Желін безінің аурулары

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 78 бет
Таңдаулыға:

Ф. 7. 04 - 08

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

М. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Нұрайлы Арайлым Қанатқызы

Амангелді ЖШС шаруашылығында сиырлардың желін безінің агалактиясы мен гипогалактиясының пайда болуы және оның алдын алу емдеу шаралары.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В120100 - «Ветеринарлық медицина» мамандығы

Шымкент, 2019 ж.

Ф. 7. 04 - 09

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

М. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

«Ветеринариялық клиникалық диагностика» кафедрасы

«Қорғауға жіберілді»

Кафедра меңгерушісі

в. ғ. к., доцент И. Тұтқышбай

(ғыл. дәрежесі, атағы Т. А. Ә. )

«___»2019 ж.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Амангелді ЖШС сиырлардың желін безінің агалактиясы мен гипогалактиясының пайда болуы және оның алдын алу емдеу шаралары.

5В12010- «Ветеринарлық медицина» мамандығы

Орындаған Нұрайлы А. Қ.

Ғылыми жетекшісі

аға мұғалім, а. ш. ғ. к. Алиханов О.

Шымкент, 2019 ж.

Ф. 7. 04- 10

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

М. ӘУЕЗОВ атындағы ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Ауылшаруашылық ғылымдары жоғары мектебі

(факультет атауы)

«Ветеринариялық клиникалық диагностика» кафедрасы

Мамандығы: 5В12010- «Ветеринарлық медицина» мамандығы

(мамандықтың аталуы мен шифрі)

«БЕКІТЕМІН»

Кафедра меңгерушісі

в. ғ. к., доцент И. Тұтқышбай

(каф. меңгерушісі А. Т. Ә. )

«»2019 ж.

дипломдық жұмысты орындауға

ТАПСЫРМА №___

Студент: Нұрайлы Арайлым Қанатқызы. АП-14-8к1

(Т. А. Ә. ) (тобы)

Университет бойынша бұйрығымен бекітілген

Жұмыстың орындалу мерзімі

Жұмысты орындауға қатысты сұрақтар тізбесі

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ

МАЗМҰНЫ

№

р/с

Бөлімдері

Кеңесшінің аты-жөні, қолы

№р/с: 1

Бөлімдері: 2

Кеңесшінің аты-жөні, қолы: 4

№р/с: 1

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 2

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 3

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 4

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 5

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 6

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 7

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 8

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

№р/с: 9

Бөлімдері:

Кеңесшінің аты-жөні, қолы:

Ұсынылған негізгі әдебиеттер:

Тапсырманың берілген күні 2019ж.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жетекшісіАлиханов О.

(қолы) (а. т. ә. )

Тапсырманы орындауға алған студент Нұрайлы Арайлым Қанатқызы.

(қолы) (а. т. ә. )

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ

КЕЛІСІМ ПАРАҒЫ

Тақырыбы: Амангелді ЖШС сиырлардың желін безінің агалактиясы мен гипогалактиясының пайда болуы және оның алдын алу емдеу шаралары.

Топ студенті: Нұрайлы Арайлым Қанатқызы.

(қолы) (А. Ж. Т)

Кеңесшілері:

Экономика

Тіршілік қауіпсіздігі

(дәрежесі, атағы, А. Ж. Т)

(күні, қолы)

Қоршаған ортаны қорғау (күні, қолы)

(дәрежесі, атағы, А. Ж. Т)

(күні, қолы)

Нормабақылау

(дәрежесі, атағы, А. Ж. Т)

(күні, қолы)

Дипломдық жұмысты орындау

графигі

Рет саны

Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі

Жетекшіге ұсыну мерзімі

Ескертулер

Рет саны: 1

Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:

Кіріспе бөліміне арналған

мәліметтер жинау

Жетекшіге ұсыну мерзімі: 23. 02. 2019 ж

Ескертулер: орындалдыы

Рет саны: 2

Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі: Әдебиетке шолу

Жетекшіге ұсыну мерзімі: 10. 03. 2019 ж

Ескертулер: орындалды

Рет саны: 3

Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі: Дипломдық жұмыстың жаңалығы, шаруашылыққа сипаттама

Жетекшіге ұсыну мерзімі: 25. 03. 2019 ж

Ескертулер: орындалды

Рет саны: 4

Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:

Зерттеу материалдары мен

әдістемелері

Жетекшіге ұсыну мерзімі: 17. 03. 2019 ж

Ескертулер: орындалды

Рет саны: 5

Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі: Негізгі бөлімге арналып жиналған мәліметтерді бір жүйеге келтіру

Жетекшіге ұсыну мерзімі: 01. 03. 2019 ж

Ескертулер: орындалды

Рет саны: 6

Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі: Дипломдық жұмысты бір жүйеге келтіру

Жетекшіге ұсыну мерзімі: 4. 03. 2019 ж

Ескертулер: орындалды

Кафедра меңгерушісі: И. Тұтқышбай

Жетекшісі: О. Алиханов

Тапсырманы орындауға

қабылдадым, студент Нұрайлы А. Қ.

Аннотация

Осы дипломдық жұмыста аннотация, нормативтік сілтемелер, анықтамалар, қысқартылған сөздер, кіріспе, әдебиетке шолу, өзіндік зерттеу нысаны мен әдістері, зертеу нәтижелері және оны талдау, тіршілік қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, экология бөлімі, экономика бөлімі, бизнес жоспар, қорытынды және ұсыныстар, пайдаланылған эдебиеттер бөлімдерінен тұрады.

Кіріспе бөлімінде желінсау этиологиясы, ауруды анықтау жолдары, агалактия және гипогалактия желін ауруын сауықтыру шаралары, жаңа маститті емдеу кестелері қарастырылған.

Аннотация

В данной дипломной работе содержатся аннотация, нормативные ссылки, определения, сокращенные слова, введение, обзор литературы, формы и методы исследования, результаты исследования и его анализ, безопасность жизнедеятельности и охрана труда, отдел экологии, отдел экономики, бизнес-план, заключение и рекомендации, использованные разделы литературы.

Вводная часть включает в себя этиологию вымени, методы выявления заболеваний, мероприятия по оздоровлению заболеваний в области агалактии и гипогалактии, графики лечения нового мастита.

Annotation

This thesis contains an abstract, normative references, definitions, abbreviated words, introduction, literature review, forms and methods of research, the results of the study and its analysis, life safety and health, Department of ecology, Department of Economics, business plan, conclusion and recommendations used sections of the literature.

The introductory part includes the etiology of the udder, methods of disease detection, measures for the improvement of diseases in the field of agalactia and hypogalactia, treatment schedules for new mastitis.

Аннотация . . . 7

Мазмұны . . . 8

Қысқартулар мен белгілер . . . 9

Анықтамалар . . . 10

Нормативтік сілтемелер . . . 11

Кіріспе . . . 12

1. Негізгі бөлім . . . 16

Ғылыми әдебиеттерге шолу . . . 16

1. 1. 1 Желін безінің аурулары . . . 23

1. 1. 2 Желін безінің пайда болу себептері . . . 23

1. 1. 3 Профессор А. П. Студенцовтың кестесі бойынша: желінсаудың жіктелуі және алдын алу, емдеу шаралары . . . 26

1. 1. 4 Желінді күту және сауу әдістері . . . 41

1. 1. 5 Сауылатын сиырдың желін ауруын диагностикалау . . . 47

1. 1. 6 Клиникалық, субклиникалық желін ауруын диференциалді диагностикалау . . . 50

1. 1. 7 Желін ауруларын емдеу және алдын алу шаралары . . . 53

2. 0 Жеке зерттеулер . . . 60

Шаруашылық жөніндегі мәліметтер . . . 60

3. 0 Ғылыми өзіндік зерттеу нәтижелері . . . 66

3. 1. Маститті емдеудің жаңа сұлбасын қолдану нәтижелері . . . 66

3. 2 Агалактия және гипогалактия себептеріне байланысты оны жою әдісі . . . 77

3. 3 экономикалық тиімділік . . . 78

4. Қортынды . . . 79

Ұсыныстар . . . 80

Қолданылған әдебиеттер . . . 82

Қысқартулар мен белгілер

мл - миллилитр

мг - миллиграмм

% - пайыз

м - метр

кг - килограмм

г- грамм

+°С-градус, цельсия

Вт-ток қуаты

ПЭДМ- маститтің экспресс диагностика аспабы

МІҚ-Мүйізді ірі қара мал

(-, +) -теріс, оң реакция

АСД - Дороговтың антисептик стимуляторы

ӘБ - әлемдік бірлік

әб - әсер бірлік

ТБ - тышқан бірлігі

ФСГ - фолликулстимульдеуші гормон

СБП - сүтті бақылау пластинкасы

"МИЛТА-МВ", "СТП-3" портативті лазерлік аппараттарды сериялық шығаруды жолға қойды.

«Амангелді» ЖШС-гі,

"электролита" тәжірибелі буферлік ерітіндісі

40-41°С- градус, цельсия

5 %- пайыз, ертінді

Аныктамалар

Бұл дипломдық жұмыста төмендегі келтірілген терминдер мен анықтамалар қолданылды:

Желін үрпісінің бекітілуі - индурация

Гиперемия-малдың желініне артериялық қанның көп келуін айтады.

Желін- негізінен без аппараттарынан тұратын, дәнекер ұлпалардан және теріден құралған симметриялы орналасқан орган.

Желінсау желін безінің қабынуы, барлық жануарларда кездеседі, әсіресе жиі сиыр мен қойда көп кездеседі.

Желіннің ісінуі, - туар алдында малдың желінінің ісінуін айтады, желін флегмонасы-бұл ауруда шел мен телімаралық ткань іріңдеп, қабынады.

Желінсау (мастит) -сүт безінің қабынуы.

Агалактика - мүлдем жоқ

Гипоагалактия- сүті аз

Микроорганизмдер - ең бастысы, коккалы флора (стафилакоккалар және стрептакоккалар)

Эндо және Сабуро- өсіру ортасы

Гиса - түрлі түсті өсіру ортасы.

Сүт- биологиялық құнды сұйық зат

Ферменттер- липаза, фосфотаза, лактоза, редуктоза, каталаза.

Агалактия (Agalactia) - сүтінің жоқтығы және

Гипогалактия (Hypogalactia) - сүт аздығы

"Фоссоматик"- электрондық аспаптардың. көмегімен есептеу, электрондық бөлшектерін есептегіштер:

"Культер-Каунтер"- пикоскель,

ГЦМК-3- гемоцитометр кондуктометрилік маркасы

(ЖАҰ) -Уайтсайд сынағымен, жоғарға-актив заттарды ұстайтын аппарат.

Нормативтік сілтемелер

Мемлекеттік стандарт 2888-68 - Ветеринарлық термометр.

"Методическими указаниями по бактериологическому исследованию молока и секрета вымени" (1983) .,

Сандық мәліметтер вариациялық статистикалық (Стьюденту (Попов Ю. Г. с соавт., 2007) .,

Желін безін клиникалық әдістермен зерттегенде (Студенцов А. П. с соавт., 2000), ұсынған жалпы тәсіл.

Экономикалық тиімділігін А. С. Ереминнің (2005) ., ұсынған тәсіл.

«Методические указания по диагностике, лечению и профилактике маститов у коров». - М. : Колос, 1973 ж.

«Методические рекомендаций по борьбе с маститами коров хозяйстве Ростовской области». Персиановка, 1971 ж.

«Рекомендации по борьбе с маститом коров». . - М. : «Агропромиздат», 1988 ж.

Кіріспе

Жұмыстың өзектілігі: Қазақстан республикасы Президенті өзінің халыққа жолдауында алдағы жылдарға Қазақстанның даму стратегиясын айқындап берді. Еліміздің дамуының жаңа кезеңінде ел агроөнеркәсіп кешенінің алдына бірқатар жаңа және маңызды міндеттер қойып отыр. Солардың ішінде ең маңызыдысы еліміздің ішінде мал шаруашылығын баса атап өтті. Ветеринария жүйесі қазіргі нарықтық жағдайға байланысты, халықаралық стандартқа көшіру қажет екендігін айтты.

Ел басы Үкіметке ауылшаруашылығына барлық деңгейлерде жүйелі қолдау көрсетуде одан әрі шаралар қабылдауды тапсырды.

Сүт безі ауруларының сүтінің барлық сауылған сүтке зиянды әсерін болдырмау үшін Қазақстан Республикасының ветеринарлық заңнамасымен "маститпен зақымданған төрт бөліктен алынған сүтті қолмен беру, жеке ыдысқа жинау және жою"қарастырылған.

Ветеринарияның басты міндеті-ауылшаруашылығының ветеринариялық тазалығын сақтау, адамдардың денсаулығын адам мен малға ортақ аурулардан қорғау, жоғары сапалы ауылшаруашылық өнімдерін өндіру және халықты малдардың аса қауіпті ауруларының енуінен қорғау болып табылады. Осыған орай, әлемнің бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына кіру. Сондай-ақ, қазіргі таңда, еліміз дүниежүзілік сауда ұйымына кіруді жоспарлап отығанда, ауылшаруашылық өнімдерінің сапасы жоғары болу керек. Мал өнімдерінің сапалық мәселесі халық денсаулығына және тұтынушылар мүддесіне зиян келтіріп ғана қоймай, басты мал өнімдерінің экспорттық қуатына әсер етіп, еліміздің халықаралық беделіне әсерін тигізеді.

Малшаруашылық өнімдерінің сапасын, жалпы көлемін ұлғайтуда ветеринария ғылымының және тәжірибенің маңызы өте зор. Бұл жаңағы шаруашылықты әртүлі, инфекциялық және инвазиялық аурулардан сақтандырады. Көптеген аурулармен күресу ойдағыдай жүріп жатқанымен, кейбір жеке аурулар кездесіп жатады. Бұл аурулар шаруашылыққа өте зор нұқсан келтіреді. Мұндай ауруларға желін ауруларын жатқызуға болады. Жнлін ауруларының әсерінен сиырлардың өнімділігі төмендеп, табыннан көптеген жас әрі жоғары өнімді сиырлар шығарылып жатады. Бұл шаруашылықтын тез өркендеуіне өте үлкен зиян келтіреді. Сонымен қатар желін ауруларының әсерінен сүттің сапасы төмендеп, төл аурулару көбейе түседі.

Желін ауруларының ішінде ең көп әрі көрнекі түрде зиян келтіретіні желінсау ауруы (сүт безінің қабыныуы) .

Жаңа емдік және диагностикалық препараттарды қолдану, машинамен сауудың техникасының жаңаруының өзі қазіргі уақытта желінсаумен күресуде көзделген мақсаттарға жетпей жатыр.

Желінсаумен ауырған сиырларды сауу кезінде сүт безінде пайда болатын ауырсынулар жатыр спазмасына әкеледі, басқа көбею органдарының жұмысын бұзады (төлдің шығарылуы және сорылуы, іш тастау, дұрыс жетілмеген төлдердің туылуы, сиырларды қайталап ұрықтандыру) . Бұлардың барлығы төлдің жатырдан шығуына кері әсерін тигізеді.

Желінсау кең тараған ауру болып тұр. Бұл аурудың пайда болуында негізгі себептердің бірі машинамен сауу техналогиясының және жалпы сүт сауу техналогиясының бұзылуы болып тұр. Осыған байланысты басқа аурулармен салыстырғанда қазіргі жағдайда сүт өнімінің төмендеуіне байланыстысты, сиырларды уақытынан ерте бракқа шығару, төл аурулары және бедеу сиырлардың санының артуы, сонымен қатар сүттің тағамдық және техналогиялық қасиеттерінің төмендеуі үлкен мөлшерде экономикалық зиян әкелуде. Жоғарғы рентабельді шаруашылықта ірі мүйізді қара малмен айналысу үшін сүтті бағыттағы сиырдың генетикалық потенциалын көтеру қажет және прогрессивтік технологияларды пайдаланумен қатар қажетті мал азығын қорын дұрыс жинап, оны дайындау және тепе-тең азық мәзірін құра білу қажет. Мал-дәрәгерлік жұмыстарды уақтылы жүргізіп, жұқпалы, ішкі аурулардың алдын алу шараларын, шығын шығармай мал басын аман сақтау қажет. Желінсау аурулары барлық аурулардың ішінде шаруашылықтарға өте көп экономикалық шығын келтіретін ауру. (Слободяник В. И., Нежданов А. Г., 1999; Родин Н. А., 1999) . Малдәрәгерлік есеп-қисапқа қарайтын болсақ Оңтүстік қазақстан облысында 8-жылдың ішінде 2006-2014 жыл аралығында желінсау ауруы 29, 5% өскен. Кейбір аудандарда жеке шаруа қожалықтарында желінсау ауруының сиырлар арасындағы үлестік салмағы 30-45%-ға жеткен. Оңтүстік қазақстан облысындағы 2008-2014 жылдар арасында малдәрігерлік есеп-қисапқа сенсек барлық желінсау ауруының түрлерімен ауырған сиыр саны жалпы тексерілген сиырлардың арасында 10, 3-16, 6% орын алған. Сиырлардың желінсаумен уырып жазылғандар саны 2012 жылғыдан 2014 жылда 3-есе көп. Осы уақытта жалпы клиникалық, патологиялық белгісі білініп, желінсау ауруынан жазылған сиырлар саны осы жылдары 53, 6-77, 1% құрайды. Жасырын желінсаумен ауырған сиырлар саны 22, 9-46, 3% (Смертина Е. Ю., 2002) құрап отыр.

Желінсау ауруына байланысты сүт өнімінің төмендеуі (70%), өнімді жою (8%), малдәрігерлік қызметке және дәрі-дәрмекке шығын (8%), амалсыз мал сою және мал өлімі (4%) құрады.

R. Mak Kay (1984) ескерткендей, желінсау ауруына ұшыраған малдардың генофондық қоры нашарлайды.

М. Х. Шайхманов (1985) айтуынша клиникалық маститте сүт өнімділіігі бір сиырға (жазылғаннан кейін сүт өнімділігі толық қалпына келе қоймаған) шаққанда 226, 8 кг төмендейді. Сүт өнімі өте жоғары мемлекеттерде желінсау ауруы 20-50% сиырларда кездеседі (Полянцев Н. И., Подберезный В. В., 2007) .

Статистикалық мал-дәрігерлік деректерде желін ауруынан бірден өліп кеткен сиырлар туралы мәліметтер жоқ, себебі ондай есеп-қисап жүргізілмегген. Көптеген авторлардың мәліметіне қарасақ, біздің көптеген облысмтарымызда клиникалық желін ауруымен ауырғандар саны 10, 9 до 43, 4% дейін кездеседі, жасырын - от 8, 8 до 12% (Гулина В. М., 1999; Ланская Н. В., 2001; Ганиева А. А., 2003) .

Жаңа қолданылып жатқан емдік дәрі-дәрмектер және диагностикалық препараттар, аппаратпен сауу технологиясын қанша жақсартсақта желінсау ауруынан құтылудың және жақсы тиімді нәтиже көрсеткішін ала-алмай отырмыз. Жұмыстың ғылыми жаңалығы- «Амангелді» ЖШС-гі сиырлардың жасырын және түрлі желін ауруының агалақтиясы мен гипогалактиясы себептерін анықтап, Д. Д. Логвинов бойынша "электролита" буферлік ерітіндісін 165 мл тиімді мөлшерде, 1, 3-ші және 5-ші күндері енгізілді, бәріне бір реттен салынды және бірге АСД-2 фракциясын қолданғаннан кейін терапиялық тиімділік 100% ға дейін артты. Сол себепті де желінсау ауруының жаңа тиімді емдеу әдісітерін және жалпылама үрдісті алдын-алу шараларын жүргізудің жолдарын іздеуміз қажет.

Жұмыстың практикалық маңызы: Шаруа қожалықтарында сауын сиырлардың желін ауруының агалактия мен гипогалактиясы түрлі желін ауруларының себептерін анықтап, Д. Д. Логвинов бойынша "электролита" буферлік ерітіндісін 165 мл тиімді мөлшерде, 1, 3-ші және 5-ші күндері енгізілді, бәріне бір реттен салынды және бірге АСД-2 фракциясын қолданғаннан кейін терапиялық тиімділік 100% ға дейін артты.

Ғылыми мәселені шешуді заманауи бағалау: Ауыл шаруашылығының алдында тұрған басты тапсырма - халықты өндірістік және ауылшаруашылық шикізатпен, етпен қамтамасыз ететін өндірістің дамуы мен мал шаруашылығының барлық салаларының жан-жақты динамикалық дамуына, малдардың ауруларының алдын алу, емдеу шараларына қол жеткізу болып табылады

Жұмыстың мақсаты: Желін ауруының агалактиясы мен гипогалактиясы «Амангелді» ЖШС, Қазығұрт ауданы, Айкөл елді мекеніндегі шаруа қожалықтарындағы деңгейі, қаншалықты сиырлардың арасында жиі кездесетіндігі және пайда болу себептерін зерттеп олардың алдын алу.

Жұмыстың міндеті: Желін ауруының агалактиясы мен гипогалактиясының шаруалықтағы деңгейі, қаншалықты сиырлардың арасында жиі кездесетіндігі және пайда болу себептерін зерттеп олардың алдын алу болып табылады.

-Жаңа емдік және диагностикалық препараттарды қолданып, агалактия мен гипогалактия ауруын дер кезінде анықтап, жаңа емдеу кестесін пайдаланып, экономикалық тиімділігін анықтау.

- Агалактия мен гипогалактия ауруына қолданылатын емдеу схемаларының терапевтикалық әсерін, дәрежелерін анықтау. - азықтың сапасыздығын, азық мәзірін тепе-теңдік нормаларын сақтау. -Суалған сиырларды уақтысымен демалысқа шығару

Зерттеу нысаны мен әдістері: Маститпен ауыратындарды емдеудің әр түрлі әдістерінің экономикалық тиімділігін А. С. Еремин (2005) ұсынған әдістемелік бойынша белгіледік.

Тәжірибелі топты Д. Д. Логвинов ұсынған схема бойынша, ал бақылау тобын осы шаруашылықта қабылданған схема бойынша емдедік.

Жануарлардың сүт безінің жай-күйі жалпы қабылданған әдістеме бойынша клиникалық әдістермен анықталды (Студенцов А. П. с соавт., 2000),

Жұмыстың нысаны: : «Амангелді» ЖШС-гі сауын фермасындағы әулие-ата сиырлары, М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті, ветеринариялық диагностикалық клиникасы.

1. Негізгі бөлім

1. 1 Ғылыми әдебиеттерге шолу

В. Венскявиченің мәліметі бойынша 225 бас сиырлардан тұратын табында 171-нен гипоагалактия табылған. Сауу кезінде желіннің ауру бөлігінен сауылған сүт, сау бөлігімен салыстырғанда орта есеппен 23 пайызға аз болған, және де желіннің ауырған бөлігінің өнімділігі лактация аяғына дейін төмен болған.

В. И. Мутовиннің мәліметі бойыша жасырын желінсау кезінде болатын желін бөлігінің гипогалактиясында төлдеуден кейінгі мерзімде орта есеппен сиырдан 7, 5 пайыз аз сүт алынған.

Қандағы май алмасуы бұзылғанда кетон денелерінің саны артады (ацетон, ацетоуксус және бета-оксимай қышқылы) . Сонымен қатар кетон денелерінің және несептегі (кетонурия) мөлшері артады. Алиментарлық агалактия мен гипогалактияға азықтың сапасыздығы салдарынан және жануарлардың суға ашығуы салдарынан сүт беру қаблеті, бұзылуы жатады[1, 2, 47] .

Гипогалактия ауыз судың төмен температурасында пайда болуы мүмкін (2-9

°С) . Тәулігіне 70 л су тұтынғанда, сиыр оны 38 °С дейін қызады, яғни 2500 ккал шамасында жұмсайды. Жануарларға оңтайлы температурадағы суды беру сиырдың сүттілігін 10-12% - ға арттырады (С. И. Плященко, В. Т. Сидоров) .

В. М. Карташованың мәліметтері бойынша көптеген елдерде жылына желінсаумен 50 пайызға дейін сиырлар ауырады. Және көптеген зиян әкеледі.

Сиырларды уақытынан ерте бракқа шығару олардың өнімділігі мен пайдаланылуын қысқартады. Нәтижесінде сиырлардың өмір сүруі орта есеппен 5, 5-6, 5 жылдан аспайды[3, 8, 60] . Осыған орай өнімділігі де 3, 5-4 жылдан аспайды. Осылай етке кеткен әрбір мұндай сиырдан 3-4 бұзау және 3-4 лактацияның сүті алынбайды. Экономикалық шығынның бір бөлігін желінсауды емдеуге кеткен және профилактикалық жұмыстарды жүргізуге кеткен шығындар жатады. Олардың бағасы қабынудың дәрежесіне және аурудың асқынуына байланысты[4, 5, 42] .

Н. И. Полянцев пен Б. А. Калашниктің мәліметтері бойынша желінсаумен зақымдалған сүтте ауру туғызатын микробтар болады. Бұндай сүтті бұзауларға термиялық өңдеуден өткізбей бұзауға беретін болсақ көптеген ішек-қарын ауруларына әкелуі мүмкін. Сондай-ақ, адамдарда ангина, скарлатина және әр түрлі ішек ауруларын тудыруы мүмкін. Жалпы сүтте 5-10 пайыз желінсаулы сүттің болуы ірімшік және әртүрлі сүт өнімдерінің техналогиялық дайындау процесін бұзады.

В. Венскявиченің зерттеулерінде 1-14 күндік жастағы бұзаулардың диспепсиямен ауырғанын байқаған. 315 желінсаудан таза сиырлардан алынған бұзаулар және 205 желінсаумен ауырған сиырлардан алынған бұзаулар зерттеуге алынған. Аурған бұзауларды емдеу тиімділігі де қарастырылған. Зерттеулер нәтижесінде желінсаумен ауырған сиырлардан туып оның уызын ішкен бұзаулар 2 есе диспепсиямен ауырып 4, 3 есе өлім-жітімге ұшыраған, олармен бірге туылған сау сиырдың уызын ішкен бұзаулармен салыстырғанда.

Белгілі дат ғалымы S. O. Klastur-дың көрсету бойынша микробиологиялық жағдайын білу үшін бактериологиялық зерттеулер жүргізіп. Нәтижесінде әр түрлі микроб қоздырғыштарын тапқан.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.