Банктік лизинг кезеңі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 66 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Еліміздің экономикалық өзгеде бағытты салаларындағы жүргізіліп жатқан реформаларға байланысты нарық жағдайына бейімделіп қатынастар арқылы дәйім өсу үстіндегі экономика даму қамтамасыздықты етуге бағытталған. Қазіргі таңда Қазақстан республикасының экономикасында алдында қойылған міндеттердің маңызды болуы алға қойылған биік тұрған міндеттемелердің біріне жатады. Сонымен соңғы мерзімде өз мезгілінде жасалынып жатқан жаңа реформалар өте тиімділікпен атқарылған экономикадағы реттеулердің жағдайында қолымызды жеткізілетін межелі макродеңгейлік көрсеткіштерге айналып елімізде тұрақтылық жаңа сипат алуда делінген халыққа арналып жазылған жыл сайынғы ел басынының жыл сайынғы жолдауларымен өзге нормативтік құжаттарда[1, 2, 3] . .

Елімізде жүргізілген сонымен қатар жүргізіле беретін реформаларда сонымен қатар және еліміздің нарықтық экономика жағдайындағы тұрақты дамуын қамтамасыз етуге бағытталған бағдарламаларда экономиканы тиімді дамытуға, сонымен қатар алдынғы қатарлы технологияны елімізде енгізу, экологиялық жағынан таза бәсекеге төтеп беретін өнімдер шығару алға міндеттердің бірі болып отыр. Алға қойылған міндеттердің шешімі әрине көп мерзімде олар экономикаға келіп түсетін елімізге тартылытын инвестициялардың көлеміне де байланысты. Инвестиция дегеніміз салыстырмалы түрде қарастыратын болсақ ол біздің экономикамыздағы жаңа серпін сонымен қатар және жаңа термин. Шетел және отандық ғалым-экономистердің еңбектерінде инвестиция деген түсінік күрделі қаржы тарту деген синонимі ретінде қолданылып келеді. Осы түсінік бойынша негізгі өндірістік қорлардың жай және үдемелі ұдайы өндіріс жағдайына бағытталынған еңбек заттары мен өндіріс құрал-жабдықтары өндіргіш күштер деп түсіндіріледі. Қазақстан Республикасының «Инвестициялар туралы» заңының баптарына сәйкес инвестициялар дегеніміз ақша қаражаттарымен, арнаулы банктіктердің ақша қаржылары және сонымен қатар жарналар, акциялар сияқты өзге де құнды қағаздар жатады. Сонымен бірге өндірісте қолданылатын алдыңғы қатарлы технологиялармен машиналар, өндіріс құрал-жабдықтарымен лицензиялар, сонымен қатар, несиелер; кез келген мүлікпен бірге мүліктік құқық жатады. Табыс табуға пайдаға кенелуге мүмкіндік беретін кәсіпкерлік сияқты басқада іс-әрекеттің түрлері және экономикалық жағынан оң нәтижеге қол жеткізуге мүмкіндік беретін мақсатты түрде жұмсалатын зияткерлік құндылықтар жатады. Елімізде нарықтық экономика жағдайында кеңірек етек жая тараған сонымен қатар барлығымықа таныс ұғым бойынша инвестиция дегеніміз бұл пайда табу және басқадай бір нәтиже алу үшін жұмсалатын қаржы жұмсаудың бір түрі ретінде танымал.

Сол себепті әр-түрлі меншік нысанындағы негізгі өндірістік қорларын мерзімінде жаңарту және қайта модернизациялау үшін өндіріске инвесторлар арқылы қаржы тарту. Қазіргі таңда экономиканың кез келген саласына кең көлемде қаржы тартудың әлемдік тәжірибеде қолданылатын ерекше түрінің бірі әлемде кеңінен қолданыс тауып жүрген лизинг болып табылады.

Лизинг дегеніміз жалға беріп сонымен қатар жалға алудағы қатынастардың өзіндік нысаны ретінде қолданылатын кәсіпкерлік құрылымындағы перспективалық қаржылық құрал. Еліміздің кәсіпкерлері өздеріндегі туындаған көптеген қаржылық мәселелерді осы лизинг арқылы шешуге болады.

Лизинг - нарықтық жағдайындағы инвестицияның лизингті нышанының дамуына бағытталғандықтан дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты. Сонымен қатар ғылыми-тәжірибелік сипаттаманы талдау болып табылады.

Сондықтан да дипломдық жұмыстың жалпы мақсатымен сәйкес келетін төмендегі міндеттерді шешу қарастырылған: олар біріншіден лизинг ұғымының экономикалық мазмұнынын зерттеу. Екіншіден теориялық тұрғыдан негіздеу арқылы, оның өзіне тән барлық ерекшеліктерін ескере отырып көрсету. Үшіншіден «лизинг және лизингтік қатынастар» түсініктерінін тұжырымдап көрсете білу.

Төртіншіден әлемдік деңгейдегі лизинг жүйесі және лизингтік қатынастардың қалыптасуы және оның даму ерекшеліктерін талдау жүргізе отырып, оларды жан жақты әр қырлы жақтарыннан анықтау. Сонымен бірге қазақстандық тәжірибеде қолдану мүмкіндіктерін барынша анықтауға тырысу.

Бесіншіден еліміздегі лизингтік жүргізудің операциялары сонымен қатар механизмдерімен құрылымдарын зерттеу. Жәнеде сонымен қатар лизинг дамуының ерекшеліктерін көрсете білу.

Алтыншыдан лизингтің елімізде нарықтың инфрақұрылымының қалыптасу үрдісін оқып-үйренуді қалыптастыру;

Жетіншіден лизингтік қатынастарды елімізде ұйымдастырудың құрылымдарының экономикалық артықшылықтары әртүрлі нысандарының
мен іске асырылу ерекшеліктерін жан-жақты зерделеу;

Сегізіншіден кәсіпкерлікті инвестициялаудың негізгі нысаны ретіндегі оның артықшылықтарын көрсету. Артықшылықтарын салыстырмалы түрде көрсете отырып, кәсіпкерлік дамуындағы экономикалық тиімділігін бағалау.

Тоғызыншыдан кәсіпкерлік дамудың жағдайында төлемдердің лизингтік сомасын есептеумен бірге қолданыстағы әдістемелік негіздерге талдау жүргізу.

Оныншыдан лизингті Қазақстанда кәсіпкерлікті дамыту және лизингтік қатынастардың өзге де тетіктерін жетілдіру жолдарын анықтау жатады.

Дипломдық жұмыстың зерттеу пәні ретінде еліміздегі кәсіпкерліктің дамуындағы лизингтіңлизингтің ролі мен жағдайы, беталысы және кәсіпкерліктің дамуындағы оның болашағы қарастырылады.

Дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі болып ір түрлі формадағы шаруашылық нысандарының құрылымдарымен және нақтылы лизингтің қатысушылары алынды.

Дипломдық жұмыста отандық және шетелдік экономист-ғалымдардың кәіпкерлікке қатысты ғылыми еңбектері мен монографиялық жұмыстары теориялық, әдістемелік және ақпараттық негізі ретінде қарастырылды. дипломдық жұмысты жазу барысында тақырыбына тікелей қатысы бар қажетті әдебиеттерді қарастырумен қатар, экономика саласындағы барлық мамандықтарға тиесілі көптеген монографияларды, оқулықтарды, баспасөз көздерін, нормативті-құқықтық актілерді қарастырып, оларды кеңінен пайдаланған.

Кіріспеде тақырыптың түсінігімен, өзектілігі дәлелденген, сонымен қатар зерттелу деңгейі мен ғылыми- практикалық, тәжірибиелік маңыздылығы көрсетілген. Сонымен қатар, кіріспеде дипломдық жұмысты осындай тақырыпқа жазудағы дипломдық жұмыста қойылған мақсат мен міндеттер нақты көрсетілген.

Дипломдық жұмыстың бірінші тарауында кәсіпкерліктің дамуындағы лизингтің қолданылуының экономикалық құбылыс ретінде сонымен бірге Қазахстан ғылыми зерттеулеріндегі лизингтің ғылымның негізгі обьектісі ретінде тарихи даму жолымен және оның қазақстандағы қалыптасу жолдары көрсетілген. Лизингтің қолданыстағы негізгі формалары, сонымен бірге түрлері жәненарық жағдайында атқаратын қызмет түрлерін зерттеу қажеттілігімен оған қоса және оның елімізде кәсіпкерліктің тиімділігін арттырудағы маңызды ролі және сонымен қатар бірге лизингтік операцияларды елімізде кәсіпкерлікті дамыту кезеңдерінде лизингтің дұрыс формаларын қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері ғылыми түрде көрсетілді. Сонымен бірге дипломдык жұмыста лизингке байланысты айтылған көптеген ғалымдардың тұжырымдары мен көзқарастары келтірілді. Лизингтің кәсіпкерлікті дамытудағы ролінің экономикалык мәнін ашуға көбірек мән беріліп нарықтық экономика жағдайындағы лизингтің көп жақтылықты ғылым екенін де айтылды. 3-інші тарауында шетел әдебиеттеріне шолу жасау арқылы көптеген елдеріндегі инвестицияның жалпы көлеміндегі лизингтің алатын үлесіне талдауға байланысты, кәсіпкерліктің дамуындағы лизингті ролінің жетілдірідің жолдары болашағы дипломдық жұмыстың өзектілігін айқындап қарастырылды. Сонымен бірге кәсіпкерліктің дамуындағы қаржы тартудың негізгі құралы ретінде лизингтің басқару деңгейін жетілдіру, лизингтің еліміздегі кәсіпкерліктің дамуының болашағы, сонымен қатар даму прогресс негізінде лизингілік кәсіпкерліктікті даму қызметтін жетілдірудің жолдары көрсетілген.

1 ЛИЗИНГТІҢ ҰҒЫМЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІМЕН ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАЗМҰНЫ

1. 1 Лизингтің даму тарихы және лизингтің қазақстандағы қалыптасуы

Еліміздің және шетел экономист ғалымдары мамандардың көптен бері лизингті ерекше экономикалық жаңа түсінік ретінде қарап оған ғылыми зерттеулердің танымы ретінде көптен бері зерттеу обьекісіне айналдырып жүр. Кәсіпкерліктің тиімділігін арттырудағы лизингтің теориялық негізіне көңіл бөлінуде, лизинтгің қалыптасу нысандарына, атқаратын қызмет түрлеріне және нарықтық экономика жағдайындағы функцияларын зерттеу қажеттілігі оның маңыздылығында. Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктерін айыра білу лизингтік операцияларды жүргізу кезеңдерінде оны дұрыс пайдалану үшін қажеттілікті талап етеді.

«Jeasing», «jessor» және «jesse» деген сөздер ағылшын термині (лизинг шартының қатысушылары) мағынасы «жал, жалгерлік» (аренда) деп аударылады. әлі күнге дейін дегенмен «Лизинг» термининің қазақ тілінде нақты баламасы жоқтың қасы. Сондықтан «Лизинг» термининің кез-келген анықтамасы қате болып саналмайды және осы тектес несиелік құралдың барлық нысандарын ескеру мүмкіндігі мол емес. Лизинг деп жалпы алғанда сатып алу кезінде уақытша пайдалануға берілетін сонымен байланысты мүліктік жалға берудің барлық комплексін кешенді түрде түсінуге болады. Ағылшынша жал, жалдау сонымен алғанда лизинг - деген сөз. XIX ғасырдың елуінші жылдары АҚШ-та, ол алпысыншы жылдары Батыс Еуропа елдерінде жалдау немесе жалға беру практикасы экономикалық қызмет саласында жүзеге асырыла бастады. Ал сексенінші жылдардың басында экономиканың бүкіл саласында жалға беру шарасы бой көтерді. Өйткені дамыған экономика жағдайында алуан түрлі кұрал-жабдықтарға деген сұраныс ғылыми-техникалык өркениеттІң талабына сәйкес инвестицияға, күрт өсті. Бұрынғы аркылы экономикалык, күрделі істерді колдағы қаржы шешу мүмкіндгінің шеңбері тарылды. Сол себебті белгілі бір мерзімге қажетті жабдықтарды жалға алу тиімді болды. Осы істе белгілі бір салада маманданған компаниялар және сонымен бірге мол қолында каржы қоры бар ірі коммерциялық банктер, жалгерлік сипаттағы кызметті атқаруды бастады. Сөйтіп, лизингтік кызмет көрсету қызметі халыкаралық сипатқа айналды.

Кез келген жүйенің қаржысын мақсатты түрде пайдалануға нарықтық экономика жағдайында аса жиі назар аударылады. Ұзақ мерзімділікке жалға берушілердің қаражатын ірі компаниялар мен коммерциялық ұйымдар ақша айналысы жүйесінде іске қосуға аса ынталы болып жүр. Экономикалық бұл әдіс қай салада болмасын экономикада болсын, қаржылық теорияда болсын лизинг деп аталады.

Лизингтің іс жүзіндегі артықшылықтары мыналар жатады:

Атап айтқанда олар дер кезінде қажетті жабдықтарды уақытша болса да белгілі мерзімге алуға, соның негізінде компания қызметін табысты жүргізу жатады;

мүмкіндігінің акшалай каражатты бөгелтпей төлеу жатады;

тиімді баға негізінде мүлікті жалға сатып алуға, жылдың мерзімі аяқталатын жағдайда өз құны негізінде сатып алу туралы еркін шешім кез келген жағдайда қабылдауы жатады;

қаржыны пайдаланған кез келген жағдайда каржыны пайдалануды шектемеуге жатады:

компания міндеттемелерін қысқа мерзімді жалдау жагдайында баланстық есепте көрсетпеу жатады;
несиелік қаржы сомасын кәсіпорын таратылған немесе кайта құрылған жағдайда толық талап етуге мүмкіндік жасаушылық жатады.

Лизингтік операциялар айтар болсақ негізінде екі түрлі болады. Оның бірі - жедел, екіншісі - қаржылық деп аталынады, ол толық қайтарыммен өзін-өзі актайтын лизинг. Жалға беруші жедел лизинг жағдайында өз шығынын басқа бір жалгерден түскен қаржы есебінен өтеуді талап ете алмайды. Жалға берілген мүліктің жалдау мерзімі толық тозуына дейінгі мерзімге жеткенге дейін жатқызылмайды. Жалға берілген мүлік жалдау мерзімі аяқталғаннан кеиін жалға берушіге өзінің бұрынғы иесіне, яғни қайтарылады.

Қаржылық лизинг жалдау төлемін жалға алынған мерзім ішінде төлеуді көздейді. Ол төлем машиналар мен жабдықтардың амортизациялық құнын өтеуге толык жеткілікті болуға тиіс[5] .

Қаржылык лизинг - қызмет көрсету жөніндегі лизинг, левередж-лизинг - пакеттегі лизинг деген топтардан тұрады. Левередж-лизинг - каржылық лизингінің айрықша түрі.

Ал пакеттегі лизинг - кәсіпорынды каржыландыру жүйесі ретінде рөл атқарады. Бұл бойынша ғимарат пен құрылыстар несиеге беріледі, ал жабдықтар жалдау шарты негізінде тапсырылады. Сөйтіп, кәсіпорын өз жабдықтарын жалға беру негізінде қаржы табады.

Лизингтік операция банкке де, клиентке де пайдалы, тиісті меншік төлем ережесін белгілейді, заттарды сатуға ерікті болады.

Ал селенг деген екі жақты процесс. Мұның қаржыландыру нышанындагы қызметі банк әрекетіне үқсас. Селенг тәуекелділік жағдайында кәсіпкерлікті каржыландырудың тиімді кұралы ретінде әрекет етеді. Селенг каржыға мұқтаж субъектілерге жанды көмек бере алады. Акша, бағалы қағаздар, кәсіпорын т. б. селенг мүлкі ретінде көрініс таба алады.

Сонымен өндірістік құрал-жабдықтармен ұзақ мерзімді пайдаланатын машиналарды, негізгі корларды және ғимараттарды мерзімді жалға алу кезінде пайда болатын қаржы-экономикалық және құқықтық қатынастар лизинг деп аталынады. Қажетті құрал-жабдықты алуға және оны ақылы пайдалануға бір заңды немесе жеке тұлға (болашақ лизинг алушы, мүлікті пайдаланушы) екінші бір тұлғаға (лизингтік компания) ұсыныс жасайды. Өнеркәсіптік компаниялардың сөзсіз жұмсалатын ақшалай қаражатты жай сатып алу кезінде бір жолы едәуір жұмсамай-ақ қажетті құрал-жабдық алуына мүмкіндік береді. Сонымен екінші деңгейдегі банктердің дәстүрлі түрде несиелендіруіне лизинг балама болып табылады.

Лизингтің тоқталып толық айта кетер болсақ өзіне тән шығу тарихы бар. Лизингтік операциялар ежелден белгіліболған деседі ғалымдар. Бірақ бұл туралы ғалымдар арасында қалыптасқан нақты тұжырым жоқтығы. Бір белгілі топ ғалымдардың пікірі бойынша лизинг дегеніміз қаржыландырудың ең көне түрі ол шумер халқының экономикалық қатынастарынан бастау алатын болған деп ғалымдардың белгілі тобы есептейді.

Сонымен айтар болсақ лизингтің басты мағынасы мынада деп ғалымдар тұжырымдайды: мүліктің иесі мүлікті немесе құрал-жабдықты пайда табу үшін тек өз меншігіңде ұстауы ешқандай міндетті емес, мүлікті пайдалану құқығына ие болсаң да ол жеткілікті.

Сонымен бірге басқа да өркениетті елдерде (ерте грек, египет, рим) лизингтік қатынастардың бұдан бұрын болғаны мәлім болып отыр дейді ғалымдар.

Кейбір ғалымдар осы келтірілген мәліметтерге қарамастан лизингжаңа термин деп есептейді, оның бастау алуы АҚШ-нан басталады деп тұжырым жасайды. Олар бұл тұжырымдарын өз құрал-жабдықтарын 1877ж. «Белл» атты Американ телефон компаниясының уақытша пайдалануға бергендігімен негіздейді».

Қаржы лизингісінің концепциясы XXғасырдың 60 жылдары әлемнің көптеген дамыған индустриалды елдерінде кеңінен дами бастады және осы жылдардан бастап лизингтік қатынастар халықаралық дейгейде кеңінен тарай бастады. Бірақ халықаралық лизингтік қатынастар 70-ші жылдардың басына дейін әлі де болса кең тарамаған жоғарғы даму қарқынында болмаған еді. Оған лизингке байланысты халықаралық заң, салық, кеден және ақша қатынастарының бір жүйеде болмауы басты себептері болды. Тек, «Юнидура» ұйымы 70-ші жылдардың ортасынан бастап аталған кедергілерді шеше бастады содан кейін барып лизингтік қатынастар халықаралық деңгейге жетіп сипат ала бастады. Оған «Халықаралық қаржылық лизинг туралы» Конвенциясы өзінің септігін өз кезегінде тигізді. Осы лизингтік қатынастар Конвенцияның арқасында дүние жүзінде бір қалыпты деңгейге келіп жүргізіле бастады.

Қазіргі кезде көптеген алыс жақын шет елдерде лизингтің даму барысы жоғарғы қарқын үстінде. лизингке деген қызығушылық және оны пайдалану деңгейі соңғы отыз жылдықта үлкен деңгейге көтеріліп, дүние жүзінде қаржы тартудың негізгі құралына айналып және соның нәтижесінде құрал жабдықтар мен негізгі қорлардың жабдықтардың 30-35% қаржыландырады.

90-шы жылдардың басында лизингтің кең түрде даму нәтижесі және оған деген қызығушылықтың пайда болуы лизингтің Қазақстанға да келуіне үлкен әсерін туғызды. Лизингтік істер ең алғашқы кезде банк жүйесінен басталды. Лизинг алушы ретінде көптеген банктер осындай жаңа салада қалыптаса бастады. Мемлекеттік құжаттар банктердің лизингтік істермен айналысуына байланысты өз жұмыстарын бастады

1997 жылдың аяғында лизинг бойынша аса күрделі қауырт жұмыстар басталды. Бірақ лизинг қаржы саласының Қазақстандағы жаңа түрі болғандықтан туралы үкіметтің шешімдері мен қаулыларының жиі өзгеріп отырды сондықтан лизингтік компанияларға олар көп қиындық әкелді және лизингтің Қазахстанда қарқындап дамуына көптеген кедергілер жасап отырды.

Қазақстанда өзгеде лизингтік қатынастар басқа да кездескен әр түрлі кедергі қиындықтарға қарамастан өзінің даму жолында өміршеңдігін танытты. Лизинг берушілердің Қазақстанда қазіргі күнде кездесетін келесідей түрлерінің қалыптасқанын айтуға болады:

1. олар лизингтік лизингтік жұмыспен айналысатын коммерциялық банктер және ірі банктердің құрамындағы. Өз кезегінде бұл компаниялар ірі ауқымды көлемде лизингтік қызмет көрсетеді. Қазақстанда кәзіргі кезеңде 46 лизингілік компанияның саны тіркелген. Оған жататын белсенді қызмет етіп жатқан компанияларға «Лизинг БРК», «КазАгрофинанс», «Халық лизинг», «Лизинг СК», «Темирлизинг АҚ», «Евразиялық лизинг» сияқты компанияларды жатқызуға болады. Келесілеріне жататындар салалық және өндірістік ретінде өз кезегінде сай құрылған лизингтік компаниялар жатады. Олар бір салаға қатысты емес әр-түрлі экономикалық саладағы кәсіпорындарға қаржымен өз кезегінде қамтамасыз етіп отырады. Мысалы айта кететін болсақ ол салаға жататындар ауыл шаруашылығы саласы, құрылыс саласы, ауыр машина жасау мен көлік және транспорт т. б. Бұл лизингтік компанияларға жататындардың қатарында: АҚ «Астана Финанс», АҚ «Казагрофинанс», «Каспийский Лизинг» ЖШС тер жатады.

3. келесілерге жартылай коммерциялық лизингтік компаниялар жатады. Оларға бюджет арқылы толық немесе жартылай қаржыландыратын мемлекеттің қатысуымен құрылған компаниялар жатады. Сонымен қатар, бюджеттен көмек алушы аймақтық ұйымдар. Олар өз кезегінде негізінен алғанда шағын кәсіпкерлікті қолдау үшін ұйымдастырылып құрылған лизингтіккомпаниялар.

4. келесі сауда құрал-жабдықтары, ұйым техникалары, көлікті қамтамасыз ету үшін ұйымдасқан сауда компаниялардың құрған лизингтік компаниялары.

Қазақстандағы лизингтің даму кезеңін даму тарихындағы төрт кезеңге бөлуге болады:

1989 - 1992 жж. - лизингтің Қазақстандағы алғашқы басталу кезеңі болып есептеледі, елімізде 120 банк және 20 лизингтік компания құрылды;
1993 - 1994 жж. - Елімізде лизингтік бизнестің қолдау таппау кезеңі жалпы еліміздегі экономикалық құлдырау кезеңіне байланысты болды және соған сай келді;
1995 - 2000 жж. - Келесі кезең инновацияның бір түрі ретінде лизингтің көтерілу кезеңіне сай келді;
2001 - осы уақытқа дейінгі кезеңге жатады - мемлекет тарапынан қолдау және ынталандыру жүргізу кезеңі, нормативтік - құқықтық шешімдер мен қаулылар қабылдау лизинг туралы

Дегенменде лизингтік сектордың даму барысы айта қаларлықтай Қазақстандағы оның әлеуетіне сәйкес болмады. Лизингке деген өз кезегіндегі әр түрлі кедергілер лизингтің дамуына үлкен кедергі болып табылды.

Оларға қаржылық ресурстардың шектеулі болуымен лизинг беру уақытының қысқа мерзімдігі, лизингтің ір түрлі тетіктері арқылы арқылы орта жіәне шағын бизнесті өз кезегіндегі қаржыландырудағы әр түрлі заңнамалық кедергілер, салықтық және амортизациялық қарастырылған жеңілдіктердің болмауы себеп болып табылды. Лизинг идеясына аталған кемшіліктер мен қателіктер өзінің нұқсанын келтірмей қоймады. Қазақстанда 1999-2001жж. лизингті дамыту бағдарламасы іске алынды. Аталған бағдарлама екі кезеңге сай жүргізілді. Лизингке байланысты заңдарды реттеу бірінші кезеңде (1999ж. ) қолға алынды, бірақ алға қойған мақсаттарды жету мүмкін болмады себебі құжаттардың уақыт талабына сәйкес болмауы оны орындауға мүмкіндік бермеді. Екінші кезеңде «Қаржылық лизинг туралы» ҚР Заңы (2000-2001жж. ) 5. 06. 2000ж. 26 баптан тұратын Заң қабылданды. Айтарлықтай елімізде лизингтік қатынастардың тұрақты қалыптасып дамуына бірден бір қозғау болған осы Заң болып есептелінеді. Сонымен қатар, ҚР-ның кейбір заңды актілеріне өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы» «Салық салу мәселелері бойынша келесі қажетті Заң құжаты қабылданды. Оның аясында лизингтік операцияларға салық салу тәртібі туралы баптар өзгертілді.

Лизинг қаржы тарту қызметтің банкке балама түрі болып саналғандықтан «Инвестициялар туралы» Заң мен салық кодексінің 138-140 баптарына сәйкес инвестициялық салықтық преференциялар алу мүмкіндігі лизинг алушының корпоративті табыс салығы және мүлікке деген салық бойынша сақталды. Сонымен бірге жоғарыда аталған «Қаржылық лизинг туралы» ҚР Заңынада сәйкесінше өз кезегінде қажетті түзетулер енгізілді.

Осылайша заңдылық республикада лизинг бойынша нақты жұмыс жасай бастады. Сонымен айтар болсақ лизингтік қызмет Қазақстан экономикасында 2000 жылдан бастап өзінің тұрақты орнын алды деп есептелінеді немесе айтуға болады[5] .