлардың әсерлеріне түзетулер енгізу ... ... ... ... ... ... ... . .53
2.5.5 Шығатын газдармен жылу шығынын түзету ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ..54
2.5.6 Қондырғының тозуын түзету ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .55
2.5.7 Нормаланатын көрсеткіштер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 56
3 Өміртіршілік қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .58-71
3.1 Өндірістік шудың шама шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...59
3.1.1 Шудың адам ағзасына зияны мен әсері ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...60
3.1.2 Шyды төмeндeтy үшiн кeлeci шapaлap 61
3.2 Қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша заңдық және нормативтік актілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..61
3.3 Қазандық қондырғыларынан шығатын шуды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ..62
3.3.1 Қазандық цехындағы шу көздерін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .63
3.4 Су қыздырғыш және бу қазандарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар техникалық регламенті. Қолдану саласы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .65
3.4.1. Су қыздырғыш және бу қазандарын жобалау кезіндегі қауіпсіздік талаптары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 67
4 Экономика бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 72-80
4.1 Амортизациялық шығындарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...74
4.2 Жабдықтың кезекті жөндеу шығынын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..75
4.3 Еңбекақы шығындарын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..75
4.4 Отынға жұмсалатын шығынды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...76
4.5 Суға жұмсалатын шығындарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..77
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..81
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 82
Кіріспе
Энергетикалық сипаттаманы құрудағы негізгі бастапқы құжаттар ретінде қазандардың жылулық тексерістер нәтижесін қолдану қажет және турбоагрегаттардың, мамандандырылған аттестатталған ұйымдарда өткізілген, ал егер олар болмаған кезде - қазандардың үлгілік энергетикалық сипаттамасы, турбоагрегаттардың және көмекші жабдықтардың.
Қондырғының энергетикалық сипаттамаларын құрастыру үшін тексерістердің нәтижесін пайдалануының мүмкіндігін белгіленген тәртіппен мемлекеттік лицензиясы, осындай жұмыстарды жүргізуге құқығы бар аккредиттелген мамандандырылған ұйым анықтайды.
Тексеріс нәтижелері жоқ болғанда есептік нәтижелерге негізделіп және қондырғының экспуатациялық тәжірибесін ескере отырып дайындаушы-зауыттардың жобалық деректерінің негізінде уақытша энергетикалық сипаттамалары құрылады.
Есептеумен орнатылған энергетикалық сипаттамалардың көрсеткіштері негізгі және аралық мәндері орнатылады:
1. Эксплуатациялық шарттарға рұқсатнама;
2. Қондырғының ескіруі;
3.Техникалық сипаттамалардың, жылулық сұлбаларының айырмашылығы, бастапқы материалдардан қабылданған жекеленген параметрлер және нақты қондырғының сыртқы фактор көрсеткіші;
4. Қондырғының реконструкциясы және модернизациясы бойынша асырылған шаралардың экономикалық тиімділігі;
5. Қондырғының энергетикалық сипаттамалары бастапқы материалдардың дәлдігі негізінде дайындалынған;
6. Жобаның жойылмайтын ақаулары, жабдықты жасау және монтаждау. Қондырғылар тобының энергетикалық сипаттамаларының құрамы төмендегідей сипатталады:
- қазандардың энергетикалық сипаттамалары;
- турбина қондырғыларының энергетикалық сипаттамалары;
- қондырғылар тобының өзіндік мұқтаждықтарына қажетті қуат, электр энергиясы және жылу шығындары;
- технологиялық жылу шығындарының оның жіберілуіне байланысты
- тәуеліділіктері;
- түсіндірмелік жазба.
Қазандардың және турбина қондырғыларының энергетикалық сипаттамалары олардың жұмыстарының негізгі және аралықтық көрсеткіштерінің графикалық және талдамалық тәуелділіктері түрінде ұсынылады.
Қондырғылар тобының энергетикалық сипаттамаларының құрамы төмендегідей сипатталады:
- қазандардың энергетикалық сипаттамалары;
- турбина қондырғыларының энергетикалық сипаттамалары;
- қондырғылар тобының өзіндік мұқтаждықтарына қажетті қуат, электр энергиясы және жылу шығындары;
- технологиялық жылу шығындарының оның жіберілуіне байланысты
- тәуеліділіктері;
- түсіндірмелік жазба.
1 Негізгі бөлім
1.1 ЖШС Алматыжылужайэнерго кәсіпорны жайлы жалпы мәлімет
Алматы қаласының жылумен қамтамасыз ету жүйесі қаланың ең күрделі инженерлік инфрақұрылымы болып есептеледі. Алматы қаласында жылу мен электр энергиясын қиыстыра өндіретін ТЭЦ-1, ТЭЦ-2 және тек жылу өндіретін ЗТК қазандығының базасындағы жылуландыру жүйесі айтарлықтай дамыған. Сонымен қатар, бұл объектілер қаланың орталық, батыс және шығыс аудандарын жылумен қамдап, жылулық жүктеменің 54 пайызын қамтамасыз етеді. Ауқымы жағынан келесі орталықтанған жылумен қамдау жүйесі Алматы қаласының көп бөлігінде, ЖШС АЖЖЭ кәсіпорнының аудандық қазандықтарының базасында қалыптасқан.
Қазақ ССР Министрлер Кеңесінің (№ 1987-р 14.11.1963ж.) өкімі негізінде және Қазақ ССР коммуналдық шаруашылық Министрлігінің (№ 294 25.11.1963ж.) бұйрығына сәйкес Алматы қаласында шаруашылық есеп негізінде ішкі кварталдық жылу желілерін экплуатация бойынша басқару үйымдастырылды.
1964 жылы қаладағы жылу магистральдарының құрылысын басқару техникалық бақылау қызметіне ауыстырылды (17.08.1964 жылдан бастап Қазақ КСР №256 коммуналдық шаруашылық министрлігінің бұйрығы).
1965 жылы Қазақ КСР Министрлер Кеңесі және Алматы қалалық атқару комитетімен жылу желілік басқару жүйесін және басқару базасын құруды қайта ұйымдастыру туралы шешім қабылданды. Осыған орай "ДОРККТС" организация құрылды және Алматы қалалық атқару комитетінін құрамына кірді (29.06.1965ж. 1056№).
1965 маусым мен шілдедің арасында "ДОРККТС" құрамы авариялық-техникалық қалалық уй-тұрғын басқару қызметіне берілді және мекемелік қазандықтар қоса. Осылайша, "ДОРККТС" құрамында 18 өндірістік аумақтар, 232км қызмет көрсететін жылу желілері, 196 қазандық, орталықтандырылған жөндеу цехы (бұдан әрі ОЖЦ), апаттық-техникалық қызмет және химиялық зертхана кірді.
1969 жылдан бастап жоғарыда айтылған бөлімдер мен қызметтерден басқа келесі мынандай бөлімшелер енгізілді: бақылау-өлшеу аспаптары және автоматика аумағы (бұдан әрі БӨАжА), қазандарды тазалау қызметі мен электртехникалық қызмет.
1978 жылы Қазақ КСР жоспарлау қорытындысына сүйене отырып КССР министр кеңесшісі қалалық үй-тұрғын басқару ұйымын құрамынан шығаруды келісті. Алматы қалалық компартия комитетінің және халық депутаттары мен қызметкерлерінің қалалық кеңесі бюро шешімі негізінде Алматы қалалық жылу желісі кәсіпорыны құрылды, незізгі қызметі білім беру бөлімі, қалалық денсаулық сақтау бөлімі мен қала тұрғын үй қоры нысандарын жылумен жабдықтау.
1986 жылы министрлігінің бұйрығымен ТКШ Қазақ ССР "АҚЖЖК" өндірістік бірлестігі "Алматыгортеплоэнерго"(АГТКЭ) болып өзгертілді,
31.12.1993 жылғы қаулысымен Алматы қалалық аумақтық мемлекеттік мүлік комитетінің (№260), "АГТКЭ" өндірістік бірлесті "АООТ" Алматы гортеплокоммунэнерго" болып қайта құрылды.
30.05.1996 жылғы қаулысын орындау үшін Қазақстан Республикасы Президентінің "электр энергетикасын жекешелендіру және қайта құрылымдау бағдарламасы" және РК Мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі комитет қаулысының (№ 499 бұйрығы 16.07.1996ж.) жоспарын бекіту туралы электр энергетикасы объектілерін акционерлеу 1996 жылы АҚ "Алматыгортеплоэнерго" өндірістік бірлестігі АҚ "АТКЭ" Алматы қалалық аумақтық мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі комитет қаулысымен қайта өзгертілді (№238 06.08.1996 жылдан бастап). Қазақстан Республикасынының Агенттік Департаментінің Алматы қаласындағы табиғи монополияларды реттеу туралы, 2010 жылғы 3 желтоқсандағы №000062-02 лицензиясы бойынша ЖШС Алматыжылужайэнерго жылулық энергия өндіретін компания болып өз қызметін орындап бастады.
ЖШС Алматыжылужайэнерго - табиғи монополия субъектісі болып табылады. 2011 жылы акционерлердің жалпы жиналысынан кейін жауапкершілігі шектеулі серіктестік болып түрленуіне шешім қабылданды (ЖШС Алматыжылужайэнерго). Олар: қаламыздың барлық жылулық жүктемесінің 12 пайызын қамтамасыз ететін Орбита, Оңтүстік, Оңтүстік-шығыс қазандықтары, 160 шақырым магистралды және таратушы жылулық тораптар, 19 сорғылық станциялар мен бөлу түйіндері. Негізгі жағылатын отын түрі - табиғи газ, резервті отын - мазут.
Қазіргі таңда өз қарамағында 71 қазандық: оның ішінде 62 - газбен, 2 - мазутпен, 3 - қатты отынмен, 3 - дизельдік отынмен және 1 электр энергиясымен жұмыс істейді.
1.1.2 Көкжиек қазандығы
Өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясы деп өнеркәсіп объектідегі қауыпсіздік сипаты мен ауқымынын көрінісі көрсетілген, өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін іс-шаралар жасалынған және техногендік төтенше жағдайларға іс-қимыл жасауға әзірленгендігі туралы көрсететін құжат.
Декларация жасалатын объект - Алматы қаласының Түркісіб ауданында орналасқан қазандық Көкжиек, Көкжиек ауданындағы жылулық жүктемелерді қамтамасыз ету үшін қызмет жасайды. Көкжиек Алматы қаласының солтүстік өңірінде орналасқан ЖШС Алматыжылужайэнерго кәсіпорны құрамына кіретін қазандық.
Көкжиек қазандығының өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясы қауiптi өндiрiстiк объектiлердегі өнеркәсiптiк қауiпсiздiк туралы (2002 жылдың 3 сәуірінен бастап), табиғи және техногендi сипаттағы төтенше жағдайлар туралы (1996 жылдың 5 шiлдесiндегi №19-I) Қазақстан Республикасы заңдарының негізінде әзірленді.
ҚР қауiптi өндiрiстiк объектiлердегі өнеркәсiптiк қауiпсiздiк туралы заңына сәйкес "Көкжиек" қазандығы қауіпті өндірістік объектілердің қатарына жатады, өйткені онда:
1) жаңғыш заттар сақталынады және пайдаланылады: табиғи газ, мазут;
2) электр қондырғыларының барлық түрлері пайдаланылады;
3) 0,07 МПа астам үлкен қысымда жұмыс істейтін қауіпті техникалық құрылғылар жұмыс жасайды;
4) су қыздырулығының температурасы 115 цельси градуста жұмыс жасайтын қауiптi техникалық құрылғылар қолданылады;
5) стационарлы орнатылған көтергіш механизмдер пайдаланылады.
Декларацияланатын обьект аумағындағы барлық ғимараттар мен құрылыстар ҚНжЕ 2.09.02-85 "Өндірістік ғимараттар", ҚНжЕ 2.09.03-85 "Өнеркәсіптік кәсіпорындар құрылысы", ҚР ҚНжЕ 2.02-05-2002 "Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігі" және тағы басқа талаптарын қанағаттандырады.
1.2 Қазанның сипаттамасы
Қазандықта жылуландыру су қыздырғыш КВГМ-23,26-150, жылу қуаты 20Гкалсағ және КВГМ-11,63-150, жылу қуаты 10 Гкалсағ қазандар орнатылған.
Су қыздырғыш қазандар жылумен қамтамасыз етудің негізгі көзі ретінде жұмыс істеуге арналған.
КВГМ-23,26-150 және КВГМ-11,63-150 қазан жұмыс істейтін негізгі отын - табиғи газ, резервтік отын - мазут (МемСТ10585-75). ҚНжЕ П-35-76 бойынша төзімділігі 9 баллға дейінгі аудандарында орнатылады .
Қазан КВ-ГМ-23,26-150(11,63-150) - суқұбырлы, радиациялық үлгідегі тура ағынды мәжбүрлі су айналымы бар және 28 (қазан экран бетінен судың жиырма сегіз жүрісі) жүріс схемасы бойынша жұмыс істейді, жану камерасында көлденең беткі компоновкасы бар.
Қазан КВГМ-23,26-150 бір аралас газ-мазутты РГМГ-20 немесе ГМ-20 оттықпен және ВДН-12,5 үлгідегі үрлегіш желдеткішпен жабдықталған (Q=39000м3сағ; Н=532мм.сулар.ст.). Желдеткіш (қозғалтқыш АО2-92-6, қуаты N=75кВт) массасы 2495 кг. Қазан КВГМ-11,63-150 бір аралас газ-мазутты РГМГ-10 немесе ГМ-10 оттықпен және ВДН-10 үлгідегі үрлегіш желдеткішпен жабдықталған (Q=19650м3сағ; Н=345мм.cулар.ст.). Желдеткіш (қозғалтқыш 4А-180М4, қуаты N=30кВт) оттыққа ауа береді.
ДН-17 үлгідегі түтін сорғыш газ тарактісін кедергісін еңсеру мен жану өнімдерін атмасфераға шығару үшін қазанда орнатылады (Q=73000м3сағ; Н=288мм.сулар.ст.). Қозғалтқыш AO3-355S6 (160кВт) массасы 3055кг КВГМ-23.2-150-ге арналған және ДН-12,5 үлгідегі түтін сорғыш (Q=39600м3сағ; Н=343мм.сулар.ст.) КВГМ-11,63-150-ге арналған. Қазанның жылу өзгерісі оттықтағы тұрақты судың шығыны және айнымалы температуралық құламасы кезінде газдың (мазут) көлемін реттеу арқылы жүзеге асады.
Қазан қысқа мерзімде жұмыс істегенде конвективті қыздыру бетін тазарту үшін резервті отын - мазутта импульсты тазарту жүйесі ескерілген. (ИТЖ).
Төменгі коллекторлардың бүйір және артқы экрандарында периодты тексеру және қазандағы суды шығару үшін түпшелі штуцерлер қолданылады.
Тексеру кезінде түпше кесіп өтеді, тексеру біткеннен кейін бастапқы қалпына орнатылады және дәнекерленеді. Түпшелі штуцері жоқ коллекторларды тексеру экран құбырлары кесілген орындардың тесіктерін дәнекерлеу арқылы жүзеге асады.
Қазанның қаптауы құбырүсті, жеңілдетілген. Экранның мембраналық құбыр панелі бес қатарлас орнатылған құбырлармен дәнекерленген (әрбір кейінгі мембрана қарама-қарсы жағынан дәнекерленген ), одан кейін бесінші және алтыншы құбырлардың арасында саңылау бар, одан кейін тағы да қатарлас дәнекерленген бес құбыр, сосын тағы саңылау және т.б.
Түтін сорғыштар, үрлегіштер, оттықтар және де сорғылар қазандықтың басты қондырғылары болып табылады. Энергияның көзі ретінде отынды қолданғандықтан, жылумен қамтамасыз ету жүйесін іске келтіргенде экологиялық қауіп-қатер туындайды.
1.1 Cурет - Қазанның құрылым сипаттамасы
1.2.1 Қазанның техникалық сипаттамалары
№
Қазан атауының
көрсеткіштері
Қазан үлгісінің өлшемдері
Қазан үлгісінің өлшемдері
КВГМ-23,26-150
КВГМ-11,63-150
1.1.1.
Белгіленген
жылуөндірулігі, МВт (Гкалсағ)
а) отыны табиғи газ
- 6-21 Гкалсағ.
- 3-12 Гкалсағ.
б) отыны мазут
- 17-20 Гкалсағ.
- 9-11 Гкалсағ.
1.1.2.
Жұмыстық су қысымы, МПа
- 10 нан 25 дейін кгссм , (2,5МПа дейін).
- 10 нан 25 дейін кгссм
1.1.3.
Судың температурасы:
а) кірістегі (мазутта кем емес)
- 70°С;
- 70°С;
б) шығыстағы (артық емес)
- 150°С.
- 150°С.
1.1.4.
Судың шығыны:
247тсағ;
=123,5тсағ;
1.1.5.
Гидравликалық кедергі, МПа
- 2,4 тен - 2,6 дейін кгссм, (0,26Мпа дейін).
- 2,4 тен - 2,6 дейін кгссм, (0,26Мпа дейін).
1.1.6.
Шығар газдардың температурасы:
а) табиғи газ
135°С.
=135°С.
б) резервті отын мазут
220°С.
=220°С.
1.1.7.
ПӘК,%:
а) табиғи газ
- 94%
- 94%
б) мазут отыны
- 91,5% .
- 91,5% .
1.1.8.
Жеке қазанның габариттік өлшемдері:
а) еден деңгейінен жоғарғы газ өткізу клапан қақпағынын белгісіне дейінгі биіктігі
- 7975мм.
- 7975мм;
б) шығыңқы бөліктерін ескере отырғандағы ені
- 3350мм;
- 3350мм;
в) шығыңқы бөліктерін ескере отырғандағы ұзындығы
- 9790мм;
- 6750мм;
1.1.9.
Қазанның су көлемі:
- 7,11м[3] .
- 4,7м[3]
1.1 Кесте - Қазанның техникалық сипаттамалары
1.2.2 Жану камерасы
Қазанның жану камерасы табиғи газды (мазут) жағу үшін қолданылады.
Жану камерасының қабырғалары диаметрі 60мм (60x3,5мм) қабырғасының қалыңдығы 3,5мм және фронттық қабырғасы 83мм қадам құбырларымен толығымен экрандалған және қабырғасының қалындығы 4мм мембранамен біріктіріліп дәнекерленген. Қазанның фестондық экраны қабырғасының қалыңдығы 3,5мм және қадамы 83мм, 60мм диаметрлі құбырлардан, қазанның артқы экраны 60мм қадамды диаметрі 61мм құбырлардан жиналған. Фронттық қабырғасына диаметрі 76мм құбырлар қадамы 96мм және қабырғасының қалындығы 4мм мембранамен , әрбір келесі мембрана аралас шахматты тәртіппен дәнекерленген. Айналмалы экран қадамы 84мм құбырлары бар, әрбір бесінші және алтыншы қадамы 105мм-лі құбырлардан тұрады және мембраналар арасындағы саңырау шамотобетонмен жабылған, сондықтан конвективті бөліктегі жоғары температуралы жану газдарының ағынына толығымен тосқауыл қойылған, себебі мембраналармен бүтіндей дәнекерленген.
Дорогобужск зауытында қазандардың конструкциялары немесе басқа да зауыттарда - екі қатарлы құбырлар арасындағы кеңістікке отқа төзімді шамотты кірпіштер қойылады, екі қатар құбырлардағы бірдей су жылдамдығы кезінде, құбырлардың бірінші қатары жоғары жылу жүктемесiн кешеді. КВ-ГМ-23,26 және КВ-ГМ-11,63 қазанның айналмалы жану камерасының экрананың жаңа конструкцияларынан ол алынып тасталды.
Қазан оттығының тік бөлігі және экрандарының бүйір жағы бір-бірімен көлденең пластиналарымен біріктірілген, коллекторларға және құбырларға сыртынан екі сатылы дәнекерленген.
1.2 Кесте - Жану камерасының параметрлері
Жану камерасының параметрлері
КВГМ-23,26-150
КВГМ-11,63-150
Жану камерасының көлемі
53,8м3
42,8м3
Толық бетінің қызуы құрайды
511,2м[2]
406,68м[2]
1.2.3 Конвективті бөлігі
Конвективтік бөлігі әрбір жағынан төрт секциядан тұрады. Әрбір бөлігі бес U - тәрізді диаметрі 32x3 мм ирек құбырлардан тұрады. Ирек құбырлар шахматтық тәртіппен көлденең қадамы S1=92мм және бойлық қадамы S2=42мм болып орналасқан. Әрбір секцияның ирек құбырлары екі тік дистанцияланатын пластинкаларымен тіркеледі, ал коллекторлар диаметрі 83x4,5 мм құбырлармен қазанның қарама-қарсы бүйір жағындағы тіректердің арасындағы тіреулерге еркін сүйенеді, соның арқасында жеткілікті қатаң құрылысын жылу кеңейту мүмкіндігімен қалыптастырады.
Жүріс бойымен газдардың конвективті бөлігі екі пакетке бөлінеді, олардың арасындағы алшақтық 700 мм.
1.3 Кесте - Конвективті бөлігінің беткі қыздыру параметрлері
Атауы
КВ-ГМ-23,26-150
КВ-ГМ-11,63-150
Конвективті бөлігінің беткі қыздыру параметрлері
407,6м[2]
267,6м[2]
1.2.4 Газомазутты оттық
Қазанда біріктірілген газомазутты РГМГ-20 (ГМ-20) өнімділігі 2360м3сағ, (немесе 2550кгсағ резервтік отын - мазут) орнатылған.
КВ-ГМ-23,26-150 қазанның РГМГ-20 (ГМ-20) оттығының конструкциясы дәстүрлі үлгідегі форсунканың механикалық шашыратқышын қолдана отырып мазутты механикалық шашыратуды көздейді.
Оттықтың алдындағы табиғи газдың қысымы 30кПа (0,3кгссм) кем болмауы керек; форсунканың алдындағы резервтік отын мазуттың қысымы 200кПа (2,0кгссм2) кем болмауы керек.
1.4 Кесте - Газомазутты оттықтың техникалық сипаттамасы
Параметрдiң атауы
РГМГ-10 оттығы ФМР-1300
форсункамен
РГМГ-20 оттығы ФМР-2500
форсункамен
Оттықтың жылулық қуаты, МВт
12,9
25,931,6[*]
Отын шығыны: 1. Мазут маркасы М100 МемСТ 10585-75 кгсағ бойынша
2.Табиғи газ, МемСТ 5542-78
1205
1265
23602950[*]
25603266[*]
Мазуттың тұтқырлығы, Ву
6
6
Форсунка алдындағы мазут қысымы, кПа
27,4
156,8240
Оттық алдындағы газ қысымы, Па
18620
3332058000
Бiрiншi реттiк ауа бойынша оттықтың аэродинамикалық кедергісі
6830
7160
Екінші реттiк ауа бойынша оттықтың аэродинамикалық кедергісі, Па
980
14702200
Ауа температурасы, [о]С
10-50
10-50
Электр қозғалтқыш қуаты, кВт
1,5
2,2
Электр қозғалтқыш қоректендiру кернеуi, Вольт
380
380
Форсунка роторының айналым жылдамдығы, аймин кемінде
4000
4000
Жұмыс реттеу коэффициенті, кемінде
5
5
1.2 Сурет - Газомазутты оттық
Суретте белгіленген: 1 - ТҚҚ; 2 - газ келтiрушi түтiк; 3 - бiрiншi реттiк ауаның қабығы; 4 - газды коллектор; 5 - қалақшалы құрылғы; 6 - газ шығарушы тесіктер; 7 - ротациялық форсунка.
1.2.5 Тұтандырғыш - қорғаныс құрылғысы
Тұтандырғыш - қорғаныс құрылғысы (ТҚҚ) оттықты қашықтықта жағу үшін, сондай-ақ алауды (факел) өшірудегі қорғаныс ретінде қолданылады, табиғи газ және резервтік отын мазутта жұмыс жасайды. ТҚҚ мынандай құрамдас бөліктерден тұрады:
а) Тұтатқыш ААҚ энергетикалық жабдықтың Перловск зауыты;
б) фотодатчик ФР1-3 (КВГМ-10) и ФД-05ГМ (КВГМ-20) үлгідегі;
в) жанудың сигнализаторы ЛУЧ-1АМ;
г) иондалынған датчик;
д) басқару құрылғысы;
е) трансформатор ОСЗЗ-730 УХЛ2 үлгідегі.
ТҚҚ қазанның жалпы автоматтандыру схемасына енгізілген және дербес жұмыс істейді. Жиынтыққа кіретін басқарушы құрал мен фотодатчик (сол экранда, оттықтың осьтік деңгейінде немесе оттықтың үстiнгі оң жағында орнатылады) іске қосу блокировкасының элементтерінің бір функциясын атқарады.
1.2.6 Қазан қаптамасы
Қазан қаптамасы стандартты түрде, тікелей құбырларға немесе мембранаға бекітілген, құбырлар арасында орналасқан. Құбырүсті қаптамасы үш қабаттан тұратын жылу оқшаулағыш материалдардан тұрады:
а) металл тормен арматураланған отқа шыдамды сазбалшықты жердегі шамотобетон;
б) метал тордағы матрацтар түріндегі минералды мақта;
в) тығыздалған болатын газ өтпейтін майлағыштар, ол сондай-ақ сыртқы ылғалдан қазан бетінінің гидроизоляциясын қамтамасыз етеді.
Қаптамасының жалпы қалыңдығы - 112-114мм.
Пештің барлық бұрыштарына және конвекция бөлігінің бұрыштарына, сонымен қатар құбырлар шоғының деңгейiне дейiн пеште айналатын экранның бұрыштарында (сонда кең пластиналар батырмаға жалғанған және бір-бірімен өзара дәнекерленбеген) және одан жоғары ішінен торға сызбалар бойынша шамотобетон қабаты (слой) жағылады (КВГМ-10.12 ... СБ.).
Салмағы 1м2 ~ қаптама 75-95кг.
Қаптаманың жоғарғысында минералды-мақта тақта жылу оқшаулағыштары орнатылынған немесе 100мм қалыңдықтағы БӨЖТ (базальтті өте жіңішке талшықтар) және қазан бетін 45оС-тан артық емес температураны қамтамасыз ету үшін табақты металл қаптауы қолданылады.
1.2.7 Металлконструкциясы
Қазанның қызмет көрсету алаңдары бір-бірлерімен өзара байланысқан, дәнекерленген тіреулер мен бағандар конструциясынан тұрады. Оттық алдында қазанның еден деңгейінен 1200мм деңгейде және қазанның сыртқы конвективті бөлігінен 3400мм және 6000мм деңгейінде. Қызмет көрсететін алаңдардың тірек бағаналары 16 МемСТ 8240-72 швеллерден жасалаған.
Белгілер 2840мм пеш, 2375мм және 4332мм конвективті шахтада люк-лаз орналасқан, олар пеш құбырлары мен қазанның конвективті бөліктерін жылу оқшаулағыш есіктер мен қақпақтарын қызмет көрсетуін қамтамасыз етеді. Қазанның барлық қаңқа элементтері алаңдары мен конвективті бөліктері күшейтілді.
Үш белгілердегі байланыстырушы жақтау-аллеялар, жақтауға қосымша кеңістіктік қаттылығын береді.
1.2.8 Газ-импульстік қондырғы
Қазанның мазутта қысқа мерзімді жұмыс істеген кезінде қазанның конвективті бетінде жиналған күйенің шөгінділерін тазарту газ-импульстік қондырғы қамтамасыз етеді.
Газ-импульстік қондырғының эксплуатациясын газ-импульсті тазалауды орнату нұсқаулығы бойынша өткізеді. Экплуатация бойынша нұсқаулық 35.06.00.00.00 РЭ. Қазанның мазутта қысқа мерзімді жұмыс істеген кезінен кейін, құм ағынымен қысқа уақытта таразту рұқсат етіледі.
Артық күйіп кетуден сақтану мақсатында тарату құрылғысы температурысы 70°С кезіндегі техникалық сумен немесе температурасы 70°С кезіндегі химиялық тазартылған сумен салқындатылады. Бір тарату құрылғысына судың шығыны шамамен 0,5 -г- 0,8 тсағ. құрайды.
1.2.9 Арматура және қазанның жабдықтары
1.5 Кесте - Қазандардағы тиекті арматура мен құрал-жабдықтар
Маркасы және атауы
КВГМ-11,63-150
КВГМ-23,26-150
Қақпақ (клапан) 1213-6-0
14
Шұра (вентиль) 998-20-0
30
Желдеткіш 19 ЦС 63
2
1
Желдеткіш 30 ЦС 85
1
Ысырма Л 13099-02 Ду 150
2
Ысырма Л 13099-02 Ду 200
2
Кран 11ч8БК Ду 80 (31ч6бр Ду80)
1
1
Шар тәрізді кран 36.005
2
2
КШП 020025 00.00
50
КШП 015016 00.00
4
4
КШП 020016 00.00
40
40
ТҚҚ-4-700
1
1
Технологиялық блок ГИТ
1
1
Шар тәрізді тиекті КШП ГИРАС
1
1
Түтін сорғыш ДН-17х 55 кВт 750 аймин.
1
Түтін сорғыш ДН-12,5у 30 кВт 1000 аймин.
1
Желдеткіш ВДН-10у 11кВт 1000 аймин
1
Желдеткіш ВДН-12,5у 30кВт 1000 аймин
1
1.2.10 Түтін сорғыштардың және желдеткіштердің қысқаша сипаттамасы
1.6 Кесте - Түтiн сорғыштар
№
Сипаттамасы
Қазандардың үлгісі
КВГМ-10
КВГМ-20
1
Түтін сорғыштың үлгісі
ДН-12,5
ДН-17БК
2
Номинал тегеурін (даПа)
155
1040
3
Номинал өнімділік (м[3]сағ)
26600
61200
4
Электр қозғалтқыштың қуаты (кВт)
18,5
55
5
Айналымдар саны (аймин)
1500
1500
6
Ішпекті майлау
Литол-24
Май И-30
1.7 Кесте - Үрлегіш желдеткіш
№
Сипаттамасы
Қазандардың үлгісі
КВГМ-10
КВГМ-20
1
Желдеткіш үлгісі
ВДН-10
19ЦС-63
ВДН-12,5
30ЦС-85
2
Номинал тегеурін (даПа)
99
6180
243
8330
3
Номинал өнімділік (м[3]сағ)
13620
1900
26600
3000
4
Электр қозғалтқыштың қуаты (кВт)
11
11
30
15
5
Айналымдар саны (аймин)
1500
3000
1500
3000
6
Ішпек майлау
Литол-24
Литол-24
Литол-24
Литол-24
1.3 Технологиясының сипаттамасы
1.3.1 Жылулық сұлбасы
Қазандықтың функционалды жылулық сұлбасы тәуелсіз екі бөліктерге бөлінеді - негізгі, жеке су қыздырғыш және қосалқы - бу қазаны.
Жылулық жүктемелерді қамту жылу желісінің температуралық есептік кестесімен сәйкес 15070°С ыстық сумен қамтамасыз етеді.
Тұтынушылардан келген кері желілік суды үш тораптық сорғыларға сору лайұстар арқылы жеткізіледі. Су тораптық сорғылар арқылы су қыздырғыш қазанда беріледі. Қыздырылған (тікелей) желілік су тұтынушыларға жылумагистраль арқылы жеткізіледі.
Cу қыздырғыш қазандар үшін судың шығынын үнемі қазандық арқылы қамтамасыз ету қажет. Бұл кері қайтару және шығын реттегіш үш сорғының көмегімен іске асады, жалпы барлық қазандарға қатысты. Қазан мазутта жұмыс жасаған кезде қазаннан шыққан желілік судың тұрақты температурасы 150°С-та сақталуы қажет. Қазан газда жұмыс жасаған кезде қазаннан шыққан желілік судың тұрақты температурасы 70°С-та сақталуы қажет, сонымен қоса бір мезгілде қазаннан шыққан желілік суды берілген температурада қамтамасыз етіледі. Бұл отын, ауа реттегіштер, қазандағы ыдырау және желілік судың температурасын реттегіші арқылы жүзеге асады. Соңғысы қазаннан шығардағы берілген судың температурасын сақтап отырады.
Жылуту жүйесін сумен қоректендіру, ағып кеткен суды толтыру үшін, келесі жүйе бойынша жүзеге асырылады.
Химиялық тазарған су, су дайындау ғимаратынан вакуумдық деаэраторға жеткізіледі. Деаэраторға жетуден алдын су химиямен тазалау қыздырғышында қыздырылады және жұмыстық суды суытқыш суағызатын эжакторларда. Деаэрирленген (тазартылынған) су үш қоректендіргіш сорғыларымен кері желілік су құбырына тораптық сорғыларға сорылып берілу үшін. Вакуумдық деаратордан кейін су өз ағысымен аккумулятор бактеріне берілу мүмкіндігі бар. Сондай-ақ аккумулятор-бактарды разрядтау тораптық сорғылар сору арқылы жүзеге асады. Сумен қоректендіру реттегіші, жылулық жүйе кері тораптық суды берілген қысымда сақтауды қамтамасыз етеді. Вакуумдық деаэратор, өңделмеген (шикі) су қыздырғыш және химиялық тазартылған су қыздырғыш үшін жылыту орта тікелей желілік су болып есептеледі және ол кері қайтару сорғы арқылы тегеуірмен беріледі. Химиялық тазартылған және қыздыратын судың ағынын реттеу арнайы реттегіштер көмегімен жүзеге асады.
Деэраторда ыдырау су сорғалап ағатын эжекторларының жұмысы есебiнен қолданады. Эжекторлар үшiн жұмыс ортасы тұйықталған контур бойымен су айналып тұратын - жұмыс су багы, екi арнайы сорғылар, салқындатқыш, екi эжектор және, бұдан әрi, конденсацияламайтын газдармен деаратордағы алыстатылған су керi қарай бакка жеткізіледі.
Қазандықта көмекшi ретінде екi бу қазандары орнатылған. 0,9МПа қысымдағы қаныққан бу мазутты қыздыру үшін, ал 0,12МПа қысымдағы жеңілдетілген бу атмосфералық үлгідегі деараторға жылуландыру орта ретінде қолданылады.
Су дайындайтын қондырғылар (CДҚ) ғимаратынан химиялық жолмен тазартылған су қыздырғыш арқылы атмосфералық деаэраторға жеткізіледі. Деаэрирленген (тазартылған) су қоректік сорғыларға жіберіледі. Бұдан әрі қоректік су бу қазандарына түседі. Бу қазандарынан тікелей мазут шаруашылығы түседі, ал редукциялық қондырғы арқылы - деаэраторға.
Атмосфералық деаэратор буын салқындату алмосферада конденсацияланбайтын газдарды жинаумен арнайы суытқыштарда өндiрiледi. Қазандарды және ілестіргіштерді үздiксiз үрлеу ірлегіш бакка қарай бағытталады.
Шаруашылық мазут конденсаты сепараторға, содан кейін бакка (мазуттық сорғыда орналасқан) және бұдан әрі, бастапқы суды салқындатудан кейін қазандық ғимаратына түседі, СДҚ-ға.
СДҚ-да ұсталған мазут, мазутты қабылдау шаруашылық ыдысына жіберіледі. Тазаланған конденсат химиялық жолмен тазартылған сумен араласады және СДҚ-дан деаэраторға жіберіледі.
Ішпек (подшипник) механизмдерді (сорғылар, түтiн сорғыш және т.б.) салқындату үшiн микроградирен, сорғы топтары және аралық бак қондырғысымен суды салқындататын арнайы тұйықталған контурды жасау ескерiліп жатыр.
1.3.2 Газбен жабдықтау (ГРП)
Қазандықты газбен жабдықтау жоғары қысымы 0,6МПа Ду700мм газ құбырынын көмегімен жүзеге асады. Газ қысымның маусымдық ауытқуы 0,5-тен 0,7MПa-ға дейін құрайды.
Қазандықтың алдындағы қоршаудағы газ құбырда қол жиегі бар тиекті арматура орнатылған.
Қазандықтағы газ құбырларын тұрақты деңгейдегі соңғы қысымда ұстау және газдың қысымын төмендету үшін, газ шығынына қарамастан, газды реттеу пункт блоктық түрі ПГБ-10050-СГ-ЭК (ГРП) қарастырылады.
ГРП-ның негізгі сипаттамалары:
1) кіріс газ қысымы 0,6МПа (0,5-0,7 МПа);
2) шығыс қысымы (I және II ықшамдаудың желiсi) 0,016-0,04 МПа;
3) өткiзгiштiк қабiлет: ықшамдаудың I желiсі 11200нм3сағ; 2800нм3сағ ықшамдаудың II желiсi.
Блоктық ГРП металлдық жылытылған бокс контейнерлiк түрiндегi рамаға орнатылған болады.
Контейнер газ өтпейтін арақабырғамен бөлінген жылыту және технологиялық бөлімдерге, оларға кіру жеке есіктер арқылы жүзеге асады.
ГРП ықшамдаудың әр желiсiнде реттеудiң екi қатарлас жiптерiмен орындайды және жалпы газ есептеуiштен басқа айналма желiмен.
ГРП жабдықталған:
1) газды механикалық қоспалардан тазарту үшін сүзгі (фильтр) ретінде;
2) сақтағыш және бекiткiш клапандармен;
3) зауытта жасаған қысым реттегiштермен;
4) газдың шығуындағы сақтағыш шығарғыш клапандармен;
5) СГ-ЭК өлшеу кешенімен;
6) электр жабдықпен, басқару аспаптарымен және ГРП-ні қауіпсіз эксплуатациясын қамтамасыз ететін дабылмен (сигнализация).
ГРП-дан кейін газ су қыздырғыш қазандар (ДуЗ00мм газ құбыры бойымен) мен бу қазандарына (Ду100мм газ құбыры бойымен) бағытталады. Газ құбырлары эстакада бойымен аласа және (автомобиль жолы арқылы өтетін және адамдар жүретін орындарындағы) биiк тiректерге салынады.
Газ құбырларының (босату) үрлеуiн сығымдалған ауа (грп газдың тастауы үрлеу шамдар арқылы) грпке қарай орындауға ескерiледi және қазан жаққа (газдың тастауы қазандардың жинағыштарын үрлеу шамдар арқылы).
Газ құбырларын үрлеу (босату) сығымдалған ауа арқылы ГРП-ға қарай орындау ескеріледі (газды шығару ГРП үрлеу шамдары арқылы) және қазандық жаққа (газды шығару қазандардың коллекторларының үрлеу шамдары арқылы).
1.3.3 Мазутпен қамтамасыз ету (мазут шаруашылығы)
Қазандықтың алаңына мазуттың берілуі автомобиль көлігігімен жүзеге асады.
Мазут шаруашылығы және мазут қоймасының сыйымдылығының өнімділігін есептеу, мазуттың сағаттық шығыны максималды - қысқы режим 8,36м3сағ. кезіндегі мәнге сүйене отырып жүргізіледі.
Мазутпен қамтамасыз етудiң кешенi келесi негiзгi құрылымдардан тұрады:
1) мазуттық сорғы;
2) автомобильді ағызу құрылғысынан, яғни сыйымдылығы 8м3 екі автоцистерна қондырылған;
3) қабылдау сыйымдылығы 25м3-шi көлемiмен;
4) мазут қоймасынан, арматураны камерамен басқаратын, көлемі 700м3 екі тік болат резервуарлардан тұрады.
5) Қойманың сыйымдылығы 5 тәуліктік шығынға есептеседi (5.42-тармағына сәйкес ҚР ҚНжЕ 4.02-08-2003).
Автоцистерлардан келген ыстық мазут автомабильді ағызу құр ылғысының эстакадасына қарай жіберіледі. Мазут автоцистерналардан екі сүзгі арқылы қабылдау құбырына төгіледі және өз ағысымен қабылдау қоймасына түседі. Бұдан әрi мазут өз ағысымен қайта айдайтын сорғыштарға сорылады.
Қабылдау қоймасының қабылдағыш және ағызып жiбергіш құбырлар бу қыздырғыш жүйелерi мазуттық сорғыға кірердегі мазуттың температурасын 50°С-та ұстап тұруын қамтамасыз етеді.
Қабылдау қоймасы ретінде (704-1-161.83. үлгідегі жоба бойынша) болаттан жасалған сыйымдылығы 25м3 көлденең цилиндрлік резервуар пайдалынады. Қабылдау қоймасынан мазут екі сорғы (мазуттық сорғы ЦНСнА 38-44 үлгілі, 38м3сағ берумен, 0,44МПа қысыммен орнатылған) арқылы мазут сақтау резервуарларға қарай сорылады. Жұмыста бiр сорғы, екiншi - резервте. Екi сорғылар бiр уақыттағы жұмыс істеуі мүмкiн.
Мазут көлемі 700м3 (үлгідегі жоба 704-1-53) екі резервуарда сақталады. Резервуарларды толтыру 83% көзделеді. Резервуарлар мазутты орташа температура 60°С-та сақтау көзделеді.
Резервуар қоймасында мазутты қыздыру кері қайтару сорғылар мен қыздырғыштар көмегімен жүзеге асады. Қыздыру үшін ПМ-40-15 үлгідегі екі қыздырғыштың көзделген. Мазут резервуарлары деңгей көрсеткіштермен жабдықталған.
Схема бойынша мазутты бір резервуардан басқа резервуарға айдау мүмкіндігі көзделеді.
Қазандыққа мазутты жағу үшін берілу ЦНСнА 13-105 үлгідегі, берілуі 13м3сағ, екі негізгі сорғылармен жүргізіледі. Жұмыс жасайтын бiр сорғы, екiншi сорғы - резервте. Қазандыққа берер алдында мазут ПМ-25-6 (бір немесе екі қыздырғыш жұмысында) үлгідегі үш қыздырғыштарында 90°С дейін қыздырылады.
Жалпы кері қайтару сорғылар сорғышында және негізгілерінде мазутты механикалық қоспалардан тазалау үшін екі қатаң тазалайтын ФП 25-30-5 үлгідегі сүзгілер, ал негізгі сорғылар тегеуірінде жұқа тазалайтын ФМ-25-30-40 үлгідегі сүзгілер орнатылған.
Мазуттың температурасын қыздыру автоматты түрде реттеу көзделеді. Қазандыққа мазут Ду80мм-лі екі құбырлар арқылы мазуттық сорғыдан беріледі. Мазут қазандықтан Ду50мм кері қайтарулық жүйе арқылы оралады. Мазут өткізгіштер эстакада да жылу оқшаулағыш бу серіктерімен биік және төмен тіректерде төселеді. Мазут өзкізгіштер талап етілетін қысым қазандықта орнатылған реттегішпен реттеледі.
Қазандықтағы және қазандық сыртындағы мазут өткізгіштерде, мазуттық сорғыдан 35м қашықтықтағы, дистанциялық не орнында басқаратын электр жетегі бар апаттық тіректі арматура қондырғысы орнатылған.
Мазуттық сорғы ғимаратының сыртында тереңдетілген жылытатын металлды ілестіргішті сыйымдылық қарастырылған, мазут шаруашылық құрылыстарының барлық технологиялық ілестіргіш түрлерін жинау үшін арналған.
Ілестіргіш сыйымдылықтан ағындылар НМШ 8-25-6,3256-5 үлгідегі
сорғылар арқылы автоматты түрдегі ағатын қондырғының қабылдау сыйымдылығына сорылады.
Мазутпен қамтамасыз ететін қондырғының технологиялық қажеттіліктері ретінде қаныққан бу қысымы 0,9МПа, температурасы 175°С, саны 3,0тсағ-қа дейін жылутасығыш болып табылады. Бу өткізгіш Ду100мм қазандықтан мазуттық сорғы ғимаратына мазут өткізгіштерге параллель эстакада бойынша төселеді. Таратқыш бу коллекторы мазут шарушылығын қажеттілігі үшін мазуттық сорғы ішінде орналасады.
1.4 Қазандықтың қосалқы жабдықтары
Су қыздырғыш қазандарының жұмыс қабілеттілігін тікелей
қамтамасыз ететін қосалқы қондырғылармен жабдықталады. Сонымен
қатар, қазандықтың технологиялық циклінің жұмыс қабілеттілігін
қамтамасыз етуде, жалпы қазандықтың қосалқы жабдықтары ескеріледі.
1.8 Кесте - Қосалқы қондырғылардың техникалық сипаттамасы
№ пп
Атауы
Дана саны
Қызметі
Техникалық сипаттамасы
1
2
3
4
5
Су қыздырушы қазандық
1
Су қыздырғыш қазан
КВ-ГМ-11,63-150
1
Ыстық су
алуға
10Гкалсағ 150°С
2
Су қыздырғыш қазан
КВГМ-23,26-150
1
Ыстық су
алуға
20Гкалсағ 150°С
3
Бу қазан Е-2,5-0,9ГМ
2
Қаныққан бу
өндіруге
0,9 МПа 2,5тсағ
4
Түтін сорғыш ДН-12,5х
1
Түтін
газдардан тазарту
Q=26600м[3]сағ Н=155даПа N3=18,5кВт
5
Үрлегіш желдеткіш
ВДН-10
1
Оттыққа ауа
жіберу
Q=13620м[3]сағ Н=99даПа N3=11кВт
6
Жоғарғы тегеурінді
желдеткіш 19ЦС-63
1
Оттыққа ауа
жіберу
Q=1900м[3]сағ Н=6180даПа N3=11кВт
7
Түтін сорғыш ДН-17БК
3
Оттыққа ауа
жіберу
Q=61200м[3]сағ Н=1040даПа N3=55кВт
8
Үрлегіш желдеткіш
ВДН-12,5
3
Оттыққа ауа
жіберу
Q=26600м[3]сағ Н=243даПа N3=30кВт
9
Жоғарғы тегеурінді
желдеткіш ЗОЦС-85
3
Оттыққа ауа
жіберу
Q=3000м[3]сағ Н=8330даПа N3=15кВт
10
Түтін сорғыш ДН-9х
2
Түтін
газдардан
тазарту
Q=14900м[3]сағ Н=181даПа N3=15кВт
11
Үрлегіш желдеткіш
ВД-3,5
2
Оттыққа ауа
жіберу
Q=2235м[3]сағ Н=273даПа N3=3кВт
12
Желілік сорғы
ЦН-400-105
3
Сұйықтықты
айдау
Q=400м[3]сағ Н=10,5МПа N3=200кВт
13
Кері қайтару
сорғысы НКу-250
3
Сұйықтықты
айдау
Q=250нм[3]сағ Н=0,32МПа N3=45кВт
Кесте жалғасы
14
Қысқы су
толықтырушы сорғы
(желілік жаздікі)
1Д 315-71
3
Сұйықтықты
айдау
Q=315м[3]сағ Н=0,71МПа N3=110кВт
15
Ішкі контурды қоректендіру сорғысы
1К 100-65-250
2
Сұйықтықты
айдау
Q=100м[3]сағ
Н=0,8МПа N3=45кВт
16
Шикі (бастапқы) су сорғылар 1Д-315-50
2
Сұйықтықты
айдау
Q=315м[3]сағ Н=0,49МПа
N3=75кВт
17
Бак сорғысы (дренажды, ағынғыштықтардың жиынтығы,салқындатушы судың) ВКС 226А
9
Сұйықтықты
айдау
Q=7,2м[3]сағ
Н=0,26МПа N3=4кВт
18
Мазут өткізгіштердің дренажды бак сорғысы НМШ5-25-2.56-5
2
Сұйықтықты
айдау
Q=2,5м[3]сағ
Н=0,6МПа N3=1,5кВт
19
Шұңқыр дренажды сорғы ГНОМ 10-10
2
Сұйықтықты
айдау
Q=10м3сағ Н=0,1МПа N3=1,1кВт
20
Вакуумдық деаэратордың суағынды ілестіргіш жұмыстық су сорғысы
1К 100-65-200
2
Сұйықтықты
айдау
Q=100м[3]сағ
Н=0,5 МПа N3=30кВт
21
Жылу желісінің қоректік вакуумды деаэраторы ДВ-200
1
Газ
қоспаларынан
тазарту
Q=200м3сағ
22
Бу қазандарына
арналған
атмосферлық
газсыздандырғыш
ДА-52
1
Газ
қоспаларынан
тазарту
Q=5м3сағ Р=0,12МПа
V=2м[3]
23
Суағынды ілестіргіш
ЭВ-100
2
Сұйықтықтың
орнын
ауыстыру
үшін
Q =110м[3]сағ
24
Шықтанбаған буды
салқындатушы
атмосфералық
газсыздандырғыш
ОВА-2
1
Салқындату
F=2м[2]
25
Шықтанбаған буды
салқындатушы
вакуумдық
газсыздандырғыш
ОВВ-16
1
Салқындату
F=16м[2]
26
Жұмыстық суды
салқындату
(эжектор) ПВВ 11-
219x2000-4
1
Суды
салқындату
F=23,5м[2]
27
Өнделмеген суды
қыздырғыш 400ТКГ-
1.6-МЗ-С, 20Г-4-1-У-
И гр.З
2
Суды
қыздыру
F=45,5м[2]
28
Химиялық
тазартылған суды
қыздырғыш 400ТКГ-
1,6-МЗ-С; 20Г-4-1-У-
И гр.З
1
Суды
қыздыру
F=45,5м2
29
Химиялық тазаланған суды қыздырғыш
ПВВ 1-57x2000-4
1
Суды
қыздыру
F=1,48м[2]
30
Мазут шаруашылығындағы конденсат салқындатқышы
ПВВ 1-57x2000-4
1
Салқындату
F=1,48м[2]
31
Энергетикалық бiр арқалықты аспалы бiр аралықты көпiр кран
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 2т
32
Қолмен басқарылатын жүк көтергіш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 1т
33
Электр жылжымалы жүк көтергiш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 3,2т
34
Қолмен басқарылатын жылжымалы жүк көтергіш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 1т
Газбен жабдықтау
35
Блоктық газ реттеу пункті ПГБ-10050-СГ-ЭК Көгілдір жалын
1
Газ қысымын реттеу
Мазут шаруашылығы
36
Ортадан тепкіш көп сатылы сорғы
ЦНСнА38-44
2
Отынды айдау
О=38м3сағ Р=0,44МПа электр қозғалтқышпен ЗВ 160м2 N=18.5кBt
37
Ортадан тепкіш көп сатылы сорғы ЦНСнА13-105
2
Отынды айдау
О=13м3сағ Р=1,05МПа электр қозғалтқышпен ЗВ160М2 N=18.5kBt
38
Ортадан тепкіш көп сатылы сорғы
ЦНСнА13-70
2
Отынды айдау
О=13м3сағ Р=0,7МПа электр қозғалтқышпен В160Б2 N=15кВт
39
Тiстегерiштi (шестеренный) сорғы НМШ 8-25-6,32,55-5
1
Отынды айдау
Q=6.3м3сағ Р=0,25МПа электр қозғалтқышпен АИМ 90В4 N=2.2кВт
40
Ортадан тепкіш сорғы
АХ-Е-40-25-160Д-К-5
2
Отынды айдау
О=6,3м3сағ Р=0,42МПа электр қозғалтқышпен В112М2 N=7.5кВт
41
Консолды өздiгiнен соратын құйынды сорғы ВКС 226А-2Г
2
Отынды айдау
О=7,6м3сағ Р=0,26МПа электр қозғалтқышпен
42
Консолды өздiгiнен соратын құйынды сорғы ВКС 116А-2Г
2
Отынды айдау
О=3,6м3сағ Р=0,16МПа электр қозғалтқышпен
43
Мазут қыздырғыш
ПМ-25-6
3
Қыздыру
О=6м3сағ, Р=2,5Мпа
44
Мазут қыздырғыш
ПМ-40-15
2
Қыздыру
О=15м3сағ Р=4,0Мпа
45
Қатаң тазалайтын ФП 25-30-5 үлгідегі сүзгілер
2
Қоспалардан тазалау
Q=30м3сағ, Р=2,5Мпа
46
Жұқа тазалайтын ФМ-25-30-40 үлгідегі сүзгілер
2
Қоспалардан тазалау
Q=30м3сағ, Р=2,5Мпа
47
Қолмен басқарылатын жылжымалы жүк көтергіш
1
Жүктің орнын ауыстыру
гп 1т
1.5 Газ және мазут жайлы мәліметтер
Табиғи газдарда түсі, иісі, дәмі болмайды. Негізгі көрсеткіштер бойынша табиғи газдарға жатады: құрамы, жану жылуы, тығыздығы, жану температурасы және жанғыштығы, шектік жарылғыштығы және жарылыс кезіндегі қысымы.
Таза газ кен орындарындағы табиғи газдар негізінен метан (82-98 %) және басқа да көмірсутектерден тұрады. Жанғыш газ құрамында жанатын және жанбайтын заттар бар. Жанатын газдарға жатады: көмірсутектер, сутек, күкіртті сутек. Жанбайтын газдарға жатады: көмір қышқыл газы, оттегі, азот және су буы.
Табиғи газды қатты және сұйық отынмен салыстырсақ көптеген параметрлер бойынша ұтады:
- салыстырмалы арзандығы, ол жеңіл тәсілімен өндіріледі және тасымалданады;
- күлдiң және атмосфераға қатты бөлiктердiң шығаруы жоқтығы;
- жоғары жану жылуы;
- отын жағуға дайындау талап етілмейді;
- қызмет көрсетуші қызметкерлерінің еңбегін жеңілдетеді және санитариялық-гигиеналық жағдайларды жақсартуы;
- жұмыс шарттары барысын автоматтандыру жеңілдетілген.
Оттықтар үшін отын:
1) Табиғи газ МемСТ 5542-87 төменгі жану жылулығы 33,05-37,68 МДжм3 (8000-9000 ккалм3);
2) Мазут маркасы М100 МемСТ10585-75. М40 маркалы мазутты пайдалануға болады.
"Көкжиек" қазандықтағы мазут шаруашылығы:
1. Сақтауға арналған мазут резервуары - 2х763 м3;
2. Қабылдау бөлмесінің сыйымдылығы (жерасты) - 25м3;
3. Мазутты қабылдау ыдыстан сақтауға арналған резервуарлар айдайтын сорғылар - ЦНСН38-44 - 2 дана (G=38м3, Н= 44м);
4. Мазутты мазутавоздарға айдау үшін мазутты беру сорғыларынан су қыздыру қазандарына гусак ø50 орнатылған - ЦНСН 13-105 - 2 дана (G=13м3, Н= 105м).
1.9 Кесте - Табиғи газ және мазут сипаттамасы
№
пп
Параметрдің атауы
Параметр
Нормативтi ақпарат көздер
1
2
3
4
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz