Бруцеллез эпидемиологиясы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспары:

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

1. Аурудың негізгі белгілері.

2. Бруцеллез эпидемиологиясы

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Сарып, бруцеллез (Brucellosіs), медицинада - адам мен малдың жұқпалы ауруы. Аурудың қоздырғышы бруцелл - суыққа төзімді, ыстыққа төзімсіз бактерия. Мұны 1886 ж. ағылшын дәрігері Д. Брюс (1855 - 1931) тапқан. Кейіннен бұл аурудың адамға малдан жұғатыны анықталды. Сүтті қайнатқанда және пастерлегенде бруцеллдер бірден, арнайы дезинфекц. заттардан бірнеше мин-тта, ал тура түскен күн сәулесінен бірнеше мин-тан 3 - 4 сағ. аралығында өледі; топырақта 3, суда және тоңазытылған етте 5 айдай, сиыр сүтінде 45 күн, тұздалған қой терісінде 2 ай, мал жүнінде 4 айдан артық тіршілігін сақтай алады. Сарыппен көптеген үй жануарлары (қой, ешкі, сиыр, шошқа) ауырады. Ауырған мал іш тастайды және шуы түспейді. Індет малдың несебі, сүті, жыныс мүшесінен аққан жалқыаяқ, іш тастаған малдың қағанағы, лас төсеніш, құрал-жабдық, т. б. арқылы тарайды. Адамға Сарып көбінесе ауру малдың сүтін қайнатпай ішуден, етін дұрыс пісірмей жегеннен жұғады. Жүн жуатын, ет комб-тарының жұмысшылары және ауру малды күтуші адамдар Сарыппен жиі ауырады. Аурудың белгісі 1 - 3 аптада білінеді. Ауырған адамның темп-расы 39 - 40С-қа дейін көтеріліп, қалтырап, әлсіздік пайда болады. Науқасты қалың тер басып, басы ауырады, буыны мен бұлшық еттері сырқырап, жүйке және қантамырлар жүйесі зақымданып, кейде адамның психикасы да өзгеруі мүмкін. Ауруды дұрыс емдемесе еңбекке жарамсыздыққа әкеледі, ал жүкті әйелдер Сарыппен ауырса, түсік тастайды. Ауруға шалдыққан адам ауруханада емделеді. Сарып ауруы байқалған шаруашылықтардан шетке мал шығарылмайды, шеттен келген мал тексеруден өтеді. Ауру мал жайылған өріске сау малды жаюға тыйым салынады. Сарыптан сақтану үшін сау малға вакцинация жасалады. Ауру мал тұрған қора, алаң, аула көңнен тазартылып, концентрациясы жоғары ерітінділермен дезинфекцияланады; іш тастаған малдың қағанағын, жалқаяғын, оның жатқан төсенішін, ластанған көңін өртейді. Өлген малдың терісін 2 айдай тұзға салып қояды, жүнін бромды метилмен зарарсыздандырады. Ауру малды күтуші адам үнемі дәрігердің бақылауында болады.

Сарып, некробактериоз (Necrobakterіosіs), ветеринарияда - үй және жабайы жануарлар мен құстардың жұқпалы ауруы. Қоздырушысы Вakterіum necrophorum бактериясы. Табиғи жағдайда ауру бір аймақты түгел қамтуы мүмкін. Бұғы, жылқы, қой, сиырда Сарып тұяқ, бақай, сирақ буындарын, шошқа, бұзау, құстарда ауыз қуыстарын зақымдайды.

Мүйізді ірі қара малдың жыныс мүшелерін де қамтуы ықтимал. Сарып болған малдың терісі қызарып, темп-расы 40С-қа дейін көтеріледі. Сарып асқынғанда тері астына сасық ірің жиналады, тұяғы түседі, сирақтың сіңірі зақымданады. Сарып бактериясы ауырған малдың ішек-қарын жолдарына өтіп, нәжіспен сыртқа шығады да сау малға (лас қора, жайылым, суат арқылы) жұғады. Зақымданған теріге және кілегей қабатына бактерия түссе, алғашында теріні зақымдап, кейіннен ішкі ағзаларын (бауыр, бүйрек, өкпе, жүрек, ми) жарақаттайды. Аурудың тез таралып, дамуына малды едені сыз қораларда ұстау, дымқыл жайылымға жаю, қансорғыштардың жаппай ұшып өтуі септігін тигізеді. Емі: 1 - 2%-дық террамицинді 1 - 1, 5 мл-ден 3 - 4 күн тері астына егеді, тетрациклин тобына жататын антибиотиктерді қолданады. Мал дәрігерлік-сан. шаралар сақталады. Ауырған малды бөлек, құрғақ, таза қорада ұстап емдейді, күтімін жақсартады.

Негізгі бөлім

Аурудың негізгі белгілері.

Ауру қоздырғыштары адам денесіне әсіресе мал төлдету, оны бағып-қағу, ауру малды сою, жіліктеу, немесе жүнін қырқу кезінде тері арқылы енеді. Ал күнделікті тұрмыста: ауырған малдың қайнатылмаған сүтін ішкенде, сол сүттен дайындалған қаймақ, сарымай, ірімшік, шала пісірілген ет тағамдарын пайдаланғанда жұғады. Сол сияқты, ауылды жерлерде отын ретінде мал тезегін дайындау кезінде жұғуы мүмкін.

Сарып ауруының негізгі белгілері ауру жұқтырғаннан кейін 7-30 күн өткен соң біліне бастайды: адам өзінің тез шаршап, тамаққа зауқы соқпай, басы ауырып, делсал болып бойының ауыр тартқанын сезеді. емделмеген жағдайда ауру күшейіп, науқастың дене қызуы 38-39 градусқа дейін көтеріліп, қол-аяғы сырқырап, белі ауырып, түнге қарай малшынып терлеп, ұйқысы бұзылып, мойын, қолтық асты, шабының бездері ісіп ауырады. Дәрігерлерге көрінбей, өзінше емделген жағдайда ауру созылмалы түрге айналып, науқас адамның белі шойырылып, қол-аяқ буындары ісіп, қозғалтпай ауырып, әрең бүгіліді. Буын-буындарға сары су толып, буындардың қалыпты түрі өзгереді. Ауру 2-3 жылдан көп жылға дейін созылып, кейбіреулер жұмысқа жарамай сал, мүгедек болып қалуы ықтимал.

Мал арасында аурудың негізгі белгілері: малдың ақсап журуі, аяқ буындарының ісінуі, көбінесе саулық малдың желініне ісік пайда болуы, іш тастуы, еркек малдардың (бұқалар, қошқарлар, текелер т. б. ) енінің ұлғаюы сияқты өзгерістер байқалғанда мал иелері міндетті түрде жылдам мал дәрігеріне хабарлауы керек.

Бруцеллез эпидемиологиясы

Резервуар және қоздырғыштың көзі - үй жануарлары (қой, ешкі, сиыр, шошқа, сирек иттер) . Бруцеллезге жабайы жануарлар (қояндар, солтүстік бұғылар) сезімтал болғанымен, инфекцияның табиғи ошақтары жоқ. Бруцеллез әлемнің көптеген елдерінде (жылына 500 мың оқиғаға дейін), әсіресе ауыл шаруашылығы бағытындағы мал шаруашылығы бар аймақтарда таралған. Ресейде сарып Дағыстан Республикасында, Краснодар және Ставрополь өлкесінде, Оңтүстік Оралда, Алтайда, Тыва Республикасында тіркеледі.

Адам ауру малдардан контактілі, алиментарлы, сирек-аэрогенді жолмен жұғады. Контактілі жолмен жұғу кәсіби сипатқа ие, әсіресе, теріге ұрықтың жанындағы сұйықтықтың түсуі кезінде жиі болады (ісіну, қозу, жаңа туған бұзауларды, қозыларды күту кезінде көмек) . Мал дәрігерлігі қызметкерлері, бұзаулар, шопандар және т. б. жиі жұқтырылады. Алиментарлық жұқтыру пастерленбеген сүтті немесе одан дайындалған өнімдерді (брынза, ірімшік, май) қолданған кезде жиі болады.

Аэрогенді жұқтыру тыныс алу жолдарына бруцеллалары бар шаң түскен кезде (жайылатын жерлерде және қой ұстайтын қораларда), сондай-ақ қауіпсіздік техникасы бұзылған жағдайда зертханаларда болуы мүмкін. Жұқтырудың бұл жолы сирек байқалады. Еңбекке қабілетті жастағы адамдар жиі ауырады (18-50 жас) . Сезімталдық жоғары. Инфекциядан кейінгі иммунитет кернеусіз, 5-6 жылдан кейін реинфекция болуы мүмкін.

Бруцеллез жануарлар мен адамдардың созылмалы анторозонозды ауруы болып табылады, ұрғашылардың аборт түрінде, соңының кешеуілдеуімен, еркектердің - орхитпен және эпидидимитпен көрінеді. Бұл ауруға барлық үй жануарлары және жабайы жануарлар түрлері жатады. Инфекция көзі-бруцеллезбен ауыратын тасымалдаушылар, ең үлкен қауіп-қатерді іш тастаған аналықтар болып табылады, олар көптеген бруцеллаларды бөледі. Жануарлардың бруцеллезін анықтау және аурудың алдын алу үшін РБС, сиыр сүтімен сақиналы реакция, РА, РИД және т. б. сияқты көптеген зерттеу түрлерін қолданады. Бұл реакциялардың барлығы ірі қара мал, жылқы, бұғы, ұсақ мал, шошқа, теңіз шошқалары, терісі бағалы аңдарда бруцеллезді диагностикалауда қолданылады.

Ауру әлемнің барлық елдерінде жақсы белгілі. Оның салдары жаппай түсік тастаумен, қоқыстаумен, өнімді жануарларды ақаумен, құнды өндірушілерді жоғалтумен, асыл тұқымды жұмыстың бұзылуымен, эпизоотияға қарсы іс-шаралар шығынымен және т. б. айтарлықтай экономикалық зиян келтіруге қабілетті. Адамдарда бруцеллез ауруы ауыр жұқпалы ауру ретінде өтеді, қызба 39-40 градусқа дейін көтеріледі, ауру 3-7 күн ішінде өтеді. Содан кейін бруцеллез қайталанатын немесе тірек-қимыл жүйесі, жүйке, жүрек-қан тамырлары, несеп-жыныс жүйелері зақымданған белсенді созылмалы процесс болсын, клиникалық көріністер өршиді.

Малдардың бруцеллезін алдын алудың ең тиімді әдісі болып сынамалардың жүйелі түрде уақтылы мониторингі саналады.

Этиология. Brucella текті бактериялар 6 түрге бөлінеді: Br. abortus( ірі қара малдың бруцеллез қоздырғышы) ; Br. melitensis( қой мен ешкі; әсіресе адам қабылдағыш) ; Br. suis( шошқа) ; Br. neotomae (егеуқұйрық) ; Br. ovis (қойдың жұқпалы эпидидимиті) ; Br. canis (иттер бруцеллез) . Физикалық және химиялық факторларға бруцеллалардың тұрақтылығы жоғары емес: топырақта, суда, көңде, ірі азықтарда қоздырғыш 4 айға дейін өміршеңдігін сақтайды. ; тікелей күн сәулесі 3-4 сағат ішінде өлтіріледі. Дезинфекциялау құралдарына төзімділігі бойынша Инфекциялық аурулар қоздырғыштарының 1-ші тобына жатқызылған (төзімділігі аз) .

Эпизоотологиялық мәліметтер. Жабайы және үй жануарларының көптеген түрлері сезімтал. Ірі қара мал, шошқа, қой, жылқылар мен түйелер жиі ауырады. Бруцеллезге адам бейім. Инфекция қоздырғышының көзі-ауру жануарлар. Қоздырғышы бөлінеді ағзаның абортированным жемісі, околоплодными сулармен истечениями жыныс органдарының, сүтпен, шәуетімен, несеппен және нәжіспен шығарылады. Беру факторлары сыртқы ортаның контаминацияланған объектілері, акушерлік құралдар, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізат, мүкәммал мен Арнайы киім болып табылады. Жануарларды жұқтыру алиментарлық және жыныстық жолмен, тері және шырышты қабықтар арқылы (тіпті зақымдалмаған), трансмиссивті (кенелер мен қан сорғыш жәндіктердің шағуы арқылы) өтеді. Ауру қоздырғыштың бұлшықет тәрізді кеміргіштермен, қан сорғыш жәндіктермен, жабайы жануарлармен шартталған стационарлыққа тән. Аурудың маусымдылығы айқын емес.

Ірі қара малдарда, шошқалар мен қойларда бруцеллез эпизоотия түрінде өтеді, аурушаңдық 60% - ға жетуі мүмкін, ауру жануарлар сирек жағдайда өледі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.