Ұйымдасқан қылмыстылықтың түсінігі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
1-бөлім. Ұйымдасқан қылмыстылықтың түсінігі.
"Ұйымдасқан қылмыстылық" ұғымының заң шығару және құқық қолдану тәжірибесіндегі пайда болуы және дамуы.
2-бөлім. Ұйымдасқан қылмыстылықтың криминологиялық сипаттамасы.
2.1. Республика аумағында ұйымдасқан қылмыстылықтың құрылымы, деңгейі және динамикасы.
2.2 Ұйымдасқан қылмыстылықтың пайда болуына және дамуына түрткі болатын себептер мен жағдайлар.
2.3 Сыбайлас жемқорлық - ұйымдасқан қылмыстылықтың дамуының бірден - бір факторы ретінде.
2.4 Ұйымдасқан қылмыстылықтың алдын - алу шаралары.
3-бөлім. Ұйымдасқан қылмыстылықтың қылмыстық-құқықтық сипаттамасы.
3.1 Ұйымдасқан қылмыстылықтың белгілері айқындалатын қылмыс құрамдарының сипаттамасы.
3.2. Ұйымдасқан қылмыстылықтың қылмыс құрамы ретіндегі объективті белгілері.
3.3. Ұйымдасқан қылмыстылықтың қылмыс құрамы ретіндегі субъективті белгілері.
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиет.

Кіріспе
Біз қазір өте қиын заманды бастан кешіріп отырмыз. Барлықконтиненттердің, соның ішінде Кеңес дәуірінен кейінгі ТМД елдерініңқұрамындағы көрші мемлекеттердің қоғамдық өмірінде болып жатқан жағымсызпроцестер әлеуметтік дағдарысқа әкелді. Бұл процестерді екі құбылыс арқылысипаттауға болады. Біріншісі, мемлекеттің экономикалық дағдарысқа душарболуы болса, екіншісі, қылмыстылықтың қауіп төндірерлік деңгейге жетуіболып табылады. БҰҰ-ның Қылмыстылықтың алдын алу жөніндегі КомитетініңЕкінші сессиясында қылмыстылықтың бүкіл дүние жүзі бойынша жылдан жылғаөсуі күрделі мәселе ретінде танылды. Комитет мүшелері қабылдаған құжатта:"Шыдамдылық шегінен шықты, адамдар қылмыстылықпен күресудің тиімдішараларын тауып, жүзеге асыруы тиіс немесе олар өздерін өзі сыйлауданқалады"- делінген [1]. Біздің мемлекетімізде қылмыстылықтың жағдайы қандай ? Бұл сұраққажауап беру үшін ресми статистикалық мәліметтерге жүгінейік. 2006-2008 жылдарға арналған 10 мың адамға шаққанда тіркелгенқылмыстардың жалпы саны және қылмыс деңгейі туралы статистикалықдеректердің талдауы тіркелеген қылмыстар деңгейінің артуына беталысы туралыдәлелдейді. Мысалы: Шығыс Қазақстан облысы бойынша 2006 жылы 10 мың адамғашаққанда қылмыстың деңгейі 1250 құрайды, 2007 жылы 10 мың адамға шаққандақылмыстың деңгейі 1395 құрады, 2008 жылы 10 мың адамға шаққанда қылмыстыңдеңгейі 1456 құрады. Қазақстан Республикасы бойынша 10 мың адамға шаққандаұйымдасқан қылмыс деңгейі статистикалық деректерді талдай отырып, ШығысҚазақстан облысы 2006 жылмен 2008 жылдар аралығында Алматы және Ақтөбеоблыстарынан кейін 3 орынды алады . Осы мәліметтерден Қазақстан Республикасында қылмыстылықтың шырқау шегі90-шы жылдардың басына таман екендігі көрінеді. Бұл жалпы тіркелгенқылмыстардың саны, ал латентті қылмыстарды ескеретін болсақ, онда жоғарыдакөрсетілген мәліметтер айсбергтің су бетіндегі бөлігі ретінде көрінеді. Ал,айсбергтің үштен екі бөлігі су астында болып табылады. Сол сияқтықылмыстардың бір талай бөлігі де жасырын сипатта болып келеді. Жоғарыдакөрсетілген қылмыс санынан біз топпен жасалған қылмыстарды анықтайық.Қазақстанда, 1996 жылы - 20518, 1997 жылы - 17066, ал 2007-2008 жылы-1998қылмыс топпен жасалған болатын. Топпен жасалған қылмыстардың жалпықылмыстылыққа қатысты пайыздық үлес салмағы бойынша көрсетуге болады: 1997жылы -10,5%, ал 2008 жылы бұл көрсеткіш 14,5 % жетті. Республикада жасалатын қылмыстардың үлкен бөлігі пайдакүнемдік жәнепайдакүнемдік мақсаттағы күш көрсету сипатындағы қылмыстар болып табылады.Сыбайлас жемқорлықтың ең қауіпті түрі - парақорлық анықтау бойынша жұмысбелсенділендірілді, ол - 64,59 % (327-ден 538-ге дейін), қызметтікөкілеттігін теріс пайдалану - 42,4% (363-тен 517-ге дейін), қызметтегіәрекетсіздік - 33,3% (36-дан 48-ге дейін), сеніп тапсырылған бөтен мүліктіиеленіп алу немесе ысырап ету - 56,8% (132-ден 207-ге дейін), биліктінемесе лауазымдық өкілеттілігін асыра пайдалану - 18,3% (60-тан 71-гедейін), қызметтік жалғандық - 4,8% (578 - ден 606-ға дейін), билікті теріспайдалану, билікті асыра пайдалану немесе оның әрекетсіздігі - 2,3 есе (3-тен 7 дейін) өскен. Экономикалық қылмыстардың өсуіне біздің заңдарымыздың,құқық қолдану тәжірибеміздің "ақсауы" әсер етеді деуге болады. Және айтакететін мәселе, қылмыскер тұлғалардың ең жиі кездесетін жасы 18-40 жасаралығы болып табылады. Ұйымдасқан қылмыстылықтың қарамағындағы пайда табудың көзі - есірткібизнесі екендігі бәрімізге мәлім. Сондықтан да, Қазақстан Республикасындаесірткі бизнесінің кең өріс алуы халықты алаңдатуда. Оған, біріншіден,Қазақстанның есірткі плантациясы Шу алқабы әсер етсе, екіншіден,Қазақстанның саяси, экономикалық, географиялық жағдайлары әсер етеді. Қазақстан арқылы Ауғаныстаннан келетін есірткі шет елге шығарылуда.Осылайша, 2005 жылы есірткіге байланысты 9668 қылмыс тіркелсе, 2006 жылы ол13258-ге жетеді. 2007-2008 жылдары есірткі сатумен айналысқан 529қылмыскер жауапқа тартылып, 10 тоннаға жуық есірткі заты тәркіленді. Қылмыстылықтағы мұндай өзгеріс сыбайлас жемқорлықтың өсуімен,талан-таражға салушы ұрылармен, қорқытып алушылармен, қарақшыларменарласуымен қабаттаса келеді. Ұйымдаса, топтаса отырып тұрақты қылмыскерлерпайда табу үшін қылмыстық ұйым құрады. Ұйымдасқан қылмыстылықтың жоғарғы жасырындылығы оны ашумен қатар, оныңтүпкі мағынасын түсінуге, яғни онымен күресудің тиімді шараларын қабылдауғамүмкіндік бермейді. Ұйымдасқан қылмыстылықтың жоғарғы жасырындылығына сот статистикалықмәліметтері дәлел. Сонымен, егер 2007-2008 жылдары Қазақстанда жалпысотталушылардың ішінде топпен жасалған қылмыстардың жалпы үлесі 34,4% және27,7% құраса, ұйымдасқан топ құрамымен 2,1% және 1,7% құрайды, ал қылмыстықұйыммен 0,1% және 0,02% құрайды . В.В.Лунеев жоғарыда көрсетілген қылмыстық статистиканы пайдалану арқылыРесей Федерациясындағы осындай көрсеткіштерге нақты түсінік берді. Оныңпікірінше, ұйымдасқан қылмыстық топпен жасалған заң бұзушылық есепкеалынады, егер ол қылмыстық іс ашылып және дәлелдемелердің жеткіліктілігі,яғни нақты осы қылмысты ұйымдасқан қылмыскерлер жасағандығы анық болса.Егер осы әрекеттер жасалып, бірақ дәлелденбесе онда есепке алынбайды.Мысалы: 2006 жылы 10 терроризм оқиғасы болса, соның ішінде осы аталған жылы10 ғана тіркелген. Аталған әрекеттер ұйымдасқан қылмыстық топпен жәнеқылмыстық ұйыммен жүзеге асырылған. Бірақ бірде-бір тергеу әрекеттеріаяқталмаған, себебі белгілі бір террористік акт ұйымдасқан топпен (ұйыммен)жасалғандығы туралы дәлелдемелер жоқ, сондықтан біз ұйымдасқан топпенжасалған террористік актілер туралы ақпараттарға ие емеспіз . Біздің көзқарасымызға сәйкес ұйымдасқан қылмыстылықты жоғарғы жасырындықылмыс түріне жатқызу оның түп-тамырындағы қатынастарын зерттеуге жолашады. Көптеген ұйымдасқан қылмыстылықпен күрес мәселелеріне байланыстыбасылымдарға қарамастан, осы құбылысты зерттеу нәтижесі жауаптан гөрікөптеген сұрақтар туғызуда. Мемлекетке қауіпсіздік туғызуыдағы ең басты себебі ұйымдасқанқылмыстылықтың жоғарғы жасырындылығы құқық қорғау жүйесінің және жалпықоғамның осы құбылысқа қарсы тұруы болып отыр. Осы құбылыс өзінің жоғарыдеңгейлі жасырындылығына байланысты қоғамның барлық салалары жәнемемлекетке үлкен қауіп төндіруде. Мамандардың пікірінше, халықаралықдеңгейдегі ұйымдасқан қылмыстылықтың 300 млрд. доллар көлеміндегі қаржы-қаражаттары әртүрлі фирмалар мен кәсіпкерліктің жылжымайтын мүлкіне,сонымен қатар банктік шоттарына салынған. Осы қаржылар есірткі, қару-жарақжәне рэкеттік жолмен табылғандар. Сонымен қатар, олардың жылдық табысыныңкөлемі 120 млрд. долларды құрайды. Қосымша, бейресми мәліметтерге сәйкесұйымдасқан қылмыстылықтың ауқымы бұдан да кең көлемде әрекет етуде . Сонымен, Н.Ф.Кузнецованың анықтауынша, шетелдік сарапшылардыңмәліметтеріне сәйкес: ақша-қаражаттарды заңдастыру, есірткі сатудан түскен,салық төлеуден жалтарған, саяси лауазымын сату дүние жүзлік экономиканыңбір бөлімін құрайды, яғни мұнай сатудан түсетін табыспен (дүние жүзіндеосылайша жылына 1000 млрд. долларға жуық ақша-қаражаттар заңдастыруда)бірдей болып тұр . Ұйымдасқан қылмыстылықтың жетілген тенденцияларының көріністерінесәйкес, оның қоғамға төндіретін қауіптілік деңгейі жоғарылауда, соныменқатар жоғарғы жасырындылық деңгейін пайдалану арқылы қоғамның барлықсаласына енуде, яғни мемлекет тарапынан ешқандай құқықтық және ұйымдасқаншаралардың жоқ жерлерінде көрініс табады. А.И.Долгованың көрсеткіштеріне байланысты, қарапайым қылмыс қоғам, тап,оның мүддесіне қарсы болса, ұйымдасқан қылмыстылық мемлекет және қоғаминститутына сүйене отырып, өз мүддесін жүзеге асыру үшін оларды пайдаланады. Ұйымдасқан қылмыстылықтың жоғары деңгейлі жасырындылығы бірнешемақсаттарды көздейді:1. зерттеу сипатына байланысты. Ұйымдасқан қылмыстылықтың жоғары деңгейлі жасырынды қылмыстардың бір түрі екендігін біле тұра, оларды зерттеу әдісін, яғни қарапайым қылмысты зерттеу әдісінен бөліп зерттеу қажет. Себебі тәжірибеде осы қылмыстылықты арнайы қаруланбаған көзбен байқау өте қиын;2. ұйымдасқан қылмыстылықты жоғарыда аталған негіз бойынша зерттеу ғалымдардың, сонымен қатар тәжірибедегі қызметкерлердің бұл құбылысқа деген психологиялық көзқарасының өзгеріске ұшырауына әсер етеді. Мұның маңыздылығы - қылмыстылықты анықтау, сараптау және нәтижелі шараларды қабылдауға әсер етуінен байқалады;3. қылмыстылықты зерттеуде және онымен күресу шараларын қалыптастыруда нақты мәліметтерді негізге алу. Ол ресми тіркелген статистикалық мәліметтер, мамандардың ой-пікірлері және криминологиялық зерттеулердің нәтижелері болу мүмкін. Біздің көзқарасымыз бойынша, ұйымдасқан қылмыстылықты жоғары деңгейліжасырынды қылмыстардың бір түрі ретінде қарастыру оның түпкі мәселелерінанықтап, шешуге және құқық қорғау органдарының осы аталған мәселелерменкүресінің нәтижесін тиімді түрде арттыруға әсерін тигізеді. 1-бөлім. Ұйымдасқан қылмыстылықтың түсінігі. 1.1. "Ұйымдасқан қылмыстылық" ұғымының заң шығару және құқық қорғау тәжірибесіндегі пайда болуы және дамуы. Қылмыстылық - әрбір қоғам өмірінің қарама - қайшылықтары салдарынанпайда болатын құбылыс болып табылады. Әрбір қоғам өзінің даму кезеңіне байланысты, әлеуметтік құрылысы менәлеуметтік - экономикалық процестеріне байланысты өзіне тән, тиістіқылмыстылық деңгейіне ие . Қылмыстылық феномені әлеуметтік - экономикалық және саяси тұрғыдандағдарысқа түскен кедей мемлекеттерге ғана емес, айтарлықтай экономикалықжәне саяси тұрақтылыққа жеткен мемлекеттерге де тән болып келеді. Әрбір мемлекеттің қылмыстылығының өзіне тән құрылымына, динамикасына,ерекше белгілеріне қарамастан қылмыстылықтың сапалық өзгерістері барлықмемлекеттерге тән қасиет болып табылады. Бұл, бірінші кезекте, қылмыстыққызметтің көлеміне, ұйымдастырылуына, қылмыстық бизнестің заңдастырылуынажәне т.б. байланысты, жалпы айтатын болсақ, қазіргі өмірдің әлеуметтікқұбылысы - ұйымдасқан қылмыстылықтың деңгейінің күрт өсуіне және кең өрісалуына байланысты болып келеді. XX ғасырдың 80-90 жылдары барлық дерлік капиталистік мемлекеттердеұйымдасқан қылмыстылықтың деңгейінің күрт өсуі байқалады. Жалпықылмыстармен қатар қымбат автокөліктерді ұрлап сату, қару-жарақ, жарылғышзаттар, есірткі сату, жалған ақша жасау, ірі мөлшердегі қаржылыққылмыстары, сонымен қатар, қымбат қол-өнер туындыларын ұрлап сатуқылмыстары қауіп төндірерлік көлемге жетеді. Осы қылмыстардың негізгі ұйымдастырушылары жан-жақты, тіптіхалықаралық байланыстары бар, жасырын сипатта болып келетін және аса ірімөлшердегі қаржылық бизнесі бар жасырын индикаттор болып табылады.Мұндай қылмыстылық саяси мақсаттарға жету мақсатында "жоғары " жақтанқолдау табады. Біздің мемлекетте ұйымдасқан қылмыстылық − ғылыми зерттеу объектісіретінде салыстырмалы түрде жас болып табылатындықтан (алғаш рет бұлмәселені И.В.Карпец 1984 жылы Мәскеуде өткен социалисттік мемлекеттеркриминологтарының алтыншы ғылыми Конференциясында көтерген болатын), бұлқұбылыспен күресу тәжірибесі мол деп айту қате болар еді. Сондықтан да,басқа мемлекеттердің заңгерлерінің осы мәселе төңірегіндегі зерттеулерінекөңіл бөлген дұрыс болар еді. Бұл біздің ұйымдасқан қылмыстылық ұғымындұрыс ашуымызға, бұл құбылысқа қолданылатын тиімді шараларды табуымызға көпкөмегін тигізетіні анық. Бірақ, көптеген авторлардың пікірінше және біз деоған қосыламыз, ұйымдасқан қылмыстылықтың ұғымын, оның заңи бекітілуін,оған қарсы қолданылатын шараларды механикалық түрде көшіріп алу үлкенжетістіктерге әкеле қоймайтыны анық. Міндетті түрде мемлекетіміздің өзінетән ерекшеліктері ескерілуі тиіс. Біздің мемлекетте ұйымдасқанқылмыстылықпен тиімді күресу үшін басқа мемлекеттер заңгер-ғалымдардыңжүргізген зерттеулерінің негізгі бағыттарын басшылыққа алу керек. Осыарқылы мемлекетіміздің өзіне тән ерекшеліктерін ескере отырып, бұлқұбылыспен күресудің негізгі бағыттарын, сратегиясын, әдіс-тәсілдерінанықтау қажет. Ұйымдасқан қылмыстылық ұғымы Италия, Жапония және АҚШ- да кеңіненашылған. Себебі, бұл құбылыс осы мемлекеттерде кеңірек өріс алған. Италияда ұйымдасқан қылмыстылық терең әлеуметтік-экономикалық жәнесаяси тамырларға ие құбылыс болып табылады. Зерттеулерге сүйенсек, ондағыұйымдасқан қылмыстылықтың (мафия) пайда болуы XIX ғасырдың басына қарайөмір сүрген кедей, әлеуметтік- экономикалық жағдайы нашар сицилиялықшаруалармен тығыз байланысты. Сицилиялық мафияның нақты пайда болу мерзіміжөнінде ортақ пікір жоқ: кей ғалымдардың пікірінше мафия 1882 жылы болғанкөтеріліске байланысты пайда болды. Мафия пайда болған кезде қазіргізаманға тән қасиеттерге ие болған жоқ.. Алғашында ол бай жер иеленушілергеқарсы күрестің қарулы топ сипатында болып келген. Кейін келе ол ірілатифундисттер жалдайтын "күзет" ретінде өмір сүрді. XX ғасырдың 20 жылдарына олар заңды сипатта болып келеді де,құрылымның басшылығы "жанұя" ("семья") болып табылды. "Жанұя" бүкіл Италияға таралып, әр жерде әр түрлі атала бастайды - Неапольде "каморра", Калабрияда "дрангетта", Миланда "мала" . "Мафия" термині біртіндеп жақсы ұйымдастырылған, әлеуметтік жәнесаяси өмірде беделі бар барлық жасырын қылмыстық топтарға берілетінболды. Италиядағы қазіргі мафияның жағдайын нақтырақ көрсеткен криминолог,жазушы Ф. Камон былай деп жазды: "Мафия - мемлекетпен тығыз байланысқандығысоншалық, бір ыдыстағы екі бұлақтың суы сияқты. Қазір мафияның қай жердеаяқталып, қай жерде мемлекет басталатындығын ешкім білмейді. Мафия"мемлекет жауы" ретінде өмір сүрмейді, керісінше мемлекет ретінде қызмететеді: ол мемлекет сияқты банкілік қызметпен, құрылыспен, саудамен,акциялармен, делдалдық қызметпен айналысады. Мафия мен мемлекеттің бір-біріне жақындығы соншалықты, қазір мемлекет мафияны құрту үшін өзінің бірмүшесін кесіп тастау керек". Ал, енді Италияда ұйымдасқан қылмыстылыққа қандай анықтамабергеніне көңіл аударайық . Б.Ломбарда, криминолог-ғалым мынадай анықтама береді: "Ұйымдасқанқылмыстылық - бұл бірге қылмыс жасайтын адамдар тобы ғана емес.Ұйымдастырушылық белгілері бес белгінің болуын қажет етеді: - ақпарат жинау және өз мүшелері арасында тарату; - құқық қорғау институттарының қызметіне кедергі жасау; - негізгі әлеуметтік-экономикалық қызметтерді қолдану; - ішкі құрылымның болуы; - әрекеттерінің сырттай заңды сипатта болуы". АҚШ- ғы ұйымдасқан қылмыстылық құрылымы, ерекшеліктері жағынан Италиямафиясымен ұқсас болып келеді. Айырмашылығы тек АҚШ- тағы ұйымдасқанқылмыстылықтың пайда болу уақыты мен себептерінде. XX ғасырдың 20 жылдарында Италиядан қоныс аударушылар АҚШ-да мафияқұрып, оны "Коза Ностра" ("Біздің іс") деп атайды. Американың заң шығарушылық және құқық қолдану тәжірибесіндеұйымдасқан қылмыстылық ұғымы кеңінен ашылып қарастырылады. АҚШ-да 1968жылы қабылданған "Көшедегі қылмыспен күресу және қауіпсіздікті қадағалаутуралы" заңында ұйымдасқан қылмыстылық ретінде - заңмен тиым салынғанқызмет көрсетумен, соның ішінде, қорқытып алушылықпен, жезөкшелікпен,есірткі сатумен, заңсыз қару сатумен және т.б. заңсыз қызметпенайналысатын, жоғары деңгейде ұйымдастырылған ассоциация мүшелерінің заңсызәрекеттері танылады. А. Блок және У. Чамликс деген американдық заңгер - ғалымдарыөздерінің "Ұйымдасқан қылмыстылық" атты шығармасында (Нью Иорк, 1981г.)ұйымдасқан қылмыстылықтың түсінігін төмендегідей көрсетеді: "..."ұйымдасқан қылмыстылық" терминін рэкетпен есірткі тарату, жезөкшелік жәнет.б. заңсыз әрекеттердің ұйымдастырылуымен байланысты заңсыз белсендіәрекетке қатысты қарастыру керек" . АҚШ-ң қылмыстық заңдылығына сәйкес ұйымдасқан қылмыстылық ретіндемафия ғана танылмайды, оған жалпы, пайда табу мақсатымен құрылатынқылмыскерлердің тұрақты тобы жатқызылады. Сонымен қатар, соңғы жылдары кішігірім, бірақ тұрақты, қылмыстықбизнеске "лайық" қылмыстық топтардың көбеюі байқалады. Осыған байланысты, біздің пікірімізше, Р. Колдуэлл ұйымдасқанқылмыстылықтың түсінігін дұрыс көрсеткендей. Ол ұйымдасқан қылмыстылықтыңсегіз негізгі белгілерін анықтады: 1. Қылмыспен кәсіп ретінде салыстырмалы ұзақ уақыт айналысу мақсатында қылмыстық топ құру; 2. Билік бір немесе бірнеше адамдардың қолында шоғырланады; 3. Ұйым мұқтаждарын қанағаттандыру үшін көлемді ақша қорының болуы; 4. Топтың белгілі бір қылмыстарды жасауға "мамандануы" және ішкі құрылымында қызметтердің бөлінуі, өзіндік еңбек бөлінісінің болуы; 5. Экспансиялық және монополисттік тенденцияның болуы; 6. Мемлекеттік органдар шенеуліктерімен сыбайлас жемқорлық сипаттағы байланыстың болуы; 7. Өз ішінде қатал тәртіптің және жүріс-тұрыс ережелерінің болуы; 8. Қылмыстардағы тәуекелді азайту мақсатында нақты жоспарлауды жүзеге асыру ; Ұйымдасқан қылмыстылық нарықтағы бәсекелестерін ығыстыру мақсатында,әдетте, экономикалық механизмдерді көбірек қолданады. Ал саяси билік болса,белгілі бір мақсатқа жетудің құралына айналады . Жапониядаға ұйымдасқан қылмыстылық (якудза) басқамемлекеттердегілерге тән барлық негізгі белгілерге ие. Қылмыстық топтаролардың мүшелерінің арасындағы қарым- қатынастарды анықтайтын рөлдерді,қызметтерді және т.б. орнататын иерархиялық тәртіптің болуымен сипатталады.Жапониядағы қылмыстық топтардың шет ел ұйымдасқан қылмыстылығынанайырмашылығы, қызмет ету үшін территориялық дау қоймайды; ұйымдасуындатуыстық немесе "жанұялық" байланыстарды басшылыққа алмайды және ішкіқұрылымы құпия емес. Жапондық заңгер - ғалымдар ұйымдасқан қылмыстылықтыңұғымына қатысты ортақ пікірге келмеген. Олардың пікірінше, ұйымдасқанқылмыстылық ұғымының мазмұнын бір түсінікпен, анықтамамен ашып көрсетугемүмкін емес. Атақты Жапон криминологы С.Якуминава ұйымдасқан қылмыстылықтыңтүсінігін анықтау мәселесіне көңіл аудара келе, оны анықтау үшін бірлесеқылмыс жасау сияқты белгілер жеткіліксіз деп көрсетеді. Ұйымдасқанқылмыстылықтың негізгі белгісі ретінде Якуминава "қандай да бір қылмыстыққызмет нәтижесінде қалыптасқан ұйымды" таниды. Енді Жапонияның ресми органдарының ұйымдасқан қылмыстылыққа бергенанықтамаларын қарастырайық . Жапонияның Әділет министрлігі "Ұйымдасқан қылмыстылық дегеніміз-құқыққа қайшы әрекеттерді жүзеге асыратын немесе жүзеге асыру қаупі барұйым немесе топ",- деп көрсетеді.Жапон полициясы болса сәл өзгеше анықтама береді: "Ұйымдасқанқылмыстылық дегеніміз- өзінің ұйым немесе құрылым күшімен ұдайы құқыққақайшы әрекеттерді жүзеге асыратын кәсіпкерлік топ"Бұрынғы КСРО мен шет мемлекеттерінің ұйымдасқан қылмыстылығының сыртқыпішіні ұқсас болып келгенімен, әр мемлекеттердің экономикалық, саяси-құқықтық, әлеуметтік жағдайларына байланысты ерекшеленеді. Айырмашылықтарындұрыс көрсету үшін ТМД елдеріндегі ұйымдасқан қылмыстылқтың негізгібелгілерін жүйелеп, оған дұрыс анықтама беру керек. Қылмыстылық - әлеуметтік құбылыс ретінде дамудың жалпызаңдылықтарына ие. Олар қоғамдық құрылысқа тәуелсіз болып келеді. Тек әрмемлекеттегі ұйымдасқан қылмыстылық мемлекеттің әлеуметтік, экономикалықжәне т.б. салаларына байланысты ерекшеленеді. Сондықтан да, "отандық"ұйымдасқан қылмыстылықты зерттеу үшін шет ел ғалымдарының еңбегіне сүйенудұрыс болар еді. "Ұйымдасқан қылмыстылық" мәселесі жөніндегі маман-ғалымдардыңарасында бұл құбылыстың анықтамасы мен белгілеріне қатысты елеулітиіспеушілік болғанымен, олардың барлығы - ұйымдасқан қылмыстылықтыңхалықаралық сипаттағы құбылыс болып табылатындығын мойындайды. Жоғарыда көрсетілген шет ел ғалымдарының зерттеулеріне негізделеотырып ұйымдасқан қылмыстылықтың жалпы белгілерін анықтайық : 1. Қылмыстық қызмет тұрақты сипатта болып табылады; 2. Қызметтері қылмыстық кәсіпкерлік сипатта болып келеді және жалпы қылмыстық әрекеттерден айырмашылығы белгілі бір қызметтер мен тауарлар ұсынуы тән; 3. Қылмыстық кәсіпкерлік көп мөлшерде заңсыз табыс бере алатын әлеуметтік - экономикалық салаларды қамтиды; 4. Негізгі мақсаты - ірі мөлшерде табыс алу, бірқатар әлеуметтік салаларға бақылау орнату арқылы, нарықтың белгілі бір көлемін монополизациялау арқылы, мемлекеттік органдармен коррупциялық байланыс орнату арқылы жүзеге асырылады; 5. Заңды бизнеске қылмыстық жолмен алынған қаржыларын заңдастыру, "тазарту" мақсатында араласады; 6. Ұйымдасқан қылмыстық топтың тұрақтылығы қатал ішкі тәртіппен қамтамасыз етіледі; 7. Ерекше қылмыстық "құрылым" ретінде қызмет етеді және өз ішінде иерархиялық сатылармен сипатталады. "Ұйымдасқан қылмыстылық" ұғымының анықтамасын дұрыс беру үшін осымәселені зерттеген ғалымдардың берген негізгі зерттеу бағыттарынқарастырайық . Бұл бағыттарды былайша тізбелеуге болады:а) ұйымдасқан қылмыстылықты - ұйымдасқан топ, мүшелері жасаған қылмыстардыңжиынтығы ретінде тану;ә) ұйымдасқан қылмыстылықты - құрылымы, бағыты, қылмыстық әрекеттің нысаныжәне сыртқы байланыстарының сипаты бойынша ерекшеленетін әр тектік және әртүрлі деңгейлік құрылымдардың жиынтығы ретінде тану;б) ұйымдасқан қылмыстылықтың - заңсыз табыс алу мақсатында пайда болатынәлеуметтік құбылыс, әлеуметтік байланыс пен қарым - қатынастардың жүйесіретінде қарастыру. Біздің пікірімізше, ұйымдасқан қылмыстылықтың анықтамасын толық жәнеанық беру үшін осы үш бағытты бірге қарастыру керек. "Ұйымдасқан қылмыстылық" құбылысының анықтамасын ашардан бұрын,алдымен төмендегі ұғымдардың мазмұнын ашып алайық . Ұйымдасқан қылмыстылықтың негізі ретінде бұл біріншіден,қылмыстылықтағы ұйымдастық және ұйымдасқан қылмыстылық немесе топтыққылмыстылық және ұйымдасқан қылмыстылық; екішіден, ұйымдастырылғанқылмыстар және қылмыс субъектілері. Егер де қылмыстылықтағы ұйымдастық және ұйымдасқан қылмыстылықұғымдарын бір - біріне қарсы қоятын болсақ , біздің пікірімізше, біріншісіекіншісінен кең көлемді екендігі көрінеді. Сонымен қатар, ұйымдасқанқылмыстылық - қылмыстық құрылымның ең жоғарғы деңгейі деп айтуға даболмайды. А.И.Долгованың пікіріне сәйкес, онда үш деңгейді көруге болады:ұйымдасқан қылмыстық топтар, иерархиялық сатылану, қылмыстық ортаның жоғарыдеңгейлі ұйымдастырылуы . Екінші кезекті ұғымдарды талдасақ , онда олардың бір - бірімен өте тығызбайланысты екендігі көрінеді. Ұйымдасқан қылмыстылықтың негізінде екі өзарабайланысты элемент жатыр. Олар: ұйымдастырылған қылмыстар және солқылмыстардың субъектілері. Белгілі бір қылмыстық мақсатқа жету үшінбір - бірімен қарым - қатынасқа түсетін тұлғалардың ұйымдасқан қылмыстылықтыңболуы мүмкін емес. Ал, енді, Кеңес Одағы ғалымдарының ұйымдасқан қылмыстылыққа қатыстызерттеулеріне тоқталайық. А.И.Долгова ұйымдасқан қылмыстылықты былайшаанықтайды:"... ұйымдасқан қылмыстылық - қылмыстық әрекеттердің жиынтығыемес, ол қылмыстық әлем "қызметкерлерінің" күрделі жүйелік - құрылымдықжынтығы ". Басқаша айтсақ, Долгова А.И., ұйымдасқан қылмыстылықты құқыққақайшы әрекеттер жасайтын құрылымдарының бір түрі ретінде ұйымдасқанқылмыстық топтардың қызмет етуімен байланыстырады. Оның пікірінше,ұйымдасқан қылмыстыққа алдын - ала келіспей қылмыс жасайтын немесе бірнемесе бірнеше қылмыс жасау үшін құрылған "тұрақсыз" топтар жатқызылмауытиіс. А.И.Долгованың айтуынша, ұйымдасқан қылмыстық топтар төмендегібелгілерге ие болуы тиіс: 1. Қасақана, алдын ала жоспарланатын қылмыстық әрекеттердің болуы;2. Тұрақты сипаттағы қылмыстық қызмет жөнінде алдын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.