Қазақ филологиясы және әлем тілдері факультеті

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 64 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ҚАЗАҚ МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗДАР ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Молдан Фатима

Құжаттық мәтіндердегі ресми іс-қағаздар стилінің функционалдық ерекшеліктері

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

5В012100 - «Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы

Алматы, 2019

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университеті

Қазақ филологиясы және әлем тілдері факультеті

Қазақ тіл білімінің теориясы мен әдістемесі кафедрасы

«Қорғауға жіберілді»

Хаттама №___ «__»___2019ж.

Кафедра меңгерушісі,

ф. ғ. д., проф.

Т. Н. Ермекова

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

Тақырыбы: Құжаттық мәтіндердегі ресми іс-қағаздар стилінің функционалдық ерекшеліктері

5В012100 - «Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы

Орындаған: 4 курс студенті Молдан Фатима

Ғылыми жетекші: ф. ғ. м., аға оқытушы Г. Ж. Сүлейменова

Алматы, 2019

1 РЕСМИ ІС ҚАҒАЗДАР СТИЛІН ЗЕРТТЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕМЕСІ

1. 1Құжат ұғымы, ерекшеліктері мен теориялық негіздері

Қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде қызмет етуінің алғы шарттарының бірі - оның қоғамдық өмірдің әр алуан саласында қызмет етуі және соған орай іс қағаздарының қазақша жүргізілуі. Іс қағаздарының, ресми құжаттардың тілі бір жүйеге түспей, стильдік жағынан қалыптаспай, мемлекеттік ресми құжаттардың барлығы алдымен қазақ тілінде жазылмай, барлық құрылымдағы іс қағаздары қазақ тілінде жүргізілмей қазақ тілінің қолданыс аясы, қызмет қарымы өрісін кеңейте алмайды.

Тіл мәселесі - еліміздегі ең көп талқыға түсетін мәселенің бірі. Себебі, тіл - ұлттың үні, тәуелсіздіктің тірегі. Өз ұлтының тағдырына бей-жай қарамайтын кез келген адам мемлекеттік тілдің жайына үнемі алаңдайды.

Сондықтан әрбір Қазақстанда тұратын азамат мемлекеттік тілдің өркендеуіне және мемлекеттік тілді игеруге өз үлесін қосу қажет. Ал тілді игеру немесе үйрену үшін ыңғайлы және тиімді әдістері, тәсілдері, жаңа әдіснамалық жүйе қажет. Мемлекеттік тілдің коммуникативтік сипаты туралы профессор Б. Хасанов былай дейді: «Мемлекеттік тіл - кез келген көп тілді мемлекет үшін қажетті құбылыс. Мемлекеттік тіл категориясының мәнін қазіргі дүниежүзілік лингвистикалық процесс деңгейінде ала отырып анықтау кажет. Мемлекеттік тілдің әлеуметтік қарым-қатынас жүйесіндегі алатын орнын белгілеу керек. Мемлекеттік тіл - оны жариялаған ел азаматтарының барлығы міндетті түрде білуге тиіс тіл» [3] .

Мемлекеттік тілдің мәртебесі туралы мәселе мемлекеттілікті нығайтуда ерекше маңызға ие. Мемлекеттік тіл саяси, мәдени, әлеуметтік дербес және тәуелсіз мемлекеттің негізгі белгілерінің бірі. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі - қазақ тілі ұлы байтақ даламызды мекен еткен қазақ халқы мен қазақстандық басқа да этнос өкілдерінің тарихи тағдырын біріктірген, теңдік пен татулық мұраттарын ұстана отырып, бейбітшіл азаматтық қоғамды қалыптастыруға қол жеткізіп отырған бірден-бір мемлекеттің туы, елтаңбасы, әнұраны сияқты оның басты бет пердесі болып табылады.

Қазіргі Қазақстан қоғамында мемлекеттік тілдің қолданыс аясының кеңеюі саяси үдерістер, білім және мәдениет саясатымен тығыз байланыста. Олар мемлекеттің ішкі әлеуметтік, экономикалық, саяси және мәдени қатынастарының дамуына әсерін тигізеді. Мемлекеттік тіл - бүкіл Қазақстан Республикасын біртұтас жұмылдырушы фактор ретіндегі ықпал етуші қару.

Мемлекеттік тілді меңгеру кез келген азаматтың өз Отанына деген сүйіспеншілігін арттырудағы басты факторлардың бірі болып табылады.

Қазақстан Республикасы Конститутциясының 7-бабында «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік тіл-қазақ тілі» делінген, сондай-ақ «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Заңының 2-бабында «Мемлекеттік, мемлекеттік емес ұйымдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қызметінде тілдерді қолдануға байланысты туындайтын қоғамдық қатынастарды осы Заң реттейтін мәселе болып табылады» делінсе, осы Заңның 8-бабында «Мемлекеттік тіл-Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, ұйымдарының және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының жұмыс және іс қағаздарын жүргізу тілі болып табылады . . . » және 4-бап бойынша «Мемлекеттік тіл-мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі» деп нақты көрсетілген[4] .

Мемлекет тарапынан мемлекеттік тілдің мәртебесін нығайту үшін жоспарланған бағдарламалар жасалынып, қазақ тілінің қолданылу аясын кеңейту жөнінде кешенді жұмыстар жүргізіліп келеді.

Іс қағаздары қоғам өмірінде үлкен қызмет атқарады. Іс қағаздарының саяси, тарихи, құқықтық, экномикалық маңызы өте зор. Құжаттар фактілерді, оқиғаларды, қоғам өмірінің құбылыстарын дәлелдейтін айғақ ретінде қызмет атқарады.

Сондықтан біз бұл жерде тақырыпқа қатысты құжат ұғымы, ерекшеліктері мен теориялық негізгі мəселелерді қысқаша тұжырымдап беруді жөн көріп отырмыз. Сонымен, іс қағаздарын жүргізудің басты өзегі құжат дегеніміз не? Құжат деп қандай да бір зат туралы ақпаратты тіркеуге, беруге жəне сақтауға қызмет ететіннің барлығын атаймыз. Басқаша айтқанда, құжат - ақпараты бар материалдық тасымалдаушы. Мұндай тасымалдаушы ретінде қағаз, компьютер дискісі, фото жəне кинопленка жəне т. б. қызмет етуі мүмкін. Іс құжаты əкімшілік (басқару) ақпаратты белгілеу үшін қызмет етеді. «Құжат» ұғымы білімнің көптеген саласында қолданылып, тұтас бір ғылыми пəндер қатарындағы зерттеу объектісі болып табылады. Бұл ғылымдардың əрқайсысы құжатқа анықтама беруде қандай өлшемдер (құжаттың мəні, нысаны, ақпаратты жазу мен дыбыстап бейнелеу тəсілі т. б. ) негіздеме ретінде алынғанына қарай өз тəсілдерін ұсынады. Құжат ұғымына берілген анықтамаларды шолғанда, зерттеу нысанасы мен міндеттеріне қарай айырмашылықтардың да бар екендігін байқаймыз. Құжат ұғымын деректану саласы кең ауқымда түсіндіреді. Ол бойынша, құжат - объективті өмір шындығы мен адамның ой қызметіне қатысты ақпараттарды арнайы материалға кез келген тілде, кез келген тəсілмен бекіту құралы. Деректануда құжат - арнайы ақпарат жеткізуге арналған объект.

Мəселен, С. И. Ожеговтың Орыс тілі сөздігінде «құжат» ұғымына үш түрлі мəнде түсінік беріледі:

1. Қандай да бір фактіні немесе бір нəрсеге қатысты құқықты растайтын іс қағазы.

2. Ұсынушы тұлғаны ресми куəландыратын нəрсе (төлқұжат жəне т. с. с. ) . 3. Жазбаша куəлік.

Шетелдік сөздердің түсіндірме сөздігінде аздаған өзгешеліктер болғанымен, жалпы мағынасы жоғарыдағы анықтамаларға келіп саяды:

1. Жазбаша куəлік, айғақ - мысалы, оның тарихи құжаттық сипаты бар.

2. Заң жүзінде белгіленген тəртіппен жасалып, заңды фактіні куəландыратын (туу, некеге тұру) немесе қандай да бір іске құқық беретін (диплом, өсиет) акт, сөздің кең мағынасында - заңды күші бар немесе қызметтік сипаттағы кез келген жазбаша акт.

3. Төлқұжат, жеке куəлік[5] .

Л. П. Крысинаның шет тілдерден енген сөздер түсіндірме сөздігінде қарастырылып отырған ұғымға қандай анықтама берілетінін келтіре кетейік: «Құжат.

1. Қандай да бір фактіні немесе бір нəрсеге қатысты құқықты растайтын іс қағазы.

2. Ұсынушы тұлғаны ресми куəландыратын нəрсе (төлқұжат жəне т. с. с. ) .

3. Қандай да бір жағдайды жазбаша куəландыру. «Құжат» ұғымы сөздіктермен қатар мемлекеттік стандарттарда да беки бастады «Құжат - уақыт пен кеңістікке тапсыру үшін адам қолымен жасалған тəсілдер арқылы бекітілген ақпараты бар материалдық объект» [6] . Құжат анықтамасының даму барысын талдай отырып, бұл терминді түсіндірудің негізгі үш тəсілін бөліп атауға болады:

- құжат қандай да бір материалдық объект болып табылады;

- жай ғана материалдық объекті емес, сонымен қатар, ақпарат жеткізгіш;

- əрі ол құжатталған ақпарат (яғни, қайта өңдеу жəне сақтау мақсатында материалдық негізге бекітілген қандай да бір əлеуметттік ақпарат. Басқаша айтқанда, биологиялық ақпараттың, жанды жəне жансыз табиғат ақпараттарының адам ойы жететін деңгейде жазылған немесе осы деңгейде өңделген түрлері мен формалары) болып табылады. Осылайша, құжаттану тұрғысынан алғанда құжат дегеніміз мəтін, дыбыс жазу мен бейнелеу түріндегі ақпарат енгізілген материалдық объект болып саналады. Соңғы кезде құжат анықтамасының мағыналық жүгі ауырлап, материалдық құрамнан ақпараттық құрамға ауысып келеді. «Құжатталған ақпарат» ұғымының өмірге келуі ақпарат (мəлімет) пен материалдық негіз (рəміздер, белгілер, əріптер, толқындар т. б. түрінде) ұғымдарының екіжақтылық сипатына негізделген.

Толықтай беріп, салыстырып көрелік: «құжатталған ақпарат (құжат) - материал жеткізгішке тіркелген сəйкестендіруге мүмкіндік беретін деректемелері бар ақпарат». Анықтамадан көріп отырғанымыздай, Қазақстанда қабылданған түсіндірмеден айырмашылығы, ресейлік анықтамада құжаттың деректемелері ескеріледі. Бұл материал жеткізгішке тіркелген ақпарат анықтамасында айқындаушы орында тұр. Өнеркəсіптік, ақпараттық технологиялардың қарқынды дамуы дəстүрлі құжаттау тұрғысынан алғанда жаңа, тек өзіне ғана тəн ерекшеліктері бар, өзгеше электронды құжат түрінің түзілуіне алып келді. Кеңселік қызмет барысында құжат еңбек құралы ретінде де əрі жұмыс нəтижесі ретінде де көрінеді. Осыған сəйкес ұйымның тиімділікпен қызмет етуі құжат бойынша жұмыс жүргізу ісін дұрыс ұйымдастыруға тікелей байланысты.

Құжат функциялары:-қ ұжат функцияларын жалпы жəне арнайы функциялар деп екі салаға бөлуге болады. Жалпы функциялар құжаттардың бəріне ортақ. Ал арнайы функциялар - құжаттардың тек шектеулі топтарына ғана тəн. Құжаттың жалпы функцияларына мыналарды жатқызуға болады:

1) əлеуметтік - құжат əлеуметтік мəнге ие объект болып табылады, өйткені ол əлеуметтік қажеттіліктен туындаған əрі сол əлеуметтік жүйеде жүзеге асырылады;

2) ақпараттық - құжат ақпаратты жазып алу, сақтау жəне тарату құралы ретінде қызмет етеді;

3) қарым-қатынастық - құжат қоғамдық құрылымдар мен жеке адамдар арасында байланыс құралы ретінде жүреді, ол жай хабарландырып қана қоймайды, сонымен бірге қоғамдық сананы шоғырландырып, бірыңғай пікір қалыптастыруға, ұжымдық реакция туғызуға, бүкіл қауымды жұмылдыруға ықпал етеді;

4) мəдени - құжат əлеумет тəжірибесі мен мəдени дəстүрлерді бекіту жəне оларды болашаққа қалдыру құралы ретінде қызмет етеді;

Құжаттың арнайы функцияларына мыналар жатады:

1) құқықтық - құжат қоғамдағы құқықтық нормалар мен құқықтық қарым-қатынастарды бекіту жəне өзгерту құралы ретінде қызмет етеді. Хабарланып отырған мəліметтерге, оқиғаларға баға беру арқылы құжат құқықтық сананың қалыптасуына, мінез-құлықтың əлеумет тарапынан қолдау тапқан үлгілерін əзірлеуге, моральдық-этикалық нормаларды игеруге ықпал етеді;

2) дəрістік - құжат жинақталған əлеуметтік тəжірибелерді ой елегінен өткізе отырып, бұл жөніндегі білім қазынасын ұрпақтан ұрпаққа жеткізуге көмек береді, тұлғаның қалыптасу процесіне қатысады;

3) танымдық - құжат ой елегінен өткізіліп жазылған мəтін негізінде шындықтың неғұрлым ауқымды, абстрактылы, теориялық үлгісін жасауға мүмкіндік береді;

4) басқарушылық - құжат басқару құралы болып табылады, қоғам мүшелерінің ұжымдық қызметін мейлінше тиімді ұйымдастыру мақсатына сəйкес жоспарлау, үйлестіру жəне реттеу ісіне көмектеседі;

5) мемориальдық - құжат қоғамның, ондағы жекелеген құрылымдардың дамуы туралы жəне дербес тұлғалар жайлы тарихи дерек көзі ретінде көрінеді;

6) есептік - құжат өндірістік жəне шаруашылық қызметтің барлық кезеңдерінде атқарылған жұмыс процестерін сүзгіден өткізіп отыратындықтан, оның нəтижелерін есептеп шығаруға мүмкіндік береді.

7) эстетикалық - құжат өзінің материалдық негізі құрамына болмысты образды-көркем игеру нəтижелерін түсіру арқылы жинақтап қорытылған эстетикалық тəжірибелерді сақтайды жəне таратады;

8) релаксациялық (ойын-сауықтық, компенсаторлық) - құжаттардың бірқатар түрлерін эмоционалдық шиеленісті ширығуларды өзге нысандарға аудару арқылы түсіруге, сөйтіп артық ширығу деңгейін көздеген дəрежеге дейін азайтуға пайдалану;

Ұйымда құжаттарды түзу, қолжазбадан қайта басу, оқу, есепке алу, сұрыптау, сақтау, іздестіру, ақпараттарды ұқсату т. б. жөнінде қыруар жұмыстар атқарылады. Ұйымның коммерциялық қызметі табысты жүргізілуі үшін ақпараттардың сақталу жағдайы ондағы мəліметтер құпиялылығы сенімді түрде қамтамасыз етілетіндей дəрежеде болуы шарт. Терминдердің бірыңғайлығын бекітіп, басқаруды құжаттамалық қамтамасыз ету жүйесінің республикадағы даму бағытын көрсететін бірқатар анықтамаларды келтіріп өтейік. Төменде беріліп отырған негізгі терминдер мен анықтамалар Қазақстан республикасының «Іс қағаздарын жүргізу жəне мұрағат ісі. Терминдер мен анықтамалар» 1037-2001 Стандартына сəйкес, заңды тұлғалар қызметінде түзілетін құжаттаманың барлық түрлерінде, сондай-ақ іс қағаздарын жүргізу мен мұрағат ісі бойынша шығарылатын ғылыми-əдістемелік, нормативтік-əдістемелік, анықтамалық жəне оқулық əдебиеттерде бір ізбен қолданылуы міндетті.

«Құжат» - латын тілінде «куәлік», «дәлелдеу тәсілі» деген мағына береді. Бүгінгі қолданыста оның негізгі үш мағынасы бар:

1) қандай да бір фактіні не бір нәрсеге деген құқықты (мысалы, жол жүруге деген) растайтын іс қағазы;

2) жеке басты ресми түрде куәландыратын құжат (төлқұжат) ;

3) бір нәрсе туралы жазбаша куәлік (мысалы ескі грамоталар) .

Құжаттау дегеніміз - кез-келген мекеменің қызметін, әрекет көрсететін құжаттарды жасау, толтыру. Бұған дайын құжаттармен жұмыс та, мекеме ішіндегі дайындалған құжаттармен жұмыс та, сырттан келген құжаттармен жұмыс та, сондай-ақ оларды қабылдау, тіркеу, ол бойынша жұмыс істеу, орындалуын бақылау, құжаттарды қолдануға дайындау, мұражайға тапсыру сияқты толып жатқан жұмыстар енеді.

Құжаттармен басқару - мәліметтерді қабылдап алу және өндеу, шешім қабылдап, оны орындау сияқты белгілі бір дәрежедегі ақпараттық процесс болып табылады.

Қазақстан Республикасында «құжат» ұғымының ресми түсіндірмесі ҚР Экономика және сауда министрлігі Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі комитеттің 2001 жылғы 14 мамырдағы № 140 бұйрығымен бекітіліп, күшіне енгізілген 1037-2001 ҚР СТ-да былай баяндалады: «Құжат (құжатталған ақпарат) - сәйкестендіру мүмкіндігі бар материалдық жеткізгіште тіркелген ақпарат». Қазіргі заманғы отандық құжаттану ісі дәл осы анықтамаға сүйенеді.

«Құжат» ұғымы сөздіктермен қатар мемлекеттік стандарттарда да беки бастады. 16487-70 Мемлекеттік стандартында «құжат» «арнайы материалда адамның шын мәніндегі объективті және ой қызметі барысындағы құбылыстар, фактілер туралы ақпараттарын түрлі тәсілдермен бекіту құралы» ретінде көрсетіледі. Бұл ұғымда ақпаратты бекітудің тәсілдері мен материалы, құжаттың міндетті түрде сәйкестендірілуі секілді жаңа белгілері назарға алынған.

16487-83 Мемлекеттік стандарты бұл терминнің семантикалық мәнін ашып, оны толықтыра түсті. Мұнда «құжаттың» материалдық негізі ондағы ақпараттан бөлек алынып қарастырылады: «Құжат - уақыт пен кеңістікке тапсыру үшін адам қолымен жасалған тәсілдер арқылы бекітілген ақпараты бар материалдық объект».

Құжат анықтамасының даму барысын талдай отырып, бұл терминді түсіндірудің негізгі үш тәсілін бөліп атауға болады. Біріншіден, құжат қандай да бір материалдық объект болып табылады, екіншіден, жай ғана материалдық объекті емес, сонымен қатар, ақпарат жеткізгіш, үшіншіден, әрі ол құжатталған ақпарат (яғни, қайта өңдеу және сақтау мақсатында материалдық негізге бекітілген қандай да бір әлеуметттік ақпарат. Басқаша айтқанда, биологиялық ақпараттың, жанды және жансыз табиғат ақпараттарының адам ойы жететін деңгейде жазылған немесе осы деңгейде өңделген түрлері мен формалары) болып табылады.

Осылайша, құжаттану тұрғысынан алғанда құжат дегеніміз мәтін, дыбыс жазу мен бейнелеу түріндегі ақпарат енгізілген материалдық объект болып саналады.

Соңғы кезде құжат анықтамасының мағыналық жүгі ауырлап, материалдық құрамнан ақпараттық құрамға ауысып келеді. «Құжатталған ақпарат» ұғымының өмірге келуі ақпарат (мәлімет) пен материалдық негіз (рәміздер, белгілер, әріптер, толқындар т. б. түрінде) ұғымдарының екіжақтылық сипатына негізделген. Құжаттау нәтижесінде мәліметтердің өзіндік сипатта материалдану және заттану процесі жүреді. Ақпарат негізге бекітіледі немесе оған тіпті «байланып қойылады», сол арқылы ақпарат өз жасаушысынан жекеленеді. Осылайша, құжат екі қосындының тұтастығы деп қабылданбақ. Рас, ұзақ жылдар бойына бұл бірліктегі басты орынды ақпарат жеткізуші негіз иеленіп келген-ді.

М. В. Ларин «Управление документацией в организациях» (Ұйымдарда құжаттаманы басқару) атты еңбегінде құжатты мынадай үш басты компонент құрайтынын атап көрсетеді: ақпарат, негіз (материал жеткізгіш) және ақпараттың сәйкестендірілу мүмкіндігі. Ақпарат негізіндегі сәйкестендірілу мүмкіндігі құжатты басқа ақпарат негіздерінен түпкілікті түрде ерекшелендіреді[7] .

«Құжат» стандартталған термин, яғни бұл осы ұғымды айқындауға арналған жалғыз термин болып табылады. «Құжатталған ақпарат» термині синоним-термин рөлін атқарады. Аталмыш стандартта ол деректер анықтамалығы тұрғысында келтірілген.

Сонымен қатар, осы стандартпен белгіленген барлық терминдер заңды тұлғалар қызметінде түзілетін құжаттама түрінің бәрінде, сондай-ақ ғылыми-әдістемелік, нормативтік-әдістемелік, іс қағаздарын жүргізу және мұрағат ісі жөніндегі анықтамалық пен оқулық әдебиеттерде міндетті түрде қолданылуы қажет. Қазақстан Республикасындағы «құжат» терминіне берілген ресми түсіндірме Ресей Федерациясы мемлекеттік стандарты бекіткен (МемСТ Р 51141-98) анықтамаға қарағанда өзгешелеу. Толықтай беріп, салыстырып көрелік: «құжатталған ақпарат (құжат) - материал жеткізгішке тіркелген сәйкестендіруге мүмкіндік беретін деректемелері бар ақпарат».

Анықтамадан көріп отырғанымыздай, Қазақстанда қабылданған түсіндірмеден айырмашылығы, ресейлік анықтамада құжаттың деректемелері ескеріледі. Бұл материал жеткізгішке тіркелген ақпарат анықтамасында айқындаушы орында тұр.

Құжаттардың пайда болуына байланысты олармен жұмыс істеуді реттеу қажеттігі туындады, оны қазіргі кезде іс қағаздарын жүргізу деп атайды. 1720 жылы құжаттармен жұмыс істеудің тәртібін анықтайтын «Бас регламент» шығарылған. Санкт-Петербургте 1857 жылы шыққан Н. Воронцовтың «Делопроизводство или теоретическое и практическое руководство к гражданскому и уголовному, коллегиальному и одноличному письмоводству» деген кітабында: "Делопроизводство есть наука, излагающая правила составления деловых бумаг, актов и самих дел в присутственных местах по данным законами формам и по установившимся образцам деловых бумаг" делінген.

Осы ұғымның мәні осы күнге дейін, тіпті компьютер пайда болғанда да өзгерген жоқ. Сонымен, іс қағаздарын жүргізуге мынадай анықтама беруге болады:

Іс қағаздарын жүргізу - мемлекеттік стандарттарға сәйкес құжаттар мен іс қағаздарын жасау және солармен жұмыс жүргізуді ұйымдастыру, атап айтқанда құжаттардың жүру барысына, іздестіруге және сақтауға жағдай жасау қызметі.

Осы анықтаманы жадымызда ұстай отырып, іс қағаздарының міндеттерін былайша тұжырымдаймыз:

- іс құжаттарын стандарттардың талаптарына сәйкес ресімдеу;

-құжаттардың жүру барысына жағдай жасау (құжаттарды тіркеуді ұйымдастыру, құжаттардың жүру барысын және орындалуын мерзімдерін бақылау) ;

- орындалған құжаттарды іздестіругежағдай жасау (іс қағаздарының номенклатурасына сәйкес құжаттарды істерге қалыптастыру) ;

- құжаттарды сақтауға жағдай туғызу.

Аталмыш құжат іс қағаздарын жүргізу жөніндегі ережелердің, нормативтер мен ұсынымдардың ғылыми-реттемелік кешені сипатында еді. Ол құжаттардың жасалуынан бастап мұрағатқа тапсырылғанға дейінгі кезеңдерін түгел қамтыды. Мұнда сондай-ақ мекемелердегі іс қағаздарын жүргізу қызметіне қойылатын талаптар мен олардың жұмыс тәртібі де көрініс тапты. Іс қағаздарын жүргізудегі бірыңғай мемлекеттік жүйенің негізгі ережелері Ұйымдық өкімдік құжаттардың бір ізге түсірілген жүйесімен толықтырылып, тиісті мемлекеттік стандарттар арқылы беки түсті.

Қазақстанда «іс қағаздарын жүргізу» ұғымы алғаш рет Республиканың 1037-2001 стандартында «іс жүргізу» түрінде көрініс тауып, оған негізгі түсініктер берілді. Бұл стандарт Қазақстан Республикасы Экономика және сауда министрлігінің Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі комитетінің 2001 жылғы 14 мамырдағы № 140 бұйрығымен (Іс қағаздарын жүргізу: басқаруды құжаттамалық қамтамасыз ету: құжаттауды қамтамасыз ететін және құжаттар бойынша жұмыс жүргізуді ұйымдастыратын заңды тұлғалардың қызмет аясы) бекітіліп, қолданысқа ендірілген болатын.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.