Электрондық оқулық туралы түсінік

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

HTML тілінде Тіл психологиясы пәні бойынша электронды оқулық құру

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2
Электрондық оқулық туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1.1 Электрондық оқулықты пайдалану саласы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...4
1.2 Электрондық оқулық және оның құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.3 Электрондық оқулыққа қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
2.1 HTML ортасымен танысу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2.2 HTML тілінде құжат жасау негіздері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... 11
2.3 HTML ортасында кесте мен тізімдер құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16
2.4 HTML тілінде форма жасау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
2.5 HTML құжатта графикалық кескінмен жұмыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 59
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...61
Қосымша А. Негізгі тегтер мен элементтер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... .62
Қосымша Б. Арнайы символдар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 66

Кіріспе

Қазіргі кезде қоғам әрекеттерінің барлық саласында компьютер көмегімен ақпараттық ресурстар орын алады. Яғни, ХХІ асыр бүкіл дүние жүзі ақпараттық қоғамға көшіріле басталды деуге болады. Оған қоғамдағы барлық білім, ғылым, экономика және басқару салалары арқылы ақпараттандыру белгісіне қол жеткізуге болатындығы.
Қазіргі таңда негізінен білім жүйесінің барлық сатыларын үшін электрондық оқулықтар жасаумен шұғылданып келеді. Электрондық оқулық студент үшін ақпарат көзі болып, сонымен қоса электрондық оқулықтармен жұмыс істеу әрбір студенттің өз мүмкіндігін есепке ала отырып, оқып үйрену ісін жеке дара жүргізу болып саналады.
Ақпараттық көптеген мәселе, әсіресе оның ішінде ең негізгісі білім беру (оқыту) мәселесі болып табылады . Біздің негізге алған мәселеміз оқытуды автоматтандырумен байланысты. Демек білім беру мен пайдаланушы білімінің бақылау сұрағына қажетті нәтижелерді өңдеуі үшін қолданады. Білім беру компьютерлік техналогиямен жүзеге асыру ақпарат алушының сұранысын қанағаттандыра тын оқу құралының басылымымен қатар тұрады. Мұндағы негізгі таралымдар оқулық шығару, оқу процестерінің бірігуін қамтамасыз ету және жоғарғы сапалы, иннавациялық ғылыми зерттеулердің, яғни жаңа ақпараттық технологиялардың қолданылу мақсатында оқу процестеріне және сонымен қатар, әртүрлі электрондық оқулықтардың түбі бір дәл осылай аталатындығы.
Компьютерлік техникалар құралдарын қолданудың жақсы тиімділігіне маман иесі пәндік облыста ақпаратты ұсынулардың құралдарын шектемей, коммуникациялардың және жұмыстың базалары мен білімдердің нәтижесінде қол жеткізуі мүмкін.
Менің дипломдық жұмысымның тақырыбы: Тіл психологиясы пәнінен электронды оқулық құру
Менің дипломдық жұмысымның мақсаты - ЖОО мекемелерінің студенттеріне арналған берілгендер қорын басқару жүйесінен ең жақсы электрондық оқулық жасау, аспаптық құралмен тәжірибені игеру, мультимедиалық технологиясымен таныстыру, сонымен қоса өзге программаларды қосу арқылы электрондық оқулық құру.
Дипломдық жұмыста HTML гипермәтіндік тілінің технологиялар мүмкіндіктерін және принциптерін электрондық оқулық жасауда қарастырдым, сонымен қоса электрондық оқулықты, өзге бағдарламалармен (Flash MX) байланыстырып жаңа бір үлгідегі электрондық әдістемелік құрал жасадым.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі: Мұндай құрылған бағдарлама әсіресе Интернетте электрондық оқулық құру технологиясын жетiлдiруге және көптеген пайдаланушыға білімін көтеруге көмектеседі.
Дипломдық жұмыс бес бөлімнен тұрады:
Бірінші бөлімде, электрондық оқулық туралы түсінік, электрондық оқулықты пайдалану саласы, электрондық оқулықтың құрылымдық жолдары, электрондық оқулық жасау құралдардың топтастырылуы, электрондық оқулыққа қойылатын талаптар қарастырылған.
Екінші бөлімде, HTML гипермәтіндік ортаымен танысу, HTML тілінде құжат жасау негіздері, кесте және тізімдер жасау, формалар және графикалық кескіндермен жұмыс жасау жолдары қарастырылады.
Төртінші бөлімде, жеке тапсырма бойынша Microsoft Visual FoxPro ортасында лабораториялық жұмыс қарастырдым.
Бесінші бөлімде, бизнес - жоспарлау, маркетинг жоспар, өндірістік жоспар, ұйымдастырушылық жоспар, қаржылық жоспар қарастырылған.

Электрондық оқулық туралы түсінік

Аса жоғарғы сападағы графикалық схемаларды, формулаларды, берілгендерді безендіру, динамикалық суреттеудің жүйелі немесе тармақталу түріндегі мүмкіндіктерді түрлі түсті компьютерлік анимациасында қолдануға, және оларды жоғары деңгейде ұсыну қарастыруға болады.. Электрондық оқулықтар барынша ыңғайлы және көрнекті дидактикалық материал беруге немесе оқуға назар аударылады және білім алуда қиындықтарды жоюға мүмкіндік береді. Сондай - ақ, оларға ұқсас оқулықтарды бағалау, нәтижелі құралдарымен, тиісті жабдықталу және білімдердің бақылау процесін меңгеру және дағдыларды қалыптастыруды қамтамасыз етеді..
Электрондық оқулықтарды жасаудағы маңызды ролі оқулықты әдістемелік қамтамасыз етуді жобалау алады. Электрондық оқулықтармен оқытудың (білім берудің) барлық негізгі кезеңдерін автоматтандыру - оқу материалдарының мазмұнын бақылауға және қорытынды бағалаулардың ұсынысын жасауға дейін көздеген . Соның арқасында барлық міндетті оқулық материалдары жарқын, қызықты, ақылдың үлесімен ойындық жүріске ,яғни кең қолданысқа ие мультимедиалық түрін графиктерде, соның ішінде интерактивтік және дауыс жүргізу арқылы ауыстырылады.
Сондықтан, тиімді оқулықтан электрондық оқулық жасауға оның жабдықталуымен ( гипермәтінін жасау) және көрнекілік жағынан жақсы материалмен (мультимедиалық құралмен қоса) және компьютер экранында іске асыру жеткіліксіз. Электрондық оқулықты мәтіндік суреттерге, анықтамаға айналдыру емес, оның негізгі принципіне мән беріледі.
Электрондық оқулық өз кезегінде оқытушыларға, бақылаушыларға, үлгі жасаушыларға және тағы басқаларға бағдарламалардың жинағының ПЭВМ магниттік сақтаушыларда (қатты немесе жұмсақ дискілерде)қондырылуын, мазмұны негізгі ғылыми оқулық тәртібін ұстауды ұсынады. Әдеттегі электрондық оқулық жиі толықтырылады, ал егер неғұрлым нәтижелі болсын десек,онда ол: практикалық кері байланысты шапшаң қамсыздандырады; қажетті хабарды жылдам табуға көмектеседі (соған қоса контекстік іздеу), әдеттегі күрделі оқулықтан қайсысын іздеуді; маңызды гипермәтіндік түсіндірулерге аз сұрай беріп уақытты үнемдейді, сонымен қатар қысқаша мәтінмен - көрсетеді, айтып береді, үлгі жасайды және т.б. оның түсініктемесі жеке адамға лайықтап жасалған, білімдерді тексеру арнайы бөлімде қарастырылады [1].
Электрондық оқулықтың жұмыс тәртіптері
Электрондық оқулықтардың жұмыс тәртібінің ерекшелеп көрсетуге болады:
бақылаусыз оқыту;
бақылаумен оқыту, оқытылған әрбір тарау (параграфтың) бойынша арнайы бақылау сұрақтарымен қортылады;
қорытынды бақылау тест арқылы бітеді.
Оқулықтың электрондық нұсқасы бақылау құралдарына кедергі келтіруде, дәл осы бақылау сияқты оқуда білімдерді бақылау негізгі мәселе болып келеді. Ұзақ уақыт бойы білім берудің дәстүрлі жүйесінде білім бақылауы ереже сияқты, ауызша түрде өткізілген еді. Қазіргі кезеңде тестілеудің әртүрлі әдістері қолданылуда. Көбісі, бұл позицияларды бөлмейді, сондай тесттер қажетті дағдыларды қалай талдау керектігін және мәселенің шешімін табуды шектейді. Жаңа технологияларды қолдану арқылы қашықтықтан оқыту жүйелерінде сапалы және жаңаша мүмкіндікпен шешуге болады. Біз электрондық оқулық түрін құрдық, сайып келгенде жаңа ақпараттық технологияларды қолдану оқу нәтижелілігін жоғарылауына жағдай жасайтындығына үміттенуге болады, сонымен қатар білім алушының дербес дайындалуына таптырмас құралы деуге болады.
Электрондық оқулық білім алушының дербес жұмысы үшін, күндізгі оқуда және әсіресе қашықтықтан оқытуда қажетті:
оқулық баспа әдебиеттері болғандықтан, материалдардың қарқында дамуы, есту және оның жадымызға әсері және т.б. оқулық материалдарды түсіну жеңіл түседі;
дайындаудың оның білім алушының қажеттіліктерімен, деңгейімен сәйкес бейімделуді, ойдың мүмкіндіктеріне және шымдануға рұқсат етеді;
көптеген есептеулерден және өзгертулерден азат етеді, пәннің мәніне оймен шоғырлануға, үлгілердің үлкен санын қарап шығуға және көбірек тапсырмаларды шешуге рұқсат ете білу;
барлық жұмыс кезеңдерінде өзін-өзі тексеруге арналған өте кең мүмкіншіліктерді пайдалануыға мүмкіндік беру;
жұмысты көрнекі және ұқыпты формаға келтіруге және файлдық немесе баспадан шығару (распечатка) түрінде оқытушыға тапсыруға мүмкіндік туғызады;
шексіз шыдамды жетекшінің рөлін атқарады, түсіндірулердің практикалық шектелмеген санын береді, қайталанатын және қайталанатын басқа да сөздерді пайдалану.
Мұндай жетістікке жету үшін студент өз білімін жетік игере білу қажет.
Электрондық оқулық оқытушы үшін ыңғайлы, себебі ол :
лекцияларға және практикалық жұмыстары өзінің қалауына бағытталады, яғни аз көлемді, бірақ ең мазмұнын есепке алу және ЭО-мен дәрісханалық жұмыстардың дербес жұмысы үшін рұқсат етеді;
арақатынастардың мөлшерін үнемдеуді, үлгілерін ұстауы және мақсаттарды ықшамдауға, дәрісханада қарастырылатын және үйге берілген тапсырманы нәтижелеуге рұқсат етеді; студенттермен жұмыс жасағанда, әсіресе үй тапсырмалардың және бақылау іс-шараларына тиісті бөлімінде дербестікке мүмкіндік береді.
1.1 Электрондық оқулықты пайдалану саласы
2006 жылдың 1 наурызындағы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың халыққа жолдауында Электрондық үкімет жүйесін шұғыл енгізу қажеттілігін әдейі басқа көрсеткім келеді деп нақты атап көрсеткен. Біз электрондық үкіметпен ел басқарамыз, мемлекеттік органдарды тиімді пайдаланамыз.
Электрондық оқулық пен оқытудың негізгі мақсаты: Оқыту процесін үздіксіз және толық деңгейін бақылау, сонымен қатар ақпараттық ізденіс қабілетін дамыту. Білім берудің кез келген саласында ойлау жүйесін қалыптастыруға шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай жасайды.
Қазіргі уақытта электрондық WEB оқулықтың қандай екендігі туралы біртұтас ой жоқ. Электрондық оқулық дегеніміз- мултимедиялық оқулық, сондықтан электрондық оқулықтың құрылымы сапалы жаңа деңгейде болуға тиіс. Электрондық оқулық оқушының уақытын үнемдейді, оқу материалдарын іздеп отырмай, өтілген және оқушының ұмытып қалған материалдарын еске түсіруге зор ықпал етеді. Себебі, оқушының өзіне көрнекілік қолданған тиімді қажет элементінің жанында жазуы болады.мазмұны қиындау бір үлкен тақырыптың бөліктерін өткенде қосымша бейнехабар және клиптер қажетті элемент болып табылады. Бейнеклиптер уақыт масштабын өзгертуге және көріністерді тез немесе жәй түрде көрсетуге пайдалы. Электрондық оқулық таңдап алынған хабарды көшіруге мүмкіншілік туғызады. Электрондық оқулықтың ең қажет элементі-аудиохабарлар. Мысалы: құстардың дауыстарына қарай құс екенін ажырата білу,жүрек қағысын байқау.
Бір жағынан, электрондық оқулықтың келеңсіз жақтарыда бар. Бұл психология- педагогикалық талаптардың, пәнаралық байланыстардың жоқтығы сияқты. Тағы да бір ең үлкен кемшілігі - фрагменттік бағдарлама. Ол материалды толық қамтуы немесе оқулықтарды толық аудару, берілген материалдағы санитарлық, гигеналық нормалардың сақталмауы, компьютердің графикалық мүмкіншілігінің қолданылуының нашарлығы және әлсіздігі[2].
Электрондық оқулықтарды қолданылу барысында оқушылардың сабаққа деген қызығушылығының күрт артқандығы байқалады. Сондай-ақ мұғалімдерге де өздеріне қажетті әдістемелік, дидактикалық көмекші құралдарды молынан ала алады. Заман талабына сай жас ұрпаққа сапалы білім беруде элекрондық оқулықтарды сабаққа пайдалану-оқытудың жаңа технологиясының бір түрі ретінде қарастыруға болады. Ой-өрісі дамыған, шетелдік білім жүйесінен қалыспайтын жас ұрпаққа білім беру жолындағы ортақ міндетті өз мәнінде жүргізу үшін, бір-бірімізден тәжірибе алмасып, кемшілік-жетістіктерді айтып отырсақ жұмысымыз өнімді болады деп ойлаймын.

1.2 Электрондық оқулық және оның құрылымы

Орта бiлiм беру жүйесiн ақпараттандырудың мемлекеттiк бағдарламасының негiзгi бағыттарының бiрi - оқыту процесiн ақпараттандыру. Аталған бағытты жүзеге асыру үшiн жаңа буын оқулықтарын электрондық түрге аудару қажет.
Электрондық оқулықтың мазмұны пайдаланушылардың интелектуальдық ойлау қабiлетiн дамытуға бағытталуы қажет және оның мына қасиеттердi қанағаттандыруы жеткiлiктi: жинақтылық, жүйелiлiк, эстетикалық көркемдiлiгi, жылдамдылығы және т.б.
Электрондық оқулықтар ара қашықтықтан оқыту формасына негiзделiп жасақталады және оны жүзеге асыру үшiн қолданылады.
Осы уақытқа дейiн бақылаушы, жаттықтырушы, модельдеушi, дидактикалық ойындар сияқты қолданбалы программалар қолданылып келдi. Бұл программалар пайдаланушының өздiгiнен оқып-үйренуiне және өзiндiк жұмыс жасау қабiлетiн дамытуға мүмкiндiк бередi[3].
Электрондық оқулықты құрастырған кезде оның мәтiндiк ақпараттан гөрi графиктiк ақпарат көбiрек қамтылуы керек, себебi ол пайдаланушының ақпаратты тез, әрi көрнекi түрде қабылдауына жағдай жасайды.

1.3 Электрондық оқулыққа қойылатын талаптар

Жан-жақтылығы.
Iзгiлiктiлiк. Онда кез келген орындаушы өзiне қажеттi бiлiмдi ала алады.
Бейiмдiлiгi. Ұсынылып отырған оқу материалы барлық орындаушылар үшiн бiрмәндi болуы керек. Бiрақ оқу материалы әр түрлi формада берiлуi мүмкiн.
Модульдiк. Кез келген электрондық оқулықты дәстүрлi оқулықтар негiзiнде құрылымын жасақтау.
Экономикалық тиiмдiлiгi. Аталған оқулыққа сұраныс көп болуы қажет және сәйкес түсетiн пайданы да қарастыру қажет.
Тұтынушыға бағдарлау.
Электрондық оқулықтың құрамы:
Аннотация;
Пән туралы қысқаша ақпарат;
Жұмыс бағдарламалары;
Электрондық оқулықпен және оның бөлiктерiмен жұмыс жасау туралы әдiстемелiк нұсқаулар;
Ұсынылатын бiлiм беру бағдарламалары;
Теориялық материалдар (лекция конспектiлерi);
Теориялық материалдарға негiзделген оқу құралы;
Лабораториялық жұмыстарды орындауға негiзделген әдiстемелiк құрал;
Лабораториялық жұмыс пен бақылау жұмыстарының тапсырмаларының тiзiмi;
Бақылау тапсырмалары;
Лабораториялық жұмыстардың әдiстемелiк нұсқалары;
Бiлiмдi бағалау критерийлерiн айқындайтын тапсырмалар;
Бақылау тестiлерiнiң жинағы;
Телекоммуникациялық құрылғыларды қолдану арқылы консультация түрлерi мен графигi;
әдебиеттер тiзiмi және Интернеттiң ақпараттық ресурстарына сiлтемелер;
Озат мұғалiмдердiң жасақтаған қосымша авторлық материалдары;
Үйренушiнiң жұмыс папкасы;
Мұғалiмнiң жұмыс папкасы.
Аталған құрам арқылы электрондық оқулықтың құрылымы тұрғызылады [4].

2.1 HTML ортасымен танысу

Алғашқы HTML(Hyper Text Maker Language) нұсқасын 1989 жылы Тим Бенерс-Ли Mosaic браузері үшін жасады. Бірақ ол уақытта браузер де, тіл де кең қолданысқа ие бола алмады. 1993 жылда HTML+ нұсқасы пайда болды. Бірақ ол да практикада жүзінде қолданысқа ие бола алмады. Гипермәтіннің кең қолданысқа енуіне 2.0 нұсқасы тиімді болды, ол 1994 жылы ұсынылған. Бұл жыл WWW дүниеге кең тараған жыл еді. 2.0нұсқасындағы элементтер әлі күнге дейін өз сенімділігін жойған жоқ. Бір жылдан кейін пайда болған HTML 3.0 нұсқасында тілдің элементтері көмегімен математикалық символдардың (интервал, шексіздік, бөлшек, жақша және т.б. белгілер) жазылуы енгізілді. Осы нұсқаға лайықтап Arena браузері ойлап табылды, бірақ бұл жоба одан әрі дамымады. 1996 жылда HTML 3.2 нұсқасын құрастыру барысында тілге фреймдерді енгізгеннен кейін ол Web-беттерін жасаушыларды кеңінен таралды. Қазіргі кезде браузерлердің көбісі 3.2 нұсқасымен жұмыс істейді. Ресми түрде HTML 4.0 1997 жылы пайда болды деп жарияланды. Сол кезде жетістікке ие болған браузерлерде (Microsoft Internet Explorer және Netscape Navigator) қолданып дами бастады. HTML-дың маңызды ерекшелігі - құжатты Web-браузердің әр түрлі типтерінде және әр түрлі платформаларда көрсетілуі мүмкін [9].
Ақпараттық қоғам заманында Интернет ақпараттарды жеткізудің негізгі құралына айналып отыр. Интернет - барлық жүйелері хаттама деп аталатын бірыңғай стандартпен, яғни ережемен жұмыс істейтін ауқымды (глобальды) компьютерлік желі.
Интернеттің дамуы мен таралуы 3 бағытта жүргізіледі:
техникалық немесе аппараттық компонент;
программалық компонент;
ақпараттық компонент.
Аппараттық компонент компьютерлердің түрлі модельдері мен жүйелерінен, физикалық негізі әртүрлі болып келетін байланыс арналарынан, компьютерлер мен байланыс арналары арасындағы механикалық, әрі электрлік үйлесімді қамтамасыз ететін құрылғылардан тұрады. Ал ондағы мәліметті тасымалдау ісі байланыстың кабельдік және спутниктік арналарынан, радио жүйелерінен, теледидарға арналған кабельдік арналардан тұрады.
Бағдарламалық компонент интернеттегі түрлі типтегі компьютерлер мен құрылғылардың үйлесімді жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Ал оның негізгі функциялары төмендегідей:
ақпаратты сақтау, іздеу, жинақтау, қарау немесе тыңдау;
желідегі ақпарат қауіпсіздігін сақтау;
аппаратураның функциональдық сәйкестіктерін қамтамасыз ету.
Программалық жабдықтар екі топқа бөлінеді:
сервер-программалар;
клиент-программалар.

Сервер-программалар - тұтынушылар компьютерлеріне қызмет ететін желі торабында орналасады; клиент-программалар - тұтынушы компьютерлерінде орналасып, сервердің қызметін пайдаланады.
Ақпараттық компонент желідегі компьютерлерде сақталатын түрлі құжаттар арқылы өрнектеледі. Желідегі құжаттар бір-бірімен сілтеме адрестер арқылы беріледі .
Интернеттегі мәліметтерді бейнелеу HTML тілінде жазылады. Бірақ ол программалауға ұқсас болғанмен программалау тілі емес, гипермәтінді белгілеу тілі. Сонымен қатар, ол мәтіндерді Web-беттер түрінде бейнелеуге арналған ережелер жиынын анықтайды.
Web-құжаттарды қарап шығу үшін арнайы браузер-программалар қажет. Қазіргі кезде кеңінен таралған браузерлер қатарына Internet Explorer (Microsoft фирмасының өнімі) және Netscape Navigator (Netscape Communications Corp. фирмасының өнімі) программалары жатады. Браузерлер WWW-тен басқа Интернеттің басқа да ресурстарымен (Usenet, FTP) де байланыса алады.
Қазіргі уақытта Интернеттің ресурстарымен қатар операциялық жүйелердің функциясын орындайтын Web-браузерлер жасау жоспарлануда. Мысалға, Netscape Communications Corp. компаниясы өзінің шығарған Netscape Navigator браузеріне операциялық жүйелерге ғана тән мүмкіндіктер қосуда. Ал Microsoft компаниясы Internet Explorer өнімін Windows операциялық жүйесімен біріктірген. Нәтижесінде пайдаланушы жұмыс үстелін Web-парақ режимінде шығарып жұмыс істей алады және Web-парақтардың жарлықтарын жұмыс үстеліне шығарып қоя алады. Бұл режимде Windows-тың жұмыс үстелі Active Desktop (екпінді күйдегі жұмыс үстелі) деп аталады, оның құрамына Web-элементтер мен дәстүрлі ақпараттарды біріктіретін Outlook программасы кіреді.
HTML термині (Hyper Text Maker Language) ағылшын тілінен аударғанда гипермәтінді бейнелеу тілі деген мағына береді. HTML Web ортасында гипермәтіндік құжаттарды даярлайтын стандартты тіл. HTML-құжаттар Web-браузерлердің әр түрлі типтерінде көрініс табуы мүмкін. HTML - мамандар ғана білетін қиын программалар тіліне қарағанда оңай барша меңгере алатын тілдердің бірі. Барлық Web-парақтарға тән бір жері - олар HTML тілінің көмегімен жасалған. HTML программалау тілі ретінде ғана өмірімізге енген жоқ. Осы тілді меңгерген адам қиын нәрселерді оңай және тез арада істеу мүмкіндігіне ие болады, ал бұл компьютер әлемінде аз емес. Дәстүрлі құжаттарға мультимедиа элементтерін қолдану гипермәтінге тән қасиет. Гипермәтіннің дамуына байланысты, тұтынушылар өздерінің мультимедиалық өнімдерін жасауға және оларды компакт-дискілер арқылы тарату мүмкіндігі ашылды. Осындай ақпараттық жүйелер HTML-беттерінің жиынтығы ретінде жазылған болса, онда олар қосымша программалық оңдеуді қажет етпейді, себебі, Web-браузерлермен жұмыс істеуге арналған қажетті жабдықтардың барлығы дербес компьютерлердің стандартты бағдарламаның құрамына енеді. Тұтынушыдан тек қана: мәтінді жазу, суреттерді салу, HTML-беттерін дайындап, олардың бір-бірімен байланысын көрсетіп қою қажет. HTML Web-беттерді құрастырудың негізі бола тұра, тікелей бейнелеу өнерінің жаңа бағытына Web-дизайнға байланысты. Суретшіге Интернетте көркем суреттерді салып қою мен жаңа фирмалық стильді құрастырып қою аз, ол өз жұмысын желіге орналастырып қою керек. Тұтынушы оны көргенде өзінің де сондай көркем жұмыстарын жасауға деген ынтасы туындауы қажет .
Web-құжат файлдары .html немесе .htm кеңеймесі бар мәтіндік файлдар. Оларды құруда қарапайым мәтіндік редакторлардан пайдалануға болады. Мысалы: MS Windows ортасында Notepad (Блокнот) редакторы.
Мұнда негізінен құрылған Web-құжатты келесі сурет арқылы көре аламыз.

Сурет 11 - HTML гипермәтіндік ортасы

HTML-құжаттарын кез келген мәтінік редакторда жасауға болады немесе арнайы HTML-редакторларында және конвертерлерде. HTML-құжаттарды дайындайтын редакторларды таңдау пайдаланушының өзіне байланысты.

3.2 HTML тілінде құжат жасау негіздері

HTML қабықшасы. HTML қабықша - беттiң тақырыбы (HEAD) және негiзгi тегтерден тұратын денесi (BODY) орналасқан қарапайым тегтер. Тақырыбы және денесi бар HTML тегтердің жазылу үлгiсi[10]:
HTML
HEAD
TITLE TITLE
HEAD
BODY
BODY
HTML
мұндағы, TITLETITLE жолы құжат тақырыбын бередi. Құжат тақырыбы келесi мәлiметтердi қамтиды:
Беттің аталуы. TITLE және TITLE тегтер беттiң аталуын анықтайды. Ол HTML құжат денесiнiң құрамына кiрмейдi.
Стиль. HTML құжатты басқару элементтерi мен стильдерiн тақырыпға енгiзу қажет болған жағдайда қолданылады.
Метаинформация. МЕТА тегтері құжат авторы, кiлттiк сөздер, арнайы іс-әрекеттер қажет болған жағдайда қолданылады.
Кез келген құжатты қарағанда оның басқару элементтерi мен стильдерi, авторы, кiлттiк сөздер жайлы мәлiметтер онша қажет бола бермейтiндiктен аталған тегтердің барлығы бiрдей жиi қолданыста емес. Дегенмен әрбiр құжаттың атауы болуы тиiс, сондықтан TITLE тегтер жиi қолданылады.
Құжат денесінің құрылымы. HTML құжаттың денесi орналасатын негiзгi бөлiгi BODY және BODY тегтері арқылы iске асырылады. Құжат денесiне енгiзiлетiн ақпарат келесiдей болуы мүмкiн.
Мәтiн. Құжат құрамында кездесетiн мәтiндер. Олар қосылуы жеңiл әрi түсiнiктi болу үшiн форматталуы да мүмкiн.
Графикалық кескiн. Құжатта жылжуға немесе ақпаратт көрнекі түрде беру үшiн енгiзiлетiн графикалық ақпарат.
Сiлтеме. Web түйіннің iшiнде оңай жылжуға және желінің басқа да тұстарына жылдам өтуге арналған сiлтемелер.
Мультимедиа және арнайы бағдарламалар. Видеороликтер, Java аплеттерiмен, Flash программаларымен жұмысты басқаратын тегтер құжат денесiнде орналасуы тиiс.
Түсiнiктемелер. Құжатта қолданылып жатқан тегтер - мен іс-әрекеттерге берiлетiн құжат денесiнiң кез - келген тұсына енгiзуге болады. Түсiнiктеме үлкен HTML-беттерге қарағанда өте тиiмдi. Түсiнiктеме !-- -- тегтер арқылы жазылады.
Форматтау элементтерi.
Мәтiндi форматтау - HTML тiлiнiң ең қарапайым және ең қуатты құралы. Себебi Web-бет форматталған мәтiннен тұрғанда ғана түсінікті әрi көрнекі болып келеді. Мәтiндi форматтауда келесi тегтер қолданылады:
H1..H1-H6..H1. Тегтер диапазоны та - қы - - рыптар мен тақырып мазмұнына қолданылады;
BR. Каретканы қайтару тегі;
P..P. Абзацты ашужабу тегі;
B..B. Мәтiндi жартылай қалың ету;
I..I. Мәтінді көлбеу ету;
U..U. Мәтiн астын сызу.
Осы аталған тегтерді пайдаланып алғашқы HTML құжатты жазайық:
Құжат мәтінін енгізу:
HTML
HEAD
TITLE Негiзгi HTML-бет TITLE
HEAD
BODY
H1 Мәтінді форматтау H1
BR
P B Реляциялық жүйе тез арада анау айтқандай үлкен жетістікке жете қойған жоқ. Алайда негізгі теориялық жағынан 70-ші жылдардын басында пайда болған. Бірақ ұзақ уақыт бойы өзінің жүйесіне ие бола алмай келді. 80-ші жылдардын басына қараай бұл жүйе өзіндік әдістерін және алгоритмдік түрде басқарылып әлемдік деңгейге пратикалық жүйеде шықты. B Реляциялық модель негізінен математикалық принципте кездестіреді. Бұл принцип алғаш 1970 ж. доктор Е.Ф.Коддом модельдеу түрінде қарастырды. Доктор Е.Ф.Коддом техника жүзінде "Реляциялық модель үшін әртүрлі банк мәліметтеріне бөлді ", бұл 1970ж. Бұны қарапайым бастапқы реляциялық теория деп атады. Сөйтіп, Доктор Кодд өзінің дұрыс анықталған реляциялық моделін ұсынды:I Реляциялық БҚБЖ толығымен берілгендер қорының реляциялық мүмкіндігімен басқара білу қажет. IU P
li
p Реляциялық БҚБЖ толығымен берілгендер қорының реляциялық мүмкіндігімен басқара білу қажет.a
li
p Ақпараттық деңгей- барлық ақпаратты БҚ реляциялық кестеде түрінде анықтау.a
li
p Келісімдік байланыс- Кез-келегн белгіні БҚ реляциялық келісім байланыс үшін қолданылатын комбинациялық кесте атымен берілген қатарлар.a
li
p Бос белгілерді қабылдау- БҚБЖ бос қалған белгілермен жұмыс жасау белгісі, доменге тәуелсіз.a
li
p Жаңа онлайн каталогы- БҚ жазу және мазмұндарын кесте деңгейін логикалық түрінде ұсыну.a
li
p Өшірілген тілдегі мәліметтерді басқару- ақырғы деңгейдегі, синтаксис және түсінікті түрде анықталған тілде қолдануға ие.a
li
p Қайталау деңгейдегі ұсыныс-барлық теориялардын жүйе арқылы қайталауды айтады. a
li
p Орнату, өңдеу және өшіру- БҚБЖ жасалған сұраныстарды ғана қолдамай, орнату мен өшіру жолдарында ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.