КОРЕЙ ЫРЫМДАРЫНЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ
ӘОЖ 398.3
КОРЕЙ ЫРЫМДАРЫНЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ
Сайлаубекова Мөлдір Бейсембекқызы
s1moldir@mail.ru
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Халықаралық қатынастар факультетінің Шығыстану мамандығының 3 курс студенті
Ғылыми жетекшісі - Абжаппарова Бибіхадиша Жүрсінқызы
Қазіргі танда әр халықтың сенетін ырым - тыйымдары бар. Ырым - ол еш білімге негізделмеген сенім. Бұрынғыда адамдар кез келген істі бастауда бір белгі болуын қалап, ырымдарды қолданатын болса, қазір ол ырымдарға сенушілер аз. Ырымдар ата-бабамыздың өмірінде адамның күнделікті мәдениетінің ажырамас бөлігі болды. Бұл, ең алдымен, ғылыми білімдердің болмауына байланысты. Әр түрлі құбылыстарды түсіндіруге тырысып, адамдар жиі тылсым дәлелдерге сүйенген болатын. Бірақ кейбір ырымдардың дұрыстығын да мүлде жоққа шығаруға болмайды, өйткені олардың көпшілігінің түсіндірмесі орынды келеді. Бұл көбінесе ауыл шаруашылығы және тұрмыстық белгілерге қатысты болады.
Корея қазіргі дамыған мемлекеттердің бірі болса да, даму тенденцияларымен қоса дәстүрлеріне өте қатты мән беріп, ырымдарын ұстанып келеді. Бірақ бұл тыйымдар өздерін дұрыс түсінуді қажет етеді. Егер олардың шығу тарихына назар салатын болсақ, ырымдар арқылы халықтардың психологиясын, идеяологиясы мен ұлттық құндылықтарында орын алатын маңыздылығын анықтауға болады. Осы мақсатпен корей ырымдарының шығу тарихы мен олардың маңыздылығына үңіліп, зерттеп көрейік:
빨간색으로 이름을 쓰면 죽는다 - қызыл түспен атыңды жазсаң, қайтыс боласың [1]. Қызыл түс әр түрлі халықтың мифологиясы мен мәдениетінде жаңа өмірдің, туу мен жаңарудың, сүйіспеншілік пен құмарлықтың оянуымен байланысты болды. Кейбір мифологияларда бұл түспен Күн мен барлық құдайларды, қару-жарақтар мен батыл жауынгерді бейнелейді. Қытайда қызыл түс бақыт пен сәттілік әкеледі деп саналса, корей халқында бұл түспен адам атын жазуға болмайды. Бұл түс тікелей қанмен байланыстырылғандықтан, қызыл түспен жазылған аттың иесі қайтыс болады деп сенеді. Сол себепті, корей халқы қызыл түспен ешқашан адамның атын жазбайды.
숙자 4는 죽음을 의미한다 - 4 саны өлімді білдіреді [2]. Корей халқы ұзақ уақыт бойы қытай жазба тілін өз жазуында қолданып келді. Қытай мен корей тілдерінің фонетикалық ерекшеліктеріне байланысты, әр түрлі қытай иероглифтерінің корейше оқылуы бірдей болуы мүмкін. Осыған байланысты, қытай тіліндегі 4 [四] санының иероглифы мен өлім [死] сөзінің иероглифтарының дыбысталуы ұқсас келеді, екеуі де корей тілінде 사 [са] деп оқылады. Сол себепті, бұл ырымның шығу тарихы корей тіліндегі омонимдерге байланысты деп айтуға болады. Корей халқының ырымшылдығы соншалықты, олардың үйлерінде төртінші нөмерлі бөлме, төртінші нөмірлі қабат кездеспейді. Көп қабатты үйлердің, ауруханалардың лифттарында 4-ші қабат F әрпімен алмастырылады немесе мүлде кездеспейді. Бұл 4 санынан қорқу тетрофобия деп аталады.
밤에 휘파람을 불면 뱀이 나온다 - түнде ысқырсаң, жылан шығады [1]. Бұл ырыммен түнде немесе кеште ысқыруға тыйым салып тұр. Ал бізге бұған қатысты Ысқырсаң - ақша болмайды деген ырым таныс. Бірақ бұл жердегі мәселе не болатынында емес, не үшін деген сұрақта. Түнде ысқыратын болса, бұл кезде адамдардың көпшілік бөлігі ұйқыда болады. Сондықтан, бұл ырымның түп негізіне үңілсек, түнде басқа адамдардың мазасын алмау, тыныштық сақтау үшін этикет болып табылады.
나비나 나방을 만지고 눈 만지면 실명한다 - көбелекті ұстап, қолыңды көзіңе тигізсең - соқыр боласың [3]. Көбелекке қатысты әр түрлі ырымдар бар. Мысалы, терезеден көбелек үйге кіретін болса, ақ некеге немесе отбасының ұлғаюына алып келетін жақсы жаңалықпен хабардар етеді дейді, ал кейбір ырымдарда көбелек жағымсыз болып есептеледі. Бұл жағдайда көбелекті өлген адамның жанына ұқсатып, оны үйге келген басқа әлемнің қонағы деп есептегендіктен, көбелекті еркіндікке жібереді. Ал жоғарыдағы ырымды тікелей түсінетін болсақ, көбелекті ұстауға болмайды деген сенім пайда болады. Бірақ бұл жерде неге көбелекті айтып тұрғанына назар аударуымыз керек. Өйткені олардың қанаттарында бактерия, таза емес заттар жиналуы мүмкін. Бұл тек көбелекке ғана қатысты емес. Көбелек бұл жерде тек ғана мысал болып тұр. Сондықтан, бұл ырымның негізгі мағынасы тазалыққа мән беруде.
중요한 시험을 보는 날에는 미역국을 먹으면 안된다 - маңызды емтихан алдында миёккукты жеуге болмайды [3]. Миёккук - теңіз балдыры, туралған сиыр еті мен соя тұздығынан жасалатын корей дәстүрлі сорпасы. Миёккуктың құрамындағы теңіз балдырлары ағзаға пайдалы көптеген қоректік заттарға толы болғандықтан, миёккук жаңа босанған анаға берілетін алғашқы тағам болған. Шығыс медицинасының айнасы деп аударылатын Чосон кезенінің ең әйгілі Тоный Погам (동의보감, 東醫寶鑑) медициналық мағлұматнамасы бойынша, теңіз балдырлары ащы және құрамында улы заттар жоқ болып келеді. Шын мәнінде, теңіз балдырлары - төменгі калориялы, витаминдер мен минералдарға қаныққан тағам. Корей халқының сенімі бойынша, бұл тағамды адам өз туған күнінде жесе, бір жыл ішінде оған сәттілік пен өркендеуге кепілдік береді. Ал оны емтихан алдында жеуге болмайды дегенге келсек, миёккук сырғақ болып келеді. Бұның түп мағынасы - сырғақ жерде адам тайып құлау қаупі бар. Осы оймен, корей халқында миёккукты жесең, емтиханнан құлайсың дегенге сенім қалыптасқан. Бұл ырымның бір қызығы, туған күні миёккукты таңертең жейді, егер емтиханды туған күніңде тапсыратын болса, бұл ... жалғасы
КОРЕЙ ЫРЫМДАРЫНЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ
Сайлаубекова Мөлдір Бейсембекқызы
s1moldir@mail.ru
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Халықаралық қатынастар факультетінің Шығыстану мамандығының 3 курс студенті
Ғылыми жетекшісі - Абжаппарова Бибіхадиша Жүрсінқызы
Қазіргі танда әр халықтың сенетін ырым - тыйымдары бар. Ырым - ол еш білімге негізделмеген сенім. Бұрынғыда адамдар кез келген істі бастауда бір белгі болуын қалап, ырымдарды қолданатын болса, қазір ол ырымдарға сенушілер аз. Ырымдар ата-бабамыздың өмірінде адамның күнделікті мәдениетінің ажырамас бөлігі болды. Бұл, ең алдымен, ғылыми білімдердің болмауына байланысты. Әр түрлі құбылыстарды түсіндіруге тырысып, адамдар жиі тылсым дәлелдерге сүйенген болатын. Бірақ кейбір ырымдардың дұрыстығын да мүлде жоққа шығаруға болмайды, өйткені олардың көпшілігінің түсіндірмесі орынды келеді. Бұл көбінесе ауыл шаруашылығы және тұрмыстық белгілерге қатысты болады.
Корея қазіргі дамыған мемлекеттердің бірі болса да, даму тенденцияларымен қоса дәстүрлеріне өте қатты мән беріп, ырымдарын ұстанып келеді. Бірақ бұл тыйымдар өздерін дұрыс түсінуді қажет етеді. Егер олардың шығу тарихына назар салатын болсақ, ырымдар арқылы халықтардың психологиясын, идеяологиясы мен ұлттық құндылықтарында орын алатын маңыздылығын анықтауға болады. Осы мақсатпен корей ырымдарының шығу тарихы мен олардың маңыздылығына үңіліп, зерттеп көрейік:
빨간색으로 이름을 쓰면 죽는다 - қызыл түспен атыңды жазсаң, қайтыс боласың [1]. Қызыл түс әр түрлі халықтың мифологиясы мен мәдениетінде жаңа өмірдің, туу мен жаңарудың, сүйіспеншілік пен құмарлықтың оянуымен байланысты болды. Кейбір мифологияларда бұл түспен Күн мен барлық құдайларды, қару-жарақтар мен батыл жауынгерді бейнелейді. Қытайда қызыл түс бақыт пен сәттілік әкеледі деп саналса, корей халқында бұл түспен адам атын жазуға болмайды. Бұл түс тікелей қанмен байланыстырылғандықтан, қызыл түспен жазылған аттың иесі қайтыс болады деп сенеді. Сол себепті, корей халқы қызыл түспен ешқашан адамның атын жазбайды.
숙자 4는 죽음을 의미한다 - 4 саны өлімді білдіреді [2]. Корей халқы ұзақ уақыт бойы қытай жазба тілін өз жазуында қолданып келді. Қытай мен корей тілдерінің фонетикалық ерекшеліктеріне байланысты, әр түрлі қытай иероглифтерінің корейше оқылуы бірдей болуы мүмкін. Осыған байланысты, қытай тіліндегі 4 [四] санының иероглифы мен өлім [死] сөзінің иероглифтарының дыбысталуы ұқсас келеді, екеуі де корей тілінде 사 [са] деп оқылады. Сол себепті, бұл ырымның шығу тарихы корей тіліндегі омонимдерге байланысты деп айтуға болады. Корей халқының ырымшылдығы соншалықты, олардың үйлерінде төртінші нөмерлі бөлме, төртінші нөмірлі қабат кездеспейді. Көп қабатты үйлердің, ауруханалардың лифттарында 4-ші қабат F әрпімен алмастырылады немесе мүлде кездеспейді. Бұл 4 санынан қорқу тетрофобия деп аталады.
밤에 휘파람을 불면 뱀이 나온다 - түнде ысқырсаң, жылан шығады [1]. Бұл ырыммен түнде немесе кеште ысқыруға тыйым салып тұр. Ал бізге бұған қатысты Ысқырсаң - ақша болмайды деген ырым таныс. Бірақ бұл жердегі мәселе не болатынында емес, не үшін деген сұрақта. Түнде ысқыратын болса, бұл кезде адамдардың көпшілік бөлігі ұйқыда болады. Сондықтан, бұл ырымның түп негізіне үңілсек, түнде басқа адамдардың мазасын алмау, тыныштық сақтау үшін этикет болып табылады.
나비나 나방을 만지고 눈 만지면 실명한다 - көбелекті ұстап, қолыңды көзіңе тигізсең - соқыр боласың [3]. Көбелекке қатысты әр түрлі ырымдар бар. Мысалы, терезеден көбелек үйге кіретін болса, ақ некеге немесе отбасының ұлғаюына алып келетін жақсы жаңалықпен хабардар етеді дейді, ал кейбір ырымдарда көбелек жағымсыз болып есептеледі. Бұл жағдайда көбелекті өлген адамның жанына ұқсатып, оны үйге келген басқа әлемнің қонағы деп есептегендіктен, көбелекті еркіндікке жібереді. Ал жоғарыдағы ырымды тікелей түсінетін болсақ, көбелекті ұстауға болмайды деген сенім пайда болады. Бірақ бұл жерде неге көбелекті айтып тұрғанына назар аударуымыз керек. Өйткені олардың қанаттарында бактерия, таза емес заттар жиналуы мүмкін. Бұл тек көбелекке ғана қатысты емес. Көбелек бұл жерде тек ғана мысал болып тұр. Сондықтан, бұл ырымның негізгі мағынасы тазалыққа мән беруде.
중요한 시험을 보는 날에는 미역국을 먹으면 안된다 - маңызды емтихан алдында миёккукты жеуге болмайды [3]. Миёккук - теңіз балдыры, туралған сиыр еті мен соя тұздығынан жасалатын корей дәстүрлі сорпасы. Миёккуктың құрамындағы теңіз балдырлары ағзаға пайдалы көптеген қоректік заттарға толы болғандықтан, миёккук жаңа босанған анаға берілетін алғашқы тағам болған. Шығыс медицинасының айнасы деп аударылатын Чосон кезенінің ең әйгілі Тоный Погам (동의보감, 東醫寶鑑) медициналық мағлұматнамасы бойынша, теңіз балдырлары ащы және құрамында улы заттар жоқ болып келеді. Шын мәнінде, теңіз балдырлары - төменгі калориялы, витаминдер мен минералдарға қаныққан тағам. Корей халқының сенімі бойынша, бұл тағамды адам өз туған күнінде жесе, бір жыл ішінде оған сәттілік пен өркендеуге кепілдік береді. Ал оны емтихан алдында жеуге болмайды дегенге келсек, миёккук сырғақ болып келеді. Бұның түп мағынасы - сырғақ жерде адам тайып құлау қаупі бар. Осы оймен, корей халқында миёккукты жесең, емтиханнан құлайсың дегенге сенім қалыптасқан. Бұл ырымның бір қызығы, туған күні миёккукты таңертең жейді, егер емтиханды туған күніңде тапсыратын болса, бұл ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz