Электр энергияны қабылдағыш өнеркәсіптік тұтынушылардың сипаттамалары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1.1 Электр энергия қабылдағыштары жайлы жалпы сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.2 Электр энергия қабылдағыштарының топтарға бөлінуі ... ... ... ... ... .8
1.3 Электр энергия қабылдағыштарының категорияларға бөлінуі ... ... 11
1.4 Электр энергияны қабылдағыш өнеркәсіптік тұтынушылардың сипаттамалары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
1.5 Тұтынушылардың электрмен жабдықтау сапасын анықтайтын көрсеткіштер - тербелістер, ауытқулар және кернеудің симметриясыздығы, электрмен жабдықтау сенімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2. Электр қондырғыларының түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
2.1 Электр қондырғыларының негізгі параметрлері,шартты белгілер...25

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 28
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...29

Кіріспе

Сурет 1 - Kamkor Service ЖШС компаниясының логотипі
Сурет 1 - Kamkor Service ЖШС компаниясының логотипі
Мен Аманәлі Жандос өндірістік практиканы Жауапкершілігі Шектеулі Серіктестік Kamkor Service компаниясында 17.06-09.08.2019жж уақыты аралығында өттім. Компанияның тарихы жол саласында өнім сапасын бағалау жөніндегі қызметтердің қазақстандық нарығында көшбасшы орын алатын ОРДА-Астана жауапкершілігі шектеулі серіктестігі құрылған 2004 жылдан бастап бастау алады.
Араға 13 жыл өткенде Компания бизнес бағытында түбегейлі өзгерді және бақылауды бұзбайтын, энергетикалық аудит және қызметкердің қайта даярлау, біліктілігін арттыруда өнеркәсіптік қауіпсіздік саласының қызметтер нарығында нық бекінді.
Одан әрі дамыту үшін 2018 жылы қаңтарда ребрендинг және Компания атауын Kamkor Service ЖШС ауыстыру жүзеге асырылды, ол темір жол клиенттеріне ғана емес, мұнай-газ, тау-кен металлургия және энергетика салаларындағы клиенттерге кең бейінді сапалы сервистік қызметтердің ұсыну бойынша стратегиялық міндетке неғұрлым толық жауап береді.
Kamkor Service ЖШС қызметінің басым бағыттары техникалық диагностика қызметтер бойынша және қазіргі заманғы бұзылмайтын бақылау әдістерімен қауіпті өндірістік нысандардың дефектоскопиясы, вагондарды пайдалану мерзімінің ұзартылуының техникалық қорытындысы, кәсіпорындардың өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы, растау, сынақ және химия-технологиялық зертханаларының меншікті желі базасында өнімнің сапасын растау, бұзылмайтын бақылау және дәнекерлеу бойынша мобильдік зертханалар қызметтерін дамыту, Қ және ЕҚ бойынша қайта даярлау және қызметкерлердің біліктілігін арттыру, классикалық және қашықтық форматтағы меншікті оқу орталығы базасында өнеркәсіптік, өрт және электр қауіпсіздігі анықталды.
Kamkor Service ЖШС Қамқор Менеджмент көпбейінді холдингке кіреді, ол Қазақстан Республикасының бүкіл аумағы бойынша 9 бизнес-бірлік кәсіпорынды біріктіреді, оларда шамамен он мың адам жұмыспен қамтылған. Kamkor Service ЖШС 14 жеке зертхана желісі бар, ол зертханаларды аккредиттеу жөніндегі Халықаралық ұйымы (ILAC) белгісіне ие, сапаны бағалау саласында және өнеркәсіптік қауіпсіздікте 100-ден астам білікті маманы бар, рұқсат беретін құжаттардың толық пакеті барлық базалық салалары үшін, қазіргі заманауи диагностикалық құрал-жабдықпен жабдықталған. Kamkor Service ЖШС ресми түрде әлеуетті өнім берушілер ҰӘҚ Самұрық-Қазына АҚ, Теңізшевройл ЖШС, Еуразиялық топ ЖШС, Қазмырыш ЖШС жиынтығына енгізілген және осындай ірі клиенттерге ҚТЖ ҰК АҚ, Қазтрансойл АҚ, Өзенмұнайгаз АҚ, Қазақтүрікмұнай ЖШС, Қазхром ТҰК АҚ, KSP Steel ЖШС және басқа да жетекші қазақстандық компанияларға табысты қызмет көрсетеді.
Компания қызметінің негізгі қызметтері:
Қазандық қадағалау нысандарын және жүк көтергіш механизмдерін техникалық диагностикалау (арнайы зерттеу);
Кран астындағы жолдарды тегістеу;
Жүк вагондарының қызмет мерзімін ұзарту мақсатында техникалық диагностикалау;
Сертификаттар сәйкестігіне өнімді сынау;
Дәнекерлеушілерді аттестаттау және біліктілігін арттыру;
Қосалқы бөлшектер мен материалдардың кіруін бақылау;
Химиялық-техникалық зертхана қызметтері;
Дефектоскопшыларды аттестаттау, біліктілігін арттыру;
Қазандықтарды, қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды, крандарды, орнақтарды, құрал-жабдықты жөндеу;
Консалтингтік қызметтер;
Электротехникалық зертхана қызметтері;
Электр жабдықтарының оқшаулау кедергісін өлшеу;
Жерге тұйықтау құрылғыларының кедергілерін өлшеу;
Фаза-нөл ілмектің толық кедергісін өлшеу.

Электр энергия қабылдаыштары мен тұтынушылары жайлы жалпы сипаттама

Заманына сай түсінікте энергетика (немесе энергетикаклық шаруашылық) ол өндіру, игілендіру, қайта жасау, қайта өндіру, сақтау, тасымалдау, тарату және барлық энергиялар мен энергетикалық қорларды пайдалану. Энергетикада өзгеше ерекшеліктері бар, оның ішінде маңыздысы келесілер:
- халық шаруашылығы салаларына терең енуі;
- өндіру үрдісі және адам өміріндегі энергияның революционды және қайта өндіргіш ролі. Энерго және электр қаруланған еңбектің жоғарлауы және өндірісті үдістердің электрфикациялануы еңбектің өндірісінің артуының тез қарқындарын қамтамасыз етеді. Электрфикация көптеген деңгейде еңбек және тұрмысты гигиенаны жақсарту, еңбек және өмір жағдайларының жабдықталғандығын жоғарлату, адамның нағыз бос уақытының өсуі сияқты әлеуметтік мәселелерді шешуде мүмкіндік туғызады;
- әр қилы энергетикалық мәселелерді шешуде әр түрлі энергия және отын түрлерінің кеңінен өзараауыстырылуы, тасымалдау тәсілдерінің немесе әр түрлі энергетикалық қорлардың берілуінің өзараауыстырылуы, энергияны беретін қондырғыларының өзараауыстырылуы;
- энергияның шектеулі мүмкішіліктері кезінде шоғырлануында энергияны өндіру, тарату және тұтыну үрдістерін уақытта осарлануы;
- жыл, ай, жұма, тәулік, сағат ағымында электр мен жылу энергиясын тұтыну және өндірудің бір келкі еместігі;
- тұтынушыларды сенімді және үздіксіз қамтамасыздандырудың қажеттілігі;
- негізгі өндіру орталықтары мен энергияны тұтыну аудандары арасындағы аймақтық дұрыс келмеуі, сонымен қатар, энергертикалық қорлары көздерімен;
- күрделі әрі түрлі энергожабдықтар және құрылыстарды падалаунымен энергияны өндіру мен берудің жоғары деңгейлі шоғырлануы.
Қазіргі заманда экономика мен ғылыми-техникалық алға басу күйі әдемдер елінде элекр энергетиканың және отын-энергетикалық кешеннің даму деңгейіне байланысты.
Әлемдегі отын-энергетикалық қорлардың таралуы тең емес және жиі өндіруші күштердің орналасуымен қарама-қайшылықта. Ол дегеніміз жеке мемлекеттер арасында энергетикалық мәселелерді шешімін күрделендіреді, сонымен қатар мемлекетаралық экономикалық қатынастар шегінде бірігіп шешуді талап етеді. ОЭК даму күйі электр энергетикасы сияқты кешеннің маңызды бөлігінің қызмет ететін және болашақ құрылымды анықтайтын негізгі факторлардың бірі болып табылады.
Электр энергетикадағы даму кезеңінің болашағын көрсету үшін электрмен жабдықтаудың орталықтандырылған қызмет ететін тенденциялар сақталуда. Олардың энергетикалық қорларының күйін және болашағын пайдалануымен, сонымен қатар, саяси-әлеуметтік факторлармен (жалпы өндіру құралдардың жекелендіру түрімен және атап айтқанда электр энергетикасымен) анықталатын көптеген нақты ерекшеліктерге қарамастан, осы тенденциялар әлемдегі барлық мемлекеттерге тән.
Электр энергиясы энепгияның әмбебап түрі болып табылады. Қарапайым және үнемді басқа да энергия түрлеріне түрлендіріледі - жылу, механикалық, жарықтық және т.б.
Барлық энергия түрлерінен халық шаруашылығында және тұрмыста тұтынуда кеңінен тараған электр энергиясы. Ол дегеніміз алыс арақашықтыққа көптеген электр энергиясын беру мүмкіншілігі, тұтынушылар арасында оның таралуының қарапайымдылығы және оңайлықпен энергияның басқа да түрлеріне ауысуы (жырық, жылу, механикалық, химиялық). Осы түрдің әйгілігі жаңа электр қабылдағыштар түрін әзірлеумен, ірі электр станциялардың құрылуымен және станциядан тұтынушыға дейін электр энергиясының тарату мен беру үшін электр тораптардың дамуымен өсе бастады.
Қазіргі заманда заманына сай адамның қызметі мен өмірін электр тоғысыз елестету мүмкін емес. Біздің мемлекетте электр тоғы халық шаруашылғының барлық салаларына мықты енген: өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, көлік және адамдар тұрмысы. Бірақ, электр тоғы энергияның аралық формасы ретінде пайдаланылады және тікелей адаммен тұтынылмайды. Электр энергияның негізгі қасиеті - қатынасты қарапайымдылығы, бөлінуі және қайта өндірілуі.
Отын-энергетикалық кешені мемлекеттің дамуында, халық өмірінің сапасын жоғарлатуда ерекше рөлін атқарады және республикамыздың экономикасының құрылуы үшін негізі болып табылады, ол дегеніміз, инвестициялар, дамудың барлық әлемдік үдеуі бойынша бірінші қатарлардың біріне қояды.
Техника-экономикалық түсінік бойынша электр станциялар электр желісінің және қосалқы станцияның көмегі арқылы параллель жұмысы үшін жалпы қуатқа байланыстырылады.
Электр станциялардың жиынтығы қуат тасушы желілер, қосалқы станциялар мен жылу желілері бір тұтас режимнің жалпылығы мен өндіріс үрдісінің үздіксіздігіне байланысты және электр мен жылу энергиясының таралуы энергетикалық жүйесі деп аталады.
Энергетикалық жүйенің генераторлардан тұратын бөлу құралдарынан, жоғарылататын және төмендететін қосалқы станциялардан, электр желілерден және электр энергиясының қабылдағыштан тұратын бөлігі электр жүйесі деп аталады.
Энергетикалық және электр жүйелері арасындағы айырма жүйенің жылулық немесе гидравликалық бөлігі, яғни, бірінші ретті қозғалтқыштармен, жылыту желілерімен және оны қоректендіру қатысты бөлігі кірмейді.
Электр жүйенің қосалқы станциялардан және кернеудің түрлі желілерінен тұратын бөліктері электр желілері деп аталады. Электр желісі оның өндіріс орнынан тұтыну орнына электр энергиясының таралуы және берілуі үшін қызмет етеді.
Электр желілер кернеулігі, тағайындалуы бойынша және құрылымды орындалуы ажыратылады және желілер жүйесінен құралады.
Сондықтан электр желінің кең мағынадағы сөз түсінігінде тек электр желі дәрістерімен емес, қосалқы станциялар барлық электр жабдықтары кіреді.
Электр станциялардың қоректену көзі болып, онда энергияның басқа пішінінен өзгерту жолымен алынған электр энергиясы табылады. Электр желінің тек кейбір бөлігін жиі қарастырады. Электр энергиясын беру жолы бойынша жайлап қуаттылық беру жолы қалай өзгерсе, солай беру ұзақтығы да өзгереді. Осыған байланысты электр энергия параметрлерінің өзгеруімен қосалқы станцияларда жүргізіледі. Сондықтан желі үшін қоректену көзі қосалқы станциялар болып шығуы мүмкін.
Электр энергияны тұтынушылар жеке электр қабылдағыштар, сонымен қатар олардың келесі желі бөліктері біріктірілген топтары болуы мүмкін. Қосалқы станциялардағы жағдайлар қатарында желі бөліктерінің электр жабдықтары іске асырылатын тұтынушылар ретінде қаралуы мүмкін.
Электр желілерді белгілер қатары бойынша түрлі топтарға бөлуге болады, мысалы, тұрақты және айнымалы токтардың желілері, төмен және жоғары кернеулі желілер, коммуналды желілер фабрика-зауыттық, ауылшаруашылық. Бұдан басқа желілер келесі екі топқа бөлінеді:
1. Жергілікті желілер әрекет ету, радиусы негізінде 15-30 км көп емес және 35 кВ дейін кернеуді қоса алғанда;
2. Аудандық желі, онда электр берудің оқшаулатқыштарға жалғыз желісі кіреді. Бірінші желі қоректену желісінің жиынтығын, ал екінші таратушы желінің жиынтығын құрайды. Бірақ барлық желіде бұл бөліктерді тура бөлуге болмайды.
Электр желілерінің қоректендіруші немесе бөліп таратушы түсінігінде айырмасын белгілейді.
Біріктірілген энергожүйенің техникалық және экономикалық басымдылықтары:
- Жұмыстың сенімділігі. Егер қандай да элемент бұзылса, онда тұтынушылар басқа бұзылмаған элемент арқылы жүйеден энергия алуын тоқтатпайды немесе берілген энергожүйедегі қуаттылық тапшылық кезінде энергия басқа энергожүйелердің жүйеаралық байланыс бойынша келіп түседі;
- Максимум жүктелудегі қосымшалауын қолдану. Әр тұтынушының немесе энергожүйенің көлем, уақыт бойынша өзінің максимумы бар. Біріктірілген энергожүйелерде осы келіспеушілікті қолдану тіпті әсерлі болады;
- Қуаттың аз қоры. Қуат берудің мүмкіндігіне байланысты бір энергожүйеден екіншісіне әр жүйенің қуат қоры қысқаруы мүмкін, бұл үлкен экономикалық тиімділік береді;
- Жылу және гидростанцияның ортақ жұмысы. Бұндай жұмыс арзан жанармай станцияның кең қолданылуына мүмкіндік береді. Гидростанциялардағы негізгі қуат көзі су болып табылады. Сондықтан, жазда, судың көп кезінде жылу станцияларында жанармай үнемдеу үшін гидростанциялар да қолданылады;
- Ірі агрегаттардың қолданылуы. Бір агрегат қуаттылығы үлкен, сондай , бірнеше ұсақтан көрі арзан болып табылады.
Үлкен ептілік. Ол желілердің, транформаторлардың айырбастау мен сөндіру және оның қоректену жолы өзгеруіне мүмкіндік береді.

1.2 Электр энергия қабылдағыштарының топтарға бөлінуі

Көп жағдайда қабылдағыштар өндірістік жиіліктегі электр энергияны пайдаланады. Үлкен жиілікті және жоғары жиілікті қондырғылар металды балқыту үшін қолданады. Жоғары жиілікті қондырғыларға, мысалы текстилді өнеркәсіпте жасанды жібек өндіретін электрқозғалтқыштар жатады (133Гц);
д) электр энергия қабылдағыштары режим ұқсастығы бойынша, яғни жүктеме графигінің ұқсастығы бойынша топтарға бөлінеді. Тұтынушылардың осы топтарға бөлінуі жалпы электр жүктеменің қосындысын табуға мүмкіндік береді.
Барлық қабылдағыштардың үш сипаттамалық топтары бар:
а) бір қалыпты немесе аз мөлшерде өзгеретін жүктемемен жұмыс істейтін қабылдағыштар (4-сурет). Бұл режимде электрлік машина немесе аппарат бөлшектерінің температурасы аз белгіленген температурадан аспай ұзақ уақыт жұмыс істей алады.
Мұндай қабылдағыштар мысалы ретінде компрессор, сорғыш, желдеткіш және т.б. электр қозғалтқышын, жатқызуға болады;
б) қысқа мерзімді жүктеме режимінде жұмыс істейтін қабылдағыштар. Бұл режимде машиналармен аппараттардың жұмыс периодының ұзақтығы аз, тіпті машиналар мен аппараттардың бөлшектерінің температурасы белгіленген шамадан аспайды (5-сурет). Ал машиналар мен аппараттардың өшіп қалу периоды соншалықты ұзақ, тіпті машина қоршаған ортаның температурасына дейін салқындануына үлгереді.

Сурет 1 - Қайталанбалы - қысқа мерзімді жүктеме режимінде жұмыс істейтін қабылдағыштар.

Бұл топтағы қабылдағыштарға мысалы ретінде метал кесетін станоктардың, қосымша механиздерінің, электр қозғалтқыштарын, жапқыларды және т.б. жатқызуға болады:
1) қайталанбалы - қысқа мерзімді жүктеме режимінде жұмыс істейтін қабылдағыштар. Бұл режимінде машина мен аппараттардың қысқа мерзімді жұмыс периоды қысқа мерзімді өшу периодымен кезектесіп тұрады. Қайталанбалы - қысқа мерзімді жұмыс режимі жұмыс істеудің салыстырмалы жалғастығымен және циклдің ұзақтығымен сипатталады. Қайталанбалы қысқа мерзімді жүктеме режимінде электр машина немесе аппарат шексіз уақытта белгіленген салыстырмалы жұмыс істеу жалғастығымен жұмыс істей алады, ал машина немесе аппаратура бөлшектерінің температурасы белгіленген шамадан аспайды.
Бұл топтағы қабылдағыштарға мысал ретінде крандар, балқу аппараттар және т.б. электр қозғалтқыштарын жатқызуға болады.

Сурет 2 - Жүктемелердің симметриясыздығы немесе фаза жүктелуінің біркелкісіздігі.

Жоғарыда айтылған қабылдағыштардың жұмыс режимдері үшін ГОСТ-183-74 сәйкес, электр өнеркәсібі белгіленген шарттарға арналған электрлік қозғалтқыштар шығарады;
г) жүктемелердің симметриясыздығы немесе фаза жүктелуінің біркелкісіздігі. Симметриялы жүктемелерге үш фазалы тұтынушының электр қозғалтқыштары және үш фазалы пештер жатады. Симметриялы емес жүктемелерге (бір-екі фазалы) электрлік жарықтандыру, бір фазалы және екі фазалы пештер, бір фазалы балқыту аппараттарын жатқызуға болады;
д) қорек көзінің сенімділігі ПУЭ 1998 ж.
Электрмен жабдықтау сенімділігін қамтамасыз ету барысында электрлік қабылдағыштарды келесі 3 категорияға бөлемді:
е) 1 категориялы электрлік қабылдағыштар - электр жабдықтаудың уақытша тоқтап қалуы келесі жағдайларға әкелетін электрлік қабылдағыштар жатады: адам өміріне қауіп төнсе, ауыл шаруашылығына зиян келсе, негізгі қымбат жабдықтар бүлінсе, өнім сапасы бұзылса, күрделі технологиялық процестер нашарласа.
1 категориялы электр қабылдағыштардың тобынан ерекше топ бөлінеді: олардын тоқтаусыз жұмыс істеуі адам өмірінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, жарылыс, өрт және қымбат жабдықтардың бүлінуінен қорғайтын өндірістің апатсыз тоқталуы үшін қажет;
ж) 2 категориялы электр қабылдағыштар - электрмен жабдықтау тоқтаған кезде өнімнің толық берілуін азайып, жұмысшылардың, механизмдердің және өндірістік көліктердің жұмыссыз тұруына, қала және ауыл тұрғындардың тұрақты қызметтерінің бүлінуіне әкелетін электр қабылдағыштар;
и) 3 категориялы электр қабылдағыштар - 1 және 2 категорияларға жатпайтын барлық қалған электр қабылдағыштар.

1.3 Электр қабылдағыштарының категорияларға бөлінуі

Электр қондырғыларының құрылысы Ережесіне сәйкес Электр энергиясының қабылдағыштары келесі үш категорияға бөлінеді:
I категориядағы электр қабылдағыштары - бұл категорияға электрмен қамтамасыздандыруды доғарған кезде адам өміріне қауіп төндіретін, шаруашылыққа едәуір зиянын тигізетін қымбат тұратын негізгі жабдықтардың бұзылуына алып келетін, өнімнің жалпы жарамсыздығын тудыратын, күрделі тезхнологиялық процесстің бұзылуына, коммуналдық шаруашылықтың ерекше маңызды элементтерінің жұмысына зиянын тигізетін электр қабылдағыштары жатады.
I категориядағы электр қабылдағыштарының құрамынан электр қабылдағыштарының жеке тобын бөліп алуға болады, оларға - адам өміріне қауіп төнуін адын алу мақсатында, жарылуды, өрттің және қымбат тұратын негізгі жабдықтардың бұзылуын болдырмау мақсатында өндірісі авариясыз, мүлтіксіз жұмыс істеу үшін үздіксіз жұмыс істейтін электр қабылдағыштары жатады;
1 категориялы электр қабылдағыштар екі тәуелсіз бір-бірімен резервте болатын корек көздерінен электр энергиясымен қамтамасыз ету керек, және бір қорек көзінің электр жабдықтауы бүлінген кезде электр жабдықтардың үзілісі қоректенуді автоматтық түрде қайта қосу уақытына ғана мүмкін.
Электр жабдықтаудың 1 категориялы электр қабылдағыштардың ерекше тобы үшін қосымша үшінші тәуелсіз резервті қорек көзі қарастырылу керек.
Электр қабылдағыштардың ерекше тобы үшін үшінші тәуелсіз қорек көзі ретінде және қалған 1 категориядағы электр қабылдағыштар үшін екінші тәуелсіз қорек көзі ретінде жергілікті электр станциялары, энергожүйелерінің электр станциялары, үздіксіз қоректің арнайы агрегаттары, аккумуляторлы батареялар және т.б. қолданылады.
II категориядағы электр қабылдағыштарға - электрмен қамтамасыздандыруды доғарған кезде өнімнің массалық түрде шықпауына, жұмысшылардың, механизмдердің және өндіріс транспортының босқа тұрып қалуына, қала және ауыл тұрғындарының шаруасының тұрып қалуына алып келетін қабылдағыштар жатады;
2 категориялы электр қабылдағыштар үшін екі тәуелсіз өзара реттелетін қорек көзі ұсынылады. Бір корек көзінен электрмен жабдықталу бүлінген кезде электр жабдықтаудың үзілісі - кезекші персонал немесе оперативтік бригадакөмегімен резервті қоректенуді қосу үшін қажетті уақытқа ғана мүмкін.

III категориядағы электр қабылдағыштарға - I және II категориялы қабылдағыштарға келмейтін, электр қабылдағыштарының барлығы жатады.
3 категориялы электр қабылдағыштар үшін электрмен жабдықтау бір қорек көзінен қоректенуі мүмкін, егер, келесі шарт орындалса: электр жабдықтаудың үзілісі, жөндеу және электрмен жабдықтау жүйесінің бүлінген элементін ауыстыру үшін қажетті уақыт 1 тәуліктен аспаса.

1.4 Электр энергияны қабылдағыш өнеркәсіптік тұтынушылардың сипаттамалары
Электр энергияны тұтынушылар бірнеше параметрлермен сипатталады:
а) Өндіріс орындарында электр энергияны қабылдағыштар ток түріне байланысты келесі топтарға бөлінеді:
1) жиілігі 50Гц, кернеуі 1000В - қа дейігі үш фазалы қабылдағыштар;
2) жиілігі 50Гц, кернеуі 1000В-тан жоғары үш фазалы қабылдағыштар;
3) жиілігі 50Гц, кернеуі 1000В-қа дейігі бір фазалы қабылдағыштар;
4) жиілігі 50Гц-тан жоғары, түрлендіргіштік қосалқы станциялардан және қондырғылардан қоректенетін қабылдағыштар;
5) түрлендіргіштік қосалқы станциялардан және қондырғылардан қоректенетін тұрақты ток қабылдағыштар.
Қазіргі кезде өндіріс орындарында электр жабдықтау үш фазалы айнымалы ток арқылы іске асады. Тұрақты ток қабылдағыштардың қоректенуіне түрлендіргіштік агрегаттар орнатылған (жарты өткізгіштік түзеткіштер, сынаптық түзеткіштер, қозғалтқыш-генератор (Қ-Г) және механикалық түзеткіштер) түрлендіргіштік қосалқы станциялар құрылады.
Түрлендіргіштік агрегаттар үшфазалық ток желісінен қоректенеді, сондықтан оларды үш фазалы ток қабылдағыштар деп атайды.
Меншікті түрлендіргіш агрегаттары бар тұрақты ток қабылдағыштар: Қ-Г жүйе бойынша электр жетегі, ионды электр жетек және т.б. электр жабдықтау бойынша үш фазалы ток қабылдағыштар болып табылады.
Түрлендіруші қосалқы станциялардан қоректі талап ететін тұрақты ток қабылдағыштардың жиі кездесетіндері: завод ішіндегі электрфицирленген көлік, электролизді өндіріс, кейбір көтерме -көліктің және көмекші механизмдердің электр қозғалтқыштары;
б) кернеу бойынша- ПУЭ сәйкес, электр энергияны өндіруші, түрлендіруші, таратушы және тұтынушы электротехникалық қондырғылар, сонымен қатар кернеуі 1000В-қа дейін электр қондырғылар және 1000В-тан жоғары электр қондырғылар болып бөлінеді;
в) бейтарап режимдер:
1) кернеуі 1000В-қа дейінгі қондырғылар жерге қосқыш арқылы, сонымен қатар оқшауланған бейтарап арқылы орындалады, ал тұрақты ток қондырғылары- жерге қосу және оқшауланған нөлдік нүкте арқылы орындалады.
Кернеуі 1000В-қа дейін оқшауланған бейтарабы бар электрлік қондырғыларды аса қауіпсіздікті талап ететін жерде қолдану жөн (торф өндіру кәсіпорындарында, көмір шахталарында және т.б.) және оларға шарт қойылады: желі оқшауламасының бақылауын қамтамасыз ету және теілу сақтандырғыштың тұтастығы, қызметкерлердің жерге тұйықталу зонасын тез арада іздеп табу және оны жою немесе жерге тұйықталу зонасын автомат арқылы өшіру. Қауіптігі аз шартта айнымалы ток төрт сымды желілерде және тұрақты ток үш сымды желілерде бейтарап тұйықтау міндетті түрде керек;
2) кернеуі 1000В-тан жоғары электрлік қондырғылар келесі түрге бөлінеді:
- оқшауланған бейтарабы бар қондырғылар ( кернеуі 35 кВ-қа дейін);
- сыйымдылық тоғын өтемдеу үшін индуктивті кедергі арқылы жерге қосылған бейтарабы бар қондырғылар (кернеуі 35 кВ-қа дейін және сирек кезде 110 кВ);
-жерге қосылған бейтарабы бар қондырғылар (кернеуі 110 кВ-қа дейін және жоғары).
Сонымен қатар бұл қондырғылар аз шамалы жерге тұйықталу тоғы бар қондырғылар (500 А-ге дейін) және үлкен жерге тұйықталу тоғы бар қондырғылар (500А-ден жоғары) болып бөлінеді;
г) ток жиілігі бойынша электр энергияны қабылдағыштар-өндірістік жиілікті қабылдағыштар (50Гц), үлкен жиілікті қабылдағыштар (100 кГц-тен жоғары), жоғары жиілікті қабылдағыштар (10 Гц-ке дейін) және төмен жиілікті қабылдағыштар (50 кГц-тен төмен) болып бөлінеді.

1.5 Тұтынушылардың электрмен жабдықтау сапасын анықтайтын көрсеткіштер - тербелістер, ауытқулар және кернеудің симметриясыздығы, электрмен жабдықтау сенімділігі

Электр энергия сапасымен бірге, электр жабдықталудың сенімділігі және оның үнемділігі өндіріс жүйесінде, беру және тұтыну электр энергиясына қойылатын ең негізгі шарттардың бірі. Интенсифакациялық өндіріс түзу емес, симметриялық емес және тез қолданатын қуаттын өсіруіне әкеледі. Осы шартардың барлығы электірлік жүйе өндірісінде және электірлік жүйеде электірмагнит өрістін өсуіне көмектеседі, сондықтан барлық табиғи мінездемесі, интенсивтілігі өзгереді және автомтикасы,телемиханикасы,реле қорғанысы бұзылады. Кейбір жағдайларда бұл энергия азаяуына, электр энергияның сапасының және өнім шығаруыдың төмендеуі. Осымен байланысты электр энергиямен қамтамасыз етудің жоспарлауы мен жұмыс істеу жүйесінің электр энергия сапалығын қыйындатады.
Төменде, электр энергиямен қамтамасыз етудің сапасын анықтайтындар көрсетілген.
Кернеу алшақтығы дегеніміз номинал U мен икемді кернеудің Uн айырмашылығын айтады V=U- Uн . Өлшем бірлігі пайыз V% = (( U- Uн) Uн )100.
Өнім шығару зауыттарында, жұмыс шамының қысқышында және де дала шамында -2,5 тен +5% дейін номиналдан; электр маторы мен оның қосалқы бөлшегін қосу үшін -5 тен +10%; электр қабылдағыш қысқышында 5%
Кернеу серпілуі мыналармен анықталады : кернеу өзгеруі δV, кернеу өзгеру жиілігі F; кернеу өзгеруінің қосылу уақыты ∆t.
Кернеу өзгеруі - бірінен соң келетін экстремумдар айырмасы V=Umax- Umin, немесе пайыз бойынша δV%=( Umax- Umin ) Uн .
Кернеу өзгеуінің жиілігі уақыт аралығында (1с, 1мин, 1сағ) F=mT, мұндағы m - Т уақытысына секундысына 1 пайыздан көп жылдамдығымен кернеу өзгеруінің саны.
Үш фазалық жүйедегі симетриялық емес кернеу ε2 кернеуінің кері тізбектелген коэффициентімен сипатталады, ол ε2 = (U2Uн)100% номиналды кернеуіне U2 кері тізбектелген кернеуінің қатынасымен анықталады. ε2 мәні кез келген үш фазалы симметриялы электр қабылдағыштың қыспақтарында 2% дейін рұсқат етіледі.
Электрмен жабдықтаудың сенімділігі - электрмен жабдықтау жүйесінң шамасы, өндірістің жоспарын үзбей және электрмен жабдықтауда апатты үзілістерді болдырмай жақсы сапалы электр энергиясымен кәсіпорындарды қамтамасыз ету.
Электрмен жабдықтаудың сенімділігін қамтамасыз ету бойынша электр қабылдағыштар 3 категорияға бөлінеді:
І. Электр қабылдағыштар, олардың электрмен жабдықталуының үзілуі арқасында: адам өлімі, өнімнің бұзылуы, қымбат заттар және камуналдық заттардың сынуы болады. Сонымен қатар 1- ші категорияға кіретін, электрмен жабдықтауда жоғары сенімділікті талап ететін электр қабылдағыштардың ерекше тобы. Олар: өндірісті тоқтамай қажет ететіндер,қыйылу болса адам өліміне және қымбатқырылғыларға да әсер етеді.
ІІ. Электр қабылдағыштар, олардың электрмен жабдықталуының үзілуі арқасында: олардың қыйылуы өнім шығарудың тоқтауына және қалалық пен ауылдық адамдар өмір қалпын бұзылуын әкеледі.
ІІІ. Электр қабылдағыштар, олардың электрмен жабдықталуының үзілуі арқасында: бір рет шығатын, қосымша цехтар,комуналды-техникалық тұтынушылар. Бұл электр құрылғылар бір ғана тоқ көзімен қоректене алады, егер қыйылу кезінде сынған элементтерді 24 сағатта ауыстыруға болса.
1-ші категория тұтынушылары 2 тәуелсіз қорек көзінен резервті қоректенумен 100% қамтамасыз етілу керек. Электрмен жабдықталуда үзіліс тек резервті автоматтың қосылуында РАҚ рұқсат етіледі.
Ерекше топты қоректеу үшін, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.