Ауыз қуысына тұрақты тіршілік ететін стрептококтар


Кіріспе
«Мен орнымнан тұрғанда, адам денесіндегі жасушаларынан 10 есе көп бактериялық жасушалар менімен бірге тұрады», - дейді доктор Брюс Биррен. Бұл ғалым бізде өмір сүретін ішкі және сыртқы микробтардың картасын жасаумен айналысатын жүздеген американдық ғалымдардың бірі болып табылады.
2007 жылы Құрама Штаттарда басталған «Адам микробиомы» "( Human Microbiome Project) жобасы бізбен тығыз байланыста тұратын көптеген бактериялар, вирустар және басқа микроорганизмдердің генетикалық сәйкестігін анықтады. Зерттеушілердің айтуы бойынша, бұл жоба зиянды микробтар туралы емес, бұл бізді адамға айналдыратын маңызды микрооргпаниздердің бір бөлігі екендігі туралы айтады. Алайда, соңғы уақытқа дейін, біздің ағзамызда тұратын триллиондық микроорганизмдер туралы аз білетінбіз.
Ғасырлар бойы біз лабораторияларда ғана аман қалатын микроорганизмдерді зерттей алдық және оларды тек бір-бірден зерттеу мүмкіндігі ғана болды. ДНК талдаулары барған сайын жетілдірілген әдістерінің пайда болуымен Human Microbiome жобасының қатысушылары бұрын соңды көрмеген микробтарды аңғарып, зерттеу жұмыстарын бастады. АҚШ Ұлттық денсаулық институттарымен басталған бесжылдық жұмыстың нәтижелері Nature, Genome Biology және PLoS журналдарында жарияланды. Жоба барысында АҚШ-тағы 200-ден астам сау ерлер мен әйелдердің денесінің түрлі бөліктерінен микробтар алынды. Түр-түрлі қарапайым прототиптер біздің тілдерімізде өмір сүре алады, бірақ олар бірге ортақ бір генге айнала алады.
Брюс Биррен, Массачусетс технологиялық институты. Зерттеушілер сау адам микробиомасында 10 мыңнан астам түрлі микроорганизмдер өмір сүретінін анықтады. Осы микробтардың көпшілігі мүлдем зиянсыз болып шықты, бұл ағзалар бізді көптеген пайдалы жолдармен қамтамасыз ете алатынын зерттеушілер дәлелдеді. Кейбір микробтар тамақтан пайдалы өнімдер алуға, ал басқалары витаминдер сияқты қоректік заттарды сіңіруге көмектеседі.
Біздің иммундық жүйені қалыптастыруда олардың рөлі маңызды екені күннен күнге айқындалып келеді - дейді Крейг Вент Институтының профессоры Барбара Мете.
Ғалымдар әртүрлі және түрлі бөліктерде өмір сүретін микроорганизмдердің бірегей қауымдастықтарында протозовтарды тапты. Бірақ микробиологтарды дененің кейбір бөліктерінде ұқсас микробтардың көптеген процестерге жауапты екендігі таңқалдырды. «Әртүрлі қарапайым прототиптер біздің тілдерімізде өмір сүре алады, бірақ бірге бірдей гендерді ортақ коктейльге әкеледі және сол функцияны орындауға көмектеседі, мысалы, қантты жоюға көмектеседі», - деп түсіндіреді Брюс Биррен.
Гарвардтың қоғамдық денсаулық сақтау мектебінің докторы Кертис Хаттенхауэр былай дейді: «Кейбір аурулар пайда болған жағдайда, бұл белгілі бір протозаудың түрі емес, микроорганизмдер тобын жалпы жұмыс істеуі нашарлағандығын білдіреді».
Микрофлораның көптеген процестерге қатыса алатыны жеткілікті дәрежеде белгілі болды: тұз-су алмасуы; газ алмасу; оның ас қорытудағы маңызы; ақуыздар, майлар және көмірсуларды ыдырату; микроорганизмдердің биологиялық белсенді заттарды- витаминдерді, гормондарды, антибиотиктерді синтездеу қабілеттілігі; оның иммуногендік рөлі, соның ішінде табиғи иммунитет қалыптастыруға қатысуы т. б.
Зерттеудің мақсаты: Ауыз қуысындағы микробиоталар ассоциациясының адам ағзасындағы алатын орынын микробиологиялық әдістер арқылы зерттеу.
Зерттеудің міндеттері:
1. Ауыз қуысының микрофлорасының доминанты түрлеріне зерттеулер жүргізу.
2. Асқазан ішек жолына түскен ауыз қуысындағы доминантты бактерияларының өзге бактериялармен реакциясын қарастыру.
3. Ауыз қуысы микрофлорасының микробиологиялық, физика-химиялық әдістер арқылы зерттеулер жүргізу.
Әдебиетке шолу
E. В. Лихорад, Н. В. Шаковец «Белоруссия мемлекеттік медицина университеті» ЕО зерттеуінше ауыз қуысындағы сілекейдің маңыздылығы туралы айтып кетті. Сілекей - ауыз қуысының гомеостазын сақтауға үлкен ықпал етеді. Қазіргі заманғы медицина әдебиетінде сілекейдің минералды құрамы мен қасиеттерін талдау арқылы жалпы ауруларды диагностикалау әдістеріне арналған көптеген жұмыстар бар. Кейбір сілекейлі индикаторлар - елеулі жүйелік аурулардың және дене жағдайының сезімтал көрсеткіштері. Түйінді сөздер: сілекей, сілекей секрециясының төмендеуі, тұзды минералдану қасиеттері, стоматологиялық жағдай, соматикалық патология. Сілекей - тұтқыр, түссіз сұйықтық. Үш түрлі сілекей (шықшыт, тіл асты, жақ асты) бездерден шығатын зат. Сілекейдің сутектік көрсеткіші - рН (6, 8-7, 0) аралығында, яғни бейтарап реакцияға жақын келеді. Құрамына органикалық және бейорганикалық заттар кіреді. Қалыпты жағдайда сілекей тіс эмаліне минерал тұздардың кіруіне, оның қатты болуына әрі эмаль үстінде рН өзгермеуіне ықмал жасайды. Бактерияға қарсы тұратын қасиеті зор. Cілекейдің аз бөлінуі (гипосаливация), мүлдем бөлінбей қалуы, ауыздын құрғауы (ксеростомия) деп аталады. Ауыз қуысында сілекейдің бөлінуінің маңызы зор. Шықшыт сілекей безі сау кезінде мөлдір зат болса, дертке шалдыққанда - сілекейі қоюлана түседі. Осыған сәйкес, сілекей шамадан тыс бөлінсе - гиперсаливация, аз бөлінсе - гииосаливация делінеді. Сілекей - бұл үлкен және кіші сілекей бездерінің күрделі құпиясы болып табылатын биологиялық сұйықтық. Тіс және ауыз қуысының шырышты қабатында физиологиялық орта болу үшін сілекей - аузының мүшелеріндегі құрғақ тағамды ылғалдандырады, ас қорыту процесіне қатысады, трофикалық және қорғаныш функцияларды орындайды. Бұл кішкентай секрет ауыз қуысының барлық мүшелерінің және тіндерінің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады. Сілекей паротидтің, субмандибулярлық және сублингвальды сілекей бездерінің жалпы секрециясынан, сондай-ақ тілдің кішкентай сілекейлі бездері, аузының және тамақтың қабатынан тұрады. Органикалық қоспалар микробтық, эпителиалдық жасушалар, сарысу компоненттері, қан клеткалары, тамақ қалдықтарынан тұрады. Ауыз суының 99% судан және оның бірегей қасиеттері мен функцияларын анықтайтын минералды және органикалық заттардың тек 1% құрайды. Бүлінген сілекейлік науқастың өмір сапасына теріс әсер етуі мүмкін. Тұтқаны дұрыс білу және оның ауыз қуысының саулығын қамтамасыз етудегі рөлі тіс дәрігерлерінің нормадан мүмкін ауытқуларды дер кезінде анықтау және емдеуі үшін қажет. Клод Бернар атап өткендей, біз оның болмау салдарын анықтау арқылы органның функцияларын мойындаймыз. Сілекейдің маңызды рөлі науқастарда жақсы көрінеді. Гипосаливация және херостомия өмір сүру ұзақтығы жоғары дамыған елдердің тұрғындарында жиі кездеседі. Сиыр секрециясының төмендеуі Шегрен синдромында, қант диабеті кезінде, бас және мойынның сәулелік терапиясының онкологиялық ауруларды емдеудегі жағдайында, шайнау функциясының, психикалық бұзылыстың төмендеуімен байқалады . Гипосаливация сілекейді тазарту қабілетінің төмендеуіне, оның микробқа қарсы, буферлік, ременерализациялау функцияларының нашарлауына және соның салдарынан оның кариес-қорғаныш қасиеттерінің төмендеуіне алып келеді. Неғұрлым аз сілекей шығарылады, оның буферлік сыйымдылығы кем болса және биологиялық фильмнің рН-ні ұзағырақ болса, әр тағамнан кейін қышқыл аймақта қалады. Бұл кариестің даму қаупін арттырады . Тістің эмаль күйі көбінесе сілекей сұйықтық сипаттамасымен анықталады.
1. 1Ауыз қуысындағы микробиоталар ассоциацияларын қарастыру.
Микрофлора (микро . . . және флора) - белгілі бір ортада кездесетін микроорганизмдер жиынтығы. Ауыз қуысының көптеген микроорганизмдердің негізгі кіретін жолы тамақ қалдықтары. Ауыз қуысының келесі факторлары - тұрақты температура, ылғалдық, тамақ қалдықтары - микробтардың дамуына ықпал жасайды.
Көптеп кездесетің микробтар: стрептококктар, стафилококктар, нейссериялар, вейлонеллалар, фузобактериялар, бактероидтар, лактобацилдер, спириллалар, вибриондар және ашытқылар.
Ауыз қуысында жиі кездесетін бактерияларға кокктар жатады олар 85-90 % құрайды. Ауыз қуысына тұрақты тіршілік ететін стрептококтар. 1 мл сілекейде 109 дейін стрептококктар кездеседі. Көп стрептококктар факультативті анаэробтар, бірақ облигатты анаэробтар яғни пептококктарда кездеседі. Спирохеталар ауыз қуысына бала кезде сүт тістері шыққан кезден бастап пайда болады және сол жерде тұрақтанып қалады.
Ауыз қуысы, оның шырышты қабаты және жақ-бет аймағының лимфатикалық аппараты адам ағзасының қоршаған ортамен қарым-қатынасында негізгі роль атқарады. Микробтар ас қорытуы мен витаминдер синтезіне қатысады және де кариесті түзетін органикалық қышқылдарды өндіреді, олар ағзаның иммундық жүйесіне күшті позитивті модульдеуші әсер етеді және сонымен бірге тіс бляшкасында адьюванттардың жиналуын қамтамасыз етеді. Олар патогенді флораның күшті антогонистері болып табылады.
Ауыз қуысындағы микрофлораларды белгілі бір орындарда орналасуына байланысты бірнеше биотоптарға бөлуге болады. Бірінші биотопқа сілекейді жатқызамыз. Оның құрамына көптеген бактериялар жатады. Оған грамтеріс анаэробтар және стрептококктар жатады. Тіл астандағы қатпаршаларда және сілекейлі криптерде облигатты анаэробтар, ал сілекейлі қабатта және жұмсақ аспанда стрептококктар мен коринобактериялар кездеседі. Екінші биотопқа қызыл иек қуысы және сол жерде болатын сілекей сұйықтығы жатады. Оған : бактероидтар, порфиромонадалар, превотелла интермедия, актинобациллюс, актиномицетемкомитанс, дрожды саңырауқұлақтар, микоплазмалар және де нейссериялар жатады.
Үшінші биотопқа тіл бляшкасы жатады. Бұл бактериялардың кп шоғырланған жері. Ол жерде кездесетін микроорганизмдер саны 100 ден 300 млн ға дейін 1 мг. Ауыз сұйықтығына ауыз қуысының шырышында, қызылиекте, қалтада, қатпарлар мен тіс дағында көбейетін микробтар үнемі түсіп отырады. Ауыз сұйықтығында көп уақытқа дейін тіршілік қабілетін сақтайды, ал көптеген түрлері (эмальға адгезиялық факторлары жоқ) белсенді түрде көбейеді. Бұлар вибриондар, факультативті-анаэробты Адам ағзасының бейспецификалық резистенттілігін қамту жолдарында, стоматологиялық аурулардың дамуында ауыз қуысы микробиоценозының маңызы зор. Қазіргі таңда тіс жабындының бактериялық микрофлорасы кариесті, гингивит және пародонтит кезіндегі пародонттың зақымдалуын, стоматит, актиномикоз, фузоспирохетоз кезіндегі ауыз қуысының шырышты қабықтарының зақымдалуын тудыратын біріншілік фактор болып қарастырылады. Иммундық тапшылық, дисбиоз болған жағдайларда ауыз қуысының шырышты қабықтарының микрофлорасы кандидоз қоздыруға себепкер болатыны белгілі.
Сонымен қатар, ауыз қуысы аэрогенді, алиментарлық, жанасу жолдарымен жұғатын көптеген инфекция қоздырғыштарының кіру қақпасы болып есептеледі (туберкулез, алапес, күл, кокжөтел, жедел респираторлық вирустық инфекция, ұшық, вирустық гепатит ж. т. б. ) .
Патологиялық үрдісті немесе ауруды уақтысында анықтау үшін, пациентті дұрыс тексеру, тиімді емдеуді тағайындау, ауру қайталуының алдын алу үшін тіс дәрігері ауыз қуысында кездесетін микробтармен қоздырылған зақымдалулардың этиологиясын, патогенезін, клиникалық көріністерін білуге міндетті. Сонымен қатар, микробтық зақымданулар туралы білімдер биологиялық қауіпсіздік ережелерін тиімді пайдалану үшін тіс дәрігерге өте қажет. Дезинфекциялық - стерилизациялық режим мен биологиялық қауіпсіздіктің ережелерін бұзатын біліктілігі төмен тіс дәрігер стоматологиялық жәрдем көрсеткен кезде өзіне және пациентке инфекциялық ауруды (мерез, туберкулез, вирустық гепатит, АИВ инфекциясы, герпес ж. т. б. ) жұқтыруы мүмкін, нәтижесінде инфекциялардың адам арасында тарауы мүмкін.
Ұсынылып отырған оқулықта ауыз қуысының қалыпты микрофлорасы туралы, патогенді және шартты патогенді микроорганизмдердің стоматологиялық аурулар дамуында маңызы туралы, адамдар арасында кең таралған бактериялық, вирустық және саңырауқұлақтық инфекциялық аурулар кезінде ауыз қуысында пайда болатын көріністер және олардың патогенезі туралы ақпараттар енгізілген. Сонымен қатар осы ауруларды емдеу және алдын алу жолында пайдаланылатын микробтарға қарсы (антибиотиктер, антисептиктер) және биологиялық препараттар бойынша ұсыныстар берілген. Приондық аурулардың стоматологиялық емшаралар кезінде жұғу мүмкіншілігі туралы мәліметтер беріліп отыр. стрептококтар, аэрококтар мен микоплазмалар.
Стрептококтар /Streptococcaceae тұқымдастығы/. Ауыз-жұтқыншақ микрофлорасының 30-60 %-ың вируленттігі шамалы көгерткіш стрептококтар құрайды. Жасушалары шар тәрізді, тізбектеліп орналасады /Қосымша, 21- сурет/. Көмірсуларды қышқышға дейін ыдыратады. Сахарозадан жасушадан тыс декстран /глюкан/ және леван /фруктан/ деген полисахаридтерді түзеді. Декстран стрептококтардың адгезиялануына, тістің бетінде микробтық тандақтардың түзілуіне әкеледі, ал леван қышқылға дейін ыдырайды. Ұзақ мерзімде тандақтың астында қышқылдың көбеюі тістің қатты тіндерін зақымдап, кейін пародонтта аурулардың дамуына алып келеді. Әр түрдегі стрептококтар эволюция барысында белгілі бір «географиялық мамандануға» ие болуға икемделген. Мысалы, S. mitis, S. hominis ұрт эпителийінде, S. salivarius - тіл бүртіктерінде, S. sanguis, S. mutans - тістердің бетінде мекен етеді. Стрептококтардың аталған түрлері әртүрлі сандық қарым-қатынаста кездеседі, ол диетаға, ауыз қуысының гигиеналық жағдайына ж. т. б. факторлардың әсеріне байланысты болады.
Нейссериялар /Neisseriaceae тұқымдастығы/. Ауыз қуысының басқа аэробты флорасының арасында екінші орынды алады /5 %/. Грамтеріс. Кофе дәні тәріздес, жұп коктар. Мұрын - жұтқыншақ және тіл үстінде кездеседі. Көбінесе N. sicca /45 %/, N. perflava /40 %/, N. subflava /7 %/, N. cinerea /3 %/, N. flavescens, N. mucosa түрлері кездеседі. Олар осы тұқымдастықтың патогенді өкілдерінен қарапайым көректік орталарда 22 0С өсуімен, сары түсті пигмент түзуімен, нитраттарды қалыпына келтіруімен, H2S түзуімен ерекшеленеді. Ауыз қуысының гигиенасы толық сақталмаған жағдайда және қабыну үрдістері пайда болғанда олардың саны артады.
Вейлонеллалар /Veillonellaceae тұқымдастығы/. Ұсақ, грам - теріс, қозғалмайтын, анаэробты коктар, жұпталып немесе шынжырланып орналасады. Ауыз қуысында тұрақты мекендейді, көбінесе бадамша бездерде көптеп дақылданады. ДНҚ-ның Г+Ц мөлшері 40-44 мол % құрайды. Өсуіне қолайлы температурасы 30-37 0С, рН - 6, 5-8, 0. Күрделі қоректік ортаны қажет ететін хемоорганотрофтар.
Таза дақылын бөліп алу үшін құрамына лактат және ванкомицин /7, 5 мкг/мл/ қосылған агар орталарын пайдаланады, . Вейлонеллалар ванкомициннің 500 мкг/мл канықпасына төзімді болады. Агарда ұсақ /1-3 мм/, беті тегіс, жасымық, ромб немесе жүрекше пішінді, ақшыл-сұр түсті, майлы колониялар түзеді.
Көмірсуларды ыдыратпайды, нитраттарды қалыптандырады, қорғасыны бар амин қышқылдарынан Н2S түзеді. Лактатты ацетат, пропионат, СО2 және Н2О дейін ыдыратады. Аталған заттар ортаның рН- ын жоғарылатып басқа микроорганизмдердің өсуіне қарсы әсер етеді. Сілекейдегі вейлонеллалардың саны көгерткіш стрептококтардың санымен тең болады. Көгерткіш стрептококтармен түзелетін сүт қышқылдың катаболизмі арқасында вейлонеллалар тіс жиегіне қарсы әсер етеді.
Коринебактериялар /Corynebacterium туыстастығы/. Грам - оң таяқшалардың едәуір көп бөлігін құрайды. Оларды көп мөлшерде сау адамдарда анықтайды. Коринебактерияларға тән қасиет - ортаның тотығу-тотықсыздану потенциалын төмендету, осының нәтижесінде анаэробты бактериялардың көбеюіне қолайлы жағдай жасалынады. Пародонт аурулары тап болған кезінде фузобактериялармен, спирохеталармен біріккен түрде байқалады.
Лактобациллалар /Lactobacillus туыстастығы/ - қысқаша түрден /коккобактерия типті/ ұзыншаға дейін пішінді жіңішке грамоң таяқшалар. Көптеген жағдайда тізбектеліп орналасады. Қозғалмайды. Кейбір штамдарда түйіршіктелген, биполярлы орналасқан қосындылар немесе грамша / немесе метиленді көгімен/ бояған кезде жолақ пайда болуы мүмкін. Қоректік ортада өскенде сарыдан бастап тотық түске дейің пигмент түзуі мүмкін. Өсу температураның шекарасы 5-53 0С, ең қолайлысы - 30-40 0С. Қышқылға төзімді, қолайлы рН - 5, 5-5, 8. Метаболизмі ашыту түрде өтеді, бірақ та ауа бар жерде де өсе алады, кейбір түрлері - қатаң анаэробты. Лактобациллалардың саны ауыз қуысының жағдайына тікелей байланысты болады. Қазіргі кезде ауыз қуысына тән осы лактобациллалардың түрлеріне жатады: L. acidophilus, L. casei /үнемі сілекейде мекен етеді/, сонымен қатар L. fermentum, L. salivarius, L. plantarum, L. brevis. Лактобациллалардың ең маңызды қасиеттерінің бірі - сүт қышқылын көп мөлшерде түзе отырып, қанттарды ыдыратады соның нәтижесінде рН-тің төмендеуі лактобациллалардың әрі қарай тіршілік етуіне әсер етпейді. Бұл кариеске алып келетін факторлардың бірі болып саналады, сондықтан лактобациллаларды кариесогенді /тіс жиегін тудыратын/ микроорганизмдерге жатқызады.
Гемофилдер/ Haemophilus туыстастығы/. Грам - теріс таяқшалар. Адамдардың 50 % - да H. іnfluenza-ның капсуласыз штамдары кездеседі. Суық мезгілде бактериялар жиірек анықталады, кейбір адамдарда ұзақ мерзімді гемофилдерді тасымалдаушылық байқалады. Сирек жағдайларда H. parainfluenzae, H. haemolyticus, H. parahaemolyticus кездеседі. Арнайы қоректік орталарда өсіп-көбейеді.
Актиномицеттер /Actinomycetaceae тұқымдастығы/. Грам - оң, бояған кезде бір текті боялмайтын, қозғалмайтын, V-, Y- немесе T-тәрізді тармақталған таяқшалар. Хемоорганотрофтылар. Факультативті анаэробтар, СО2 қатысуымен жақсы өседі. Актиномицеттер ақуыздарды ферменттейді, көмірсуларды қышқылға дейін ыдыратады, қышқыл - тіс эмалінің зақымдалуына әкеліп соғады. Актиномицеттердың адгезиялық қабілеті жоғары болғандықтан, олар тез арада тістердің және шырышты қабығының үстіне жабысады. Актиномицеттерді тіс жиегінен, сілекей бездердің ағымдарынан және пародонттан жие бөліп алады. Осы микробтардың тістік таңдақтардың пайда болуына, тіс жиегі, пародонтта аурулардың дамуына тікелей қатысы бар. Патологиялық үрдістер дамыған кезде Actinomyces viscosus, A. israelii көп кездеседі. Тістік тастардан, тіс жабындысынан бөлінетін негізгі бактериялар тобы - актиномицеттер.
Бактероидтар /Bacteroidaceae тұқымдастығы/. Спора түзбейтін грам-теріс анаэробты және микроаэрофилді таяқша тәріздес бактериялар, олар негізінде қызыл иек қалталарында тіршілік етеді. 3 туыстастыққа бөлінеді: меншікті бактероидтар, фузобактериялар, лептотрихиялар.
Бактероидтар /Bacteroides туыстастығы/. Қозғалғыш /перитрихтар/ немесе қозғалмайтын таяқшалар, қатаң анаэробтар. ДНҚ құрамындағы Г+Ц мөлшері 40-55 мол %. Хемоорганотрофтылар. Көмірсулардың ашыту метаболизмінің нәтижесінде майлы, сүтті, кәріптасты, пропионды, сірке, құмырсқа қышқылдары мен газ пайда болады. Пептондарды ферменттеу барысында жағымсыз иіспен сипатталатын амин қышқылдар пайда болады. Сондықтан бактероидтардың ауыз қуысында кобеюі әдетте халитозиске /қалыпсыз тыныс алу/ әкеліп соғады. Ең қолайлы өсу температурасы - 37 0С, рН - 7, 0. Көбінесе патологиялық үрдістің дамуына Bacteroides melaninogenicus, B. oralis, B. gingivalis, B. fragilis, Porphyromonas (P. asaccharolytica, P. Endodontalis, P. gingivalis), Prevotella melaninogenica түрлері қатысады.
Гемин және менадион қажет еткендіктен B. melaninogenicus тек қаны бар агарларда жақсы өседі. Инкубация / 5-14 күн/ кезінде қара пигмент түзеді. Ферменттік белсенділігіне байланысты B. мelaninogenicus-тың үш түршесін ажыратады:
1. B. melaninogenicus subsp. melaninogenicus - көмірсуларды ыдырату қасиеті жоғары, ақуыздарды ыдыратпайды;
2. B. melaninogenicus subsp. intermedius - көмірсуларды және ақуыздарды ыдырату қасиеттері орташа;
3. B. melaninogenicus subsp. asaccharalyticus - көмірсуларды ыдыратпайды.
B. oralis қара пигмент түзбейді, көмірсуларды кәріптасты және т. б. қышқылдарға дейін белсенді түрде ыдыратады. Өсуіне гемин қажет етпейді. Тығыз қоректік ортада 2 күннен кейін домалақ, беті тегіс, шығынқы, жартылай мөлдір, көлемі 0, 5-2, 0 мм колониялар түзеді. Адам денесінің қалыпты микрофлора өқілі болып табылса да, бактероидтар үлкен патогендік потенциалға ие. Бактероидтардың протеолитикалық ферменттері /коллагеназа, хондроитинсульфатаза, гиалуронидаза, липаза, нуклеаза, протеиназа ж. т. б. / пародонтта аурулардың дамуында үлкен патогенетикалық рөлі атқарады. Бактероидтардың метаболизм нәтижесінде пайда болатын май лы қышқылдары және протеаза деген ферменті секреторлық антиденелерді бұзып ауыз қуысының шырышты қабығының жергілікті иммунитетің нашарлатады. Ауыз қуысының гигиенасын сақтамаған, тістері зақымдалған адамдардан көп мөлшерде бөлінеді.
Фузобактериялар /Fusobacterium туыстастығы/. Биотоптың анаэробтық флорасының 1 %-на дейін құрайды. Қозғалмалы /перитрихтар/ және қозғалмайтын ұршық тәрізді таяқшалар. Қатаң анаэробтар. Хемоорганотрофтылар. Пептондарды, көмірсуларды ферменттеген кезде сүт, май, сірке қышқылдары көп мөлшерде түзіледі. Ең қолайлы өсу температурасы - 37 С, рН - 7, 0. ДНҚ құрамында Г+Ц мөлшері 26-34 мол %. Қызыл иек қалталарында фузобактериялар спирохеталармен бірге тіршілік етеді. Ультрамембранозды стоматит, тамырлық гранулемаларды, қызыл иектің қабынуын тудыруы мүмкін. Fusobacterium plauti, F. nucleatum түрлерінің патогенетикалық маңызы жоғары.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz