Лас суларды залалсыздандыру әдістері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

2. 1. Лас судың түрлері

2. 2. Лас суларды залалсыздандыру әдістері

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Лас су - бұл канализация арқылы шығатын, өндіріс орындары мен тұрғын жерлердің лас қалдықтарымен ластанған су.

Лас сулар, ет-сүт өңдеу орындарында технологиялық құрылғыларды, мүліктерді, құралдарды, мал ұшасын, ішкі мүшелерді, ішектерді, санитарлық киімді, аяқ киімді, автомашинаны және т. б. заттарды жуғанда пайда болады.

Лас сулардың құрамында көптеген органикалық заттар (қан, нәжіс, асқазан-ішектегі азықтық массалар және т. б. ) болады. Олар судағы оттегімен байланысып, шіріткіш анаэробты микрофлораның өсіп өнуіне жағдай туғызады. Бұл суларда патогенді микрофлораларда болуы мүмкін. Ет комбинаттарындағы тазартылмаған ағын суда 1500 мг/л-ге жуық өлшенген заттар, 1000мг/л-ден аса майлар, азотқұрамды заттар (белокқа есептегенде) -1000мг/л-ге жуық заттар кездеседі. Ағын сулардың оттегіге (ХПК) химиялық қажеттілігі - 2000 мг/л-ге дейін болады. Бұндай суларды дұрыс тазартып, зарарсыздандырмағанда, олар табиғи және жасанды су қоймаларын ластап, адамдар мен жануарларда жұқпалы ауруларды тудырады.

2. 1. Лас судың түрлері

Ет өндіру кәсіпорындарында ағын судың төрт категориясы болады, олар бір-бірінен бөлек канализациялар арқылы ағады.

Құрамында майы бар ластанған өндірістік ағынды суға, малды сою, бөлшектеу, майды, іш құрылысын және ішектерді жууға қолданған сулар жатады. Субөнімдер мен ет бөлшектерін қайнатқаннан кейінгі суды ең алдымен центрафуга арқылы майын айырып алып, кейін ғана канализацияға жібереді. Май және консерва цехынан шыққан ағын суларды, құрамындағы майын жинап алу мақсатында, оларды алдымен цехтық, кейін өндірістік май ұстағыштан өткізеді. Канализациялы құбырларда жағымсыз иістің пайда болуын және машина аппараттармен, күбінің ішкі бетінде микроорганизмдердің өсіп-өнуін алдын-алу үшін оларды сифон арқылы канализациялық тормен байланыстырып, жалғаймыз. Құрамында майы жоқ ластанған өндірістік ағынды сулурға, жануарларды бөлек ұстайтын, изолятордағы және карантиндегі жануарлар тұратын орыннан және басқа цехтардан келетін сулар жатады. Ластанбаған ағынды суларға мұздатқыштан, вакуумды насостардан, котельная мен конденсатордан ағатын сулар жатады. Олар органикалық ластанудан таза болғандықтан оларды автотранспорт, мекеме аймағын және өндіріс орынның еденін жууға пайдаланады. Тұрмыстық ағынды суларға душтан, кір жуатын жерден, санитарлық орындардан аққан адамның физиологиялық бөлінді сулары жатады. Мұндай сулар азғана мөлдір болып, азғана иісі болады. Оларда 60%-ке дейін (ластану салмағынан) органикалық заттары болады, сондықтан тез шіриді. 1мл ағынды суда ондаған және жүздеген миллион бактериялар, сонымен бірге ішек ауруларының қоздырушылары мен гельминттердің жұмыртқалары кездеседі. Мұндай сулардың оттегіге қажеттілі өте жоғары, себебі суда еріген оттегі органикалық заттармен және аэробты микрофлоралармен байланыс түзеді. Мұндай жағдайда анаэробты микрофлора дамып, органикалық заттардың ыдырауынан жағымсыз иістер және микроорганизмдердің қалдық өнімдері пайда болады. Ағынды суларды ішкі және сыртқы канализация арқылы ағызады. Едендер және қабарғаларды, құралдарды және т. б. объектілерді жуудан кейінгі өндіріс цехтағы ағынды сулар диаметрі 100 мм болатын траптарға түседі (150 м2 ауданға 1 траптан) . Сарқынды сулар ашық және жабық науалар арқылы (ені 15-20 см. ) траптардан канализациялық құбырғыларға өтеді. Траптарды, науаларды және ілмелі құбырларды жұмыс орны мен тағам өнімдерінің құралдарының үстіне орнатуға болмайды. Сыртқы канализациялық торлардың құрамына келесі жергілікті тазалау құрылғылары кіреді: құмұстағыштар, майұстағыш, көңұстағыш, майбензоұстағыш, сонымен бірге санитарлық сою аймағы мен изолятор және карантиннің ағынды суларын тазартатын, дезинфекциялық құрылғылар жатады. Автомашинаны санитарлық өңдейтін пунктілерде келесідей тазартқыш құрылғылар болады: көңұстағыштар, кірді ұстағыштар, бензомайдыұстағыштар, құмұстағыштар және ағынды суды жалпы канализациялық торға ағызар алдында дезинфекциялаушы құралдары жатады.

Ет өндіру кәсіпорындарының ағынды сулары жергілікті және қалалық тазарту орындарында механикалық және биологиялық тазартудан өтеді.

2. 2. Лас суларды залалсыздандыру

Лас суларды тазарту - оның физикалық қасиеті мен химиялық құрамын жақсартуға негізделген. Лас суды тазарту бірнеше сатыдан өтеді, осы процесс кезінде су біртіндеп бөгде қоспалардан арылады: ауыр минералды және үлкен қалқып жүрген заттардан, кіші және жеңіл органикалық бөлшектерден, еріген органикалық заттардан және патогенді микрорганизмдерден.

Осы лас судағы бөгде қоспалардан тазалануды механикалық тазалау деп атайды, ал еріген органикалық заттардан тазалануы биологиялық тазалау деп атайды (бұл процесс микробтар арқылы өтеді) .

Лас суды залалсыздандыру

Лас суды залалсыздандыру: физикалық

химиялық

биологиялық

Лас суды физикалык әдіспен зарарсыздандыру термиялық өңдеу жолымен, иондалған сәуленің әсерімен жүргізіледі. Үлкен станцияларда лас суды залалсыздандырудың ең тәуірі- оны метатенкте ашыту. Термофильді ашыту кезінде (600С) патогенді микробтар жойылып, шөгінді толық дегелминтизацияланады.

Ең көп тараған залалсыздандыру әдісі - ол химиялық әдіс болып табылады. Химиялық әдісте негізінен хлорлау жиі қолданылады. Хлордың мөлшері микроорганизмдердің төзімділігіне, лас судың сипатына, оның тазалану дәрежесіне, хлормен жанасу уақытына байланысты. Ресми норма бойынша биологиялық тазалаудан өткен лас суға қажетті хлордың мөлшері 70 мг/л.

Ең көп тараған залалсыздандыру әдісі- ол хлорлау. Хлордың мөлшері ол микроорганизмдердің төзімділігіне, лас судың сипатына, оның тазалану дәрежесіне, хлормен жанасу уақытына байланысты болады. Ресми норма бойынша биологиялық тазалаудан өткен лас суға қажетті хлордың мөлшері 70 мг/л.

Лас суды хлорлау үшін сұйық және газ тәрізді хлор, гипохлорит, хлорлы әк қолданылады. Хлорлы әк- құрамындағы кальций ионы хлорлы қышқылдың анионымен байланысқан кешенді қосылыс. Өндірісте шығарылған хлорлы әктің құрамындағы белсенді хлор 35%- дан аспайды. Жарық ылғалды жерде сақтағанда хлордың белсенділігі төмендейді. Сол себепті хлорлы әкті пайдаланар алдында оның белсенділігін анықтау қажет. Белсенді хлор 20%- дан төмен болса хлорлы әк лас суды залалсыздандыруға жарамсыз болып табылады.

1 л лас суды 30-60 минут ішінде залалсыздандыруға қажетті белсенді хлор мөлшері (миллигарамм есебімен) «хлорлы қажеттілік» деп аталады.

Лас сулардың хлор қажеттілігін анықтау. Судың хлор қажеттілігін анықтау үшін 3-4 колба алып, әр қайсысына 200 мл- ден зерттелетін су құйып, олардың үстіне әртүрлі мөлшерде 1%- ды хлорлы әк ерітіндісін қосады. (Мысалы: 1- ші колбаға -0, 5 мл, 2- ші колбаға- 0, 6 мл, 3- ші колбаға- 0, 7 мл) . Колбадағы сұйықтықты араластырып, 30 минутқа қалдырады. Осы уақыт ішінде су залалсызданады.

Содан кейін әр колбаға 5 тамшы 25%-ды күкірт қышқылын, 1 мл 1%-ды крахмал және 3 тамшы 5%-ды калий йод ерітіндісін қосады. Сұйықтық көк түске боялады. Колбалардағы сұйықтықтың боялу интенсивтілігі қалдық хлордың мөлшеріне байланысты болады.

Лас суды залалсыздандыруға қажетті хлор мөлшерін әлсіз көк түс пайда болған колбадағыдай алады.

Мысалы:1- ші колбада көк түс пайда болмады, яғни онда қалдық хлор жоқ. Сол себептен 0, 5 мл 1%- ды хлорлы әк ерітіндісі 200 мл лас суды залалсыздандыруға жеткіліксіз. 2- ші колбада әлсіз көк, 3- ші колбада көк, 4- колбада қанық көк түс болса, екінші колбадағы хлор мөлшерін негізге алады. Екінші колбаға 0, 6 мл хлорлы әк қосылды, сәйкесінше 1 л суды залалсыздандыруға 3 мл (0, 6*5) 1%- ды хлорлы әк немесе 8, 52 мг/л (3 мл*2, 84 мг) белсенді хлор қажет.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.