Банк балансын құрылымдық талдау
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ БЕРУ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.ЖҰБАНОВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ ӨҢІРЛІК МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Қаржы және есеп кафедрасы
МАГИСТРЛІК ДИССЕРТАЦИЯ
Коммерциялық банктердің қаржылық жағдайын талдау ерекшеліктері: қызмет тиімділігін жоғарлатудың негізі ретінде
Орындаған Ахметова Динара Ф.И.О.
Ғылыми жетекшісі Ниязбаева А. А Ф.И.О.
Допущен (а) к защите Зав. кафедрой
___Таскарина Б. М______________________Ф.И.О.
2019 ж.
Ақтөбе қ. 2019 жыл
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1.Коммерциялык банктің қаржылық жағдайын талдаудың мәне мен рөлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1Банктің қаржылық жағдайын талдаудың мәні, мақсаты, міндеттері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2 Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалау әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
1.3 Банктің қаржылық жағдайын талдауда жүргізілетін қаржылық есептілік сипаттамалары ... ... ... ... ... .. ... ... .26
2.Коммерциялык банкгердің қаржылык жагдайын кешендік талдау және клиенттік базасыи бағалау (Каspi bank АҚ мысалында) ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... 35
2.1Каspi bank АҚ-ныц ұйымдык-шаруашылык кызметіне шолу жасау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...40
2.2Каspi bank АҚ-ның каржылык жағдайын кешендік талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .53
2.3 Каspi bankАҚ-ның клиенттік базасын талдау ... ..65
3.Коммерциялык банктердің кызметін жетілдіру бағыттары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .77
3.1 Банк кызметін баскарудагы банктің кұнын арттыру стратегиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 89
3.2 Банктің клиенттік базасын жетілдіруде маркетинг кызметінін алатын орыны ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..93
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .101
ГІайдаланылған әдебиеттер гізімі ... ... ... ... ... ... ... . ...102 Қосымшалар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 104
Кіріспе
Қаржы делдалдығы жүйесінде коммерциялық банктер маңызды рөл атқарады. Қалыптасудың негізгі шарттарының бірі дамыған және тиімді әлемдік банк секторы, сондай-ақ сапалы банкингтегі экономика мен клиенттердің қанағаттану дәрежесі - корпоративтік басқарудың жоғары деңгейі болып табылады.
Кредиттік мекеменің қызметін тура бағалау және өнімділікті жоғарылатудың пайдаланылмаған қорын анықтау экономикалық талдау жасауға мүмкіндік береді.
Инвесторлардың өз бизнесін және бәсекелестер мен контрагенттер бизнесін дұрыс бағалау мақсатында талдау қажет.
Қазіргі уақытта банктерде халықаралық стандарттар (ХҚЕС) арқылы есеп жүргізіледі..Бұл есеп банктің қаржылық нәтижелеріне баға беру үшін маңызды негіз болып табылады.
Бұл тақырыптың өзектілігі - коммерциялық банк аясында экономикалық және қызмет тиімділігін жоғарлату негізі ретінде қаржылық талдау өзінің іс-шаралар мен оларды басқару сапасын бағалау әдісі ретінде негізінен екі өзара байланысты бағытқа байланысты болады, олар: қаржылық талдау нәтижелері мен банктің қаржылық жағдайын талдау.
Диссертация жұмысын жазудың мақсаты - коммерциялық банктің қаржылық жағдайын мәні, рөлі , талдау әдістері, банктің қаржылық жағдайын жақсарту бойынша ұсынымдар беру және қызмет тиімділігін жоғарлату мәселесін қарастыру.
Мақсатқа сәйкес бағыттарды қарастыру:
- қаржылық талдаудың сипатын, мақсатын, міндеттерін зерттеу;
- коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалау әдістерін зерттеу;
-банктің қаржылық жағдайын талдауда пайдаланылатын қаржылық есептілікті сипаттау;
- банкті жалпы сипаттау ,оның күйін талдау;
- банктің қаржылық жағдайын жақсартудың ықтимал жолдарын қарастыру;
- коммерциялық банктердің қаржылық талдаудағы ағымдағы үрдістерді зерттеу;
- орындалған жұмыс туралы тиісті қорытынды жасау.
Зерттеу нысаны - коммерциялық банктің қаржылық-шаруашылық қызметі, оның қаржылық жағдайы.
Зерттеудің негізі - Kaspi bank АҚ,
Қаржылық жағдайды талдау - банк қаражатын қалыптастыру мен пайдалану үрдісін зерттеу әдістерінің жиынтығы, сондай-ақ тиімді банк қызметін ұйымдастыру үшін қажетті қаражаттардың жеткіліктілігі. Қазақстан банктері тәуекелді жағдайда жұмыс істеуге мәжбүр және шетелдік банктерге қарағанда дағдарыстық жағдайда жиірек болады. Ең алдымен, бұл банктердің қаржылық жағдайын бағалай алмауында, көтерілген және орналастырылған қаражаттардың жеткіліксіздігімен, сенімділік және қызмет көрсететін клиенттердің тұрақтылығымен байланысты. Коммерциялық банк кез-келген коммерциялық ұйым сияқты, оның иелері яғни акционерлері, үшін оған инвестицияланған капиталға барынша пайда алу үшін құрылған және жұмыс істейді. Нарықтық экономикада банктер үшін қосымша ресурстарды тарту мүмкіндігі олардың қаржылық тұрақтылығы дәрежесімен анықталады. Осыған байланысты, банктің қаржылық жағдайын талдаудың ролі мен маңызы едәуір артады.Банктің қаржылық жағдайын талдау міндеті осы талдаудың мақсаты болып табылады. Талдау міндеттері екі санатқа бөлінетін ақпаратты әлеуетті пайдаланушылардың мақсаттарына негізделген. Олар: -Ішкі:тұтынушылар, салымшылар, банк кредиторлары, акционерлер, банктік басқару органдары, банк қызметкерлері;
-Сыртқы: Орталық банк, банктік қадағалаушы, әлеуетті салымшылар.
1.1 Банктің қаржылық жай-күйін талдаудың мәні, мақсаты, міндеттері
Қазіргі заманғы коммерциялық банкте қаржылық талдау және қаржылық талдау, оның құрамдас бөлігі ретінде, қаржы менеджментінің элементі ғана емес, сонымен қатар оның негізі болып табылады, өйткені қаржы қызметі, белгілі болғандай, банкте басым болып табылады. Басқару функциясы ретінде, сондай-ақ аудит және бақылау сияқты функцияларды талдау арқылы банк қызметінің ішкі реттелуі жүргізіледі.
Банк бизнесіндегі қаржылық талдаудың мазмұны, рөлі мен орны негізінен кредиттік мекемелер қызметінің ерекшелігіне байланысты. Коммерциялық банктерді басқарудағы қаржылық талдаудың рөлі, басқарудың сенімділігі мен сапасын арттыру тек қана жеке коммерциялық банктердің де, тұтастай алғанда банк жүйесінің де ұзақ өмір сүру қабілеттілігін айқындайды. Коммерциялық банктің басқаруындағы қаржылық талдаудың маңызы, мазмұны мен рөлі 1.1 суретте ұсынылған.
Банктерде қаржы талдауларының маңызды қызметі мен ерекшелігі олардың жұмыс істеп тұрған ортадағы құбылыстар және процестермен тығыз байланысты. Сондай-ақ , банктің қаржылық жағдайын талдау - қоршаған ортаға қаржы, іскерлік және саяси - экономикалық жағдайды талдау алдында тұруы керек.
Басқарушылық шешімдердің көпшілігінің тиімділігі қаржылық көрсеткіштер бойынша бағалауға болады, сондықтан қаржы талдауы қаржылық талдаудың ажырамас бөлігі ретінде басқару кезеңіндегі шешімдердің сапасы мен тиімділігін қамтамасыз етудің негізгі кезеңдерінің бірі болып табылады. Басқару функцияларының бірегейі болып - банк қызметінің экономикалық тиімділігін зерттеу және сипаттау, жоспарлау, ұйымдастыру, реттеу, ынталандыру, гуманизациялау және бақылау сияқты функциялар табылады. Яғни, коммерциялық банктердегі қаржылық жағдайды және тұтастай алғанда қаржылық талдауды талдау тек банктің қызметінің тиімділігін ғана емес, сондай-ақ оны басқарудың экономикалық тиімділігін бағалайды.
1.1-сурет. Қаржылық жағдайды талдаудың мазмұны және оны коммерциялық банктің басқаруында жүзеге асыру бағыттары
Банктің экономикалық тиімділігіне жалпылама баға беруден басқа, қаржылық талдау - банктің қызметін баламалы немесе жаңа бағыттарын зерттеу және бағалау әдісі және кредиттік мекеменің құнын бағалау әдісі, сонымен қатар болжау және қаржылық үлгілеу құралы ретінде анықталады.
Қаржылық басқарманың белгілі бір түрлерін (активтер, міндеттемелер, өтімділік, тәуекелдер және т.б.) іске асыру кезінде қаржылық талдау әрбір басқару түрін жүзеге асыру құралы және оларды кейіннен бағалау әдісі болып табылады.
Активтерді басқару барысында міндет - өтімділіктің қажетті деңгейін және тәуекелдің қолайлы деңгейін сақтай отырып, ең жоғары кірістілігіне жету. Бұл міндет тек белгілі бір облыстарда қаржы активтерін жүйелі талдау негізінде және тиісті активтер құрылымын қалыптастыру үшін мақсатты әрекеттер негізінде жүзеге асырылады. Жауапкершілікті басқару төмендегілермен байланысты: кіріс емес пайда болатын қорларды талдау.
Клиенттер алдындағы міндеттемелерді орындау және белсенді операцияларды жасау үшін қажетті несие ресурстарын іздестірудің негізгі бағыттарын зерттеу; арзан ресурстарды тартудың ықтимал жолдарын талдау.
Талдау - тәуекелдерді басқарудың негізгі әдісі. Оның көмегімен тәуекелдің пайда болу жағдайлары, ықтимал шығын мөлшері, қауіптердің алдын алу жолдары және оны өтеу көздері зерттеліп, бағаланады.
Қаржылық талдаулардың бір бөлігі ретінде қаржылық талдау, тәжірибе ретінде, қаржылық қызмет мәселелері бойынша шешім қабылдаудан, оларды қабылдаудың кезеңі, операциясы және шарты (ақпараттық-аналитикалық қолдау) болып табылады, содан кейін түпкілікті шешім негізінде шешімдердің нәтижелерін қорытындылайды және бағалайды. ақпарат.
Қаржылық және қаржы көрсеткіштері санаттарында көрсетілген қаржылық қатынастарды зерттеу ретінде қаржылық жағдайын талдау. Сонымен қатар коммерциялық банкті басқарудағы рөлі - бұл тәуелсіз басқару функциясы, қаржылық басқару құралы және оны бағалау әдісі.
Қаржылық жағдайды талдаудың мәні негізінен коммерциялық банкте кредиттік мекеменің қаржылық қызметінің мазмұнын көрсететін объектілермен анықталады (2-сурет).
1.2-сурет. Банктің қаржылық талдаудың негізгі объектілерінің құрамы
Қаржылық жағдай - банктің жалпылама, күрделі сипаттамасы - банктің өз қызметімен сақталу деңгейін көрсетеді басқарудың мақсаттары, яғни оның тиімділігі, ал банктің қаржылық жағдайы оның қаржылық менеджментінің тиімділігін жалпы басқару сипаттайды.
Банктерде қаржылық жағдайды бағалауға, оларды іске асырудың индикаторлары мен құралдарын таңдауға, түрлі деңгейдегі басшыларға үлкен көңіл бөлінеді, бірақ бұл негізінен басқарудың жекелеген түрлерін: активтерді, міндеттемелерді, капиталды, тәуекелдерді басқару мәселелерінің шешімі болып табылады, онда әрбір менеджер тобы жауап береді Сіздің жұмыс орныңыздағы тиімді бизнесті басқару үшін. Бұл талдауды басқару ұйыммен байланысты тәуекелдерді таратуға мүмкіндік береді.
Бұл есептер әр банктің активтері, оның міндеттемелері, капиталы, ағымдағы тоқсанға және өткен үш жылға арналған кірістер мен шығыстар туралы және басқа да ақпараттар туралы ақпаратты қамтиды.
Дегенмен, өз қызметінің мақсаттарында банктің қызметін толық және объективті бағалау үшін, банктің барлық аспектілерін жан-жақты талдауды, сондай-ақ оның сапасын басқаруды жүргізу қажет. [24]
Қаржылық жағдайын талдау:
- банктің ағымдағы және келешектегі қаржылық жағдайына баға беру;
-банктің қаржылық қарқыны тұрғысынан даму қарқынының мүмкіндіктері мен орындылығы;
- қаржы ресурстарының қол жетімді көздерін анықтау және оларды жұмылдырудың орындылығы мен орындылығын бағалау;
- капитал нарығында банктің позициясын болжау және т.б.
Осы аталған талдаудың мақсаты - банктің қаржылық жағдайын талдаудың міндеті болып табылады. Талдау міндеттері екі санатқа бөлінетін ақпаратты әлеуетті пайдаланушылардың мақсаттарына негізделген. Олар: ішкі (клиенттер, салымшылар, банк кредиторлары, акционерлер, банктік басқару органдары, банк қызметкерлері) және сыртқы (орталық банк, банктік қадағалаушылар, әлеуетті салымшылар).
Сыртқы аудиттің деректері белгілі бір банктің және тұтастай алғанда аймақтың банк жүйесінің дамуын объективті бағалауға жеткілікті сенімділік деңгейіне жол бермейтінін атап өткен жөн. Ал ішкі аудит банктің қаржылық жағдайына толық талдау жүргізеді. Осылайша, коммерциялық банктің қаржылық жағдайы оның қызметін жан-жақты сипаттау арқылы жүргізіледі. Бұл жағдайдың параметрлері тұрақты емес, яғни үнемі өзгеріп отырады.
Олардың бірінші бөлігі банктің қысқа мерзімді перспективасы тұрғысынан (тиісті қаржы көрсеткіштерін талдау - қысқа мерзімді өтімділік, төлем қабілеттілігі), ал екіншісі - орта және ұзақ мерзімді даму көзқарасы тұрғысынан банктің қаржылық жағдайын бағалайды, ол банктің қаржы ресурстарының көздері (меншікті және қарыздық капитал) бүгінгі және болашақтағы тиімді іс-шараларды жүзеге асыру, сондай-ақ оларды орналастыру сапасы.
Осыған байланысты, банктің қаржылық жағдайы оның активтері мен міндеттемелерін басқарудың жалпы деңгейімен (баланстық және баланстан тыс) анықталады және оларды басқаруды үйлестіреді және осы шартты сипаттайтын негізгі көрсеткіштерде көрініс табады. [24]
1.2 Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалау әдістері
Талдау банктің ағымдағы қаржылық жағдайының сенімді көрінісін, оның өзгеруінің қазіргі үрдістерін және болашаққа болжамды 1 жылға дейін, соның ішінде сыртқы жағдайлардың ықтимал өзгеруімен байланысты мәселелерді тікелей шешеді.
Банктің қаржылық жағдайына тиімді талдау жүргізу бірқатар шарттардың орындалуын талап етеді. Негізгі шарттар - талдау кезінде қолданылатын ақпараттың дәлдігі мен дәлдігі, сондай-ақ оның уақытылы және толықтығы. Сенімді деректердің жоқтығы жағдайды дамыту үшін қауіпті салдары болуы мүмкін банктердің проблемаларын бағаламауына әкеледі.
Банктер ұсынған есептердің туралығын, сондай-ақ олар қабылдаған тәуекелдерді бағалаудың параметрлерге сәйкес келуін, құжаттық қадағалау барысында да, инспекциялар барысында да тексерілуге тиіс, ал нәтижелерді талдау барысында маңызды ақпарат көзі ретінде пайдалану керек.
Талдау Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын талдау бағдарламасы арқылы жүзеге асырылады және келесі көрсеткіштерге негізделеді:
- банктің қызметін сипаттайтын индикаторлар жүйесін қолдану және олардың арасындағы қатынастарды анықтау үшін қабылданған тәуекелдер түрлері;
- осы көрсеткіштердің өзгеру салаларын және қабылданған тәуекелдерді зерттеу;
- осы көрсеткіштерді сәйкес банктер тобы бойынша орташа көрсеткіштермен салыстыру.
Жалпы көрсеткіштер жүйесін аналитикалық түрде талдауды келесі салаларда топтастыруға болады:
1. Банк балансын құрылымдық талдау.
2. Табыстар мен шығындар туралы есептің құрылымдық талдауы және банктің жеке операциялары мен коммерциялық тиімділігі немесе кірістілігі.
3. Капиталдың жеткіліктілігін талдау.
4. Кредиттік тәуекелді талдау.
5. Нарықтық тәуекелді талдау.
6. өтімділік тәуекелін талдау.
Әрбір талдамалық пакетте трендтерді анықтауға және талдаудың тиісті бағыты бойынша қорытынды жасауға мүмкіндік беретін аналитикалық көрсеткіштердің деректері, сондай-ақ көрсеткіштердің динамикасын сипаттайтын графиктер және құрылымдық сипаттамаларды көрсететін диаграммалар бар.
Банктің талдауы, сондай-ақ белгілі бір банктің жұмысының белгіленген стандарттарға сәйкестігін, сондай-ақ біртекті топтардың үрдістерін (әсіресе жұмыс рентабельділігін, баланстың құрылымын және меншікті капитал жеткіліктілігін бағалау кезінде) анықтауды көздейді.
Талдау кезінде, әдетте, жедел есеп пен бақылау үдерісінде қалыптасатын индикаторлар жүйесі қолданылады. Жетіспеген көрсеткіштердің бөлігі зерттеу кезінде есептеледі.
Талдау қорытындысында банк қызметінің тиімділігіне ықпал ететін ең негізгі фактор болып табылатын көрсеткіштер анықталды. Талданатын көрсеткіштер арасындағы өзара байланысты зерттеу және өлшеп саралау - коммерциялық банктің жұмысын жан-жақты және олардың өзара байланысын анықтауды қамтамасыз етеді.
Топтау әдісі өздерінің өзара қарым-қатынастары мен өзара тәуелділікте экономикалық құбылыстарды зерттеуге, зерттелетін индикаторға жеке факторлардың әсерін анықтауға, банктердің қызметіне тән белгілі заңдылықтардың көрінісін анықтауға мүмкіндік береді. Топтандыру әрдайым зерттелген құбылыстар мен процестердің ақылға қонымды жіктелуіне, сондай-ақ негізгі себептер мен факторларға негізделетінін есте сақтау маңызды. Топтау әдісі талданатын құбылыстар мен процестердің мәнін түсіну үшін банктің баланстық деректерін жүйелеу арқылы жүзеге асырылады. Банк балансына талдау жүргізе отырып, ең алдымен активтер пен міндеттемелер бойынша шоттарды топтастыру қолданылады.
Талдаудың мақсаттарына байланысты актив пен пассивті топтастыру бірқатар ерекшеліктерге сәйкес жүзеге асырылады. Міндеттемелер меншік нысаны бойынша топтастырылған және келесі белгілер пайдаланылады: шығындар, сұраныс дәрежесі, контрагенттер, терминдер, операция түрлері, пайдалану кепілдіктері, көздер түрлері. Активтің ұйымдық-құқықтық формасына, меншікке, экономиканың секторына және қызмет түріне сәйкес топтастырылған. Бұл топтардың әрқайсысы табыстылық, өтімділік, контрагенттер, операциялардың түрлері, түрлері, активтер құнының бір бөлігінің ықтимал жоғалуы қаупі, инвестиция нысандары арқылы бөлуге болады. Сараптаудағы топтау әдісінің мәнін асып түсіру қиын.
Оның көмегiмен өте күрделi зерттеу проблемалары шешiледi. Мысалы, банктік баланстық баптардың функционалдық топтамасын көздер түрі және банк қаражатын инвестициялау формалары бойынша пайдалану таза жалпы көрсеткіштерден тазарту баланстық баптарын шешуге мүмкіндік береді. Банк операциялары құрылымының ерекшеліктеріне байланысты баланстық баптар келесі топтарға бөлінеді: депозиттік-қарыз, есеп айырысу, инвестиция, агенттік. Мәміле субъектісі бойынша баланстық баптарды актив мен міндеттеме бойынша топтау кезінде банкаралық операциялар, ішкі мәмілелер, клиенттермен жасалатын мәмілелер және басқа контрагенттермен жүргізілетін операциялар.
Талдау барысында баланстық есептердің маңызды топтары банктердің жеке және тартылған қаражаттарын, ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді несиелік салымдарды, белсенді 16 пассив операцияларын, кіріс және шығыс түрлерін және т.б. бөліп беру кезінде пайдаланылады. Активтердің баланстық баптары өтімділік пен кірістілік бойынша топтастырылуы мүмкін. , тәуекел және т.б. Салыстыру әдісі банктің қызметін толық түсіну үшін қажет. Жеке баланстардың және есептелген көрсеткіштердің өзгеруін үнемі қадағалап отыру керек, олардың мәндерін үнемі салыстыра отырып.
Салыстыру әдісі динамикалық өзгерістер мен ауытқулардың әсерінің себептерін және дәрежесін, мысалы, стандартты нақты өтімділікті, банк операцияларының кірістілігін арттыру және операциялық шығындарды азайту үшін резервтерді анықтауға мүмкіндік береді. Салыстыру әдісін қолданудың шарты салыстырмалы көрсеткіштердің толық салыстырылуы екендігін есте ұстаған жөн. олардың есептеу әдісінде бірліктің болуы. Осыған байланысты салыстыру әдісі қолданылады: тікелей қайта есептеу, жабу, бірдей базаға дейін төмендету.
Коэффициент әдісі әртүрлі мақалалар, секциялар немесе баланстық баптардың топтары арасындағы сандық қатынасты анықтау үшін пайдаланылады. Бұған қатар топтау мен салыстыру әдістерін қолдануға болады. Коэффициент әдісінің көмегімен сіз міндеттеменің (активтің) жалпы көлеміндегі немесе баланстың тиісті бөлімінде белгілі бір тармақтың үлес салмағын есептей аласыз. Белсенді (пассивті) шоттарды міндеттемелердің (активтердің) қарама-қарсы шоттарымен, сондай-ақ алдыңғы кезеңдердің баланстық шоттарымен салыстыруға болады, яғни, динамикада. Өтімділік деңгейінің меншікті капиталының жеткіліктілігін, Ресей Банкінің коммерциялық банктің операциялық тәуекелділігінің мөлшерін бақылау үшін коэффициенттер әдісі қажет.
Ол сондай-ақ қайта қаржыландыру операцияларын сандық бағалау үшін пайдаланылуы мүмкін. Талдау нәтижелерін визуализациялау әдістері, олардың біреуі кесте әдісі болып табылады. Осы әдісті қолданғанда, зерттеу нәтижелеріне сәйкес жасалатын кестелердің түрлерін және санын анықтау өте маңызды. Көрсетілген кестелерді рәсімдеу өте маңызды. Алынған нәтижелерді визуализациялаудың тағы бір тәсілі диаграммалар, тарату қисықтары және т.б. түрінде мүмкіндік беретін графикалық әдіс болып табылады. жалпы деректерді талдауды салыстыру. Индекстің әдісі статистикаға өте қарапайым әдіс болып табылады.
Банк қызметін талдау кезінде ол негізінен коммерциялық банктің іскерлік белсенділігін зерттеу үшін пайдаланылады. Жүйені талдау әдісі қазіргі кезеңдегі ақпаратты талдаудың маңызды әрі тиімді әдісі болып табылады. Бұл әдіс ақпарат фрагменттерін емес, бүкіл деректер массивтерін өңдеуге негізделген күрделі басқару тапсырмаларын шешуге мүмкіндік береді. Бұл әдісті компьютерлік технологияны пайдалану арқылы ғана пайдалануға болады. Жою әдісі басқа факторлардың әсерін болдырмай, синтез көрсеткіші бойынша жеке факторлардың әсерін анықтауға мүмкіндік береді.
Жоюдың әдістерінің бірі - тізбекті алмастыру әдісі. Оны пайдалану шарты факторлар ретінде әрекет ететін мультипликативтік байланыс түрінің болуы болып табылады. Әдістің мәні нақты индикаторлардың базалық мәнін нақты мәнге сәйкес дәйекті түрде ауыстырудан және олардың әрқайсысының әсерін дәйекті өлшеуден тұрады. Қорытындыда барлық факторлардың әсерге алгебралық сомасы анықталды. Тізбектегі алмастырулар әдісінің түрлері әр түрлі және салыстырмалы айырмашылықтар әдісі болып табылады. Олардың артықшылығы - жазудың ықшамды нысаны.
Абсолюттік айырмашылық әдісімен әрбір жеке фактордың әсері бойынша тиімді индексіндегі өзгерістерді өлшейді. Сонымен қатар фактордың нақты мәнінен базалық (бизнес-жоспар) ауытқуы, қаралған алдында тұрған барлық факторлардың нақты мәндеріне, ал барлық негізгі факторларға қарай - барлық кейінгі факторларға көбейтіледі. Салыстырмалы айырмашылықтар әдісі фактордың әсері бойынша тиімді индекстің өсімі аналитикалық формулаға дейінгі барлық факторлардың бизнес-жоспарды орындау көрсеткіштері бойынша нәтиженің негізгі құнының көбеюімен анықталады және өнімділік индексі бір-біріне азаяды. фактор қарастырылған.
Бұл бизнес-жоспардың негізгі бөлімдерін, болжамдық балансты, пайдалар мен шығындар туралы есепті, ақша ағындарын болжауды және банк қызметінің өзге де көрсеткіштерін және банк өнімдерін дайындау және бағалау кезінде пайдаланылады.
1.3. Банктің қаржылық жағдайын талдау кезінде пайдаланылатын банктің қаржылық есептілігінің сипаттамалары
Коммерциялық банктің Қазақстан Республикасы бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік жүйесіне сәйкес жасалған жалпы қаржылық есептілігін және қаржылық жағдайын талдауда оған толықтырулар мен түсіндірулерді қолдану маңызды. Осы заңғаа сәйкес жалпы қаржылық есеп - бұл коммерциялық банктің Орталық банктің қарауына және талдауына, 28 коммерциялық банктің басшыларына, басқа да мүдделі заңды тұлғаларға және жеке тұлғаларға арналған, сондай-ақ ашық жариялау үшін пайдаланылатын мәлімдемесі. Жаңа қаржы есептілігінің ерекшелігі оның күрделілігі болып табылады.
Қаржы есептілігінің нысандары бөлек қабылданады, зерттелетін объект туралы толық ақпарат бермейді, бірақ жиынтықта олар коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалауға мүмкіндік береді. Ішкі есеп беру жүйесі орнатылған банк кез келген уақытта банктің қызметі туралы қажетті ақпаратты алуға мүмкіндік береді.
Бұл тәсіл белгілі бір уақыт кезеңінде банктің жұмысы туралы деректер жинауға және жүйелеуге мүмкіндік береді. Коммерциялық банктердің қызмет нәтижелері, барлық шығыстар және өткен есептік кезеңде алынған кірістер пайда мен залал туралы есепте көрсетіледі.
Соңғысы банк операциялары бойынша кірістер мен шығыстардың әртүрлі түрлерін көрсетеді.
Түсім бөлігінде: - банктің операциялық қызметінен түскен кірістер, оның ішінде банкаралық операциялардан түсетін кірістер, клиентпен операциялар; - заемдар бойынша пайыздар; - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар бойынша сауда-саттық және қызмет көрсету бойынша комиссиялар (биржалық мәмілелердің нәтижелері); - банктің жанама қызметінен түскен кірістер; - күтпеген табыс және басқа да кірістер; Шығындар: - депозиттер бойынша сыйақы; - сыйақы, алынған қызметтер үшін комиссия; - заемдар мен аванстық төлемдер бойынша шығындар; - бағалы қағаздардың құнсыздануы; - коммерциялық банктің жалпы шығындары, оның ішінде еңбекке ақы төлеу және басқа шығыстар.
Табыс пен шығындарды топтастырудан кейін банктің қаржылық нәтижесі көрсетіледі. Сондай-ақ қаржылық есептер түсіндірме жазбалар болып табылады. Банктің қаржылық жағдайын талдау үшін негізгі қаржылық есеп баланс болып табылады, яғни, коммерциялық банктің балансы. Банктің балансы T-тәрізді, барлық банктік кассалық операциялар (түбіртектер, төлемдер) екі өлшемді, яғни, екі жақты мөлшерде қабылданады. міндеттемеде және активте пайда болады.
Коммерциялық банктің балансы - белгілі бір күнгі жағдай бойынша банктің операциялық қызметінің қаржылық жағдайы, сипаты, құрылымы мен мөлшері туралы түсінік беретін жиынтық кесте. Міндеттемелер - бұл банктің меншікті қаражаты мен міндеттемелері, активтер - орналастырылған қаражат немесе банктің міндеттемелері.
Активтер ақшалай. Бастапқыда олар сатылған акциялардың баламасы ретінде пайда болады, яғни, банктің өз міндеттемелері. Осы ақшаның көп бөлігінде банкке меншік құқығында - материалдық байлық қажет. Банк депозитарийлік мекеме ретінде жұмыс істей бастаған кезде ақшалай қаражат қайтадан өседі. жарналарды қабылдайды. Баланстық құрылымда айрықша маңызы бар қорларға жатады. Олар жарналарды қабылдайтын және соттарды шығаратын барлық мекемелер үшін заңмен белгіленеді. Кредиттер өтелген кезде, банктің ақша қаражатының қалдығы тағы да артып, жаңа несиелер беруге мүмкіндік болады.
Қосымша табыс табудың әсері мемлекеттік бағалы қағаздарды сатып алған кезде туындайды. Бірақ кез-келген жағдайда коммерциялық банктердің жаңа ақша құруға қабілеттілігі резервтердің жалпы сомасымен шектеледі. Банктің балансы - қарыздық және жеке қаражаттардың жай-күйін, олардың көздерін, кредиттік және басқа да белсенді операцияларды көрсететін баланс.
Мүліктің болғаны сияқты, оның міндеттемелері бар, оның негізгісі капиталдың мөлшерімен өлшенетін акционерлер алдындағы берешек. Демек, банктің балансының негізгі моделі ретінде: актив активке міндеттемені теңестіреді, немесе актив активтерге тең және капиталға тең болады. Сондықтан, банктерді есепке алу кезінде олардың барлық қызмет түрлері бойынша бірдей салыстырмалы көрсеткіштер бар.
Сондықтан, банктерді есепке алу кезінде олардың барлық қызмет түрлері бойынша бірдей салыстырмалы көрсеткіштер бар. Барлық баланстық есепшоттар бірінші реттік шоттарға бөлінеді - жиынтық (синтетикалық) және екінші деңгейдегі шоттар - егжей-тегжейлі (аналитикалық). Бірінші регистрдің есебі үш санмен белгіленеді. Екінші реттік шот нөмірі бес таңбадан тұрады және бірінші реттік шот нөміріне оң жаққа екі цифра қосу арқылы жасалады. [10] Баланс шоттары белсенді және пассивті.
Белсенді шоттарға мыналар жатады: банк кассаларында қолма-қол ақша, қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді қарыздар, дебиторлық берешек, күрделі шығыстар және басқа активтер және ақша қаражаттары. Яғни, банктің активтер балансы несиелік және басқа операцияларға салынған инвестицияларды білдіреді. Пассивтік шотта банктік қорлар, клиент шоттарындағы қалдықтар, депозит, кредитор берешегі, банктік пайда, өзге міндеттемелер және тартылған қаражаттар көрсетіледі, яғни банктің балансының міндеттемелерінде банктің меншікті және қарыз қаражаттарының көздері көрсетіледі.
Бухгалтерлік баланстың ағымдағы формасының елеулі кемшілігі - активтер мен міндеттемелер баптарының жекелеген тобын бөліп қарастыру. Қорытындысында, ол жалпыға бірдей қабылданған нысандағы баланс емес, жаңартылған, бірақ қайта пайдалану туралы мәлімдеме болып қалады. [24].
Коммерциялық банктің балансы келесідей бөлімдерден тұрады:
1. Капитал және Қорлар - акционердің және біртұтас банктердің уәкілетті және қосымша капиталының, резервтік қордың, арнайы қаржы қаражаттарының және т.б.
2. Қолма-қол және бағалы металдар - банктерде кассаларда және төлем жолдарында, төлем құжаттарында, қолма-қол ақшаны банкоматтарда, т.ж. қымбат металдар мен тастар.
3. Банкаралық операциялар - яғни, банктер арасындағы қарым-қатынастар бойынша, оның ішінде ҚР Орталық банкі, Қазақстанның аумағында және шет елдерде орналасқан филиалдармен есеп айырысуды көрсететін шоттарды қамтиды. Бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында, брокерлік операциялар бойынша, бағалы қағаздар шығарылымына қызмет көрсету бойынша есептер.
4. Клиенттермен жасалған мәмілелер - заңды және жеке тұлғаларға берілген қарыздар бойынша есеп айырысу (пассивті) және қарыз (белсенді) шоттар. Ол сондай-ақ мерзімі өткен кредиттерді есепке алу үшін шоттар ашты.
5. Бағалы қағаздармен жасалатын операциялар - ұзақ мерзімді міндеттемелерге, акцияларға, жазба вексельдеріне салынған инвестицияларды көрсетеді, олар күні бойынша топтастырылған және аффилиирленген болып табылады. Ол банк шығарған бағалы қағаздарды есепке алады.
6. Қаражат және мүлік - борышкерлермен және кредиторлармен есеп айырысуды көрсетеді, негізгі құралдарды, IBE және олардың амортизациясын, сондай-ақ материалдық емес активтерді есепке алады.
7. Қызметтің нәтижелері - операциялық және басқа да кірістер мен шығыстарды, айыппұлдарды, айыппұлдарды, тұрақсыздықты, пайда мен залалдарды басқаруға арналған банк аппараттарын ұстауға жұмсалған шығындарды, сондай-ақ есеп беру жылының және алдыңғы жылдардың пайдасын есепке алу үшін есептерді қамтиды. Коммерциялық банктердің баланстарын талдай отырып, клиенттерге басқа клиенттерден қаржыландыру алуға көмектесу үшін банктік кепілдіктерді ескеретін мақалалар туралы мәселені елемеуге болмайды.
2 Коммерциялық банктердің қаржылық жағдайын кешендік талдау (Kaspi bank АҚ мысалында)
2.1 Kaspi bank АҚ-ның ұйымдық-шаруашылық қызметіне шолу жасау
ЕДБ-дің бірі " Kaspi bank " АҚ өз қызметін 1991 жылы бастады. 1991 жылғы 1 қаңтарда Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Әл Барака Қазақстан Халықаралық банкін құру туралы Жарғыға қол қойып, кейін "Каспийский" Банкі" ААҚ оның құқықтык мұрагері болды.Әл Барака Қазақстан ХБ халықаралық есеп айырысуларды жүзеге асыруда, Қазақтан Республикасының экономикасына шетел инвестицияларын тартуда және қызмет көрсетуде жетекші орындардың бірін иеленді. Алты жылдық тиімді қызметі барысында Банк өзінің халықаралық банк ретінде беделін күшейтіп Қазақстан Республикасындағы көшбасшы банктердің арасында мықты позицияны иеленді және келбетті клиенттер желісін кұрды.
1997 жылғы 12 қаңтар Қазақстан Республикасының колданыстағы заң талаптарына сәйкес міндетті қайта тіркеу жұмыстарын жүргізуге байланысты "Әл Барака Қазақстан" ХБ атауы "Каспийский" Банкі" Жабық Акционерлік Қоғамы болып өзгертілді.
Филиалдар желісінің саны 195, Қазақстан Республикасының 44 қаласында орналасқан, 25 қалада 43 банкоматтары бар [17].
Kaspi bank АҚ Қазақстанда ең үздік бөлшекті банктердің бірі болып табылады. Банк барлық қызметінде үнемі осы басымдылыққа мән беріп инвестициялайды. Соған сәйкес, банк қаражатын салған технологиялар тәуекелдерді бақылауға да, қазақстандықтарға барлық маңыздылығы мен технологиясы тұрғысынан әлемдік сападағы өнімдерді де ұсынуга мүмкіндік береді.
Банктің қызметі келесі жүйелерді қамтиды: заңды тұлғаларға қызмет көрсету, жеке тұлғаларға қызмет көрсету, дебеттік және кредиттік карточкалар бойынша қызмет көрсету және шетел валюталарымен саудалық операциялар жүргізу. Маңызды бағыттарынын бірі жедел несиелеу болып табылады.
Банк көрсетілетін қызметтің ауқымы мен сапасы жөнінен халық арасында уздік деп танылды. Каспий банктің мүшелері көрші нарықтарды бағындырмаса да, ел ішінде қазақстандықтар мен отандық бизнеске ерекше мән береді. Мұндай шешімнің себебі: тұрғындардың жоғарғы деңгейдегі банк қызметі мен сенімді қаржы серіктесіне мұқтаждығы. Миллионнан астам халық бүгінде Kaspi bank АҚ-ның клиенті, соның ішінде 8 мыңнан астамы орта және шағын компаниялар.
Банк -- ең ірі филиалдар желісінің бірін кұрды және адамдар көптеп сауда жасайтын үлкен дүкендердің кез-келгенінен Kaspi bank қызметкерлерін кездестіруге болады. Банк кассалық есеп айырысу қызметі, несие, депозит, тағы басқа бірнеше негізгі қызметтерді жүзеге асырады. Әсіресе банк клиентке қызмет көрсету сапасы мен шапшаңдыққа аса мән береді.
Kaspi bank АҚ кәсіби қызмет тиімділігі мен корпоративтік әдеп нормаларына бейімділігін үйлестіре отырып, мемлекеттің көркеюіне өз үлесін қосу арқылы нарықтағы өз позициясын нығайтуға және болашақта жоспарлы түрде даму үшін база қалыптастыруға ниетті.
Kaspi bank АҚ-ның Қазакстанда жалпы филиалдар саны - 22 болса, оның ішінде 1 филиалы Актөбе облысында орналасқан. Ал, қосымша үй-жайлар саны - 195 болса, соның 10-ы Ақтөбе облысында орын тапқан.
Диаграмма 2.1 Kaspi bank АҚ-ның филиалдары мен
қосымша үй- жайларының саны (03.05.2018 ж. жагдайында)
Ескерту - [ 18] мәлімет негізінде әзірленген.
Kaspi bank АҚ-ның негізгі даму бағыттары:
* Келесідей ресурстардың есебінен клиенттік базаны ұлғайту: - Ресеймен бірге жұмыс жасауға қызығушылық танытатын ірі корпорациялар; - несиеге және жедел кассалық есеп айырысу қызметіне мұқтаж орта және шағын кәсіпорындар; - депозиттік базаны кеңейтуге және несие портфелін түрлендіруге үлкен әлеуеттік мүмкіндіктері бар тұрғындар;
* Активтер және меншікті капитал кірістерін арттыру, жоғары өтімділікті қолдай отырып тәуекелдіктердің барлық түрлерін басқарудың қазіргі заманғы тәсілдерін қолдану, соның салдарынан теңгерімділік пен әртараптандыру. Технологияларды жаңарту, қызмет саласын кеңейту және қызмет сапасын арттыру арқылы пайданы өсіру;
* Актив мөлшерін де өсіруге жаңа акционерлерді тартып, бағалы қағаздар эмиссиясы арқылы меншікті капиталды арттыру мүмкіндік береді. Салымдар ең бірінші экономиканың қарқынды дамып келе жатқан бөлшекті желілерге, құрылыс және машина жасау, ауыл шаруашылығына, мұнай химиясына, көлік және байланыс сияқты салаларына жасалады;
* Банктің халықаралық стандарттарға сәйкес болу, соның ішінде бөлшекті бизнес, жаңа қаржы өнімдерін уақтылы енгізу;
* Банк бөлімшелерінің желісін дамыту мақсатында экономикалық тұрғыдан тиімділігін сақтай отырып, жаңа филиалдар ашу. Жаңа филиалдар ашу техникамен қамтамасыз етуге, қызметкерлерді оқытуға, барлық құрылымдық бөлімшелердің өзара әрекет етуінің тиімді жүйесін құруға байланысты банктен қосымша күш талап етеді;
* Банктің орталық кеңсесінің, оның барлық филиалдары мен кассалық есеп айырысу орталықтарындағы қызметкерлердің кәсіби біліктілігін арттыру. Бизнесті дамыту және күшейту мәселелерін шешуге қабілетті командада жұмыс істеу дағдыларын жетілдіру.
Банкте жедел несиелеу бөлімі - Жеке тұлғаларды Жедел несиелеу жобасы 2003 жылдың 19 наурызында Алматы қаласында Планета Электроники дүкенінде ең бірінші несие берілді. Алғашқы жедел несиелеу суммасы 38 мың теңгені құрады. Жедел несиелеу банктің аймақтық желілері арқылы жұмыс жасайтын маңызды бағыттардың бірі. Банктің Қазақстан бойынша 500 - ден астам несиелеу нүктелері, 25 - тен астам қызмет көрсетуші сауда кәсіпорындары бар. Kaspi bank АҚ жедел несиелеу бөлімі кепілсіз несиелерді ұсынады. Kaspi bank АҚ мынадай несие түрлерін ұсынады:
* қолма-қол несие;
* несиелік кредит;
* тауарлық несие.
Қолма-қол несиені алу мерзімі 6 айдан 5 жыл уақытты қамтиды. Несие мөлшері біріншіден клиенттің сұрауына және еңбекақысының көлеміне байланысты. Бұл бағдарлама бойынша несие көлемінің максимальды мөлшері 2 000 000 теңгені құрайды.
Банктің несие саясаты Қазақстан Республикасының заңдылығына және Kaspi bank АҚ - ның Жарғысына сәйкес құрастырылған. Саясаттың негізгі мақсаты - банкпен тәуекелдерді төмендету және соның есебінен банк портфелінің жоғары сапасын ұстап, басқара отырып, банк клиенттеріне құралдар беруден табыстардың тиімді деңгейін алу болып табылады.
Банк саясаты келесі негізгі принциптерге негізделеді:
1) құралдарды беруде тәуекелдермен басқару;
2) құралдарды беру процесін рационалды ұйымдастыру;
3) берілген құралдардың мониторингі;
4) берілген құралдардың сапасын обьективті бағалау және сәйкес түзету, түзету әрекеттерін жүргізу.
Облыстық және аймақтық филиалдармен заңды тұлғаларға, сондай- ақ жеке кәсіпкерлерге бизнес - мақсаттарға банктік қарыздар беру келесі негізгі сатылар бойынша жүргізіледі:
1) банктік қарызды алуға өтінішті бағалау;
2) банктік қарыздар беру туралы шешім қабылдау;
3) банктік қарыздар беру;
4) банктік қарыздардың мониторингі.
Несиелік процеске филиалдың келесі құрылымдық бөлімшелері қатысушылар болып табылады:
- клиенттермен жұмыс бойынша бөлім;
- несиелік талдау бөлімі;
- несиелік операцияларды есепке алу әкімшілдендіру бөлімі;
- коммерциялық сауда бойынша риск - менеджер;
- заң бөлімі;
- кепілдік қамтамасыз етуді бағалау;
- қауіпсіздік бөлімі;
- бухгалтерия;
- операциондық бөлім;
- кепілдіктердің бірегей базасын жүргізу бойынша маман.
Облыстық және аймақтық филиалдармен банктік қарыздарды беру ұлттық және шетел валютасында жүзеге асырылады. Әрбір банктік қарыз бойынша сыйақы мөлшерлемесі облыстық және аймақтық филиалмен бекітіледі және ол базалық сыйақы мөлшерлемесінен кем болмауы керек.
Банктік қарыздарды беру мерзімділік, қайтарымдылық, төлемділік, қамтамасыздық және мақсатты бағыттылық шарттарында жүзеге асырылады.
Бүгінгі таңда ақша аударымдары ең көп сұранысқа ие банк қызметтерінің бірі. Банк өнімдеріне төмендегілер жатады:
Kaspi Gold - алғашында жалақы жобасы аясында ғана шығарылған дебеттік карта болып табылады. Карта 2017 жылдың 1 наурызынан барлық жеке тұлғаларға берілді.
Kaspi Red - бөліп төлеуге мүмкіндік беретін, серіктес-дүкендердің тауары мен қызметін шектеулі лимит аясында пайдалануға болатын карта. Аталған карта 2016 жылдың 18 тамыз айында іске қосылды және 2018 жылдың 29 маусым айындағы мәлімет бойынша Қазақстанның барлық ірі қалаларында 500 мыңнан аса карта қолданушылары бар.
Kaspi Депозит - жеке тұлғалар үшін капиталдандырылатын жедел салым. Соңғы мәліметтер бойынша сыйақының тиімді мөлшерлемесі теңгеде 10,5%, долларда 1% . Сыйақының жоғарғы жылдық тиімді мөлшерлемесі клиент депозитінің мерзіміне қарамастан 12%.
Банк қызметтері:
Магазин - несие немесе бөліп төлеуге алу мүмкіндігін ұсынатын электроника, тұрмыстық техника және тағы басқа көптеген тауарлардың онлайн - маркетплейсі. Магазин 2014 жылдың 28 қарашасында іске қосылып жүргізіле бастады. Соңғы мәліметтер бойынша аталған сервис арқылы Қазақстанда жыл сайын 2 млн-нан сатам сатып алу жүзеге асты және жыл сайын жоғарылауда. 2018 жылдың маусым айында сауда алаңының ассортименті 50 мың тауардан асты.
Төлемдер - кез - келген қызметтерге, мысалы: ұялы байланыс, коммуналдық қызмет, айыппұлдар мен салық, білім беру ұйымдары мен басқа да қызметтерге комиссиясыз төлем жасауға мүмкіндік беретін онлайн- қызмет. Сервис 2014 жылдың 26 маусымында таныстырылды. 2017 жылдың шілде айында аталған сервис арқылы ай сайын 4 миллион төлем жасалды.
Менің Банкім - интернет- банкинг. Аталған қызметтің ай сайынғы аудиториясы 1 миллионнан астам қолданушы.
Kaspi Әмиян - Төлемдер қызметі арқылы төлем жасауға, кредит төлеуге және теңгелік депозитті толықтыруға мүмкіндік беретін электронды әмиян.
Kaspi Бонус - банк өнімдерін қолдану және банктің Төлем сервисі бойынша төлем жасау арқылы жұмсалған сомадан 1% көлімінде бонустық балл беріледі.
Аударым - картадан картаға және банк клиенттерінің жеке шоттары арасында қаражат аударуға мүмкіндік беретін банктің Kaspi.kz ұялы қосымшасында жүргізілетін қызмет.
Kaspi Терминалдары - салым төлеуге, карталық шот, электронды әмиянды қаржыландыруға, несие және ұялы байланыс операторларының қызметін төлеуге мүмкіндік беретін төлем терминалдарының желісі. Желі Қазақстаннның барлық аумағында орналасқан 5000-нан астам Kaspi Терминалды қамтиды.
Kaspi Maps - Kaspi бөлімшелері мен банкоматтарын, терминалдар мен банктің серіктес- дүкендерін іздеуге мүмкіндік беретін сервис.
Standard & Poor's агенттігі Kaspi Bank-ке ВВ-В рейтингтерін және ұлттық шкала бойынша kzA- рейтингін берді, болжамы - Тұрақты kaspi bank-інің капиталы жеткілікті деңгейде теңбе- тең, дамуының бизнес моделі айқын және тәуекел менеджмент жүйесі, әсіресе банк үшін басым болып табылатын бөлшек бизнес бөлігінде үнемі жақсару әрі жетілу үстінде. Осы барлық факторларды халықаралық агенттіктің талдаушылары назарға алды [19].
Процестер мен жүйелерді үнемі жетілдіру Kaspi bank үшін жетістіктің негізгі факторы болып табылады, ол оған автоматтандырудың, стандарттау мен бақылаудың жоғары деңгейін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Банктің клиенттермен жұмыс жүргізуге бағытталған бизнес моделі банктің елдегі жоғары танымалдық деңгейіне әсер етеді, - деп жазылған Standard & Poor's агенттігінің хабарламасында.
Сонымен қатар Standard & Poor's агенттігі банктің жеке тұлғаларға соңғы 3 жылда несие портфельдерін белсенді түрде ұлғайтып отырғанын және бөлшек несие портфелінің өсімінің толық көлемде бөлшек депозиттермен жабылып отырғанын жағымды фактор ретінде атап өтті.
Standard & Poor's талдаушыларының пікірінше, Kaspi bank- тің жеке тұлғалардың салымдары шоғырында банкке тән ұстанымы берік.
Кесте 2.1
Kaspi bank АҚ - ның рейтингте орыны
Moody's Investors Service
Standard & Poor's
Ұзақ мерзімді рейтинг
Bа3
Ұзақ мерзімді рейтинг
BB-
Қысқа мерзімді рейтинг
NP
Қысқа мерзімді рейтинг
B
Банктің қаржы тұрақтылығының рейтингісі
E+
Болжам
Тұрақты
Болжам
Тұрақты
Ұлттық шкала бойынша рейтинг
А3.kz
Ұлттық шкала бойынша рейтинг
kzA
Мәлімет көзі: www.kaspibank.kz
Сонымен қатар Kaspi bank АҚ 2017 жылдың қорытындысы бойынша коммерциялық банктердің табыстылық көлемі бойынша екінші орын алды, яғни таза пайдасы 73,11 млрд.теңгені құрады. Ол 2016 жылмен салыстырғанда 3 есе өскенін көрсетті. Сонымен бірге активтердің пайдалылығы бойынша да екінші орынды иеленді, яғни көрсеткіш 5,5% тең болды. Ал кредит порфелінің өсімі бойынша да алдыңғы қатарға шықты, яғни 151,86 млдр.теңгеге өскен. Бұл, яғни Kaspi bank АҚ-ның банктер арасында өзіндік орыны бар, көрсеткіштер бойынша алдыңғы қатарда тұрғанын дәлелдегені анық. Дегенмен, біз үшін банктің қаржылық көрсеткіштеріне салыстырмалы тұрғыда талдау және саралау артық етпес болатыны анық. Ол жөнінде келесі бөлімде кеңінен айтылады.
2.3 Kaspi bank АҚ-ның қаржылық жағдайын кешендік талдау
2017 жылдың ішінде Kaspi bank АҚ -ның өнімдері мен қызметін 3,5 млн астам қазақстандық пайдаланды. Kaspi bank АҚ -ның өнімдерін алу үшін әр секунд сайын 3 клиент өтініш жазады. Өткен жылдың қорытындысы бойынша Kaspi bank АҚ сатылым желісін кеңейту бойынша көшбасшы атанды. Банктің бөлшек сауда желісіне 900-ден астам сатылым филиалдары, бөлімшелер мен сату орындары кіреді.
Қазіргі уақытта Kaspi bank АҚ - үлкен халықаралық тәжірибесі, ең үздік еуропалық стандарттары мен клиенттерге қызмет көрсетудің бірегей жүйесін құруға арналған айқын стратегиясы бар қазақстандық банк. Kaspi bank АҚ - ның ең ірі қазақстандық банктердің қатарына кіреді.
Kaspi bank АҚ қазіргі таңда қазақстандық жетекші банктердің бірі болып табылады және банкілік қызмет көрсету нарығында көп уақыт жемісті еңбек етіп келеді.
Банктің ағымдағы жылдағы негізгі қаржылық көрсеткіштері төмендегі кестеде ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Қ.ЖҰБАНОВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ ӨҢІРЛІК МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Қаржы және есеп кафедрасы
МАГИСТРЛІК ДИССЕРТАЦИЯ
Коммерциялық банктердің қаржылық жағдайын талдау ерекшеліктері: қызмет тиімділігін жоғарлатудың негізі ретінде
Орындаған Ахметова Динара Ф.И.О.
Ғылыми жетекшісі Ниязбаева А. А Ф.И.О.
Допущен (а) к защите Зав. кафедрой
___Таскарина Б. М______________________Ф.И.О.
2019 ж.
Ақтөбе қ. 2019 жыл
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1.Коммерциялык банктің қаржылық жағдайын талдаудың мәне мен рөлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1Банктің қаржылық жағдайын талдаудың мәні, мақсаты, міндеттері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2 Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалау әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
1.3 Банктің қаржылық жағдайын талдауда жүргізілетін қаржылық есептілік сипаттамалары ... ... ... ... ... .. ... ... .26
2.Коммерциялык банкгердің қаржылык жагдайын кешендік талдау және клиенттік базасыи бағалау (Каspi bank АҚ мысалында) ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... 35
2.1Каspi bank АҚ-ныц ұйымдык-шаруашылык кызметіне шолу жасау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...40
2.2Каspi bank АҚ-ның каржылык жағдайын кешендік талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .53
2.3 Каspi bankАҚ-ның клиенттік базасын талдау ... ..65
3.Коммерциялык банктердің кызметін жетілдіру бағыттары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .77
3.1 Банк кызметін баскарудагы банктің кұнын арттыру стратегиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 89
3.2 Банктің клиенттік базасын жетілдіруде маркетинг кызметінін алатын орыны ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..93
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .101
ГІайдаланылған әдебиеттер гізімі ... ... ... ... ... ... ... . ...102 Қосымшалар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 104
Кіріспе
Қаржы делдалдығы жүйесінде коммерциялық банктер маңызды рөл атқарады. Қалыптасудың негізгі шарттарының бірі дамыған және тиімді әлемдік банк секторы, сондай-ақ сапалы банкингтегі экономика мен клиенттердің қанағаттану дәрежесі - корпоративтік басқарудың жоғары деңгейі болып табылады.
Кредиттік мекеменің қызметін тура бағалау және өнімділікті жоғарылатудың пайдаланылмаған қорын анықтау экономикалық талдау жасауға мүмкіндік береді.
Инвесторлардың өз бизнесін және бәсекелестер мен контрагенттер бизнесін дұрыс бағалау мақсатында талдау қажет.
Қазіргі уақытта банктерде халықаралық стандарттар (ХҚЕС) арқылы есеп жүргізіледі..Бұл есеп банктің қаржылық нәтижелеріне баға беру үшін маңызды негіз болып табылады.
Бұл тақырыптың өзектілігі - коммерциялық банк аясында экономикалық және қызмет тиімділігін жоғарлату негізі ретінде қаржылық талдау өзінің іс-шаралар мен оларды басқару сапасын бағалау әдісі ретінде негізінен екі өзара байланысты бағытқа байланысты болады, олар: қаржылық талдау нәтижелері мен банктің қаржылық жағдайын талдау.
Диссертация жұмысын жазудың мақсаты - коммерциялық банктің қаржылық жағдайын мәні, рөлі , талдау әдістері, банктің қаржылық жағдайын жақсарту бойынша ұсынымдар беру және қызмет тиімділігін жоғарлату мәселесін қарастыру.
Мақсатқа сәйкес бағыттарды қарастыру:
- қаржылық талдаудың сипатын, мақсатын, міндеттерін зерттеу;
- коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалау әдістерін зерттеу;
-банктің қаржылық жағдайын талдауда пайдаланылатын қаржылық есептілікті сипаттау;
- банкті жалпы сипаттау ,оның күйін талдау;
- банктің қаржылық жағдайын жақсартудың ықтимал жолдарын қарастыру;
- коммерциялық банктердің қаржылық талдаудағы ағымдағы үрдістерді зерттеу;
- орындалған жұмыс туралы тиісті қорытынды жасау.
Зерттеу нысаны - коммерциялық банктің қаржылық-шаруашылық қызметі, оның қаржылық жағдайы.
Зерттеудің негізі - Kaspi bank АҚ,
Қаржылық жағдайды талдау - банк қаражатын қалыптастыру мен пайдалану үрдісін зерттеу әдістерінің жиынтығы, сондай-ақ тиімді банк қызметін ұйымдастыру үшін қажетті қаражаттардың жеткіліктілігі. Қазақстан банктері тәуекелді жағдайда жұмыс істеуге мәжбүр және шетелдік банктерге қарағанда дағдарыстық жағдайда жиірек болады. Ең алдымен, бұл банктердің қаржылық жағдайын бағалай алмауында, көтерілген және орналастырылған қаражаттардың жеткіліксіздігімен, сенімділік және қызмет көрсететін клиенттердің тұрақтылығымен байланысты. Коммерциялық банк кез-келген коммерциялық ұйым сияқты, оның иелері яғни акционерлері, үшін оған инвестицияланған капиталға барынша пайда алу үшін құрылған және жұмыс істейді. Нарықтық экономикада банктер үшін қосымша ресурстарды тарту мүмкіндігі олардың қаржылық тұрақтылығы дәрежесімен анықталады. Осыған байланысты, банктің қаржылық жағдайын талдаудың ролі мен маңызы едәуір артады.Банктің қаржылық жағдайын талдау міндеті осы талдаудың мақсаты болып табылады. Талдау міндеттері екі санатқа бөлінетін ақпаратты әлеуетті пайдаланушылардың мақсаттарына негізделген. Олар: -Ішкі:тұтынушылар, салымшылар, банк кредиторлары, акционерлер, банктік басқару органдары, банк қызметкерлері;
-Сыртқы: Орталық банк, банктік қадағалаушы, әлеуетті салымшылар.
1.1 Банктің қаржылық жай-күйін талдаудың мәні, мақсаты, міндеттері
Қазіргі заманғы коммерциялық банкте қаржылық талдау және қаржылық талдау, оның құрамдас бөлігі ретінде, қаржы менеджментінің элементі ғана емес, сонымен қатар оның негізі болып табылады, өйткені қаржы қызметі, белгілі болғандай, банкте басым болып табылады. Басқару функциясы ретінде, сондай-ақ аудит және бақылау сияқты функцияларды талдау арқылы банк қызметінің ішкі реттелуі жүргізіледі.
Банк бизнесіндегі қаржылық талдаудың мазмұны, рөлі мен орны негізінен кредиттік мекемелер қызметінің ерекшелігіне байланысты. Коммерциялық банктерді басқарудағы қаржылық талдаудың рөлі, басқарудың сенімділігі мен сапасын арттыру тек қана жеке коммерциялық банктердің де, тұтастай алғанда банк жүйесінің де ұзақ өмір сүру қабілеттілігін айқындайды. Коммерциялық банктің басқаруындағы қаржылық талдаудың маңызы, мазмұны мен рөлі 1.1 суретте ұсынылған.
Банктерде қаржы талдауларының маңызды қызметі мен ерекшелігі олардың жұмыс істеп тұрған ортадағы құбылыстар және процестермен тығыз байланысты. Сондай-ақ , банктің қаржылық жағдайын талдау - қоршаған ортаға қаржы, іскерлік және саяси - экономикалық жағдайды талдау алдында тұруы керек.
Басқарушылық шешімдердің көпшілігінің тиімділігі қаржылық көрсеткіштер бойынша бағалауға болады, сондықтан қаржы талдауы қаржылық талдаудың ажырамас бөлігі ретінде басқару кезеңіндегі шешімдердің сапасы мен тиімділігін қамтамасыз етудің негізгі кезеңдерінің бірі болып табылады. Басқару функцияларының бірегейі болып - банк қызметінің экономикалық тиімділігін зерттеу және сипаттау, жоспарлау, ұйымдастыру, реттеу, ынталандыру, гуманизациялау және бақылау сияқты функциялар табылады. Яғни, коммерциялық банктердегі қаржылық жағдайды және тұтастай алғанда қаржылық талдауды талдау тек банктің қызметінің тиімділігін ғана емес, сондай-ақ оны басқарудың экономикалық тиімділігін бағалайды.
1.1-сурет. Қаржылық жағдайды талдаудың мазмұны және оны коммерциялық банктің басқаруында жүзеге асыру бағыттары
Банктің экономикалық тиімділігіне жалпылама баға беруден басқа, қаржылық талдау - банктің қызметін баламалы немесе жаңа бағыттарын зерттеу және бағалау әдісі және кредиттік мекеменің құнын бағалау әдісі, сонымен қатар болжау және қаржылық үлгілеу құралы ретінде анықталады.
Қаржылық басқарманың белгілі бір түрлерін (активтер, міндеттемелер, өтімділік, тәуекелдер және т.б.) іске асыру кезінде қаржылық талдау әрбір басқару түрін жүзеге асыру құралы және оларды кейіннен бағалау әдісі болып табылады.
Активтерді басқару барысында міндет - өтімділіктің қажетті деңгейін және тәуекелдің қолайлы деңгейін сақтай отырып, ең жоғары кірістілігіне жету. Бұл міндет тек белгілі бір облыстарда қаржы активтерін жүйелі талдау негізінде және тиісті активтер құрылымын қалыптастыру үшін мақсатты әрекеттер негізінде жүзеге асырылады. Жауапкершілікті басқару төмендегілермен байланысты: кіріс емес пайда болатын қорларды талдау.
Клиенттер алдындағы міндеттемелерді орындау және белсенді операцияларды жасау үшін қажетті несие ресурстарын іздестірудің негізгі бағыттарын зерттеу; арзан ресурстарды тартудың ықтимал жолдарын талдау.
Талдау - тәуекелдерді басқарудың негізгі әдісі. Оның көмегімен тәуекелдің пайда болу жағдайлары, ықтимал шығын мөлшері, қауіптердің алдын алу жолдары және оны өтеу көздері зерттеліп, бағаланады.
Қаржылық талдаулардың бір бөлігі ретінде қаржылық талдау, тәжірибе ретінде, қаржылық қызмет мәселелері бойынша шешім қабылдаудан, оларды қабылдаудың кезеңі, операциясы және шарты (ақпараттық-аналитикалық қолдау) болып табылады, содан кейін түпкілікті шешім негізінде шешімдердің нәтижелерін қорытындылайды және бағалайды. ақпарат.
Қаржылық және қаржы көрсеткіштері санаттарында көрсетілген қаржылық қатынастарды зерттеу ретінде қаржылық жағдайын талдау. Сонымен қатар коммерциялық банкті басқарудағы рөлі - бұл тәуелсіз басқару функциясы, қаржылық басқару құралы және оны бағалау әдісі.
Қаржылық жағдайды талдаудың мәні негізінен коммерциялық банкте кредиттік мекеменің қаржылық қызметінің мазмұнын көрсететін объектілермен анықталады (2-сурет).
1.2-сурет. Банктің қаржылық талдаудың негізгі объектілерінің құрамы
Қаржылық жағдай - банктің жалпылама, күрделі сипаттамасы - банктің өз қызметімен сақталу деңгейін көрсетеді басқарудың мақсаттары, яғни оның тиімділігі, ал банктің қаржылық жағдайы оның қаржылық менеджментінің тиімділігін жалпы басқару сипаттайды.
Банктерде қаржылық жағдайды бағалауға, оларды іске асырудың индикаторлары мен құралдарын таңдауға, түрлі деңгейдегі басшыларға үлкен көңіл бөлінеді, бірақ бұл негізінен басқарудың жекелеген түрлерін: активтерді, міндеттемелерді, капиталды, тәуекелдерді басқару мәселелерінің шешімі болып табылады, онда әрбір менеджер тобы жауап береді Сіздің жұмыс орныңыздағы тиімді бизнесті басқару үшін. Бұл талдауды басқару ұйыммен байланысты тәуекелдерді таратуға мүмкіндік береді.
Бұл есептер әр банктің активтері, оның міндеттемелері, капиталы, ағымдағы тоқсанға және өткен үш жылға арналған кірістер мен шығыстар туралы және басқа да ақпараттар туралы ақпаратты қамтиды.
Дегенмен, өз қызметінің мақсаттарында банктің қызметін толық және объективті бағалау үшін, банктің барлық аспектілерін жан-жақты талдауды, сондай-ақ оның сапасын басқаруды жүргізу қажет. [24]
Қаржылық жағдайын талдау:
- банктің ағымдағы және келешектегі қаржылық жағдайына баға беру;
-банктің қаржылық қарқыны тұрғысынан даму қарқынының мүмкіндіктері мен орындылығы;
- қаржы ресурстарының қол жетімді көздерін анықтау және оларды жұмылдырудың орындылығы мен орындылығын бағалау;
- капитал нарығында банктің позициясын болжау және т.б.
Осы аталған талдаудың мақсаты - банктің қаржылық жағдайын талдаудың міндеті болып табылады. Талдау міндеттері екі санатқа бөлінетін ақпаратты әлеуетті пайдаланушылардың мақсаттарына негізделген. Олар: ішкі (клиенттер, салымшылар, банк кредиторлары, акционерлер, банктік басқару органдары, банк қызметкерлері) және сыртқы (орталық банк, банктік қадағалаушылар, әлеуетті салымшылар).
Сыртқы аудиттің деректері белгілі бір банктің және тұтастай алғанда аймақтың банк жүйесінің дамуын объективті бағалауға жеткілікті сенімділік деңгейіне жол бермейтінін атап өткен жөн. Ал ішкі аудит банктің қаржылық жағдайына толық талдау жүргізеді. Осылайша, коммерциялық банктің қаржылық жағдайы оның қызметін жан-жақты сипаттау арқылы жүргізіледі. Бұл жағдайдың параметрлері тұрақты емес, яғни үнемі өзгеріп отырады.
Олардың бірінші бөлігі банктің қысқа мерзімді перспективасы тұрғысынан (тиісті қаржы көрсеткіштерін талдау - қысқа мерзімді өтімділік, төлем қабілеттілігі), ал екіншісі - орта және ұзақ мерзімді даму көзқарасы тұрғысынан банктің қаржылық жағдайын бағалайды, ол банктің қаржы ресурстарының көздері (меншікті және қарыздық капитал) бүгінгі және болашақтағы тиімді іс-шараларды жүзеге асыру, сондай-ақ оларды орналастыру сапасы.
Осыған байланысты, банктің қаржылық жағдайы оның активтері мен міндеттемелерін басқарудың жалпы деңгейімен (баланстық және баланстан тыс) анықталады және оларды басқаруды үйлестіреді және осы шартты сипаттайтын негізгі көрсеткіштерде көрініс табады. [24]
1.2 Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалау әдістері
Талдау банктің ағымдағы қаржылық жағдайының сенімді көрінісін, оның өзгеруінің қазіргі үрдістерін және болашаққа болжамды 1 жылға дейін, соның ішінде сыртқы жағдайлардың ықтимал өзгеруімен байланысты мәселелерді тікелей шешеді.
Банктің қаржылық жағдайына тиімді талдау жүргізу бірқатар шарттардың орындалуын талап етеді. Негізгі шарттар - талдау кезінде қолданылатын ақпараттың дәлдігі мен дәлдігі, сондай-ақ оның уақытылы және толықтығы. Сенімді деректердің жоқтығы жағдайды дамыту үшін қауіпті салдары болуы мүмкін банктердің проблемаларын бағаламауына әкеледі.
Банктер ұсынған есептердің туралығын, сондай-ақ олар қабылдаған тәуекелдерді бағалаудың параметрлерге сәйкес келуін, құжаттық қадағалау барысында да, инспекциялар барысында да тексерілуге тиіс, ал нәтижелерді талдау барысында маңызды ақпарат көзі ретінде пайдалану керек.
Талдау Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын талдау бағдарламасы арқылы жүзеге асырылады және келесі көрсеткіштерге негізделеді:
- банктің қызметін сипаттайтын индикаторлар жүйесін қолдану және олардың арасындағы қатынастарды анықтау үшін қабылданған тәуекелдер түрлері;
- осы көрсеткіштердің өзгеру салаларын және қабылданған тәуекелдерді зерттеу;
- осы көрсеткіштерді сәйкес банктер тобы бойынша орташа көрсеткіштермен салыстыру.
Жалпы көрсеткіштер жүйесін аналитикалық түрде талдауды келесі салаларда топтастыруға болады:
1. Банк балансын құрылымдық талдау.
2. Табыстар мен шығындар туралы есептің құрылымдық талдауы және банктің жеке операциялары мен коммерциялық тиімділігі немесе кірістілігі.
3. Капиталдың жеткіліктілігін талдау.
4. Кредиттік тәуекелді талдау.
5. Нарықтық тәуекелді талдау.
6. өтімділік тәуекелін талдау.
Әрбір талдамалық пакетте трендтерді анықтауға және талдаудың тиісті бағыты бойынша қорытынды жасауға мүмкіндік беретін аналитикалық көрсеткіштердің деректері, сондай-ақ көрсеткіштердің динамикасын сипаттайтын графиктер және құрылымдық сипаттамаларды көрсететін диаграммалар бар.
Банктің талдауы, сондай-ақ белгілі бір банктің жұмысының белгіленген стандарттарға сәйкестігін, сондай-ақ біртекті топтардың үрдістерін (әсіресе жұмыс рентабельділігін, баланстың құрылымын және меншікті капитал жеткіліктілігін бағалау кезінде) анықтауды көздейді.
Талдау кезінде, әдетте, жедел есеп пен бақылау үдерісінде қалыптасатын индикаторлар жүйесі қолданылады. Жетіспеген көрсеткіштердің бөлігі зерттеу кезінде есептеледі.
Талдау қорытындысында банк қызметінің тиімділігіне ықпал ететін ең негізгі фактор болып табылатын көрсеткіштер анықталды. Талданатын көрсеткіштер арасындағы өзара байланысты зерттеу және өлшеп саралау - коммерциялық банктің жұмысын жан-жақты және олардың өзара байланысын анықтауды қамтамасыз етеді.
Топтау әдісі өздерінің өзара қарым-қатынастары мен өзара тәуелділікте экономикалық құбылыстарды зерттеуге, зерттелетін индикаторға жеке факторлардың әсерін анықтауға, банктердің қызметіне тән белгілі заңдылықтардың көрінісін анықтауға мүмкіндік береді. Топтандыру әрдайым зерттелген құбылыстар мен процестердің ақылға қонымды жіктелуіне, сондай-ақ негізгі себептер мен факторларға негізделетінін есте сақтау маңызды. Топтау әдісі талданатын құбылыстар мен процестердің мәнін түсіну үшін банктің баланстық деректерін жүйелеу арқылы жүзеге асырылады. Банк балансына талдау жүргізе отырып, ең алдымен активтер пен міндеттемелер бойынша шоттарды топтастыру қолданылады.
Талдаудың мақсаттарына байланысты актив пен пассивті топтастыру бірқатар ерекшеліктерге сәйкес жүзеге асырылады. Міндеттемелер меншік нысаны бойынша топтастырылған және келесі белгілер пайдаланылады: шығындар, сұраныс дәрежесі, контрагенттер, терминдер, операция түрлері, пайдалану кепілдіктері, көздер түрлері. Активтің ұйымдық-құқықтық формасына, меншікке, экономиканың секторына және қызмет түріне сәйкес топтастырылған. Бұл топтардың әрқайсысы табыстылық, өтімділік, контрагенттер, операциялардың түрлері, түрлері, активтер құнының бір бөлігінің ықтимал жоғалуы қаупі, инвестиция нысандары арқылы бөлуге болады. Сараптаудағы топтау әдісінің мәнін асып түсіру қиын.
Оның көмегiмен өте күрделi зерттеу проблемалары шешiледi. Мысалы, банктік баланстық баптардың функционалдық топтамасын көздер түрі және банк қаражатын инвестициялау формалары бойынша пайдалану таза жалпы көрсеткіштерден тазарту баланстық баптарын шешуге мүмкіндік береді. Банк операциялары құрылымының ерекшеліктеріне байланысты баланстық баптар келесі топтарға бөлінеді: депозиттік-қарыз, есеп айырысу, инвестиция, агенттік. Мәміле субъектісі бойынша баланстық баптарды актив мен міндеттеме бойынша топтау кезінде банкаралық операциялар, ішкі мәмілелер, клиенттермен жасалатын мәмілелер және басқа контрагенттермен жүргізілетін операциялар.
Талдау барысында баланстық есептердің маңызды топтары банктердің жеке және тартылған қаражаттарын, ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді несиелік салымдарды, белсенді 16 пассив операцияларын, кіріс және шығыс түрлерін және т.б. бөліп беру кезінде пайдаланылады. Активтердің баланстық баптары өтімділік пен кірістілік бойынша топтастырылуы мүмкін. , тәуекел және т.б. Салыстыру әдісі банктің қызметін толық түсіну үшін қажет. Жеке баланстардың және есептелген көрсеткіштердің өзгеруін үнемі қадағалап отыру керек, олардың мәндерін үнемі салыстыра отырып.
Салыстыру әдісі динамикалық өзгерістер мен ауытқулардың әсерінің себептерін және дәрежесін, мысалы, стандартты нақты өтімділікті, банк операцияларының кірістілігін арттыру және операциялық шығындарды азайту үшін резервтерді анықтауға мүмкіндік береді. Салыстыру әдісін қолданудың шарты салыстырмалы көрсеткіштердің толық салыстырылуы екендігін есте ұстаған жөн. олардың есептеу әдісінде бірліктің болуы. Осыған байланысты салыстыру әдісі қолданылады: тікелей қайта есептеу, жабу, бірдей базаға дейін төмендету.
Коэффициент әдісі әртүрлі мақалалар, секциялар немесе баланстық баптардың топтары арасындағы сандық қатынасты анықтау үшін пайдаланылады. Бұған қатар топтау мен салыстыру әдістерін қолдануға болады. Коэффициент әдісінің көмегімен сіз міндеттеменің (активтің) жалпы көлеміндегі немесе баланстың тиісті бөлімінде белгілі бір тармақтың үлес салмағын есептей аласыз. Белсенді (пассивті) шоттарды міндеттемелердің (активтердің) қарама-қарсы шоттарымен, сондай-ақ алдыңғы кезеңдердің баланстық шоттарымен салыстыруға болады, яғни, динамикада. Өтімділік деңгейінің меншікті капиталының жеткіліктілігін, Ресей Банкінің коммерциялық банктің операциялық тәуекелділігінің мөлшерін бақылау үшін коэффициенттер әдісі қажет.
Ол сондай-ақ қайта қаржыландыру операцияларын сандық бағалау үшін пайдаланылуы мүмкін. Талдау нәтижелерін визуализациялау әдістері, олардың біреуі кесте әдісі болып табылады. Осы әдісті қолданғанда, зерттеу нәтижелеріне сәйкес жасалатын кестелердің түрлерін және санын анықтау өте маңызды. Көрсетілген кестелерді рәсімдеу өте маңызды. Алынған нәтижелерді визуализациялаудың тағы бір тәсілі диаграммалар, тарату қисықтары және т.б. түрінде мүмкіндік беретін графикалық әдіс болып табылады. жалпы деректерді талдауды салыстыру. Индекстің әдісі статистикаға өте қарапайым әдіс болып табылады.
Банк қызметін талдау кезінде ол негізінен коммерциялық банктің іскерлік белсенділігін зерттеу үшін пайдаланылады. Жүйені талдау әдісі қазіргі кезеңдегі ақпаратты талдаудың маңызды әрі тиімді әдісі болып табылады. Бұл әдіс ақпарат фрагменттерін емес, бүкіл деректер массивтерін өңдеуге негізделген күрделі басқару тапсырмаларын шешуге мүмкіндік береді. Бұл әдісті компьютерлік технологияны пайдалану арқылы ғана пайдалануға болады. Жою әдісі басқа факторлардың әсерін болдырмай, синтез көрсеткіші бойынша жеке факторлардың әсерін анықтауға мүмкіндік береді.
Жоюдың әдістерінің бірі - тізбекті алмастыру әдісі. Оны пайдалану шарты факторлар ретінде әрекет ететін мультипликативтік байланыс түрінің болуы болып табылады. Әдістің мәні нақты индикаторлардың базалық мәнін нақты мәнге сәйкес дәйекті түрде ауыстырудан және олардың әрқайсысының әсерін дәйекті өлшеуден тұрады. Қорытындыда барлық факторлардың әсерге алгебралық сомасы анықталды. Тізбектегі алмастырулар әдісінің түрлері әр түрлі және салыстырмалы айырмашылықтар әдісі болып табылады. Олардың артықшылығы - жазудың ықшамды нысаны.
Абсолюттік айырмашылық әдісімен әрбір жеке фактордың әсері бойынша тиімді индексіндегі өзгерістерді өлшейді. Сонымен қатар фактордың нақты мәнінен базалық (бизнес-жоспар) ауытқуы, қаралған алдында тұрған барлық факторлардың нақты мәндеріне, ал барлық негізгі факторларға қарай - барлық кейінгі факторларға көбейтіледі. Салыстырмалы айырмашылықтар әдісі фактордың әсері бойынша тиімді индекстің өсімі аналитикалық формулаға дейінгі барлық факторлардың бизнес-жоспарды орындау көрсеткіштері бойынша нәтиженің негізгі құнының көбеюімен анықталады және өнімділік индексі бір-біріне азаяды. фактор қарастырылған.
Бұл бизнес-жоспардың негізгі бөлімдерін, болжамдық балансты, пайдалар мен шығындар туралы есепті, ақша ағындарын болжауды және банк қызметінің өзге де көрсеткіштерін және банк өнімдерін дайындау және бағалау кезінде пайдаланылады.
1.3. Банктің қаржылық жағдайын талдау кезінде пайдаланылатын банктің қаржылық есептілігінің сипаттамалары
Коммерциялық банктің Қазақстан Республикасы бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік жүйесіне сәйкес жасалған жалпы қаржылық есептілігін және қаржылық жағдайын талдауда оған толықтырулар мен түсіндірулерді қолдану маңызды. Осы заңғаа сәйкес жалпы қаржылық есеп - бұл коммерциялық банктің Орталық банктің қарауына және талдауына, 28 коммерциялық банктің басшыларына, басқа да мүдделі заңды тұлғаларға және жеке тұлғаларға арналған, сондай-ақ ашық жариялау үшін пайдаланылатын мәлімдемесі. Жаңа қаржы есептілігінің ерекшелігі оның күрделілігі болып табылады.
Қаржы есептілігінің нысандары бөлек қабылданады, зерттелетін объект туралы толық ақпарат бермейді, бірақ жиынтықта олар коммерциялық банктің қаржылық жағдайын бағалауға мүмкіндік береді. Ішкі есеп беру жүйесі орнатылған банк кез келген уақытта банктің қызметі туралы қажетті ақпаратты алуға мүмкіндік береді.
Бұл тәсіл белгілі бір уақыт кезеңінде банктің жұмысы туралы деректер жинауға және жүйелеуге мүмкіндік береді. Коммерциялық банктердің қызмет нәтижелері, барлық шығыстар және өткен есептік кезеңде алынған кірістер пайда мен залал туралы есепте көрсетіледі.
Соңғысы банк операциялары бойынша кірістер мен шығыстардың әртүрлі түрлерін көрсетеді.
Түсім бөлігінде: - банктің операциялық қызметінен түскен кірістер, оның ішінде банкаралық операциялардан түсетін кірістер, клиентпен операциялар; - заемдар бойынша пайыздар; - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар бойынша сауда-саттық және қызмет көрсету бойынша комиссиялар (биржалық мәмілелердің нәтижелері); - банктің жанама қызметінен түскен кірістер; - күтпеген табыс және басқа да кірістер; Шығындар: - депозиттер бойынша сыйақы; - сыйақы, алынған қызметтер үшін комиссия; - заемдар мен аванстық төлемдер бойынша шығындар; - бағалы қағаздардың құнсыздануы; - коммерциялық банктің жалпы шығындары, оның ішінде еңбекке ақы төлеу және басқа шығыстар.
Табыс пен шығындарды топтастырудан кейін банктің қаржылық нәтижесі көрсетіледі. Сондай-ақ қаржылық есептер түсіндірме жазбалар болып табылады. Банктің қаржылық жағдайын талдау үшін негізгі қаржылық есеп баланс болып табылады, яғни, коммерциялық банктің балансы. Банктің балансы T-тәрізді, барлық банктік кассалық операциялар (түбіртектер, төлемдер) екі өлшемді, яғни, екі жақты мөлшерде қабылданады. міндеттемеде және активте пайда болады.
Коммерциялық банктің балансы - белгілі бір күнгі жағдай бойынша банктің операциялық қызметінің қаржылық жағдайы, сипаты, құрылымы мен мөлшері туралы түсінік беретін жиынтық кесте. Міндеттемелер - бұл банктің меншікті қаражаты мен міндеттемелері, активтер - орналастырылған қаражат немесе банктің міндеттемелері.
Активтер ақшалай. Бастапқыда олар сатылған акциялардың баламасы ретінде пайда болады, яғни, банктің өз міндеттемелері. Осы ақшаның көп бөлігінде банкке меншік құқығында - материалдық байлық қажет. Банк депозитарийлік мекеме ретінде жұмыс істей бастаған кезде ақшалай қаражат қайтадан өседі. жарналарды қабылдайды. Баланстық құрылымда айрықша маңызы бар қорларға жатады. Олар жарналарды қабылдайтын және соттарды шығаратын барлық мекемелер үшін заңмен белгіленеді. Кредиттер өтелген кезде, банктің ақша қаражатының қалдығы тағы да артып, жаңа несиелер беруге мүмкіндік болады.
Қосымша табыс табудың әсері мемлекеттік бағалы қағаздарды сатып алған кезде туындайды. Бірақ кез-келген жағдайда коммерциялық банктердің жаңа ақша құруға қабілеттілігі резервтердің жалпы сомасымен шектеледі. Банктің балансы - қарыздық және жеке қаражаттардың жай-күйін, олардың көздерін, кредиттік және басқа да белсенді операцияларды көрсететін баланс.
Мүліктің болғаны сияқты, оның міндеттемелері бар, оның негізгісі капиталдың мөлшерімен өлшенетін акционерлер алдындағы берешек. Демек, банктің балансының негізгі моделі ретінде: актив активке міндеттемені теңестіреді, немесе актив активтерге тең және капиталға тең болады. Сондықтан, банктерді есепке алу кезінде олардың барлық қызмет түрлері бойынша бірдей салыстырмалы көрсеткіштер бар.
Сондықтан, банктерді есепке алу кезінде олардың барлық қызмет түрлері бойынша бірдей салыстырмалы көрсеткіштер бар. Барлық баланстық есепшоттар бірінші реттік шоттарға бөлінеді - жиынтық (синтетикалық) және екінші деңгейдегі шоттар - егжей-тегжейлі (аналитикалық). Бірінші регистрдің есебі үш санмен белгіленеді. Екінші реттік шот нөмірі бес таңбадан тұрады және бірінші реттік шот нөміріне оң жаққа екі цифра қосу арқылы жасалады. [10] Баланс шоттары белсенді және пассивті.
Белсенді шоттарға мыналар жатады: банк кассаларында қолма-қол ақша, қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді қарыздар, дебиторлық берешек, күрделі шығыстар және басқа активтер және ақша қаражаттары. Яғни, банктің активтер балансы несиелік және басқа операцияларға салынған инвестицияларды білдіреді. Пассивтік шотта банктік қорлар, клиент шоттарындағы қалдықтар, депозит, кредитор берешегі, банктік пайда, өзге міндеттемелер және тартылған қаражаттар көрсетіледі, яғни банктің балансының міндеттемелерінде банктің меншікті және қарыз қаражаттарының көздері көрсетіледі.
Бухгалтерлік баланстың ағымдағы формасының елеулі кемшілігі - активтер мен міндеттемелер баптарының жекелеген тобын бөліп қарастыру. Қорытындысында, ол жалпыға бірдей қабылданған нысандағы баланс емес, жаңартылған, бірақ қайта пайдалану туралы мәлімдеме болып қалады. [24].
Коммерциялық банктің балансы келесідей бөлімдерден тұрады:
1. Капитал және Қорлар - акционердің және біртұтас банктердің уәкілетті және қосымша капиталының, резервтік қордың, арнайы қаржы қаражаттарының және т.б.
2. Қолма-қол және бағалы металдар - банктерде кассаларда және төлем жолдарында, төлем құжаттарында, қолма-қол ақшаны банкоматтарда, т.ж. қымбат металдар мен тастар.
3. Банкаралық операциялар - яғни, банктер арасындағы қарым-қатынастар бойынша, оның ішінде ҚР Орталық банкі, Қазақстанның аумағында және шет елдерде орналасқан филиалдармен есеп айырысуды көрсететін шоттарды қамтиды. Бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында, брокерлік операциялар бойынша, бағалы қағаздар шығарылымына қызмет көрсету бойынша есептер.
4. Клиенттермен жасалған мәмілелер - заңды және жеке тұлғаларға берілген қарыздар бойынша есеп айырысу (пассивті) және қарыз (белсенді) шоттар. Ол сондай-ақ мерзімі өткен кредиттерді есепке алу үшін шоттар ашты.
5. Бағалы қағаздармен жасалатын операциялар - ұзақ мерзімді міндеттемелерге, акцияларға, жазба вексельдеріне салынған инвестицияларды көрсетеді, олар күні бойынша топтастырылған және аффилиирленген болып табылады. Ол банк шығарған бағалы қағаздарды есепке алады.
6. Қаражат және мүлік - борышкерлермен және кредиторлармен есеп айырысуды көрсетеді, негізгі құралдарды, IBE және олардың амортизациясын, сондай-ақ материалдық емес активтерді есепке алады.
7. Қызметтің нәтижелері - операциялық және басқа да кірістер мен шығыстарды, айыппұлдарды, айыппұлдарды, тұрақсыздықты, пайда мен залалдарды басқаруға арналған банк аппараттарын ұстауға жұмсалған шығындарды, сондай-ақ есеп беру жылының және алдыңғы жылдардың пайдасын есепке алу үшін есептерді қамтиды. Коммерциялық банктердің баланстарын талдай отырып, клиенттерге басқа клиенттерден қаржыландыру алуға көмектесу үшін банктік кепілдіктерді ескеретін мақалалар туралы мәселені елемеуге болмайды.
2 Коммерциялық банктердің қаржылық жағдайын кешендік талдау (Kaspi bank АҚ мысалында)
2.1 Kaspi bank АҚ-ның ұйымдық-шаруашылық қызметіне шолу жасау
ЕДБ-дің бірі " Kaspi bank " АҚ өз қызметін 1991 жылы бастады. 1991 жылғы 1 қаңтарда Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Әл Барака Қазақстан Халықаралық банкін құру туралы Жарғыға қол қойып, кейін "Каспийский" Банкі" ААҚ оның құқықтык мұрагері болды.Әл Барака Қазақстан ХБ халықаралық есеп айырысуларды жүзеге асыруда, Қазақтан Республикасының экономикасына шетел инвестицияларын тартуда және қызмет көрсетуде жетекші орындардың бірін иеленді. Алты жылдық тиімді қызметі барысында Банк өзінің халықаралық банк ретінде беделін күшейтіп Қазақстан Республикасындағы көшбасшы банктердің арасында мықты позицияны иеленді және келбетті клиенттер желісін кұрды.
1997 жылғы 12 қаңтар Қазақстан Республикасының колданыстағы заң талаптарына сәйкес міндетті қайта тіркеу жұмыстарын жүргізуге байланысты "Әл Барака Қазақстан" ХБ атауы "Каспийский" Банкі" Жабық Акционерлік Қоғамы болып өзгертілді.
Филиалдар желісінің саны 195, Қазақстан Республикасының 44 қаласында орналасқан, 25 қалада 43 банкоматтары бар [17].
Kaspi bank АҚ Қазақстанда ең үздік бөлшекті банктердің бірі болып табылады. Банк барлық қызметінде үнемі осы басымдылыққа мән беріп инвестициялайды. Соған сәйкес, банк қаражатын салған технологиялар тәуекелдерді бақылауға да, қазақстандықтарға барлық маңыздылығы мен технологиясы тұрғысынан әлемдік сападағы өнімдерді де ұсынуга мүмкіндік береді.
Банктің қызметі келесі жүйелерді қамтиды: заңды тұлғаларға қызмет көрсету, жеке тұлғаларға қызмет көрсету, дебеттік және кредиттік карточкалар бойынша қызмет көрсету және шетел валюталарымен саудалық операциялар жүргізу. Маңызды бағыттарынын бірі жедел несиелеу болып табылады.
Банк көрсетілетін қызметтің ауқымы мен сапасы жөнінен халық арасында уздік деп танылды. Каспий банктің мүшелері көрші нарықтарды бағындырмаса да, ел ішінде қазақстандықтар мен отандық бизнеске ерекше мән береді. Мұндай шешімнің себебі: тұрғындардың жоғарғы деңгейдегі банк қызметі мен сенімді қаржы серіктесіне мұқтаждығы. Миллионнан астам халық бүгінде Kaspi bank АҚ-ның клиенті, соның ішінде 8 мыңнан астамы орта және шағын компаниялар.
Банк -- ең ірі филиалдар желісінің бірін кұрды және адамдар көптеп сауда жасайтын үлкен дүкендердің кез-келгенінен Kaspi bank қызметкерлерін кездестіруге болады. Банк кассалық есеп айырысу қызметі, несие, депозит, тағы басқа бірнеше негізгі қызметтерді жүзеге асырады. Әсіресе банк клиентке қызмет көрсету сапасы мен шапшаңдыққа аса мән береді.
Kaspi bank АҚ кәсіби қызмет тиімділігі мен корпоративтік әдеп нормаларына бейімділігін үйлестіре отырып, мемлекеттің көркеюіне өз үлесін қосу арқылы нарықтағы өз позициясын нығайтуға және болашақта жоспарлы түрде даму үшін база қалыптастыруға ниетті.
Kaspi bank АҚ-ның Қазакстанда жалпы филиалдар саны - 22 болса, оның ішінде 1 филиалы Актөбе облысында орналасқан. Ал, қосымша үй-жайлар саны - 195 болса, соның 10-ы Ақтөбе облысында орын тапқан.
Диаграмма 2.1 Kaspi bank АҚ-ның филиалдары мен
қосымша үй- жайларының саны (03.05.2018 ж. жагдайында)
Ескерту - [ 18] мәлімет негізінде әзірленген.
Kaspi bank АҚ-ның негізгі даму бағыттары:
* Келесідей ресурстардың есебінен клиенттік базаны ұлғайту: - Ресеймен бірге жұмыс жасауға қызығушылық танытатын ірі корпорациялар; - несиеге және жедел кассалық есеп айырысу қызметіне мұқтаж орта және шағын кәсіпорындар; - депозиттік базаны кеңейтуге және несие портфелін түрлендіруге үлкен әлеуеттік мүмкіндіктері бар тұрғындар;
* Активтер және меншікті капитал кірістерін арттыру, жоғары өтімділікті қолдай отырып тәуекелдіктердің барлық түрлерін басқарудың қазіргі заманғы тәсілдерін қолдану, соның салдарынан теңгерімділік пен әртараптандыру. Технологияларды жаңарту, қызмет саласын кеңейту және қызмет сапасын арттыру арқылы пайданы өсіру;
* Актив мөлшерін де өсіруге жаңа акционерлерді тартып, бағалы қағаздар эмиссиясы арқылы меншікті капиталды арттыру мүмкіндік береді. Салымдар ең бірінші экономиканың қарқынды дамып келе жатқан бөлшекті желілерге, құрылыс және машина жасау, ауыл шаруашылығына, мұнай химиясына, көлік және байланыс сияқты салаларына жасалады;
* Банктің халықаралық стандарттарға сәйкес болу, соның ішінде бөлшекті бизнес, жаңа қаржы өнімдерін уақтылы енгізу;
* Банк бөлімшелерінің желісін дамыту мақсатында экономикалық тұрғыдан тиімділігін сақтай отырып, жаңа филиалдар ашу. Жаңа филиалдар ашу техникамен қамтамасыз етуге, қызметкерлерді оқытуға, барлық құрылымдық бөлімшелердің өзара әрекет етуінің тиімді жүйесін құруға байланысты банктен қосымша күш талап етеді;
* Банктің орталық кеңсесінің, оның барлық филиалдары мен кассалық есеп айырысу орталықтарындағы қызметкерлердің кәсіби біліктілігін арттыру. Бизнесті дамыту және күшейту мәселелерін шешуге қабілетті командада жұмыс істеу дағдыларын жетілдіру.
Банкте жедел несиелеу бөлімі - Жеке тұлғаларды Жедел несиелеу жобасы 2003 жылдың 19 наурызында Алматы қаласында Планета Электроники дүкенінде ең бірінші несие берілді. Алғашқы жедел несиелеу суммасы 38 мың теңгені құрады. Жедел несиелеу банктің аймақтық желілері арқылы жұмыс жасайтын маңызды бағыттардың бірі. Банктің Қазақстан бойынша 500 - ден астам несиелеу нүктелері, 25 - тен астам қызмет көрсетуші сауда кәсіпорындары бар. Kaspi bank АҚ жедел несиелеу бөлімі кепілсіз несиелерді ұсынады. Kaspi bank АҚ мынадай несие түрлерін ұсынады:
* қолма-қол несие;
* несиелік кредит;
* тауарлық несие.
Қолма-қол несиені алу мерзімі 6 айдан 5 жыл уақытты қамтиды. Несие мөлшері біріншіден клиенттің сұрауына және еңбекақысының көлеміне байланысты. Бұл бағдарлама бойынша несие көлемінің максимальды мөлшері 2 000 000 теңгені құрайды.
Банктің несие саясаты Қазақстан Республикасының заңдылығына және Kaspi bank АҚ - ның Жарғысына сәйкес құрастырылған. Саясаттың негізгі мақсаты - банкпен тәуекелдерді төмендету және соның есебінен банк портфелінің жоғары сапасын ұстап, басқара отырып, банк клиенттеріне құралдар беруден табыстардың тиімді деңгейін алу болып табылады.
Банк саясаты келесі негізгі принциптерге негізделеді:
1) құралдарды беруде тәуекелдермен басқару;
2) құралдарды беру процесін рационалды ұйымдастыру;
3) берілген құралдардың мониторингі;
4) берілген құралдардың сапасын обьективті бағалау және сәйкес түзету, түзету әрекеттерін жүргізу.
Облыстық және аймақтық филиалдармен заңды тұлғаларға, сондай- ақ жеке кәсіпкерлерге бизнес - мақсаттарға банктік қарыздар беру келесі негізгі сатылар бойынша жүргізіледі:
1) банктік қарызды алуға өтінішті бағалау;
2) банктік қарыздар беру туралы шешім қабылдау;
3) банктік қарыздар беру;
4) банктік қарыздардың мониторингі.
Несиелік процеске филиалдың келесі құрылымдық бөлімшелері қатысушылар болып табылады:
- клиенттермен жұмыс бойынша бөлім;
- несиелік талдау бөлімі;
- несиелік операцияларды есепке алу әкімшілдендіру бөлімі;
- коммерциялық сауда бойынша риск - менеджер;
- заң бөлімі;
- кепілдік қамтамасыз етуді бағалау;
- қауіпсіздік бөлімі;
- бухгалтерия;
- операциондық бөлім;
- кепілдіктердің бірегей базасын жүргізу бойынша маман.
Облыстық және аймақтық филиалдармен банктік қарыздарды беру ұлттық және шетел валютасында жүзеге асырылады. Әрбір банктік қарыз бойынша сыйақы мөлшерлемесі облыстық және аймақтық филиалмен бекітіледі және ол базалық сыйақы мөлшерлемесінен кем болмауы керек.
Банктік қарыздарды беру мерзімділік, қайтарымдылық, төлемділік, қамтамасыздық және мақсатты бағыттылық шарттарында жүзеге асырылады.
Бүгінгі таңда ақша аударымдары ең көп сұранысқа ие банк қызметтерінің бірі. Банк өнімдеріне төмендегілер жатады:
Kaspi Gold - алғашында жалақы жобасы аясында ғана шығарылған дебеттік карта болып табылады. Карта 2017 жылдың 1 наурызынан барлық жеке тұлғаларға берілді.
Kaspi Red - бөліп төлеуге мүмкіндік беретін, серіктес-дүкендердің тауары мен қызметін шектеулі лимит аясында пайдалануға болатын карта. Аталған карта 2016 жылдың 18 тамыз айында іске қосылды және 2018 жылдың 29 маусым айындағы мәлімет бойынша Қазақстанның барлық ірі қалаларында 500 мыңнан аса карта қолданушылары бар.
Kaspi Депозит - жеке тұлғалар үшін капиталдандырылатын жедел салым. Соңғы мәліметтер бойынша сыйақының тиімді мөлшерлемесі теңгеде 10,5%, долларда 1% . Сыйақының жоғарғы жылдық тиімді мөлшерлемесі клиент депозитінің мерзіміне қарамастан 12%.
Банк қызметтері:
Магазин - несие немесе бөліп төлеуге алу мүмкіндігін ұсынатын электроника, тұрмыстық техника және тағы басқа көптеген тауарлардың онлайн - маркетплейсі. Магазин 2014 жылдың 28 қарашасында іске қосылып жүргізіле бастады. Соңғы мәліметтер бойынша аталған сервис арқылы Қазақстанда жыл сайын 2 млн-нан сатам сатып алу жүзеге асты және жыл сайын жоғарылауда. 2018 жылдың маусым айында сауда алаңының ассортименті 50 мың тауардан асты.
Төлемдер - кез - келген қызметтерге, мысалы: ұялы байланыс, коммуналдық қызмет, айыппұлдар мен салық, білім беру ұйымдары мен басқа да қызметтерге комиссиясыз төлем жасауға мүмкіндік беретін онлайн- қызмет. Сервис 2014 жылдың 26 маусымында таныстырылды. 2017 жылдың шілде айында аталған сервис арқылы ай сайын 4 миллион төлем жасалды.
Менің Банкім - интернет- банкинг. Аталған қызметтің ай сайынғы аудиториясы 1 миллионнан астам қолданушы.
Kaspi Әмиян - Төлемдер қызметі арқылы төлем жасауға, кредит төлеуге және теңгелік депозитті толықтыруға мүмкіндік беретін электронды әмиян.
Kaspi Бонус - банк өнімдерін қолдану және банктің Төлем сервисі бойынша төлем жасау арқылы жұмсалған сомадан 1% көлімінде бонустық балл беріледі.
Аударым - картадан картаға және банк клиенттерінің жеке шоттары арасында қаражат аударуға мүмкіндік беретін банктің Kaspi.kz ұялы қосымшасында жүргізілетін қызмет.
Kaspi Терминалдары - салым төлеуге, карталық шот, электронды әмиянды қаржыландыруға, несие және ұялы байланыс операторларының қызметін төлеуге мүмкіндік беретін төлем терминалдарының желісі. Желі Қазақстаннның барлық аумағында орналасқан 5000-нан астам Kaspi Терминалды қамтиды.
Kaspi Maps - Kaspi бөлімшелері мен банкоматтарын, терминалдар мен банктің серіктес- дүкендерін іздеуге мүмкіндік беретін сервис.
Standard & Poor's агенттігі Kaspi Bank-ке ВВ-В рейтингтерін және ұлттық шкала бойынша kzA- рейтингін берді, болжамы - Тұрақты kaspi bank-інің капиталы жеткілікті деңгейде теңбе- тең, дамуының бизнес моделі айқын және тәуекел менеджмент жүйесі, әсіресе банк үшін басым болып табылатын бөлшек бизнес бөлігінде үнемі жақсару әрі жетілу үстінде. Осы барлық факторларды халықаралық агенттіктің талдаушылары назарға алды [19].
Процестер мен жүйелерді үнемі жетілдіру Kaspi bank үшін жетістіктің негізгі факторы болып табылады, ол оған автоматтандырудың, стандарттау мен бақылаудың жоғары деңгейін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Банктің клиенттермен жұмыс жүргізуге бағытталған бизнес моделі банктің елдегі жоғары танымалдық деңгейіне әсер етеді, - деп жазылған Standard & Poor's агенттігінің хабарламасында.
Сонымен қатар Standard & Poor's агенттігі банктің жеке тұлғаларға соңғы 3 жылда несие портфельдерін белсенді түрде ұлғайтып отырғанын және бөлшек несие портфелінің өсімінің толық көлемде бөлшек депозиттермен жабылып отырғанын жағымды фактор ретінде атап өтті.
Standard & Poor's талдаушыларының пікірінше, Kaspi bank- тің жеке тұлғалардың салымдары шоғырында банкке тән ұстанымы берік.
Кесте 2.1
Kaspi bank АҚ - ның рейтингте орыны
Moody's Investors Service
Standard & Poor's
Ұзақ мерзімді рейтинг
Bа3
Ұзақ мерзімді рейтинг
BB-
Қысқа мерзімді рейтинг
NP
Қысқа мерзімді рейтинг
B
Банктің қаржы тұрақтылығының рейтингісі
E+
Болжам
Тұрақты
Болжам
Тұрақты
Ұлттық шкала бойынша рейтинг
А3.kz
Ұлттық шкала бойынша рейтинг
kzA
Мәлімет көзі: www.kaspibank.kz
Сонымен қатар Kaspi bank АҚ 2017 жылдың қорытындысы бойынша коммерциялық банктердің табыстылық көлемі бойынша екінші орын алды, яғни таза пайдасы 73,11 млрд.теңгені құрады. Ол 2016 жылмен салыстырғанда 3 есе өскенін көрсетті. Сонымен бірге активтердің пайдалылығы бойынша да екінші орынды иеленді, яғни көрсеткіш 5,5% тең болды. Ал кредит порфелінің өсімі бойынша да алдыңғы қатарға шықты, яғни 151,86 млдр.теңгеге өскен. Бұл, яғни Kaspi bank АҚ-ның банктер арасында өзіндік орыны бар, көрсеткіштер бойынша алдыңғы қатарда тұрғанын дәлелдегені анық. Дегенмен, біз үшін банктің қаржылық көрсеткіштеріне салыстырмалы тұрғыда талдау және саралау артық етпес болатыны анық. Ол жөнінде келесі бөлімде кеңінен айтылады.
2.3 Kaspi bank АҚ-ның қаржылық жағдайын кешендік талдау
2017 жылдың ішінде Kaspi bank АҚ -ның өнімдері мен қызметін 3,5 млн астам қазақстандық пайдаланды. Kaspi bank АҚ -ның өнімдерін алу үшін әр секунд сайын 3 клиент өтініш жазады. Өткен жылдың қорытындысы бойынша Kaspi bank АҚ сатылым желісін кеңейту бойынша көшбасшы атанды. Банктің бөлшек сауда желісіне 900-ден астам сатылым филиалдары, бөлімшелер мен сату орындары кіреді.
Қазіргі уақытта Kaspi bank АҚ - үлкен халықаралық тәжірибесі, ең үздік еуропалық стандарттары мен клиенттерге қызмет көрсетудің бірегей жүйесін құруға арналған айқын стратегиясы бар қазақстандық банк. Kaspi bank АҚ - ның ең ірі қазақстандық банктердің қатарына кіреді.
Kaspi bank АҚ қазіргі таңда қазақстандық жетекші банктердің бірі болып табылады және банкілік қызмет көрсету нарығында көп уақыт жемісті еңбек етіп келеді.
Банктің ағымдағы жылдағы негізгі қаржылық көрсеткіштері төмендегі кестеде ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz