Барометр

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Барометр (гр. baros - ауырлық және metreo - өлшеймін) - атмосфералық қысымды өлшеуге арналған құрал. Ең көп таралғаны - сынапты барометрлер. Олар ыдыстарының пішініне қарай табақшалы, сифонды және сифонды-табақшалы болып ажыратылады. Сынапты барометрдің жұмыс әрекеті атмосфералық қысымның барометрлік түтіктегі сынап бағанасы қысымымен теңгерілуіне негізделген. Барометрдің сезгіштігі -1 Па. Атмосфералық қысымның өзгерісін жазу үшін барограф қолданылады. Барометр (грекше ауырлық өлшеу) - атмосфералық қысымды өлшейтін аспап. Сынапты барометр, анероид және дифференциалды барометрлер деп бөледі. Құрылысы бойынша сынапты барометр шыны аяқты және сифондық болып бөледі. Барометрлік нивелирлеу - барометр арқылы жер бетінің белгілі бір нүктелеріндегі атмосфералық қысымды өлшеп және ауа температурасын ескере отырып нүктелердің биік айырымын анықтау әдісі. Үйлесімді байқау әдісін екі байқаушы жүргізеді. Бастапқы нүктеде барометрлердің, термометрлердің және сағаттардың көрсеткіштерін салыстырып, бір байқаушы сонда қалады да, уақыттың тең аралығы сайын, мысалы, 30 мин. сайын барометрден, термометрденжәне сағаттан есептеу алады және жазады. Екінші байқаушы анықталатын нүктелерде өлшеу уақытында осындай есептеулер алады және жазады. Биік айырымын есептеу үшін бірінші байқаушының барометрінің және термометрінің көрсеткіштері екіншінің өлшеу мерзіміне интерполяцияланады. Аудандарды нивелирлегенде аудан ортасында таңдалған станцияда келіскен мерзімде байқаулар жүргізіледі, одан анықталатын нүктелерге дейін бағытжолдар салынады да, аспаптардың көрсеткіштерін тексеру мақсатымен станцияға қайтып келеді. Нивелирлеудің ең дәл әдістерінде изобаралық беттердің еңістігін және температуралық градиенттің өзгеруін ескереді. Э. Торричелли тәжірибесіндегі сынапты түтікке вертикаль шкала орнатса, қарапайым сынапты барометр пайда болады. Сынапты барометрдегі сынап бағанының биіктігі 1 метрге жуық әрі оны тік етіп орнату немесе іліп кою керек. Сондықтан ондай барометрді алып жүру қиын әрі ыңғайсыз және қауіпті де, өйткені сынаптың буы - улы. Әсіресе кемеде, ұшақта, барометр өте қажет болған басқа да жағдайларда оны қолдану тіпті мүмкін емес. Сондай кездерде атмосфералық қысымды өлшеу үшін барометр-анероидтар (грекше анероид - сұйықсыз) кеңінен колданылады. Барометр-анероид беті толқын тәрізді қатпарланған дөңгелек жұқа металл қорапшадан тұрады. Оның ішіндегі ауа сорып шығарылған. Атмосфералық қысымның әрекетінен қорапша қабысып қалмауы үшін оны серіппе арқылы керіп қояды. Атмосфералық қысым өзгергенде қорапшаның көлемі де өзгереді. Соның салдарынан серіппе созылады немесе сығылады. Мысалы, атмосфералық қысым артқанда қақпақ төмен қарай майысады да, серіппе керіліп ұзарады. Ал қысым кемігенде қақпақ қайтадан орнына келеді де, серіппе, керісінше, жиырылады. Беріліс тетігі серіппенің осы қозғалысын құралдың шкаласы бойымен жылжып отыратын көрсеткішке береді. Шкала миллиметр сынап бағанымен (мм сын. бағ. ), кейде килопаскальмен (103 Па) градуирленеді. Атмосфералық қысым атмосфералық құбылыстармен байланысты болғандықтан, барометр шкаласына қарап ауа райын да болжауға болады.

Барограф құралы және оның жұмыс істеу принципі . Барограф (грекше baros - ауырлық және grapho жазамын) -атмосфералық қысымның өзгеруін автоматты түрде үздіксіз жазып отыруға арналған құрал. Анероидтық Барографтар кең таралған. Ол атмосфералық қысымға сәйкес пішінін өзгертетін қатпарлы (гофрлі) қорапшалардан, беріліс механизмінен, сағаттық механизмі бар барабаннан және қораптан тұрады. Қысымның өзгеруі барабанға оралған диаграммалы қағаз лентаға жазылады. Барограф барабанның толық айналу уақытына қарай тәуліктік Барограф және апталық Барограф болып ажыратылады. Атмосфералық қысымның өзгеру сипатын толық жазып алу үшін микробарографтар пайдаланылады. Қабылдау бөлігінің әрекет ету принципіне байланысты барографтар анероидты барографтарға және сынапты - салмақтық және қалтқысыз барографтарға бөлінеді. Практикада анероидты барографтар таралған, олардың қабылдау бөлігі бірге бекітілген бірнеше анероидты қораптардан тұрады. Атмосфералық қысым өзгерген кезде қораптар қысылады немесе созылады, соның нәтижесінде олардың қақпағы жоғары немесе төмен жылжытылады. Бұл жылжу сызылған таспада қисық сызылған Перуге беріледі. Тігінен 1 мм жазба 1 мбар (1 мбар=100 н/м2) жуық сәйкес келеді. Барабанның толық айналым уақыты бойынша барографтар тәуліктік және апталық болып бөлінеді. Барографтың жұмысы оны сынап барометрмен салыстырумен бақыланады. Жоғары сезімталдығы барограф микробарограф деп аталады, 0, 1 мбар қысымының өзгеруі 1-3 мм

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.