Пектинді заттардың классификациясы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Бейсембі елмира Жұмабайқызы

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Қызылша пектинін алу және оның негізінде

функционалды пектин бар көкөніс езбесін өндіру»

5В070100 - «Биотехнология» мамандығы

Алматы, 2019ж.

НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

Осы дипломдық жұмыста төмендегідей сілтемелер пайдаланылды:

ҚР СТ 3. 0-2001 Қазақстан Республикасының мемлекеттік сертификаттау жүйесі. Негізгі ережелер.

ҚР СТ 3. 1-2001 Қазақстан Республикасының мемлекеттік сертификаттау жүйесі. Сәйкестендіру белгісі. Техникалық талаптар.

ҚР СТ 374-2003 Қазақстан Республикасының мемлекеттік сертификаттау жүйесі. Өнімнің сәйкестігін растауды жүргізу тәртібі. Жалпы ережелер.

ҚР СТ 1414-2005 Жеміс пен көкөністерді өңдеу өнімдері. Құрғақ заттарды анықтау әдісі ҚР. Е. 50. 3. 1-94 ҚР МСЖ терминдер мен анықтамалар. ҚР. Е. 50. 3. 16-96 ҚР МСЖ. Тағам өнеркәсiбi мен ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң өнiмдерiн сертификаттау тәртiбi.

МЕСТ 28562-90 Жемiстер мен көкөнiстердi қайта өңдеу өнiмдерi. Құрғақ заттарды анықтаудың рефрактометриялық әдісі

МЕСТ 20270-95 Жемiстер мен көкөнiстердi қайта өңдеу үшiн өнiмдердi iрiктеу және сынама дайындау МЕСТ 8756- 13-87 Қантты анықтаудың фотоколориметриялық әдісі

МЕСТ 24556-89 С витаминiн анықтаудың фотоколориметриялық әдісi

МЕСТ 26933 - 86 Шикiзат және тағам өнiмдерi. Кадмийдi анықтау әдiсi.

Анықтамалар

Пектиндік заттар немесе пектиндер - негізінен галактурон қышқылының қалдықтарынан пайда болған полисахаридтер. Барлық жоғары сатыдағы өсімдіктерде әсіресе жемістерде кездеседі.

Детоксиканттар - бұл сырттан түскен ауыр металдарды, нитраттарды, пестицидтер мен басқа да уытты заттарды, сондай-ақ ішкі уытты заттарды байланыстыруға және ағзадан шығаруға қабілетті қосылыстар.

Пробиотиктер - бұл сүт қышқылды бактериялардың тірі микроорганизмдері, көбінесе бұл эволюция процесінде қалыптасқан адамның табиғи микрофлорасына жататын бифидо-және лактобактериялар

Пребиотиктер - бұл әртүрлі суда еритін тағамдық талшықтар: моно -, олиго- және полисахаридтер.

Тиімді пребиотик - D-галактурон қышқылының қалдықтарынан құралған және өсімдік шикізатынан тұратын полисахарид болып табылатын пектин.

Бифидогенді потенциал ( қасиеттері) - өнімнің про-және пребиотикалық қасиеттерінің көрінісі

Тағамдық талшықтар-адам денсаулығына қажетті заттар. Бактериялық ферментацияға төзімділігі бойынша олар толық ферментацияланатын, ферментацияланатын және ферментацияланбайтын болып бөлінеді.

Езбе - блендер арқылы өнімдерді ұсақтау немесе електен өткізіп езу нәтижесінде алынатын қалың біртекті масса.

Концентратталған езбе - жеміс және көкөніс езбесіне физикалық әсер ету және еритін құрғақ заттардың құрамын кемінде 50 пайызға ұлғайту мақсатында ондағы судың бөлігін алып тастау арқылы дайындалған тамақ өнімі.

БЕЛГІЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

ПЗ - пектиндік заттар

ТТ - тамақ талшықтары

ФТӨ - функционалды тамақ өнімдері

КЕ - көкеніс езбесі

ҚП - қызылша пектині

ЖЭ - жоғары этерирленген

ТЭ - төмен этерирленген

КІРІСПЕ

Жұмыстын өзектілігі: Заманауи азық-түлік өнімдерінің тиімділігін арттырудың маңызды жолдарының бірі аз қалдықты технологияларды құру, қайталама ресурстарды қайта өңдеу өндірісін кеңейту, оның ішінде пектин құрамындағы шырын және қантты өндіру болып табылады.

Пектин өсімдік тектес табиғи полисахариді ретінде, гель қалыптастыру және сорбциялық қасиеттерге ие. Осының арқасында олар тамақ өнеркәсібінде кеңінен қолданылады. [1]

Өкінішке орай, қазіргі таңда отандық өндірісте шетелдік өндіріс пектині қолданылады, себебі біздің елде бұл құнды полисахарид өндірісі жоқ. Осыған байланысты, пектин өндірісі саласындағы зерттеулердің практикалық маңызы зор.

Белгілі болғандай, қазіргі уақытқа дейін өнеркәсіптте пектинді цитрустан, алма сығындыларынан, қызылша сығындысынан және т. б. өндіреді. Одан басқа пектин алу үшін қышқылды гидролиз әдісін қолданылады.

Пектинді заттарды өндіру технологиясын, атап айтқанда, тиімді физикалық және физика-химиялық процестерді қолдану есебінен қызылша пектинін технологиясын жетілдіру пектинді заттарды экстрагирлеу және тазарту процестерін қарқындатуға, технологияның жекелеген сатыларының параметрлерін едәуір жеңілдетуге, пектинді тағамдық қоспалардың функционалдық қасиеттерін арттыруға мүмкіндік береді. [2, 3]

Жаңа ұрпақтың функционалдық азық-түлік өнімдерін әзірлеу өте маңызды практикалық мәні және әлеуметтік тиімділігі бар тамақ өнеркәсібіндегі инновациялық бағыт болып табылады. Теориялық және практикалық әзірлемелер ғылымның тиісті салаларында мойындалды және іске асыруға қабылданды. Қазіргі уақытта денсаулық жағдайы күнделікті тамақтануды түзетуді қажет ететін тұтынушылардың топтары үшін функционалдық тамақ өнімдерін, әсіресе солардын ішінде пектинді қосылған функционалды өнімдерін әзірлеуге қоғамның қажеттілігі туындайды. Әрине, мұндай жұмыс тапсырмасын орындау ең алдымен -биотехнологтың міндеті.

Сондықтан, жоғарыда айтылғандай болашақта биотехнолог болатын ретінде алдыма диплом жұмыстың келесі мақсат қойылды:

Қызылша сығындысынан қызылша пектинін алу және оның негізінде функционалды пектин бар көкөніс езбесін өндіру. Осы мақсатқа жеткізу үшін алдыға келесідей міндеттер анықталды:

1. Эксперимент жүргізу үшін қызылша сығындысын алу регламентін әзірлеу.
2. Қышқыл гидролиз әдісімен қызылша сығындысынан пектин алу технологиясын әзірлеу
3. Алынған пектиннің физика-химиялық қасиеттерін зерттеу.

4. Қызылша пектиніне негізделген функционалды пектині бар көкөніс езбесін дайындау және олардың органолептикалық пен биохимиялық қасиеттерін зерттеу.

5. Пектині бар көкөніс езбесінің денсаулыққа пайдалылығын және функционалдық маңызын анықтау үшін ауыр металл туздарын енгізілген егеуқұйрықтарға арнайы зертханалық тәжіребе жүргізу

Ғылыми жаңалығы. Жергілікті қант қызылша сығындысынан алынған пектиніне негізделіп функционалды пектині бар көкөніс езбесін өндіру технологиясы алғашқы рет дайындалды. Пектині бар көкөніс езбесінің органолептикалық, физикалық-химиялық көрсеткіштері зерттелді және детоксикациялық қасиеттері дәлелденді.

Жұмыстың практикалық маңызы. Қант қызылшасынан алынатын пектинди көкөніс езбесіне қосу арқылы функционалдық тамақ өнімін алу әдісі табылды. Пектині бар көкөніс езбесін ауыр металл тұздарымен үланған егеуқұйрықтарды тамақтандыру барысында олардың қан плазмасынының биохимиялық құрамын тиімді түрде түзететін әсері анықталды.

Жұмыс ҚР БҒМ "Адам және жануарлар физиологиясы институты" базасында лимфа жүйесінің физиологиясы зертханасында және Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің "Биотехнология" кафедрасында орындалған. экология мәселелері ҒЗИ ЕМК аккредитацияланған сынақ зертханасында №KZ. И. 02. 17. 12 10. 03. 2016. ҚР СТ ИСО / МЭК 17025-2007 жүйесінде аккредитациядан өтті

Жұмыстың апробациясы. Жұмыстың нәтижелері 2019 жылдың 26-27 сәуір айында өткен XLVIII « Бүкіл Қазіргі әлемдегі өзекті ғылыми зерттеулер» халықаралық ғылыми конференциясында баяндалды.

1. ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ

1. 1. Пектині бар шикізаттың қасиеттері және жіктелуі. Пектиндік заттар немесе пектиндер - негізінен галактурон қышқылының қалдықтарынан пайда болған полисахаридтер. Барлық жоғары сатыдағы өсімдіктерде әсіресе жемістерде кездеседі.

Пектиндер өсімдік тінінің құрылымдық элементі болып табылып, оларға тургорді сақтауға көмектеседі және өсімдіктердің құрғақшылыққа төзімділігін, көкөніс пен жемістердің сақтау кезіндегі тұрақтылығын арттырады.

Табиғи полисахарид пектин - жоғары өсімдіктердің жасуша қабырғаларының негізгі құрылыс материалдарының бірі - функционалдық қасиеттердің кең ауқымына ие. Сумен және басқа да заттармен үйлескенде, ол қоюландырғыш, гель жасаушы және агент ретінде көрінеді.

Қазіргі уақытта зерттеушілердің көпшілігімен қабылданған пектиннің химиялық құрылысы теориясы өсімдік жасушасындағы пектин биосинтезі үшін негізгі бастапқы зат галактурон және глюкурон қышқылы болып табылатындығына негізделеді. Өсімдік жасушасында пектин жасушалық қабырғаның орталық қабатында құрылымдаушы агент қызметін атқарады. [4, 5]

Пектинді заттардың жалпы құрамы, протопектин мен еритін пектин қатынасы, сондай-ақ олардың жасушадағы орналасуы өсімдіктердің түріне, жасына, өсу және даму жағдайларына тәуелді. Бұл пектинді заттарды алудың технологиялық параметрлеріндегі және олардың физика-химиялық қасиеттеріндегі айырмашылықты негіздейді. [6]

Пектинді заттар өсімдіктердің барлық бөліктерде кездеседі: тамырларда, сабақтарда, гүлшоқтарда, жапырақтарда, жемістер мен көкөністерде.

Пектинді заттар бірнеше формада кездеседі: ерімейтін (протопектин) және суда еритін, еркін галактурон қышқылында және оның тұздарында. Бұл түрлер өсімдік тіндерінде әртүрлі физиологиялық функцияларды орындайды және өсімдіктегі биохимиялық процестердің бағытталуына байланысты бір күйден екіншісіне ауысады. [7]

Құрамында пектині бар шикізаттарды негізгі 3 топқа бөлуге болады.

Бірінші топқа көкөністер жатады: түйнек жемістер (картоп), тамыржемістілер (қызылша, сәбіз), жапырақ (қырыққабат, пияз), сабақ (балдыркөк), жеміс (баклажан, қызанақ), асқабақ (қарбыз, қауын, асқабақ), бұршақ (бұршақ, үрме бұршақ) .

Құрамында пектин бар шикізаттың екінші тобы жемістерді қамтиды және келесі топтарға бөлінеді: дәнді (алма, айва), сүйекті (шие, шие), нағыз жидектер (жүзім, қарақат), жалған жидектер (құлпынай, таңқурай), субтропикалық және тропикалық жемістер (лимон, апельсиндер, мандариндер, інжір, Анар) .

Үшінші топқа құрамында пектині жоғары өнеркәсіп шикізатының басқа түрлері енгізілген: шай мен темекі жапырақтары, сабақ пен гүл шоғы - күнбағыс себеті, мақта жемісінің жармасы, қылқан жапырақты ағаш тұқымдарының қабығы (қарағай, шырша, балқарағай) .

Пектиннің ең көп мөлшері тамыржемістерде (6, 4-30%) және асқабақ көкөністерде (1, 7-23, 6%), дәнді жемістерде (3, 3-19, 9%), тропикалық (5, 5-15, 8%) және субтропикалық (9, 0-14, 0%) жемістерде, жидектерде (4, 2-12, 6%), сабақтарда (20, 0-35, 7%) және күнбағыс себеттерінде (24% дейін) бар. [8]

Аталған шикізат түрлерінен негізі үш түрлі пектин өндіріледі: жоғары этерификацияланған; төмен этерификацияланған; амидталған.

Пектиндердің физикалық-химиялық қасиеттерін қорыта келе, жоғары этерирленген пектиндер құрамында еритін құрғақ заттар жоғары және рН мәні төмен су жүйелерінде гелдерді құруға қабілетті екенін атап өткен жөн. Бұл жағдайда этерификация дәрежесі неғұрлым жоғары болса, соғұрлым қатты еритін қатты заттар және рН деңгейін жоғарылату тұрақты гельдің құрылымын қалыптастыру үшін қажет. Өнеркәсіптік этерифицирленген пектиндердің этерификация дәрежесі әдетте 58-7594 шегінде ауытқиды. Осы пектиндерді гельдерді қалыптастыру үшін пайдаланған кезде еритін құрғақ заттардың құрамы кемінде 55 0/0, ал РН 2, 8-3, 5 тең болуы тиіс.

Жоғары этерияланған пектиндер әртүрлі: жылдам, орташа жылдам және баяу жылдамдықпен сілікпе жасайды. Сілікпе жасау жылдамдығы гельдің пайда болу уақытымен немесе температурасымен анықталады. Кейбір елдерде геле түзілу температурасы пектин маркасын стандартты зертханалық әдіспен анықтау үшін қолданылады. Бұл мәндер пектиннің сандық шығынын растау үшін қолданылады. Жоғары этерирленген пектиндердің типтік көрсеткіштері 1. 1. - кестеде келтірілген.

Кесте 1. 1 - Жоғары этерификацияланған пектинге қойылатын негізгі талаптар.

Жоғары этерирленген пектиндер негізінен кондитерлік өнеркәсіпте зефир, пастила және мармелад өндіру үшін қолданылады.

Әлемдік нарықта қойылатын сапалық көрсеткіштер бойынша жоғары этерификацияланған пектин мынадай құжаттарда баяндалған барлық өлшемдерге сәйкес болуы тиіс:

- Food Chemicals Codex 4th Edition 1st Supplement (National Academy Press - Washington, DC, 1977) ;

- Codex Alimentarius Specifcation 1993 ОРРА, Bishofszell,

Switzerland, 1994) ;

- ЕЕС директивтері 74/329/ЕЕС және 78/663/ЕЕСбарлық түзетулермен, Е44О пектин.

Жоғары этерификацияланған пектинге қойылатын негізгі талаптар 1. 1. Кестеде келтірілген.

Төмен этерификацияланған пектиндер екі негізгі топқа бөлінеді:

- қалыпты төмен этерифицирленген пектин;

- амидтелген төмен этерифицирленген пектин.

Құрамында пектин бар шикізат өзінің химиялық ерекшеліктері бар, атап айтқанда, көптеген жемістердің пісуіне қарай еритін пектин артады, ал қант қызылшасында керісінше пісетін тамыр жемістерінде протопектин жиналады. Тамыржемістілердің пектинді заттары (қант, жемдік және қызыл қызылша) жемістердің пектиндеріне қарағанда (дәндік жемістер, субтропикалық және тропикалық) аз сілікпелік қасиетке ие, бұл олардың жоғары емес молекулалық массасымен, метоксилденудің төмен дәрежесімен және ацетильді топтардың көп болуымен байланыстырады. [9]

Қызылша сығындысы ақуыз, целлюлоза және жасушалық қабырғаның басқа компоненттерімен тығыз байланысқан, ал алма сығындысы пайдаланған жағдайда өнімнің жеткілікті көп мөлшерін алуға мүмкіндік бермейді.

Өзінің желе құрау қабілеті бойынша қызылша пектині алмадан және цитрустардан алынған пектинге қарғанда біршама нашар, бірақ сонымен қатар емдеу-алдын алу өнімдерін өндіру үшін маңызды болып табылатын әлдеқайда жақсы кешенді құраушы қасиеттерге ие [10] . Қазіргі уақытта қант қызылшасы зауыттары құрғақ қызылша жомын жеке шаруашылықтарға 33 866 тг. бағасымен сатады. Бағасы кг үшін 367-ден 11 288 теңгеге дейін болатын пектин өндірісі үшін бұл жомды пайдалану экономикалық жағынан тиімді, ал пектиннің бір тоннадан шығуы шамамен 180 кг құрайды. Қызылша сығындысынан пектин алу технологиясы келесі кезеңдерден тұрады. Қоймадан келіп түскен кептірілген қызылша сығындысы пектинді заттарды алу процестерін қарқындату үшін ұсақтайды; одан әрі жом гидролизге ұшырайды; алынған қоспа экстрактіні қатты және жұқа тазарту үшін сүзгі-престерге жіберіледі.

Зарарсыздандырғаннан кейін гидролизацияланған күйік мал азығына жіберіледі. Жұқа сүзуден өткен сығындыны тазалауға жібереді. Тазартудан кейін сығынды пектин тұндыру үшін келеді. Содан кейін оны ұсақтайды, тазалайды және кептіреді. Кептірілген пектин оралып, сақтауға жіберіледі [11] . Мұндай схема экологиялық қауіпті, энергияны қажетсінетін болып табылады және арнайы коррозияға төзімді орындау жабдығын, сондай-ақ қымбат тұратын химиялық реактивтерді пайдалануды, тазарту құрылыстарының болуын талап етеді.

Пектин өндірудің дәстүрлі технологиясы да жоғары өрт және жарылыс қаупі бар процестерге тән. Ұсынылған технологиялық схема қызылшаның пектинін 76-77% тазалығымен және 600 мг Pb2+/г-ға жуық кешенді түзуге қабілетті, яғни тағамдық және медициналық мақсаттағы пектинді заттарға қойылатын талаптарды қанағаттандыратын өнім алуға мүмкіндік береді[12] .

ҚР-да қызылша сынығынан пектин өндіру үшін қолда бар шикізат қоры шектелмеген. Қант қызылшасы өндірісінің алдыңғы қатарлы кәсіпорындарында қызылша сығындысынан пектин өндірісін ұйымдастыру мәселелері қарастырылуда. Бұл қант қызылшасы өндірісінің тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Алайда, қазіргі уақытта қант зауыттарында пектин өндіру желілерін өндіріске белсенді енгізуге кедергі келтіретін бірқатар факторларды бөліп көрсетуге болады.

Қазіргі заманғы технология бойынша қызылша сынығынан алынатын пектин тамақ өнеркәсібінің талаптарына сәйкес келеді, алайда медициналық мақсатта оны тазартудың төмен дәрежесіне байланысты пайдаланыла алмайды. Соңғы уақытқа дейін жоғары тазаланған пектинді заттарды алуға мүмкіндік беретін ғылыми әзірлемелердің болмауы медицина үшін пектиннің жоқтығының басты себебі болды. Қант өндірісі шығарылатын өнімнің бірлігіне есептегенде шикізаттың едәуір мөлшерін талап ететін өнеркәсіптік өндірістің материал сыйымды салаларының бірі болып табылады.

Қантты алу технологиясының мақсаты дайын мақсатты өнім түрінде қантты барынша көп алу болып табылады. Бұл ретте 100 кг қант қызылшасында қантпен қатар орташа 2, 2 кг клетчатка және гемицеллюлоздар, 2, 5 кг пектин, 0, 2 кг амин қышқылдары, микро және макроэлементтер бар. Қызылшадан қант алудың дәстүрлі технологиясы осы пайдалы заттарды алу проблемаларын шешпейді. Олар технологиялық процестердің жүзеге асырылуын баяулатады, өндірісте сахарозаның жоғалуын арттырады. Олардың белгілі бір бөлігі диффузионды шырынды физикалық-химиялық тазалау және жартылай өнімдерді термиялық өңдеу кезінде біржола жоғалады, қалған бөлігі өндірістің жанама өнімдерімен - ЖОМ және мелассамен шығарылады [13] . Бұл саладағы өзекті бағыт қант қызылшасын қайта өңдеу және одан жаңа өнім алу технологияларын әзірлеу болып табылады, бұл ресурс үнемдеу деңгейін арттырады және диеталық және емдеу-алдын алу бағыттары өнімдерінің ассортиментін кеңейтуге, атап айтқанда тамақ талшықтарын (ТТ) және пектинді алуға әкеп соғады.

Пектин заттарының құрамы сахароза аз тіндерде жоғары [14] . Қызылша шикізатының оң ерекшелігі ондағы протопектиннің құрамы болып табылады (пектинді заттардың жалпы сомасының 98% - на жетеді), бұл осы мақсатты өнімді алудың технологиялық параметрлерін тудырады. Пектиннен басқа қызылша жомында (%) : целлюлозалар - 22-ден 25-ке дейін, гемицеллюлоздар-21-23, азотты заттар-1, 8-2, 5, күлдер-0, 8-1, 3, сахарозалар-0, 15-0, 20 бар. Сондай-ақ жаңа шикі жомда: C витамині және лизин және треонин сияқты адам тамақтануына қажетті амин қышқылдары бар.

Пектинді заттардың классификациясы. Белгілі болғандай, өсімдіктердің онтогенезінде жалпы пектин құрамының өзгеруі және өсімдіктердің әрбір түріне тән еритін пектин мен протопектиннің арақатынасы пайда болады. Еритін пектин мен протопектин өсімдік жасушасының әртүрлі бөліктерінде орналасқан және әртүрлі функцияларды орындайды. Протопектин жасушалық қабықтың құрамына кіреді, одан едәуір мөлшерде орта пластинкалар тұрады; еритін пектин вакуоль шырынында және жетілген жемістер тіндерінің жасушааралық қабаттарында болады. [16, 15] Өсімдік шикізатының полисахаридті компоненті ретінде пектинді заттарды 1825 жылы Итальяндық ғалым Браконно ашылқан. Пектин өз атауын грек тілінен "ресtos- қоюлатушы" деген сөзден алды [17] .

1944 жылы американдық химиялық қоғам комитеті пектинді заттардың номенклатурасын әзірлеп, ресми түрде қабылдады. 2000 жылы ғалым Колесновпен ол нақтыланды және қазіргі уақытта келесі түрі бар:

• пектинді заттар ( pectin substances) - пектиндердің жанама заттармен физикалық қоспалары (мысалы, пектозандар және гексозандар) ;
• протопектин (protopectin) - негізінен пектинді тізбектер желісінен тұратын, көпвалентті металдар иондарының СООН-ның түрлендірілмеген топтарымен ионды көпірлік байланыстардың пайда болуымен және аз мөлшерде, Н3РО4-пен эфир көпіршелерінің көмегімен пайда болған өсімдіктің суда ерімейтін табиғи пектині.
• пектин (pectin) - целлюлозадан бос және полигалактурон қышқылының ішінара немесе толық метоксилденген қалдықтарынан тұратын суда еритін зат. Метоксильді топтардың санына және полимерлеу дәрежесіне байланысты әртүрлі пектиндер бар. Н-пектин ( H-pectin) - жоғары этерификацияланған пектин. Этерификация дәрежесі бар, яғни пектин қышқылының әрбір 100 карбоксильді тобына этерифицирленген карбоксильді топтар санының қатынасы 50%-дан астам; L-пектин (L - pectin) - төмен этерифицирленген пектин. 50%-дан кем этерификация дәрежесі бар;
• пектин қышқылдар (pectic acid) - толығымен деметоксилирленген пектиндер. Пектин қышқылдарының тұздары қалыпты немесе қышқыл пектаттар деп аталады (pectates) ;
• пектин қышқылы - төмен этерифицирленген полигалактурон қышқылы;
• өндіріс пектиндері - әртүрлі топтармен негізгі валенттілікке байланысты пектиндер, мысалы, ацетилпектин.

Тамақ өнеркәсібінде пектин - гель түзушілер, қоюландырғыштар ретінде, сондай - ақ медициналық және фармацевтикалық өнеркәсіпте-адам ағзасына пайдалы қасиеттері бар физиологиялық белсенді заттар ретінде пайдаланылады. [18] .

Пектиннің пайдалы қасиеттері. Пектин өсімдік тектес табиғи полисахарид ретінде, желе құрайтын, гель түзетін және сорбциялық қасиеттерге ие және осының арқасында тамақ өнеркәсібінде кеңінен қолданылады. [19]

Пектин-гель түзгіш, тұрақтандырғыш, қоюландырғыш, ылғал ұстағыш агент, ағартқыш, сүзуді жеңілдететін зат және капсулалау құралы болып табылады, E440 азық-түлік қоспасы ретінде тіркелген.

Пектин ішек қабырғаларынан уытты заттарды жинайтын және оларды табиғи жолмен ағзадан шығаратын геле түзетін массаны қалыптастыруға қабілетті сіңірілмейтін тамақ талшығы болып табылады. Пектині бар өнімдерді пайдалану, ішектің моторикасын қалыпқа келтіру арқылы метаболизмді қалыпқа келтіреді. Табиғи пектиннің бірегейлігі адам ағзасының бактериологиялық тепе-теңдігін сақтау қабілеттілігінен тұрады.

Таза түрдегі пектиндер ең аз мөлшерде сіңіріледі, табиғи энтеросорбенттер рөлінде болады, ағзадан ауыр металдар мен радиоактивті заттарды шығарады, қандағы холестерин деңгейін төмендетеді. Пектиндердің пайдалы қасиеттері әлі толық зерттелмеген, ғылыми әзірлемелер үнемі жаңартылып отырады.

Адам ағзасына айқын пайдасымен қатар, пектиндер денсаулыққа зиян келтіруі мүмкін - олар аллергиялық реакциялар тудырады.

Тамақ және фармацевтика өнеркәсібінде қолдануға арналған пектинді -тазартылған полисахаридті - цитрустан (лайм, лимон, апельсин, грейпфрут), алма сығындысынан, қант қызылшасының сынығынан, теңіз шөптерінен немесе күнбағыс себетінен қышқыл экстракция арқылы алады.

Гидролиздеуші агенттер ретінде қолданылатын микробтық текті ферменттердің әсеріне негізделген биотехнологиялық әдіс ең заманауи және экологиялық таза болып табылады.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс