Қой - ешкіні азықтандыру
III. Қой-ешкіні азықтандыру
Дұрыс азықтандырылса ғана қойдың өнімділігі артып, қой шаруашылығы-ның экономикасы ойдағыдай дамымақ. Республика жағдайында қойдың негізгі азығы-табиғи жайылым өнімділігін арттырып, айналымын енгізіп, тиімді пайдаланып, жыл бойы қой басын арзан да құнарлы азықпен қамтамасыз ету керек. Жайылым оты қой мұқтаждығын толық өтей алмаса ғана оған қосымша азықтар беріледі. Әдетте бұл күз, қыс айлары мен көктемге сәйкес келетін күйекке дайындау, ұрықтандыру мен саулық буаздығының екінші жартысына және қоздау, қозыларды емізуге сәйкес келетін кезеңдерде азықтандыру мәселесіне ерекше назар аударылады.
Жайылым оты азыққа деген мұқтаждықты өтей алмаса, қойға қосымша сапалы пішен, турап бапталған жаздық дақылдар сабаны, әртүрлі шөптен жасалған пішендеме беріледі. Өнеркәсіптік кешендерде қой мұқтаждығы сапалы сүрлеммен, басқа да шырынды азықтармен өтеледі. Бүлар жүн түсімін арттырып, сапасын жақсартады.
Сапалы жүн алу үшін қой денесіне тән ерекшеліктерді өскеру қажет: қоректік заттар алдымен тіршілікті қамтамасыз ететін жүйелердің
31
(орталық жүйке жүйесі, қан айналымы өніп өсу, т.б.) жұмысын жақсартуға жұмсалады. Желінген азықпен берілген қоректік заттар жеткіліксіз болса, ең алдымен аталған жүйелерге, содан кейін барып тері мен оның өнімдеріне (жүн, жал, мүйіз, түяқ) жұмсалады. Осының нәтижесінде қоректік заттар үнемделеді, мал ұзақ уақыт аштыққа шыдаиды. Бірақ тіпті аз ғана уақыт жүн талшықтарының түбіріне қоректік заттар қажет денгейде жеткізілмей қалса, жүннің өсуі күрт баяулап талшықтары жіңішкереді де, жүнде аштықтан жіңішкеру ізі қалады. Мұның салдарынан жүн сапасы төмендейді де, қырқылған кезде әлгі жіңішкерілген жерлер көрініп тұрады, сөйтіп жүннің табиғи мықтылығы жойылады- ол үзілгіш келеді.
32
3.1. Саулықты азықтандыру
Саулық азықтандыруды денесіндегі зат алмасуына ықпал ететін физиологиялық жағдайды ескере отырып ұиымдастыру қажет. Күзде, күйек алу науқанына 1-1,5 ай қалғанда саулықтың азықтандыру деңгейі жоғарытылады, мұның нәтижесінде саулық тез күйлеп, қысқа мерзімде ұрықтанады, ал көктемде жаппай қоздайды егіз саны көбеиеді
Жаңа туған қозы салмақты әрі өміршең болуы үшін қыстың аяғы мен көктемнің басында, яғни буаздығының екінші жартысында буаз саулықты құнарлы азықтандыруға ерекше көңіл бөледі. Бұл кезенде саулықтың энергияға мұқтаждығы 30-40%, қорытылатын протеинге деген мұқтаждығы 40- 60% өседі 22-ші кесте. Осыны ескере отырып рационындағы құнарлы жем мөлшері көбейтіледі. Ол азық қоректілігінің 15-30 процентіне тең болуға тиіс. Сапалы, аралас пішен мөлшері де молайтылады.
Қоздап болысымен саулық қозысын жалатып құрғатады, ұызға, сүтке тойындырып қоректендіреді. Қозыға 100 г. салмақ қосу үшін 0,5 кг қой сүті керек. Сүт түзілуі ушін қосымша 0,3 азық өлшемі, 40 г қорытылатын протеин, 1,9 кальций мен 1,2 г фосфор берілуі керек. 23-ші кестеде шаруашылықта саулық басына шағылған жыддық жемшөп шығыны келтірілген.
3.2. Қозыны азықтандыру
Жаңа туған қозыны енесінің уызына тойдырады да, алғашқы екі аптада негізінен сүтпен азықтандырады, ал 3-4-ші аптадан бастап біртіндеп жемшөпке үйретеді: 4-айлығында 100 г жапырақты аралас пішен не бұршақ тұқымдастар пішені беріледі, 16-айлығында пішен мөлшері 350-400 грамға, жем 50 грамнан 350 грамға жеткізіледі, оның 50-75 грамы протеинді дәннен тұруға тиіс. Қозы денесінде тәулігіне 1,8-2,1 г кальций, 1-1,2 г фосфор сіңірілетінін ескеріп, оған күнделікті 5-10 г минералды (кальций-фосфорлы) қосынды береді.
Ене сүтіне жарымаған қозы мен жетім қалған қозыны Алматы зоотехни-калық малдәрігерлік институты ұсынған (М.Байтурин, Ж.Оразалин, 1977) құрама жеммен азықтандыруға ... жалғасы
Дұрыс азықтандырылса ғана қойдың өнімділігі артып, қой шаруашылығы-ның экономикасы ойдағыдай дамымақ. Республика жағдайында қойдың негізгі азығы-табиғи жайылым өнімділігін арттырып, айналымын енгізіп, тиімді пайдаланып, жыл бойы қой басын арзан да құнарлы азықпен қамтамасыз ету керек. Жайылым оты қой мұқтаждығын толық өтей алмаса ғана оған қосымша азықтар беріледі. Әдетте бұл күз, қыс айлары мен көктемге сәйкес келетін күйекке дайындау, ұрықтандыру мен саулық буаздығының екінші жартысына және қоздау, қозыларды емізуге сәйкес келетін кезеңдерде азықтандыру мәселесіне ерекше назар аударылады.
Жайылым оты азыққа деген мұқтаждықты өтей алмаса, қойға қосымша сапалы пішен, турап бапталған жаздық дақылдар сабаны, әртүрлі шөптен жасалған пішендеме беріледі. Өнеркәсіптік кешендерде қой мұқтаждығы сапалы сүрлеммен, басқа да шырынды азықтармен өтеледі. Бүлар жүн түсімін арттырып, сапасын жақсартады.
Сапалы жүн алу үшін қой денесіне тән ерекшеліктерді өскеру қажет: қоректік заттар алдымен тіршілікті қамтамасыз ететін жүйелердің
31
(орталық жүйке жүйесі, қан айналымы өніп өсу, т.б.) жұмысын жақсартуға жұмсалады. Желінген азықпен берілген қоректік заттар жеткіліксіз болса, ең алдымен аталған жүйелерге, содан кейін барып тері мен оның өнімдеріне (жүн, жал, мүйіз, түяқ) жұмсалады. Осының нәтижесінде қоректік заттар үнемделеді, мал ұзақ уақыт аштыққа шыдаиды. Бірақ тіпті аз ғана уақыт жүн талшықтарының түбіріне қоректік заттар қажет денгейде жеткізілмей қалса, жүннің өсуі күрт баяулап талшықтары жіңішкереді де, жүнде аштықтан жіңішкеру ізі қалады. Мұның салдарынан жүн сапасы төмендейді де, қырқылған кезде әлгі жіңішкерілген жерлер көрініп тұрады, сөйтіп жүннің табиғи мықтылығы жойылады- ол үзілгіш келеді.
32
3.1. Саулықты азықтандыру
Саулық азықтандыруды денесіндегі зат алмасуына ықпал ететін физиологиялық жағдайды ескере отырып ұиымдастыру қажет. Күзде, күйек алу науқанына 1-1,5 ай қалғанда саулықтың азықтандыру деңгейі жоғарытылады, мұның нәтижесінде саулық тез күйлеп, қысқа мерзімде ұрықтанады, ал көктемде жаппай қоздайды егіз саны көбеиеді
Жаңа туған қозы салмақты әрі өміршең болуы үшін қыстың аяғы мен көктемнің басында, яғни буаздығының екінші жартысында буаз саулықты құнарлы азықтандыруға ерекше көңіл бөледі. Бұл кезенде саулықтың энергияға мұқтаждығы 30-40%, қорытылатын протеинге деген мұқтаждығы 40- 60% өседі 22-ші кесте. Осыны ескере отырып рационындағы құнарлы жем мөлшері көбейтіледі. Ол азық қоректілігінің 15-30 процентіне тең болуға тиіс. Сапалы, аралас пішен мөлшері де молайтылады.
Қоздап болысымен саулық қозысын жалатып құрғатады, ұызға, сүтке тойындырып қоректендіреді. Қозыға 100 г. салмақ қосу үшін 0,5 кг қой сүті керек. Сүт түзілуі ушін қосымша 0,3 азық өлшемі, 40 г қорытылатын протеин, 1,9 кальций мен 1,2 г фосфор берілуі керек. 23-ші кестеде шаруашылықта саулық басына шағылған жыддық жемшөп шығыны келтірілген.
3.2. Қозыны азықтандыру
Жаңа туған қозыны енесінің уызына тойдырады да, алғашқы екі аптада негізінен сүтпен азықтандырады, ал 3-4-ші аптадан бастап біртіндеп жемшөпке үйретеді: 4-айлығында 100 г жапырақты аралас пішен не бұршақ тұқымдастар пішені беріледі, 16-айлығында пішен мөлшері 350-400 грамға, жем 50 грамнан 350 грамға жеткізіледі, оның 50-75 грамы протеинді дәннен тұруға тиіс. Қозы денесінде тәулігіне 1,8-2,1 г кальций, 1-1,2 г фосфор сіңірілетінін ескеріп, оған күнделікті 5-10 г минералды (кальций-фосфорлы) қосынды береді.
Ене сүтіне жарымаған қозы мен жетім қалған қозыны Алматы зоотехни-калық малдәрігерлік институты ұсынған (М.Байтурин, Ж.Оразалин, 1977) құрама жеммен азықтандыруға ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz