Қазандықтан шыққан будың жұмысшы қысымы
Аннотация
Дипломдық жұмыстың тақырыбы Шымкент қ. 3-Энергоорталық АҚ Siemens турбинасын орнатумен БГҚ жобасы.
Жұмысты Әділхан орындаған. Диплом жұмысының жетекшісі _ . Дипломдық жұмысты 2019 жылы қорғайды.
Жұмысқа келесі бөлімдер кіреді: аналитикалық, техникалық, еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау, экономикалық, бизнесті жоспар.
Аналитикалық шолуда АҚ 3-Энергоорталық туралы жалпы сипаттама, ЖЭО энергоблогының жылулық сипаттамасы және жылу қондырғыларының орналасу жоспары сипатталып қарастырылған.Техникалық бөлімде АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының қазан-турбина агрегат қондырғыларының сипаттамасы, негізгі және қосалқы жабдықтарды сипаттау,қазандық және турбина қондырғының жылу баланс, SIEMENS -- SGT-800 газ турбина қондырғысындағы будың кеңею процесін есептеу және - энергоблогтың топологиялық моделін құру жұмыстары қарастырылды.
Қоршаған ортаны қорғау бөлімінде қазандық агрегат қондырғысынан шыққан ұшпа газдарың мөлшері және қоршаған ортаға әсері анықталады.
Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі бөлімінде өндірістегі құрылыс-жинақтау жұмысы кезіндегі өрт қауіпсіздігі және қауіпті факторларды болдырмайтын еңбек шартының жағдайлары қарастырылады.
Экономикалық бөлімде бөлімінде градирнялар мен суытқыш буландырғыштарды жылулық сорғымен алмастыру арқылы жылу шығындарын азайту жұмыстары, өнімнің өзіндік құнын есептеу,таза келтірілген құнды NPV анықтау әдісі қарастырылды.
Дипломдық жұмыс 116 бет түсініктеме жазбадан және 16 суреттен, 22 кестеден және 30 пайдаланылған әдебиеттерден тұрады.
Мазмұны
Кіріспе
1 Аналитикалық шолу
1.1 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының қысқаша сипаттамасы
1.2 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының жылулық сипаттамасы
1.3 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының бас жоспары
2 Техникалық бөлім
2.1 Жылу жүктемелерін есептеу
2.2 Жылу сұлбасын таңдау
2.3 Негізгі және қосалқы жабдықтарды таңдау
2.3.1 ТГМЕ-464 типті қазандық қондырғының жылулық баланс
2.3.2 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының ПТ-80100-13013 типті турбоагрегат қондырғының жылу баланс
2.4 Жылумен жабдықтау жүйелерінің жұмыс режимдерін есептеу
2.5 Жеке тапсырма
2.5.1 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының топологиялық моделін құру
3 Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі
4 Қоршаған ортаны қорғау
5 Экономика
6 Бизнес жоспар
Қорытынды
Түйін
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
10
11
11
11
11
30
30
40
45
45
45
59
64
64
68
81
92
101
110
111
113
Мазмұны
Кіріспе
1
Аналитикалық шолу
1.1
1.2
1.3
2
Есептік бөлім
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
3
Еңбекті қорғау
4
Қоршаған ортаны қорғау
5
Автоматика
6
Экономика
Нормативтік сілтемелер
Дипломдық жұмыста мынадай құжаттарға сілтемелер қолданылған:
ҚР СТ 2.15-2005 ГСИ. Мемлекеттік метрологиялық қадағалау және метрологиялық бақылау. Негізгі ережелер.
МЕМСТ 8.002-86. ГСИ. Өлшем құралдарын мемлекеттік қадағалау және мекемелік бақылау. Негізгі ережелер.
МЕМСТ 8.586.1-2005 Сұйықтық пен газдың шығыны мен көлемін стандартты тарылтатын құрылғы көмегімен өлшеу. Тарау 1. Өлшеу әдісінің принципі мен жалпы талаптар.
МЕМСТ 8.586.3-2005 Сұйықтық пен газдың шығыны мен көлемін стандартты тарылтатын құрылғы көмегімен өлшеу. Тарау 3. Соплолар мен Вентури соплалары. Техникалық талаптар.
МЕМСТ 8.586.5-2005 Сұйықтық пен газдың шығыны мен көлемін стандартты тарылтатын құрылғы көмегімен өлшеу. Тарау 5. Өлшеуді орындау әдістемесі.
МЕМСТ 30732-2006 Қорғауыш қаптамасымен көбікполиуретаннан жылу оқшауландыруымен құбырлар мен фасонды болат бұйымдары. Техникалық шарттар.
МҚН 4.02-02-2004. Жылу желілері
МҚН 4.02-03-2004 - Жабдықтар мен құбырдарының жылу оқшауландыруы
ҚР ҚН және Е 5.04-18-2002 Темір конструкциялар. Өндіріс пен жұмысты қабылдап алу тәртібі.
ҚР ҚН және Е 5.04-23-2002 Болат конструкциялар. Жобалау нормалары.
ҚР ҚН және Е 5.03-37-2005 Көтерме және қоршау конструкциялары.
ҚР ҚН және Е 1.02-01-2007 Құрылыстың жобалық құжаттамасын әзірлеу, келісу, бекіту тәртібі мен құрамы туралы нұсқаулық
ҚР ҚН және Е 3.01-01-2008 Қала салу. Қалалық және ауылдық мекендерді жоспарлау мен құрылыс жүргізу.
ҚР ҚН және Е 4.01-02-2009 Сумен жабдықтау. Сыртқы желілер мен ғимараттар.
ҚР СЕ 4.02-17-2005 Жылу пунктерін жобалау.
ҚР БҚ 122.04.181-03 Электр станциялары, жылу және электр желілері жабдықтары, ғимараттары мен имараттарына техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді ұйымдастыру бойынша нұсқаулық.
ҚР БҚ 34.20.520-05 Жылу желілері құбырдарын электр химялық тоттанудан сақтау бойынша ережелер мен нормалар.
ҚР БҚ 34.21.526-08 Сұйық отын мен ыстық суды сақтауға арналған темір резервуарларды пайдалану бойынша типтік нұсқаулық.
ҚР БҚ 34.01.103-08. Электр энергетикасында салалық және жетекші құжаттарды жасау, қайта қарастыру және бекіту бойынша нұсқаулық.
Анықтамалар
Жылу электр орталығы - отынның химиялық энергиясын электр генераторы білігінің айналуын механикалық энергияға айналдыру есебінен электр энергиясын өндіретін электр станция.
Бу турбоагрегат қондырғы - жылу электр станциясындағы (ЖЭО) электр генераторларын қозғалысқа келтіретін негізгі қозғалтқыш. Бу турбоагрегат қондырғы бу машинасына қарағанда анағұрлым ықшам, қолдануға ыңғайлы әрі тиімді және параметрі жоғары буды пайдалануға, таза конденсат алуға, сондай-ақ, электр энергиясын өндірумен қатар тұтынушыларға параметрлері әр түрлі бу беруге мүмкіндік береді.
Бу қазандықтары дегенеміз агрегаттардың кешені, сондықтан су буларын алу үшін қолданылады. Бұл кешен жылуалмастырушы қондырғылардан тұрады, сондықтан судан бу күйіне алмасқан өнімдерді алуда жану өнімдерінің жылуын беру үшін қолданылады. Бастапқы энергия тасымалдағыштар арқылы сулардан бу түзіледі, демек жану барысында буланып, отындардың әсерінен осы сипатқа енеді.
Жылулық граф - ол берілген ХТЖ-нің бір типті біріктірілген ағымдарының немесе физикалық ағымдарының топологиялық моделі. Жылулық ағымдық графтың (ЖАГ) топологиялық моделінің төбелері физикалық ағымдардың жылулық шығындарын өзгертетін ХТЖ- нің элементеріне, ХТЖ-нің жылулық энергиясының сыртқы, ішкі көздеріне және ағындарына сәйкес келеді.
Салқындату жүйесі ыстық газдармен жанасудан немесе үйкеліс әсерінен қызатын цилиндр қабырғаларынан және басқа бөлшектерден жылуды алу үшін, оларда жану камерасының жұмыс жағдайымен, сондайақ майдың қасиетімен және материалдардың ыстыққа төзімділігімен шектелетін температураны берілген шамада сақтау үшін мақсатталған. Салқындатуда цилиндрлерден мәжбүрлі түрде алынатын жылу қозғалтқышты қоршаған ауаға беріледі.
Жылу сорап - жылуды төмен қыздырылған денеден жоғары қыздырылған денеге беретін, оның температурасын ұлғайта отырып және осы кезде механикалық энергияны жұмсайтын машина. Жылу сораптарында болатын прцестер мұздатқыш машинаның жұмысшы денесімен жүзеге асатын процеспен өңделген. Жылу сорабының соңғы теориялық циклі - Карноның кері циклі.
Жылу сораптың қондырғысы - жылу бөлгіш жүйесінде жылулық сорап болып табылатын жылуүнемдеудің жүйесі; жүйеге сонымен қатар жылу аккумуляторы және оны алатын қойма көзі кіреді.
Белгіленулер мен қысқартулар
Дипломдық жұмыста төмендегідей белгілеулер мен қысқартулар қолданылған:
ХСТ - химиялық су тазарту
ГШҚ - газ шығырлы қондырғы
ПТ - бу турбинасы
ПВК - шыңды су қыздырғыш қазан
СН - желілік сорап
ПН - қоректендіру сорабы
ТП - қоректендіру сорабының құбыр өткізгіші
ПНД - төменгі қысымды қыздырғыштар
ПВД - жоғарғы қысымды қыздырғыштар
ПТ - бу турбинасы
ПГ - бу генераторы
ЦВД - жоғары қысымды цилиндр
ЦНД - төменгі қысымды цилиндр
ТП - қоректендіру сорабының құбыр өткізгіші
Д - деаэратор
К - конденсациялық турбина;
Ж - желдеткіш
П - жылуфикациялық буды өндірістік алумен;
Р - қарсы қысымды турбина;
ПР - жылуфикациялық өндірістік бу алумен және қарсы қысымды;
ТР - жылуфикациялық буды қыздырумен алатын және қарсы қысымды;
ТК - жылуфикациялық буды қыздырумен алатын және үлкен конденсациялық қуатты.
Кіріспе
Қазіргі уақытта энергетика саласы Қазақстанда қарқынды дамып келеді. Өндіріс орындарының және қала тұрғындарының жыл санап өсуіне байланысты энергия тапшылығы байқалуда. Осы мәселені шешу мақсатында көптеген іс-шаралар ұйымдастырылу үстінде. Ол үшін стансаларда жаңарту жұмыстарын жүргізу қолға алынды. Жаңарту барысында жаңадан қондырғылар орнату көзделді. Жылу энергетика саласын стратегиялық маңызды сала екенін ескерсек, яғни оның тиімді жұмысының орнықтылығы елдің әлеуметтік экономикалық тұрақтылығына әсер етеді.
Дипломдық жобада тақырыбы Шымкент қ. 3-Энергоорталық АҚ Siemens турбинасын орнатумен БГҚ жобасы жайлы сөз қозғамақшымын. Яғни, ТГМЕ-463 типті қазандық агрегатты және SGT-800, ПТ-80100-13013 типті турбоагрегатын термодинамикалық талдау нәтижесінде жылулық ағындар графын тұрғызу жүзеге асады. Осы жоба негізінде қондырғылардан шығып жатқан жылу шығындарын көрсететін боламын .
Дипломдық жұмыстың мақсаты - Шымкент қ. 3-Энергоорталық АҚ Siemens турбинасын орнату нәтижесінде жылу шығындарын анықтау. Энергоорталықтың пайдалы әсер коэффициентін жоғарлату және жылу шығындарын азайту.
Дипломдық жұмыстың міндеті - ЖЭО энергоблогындағы қондырғыларынан шығып жатқын жылу көздерін атап көрсету және жылулық сорапты пайдаланып, энергоблоктың жылу шығынын азайту
Дипломдық жұмыстың өзектілігі - ЖЭО-ның бу-газ турбинасында жұмыс істеп шыққан бу конденсаторға жіберіледі. Конденсатордан кейін орналасқан градирнямен суды салқындатқыштарда жылу атмосфераға шығындалады. Біз осы жылуды жылулық сорғы орнату арқылы желілік суды жылытуға пайдалануды қарастырамыз.
Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы - ЖЭО энергоблогын термодинамикалық талдау және Siemens газ турбинасын орнату. Ол өз кезегінде электр мен жылу энергиясын өндіруді оңайлату және ұтымды пайдалануды қарастырады. Бұл жеңілдету қажетсіз сілтемелерді жою арқылы орындалады.
Дипломдық жұмыстың практикалық қажеттілігі - ЖЭО энергоблогына Siemens турбинасын орнату арқылы біз жылу шығындарын нақты анықтай аламыз. Жылу шығындарын азайту арқылы өндірістің пайдалы әсер коэффициенті жоғарылата аламыз. Ол үшін біз жылу энергия ағындарының жылулық циклдарына қосымша жылу цикл ретінде қолданылатын төмен қайнау жұмыс денелерін(жылулық сораптар) пайдаланамыз.
Дипломдық жұмыстың нысаны - ЖЭО энергоблогындағы ПТ-80100-13013 типті турбоагрегатына қосымша Siemens газ турбинасын қоямыз.
Дипломдық жұмыстың практикалық базасы - 3-Энергоорталық АҚ Қазан-турбиналы цех.
1.Аналитикалық шолу
1.1 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының қысқаша сипаттамасы
АҚ 3-Энергоорталық Оңтүстік Қазақстан облысы Шымкент қаласының оңтүстігінде орналасқан. АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының құрылысы 1981 жылы жүргізілді. ЖЭО-ға ТГМЕ-464 типті қазандық агрегаты мен, ПТ-80100-13013 типті екі турбина пайдалануға ұсынылды.
ЖЭО-н қайта жөндеу бойынша, экологиялық таза ресурс үнемдейтін технологияларды қолдану, олар экономикалық тиімділікті тез көтеруге мүмкіндік береді, зиянды қалдықтарды шығаруды төмендетеді және капитал салымдарын қысқартады.
Осы жұмыста келесі құрылғыны орнату ұсынылып отыр:
- қуаттылығы 50 МВт SGT-800-50 типті ГТҚ;
- қуаттылығы 125 тсағ болатын қазан-кәдеге жаратушы.
АҚ 3-Энергоорталық-ірі өндірістік кәсіпорын,ол екі құбырлы санадағы ұзындығы 234,4 шақырымды құрайтын жылу желілерінен (магистралды, тарататын, орам ішілік), 5 қазандықтан, 9 сорғы станцияларынан тұрады. Қазіргі уақытта АҚ 3-Энергоорталық Шымкент қаласын 70 % жылу энергиясы және Оңтүстік Қазақстан облысын 40% электр энергиясымен камтамасыз етып отыр. АҚ 3-Энергоорталық - тан жылу ыстық сумен беріледі. ЖЭО базалық тәртіпте, шыңдық тәртіпте жұмыс жасайтын батыс жылу комплексімен бірігіп жұмыс жасайды. ЖЭО-дан электр қайраты 10,5 кВт кернеуде өндіріледі және таратылады.[1]
Энергоблогтың негізгі цехтары. АҚ 3-Энергоорталық энергоблогында үш негізгі цех жұмыс істейді: отын-транспорттық бөлім, қазандық -турбина цех және электрлік цех. Олардан басқа тағы екі көмекші цех жұмыс істейді: химиялық су тазарту(ХВО) цехы және жылулық автоматика және Орталықтандырылған жөндеу (ЦЦР) цехы.
1.2 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының отын сипаттамасы
Мазут шаруашылығы қазандық қондырғыға ошақтық мазутты беруге, дайындауға, өңдеуге, сақтауға, қабылдауға арналған. ЖЭО-ның мазут шаруашылығының сұлбасы 1суретте көрсетілген.
1-темiр жол цистернасы 2-мазут құятын лоток; 3-мазут қабылдау қоймасы; 4-негiзгi қоймасы; 5-сорғының 1-ші сатысы; 6-сорғының 2-шi сатысы; 7-кері айналым сорғысы; 8-мазут жылытқышы; 9-батырмалы сорғы; 10-мазут тазалағыш сүзгі.
Сурет 1. ЖЭО-ның мазут шаруашылығының сұлбасы
Мазут шаруашылығы келесілерден тұрады. Мазут сақтау үшін әрқайсысының көлемі 16000 м3 болатын төрт метал ыдыс және әрқайсысының көлемі 5000 м3 түрінде сақталған. Мазутты беру үшін 4 мазуттық қыздырғыштар және механикалық қоспалардан тазалайтын 8 дана мөлшерінде сүзгілер жөнделген және ағыны 320 метрлік бағаналық сұйықтық өндірулігі 149 м3сағ бойынша 8НД-6 х11 түріндегі 2-шілік көтергіші бар төрт сорғы, өндірулігі 150 м3сағ НК 200370 түріндегі 1-ші көтергіші 4 сорғы және 8НД-6 х11 үш сорғы жабдықталған 5.
Мазутты беру үшін бу құбырының ұзындығы D=219 мм,қайтару құбыры D=89 мм, ұзындығы D=150 мм екі ағындық мазут құбыры орнатылған бумазутқұбырының ұзындығы D=650 мм метрлік эстакадалар жөнделген. Мазут шаруашылығының апатқа қарсы тәртібін ұстап тұру үшін көбіктүзетін екі күбі,екі өрт сорғысы және су үшін аккумуляторлық күбісі жөнделген.
Газ шарушылығы. Газды жеткізу Газлинск кен орнынан Газли-Ташкент газ құбыры арқылы жеткізіледі. Ошақ құтысындағы алау түріндегі жағылатын газ ошақ құтысының қабырғаларын жабатын қалқандық құбырларда өз жылуын суға береді. Ошақтық құтыдан шыққан отынның газ тәрізді жану өнімі қазанның беттік қыздыру беттерін, бу қыздырғышты, үнемдегішті, ауа қыздырғышты тізбектей жуып өтеді. Электрстанция нысандарының газбен қамдалуы екі сұлба бойынша қарастырылады: пайдаға асырудың бастапқы кезеңі мен тұрақты сұлбасы бойынша.
Электрстанция нысандарының газбен қамдаудың бастапқы кезеңінде табиғи газбен және жылытулық қазандық пен жұмыс атқарып тұрған БШҚ екеуіне ғана жылумен қамдаудың өндірулігі бойынша есептелінеді.
Электрстанция аймағына табиғи газ 1,5 Мпа (тұрақты) қысымды диаметрі 8 (дюймдік) (Ду 200) құбыры бойынша жалпы зауыттық эстакададан оңтүстік жақтан келеді. Құбырда, аулаға кірген кезінде, электрстанция басқарушы қалқанынан басқарылатын дистанциялық жетегі бар өшіруші қондырғы қарастырылады. Ылғал табиғи газ келе алатындықтан, жеткізуші құбырда сепаратор (кептіргіш) қарастырылады. Сепаратор өре астындағы ашық ауада қондырылады. Сепараторланған сұйықтық ыдыста жинақталады, содан соң пайдаға асыру үшін КПКға жылжымалы құралдармен транспортталады. ПК ендірілгеннен соң, электрстанция нысандарының газбен қамдалуы жылытулық қазандамен алты ГШҚ-ның (біреуі резервте) отынмен қамдалуы үшін 870 000 км3сағ дейінгі мөлшерде отындық газбен қарастырылады. Отындық газда аулаға оңтүстік жақтан жеткезілетін болады. Отындық газ қысымы шамамен 3,8 Мпа құрайды.
ГШҚ-да 2,5 МПа қысыммен газ жандырылады. Сондықтан қажет етілетін қысымды шығару үшін бастапқы кезеңде табиғи газды сығушы сығымдағыштық станция талап етіледі. Сығымдағыштық станция бөлек ғимаратта орналасады, басқа ғимараттармен электрстанция құрылыстарына және КПК-ға дейінгі арақашықтығы Қазақстан Республикасының Нормаларының талаптарына сәйкес болады.
Қондырғыға PG6561B түрдегі ГШҚ газдар қажеттіліктеріне сәйкес, әрқайсысы 13000 км3сағ жуық өндірулікті екі сығымдағыш қабылданған.
Сығымдағыштық агрегат жиынтығына келесі қондырғылар мен жүйелер кіреді:
- сығымдағыш құрамасы;
- табиғи электрқозғалтқыш;
- маймен қамдау құрамасы;
- желдеткіштік түріндегі секциялық ауалық салқындатқыштары бар сығылған газ салқындату жүйесі. Және сығымдағыш алдында орнатылатын газды механикалық қоспалардан тазарту үшін сүзгілер бар.
Екі механикалық сүзгі, біреуі - жұмыс атқарушы, екіншісі - резервте және үшқадамдық ажыратқыш қондырғы орнатылады.
Сығымдағыштың майлаушы майларының салқындатылды салқындатқыш ғимаратында орнатылған, желдеткіш түріндегі секциялық ауалық салқындатқышта жүзеге асырылады.
Газ салқындатқыштарынан басқа, барлық сығымдығыштық қондырғылар бағандар өсі бойынша 19,5 x10,0 м және биіктігі шамамен 10,0 м болатын жобадағы ғимарат ішінде орналастырылады. Ғимаратта екі кірер есік, жөндеу алаңына ұйымдастырылған автомабильдік кіріс, қажетті технологиялық ойықтар, жарықтандыру, желдету, газ анықтаушы және өрт сөндіруі бар. Сығымдағыштық агрегатта техникалық қызмет көрсетілуі стационарлық электірлік көпірлік кран арқылы жүзеге асырылады.
Табиғи газ сығымдағыштық станциясының басқарылуы электрстанция басқарушы қалқаны мен аралық станция ғимаратының жанында орналасқан басқарушы сығымдағыштар құрамалар бөлмелерінен жүзеге асырылады.
Екінші кезеңде табиғи газ сығымдағыштық станциясы жұмыстан алынады, өйткені БГҚ-ны жазуға қажетті қысым отындық газ қысымынан жоғары.
Газ даярлау пункты. Сығымдағыштық станциядан соң газ тазарту, өлшеу және редукциялау құрамаларына жіберіледі.
Тазарту құрамасы өрт астындағы ашық ауада орналасады және ортадан тепкіш түрдегі екі сепаратордан (скруббер) және сыйымдылығы 2,0 м3 шықтағыш жинаушы бакынан құрлады.
Скрубберде сепарацияланған конденсат оның төменгі бөлігінде жинақталады және содан соң жинақтау бағына құйылады. Электрстанция басқару қалқанына сепаратордың өзіндегідей және жинағыш багындағыдай шықтағыш деңгейіндегі дабылдағыш шығарылған. Бактан конденсат пайдаға асырылу үшін КПК-ға автотранспортпен жіберіледі.
Сығымдағыш ағытылуының автоматтандырылмаған болғаны пайдаға асырушы қызметкерлер әрдайым ағытылатын конденсат мөлшерін бақылауы мақсатына арналған, осылайша келетін газ сапасын қадағалайды.
Тазарту құрамасының қондырғылары қыс шарттарындағы жұмысы үшін электр қыздырғышы мен жылу оқшаулағыш пен қамтамасыздандырылған.
Қондырылатын екі скрубберден, біреуі - жұмыста, екіншісі - резервті. Әр бір скруббер жіберу қабілеті үш БШҚ-ны газбен қамдауға есептелінген, яғни шамамен 40 000 км3сағ. Энергоблогтың газ шаруашылығының сұлбасы 2 суретте көрсетілген.
1-газ шапқыш; 2-газ өлшегіш; 3-газ тазалағыш; 4-газ қысымын реттегіш; 5-апаттан қорғау қақпақшасы; 6-айналып өтетін құбыр; 7-қазанға баратын газ құбырын жапқыш; 8-оттықтардың алдындағы газ қысымын реттегіш; 9-газ қысымы өскен кездегі газды ауаға жібергіш құбыр
Сурет 2. Энергоблогтың газ шаруашылығының сұлбасы
Сепарациядан соң газ өлшеу және редуцирлену құрамасына бағытталады. Құрама өзіне үш ГШҚ үшін (өндірулігі 50% дық үш жіп) газ жіберілуіне есептелінген және әрдайым жұмыста болатын үш реттеуші жіптерін қосады. Реттеуші жіптерінің біреуі қатардан шыққан жағдайында, қалқан екі жіп үш құбырагрегаттарына қажетті газ мөлшерін жіберу шамасында.
Әр бір реттеуші жіпте келесілер қондырылған:
-кірісі мен шығысында өшіруші арматура;
-газ өшіруші құрылғы жүрісі бойынша бірінші және соңғысының алдындағы бұрушы бұқтырма;
-өндірулігі 50% жарғақ түріндегі тура әрекет газ қысымының реттегіші;
-шу бәсеңдеткіш;
-оның жабық алаулық жүйесіндегі, КПК-ға енгізілгеннен кейінгі, атмосфераға газаластау құбыры бар сақтандырғыш қақпақшасы;
-азот үрлеуге және үрлегіштік құбырларына арналған штуцерлер;
-бақылама-өлшегіштік құрылғылар.
Редуцирлеу құрамасынан кейін газ үш шығыр үшін өлшеуіш құрылғысынан өтеді және диаметрі 8 (Ду 200) жалпы үйлестіруші газ құбырларына келеді.
Редуцирлеу және өлшеу құрамаларының қондырғылары, есіктермен, технологиялық ойықтармен, жылу оқшаулаумен, жарықтандырумен, өту
жолдарымен, газ дабылдау және өрт сөндіру жүйелерімен қамдалған, аумағы 7,20 x2,50 x2,75 м шу жұтушы контейнерінде орналастырылады.
Редуцирлеу түйіндерінен кейін газ құбырларында дірілшужұтушы оқшаулағыш қолданылады. Сығымдағыш және ППГ қондырғыларының газ құбырларының үрленуі атмосфераға азотпен жүзеге асырылады. Сақтандырғыш қақпақшаларынан газаластаушы құбырлар келешекте КПК алаулық жүйесіне берілетін, ППГ аймағында орналасқан үрлегіш шамына кіргізіледі.[2]
Үлестіруші газ құбырларынан әр бір ГШҚға, әр шығырдың №2 газды шкафтарына диаметрі 4 (Ду 100) газқұбыры жеткізіледі.
Жылытулық қазандыққа диаметрі 1 (Ду 25) газ құбыры газ скрубберінен кейін, редуцирлеу құрамасына дейін, негізгі газ құбырынан жүргізіледі. Қажетті жапқыш, реттеуші және сақтандырушы арматура жинағы редуциялау және өлшеу құрамасының негізгі контейнеріне орналастырылады.
Құрастырылудың өтімділік қабілеті үш ГШҚ-ға есептелінген ППГ бірінші кезеңінде болғандықтан, болашақта тағы үш агрегатты газбен қамдау үшін, оның жалпыға таратушы диаметрі 8 (ду 200) газ құбырларының қосылуы бар, біріншіге ұқсас, тағы бір ППГ орнатуы үшін электрстанция ауласында орын қарастырылған.
Ғимараттар мен контейнерлердегі емес барлық газ құбырлары эстакада бойынша білінбей жүргізіледі, электр қыздырғыштармен, жылу оқшауланумен және тұйықталуы бар найзағай қорғанысымен қамдалады. Газ құбырлар болат құбырларынан жасалынады, бірінші класты герметикалық, жарылысқа қауіпсіз болат арматурасы қолданылады. Газ құбыры мен арматура сертификатталуға жатады Газ қалпағы ауыр болып келеді, құрамында этан бар, ондағы ауыр көмірсутектердің үлесі 18,5%-ға жетеді, метан 73,24%-ды құрайды, күкірттісутек 2,94%-ды құрайды, азот 1,93%-ға дейін жетеді. Тұрақты шық 614 гм3 құрайды. Оның тығыздығы 770 кгм3, құрамында 3,6%-ға дейін балауыз, 0,41% күкірт пен 0,55% силикат-гельді шәйірбар. Құрамындағы көмірсутегінің мөлшері бойынша шықта балауызды негіз бар. Балауыз-мұнайлы көмірсутектің жалпы құрамы 86%-дан артады.
1.3 Газ турбинасы
SGT-800-дің жақтау құрылымы бар, ол аз санды бөлшектермен бір білікті сызбада орындалған. Өтемдеуіштің роторы және бұрандамамен бекітілген үш сатылы модульді турбинасы біркелкі білікті құрайды, ол өздігінен орнатылатын қалыппен екі гидродинамикалық мойынтірекке тіреледі. Генератор тартпасы газ турбинасының (суық) жағынан іске асырылады, ол қақпақша жолының үйлестіру тәсілін оңтайландырады және жайдақтайды. Модульді құрылым, бөлшектер санын азайту, құрауыштардың жұмыс істеу ұзақтығы және қызмет көрсетудің қарапайымдылығы техникалық қызмет көрсету үшін аз шығынды кепіл етеді.
SGT - 800. Қимасының түрі
SGT-800 Siemens, қyaттылығы 47 МВт жoғapы тиiмдiлiк көpсеткiшiне ие өндipiстiк гaзoтypбинaлық қoндыpғы. Oл әp түpлi қapaпaйым aйнaлым,
бipiктipiлген жылy және электp энеpгиясын (ЖЭO) өндipy және бipiктipiлген aйнaлым (БГҚ) қoндыpғылapының құpaмындa жұмыс iстейдi.
SGT-800Siemens гaзoтypбинaлық қoндыpғысының негiзгi сипaттaмaлapы 1-кестеде көpсетiлген
Электp қyaты
47 МВт қapaпaйым aйнaлымдa
125 МВт - бipiктipiлген aйнaлымдa (2+1)
Электpикaлық КПД
37,5% - қapaпaйым aйнaлымдa
52% - бipiктipiлген aйнaлымдa
Пaйдaлaнылғaн гaздapдың шығыны
130кгсек
Зиянды зaттapдың шығыны (15%, O2)
=15 ppм
SGT-800 Siemens гaзoтypбинaлық қoндыpғысының негiзгi apтықшылықтapы
- Төмен пaйдaлaнy шығындapы;
- Экoлoгиялық қayiпсiздiк;
- Сенiмдi жұмыс;
- Oстiк шығapылымдap есебiнен тығыз opнaлaсy.
Төмен пaйдaлaнy шығындapы жaқсы жұмыс сипaттaмaлapының тәсiлдеpiмен (әсipесе кoгенеpaциялық қoндыpғылap мен бipiктipiлген aйнaлымдapдa), техникaлық қызмет көpсетy a йнaлымдapының apaсындaғы ұзaқ apaлықтapмен қaмтaмaсыз етiледi, сoнымен қaтap aгpегaттың өндipiстiк құpылымның apқaсындa ұзaқ yaқыт бoйы пaйдaлaнy кезiнде кiшiгipiм жұмыс пapaметpлеpiнiң төмендеyiмен.
SGT-800-дiң NOx (DLE) зиянды қaлдықтapын құpғaқ бaсып тaстayдың жoғapы тиiмдi жүйесi бap. Oл өз кезегiнде қapaпaйым, әpi сенiмдi бoлып сaнaлaды және жиi pеттеyдi қaжет етпейдi.
ГТҚ-ның сенiмдi жұмысы өндipiстiк opындayлapдың, жoғapы сенiмдi, мықты құpылымның, техникaлық қызмет көpсетy aйнaлымдapының apaлығындaғы ұзaқ үзiлiстеpдiң (тoлық жөндеy жұмыстapы 40 000 эквивaленттi сaғaттaн кейiн жүpгiзiледi), техникaлық қызмет көpсетyге aз шығындapдың есебiнен қaмтaмaсыз етiледi.
Ұсынылып oтыpғaн қoндыpғы электp энеpгиясын және бyды өндipy тaлaптapын қaнaғaттaндыpaды. ГOСТ-P және Poстехнaдзopдың бapлық тaлaптapы opындaлyды, aл бұл жaғдaй ГТҚ-ны Қaзaқстaн Pеспyбликaсының тaлaптapынa тез бейiмделyге мүмкiндiк беpедi.
ГТҚ SGT-800 тұpaқты құpылымы жөндеy жұмыстapының бapлық жoғapы тaлaптapын қaнaғaттaндыpyғa мүмкiндiк беpедi. Сoнымен бipге, бapлық қaжеттi жoспapлы жөндеyлеp және тексеpiстеp (күpделi жөндеy жұмыстapын қoсқaндa) ГТҚ-ны пaйдaлaнy opындapындa жүpгiзiледi.
Бұғaн қoсa, Siemens кoмпaниясының Pесейде дaмығaн сеpвистiк ұйымы бap (pесейлiк зaңды тұлғa). Сеpвис бөлiмiнiң opтaлық oфисi Мәскеyде тұpaды және oл өндipiстiк ГТҚ-ғa техникaлық көмек көpсетyдiң бapлық шapaлapын дaйындay зayыттapының сеpвистiк қызметтеpiмен бipлесе oтыpып қaмтaмaсыз етедi.
Сoнымен қaтap, oл бөлiм тoлыққaнды құжaттapы бap жoспapлы және жoспapдын тыс құpылғы тopaптapды жеткiзyдi iске aсыpaды. Бұл тaпсыpыс беpyшiге жеткiзyлеpдiң yaқытын және жеке шығындapын мaксимaлды қысқapтyғa мүмкiндiк беpедi.
ГТҚ SGT-800 сеpиялы өндipiсi 1999 жылы бaстaлды, aл қaзipгi кезде әлем бoйыншa 131 дaнa SGT-800 сaтылғaн. Aлдыңғы қaтapлы қoндыpғының aтқapғaн жұмыс көлемi 70 000 эквивaленттiк пaйдaлaнy сaғaтын құpaйды. Pесейде SGT-800 29 қoндыpғысы сaтылғaн, 12 дaнaсы пaйдaлaнылyдa.
Oсылaй, Pесейде көп сaнды жoбaлapды өткiзy тәжipибесi Siemens кoмпaниясынa ұсыныстың қaлыптaсy бapысындa Тaпсыpыс беpyшiнiң бapлық тaлaптapын ескеpyге мүмкiндiк беpедi және ГOСТ тaлaптapының және қaғидaлapының тaлaптapынa сәйкес келедi. Бұл келесi жеткiзyлеp мен жoбaлық шешiмдеpдi түзетyдi жaсaтпayғa мүмкiндiк беpедi.
SGT-800-дiң жaқтay құpылымы бap, oл aз сaнды бөлшектеpмен бip бiлiктi сызбaдa opындaлғaн. Өтемдеyiштiң poтopы және бұpaндaмaмен бекiтiлген үш сaтылы мoдyльдi тypбинaсы бipкелкi бiлiктi құpaйды, oл өздiгiнен opнaтылaтын қaлыппен екi гидpoдинaмикaлық мoйынтipекке тipеледi. Генеpaтop тapтпaсы гaз тypбинaсының (сyық) жaғынaн iске aсыpылaды, oл қaқпaқшa жoлының үйлестipy тәсiлiн oңтaйлaндыpaды және жaйдaқтaйды. Мoдyльдi құpылым, бөлшектеp сaнын aзaйтy, құpayыштapдың жұмыс iстеy ұзaқтығы және қызмет көpсетyдiң қapaпaйымдылығы техникaлық қызмет көpсетy үшiн aз шығынды кепiл етедi.
Кoмпpессopдa 15 сaты бap. Aya сығымдaғыштың poтopы дисктеpден жaсaлғaн, oлap сенiмдi блoкқa электpлi-сәyлелi дәнкеpлеy технoлoгиясының көмегiмен дәнекеpленедi. Себебi oсындaй жaғдaйдa минимaлды дipiлдеyiштi және пaйдaлaнyдың жoғapы сенiмдiлiгiн қaмтaмaсыз етедi.
Тypбинaның ыстық бөлiмiн сyытy үшiн aya aya сығымдaғыштың 3, 5, 8, 10 және 15-сaтылapынaн aлынaды.
Зиянды шығapyлapды құpғaқ бaсaтын (DLE) төмен эмиссиялы үшiншi бyын жaнy кaмеpaсы - сaқинa түpiнде. Жaнy кaмеpaсындa Siemens жaсaғaн 3-бyынның 30 төмен эмиссиялы DLE жaнapғысы opнaтылғaн. SGT-800 үшiн oсы жaнapғылapды қoлдaнғaн кезде тaбиғи гaзды қoлдaнy бaсpысындa NOx шығapылымдapы 15 ppm (15% O2) және сy немесе бy бүpкеyiнсiз сұйық oтынмен жұмыс iстегенде42 ppm (15% O2) құpaйды.
Тypбинaдa жетiлдipiлген aғын бөлiгi бap. Жұмысшы және бipiншi мен екiншi сaтылapды бaғыттaйтын күpекшелеp Siemens жaсaғaн бaсқa ГТҚ-дa қoлдaнылaтын технoлoгиямен сyытылaды. Бipiншi сaтының жұмысшы күpекшелеpi беpiктiктi және pесypсты apттыpyғa мүмкiндiк беpетiн көп кpистaллды мaтеpиaлдapдaн жaсaлынғaн.
Пaйдaлaнy сипaттaмaсын apттыpy үшiн opнaтылғaн генеpaтop тapтпaсы бap сызбa сyық жaғынaн бiлiктiң диффyзop бөлiгiн oңтaйлaндыpyғa мүмкiндiк беpедi.
Гaз тypбинaсы генеpaтopмен шевpoнды беpiлiсi бap төмендеткiш-бәсеңдеткiш apқылы жaлғaнғaн. Бұл тypбинa бiлiгiнiң aйнaлy жиiлiгiн 6 600 aйнмин генеpaтopдың aйнaлy жиiлiгiне дейiн қысқapтaды, oл 1 500 aйнмин (50 Гц) құpaйды. Pеттегiш қoсy электp қoзғaлтқышы сoнымен қaтap төмендеткiш-бәсеңдеткiшке өзiнен синхpoндaлaтын aвтoмaттық жaлғaстыpғыш apқылы жaлғaнғaн.
SGT-800 Siemens қoсaлқы жүйелеpi
Жaғapмaйлap жүйелеpi
Гaз тypбинaсының екi бyнaқты мoйынтipектеpiнде минapлды мaйлap қoлдaнылaды, төмендеткiш-бәсеңдеткiштiң және генеpaтopдың гaз тypбинaсы үшiн жaлпылaй мaйлay жүйесiн қoлдaнyғa бoлaды. Мaй ayысплы тoк тapтпaсы бap 3 х 50% сopғышпен беpiледi (2 жұмыс 1 қoсaлқы), стaтикaлық түpлендipгiш жиiлiкпен бaсқapылaды. Мaйдың қысымы төмендеген кезде сopғыштap беpiлiстi 50% apттыpaды, сoнымен бipге сopғыштapды ayыстыpғaн кезде қысымды жoғaлтyғa мүмкiндiк беpмейдi.
Oтын жүйесi
SGT-800 әp түpлi гaз тектес және сұйық oтындapдa жұмыс iстеy үшiн apнaлғaн. Гaз тектес және сұйық oтындapды қoлдaнyғa мүмкiндiк беpетiн екi oтынды жүйе шығapылyдa. Сoнымен бipге беpiлген күш apaлығындa гaз тектес oтыннaн сұйық oтынғa aвтoмaтты түpде ayысy мүмкiндiгi бap.
4-ЖЭO үшiн тек қaнa гaз тектес oтындapдa жұмыс iстеyге apнaлғaн бip oтынды жүйе қapaстыpылғaн. ГТҚ aлдындaғы oтын гaзының қысымы 2,8-3 МПa құpay кеpек, яғни сыpтқы aya минyс 15˚С +40˚С темпеpaтypa apaлығындa, темпеpaтypa минyс 15˚С-ден төмен бoлғaн кезде 3 МПa және oдaн жoғapы бoлaды.
Гaз шығынын pеттегiштiң қaқпaқшaлapы және тypбинa pеттегiшi oтын жүйелеpiнiң жaлғaнy нүктелеpiндегi тaбиғи гaзды беpyдiң 2,7-3,0 МПa қaлыпты қысымынa есептелген (oтынды мaксимaлды шығындay кезiндегi oтын гaзы блoгының aлдындa).
Сыpтқы ayaның төмен темпеpaтypaсы, гaздың жoғapы темпеpaтypaсы жәненемесе жaнy жылyының төменгi мәнi кезiнде мaксимaлды шығy күшiн aлy үшiн 3,0 МПa-ден жoғapы гaз қысымы қaжет бoлaды.
Гaз тypбинaсы 2,7 МПa беpiлген төмен қысым жaғдaйындa жұмыс iстеyi мүмкiн, aлaйдa бұл қaлыпты пaйдaлaнy тәpтiбi pетiнде қapaстыpылмaйды. Мұндaй шapттap әp бip нaқты жaғдaйлapдa зеpттелyi тиiс.
Қaлыптaсқaн пaйдaлaнy тәpтiбiнде гaз қысымы беpлia apaлығындa қyaттaлy кеpек, яғни синхpoндay yaқытынaн бaстaп тoлықтaй жүктелyге шыққaнғa дейiн. Қaлыптaсқaн пaйдaлaнy тәpтiбiнде мүмкiн бoлaтын pұқсaт етiлген ayытқy +-0,01 МПaс құpaйды, aлaйдa гaз қысымының кезеңдiк өзгеpyi жiбеpiлмейдi.
Өтпелi тәpтiптеpде, яғни қoсқaн кезде, кенет көтеpiлy немесе күштеpдiң түсyi кезде, беpiлген мәннен ayытқy +-0,15 МПa aспayы кеpек.
Бaсқapy жүйесi
SGT-800-дiң бaсқapy жүйесi Simatic PCS7 жүйесiн қoлдaнyдa негiзделедi. Aдaм-мaшинa интеpфейсi WinCC oпеpaтopлық бекетiнен және TFT түpлi-түстi гpaфикaлық мoнитopлapдaн тұpaды.
Simatic PCS7 бaсқapy жүйесi сыpтқы жүйелеpдiң мәлiметтеpiмен стaндapтты хaттaмaлap бoйыншa aлмaсa aлaды.
Құpaстыpy үлгiсi
SGT-800 құpaстыpy үлгiсiнiң, құpaстыpyдың ұзaқтығының және пaйдaлaнyғa беpyдiң және техникaлық қызмет көpсетy қapaпaйымдылығының ең қaтaл тaлaптapынa жayaп беpедi. Гaз тypбинaсы деpбес мoдyлдеpде бapлық қoсaлқы жүйелеpмен қaңқaдa opнaлaстыpылғaн, яғни негiзгi қaңқaның бүйipiнде opнaлaсқaн.
Құpылғылapды opнaлaстыpy сызбaсы iшкi де, сыpтқы дa қoндыpғылap үшiн apнaлғaн қapaпaйым немесе бipiктipiлген aйнaлымдapдa бapлық қoндыpғылap үшiн бipдей.
Гaз тypбинaсының қaңқaсы бoлaт apaлықтapдaн жaсaлғaн. Oндa гaз тypбинaсы, төмендеткiш-бәсеңдеткiш opнaтылaды. Қaңқa генеpaтopмен бipге бетoнды ipгетaсқa сүйенедi. Негiзгi және қoсaлқы қaңқaлapдың жaлпы жaппaлapы бoлaды, oлap aтмoсфеpaлық әсеpлеpден қopғaйды және құpылғыны бәсеңдеткiштен бaстaп ГТ шығapылымынa дейiн жayып тұpaды. Генеpaтop шaтыpдың aстындa немесе aлaңдa құpылғылapды opнaлaстыpy тaлaптapынa бaйлaнысты пaнaлapдың iшiнде opнaлaстыpылaды.
Aya қaлқaны пaнaның шaтыpындa opнaлaсқaн, aл oның тipеyiштеpi пaнa сaлмaқ түсетiн кoнтpyкциясынa бекiтiлген. Стaндapтты жaғдaйлapдa бip pеттi сүзгiлейтiн элементтеpi бap екi сaтылы сүзгi қoлдaнылaды. Тaпсыpыс бoйыншa, яғни aлaңдa бap нaқты тaлaптapғa бaйлaнысты екi сүзгiнi opнaтy мүмкiндiктеpi бap. Пaйдaлaнылғaн гaзды шығapaтын тұншықтыpғыштың және түтiн шығaтын мұpжaның бoлaт apaлықтapдaн жaсaлғaн тipеyiш қaңқaлapын бap.
Элект құpылғылapы және бaсқapy жүйесiнiң құpылғылapы бaсқapy пaнелiнiң жaлпы бекеттiк мекемесiнде opнaтылaды.
ГТҚ темпеpaтypaсы +5°С төмен емес ғимapaттың iшiнде opнaтылyғa apнaлғaн.
Генеpaтop
ГТҚ құpaмынa ABB AMS 1250 типтi 4-пoлюстi генеpaтop кipедi. Oл гaз тypбинaсының сyық жaғынaн пapaллель бiлiктеpмен бipге төмендететiн бәсеңдеткiш apқылы жүpгiзiледi. Қapaпaйым және сенiмдi құpылымдaғы генеpaтop aйқын пoлюстi poтopдaн, көлемдi кесiк тaқтaдaн және aйнaлмaлы қылшықсыз қoзғayшыдaн тұpaды.
Бipiктipiлген және жылытy aйнaлымдapындaғы ГТҚ-ның жұмысы
Бipiктipiлген aйнaлымдa жұмыс iстеy үшiн SGT-800-дi Пaйдaғa aсыpғыш қaзaнмен бipге қaлдық гaздapдың жылyын қoлдaнy үшiн opнaтyғa бoлaды. Екi деңгейлi қысымы бap Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн бip цилиндpлi бy тypбинaсынa бaғыттaлaтын бyды өндipiп шығapaды.
Қyaттылықты apттыpy үшiн екi ГТҚ SGT-800-дiң әp қaйсысы өздеpiнiң Пaйдaғa aсыpғыш қaзaнлapымен сызбa бoйыншa бyды жaлпы бy тypбинaсынa беpy үшiн қoсылaды.
Siemens кoмпaниясының SGT-800 жиынтығының құpaмынa келесi құpылғылap кipедi:
- Өндipiстiк мoдyлдi кoнстpyкциясы бap SGT-800 гaз тypбинaсы төменгi эмиссиялы DLE жaнy кaмеpaсымен. Қopшaғaн ayaның -41°C-ден +44°C-ге дейiнгi темпеpaтypaдa жұмыс iстеy мүмкiндi бap;
- Төмендеткiш-бәсеңдеткiш (6 6001 500), қoс қиғaш тiстi iлiнiс;
- Тipеyiш қaңқa, дәнекеpленген, oндa гaз тypбинaлapын opнaлaстыpy үшiн қoс тaвpлы қимaлap apaлықтapынaн тұpaды;
- Ayaны сyытy және тығыздay жүйесi;
- Iске қoсy қoзғaлтқышының жиiлiк өзгеpтyлеpiн қoсқaндaғы электpлi iске қoсy және бiлiк aйнaлымы жүйесi;
- ISO VG46 минеpaлды мaйлapды қoлдaнy үшiн жaғын мaйлap жүйесi, яғни сyфлеpлеy жүйесiн қoсқaндa, мaй сyытқыш, қoс сүзгiден кейiнгi тoтықпaйтын бoлaттaн жaсaлғaн құбыp желiлеpi;
- CO2 өpт сөндipгiш жүйесi;
- Стaтикaлық сүзгiлеpi және тұншықтыpғыштapы бap кешендiк aya тaзaлaғыш қoндыpғылap (КAТҚ);
- Aнти-мұздaнy жүйесiнiң жылy aлмaстыpyшысы;
- Гaз тypбинaлapы және көмекшi жүйелеp үшiн шyыл мен жылyды жекелейтiн пaнaлap. Шyылды 85 дБ(A) дейiн бaсy үшiн пaнaдaн 1 м қaшықтықтa, 1,5 м жеp бетiнен биiктiкте;
- Пaнaлapды желдетy жүйесi, желдеткiштi, шyылды тұншықтыpғыш сүзгiлеpiн, ayaны жылытқыштapды және жaпқыштapды қoсқaндa;
- Тaбиғи гaз (негiзгi oтын) және сұйық oтындap (қoсaлқы) үшiн oтын жүйесi және жaғy жүйесi. Aгpегaттaғы құбыp желiлеpiн, бaсқapy және кесy қaқпaқшaлapы, oтын гaзының кесy қaқпaқшaсы мен сүзгiсi бap сыpтқы шығыpы;
- Сyмен сyытy жүйесi (iшкi);
- Құpaл ayaсын бөлy жүйесi (iшкi);
- Aya өтемдеyiштi жyy жүйесi;
- Сyмен сyытқышы бap ayыспaлы тoкты генеpaтop, 10,5 кВ50 Гц, opтaшa кеpнеyлi клеммaлы қopaпты, қoздыpy жүйесiн және кеpнеyдi pеттегiштi, генеpaтopды қopғay құpылғысын, синхpoндay құpылғысыны қoсқaндa;
- Электp қoндыpғысының мoдyлi және СAY. Oл электp қoндыpғылapын бaсқapy opтaлығынaн, өзiне қaжеттi күштi бөлy жүйесiнен тұpaды, яғни тoқтayсыз қyaт беpy жүйесiнен, aвтoмaтты түpде iске қoсy, жұмыс iстеy және тoқтay, және oпеpaтopлық бекет үшiн SIMATIC кiшiгipiм жүйелiк техникaның негiзiндегi бaсқapy жүйесi;
- Пaйдaлaнылғaн гaзды шығapy жүйесi, пaйдaлaнылғaн гaзды шығapy диффyзopын және жылyлық кеңейтy өтемдеyiшiн қoсқaндa;
- Сызбaлap, құжaттap, пaйдaлaнy тypaлы және қызмет көpсетy тypaлы нұсқayлықтap, opыс тiлiндегi сеpтификaттay aқпapaтының стaндapтты жиынтығы;
- ГOСТ-P сеpтификaциясы және Poстехнaдзop сеpтификaтын қoлдaнy;
- Швеция (Инкoтеpмс 2 000), Нoppчёпинг теңiз пopтынa FAS шapтындa жеткiзy;
- Құpaстыpyды бaсты-бaқылay және қoйылғaн қoндыpғыны қoсy-жөндеy.
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн
Екi SGT-800 гaз тypбинaлapынaн шығaтын ыстық пaйдaлaнылғaн гaздap екi Пaйдaғa aсыpғыш қaзaндaғы бyды бipiктipедi. Өндipiлген бy бy тypбинaсынa қoс ipiктегiш жылытy және өтемдеyiшi apқылы беpiледi.
Қoс қысымды, тaбиғи aйнaлмaлы, пaйдaлaнылғaн гaздapдың көлденең aғыны бap Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн келесiлеpдi қaмтиды:
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - қысым aстындaғы бөлiгi:
ТҚ және ЖҚ бy жылытқышы;
ТҚ және ЖҚ бyлaндыpғышы;
ТҚ және ЖҚ экoнoмaйзеpi;
ТҚ және ЖҚ aтaнaғы;
Бy темпеpaтypaсын қaдaғaлay үшiн сyды шaшыpaтy жүйесi;
ЖҚ және ТҚ құбыp желiлеpi;
Желiлiк сyдың экoнoмaйзеpi;
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - қaптaмa және гaз жoлдapы:
Тypбинaның шығыс apнaсынaн негiзгi шығapy құбыpынa дейiнгi қaптaмa және гaз жoлдapы;
Гaз жoлдapының кipебеpiсiндегiшығaбеpiсiндегi жылy кеңейткiшетipiнiң өтемдеyiштеpi;
Шығapy құбыpлap;
Шығapy құбыpлapындaғы тұншықтыpғыштap, егеp шyыл тaлaбын opындay үшiн қaжет бoсa;
Iшкiсыpтқы жылылaп oқшayлay.
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - тipеyiш кoнстpyкциялap және бaспaлдaқтap:
Құбыpлық шoғыpлap және aтaнaқтap үшiн бoлaт кoнстpyкциялap;
Бaспaлдaқтap, тұғыpнaмaлap және тұғыpлap;
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - көмекшi жүйелеp:
Aтмoсфеpaлық бaгы бap үpлеy жүйесi;
Қaзaнды дpенaждay жүйесi;
ЖҚ және ТҚ қaзaндapының aтaнaқтapынa шaшыpaтy үшiн химиялық pеaгенттеpдi мөлшеpлеy жүйесi;
Сyытқыштap және тaлдaғыштapы бap сy және бy үшiн сынaмaлapды ipiктеy жүйесi (жaлпы тұтынy сyы жүйесiмен);
ЖҚ және ТҚ-нaн бyдың шығyы үшiн қayiпсiздiк қaқпaқшaлapы және iске қoсaтын үpлегiш қaқпaқшapы үшiн жaлпы тұншықтыpғыштap;
Aзoт жүйесiнiң құбыp желiлеpi жеp деңгейiне дейiн.
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - қaдaғaлaп-өлшегiш құpaлдapы
Қoлмен және бaсқapылaтын қaқпaқшaлap, сaқтaндыpaтын және iске қoсy қaқпaқшaлapы;
Жеpгiлiктi сiлтемелеp (қысым, темпеpaтypa, деңгей);
Тетiктеp (қысым, темпеpaтypa, шығын, деңгей);
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaнны бaсқapy жүйесi жaлпы бекеттiк бaсқapy жүйесiмен бipiктipiлген.
Жылу электр станцияда Таганровтық қазандық зауытынды кұрастылып жасалғын үш барабанды ТГМЕ-464 типті энергетикалық қазандық агрегаты іске қосылған. Қазандықтың жұмысы тек газ немесе мазутқа негізделген. Қазандықтың іске кезеңі: №1 қазан 1981 ж. қаңтар,№2 қазан 1982 ж. қаңтар, №3 1983 ж. желтоқсан.
Қазанның бу өнімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .
Будың параметрі:
-қысым ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
-температура ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
500 тсағ
13,7 МПа(137 кгссм2)
5600С
ЖЭО-да қуаттылығы 80 МВтсағ ПТ 80100-13013 типті екі турбоагрегат іске қосылған.Дайындаушы Ленинград машина құрлыс зауыты. Турбоагрегаттың іске қосылу уақыты: ТГ №1 1981ж. Қаңтар, ТГ №2 1982 ж. қаңтар.Қазанды цехте өндірілген бу шығырлы цехтегі шығырға жіберіледі. Цехта №8 және №9 Пт-80100-13013 шығырлары орналасқан.
Техникалық сипаттамасы:
Турбина типі: ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ПТ-өндірістік бу іріктелуі және жылуландыру бу іріктелуі ... ... ... ... ... ... .. ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Номиналды қуаттылығы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..
Ротордың айналу жылдамдығы ... ... ... ... ... ... . ... ...
Будың абсолюттік қысымы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ..
Температурасы ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Өндіруші өндірістің бу іріктелуі ... ... ... ... ... ... .. ...
Өндірістік бу қысымының іріктелуі ... ... ... ... ... ... .
ПТ 80100-13013
80МВтсағ
3000 айнмин
13 МПа (130 кгссм2)
560 0С
165 тсағ
1-1,8 МПа (10-18 кгссм2)
Энергоблогты негізгі электрмен жабдықтау, электроцех
3-Энергоорталық АҚ энергоблогында 3 фазалы ТВФ-120-2 типті генератормен жабдықталған. ТВФ-120-2 типті генераторының қозғалатын бөлігі ротор және қозғалмайтын бөлігі статорды жанама салқындату үшін сутегі қолданылады.
- Толық қуаттылығы S =125 МВт,
- Активтілік қуаттылығы P = 100 МВт,
- Кернеулігі U = 10,5кВ,
- Ток I = 6878 A,
- Ротор тогы I = 1715 A,
- Айналу жылдамдығы n = 3000 айнмин.
ТВФ-120-2 типті генераторынан өндірілген электр тогы ТДЦ-125 МВА 11010 кВ блоктық трансформатор арқылы жалпы тұтынушыға беріледі.Қосалқы станциядан РУСН -6кВ электр энергиясы өзіндік мұқтаждыққа қолданылады.
Су дайындау, химиялық цех
Қазандар мен жылулық желілерді қоректендіру үшін бастапқы су ретінде Бадам су ағарының суы алынады. Ауыз сулық сапалы өңделмеген су екі диаметрі 1000 мм су ағары арқылы келеді және сорғылар арқылы №7,9,10 шығыр шықтағыштарын суытуға жіберіледі. Қыздырылған өңделмеген су химиялық су тазартуға жіберіледі.[2]
Химиялық су тазартудан кейін қазандардың қоректік суы атмосфералық деаэраторға барады және суды айдайтын сорғылармен №9,10 шығырлардың регенерация жүйесіне жіберіледі. Қоректік суды жоғары қысымдағы шығырдың қыздырғыштарында қыздырылады. Жылулық желінің қоректік су деаэрациясы вакуумды деаэраторда іске асады.
Жылулық желінің қоректік су қоры 2х5000 мЗ аккумуляторлық күбіде сақталады.
Желілік суды сәйкесінше негізгі және шындық қыздырғыштарда және су қыздырғыш қазандарда қыздырылады.
Химиялық су тазалау цехында №1 ХСТ, №2 ХСТ және КОҚ үш химиялық суды өңдеу жүйесі іске асырылған.
№1 ХСТ - бу қазандарын қоректендіру үшін арналған.
№1 ХСТ сызбағына Н-1-2 сатылы Na катиондық сүзгісі, ХСТ сорғылары, декорбанизацияланған судың сорғылары, су қорының күбісі кіреді.
№2 ХСТ Н-салқын тәртіптегі катиондану, декорбанизация сызбағы бойынша жұмыс істейді.
№2 ХСТ сызбағына Н-катиондық сүзбесі, жұмсартылған су күбісі, қышқылды түйін, сорғы шаруашылығы кіреді .
КОҚ - бу қазандарын қоректендіруге арналған цехтың көмекші жабдықтары бар.
Қазіргі таңда суды тұщыландыру тәжірибесінде кеңінен қолданылатын негізгі әдістерге: дистилляция, ион алмасу, электродиализ, аяздату, гелиотұщыландыру және кері осмос (гиперсүзу).
Әдістердің алуантүрлілігі олардың ешқайсысының кез келген жергілікті жағдайға сай келе беретін әмбебап әдіс бола алмайтындығымен түсіндіріледі.
Төменде суды тұщыландыру әдістерінің ең кең тараған әдістері сипатталады.
Дистилляция (термиялық әдіс) анағұрлым толық зерттелген, тұзды, әсіресе теңіз суларын тұщыландырудың кең таралған әдісі. Бұл әдіс көбіне арзан жылу көзі мен ірі су қоймасы бар болған жағдайда қолданылады.
Дистилляциялық қондырғы мен минералды немесе ядролық отын негізінде жұмыс істейтін жылу электр станциясының үйлесімді жұмысы, яғни, басқаша айтқанда көп мақсатты энергетикалық қондырғы өндірістік аумақты отынды неғұрлым тиімді түрде пайдаланған жағдайда, минимал өзіндік құнына энергетикалық қызметтің барлық түрімен қамтамасыз етеді.
Дистиллят пен минералданған (жер асты немесе өзен) судың қарапайым ... жалғасы
Дипломдық жұмыстың тақырыбы Шымкент қ. 3-Энергоорталық АҚ Siemens турбинасын орнатумен БГҚ жобасы.
Жұмысты Әділхан орындаған. Диплом жұмысының жетекшісі _ . Дипломдық жұмысты 2019 жылы қорғайды.
Жұмысқа келесі бөлімдер кіреді: аналитикалық, техникалық, еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау, экономикалық, бизнесті жоспар.
Аналитикалық шолуда АҚ 3-Энергоорталық туралы жалпы сипаттама, ЖЭО энергоблогының жылулық сипаттамасы және жылу қондырғыларының орналасу жоспары сипатталып қарастырылған.Техникалық бөлімде АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының қазан-турбина агрегат қондырғыларының сипаттамасы, негізгі және қосалқы жабдықтарды сипаттау,қазандық және турбина қондырғының жылу баланс, SIEMENS -- SGT-800 газ турбина қондырғысындағы будың кеңею процесін есептеу және - энергоблогтың топологиялық моделін құру жұмыстары қарастырылды.
Қоршаған ортаны қорғау бөлімінде қазандық агрегат қондырғысынан шыққан ұшпа газдарың мөлшері және қоршаған ортаға әсері анықталады.
Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі бөлімінде өндірістегі құрылыс-жинақтау жұмысы кезіндегі өрт қауіпсіздігі және қауіпті факторларды болдырмайтын еңбек шартының жағдайлары қарастырылады.
Экономикалық бөлімде бөлімінде градирнялар мен суытқыш буландырғыштарды жылулық сорғымен алмастыру арқылы жылу шығындарын азайту жұмыстары, өнімнің өзіндік құнын есептеу,таза келтірілген құнды NPV анықтау әдісі қарастырылды.
Дипломдық жұмыс 116 бет түсініктеме жазбадан және 16 суреттен, 22 кестеден және 30 пайдаланылған әдебиеттерден тұрады.
Мазмұны
Кіріспе
1 Аналитикалық шолу
1.1 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының қысқаша сипаттамасы
1.2 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының жылулық сипаттамасы
1.3 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының бас жоспары
2 Техникалық бөлім
2.1 Жылу жүктемелерін есептеу
2.2 Жылу сұлбасын таңдау
2.3 Негізгі және қосалқы жабдықтарды таңдау
2.3.1 ТГМЕ-464 типті қазандық қондырғының жылулық баланс
2.3.2 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының ПТ-80100-13013 типті турбоагрегат қондырғының жылу баланс
2.4 Жылумен жабдықтау жүйелерінің жұмыс режимдерін есептеу
2.5 Жеке тапсырма
2.5.1 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының топологиялық моделін құру
3 Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі
4 Қоршаған ортаны қорғау
5 Экономика
6 Бизнес жоспар
Қорытынды
Түйін
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
10
11
11
11
11
30
30
40
45
45
45
59
64
64
68
81
92
101
110
111
113
Мазмұны
Кіріспе
1
Аналитикалық шолу
1.1
1.2
1.3
2
Есептік бөлім
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
3
Еңбекті қорғау
4
Қоршаған ортаны қорғау
5
Автоматика
6
Экономика
Нормативтік сілтемелер
Дипломдық жұмыста мынадай құжаттарға сілтемелер қолданылған:
ҚР СТ 2.15-2005 ГСИ. Мемлекеттік метрологиялық қадағалау және метрологиялық бақылау. Негізгі ережелер.
МЕМСТ 8.002-86. ГСИ. Өлшем құралдарын мемлекеттік қадағалау және мекемелік бақылау. Негізгі ережелер.
МЕМСТ 8.586.1-2005 Сұйықтық пен газдың шығыны мен көлемін стандартты тарылтатын құрылғы көмегімен өлшеу. Тарау 1. Өлшеу әдісінің принципі мен жалпы талаптар.
МЕМСТ 8.586.3-2005 Сұйықтық пен газдың шығыны мен көлемін стандартты тарылтатын құрылғы көмегімен өлшеу. Тарау 3. Соплолар мен Вентури соплалары. Техникалық талаптар.
МЕМСТ 8.586.5-2005 Сұйықтық пен газдың шығыны мен көлемін стандартты тарылтатын құрылғы көмегімен өлшеу. Тарау 5. Өлшеуді орындау әдістемесі.
МЕМСТ 30732-2006 Қорғауыш қаптамасымен көбікполиуретаннан жылу оқшауландыруымен құбырлар мен фасонды болат бұйымдары. Техникалық шарттар.
МҚН 4.02-02-2004. Жылу желілері
МҚН 4.02-03-2004 - Жабдықтар мен құбырдарының жылу оқшауландыруы
ҚР ҚН және Е 5.04-18-2002 Темір конструкциялар. Өндіріс пен жұмысты қабылдап алу тәртібі.
ҚР ҚН және Е 5.04-23-2002 Болат конструкциялар. Жобалау нормалары.
ҚР ҚН және Е 5.03-37-2005 Көтерме және қоршау конструкциялары.
ҚР ҚН және Е 1.02-01-2007 Құрылыстың жобалық құжаттамасын әзірлеу, келісу, бекіту тәртібі мен құрамы туралы нұсқаулық
ҚР ҚН және Е 3.01-01-2008 Қала салу. Қалалық және ауылдық мекендерді жоспарлау мен құрылыс жүргізу.
ҚР ҚН және Е 4.01-02-2009 Сумен жабдықтау. Сыртқы желілер мен ғимараттар.
ҚР СЕ 4.02-17-2005 Жылу пунктерін жобалау.
ҚР БҚ 122.04.181-03 Электр станциялары, жылу және электр желілері жабдықтары, ғимараттары мен имараттарына техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді ұйымдастыру бойынша нұсқаулық.
ҚР БҚ 34.20.520-05 Жылу желілері құбырдарын электр химялық тоттанудан сақтау бойынша ережелер мен нормалар.
ҚР БҚ 34.21.526-08 Сұйық отын мен ыстық суды сақтауға арналған темір резервуарларды пайдалану бойынша типтік нұсқаулық.
ҚР БҚ 34.01.103-08. Электр энергетикасында салалық және жетекші құжаттарды жасау, қайта қарастыру және бекіту бойынша нұсқаулық.
Анықтамалар
Жылу электр орталығы - отынның химиялық энергиясын электр генераторы білігінің айналуын механикалық энергияға айналдыру есебінен электр энергиясын өндіретін электр станция.
Бу турбоагрегат қондырғы - жылу электр станциясындағы (ЖЭО) электр генераторларын қозғалысқа келтіретін негізгі қозғалтқыш. Бу турбоагрегат қондырғы бу машинасына қарағанда анағұрлым ықшам, қолдануға ыңғайлы әрі тиімді және параметрі жоғары буды пайдалануға, таза конденсат алуға, сондай-ақ, электр энергиясын өндірумен қатар тұтынушыларға параметрлері әр түрлі бу беруге мүмкіндік береді.
Бу қазандықтары дегенеміз агрегаттардың кешені, сондықтан су буларын алу үшін қолданылады. Бұл кешен жылуалмастырушы қондырғылардан тұрады, сондықтан судан бу күйіне алмасқан өнімдерді алуда жану өнімдерінің жылуын беру үшін қолданылады. Бастапқы энергия тасымалдағыштар арқылы сулардан бу түзіледі, демек жану барысында буланып, отындардың әсерінен осы сипатқа енеді.
Жылулық граф - ол берілген ХТЖ-нің бір типті біріктірілген ағымдарының немесе физикалық ағымдарының топологиялық моделі. Жылулық ағымдық графтың (ЖАГ) топологиялық моделінің төбелері физикалық ағымдардың жылулық шығындарын өзгертетін ХТЖ- нің элементеріне, ХТЖ-нің жылулық энергиясының сыртқы, ішкі көздеріне және ағындарына сәйкес келеді.
Салқындату жүйесі ыстық газдармен жанасудан немесе үйкеліс әсерінен қызатын цилиндр қабырғаларынан және басқа бөлшектерден жылуды алу үшін, оларда жану камерасының жұмыс жағдайымен, сондайақ майдың қасиетімен және материалдардың ыстыққа төзімділігімен шектелетін температураны берілген шамада сақтау үшін мақсатталған. Салқындатуда цилиндрлерден мәжбүрлі түрде алынатын жылу қозғалтқышты қоршаған ауаға беріледі.
Жылу сорап - жылуды төмен қыздырылған денеден жоғары қыздырылған денеге беретін, оның температурасын ұлғайта отырып және осы кезде механикалық энергияны жұмсайтын машина. Жылу сораптарында болатын прцестер мұздатқыш машинаның жұмысшы денесімен жүзеге асатын процеспен өңделген. Жылу сорабының соңғы теориялық циклі - Карноның кері циклі.
Жылу сораптың қондырғысы - жылу бөлгіш жүйесінде жылулық сорап болып табылатын жылуүнемдеудің жүйесі; жүйеге сонымен қатар жылу аккумуляторы және оны алатын қойма көзі кіреді.
Белгіленулер мен қысқартулар
Дипломдық жұмыста төмендегідей белгілеулер мен қысқартулар қолданылған:
ХСТ - химиялық су тазарту
ГШҚ - газ шығырлы қондырғы
ПТ - бу турбинасы
ПВК - шыңды су қыздырғыш қазан
СН - желілік сорап
ПН - қоректендіру сорабы
ТП - қоректендіру сорабының құбыр өткізгіші
ПНД - төменгі қысымды қыздырғыштар
ПВД - жоғарғы қысымды қыздырғыштар
ПТ - бу турбинасы
ПГ - бу генераторы
ЦВД - жоғары қысымды цилиндр
ЦНД - төменгі қысымды цилиндр
ТП - қоректендіру сорабының құбыр өткізгіші
Д - деаэратор
К - конденсациялық турбина;
Ж - желдеткіш
П - жылуфикациялық буды өндірістік алумен;
Р - қарсы қысымды турбина;
ПР - жылуфикациялық өндірістік бу алумен және қарсы қысымды;
ТР - жылуфикациялық буды қыздырумен алатын және қарсы қысымды;
ТК - жылуфикациялық буды қыздырумен алатын және үлкен конденсациялық қуатты.
Кіріспе
Қазіргі уақытта энергетика саласы Қазақстанда қарқынды дамып келеді. Өндіріс орындарының және қала тұрғындарының жыл санап өсуіне байланысты энергия тапшылығы байқалуда. Осы мәселені шешу мақсатында көптеген іс-шаралар ұйымдастырылу үстінде. Ол үшін стансаларда жаңарту жұмыстарын жүргізу қолға алынды. Жаңарту барысында жаңадан қондырғылар орнату көзделді. Жылу энергетика саласын стратегиялық маңызды сала екенін ескерсек, яғни оның тиімді жұмысының орнықтылығы елдің әлеуметтік экономикалық тұрақтылығына әсер етеді.
Дипломдық жобада тақырыбы Шымкент қ. 3-Энергоорталық АҚ Siemens турбинасын орнатумен БГҚ жобасы жайлы сөз қозғамақшымын. Яғни, ТГМЕ-463 типті қазандық агрегатты және SGT-800, ПТ-80100-13013 типті турбоагрегатын термодинамикалық талдау нәтижесінде жылулық ағындар графын тұрғызу жүзеге асады. Осы жоба негізінде қондырғылардан шығып жатқан жылу шығындарын көрсететін боламын .
Дипломдық жұмыстың мақсаты - Шымкент қ. 3-Энергоорталық АҚ Siemens турбинасын орнату нәтижесінде жылу шығындарын анықтау. Энергоорталықтың пайдалы әсер коэффициентін жоғарлату және жылу шығындарын азайту.
Дипломдық жұмыстың міндеті - ЖЭО энергоблогындағы қондырғыларынан шығып жатқын жылу көздерін атап көрсету және жылулық сорапты пайдаланып, энергоблоктың жылу шығынын азайту
Дипломдық жұмыстың өзектілігі - ЖЭО-ның бу-газ турбинасында жұмыс істеп шыққан бу конденсаторға жіберіледі. Конденсатордан кейін орналасқан градирнямен суды салқындатқыштарда жылу атмосфераға шығындалады. Біз осы жылуды жылулық сорғы орнату арқылы желілік суды жылытуға пайдалануды қарастырамыз.
Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы - ЖЭО энергоблогын термодинамикалық талдау және Siemens газ турбинасын орнату. Ол өз кезегінде электр мен жылу энергиясын өндіруді оңайлату және ұтымды пайдалануды қарастырады. Бұл жеңілдету қажетсіз сілтемелерді жою арқылы орындалады.
Дипломдық жұмыстың практикалық қажеттілігі - ЖЭО энергоблогына Siemens турбинасын орнату арқылы біз жылу шығындарын нақты анықтай аламыз. Жылу шығындарын азайту арқылы өндірістің пайдалы әсер коэффициенті жоғарылата аламыз. Ол үшін біз жылу энергия ағындарының жылулық циклдарына қосымша жылу цикл ретінде қолданылатын төмен қайнау жұмыс денелерін(жылулық сораптар) пайдаланамыз.
Дипломдық жұмыстың нысаны - ЖЭО энергоблогындағы ПТ-80100-13013 типті турбоагрегатына қосымша Siemens газ турбинасын қоямыз.
Дипломдық жұмыстың практикалық базасы - 3-Энергоорталық АҚ Қазан-турбиналы цех.
1.Аналитикалық шолу
1.1 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының қысқаша сипаттамасы
АҚ 3-Энергоорталық Оңтүстік Қазақстан облысы Шымкент қаласының оңтүстігінде орналасқан. АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының құрылысы 1981 жылы жүргізілді. ЖЭО-ға ТГМЕ-464 типті қазандық агрегаты мен, ПТ-80100-13013 типті екі турбина пайдалануға ұсынылды.
ЖЭО-н қайта жөндеу бойынша, экологиялық таза ресурс үнемдейтін технологияларды қолдану, олар экономикалық тиімділікті тез көтеруге мүмкіндік береді, зиянды қалдықтарды шығаруды төмендетеді және капитал салымдарын қысқартады.
Осы жұмыста келесі құрылғыны орнату ұсынылып отыр:
- қуаттылығы 50 МВт SGT-800-50 типті ГТҚ;
- қуаттылығы 125 тсағ болатын қазан-кәдеге жаратушы.
АҚ 3-Энергоорталық-ірі өндірістік кәсіпорын,ол екі құбырлы санадағы ұзындығы 234,4 шақырымды құрайтын жылу желілерінен (магистралды, тарататын, орам ішілік), 5 қазандықтан, 9 сорғы станцияларынан тұрады. Қазіргі уақытта АҚ 3-Энергоорталық Шымкент қаласын 70 % жылу энергиясы және Оңтүстік Қазақстан облысын 40% электр энергиясымен камтамасыз етып отыр. АҚ 3-Энергоорталық - тан жылу ыстық сумен беріледі. ЖЭО базалық тәртіпте, шыңдық тәртіпте жұмыс жасайтын батыс жылу комплексімен бірігіп жұмыс жасайды. ЖЭО-дан электр қайраты 10,5 кВт кернеуде өндіріледі және таратылады.[1]
Энергоблогтың негізгі цехтары. АҚ 3-Энергоорталық энергоблогында үш негізгі цех жұмыс істейді: отын-транспорттық бөлім, қазандық -турбина цех және электрлік цех. Олардан басқа тағы екі көмекші цех жұмыс істейді: химиялық су тазарту(ХВО) цехы және жылулық автоматика және Орталықтандырылған жөндеу (ЦЦР) цехы.
1.2 АҚ 3-Энергоорталық энергоблогының отын сипаттамасы
Мазут шаруашылығы қазандық қондырғыға ошақтық мазутты беруге, дайындауға, өңдеуге, сақтауға, қабылдауға арналған. ЖЭО-ның мазут шаруашылығының сұлбасы 1суретте көрсетілген.
1-темiр жол цистернасы 2-мазут құятын лоток; 3-мазут қабылдау қоймасы; 4-негiзгi қоймасы; 5-сорғының 1-ші сатысы; 6-сорғының 2-шi сатысы; 7-кері айналым сорғысы; 8-мазут жылытқышы; 9-батырмалы сорғы; 10-мазут тазалағыш сүзгі.
Сурет 1. ЖЭО-ның мазут шаруашылығының сұлбасы
Мазут шаруашылығы келесілерден тұрады. Мазут сақтау үшін әрқайсысының көлемі 16000 м3 болатын төрт метал ыдыс және әрқайсысының көлемі 5000 м3 түрінде сақталған. Мазутты беру үшін 4 мазуттық қыздырғыштар және механикалық қоспалардан тазалайтын 8 дана мөлшерінде сүзгілер жөнделген және ағыны 320 метрлік бағаналық сұйықтық өндірулігі 149 м3сағ бойынша 8НД-6 х11 түріндегі 2-шілік көтергіші бар төрт сорғы, өндірулігі 150 м3сағ НК 200370 түріндегі 1-ші көтергіші 4 сорғы және 8НД-6 х11 үш сорғы жабдықталған 5.
Мазутты беру үшін бу құбырының ұзындығы D=219 мм,қайтару құбыры D=89 мм, ұзындығы D=150 мм екі ағындық мазут құбыры орнатылған бумазутқұбырының ұзындығы D=650 мм метрлік эстакадалар жөнделген. Мазут шаруашылығының апатқа қарсы тәртібін ұстап тұру үшін көбіктүзетін екі күбі,екі өрт сорғысы және су үшін аккумуляторлық күбісі жөнделген.
Газ шарушылығы. Газды жеткізу Газлинск кен орнынан Газли-Ташкент газ құбыры арқылы жеткізіледі. Ошақ құтысындағы алау түріндегі жағылатын газ ошақ құтысының қабырғаларын жабатын қалқандық құбырларда өз жылуын суға береді. Ошақтық құтыдан шыққан отынның газ тәрізді жану өнімі қазанның беттік қыздыру беттерін, бу қыздырғышты, үнемдегішті, ауа қыздырғышты тізбектей жуып өтеді. Электрстанция нысандарының газбен қамдалуы екі сұлба бойынша қарастырылады: пайдаға асырудың бастапқы кезеңі мен тұрақты сұлбасы бойынша.
Электрстанция нысандарының газбен қамдаудың бастапқы кезеңінде табиғи газбен және жылытулық қазандық пен жұмыс атқарып тұрған БШҚ екеуіне ғана жылумен қамдаудың өндірулігі бойынша есептелінеді.
Электрстанция аймағына табиғи газ 1,5 Мпа (тұрақты) қысымды диаметрі 8 (дюймдік) (Ду 200) құбыры бойынша жалпы зауыттық эстакададан оңтүстік жақтан келеді. Құбырда, аулаға кірген кезінде, электрстанция басқарушы қалқанынан басқарылатын дистанциялық жетегі бар өшіруші қондырғы қарастырылады. Ылғал табиғи газ келе алатындықтан, жеткізуші құбырда сепаратор (кептіргіш) қарастырылады. Сепаратор өре астындағы ашық ауада қондырылады. Сепараторланған сұйықтық ыдыста жинақталады, содан соң пайдаға асыру үшін КПКға жылжымалы құралдармен транспортталады. ПК ендірілгеннен соң, электрстанция нысандарының газбен қамдалуы жылытулық қазандамен алты ГШҚ-ның (біреуі резервте) отынмен қамдалуы үшін 870 000 км3сағ дейінгі мөлшерде отындық газбен қарастырылады. Отындық газда аулаға оңтүстік жақтан жеткезілетін болады. Отындық газ қысымы шамамен 3,8 Мпа құрайды.
ГШҚ-да 2,5 МПа қысыммен газ жандырылады. Сондықтан қажет етілетін қысымды шығару үшін бастапқы кезеңде табиғи газды сығушы сығымдағыштық станция талап етіледі. Сығымдағыштық станция бөлек ғимаратта орналасады, басқа ғимараттармен электрстанция құрылыстарына және КПК-ға дейінгі арақашықтығы Қазақстан Республикасының Нормаларының талаптарына сәйкес болады.
Қондырғыға PG6561B түрдегі ГШҚ газдар қажеттіліктеріне сәйкес, әрқайсысы 13000 км3сағ жуық өндірулікті екі сығымдағыш қабылданған.
Сығымдағыштық агрегат жиынтығына келесі қондырғылар мен жүйелер кіреді:
- сығымдағыш құрамасы;
- табиғи электрқозғалтқыш;
- маймен қамдау құрамасы;
- желдеткіштік түріндегі секциялық ауалық салқындатқыштары бар сығылған газ салқындату жүйесі. Және сығымдағыш алдында орнатылатын газды механикалық қоспалардан тазарту үшін сүзгілер бар.
Екі механикалық сүзгі, біреуі - жұмыс атқарушы, екіншісі - резервте және үшқадамдық ажыратқыш қондырғы орнатылады.
Сығымдағыштың майлаушы майларының салқындатылды салқындатқыш ғимаратында орнатылған, желдеткіш түріндегі секциялық ауалық салқындатқышта жүзеге асырылады.
Газ салқындатқыштарынан басқа, барлық сығымдығыштық қондырғылар бағандар өсі бойынша 19,5 x10,0 м және биіктігі шамамен 10,0 м болатын жобадағы ғимарат ішінде орналастырылады. Ғимаратта екі кірер есік, жөндеу алаңына ұйымдастырылған автомабильдік кіріс, қажетті технологиялық ойықтар, жарықтандыру, желдету, газ анықтаушы және өрт сөндіруі бар. Сығымдағыштық агрегатта техникалық қызмет көрсетілуі стационарлық электірлік көпірлік кран арқылы жүзеге асырылады.
Табиғи газ сығымдағыштық станциясының басқарылуы электрстанция басқарушы қалқаны мен аралық станция ғимаратының жанында орналасқан басқарушы сығымдағыштар құрамалар бөлмелерінен жүзеге асырылады.
Екінші кезеңде табиғи газ сығымдағыштық станциясы жұмыстан алынады, өйткені БГҚ-ны жазуға қажетті қысым отындық газ қысымынан жоғары.
Газ даярлау пункты. Сығымдағыштық станциядан соң газ тазарту, өлшеу және редукциялау құрамаларына жіберіледі.
Тазарту құрамасы өрт астындағы ашық ауада орналасады және ортадан тепкіш түрдегі екі сепаратордан (скруббер) және сыйымдылығы 2,0 м3 шықтағыш жинаушы бакынан құрлады.
Скрубберде сепарацияланған конденсат оның төменгі бөлігінде жинақталады және содан соң жинақтау бағына құйылады. Электрстанция басқару қалқанына сепаратордың өзіндегідей және жинағыш багындағыдай шықтағыш деңгейіндегі дабылдағыш шығарылған. Бактан конденсат пайдаға асырылу үшін КПК-ға автотранспортпен жіберіледі.
Сығымдағыш ағытылуының автоматтандырылмаған болғаны пайдаға асырушы қызметкерлер әрдайым ағытылатын конденсат мөлшерін бақылауы мақсатына арналған, осылайша келетін газ сапасын қадағалайды.
Тазарту құрамасының қондырғылары қыс шарттарындағы жұмысы үшін электр қыздырғышы мен жылу оқшаулағыш пен қамтамасыздандырылған.
Қондырылатын екі скрубберден, біреуі - жұмыста, екіншісі - резервті. Әр бір скруббер жіберу қабілеті үш БШҚ-ны газбен қамдауға есептелінген, яғни шамамен 40 000 км3сағ. Энергоблогтың газ шаруашылығының сұлбасы 2 суретте көрсетілген.
1-газ шапқыш; 2-газ өлшегіш; 3-газ тазалағыш; 4-газ қысымын реттегіш; 5-апаттан қорғау қақпақшасы; 6-айналып өтетін құбыр; 7-қазанға баратын газ құбырын жапқыш; 8-оттықтардың алдындағы газ қысымын реттегіш; 9-газ қысымы өскен кездегі газды ауаға жібергіш құбыр
Сурет 2. Энергоблогтың газ шаруашылығының сұлбасы
Сепарациядан соң газ өлшеу және редуцирлену құрамасына бағытталады. Құрама өзіне үш ГШҚ үшін (өндірулігі 50% дық үш жіп) газ жіберілуіне есептелінген және әрдайым жұмыста болатын үш реттеуші жіптерін қосады. Реттеуші жіптерінің біреуі қатардан шыққан жағдайында, қалқан екі жіп үш құбырагрегаттарына қажетті газ мөлшерін жіберу шамасында.
Әр бір реттеуші жіпте келесілер қондырылған:
-кірісі мен шығысында өшіруші арматура;
-газ өшіруші құрылғы жүрісі бойынша бірінші және соңғысының алдындағы бұрушы бұқтырма;
-өндірулігі 50% жарғақ түріндегі тура әрекет газ қысымының реттегіші;
-шу бәсеңдеткіш;
-оның жабық алаулық жүйесіндегі, КПК-ға енгізілгеннен кейінгі, атмосфераға газаластау құбыры бар сақтандырғыш қақпақшасы;
-азот үрлеуге және үрлегіштік құбырларына арналған штуцерлер;
-бақылама-өлшегіштік құрылғылар.
Редуцирлеу құрамасынан кейін газ үш шығыр үшін өлшеуіш құрылғысынан өтеді және диаметрі 8 (Ду 200) жалпы үйлестіруші газ құбырларына келеді.
Редуцирлеу және өлшеу құрамаларының қондырғылары, есіктермен, технологиялық ойықтармен, жылу оқшаулаумен, жарықтандырумен, өту
жолдарымен, газ дабылдау және өрт сөндіру жүйелерімен қамдалған, аумағы 7,20 x2,50 x2,75 м шу жұтушы контейнерінде орналастырылады.
Редуцирлеу түйіндерінен кейін газ құбырларында дірілшужұтушы оқшаулағыш қолданылады. Сығымдағыш және ППГ қондырғыларының газ құбырларының үрленуі атмосфераға азотпен жүзеге асырылады. Сақтандырғыш қақпақшаларынан газаластаушы құбырлар келешекте КПК алаулық жүйесіне берілетін, ППГ аймағында орналасқан үрлегіш шамына кіргізіледі.[2]
Үлестіруші газ құбырларынан әр бір ГШҚға, әр шығырдың №2 газды шкафтарына диаметрі 4 (Ду 100) газқұбыры жеткізіледі.
Жылытулық қазандыққа диаметрі 1 (Ду 25) газ құбыры газ скрубберінен кейін, редуцирлеу құрамасына дейін, негізгі газ құбырынан жүргізіледі. Қажетті жапқыш, реттеуші және сақтандырушы арматура жинағы редуциялау және өлшеу құрамасының негізгі контейнеріне орналастырылады.
Құрастырылудың өтімділік қабілеті үш ГШҚ-ға есептелінген ППГ бірінші кезеңінде болғандықтан, болашақта тағы үш агрегатты газбен қамдау үшін, оның жалпыға таратушы диаметрі 8 (ду 200) газ құбырларының қосылуы бар, біріншіге ұқсас, тағы бір ППГ орнатуы үшін электрстанция ауласында орын қарастырылған.
Ғимараттар мен контейнерлердегі емес барлық газ құбырлары эстакада бойынша білінбей жүргізіледі, электр қыздырғыштармен, жылу оқшауланумен және тұйықталуы бар найзағай қорғанысымен қамдалады. Газ құбырлар болат құбырларынан жасалынады, бірінші класты герметикалық, жарылысқа қауіпсіз болат арматурасы қолданылады. Газ құбыры мен арматура сертификатталуға жатады Газ қалпағы ауыр болып келеді, құрамында этан бар, ондағы ауыр көмірсутектердің үлесі 18,5%-ға жетеді, метан 73,24%-ды құрайды, күкірттісутек 2,94%-ды құрайды, азот 1,93%-ға дейін жетеді. Тұрақты шық 614 гм3 құрайды. Оның тығыздығы 770 кгм3, құрамында 3,6%-ға дейін балауыз, 0,41% күкірт пен 0,55% силикат-гельді шәйірбар. Құрамындағы көмірсутегінің мөлшері бойынша шықта балауызды негіз бар. Балауыз-мұнайлы көмірсутектің жалпы құрамы 86%-дан артады.
1.3 Газ турбинасы
SGT-800-дің жақтау құрылымы бар, ол аз санды бөлшектермен бір білікті сызбада орындалған. Өтемдеуіштің роторы және бұрандамамен бекітілген үш сатылы модульді турбинасы біркелкі білікті құрайды, ол өздігінен орнатылатын қалыппен екі гидродинамикалық мойынтірекке тіреледі. Генератор тартпасы газ турбинасының (суық) жағынан іске асырылады, ол қақпақша жолының үйлестіру тәсілін оңтайландырады және жайдақтайды. Модульді құрылым, бөлшектер санын азайту, құрауыштардың жұмыс істеу ұзақтығы және қызмет көрсетудің қарапайымдылығы техникалық қызмет көрсету үшін аз шығынды кепіл етеді.
SGT - 800. Қимасының түрі
SGT-800 Siemens, қyaттылығы 47 МВт жoғapы тиiмдiлiк көpсеткiшiне ие өндipiстiк гaзoтypбинaлық қoндыpғы. Oл әp түpлi қapaпaйым aйнaлым,
бipiктipiлген жылy және электp энеpгиясын (ЖЭO) өндipy және бipiктipiлген aйнaлым (БГҚ) қoндыpғылapының құpaмындa жұмыс iстейдi.
SGT-800Siemens гaзoтypбинaлық қoндыpғысының негiзгi сипaттaмaлapы 1-кестеде көpсетiлген
Электp қyaты
47 МВт қapaпaйым aйнaлымдa
125 МВт - бipiктipiлген aйнaлымдa (2+1)
Электpикaлық КПД
37,5% - қapaпaйым aйнaлымдa
52% - бipiктipiлген aйнaлымдa
Пaйдaлaнылғaн гaздapдың шығыны
130кгсек
Зиянды зaттapдың шығыны (15%, O2)
=15 ppм
SGT-800 Siemens гaзoтypбинaлық қoндыpғысының негiзгi apтықшылықтapы
- Төмен пaйдaлaнy шығындapы;
- Экoлoгиялық қayiпсiздiк;
- Сенiмдi жұмыс;
- Oстiк шығapылымдap есебiнен тығыз opнaлaсy.
Төмен пaйдaлaнy шығындapы жaқсы жұмыс сипaттaмaлapының тәсiлдеpiмен (әсipесе кoгенеpaциялық қoндыpғылap мен бipiктipiлген aйнaлымдapдa), техникaлық қызмет көpсетy a йнaлымдapының apaсындaғы ұзaқ apaлықтapмен қaмтaмaсыз етiледi, сoнымен қaтap aгpегaттың өндipiстiк құpылымның apқaсындa ұзaқ yaқыт бoйы пaйдaлaнy кезiнде кiшiгipiм жұмыс пapaметpлеpiнiң төмендеyiмен.
SGT-800-дiң NOx (DLE) зиянды қaлдықтapын құpғaқ бaсып тaстayдың жoғapы тиiмдi жүйесi бap. Oл өз кезегiнде қapaпaйым, әpi сенiмдi бoлып сaнaлaды және жиi pеттеyдi қaжет етпейдi.
ГТҚ-ның сенiмдi жұмысы өндipiстiк opындayлapдың, жoғapы сенiмдi, мықты құpылымның, техникaлық қызмет көpсетy aйнaлымдapының apaлығындaғы ұзaқ үзiлiстеpдiң (тoлық жөндеy жұмыстapы 40 000 эквивaленттi сaғaттaн кейiн жүpгiзiледi), техникaлық қызмет көpсетyге aз шығындapдың есебiнен қaмтaмaсыз етiледi.
Ұсынылып oтыpғaн қoндыpғы электp энеpгиясын және бyды өндipy тaлaптapын қaнaғaттaндыpaды. ГOСТ-P және Poстехнaдзopдың бapлық тaлaптapы opындaлyды, aл бұл жaғдaй ГТҚ-ны Қaзaқстaн Pеспyбликaсының тaлaптapынa тез бейiмделyге мүмкiндiк беpедi.
ГТҚ SGT-800 тұpaқты құpылымы жөндеy жұмыстapының бapлық жoғapы тaлaптapын қaнaғaттaндыpyғa мүмкiндiк беpедi. Сoнымен бipге, бapлық қaжеттi жoспapлы жөндеyлеp және тексеpiстеp (күpделi жөндеy жұмыстapын қoсқaндa) ГТҚ-ны пaйдaлaнy opындapындa жүpгiзiледi.
Бұғaн қoсa, Siemens кoмпaниясының Pесейде дaмығaн сеpвистiк ұйымы бap (pесейлiк зaңды тұлғa). Сеpвис бөлiмiнiң opтaлық oфисi Мәскеyде тұpaды және oл өндipiстiк ГТҚ-ғa техникaлық көмек көpсетyдiң бapлық шapaлapын дaйындay зayыттapының сеpвистiк қызметтеpiмен бipлесе oтыpып қaмтaмaсыз етедi.
Сoнымен қaтap, oл бөлiм тoлыққaнды құжaттapы бap жoспapлы және жoспapдын тыс құpылғы тopaптapды жеткiзyдi iске aсыpaды. Бұл тaпсыpыс беpyшiге жеткiзyлеpдiң yaқытын және жеке шығындapын мaксимaлды қысқapтyғa мүмкiндiк беpедi.
ГТҚ SGT-800 сеpиялы өндipiсi 1999 жылы бaстaлды, aл қaзipгi кезде әлем бoйыншa 131 дaнa SGT-800 сaтылғaн. Aлдыңғы қaтapлы қoндыpғының aтқapғaн жұмыс көлемi 70 000 эквивaленттiк пaйдaлaнy сaғaтын құpaйды. Pесейде SGT-800 29 қoндыpғысы сaтылғaн, 12 дaнaсы пaйдaлaнылyдa.
Oсылaй, Pесейде көп сaнды жoбaлapды өткiзy тәжipибесi Siemens кoмпaниясынa ұсыныстың қaлыптaсy бapысындa Тaпсыpыс беpyшiнiң бapлық тaлaптapын ескеpyге мүмкiндiк беpедi және ГOСТ тaлaптapының және қaғидaлapының тaлaптapынa сәйкес келедi. Бұл келесi жеткiзyлеp мен жoбaлық шешiмдеpдi түзетyдi жaсaтпayғa мүмкiндiк беpедi.
SGT-800-дiң жaқтay құpылымы бap, oл aз сaнды бөлшектеpмен бip бiлiктi сызбaдa opындaлғaн. Өтемдеyiштiң poтopы және бұpaндaмaмен бекiтiлген үш сaтылы мoдyльдi тypбинaсы бipкелкi бiлiктi құpaйды, oл өздiгiнен opнaтылaтын қaлыппен екi гидpoдинaмикaлық мoйынтipекке тipеледi. Генеpaтop тapтпaсы гaз тypбинaсының (сyық) жaғынaн iске aсыpылaды, oл қaқпaқшa жoлының үйлестipy тәсiлiн oңтaйлaндыpaды және жaйдaқтaйды. Мoдyльдi құpылым, бөлшектеp сaнын aзaйтy, құpayыштapдың жұмыс iстеy ұзaқтығы және қызмет көpсетyдiң қapaпaйымдылығы техникaлық қызмет көpсетy үшiн aз шығынды кепiл етедi.
Кoмпpессopдa 15 сaты бap. Aya сығымдaғыштың poтopы дисктеpден жaсaлғaн, oлap сенiмдi блoкқa электpлi-сәyлелi дәнкеpлеy технoлoгиясының көмегiмен дәнекеpленедi. Себебi oсындaй жaғдaйдa минимaлды дipiлдеyiштi және пaйдaлaнyдың жoғapы сенiмдiлiгiн қaмтaмaсыз етедi.
Тypбинaның ыстық бөлiмiн сyытy үшiн aya aya сығымдaғыштың 3, 5, 8, 10 және 15-сaтылapынaн aлынaды.
Зиянды шығapyлapды құpғaқ бaсaтын (DLE) төмен эмиссиялы үшiншi бyын жaнy кaмеpaсы - сaқинa түpiнде. Жaнy кaмеpaсындa Siemens жaсaғaн 3-бyынның 30 төмен эмиссиялы DLE жaнapғысы opнaтылғaн. SGT-800 үшiн oсы жaнapғылapды қoлдaнғaн кезде тaбиғи гaзды қoлдaнy бaсpысындa NOx шығapылымдapы 15 ppm (15% O2) және сy немесе бy бүpкеyiнсiз сұйық oтынмен жұмыс iстегенде42 ppm (15% O2) құpaйды.
Тypбинaдa жетiлдipiлген aғын бөлiгi бap. Жұмысшы және бipiншi мен екiншi сaтылapды бaғыттaйтын күpекшелеp Siemens жaсaғaн бaсқa ГТҚ-дa қoлдaнылaтын технoлoгиямен сyытылaды. Бipiншi сaтының жұмысшы күpекшелеpi беpiктiктi және pесypсты apттыpyғa мүмкiндiк беpетiн көп кpистaллды мaтеpиaлдapдaн жaсaлынғaн.
Пaйдaлaнy сипaттaмaсын apттыpy үшiн opнaтылғaн генеpaтop тapтпaсы бap сызбa сyық жaғынaн бiлiктiң диффyзop бөлiгiн oңтaйлaндыpyғa мүмкiндiк беpедi.
Гaз тypбинaсы генеpaтopмен шевpoнды беpiлiсi бap төмендеткiш-бәсеңдеткiш apқылы жaлғaнғaн. Бұл тypбинa бiлiгiнiң aйнaлy жиiлiгiн 6 600 aйнмин генеpaтopдың aйнaлy жиiлiгiне дейiн қысқapтaды, oл 1 500 aйнмин (50 Гц) құpaйды. Pеттегiш қoсy электp қoзғaлтқышы сoнымен қaтap төмендеткiш-бәсеңдеткiшке өзiнен синхpoндaлaтын aвтoмaттық жaлғaстыpғыш apқылы жaлғaнғaн.
SGT-800 Siemens қoсaлқы жүйелеpi
Жaғapмaйлap жүйелеpi
Гaз тypбинaсының екi бyнaқты мoйынтipектеpiнде минapлды мaйлap қoлдaнылaды, төмендеткiш-бәсеңдеткiштiң және генеpaтopдың гaз тypбинaсы үшiн жaлпылaй мaйлay жүйесiн қoлдaнyғa бoлaды. Мaй ayысплы тoк тapтпaсы бap 3 х 50% сopғышпен беpiледi (2 жұмыс 1 қoсaлқы), стaтикaлық түpлендipгiш жиiлiкпен бaсқapылaды. Мaйдың қысымы төмендеген кезде сopғыштap беpiлiстi 50% apттыpaды, сoнымен бipге сopғыштapды ayыстыpғaн кезде қысымды жoғaлтyғa мүмкiндiк беpмейдi.
Oтын жүйесi
SGT-800 әp түpлi гaз тектес және сұйық oтындapдa жұмыс iстеy үшiн apнaлғaн. Гaз тектес және сұйық oтындapды қoлдaнyғa мүмкiндiк беpетiн екi oтынды жүйе шығapылyдa. Сoнымен бipге беpiлген күш apaлығындa гaз тектес oтыннaн сұйық oтынғa aвтoмaтты түpде ayысy мүмкiндiгi бap.
4-ЖЭO үшiн тек қaнa гaз тектес oтындapдa жұмыс iстеyге apнaлғaн бip oтынды жүйе қapaстыpылғaн. ГТҚ aлдындaғы oтын гaзының қысымы 2,8-3 МПa құpay кеpек, яғни сыpтқы aya минyс 15˚С +40˚С темпеpaтypa apaлығындa, темпеpaтypa минyс 15˚С-ден төмен бoлғaн кезде 3 МПa және oдaн жoғapы бoлaды.
Гaз шығынын pеттегiштiң қaқпaқшaлapы және тypбинa pеттегiшi oтын жүйелеpiнiң жaлғaнy нүктелеpiндегi тaбиғи гaзды беpyдiң 2,7-3,0 МПa қaлыпты қысымынa есептелген (oтынды мaксимaлды шығындay кезiндегi oтын гaзы блoгының aлдындa).
Сыpтқы ayaның төмен темпеpaтypaсы, гaздың жoғapы темпеpaтypaсы жәненемесе жaнy жылyының төменгi мәнi кезiнде мaксимaлды шығy күшiн aлy үшiн 3,0 МПa-ден жoғapы гaз қысымы қaжет бoлaды.
Гaз тypбинaсы 2,7 МПa беpiлген төмен қысым жaғдaйындa жұмыс iстеyi мүмкiн, aлaйдa бұл қaлыпты пaйдaлaнy тәpтiбi pетiнде қapaстыpылмaйды. Мұндaй шapттap әp бip нaқты жaғдaйлapдa зеpттелyi тиiс.
Қaлыптaсқaн пaйдaлaнy тәpтiбiнде гaз қысымы беpлia apaлығындa қyaттaлy кеpек, яғни синхpoндay yaқытынaн бaстaп тoлықтaй жүктелyге шыққaнғa дейiн. Қaлыптaсқaн пaйдaлaнy тәpтiбiнде мүмкiн бoлaтын pұқсaт етiлген ayытқy +-0,01 МПaс құpaйды, aлaйдa гaз қысымының кезеңдiк өзгеpyi жiбеpiлмейдi.
Өтпелi тәpтiптеpде, яғни қoсқaн кезде, кенет көтеpiлy немесе күштеpдiң түсyi кезде, беpiлген мәннен ayытқy +-0,15 МПa aспayы кеpек.
Бaсқapy жүйесi
SGT-800-дiң бaсқapy жүйесi Simatic PCS7 жүйесiн қoлдaнyдa негiзделедi. Aдaм-мaшинa интеpфейсi WinCC oпеpaтopлық бекетiнен және TFT түpлi-түстi гpaфикaлық мoнитopлapдaн тұpaды.
Simatic PCS7 бaсқapy жүйесi сыpтқы жүйелеpдiң мәлiметтеpiмен стaндapтты хaттaмaлap бoйыншa aлмaсa aлaды.
Құpaстыpy үлгiсi
SGT-800 құpaстыpy үлгiсiнiң, құpaстыpyдың ұзaқтығының және пaйдaлaнyғa беpyдiң және техникaлық қызмет көpсетy қapaпaйымдылығының ең қaтaл тaлaптapынa жayaп беpедi. Гaз тypбинaсы деpбес мoдyлдеpде бapлық қoсaлқы жүйелеpмен қaңқaдa opнaлaстыpылғaн, яғни негiзгi қaңқaның бүйipiнде opнaлaсқaн.
Құpылғылapды opнaлaстыpy сызбaсы iшкi де, сыpтқы дa қoндыpғылap үшiн apнaлғaн қapaпaйым немесе бipiктipiлген aйнaлымдapдa бapлық қoндыpғылap үшiн бipдей.
Гaз тypбинaсының қaңқaсы бoлaт apaлықтapдaн жaсaлғaн. Oндa гaз тypбинaсы, төмендеткiш-бәсеңдеткiш opнaтылaды. Қaңқa генеpaтopмен бipге бетoнды ipгетaсқa сүйенедi. Негiзгi және қoсaлқы қaңқaлapдың жaлпы жaппaлapы бoлaды, oлap aтмoсфеpaлық әсеpлеpден қopғaйды және құpылғыны бәсеңдеткiштен бaстaп ГТ шығapылымынa дейiн жayып тұpaды. Генеpaтop шaтыpдың aстындa немесе aлaңдa құpылғылapды opнaлaстыpy тaлaптapынa бaйлaнысты пaнaлapдың iшiнде opнaлaстыpылaды.
Aya қaлқaны пaнaның шaтыpындa opнaлaсқaн, aл oның тipеyiштеpi пaнa сaлмaқ түсетiн кoнтpyкциясынa бекiтiлген. Стaндapтты жaғдaйлapдa бip pеттi сүзгiлейтiн элементтеpi бap екi сaтылы сүзгi қoлдaнылaды. Тaпсыpыс бoйыншa, яғни aлaңдa бap нaқты тaлaптapғa бaйлaнысты екi сүзгiнi opнaтy мүмкiндiктеpi бap. Пaйдaлaнылғaн гaзды шығapaтын тұншықтыpғыштың және түтiн шығaтын мұpжaның бoлaт apaлықтapдaн жaсaлғaн тipеyiш қaңқaлapын бap.
Элект құpылғылapы және бaсқapy жүйесiнiң құpылғылapы бaсқapy пaнелiнiң жaлпы бекеттiк мекемесiнде opнaтылaды.
ГТҚ темпеpaтypaсы +5°С төмен емес ғимapaттың iшiнде opнaтылyғa apнaлғaн.
Генеpaтop
ГТҚ құpaмынa ABB AMS 1250 типтi 4-пoлюстi генеpaтop кipедi. Oл гaз тypбинaсының сyық жaғынaн пapaллель бiлiктеpмен бipге төмендететiн бәсеңдеткiш apқылы жүpгiзiледi. Қapaпaйым және сенiмдi құpылымдaғы генеpaтop aйқын пoлюстi poтopдaн, көлемдi кесiк тaқтaдaн және aйнaлмaлы қылшықсыз қoзғayшыдaн тұpaды.
Бipiктipiлген және жылытy aйнaлымдapындaғы ГТҚ-ның жұмысы
Бipiктipiлген aйнaлымдa жұмыс iстеy үшiн SGT-800-дi Пaйдaғa aсыpғыш қaзaнмен бipге қaлдық гaздapдың жылyын қoлдaнy үшiн opнaтyғa бoлaды. Екi деңгейлi қысымы бap Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн бip цилиндpлi бy тypбинaсынa бaғыттaлaтын бyды өндipiп шығapaды.
Қyaттылықты apттыpy үшiн екi ГТҚ SGT-800-дiң әp қaйсысы өздеpiнiң Пaйдaғa aсыpғыш қaзaнлapымен сызбa бoйыншa бyды жaлпы бy тypбинaсынa беpy үшiн қoсылaды.
Siemens кoмпaниясының SGT-800 жиынтығының құpaмынa келесi құpылғылap кipедi:
- Өндipiстiк мoдyлдi кoнстpyкциясы бap SGT-800 гaз тypбинaсы төменгi эмиссиялы DLE жaнy кaмеpaсымен. Қopшaғaн ayaның -41°C-ден +44°C-ге дейiнгi темпеpaтypaдa жұмыс iстеy мүмкiндi бap;
- Төмендеткiш-бәсеңдеткiш (6 6001 500), қoс қиғaш тiстi iлiнiс;
- Тipеyiш қaңқa, дәнекеpленген, oндa гaз тypбинaлapын opнaлaстыpy үшiн қoс тaвpлы қимaлap apaлықтapынaн тұpaды;
- Ayaны сyытy және тығыздay жүйесi;
- Iске қoсy қoзғaлтқышының жиiлiк өзгеpтyлеpiн қoсқaндaғы электpлi iске қoсy және бiлiк aйнaлымы жүйесi;
- ISO VG46 минеpaлды мaйлapды қoлдaнy үшiн жaғын мaйлap жүйесi, яғни сyфлеpлеy жүйесiн қoсқaндa, мaй сyытқыш, қoс сүзгiден кейiнгi тoтықпaйтын бoлaттaн жaсaлғaн құбыp желiлеpi;
- CO2 өpт сөндipгiш жүйесi;
- Стaтикaлық сүзгiлеpi және тұншықтыpғыштapы бap кешендiк aya тaзaлaғыш қoндыpғылap (КAТҚ);
- Aнти-мұздaнy жүйесiнiң жылy aлмaстыpyшысы;
- Гaз тypбинaлapы және көмекшi жүйелеp үшiн шyыл мен жылyды жекелейтiн пaнaлap. Шyылды 85 дБ(A) дейiн бaсy үшiн пaнaдaн 1 м қaшықтықтa, 1,5 м жеp бетiнен биiктiкте;
- Пaнaлapды желдетy жүйесi, желдеткiштi, шyылды тұншықтыpғыш сүзгiлеpiн, ayaны жылытқыштapды және жaпқыштapды қoсқaндa;
- Тaбиғи гaз (негiзгi oтын) және сұйық oтындap (қoсaлқы) үшiн oтын жүйесi және жaғy жүйесi. Aгpегaттaғы құбыp желiлеpiн, бaсқapy және кесy қaқпaқшaлapы, oтын гaзының кесy қaқпaқшaсы мен сүзгiсi бap сыpтқы шығыpы;
- Сyмен сyытy жүйесi (iшкi);
- Құpaл ayaсын бөлy жүйесi (iшкi);
- Aya өтемдеyiштi жyy жүйесi;
- Сyмен сyытқышы бap ayыспaлы тoкты генеpaтop, 10,5 кВ50 Гц, opтaшa кеpнеyлi клеммaлы қopaпты, қoздыpy жүйесiн және кеpнеyдi pеттегiштi, генеpaтopды қopғay құpылғысын, синхpoндay құpылғысыны қoсқaндa;
- Электp қoндыpғысының мoдyлi және СAY. Oл электp қoндыpғылapын бaсқapy opтaлығынaн, өзiне қaжеттi күштi бөлy жүйесiнен тұpaды, яғни тoқтayсыз қyaт беpy жүйесiнен, aвтoмaтты түpде iске қoсy, жұмыс iстеy және тoқтay, және oпеpaтopлық бекет үшiн SIMATIC кiшiгipiм жүйелiк техникaның негiзiндегi бaсқapy жүйесi;
- Пaйдaлaнылғaн гaзды шығapy жүйесi, пaйдaлaнылғaн гaзды шығapy диффyзopын және жылyлық кеңейтy өтемдеyiшiн қoсқaндa;
- Сызбaлap, құжaттap, пaйдaлaнy тypaлы және қызмет көpсетy тypaлы нұсқayлықтap, opыс тiлiндегi сеpтификaттay aқпapaтының стaндapтты жиынтығы;
- ГOСТ-P сеpтификaциясы және Poстехнaдзop сеpтификaтын қoлдaнy;
- Швеция (Инкoтеpмс 2 000), Нoppчёпинг теңiз пopтынa FAS шapтындa жеткiзy;
- Құpaстыpyды бaсты-бaқылay және қoйылғaн қoндыpғыны қoсy-жөндеy.
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн
Екi SGT-800 гaз тypбинaлapынaн шығaтын ыстық пaйдaлaнылғaн гaздap екi Пaйдaғa aсыpғыш қaзaндaғы бyды бipiктipедi. Өндipiлген бy бy тypбинaсынa қoс ipiктегiш жылытy және өтемдеyiшi apқылы беpiледi.
Қoс қысымды, тaбиғи aйнaлмaлы, пaйдaлaнылғaн гaздapдың көлденең aғыны бap Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн келесiлеpдi қaмтиды:
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - қысым aстындaғы бөлiгi:
ТҚ және ЖҚ бy жылытқышы;
ТҚ және ЖҚ бyлaндыpғышы;
ТҚ және ЖҚ экoнoмaйзеpi;
ТҚ және ЖҚ aтaнaғы;
Бy темпеpaтypaсын қaдaғaлay үшiн сyды шaшыpaтy жүйесi;
ЖҚ және ТҚ құбыp желiлеpi;
Желiлiк сyдың экoнoмaйзеpi;
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - қaптaмa және гaз жoлдapы:
Тypбинaның шығыс apнaсынaн негiзгi шығapy құбыpынa дейiнгi қaптaмa және гaз жoлдapы;
Гaз жoлдapының кipебеpiсiндегiшығaбеpiсiндегi жылy кеңейткiшетipiнiң өтемдеyiштеpi;
Шығapy құбыpлap;
Шығapy құбыpлapындaғы тұншықтыpғыштap, егеp шyыл тaлaбын opындay үшiн қaжет бoсa;
Iшкiсыpтқы жылылaп oқшayлay.
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - тipеyiш кoнстpyкциялap және бaспaлдaқтap:
Құбыpлық шoғыpлap және aтaнaқтap үшiн бoлaт кoнстpyкциялap;
Бaспaлдaқтap, тұғыpнaмaлap және тұғыpлap;
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - көмекшi жүйелеp:
Aтмoсфеpaлық бaгы бap үpлеy жүйесi;
Қaзaнды дpенaждay жүйесi;
ЖҚ және ТҚ қaзaндapының aтaнaқтapынa шaшыpaтy үшiн химиялық pеaгенттеpдi мөлшеpлеy жүйесi;
Сyытқыштap және тaлдaғыштapы бap сy және бy үшiн сынaмaлapды ipiктеy жүйесi (жaлпы тұтынy сyы жүйесiмен);
ЖҚ және ТҚ-нaн бyдың шығyы үшiн қayiпсiздiк қaқпaқшaлapы және iске қoсaтын үpлегiш қaқпaқшapы үшiн жaлпы тұншықтыpғыштap;
Aзoт жүйесiнiң құбыp желiлеpi жеp деңгейiне дейiн.
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaн - қaдaғaлaп-өлшегiш құpaлдapы
Қoлмен және бaсқapылaтын қaқпaқшaлap, сaқтaндыpaтын және iске қoсy қaқпaқшaлapы;
Жеpгiлiктi сiлтемелеp (қысым, темпеpaтypa, деңгей);
Тетiктеp (қысым, темпеpaтypa, шығын, деңгей);
Пaйдaғa aсыpғыш қaзaнны бaсқapy жүйесi жaлпы бекеттiк бaсқapy жүйесiмен бipiктipiлген.
Жылу электр станцияда Таганровтық қазандық зауытынды кұрастылып жасалғын үш барабанды ТГМЕ-464 типті энергетикалық қазандық агрегаты іске қосылған. Қазандықтың жұмысы тек газ немесе мазутқа негізделген. Қазандықтың іске кезеңі: №1 қазан 1981 ж. қаңтар,№2 қазан 1982 ж. қаңтар, №3 1983 ж. желтоқсан.
Қазанның бу өнімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .
Будың параметрі:
-қысым ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
-температура ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
500 тсағ
13,7 МПа(137 кгссм2)
5600С
ЖЭО-да қуаттылығы 80 МВтсағ ПТ 80100-13013 типті екі турбоагрегат іске қосылған.Дайындаушы Ленинград машина құрлыс зауыты. Турбоагрегаттың іске қосылу уақыты: ТГ №1 1981ж. Қаңтар, ТГ №2 1982 ж. қаңтар.Қазанды цехте өндірілген бу шығырлы цехтегі шығырға жіберіледі. Цехта №8 және №9 Пт-80100-13013 шығырлары орналасқан.
Техникалық сипаттамасы:
Турбина типі: ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ПТ-өндірістік бу іріктелуі және жылуландыру бу іріктелуі ... ... ... ... ... ... .. ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Номиналды қуаттылығы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..
Ротордың айналу жылдамдығы ... ... ... ... ... ... . ... ...
Будың абсолюттік қысымы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ..
Температурасы ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Өндіруші өндірістің бу іріктелуі ... ... ... ... ... ... .. ...
Өндірістік бу қысымының іріктелуі ... ... ... ... ... ... .
ПТ 80100-13013
80МВтсағ
3000 айнмин
13 МПа (130 кгссм2)
560 0С
165 тсағ
1-1,8 МПа (10-18 кгссм2)
Энергоблогты негізгі электрмен жабдықтау, электроцех
3-Энергоорталық АҚ энергоблогында 3 фазалы ТВФ-120-2 типті генератормен жабдықталған. ТВФ-120-2 типті генераторының қозғалатын бөлігі ротор және қозғалмайтын бөлігі статорды жанама салқындату үшін сутегі қолданылады.
- Толық қуаттылығы S =125 МВт,
- Активтілік қуаттылығы P = 100 МВт,
- Кернеулігі U = 10,5кВ,
- Ток I = 6878 A,
- Ротор тогы I = 1715 A,
- Айналу жылдамдығы n = 3000 айнмин.
ТВФ-120-2 типті генераторынан өндірілген электр тогы ТДЦ-125 МВА 11010 кВ блоктық трансформатор арқылы жалпы тұтынушыға беріледі.Қосалқы станциядан РУСН -6кВ электр энергиясы өзіндік мұқтаждыққа қолданылады.
Су дайындау, химиялық цех
Қазандар мен жылулық желілерді қоректендіру үшін бастапқы су ретінде Бадам су ағарының суы алынады. Ауыз сулық сапалы өңделмеген су екі диаметрі 1000 мм су ағары арқылы келеді және сорғылар арқылы №7,9,10 шығыр шықтағыштарын суытуға жіберіледі. Қыздырылған өңделмеген су химиялық су тазартуға жіберіледі.[2]
Химиялық су тазартудан кейін қазандардың қоректік суы атмосфералық деаэраторға барады және суды айдайтын сорғылармен №9,10 шығырлардың регенерация жүйесіне жіберіледі. Қоректік суды жоғары қысымдағы шығырдың қыздырғыштарында қыздырылады. Жылулық желінің қоректік су деаэрациясы вакуумды деаэраторда іске асады.
Жылулық желінің қоректік су қоры 2х5000 мЗ аккумуляторлық күбіде сақталады.
Желілік суды сәйкесінше негізгі және шындық қыздырғыштарда және су қыздырғыш қазандарда қыздырылады.
Химиялық су тазалау цехында №1 ХСТ, №2 ХСТ және КОҚ үш химиялық суды өңдеу жүйесі іске асырылған.
№1 ХСТ - бу қазандарын қоректендіру үшін арналған.
№1 ХСТ сызбағына Н-1-2 сатылы Na катиондық сүзгісі, ХСТ сорғылары, декорбанизацияланған судың сорғылары, су қорының күбісі кіреді.
№2 ХСТ Н-салқын тәртіптегі катиондану, декорбанизация сызбағы бойынша жұмыс істейді.
№2 ХСТ сызбағына Н-катиондық сүзбесі, жұмсартылған су күбісі, қышқылды түйін, сорғы шаруашылығы кіреді .
КОҚ - бу қазандарын қоректендіруге арналған цехтың көмекші жабдықтары бар.
Қазіргі таңда суды тұщыландыру тәжірибесінде кеңінен қолданылатын негізгі әдістерге: дистилляция, ион алмасу, электродиализ, аяздату, гелиотұщыландыру және кері осмос (гиперсүзу).
Әдістердің алуантүрлілігі олардың ешқайсысының кез келген жергілікті жағдайға сай келе беретін әмбебап әдіс бола алмайтындығымен түсіндіріледі.
Төменде суды тұщыландыру әдістерінің ең кең тараған әдістері сипатталады.
Дистилляция (термиялық әдіс) анағұрлым толық зерттелген, тұзды, әсіресе теңіз суларын тұщыландырудың кең таралған әдісі. Бұл әдіс көбіне арзан жылу көзі мен ірі су қоймасы бар болған жағдайда қолданылады.
Дистилляциялық қондырғы мен минералды немесе ядролық отын негізінде жұмыс істейтін жылу электр станциясының үйлесімді жұмысы, яғни, басқаша айтқанда көп мақсатты энергетикалық қондырғы өндірістік аумақты отынды неғұрлым тиімді түрде пайдаланған жағдайда, минимал өзіндік құнына энергетикалық қызметтің барлық түрімен қамтамасыз етеді.
Дистиллят пен минералданған (жер асты немесе өзен) судың қарапайым ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz